KOOPT BIJ WAALS UW Haarlemmerstraat 130 136. WIT DE BLADEN ZEGGEN. NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DONDERDAG 5 MEI 1927 RECLAME In onze apart ingerichte BABY-AFDEELING voelt iedere toekomstige Moeder zich direct op haar gemak. De 75 permanent geëtaleerde Salonwiegen zijn een genot voor haar om naar te kijken. Geheel gegarneerde salonwiegen vanaf f 8.70 tol f 70.-. VRIJ ENTRÉE. WAALS VR!J ENTRÉE- TWEEDE BLAD. Natuurlijk gevolg. De Engelsche vakvereenigingen, schrijft onze N. Prov. Gron. Cour., komen meer en meer onder den in vloed van socialisten en communisten. En daardoor wordt natuurlijkerwijs al" l.engs vernield, wat in jaren werd opge houwd. De Engelsche vakvereenigin gen mochten zich in groote vrijheid en zelfstandigheid verheugen. Vrijheid is bestaanbaar, als men weet, dat er oyer het algemeen een verstandig ge bruik van zal worden gemaakt. Wie vrijheid wil, moet zelftucht kennen. Hij -weet, dat er vele dingen zijn, die heim wel niet speciaal verboden wer den, maar die hij toch niet mag doen. Doét hij ze wel, dan komt het gevaar van het verbod en van beperking van de vrijheid. Als een eigenaar van eed park aan den wandelaar dé vrijheid geeft om door zijn tuinen te wandelen, dan vertrouwt hij er op. dat die wande laar geen misbruik van die vrijheid maken zal. Meermalen echter gebeurt dit wel en worden verwoestingen aan gericht, dië den eigenaar dwingen om zijn park voor het publiek te sluiten. De ontaarding van enkele deugnieten kan tengevolge hebben, dat de wijheid van alle anderen wordt beperkt. De Engelsche vakvereenigingen heb ben van hare vrijheid tot staking mis bruik 'gemaakt door een algemeene staking te wagen. Zij randden het ge zag ^h het recht in den staat aan. Zij wilden haar macht aan het volk dwin gend opleggen. Het Engelsche volk heeft zich tegenover dien revolutionai ren aanslag gekeerd met al zijn kracht en het heeft overwonnen. Maar nu ziet het nog steed3 het gevaar eener herha ling, want tot een principieele afkeu ring kwamen de vakvereenigingen nog niet. En de regeering zag zich ver plicht een wetsontwerp bij het parle ment in te dienen, waarbij de alge- meène staking strafbaar wordt ge steld. De grondslagen van de wet zijn de volgende: 1. ajgemeene staking is on wettig en niemand zal mogen lijden, omdat hij geweigerd heeft er aafi deel te neuten. 2. Intimidatie is onwettig en niemand zal door bedreigingen ge dwongen kunnen worden den arbeid te staken. 3. Niemand zal kunnen wor den gedwongen bij te dragen aan de kas van een politieke partij, tenzij hij dat wil. 4. Hij die in dienst treedt van den staat moet algeheele trouw aan den staat zweren. Men zou zeggen, dat tegen deze be ginselen niemand bezwaar kan maken die prijs stelt op de handhaving van ge zag en recht in het staatsleven. Dat de arbeiderspartij in Engeland met zoo groot geweld te keer gaat tegen deze Wet, is een slecht teeken. Men ziet de vrijheid voor de vakvereenigingen be perkt, men vreest voor een strenge toe passing en misschien wel voor een verkeerde toepassing van de wet. Men z^gt: elke staking is voortaan onmoge lijk.. De vraag rijst: kan een staking niet bestaan, als er geen intimidatie Enèer mogelijk is? Een ordelijke vakvereeniging zal van. de beginselen in de Wet vastge legd geen last kunnen hebben. En in zooverre als het begrijpelijk is, dat men liever de volle vrijheid heeft dan een vrijheid, door wettelijke bepalin gen omringd, moefc men thans maar bedenken, hoe men door eigen revolu tionair optreden, dioor een daad, die, hoe het ook ging, het Engelsche volk geweldige schade moest berokkenen, zich die volle vrijheid niet meer waar dig heeft getoond. Zoo komt het als het socialistisch'gif de politieke en so ciale actie doortrekt. KERK EN SCHOOL. NED. HERV. KERK. Beroepen, te Buritm: R. Bruins, te Nieuw-Buinen. Te Opwierda: L. I. Wesseldijk, te Wanneperveen. Te Lexmond: A. Oskam, te St. Annaland. Aangenomen, naar Zevenhui zen (Gr.): J. C. M. Jansen, te Terhorne. FEUILLETON. DORPSTOONEELEN. 27) —o— Als Volker naar school ging, kwam zij en deed stil haar werk; als de school uit was, ging zij. Alleen 's avonds bezocht zij nog even de zieke, om het bed van deze voor den nacht op te maken. Op een morgen, als de winterzon haar stralen door de ruiten naar bin nen wierp, stond Margaretha aan het voeteneind van het bed der zieke, die met gesloten oogen daar nederlag. Daar hieven de schoolkinderen in het schoollokaal het volgende lied aan: „Waar vindt zij een rustoord, mijn ziel strijdensmoe. Wie dekt haar met schuttende vleu gelen toe? De wereld, ach, biedt mij geen toe vluchtsoord aan. Of 'k moet er den aanval der zonde weerstaan! Neen, neen, hier beneên is haar woón niet gesticht, De woning der ziel is daar hoven in 't licht; De zoete melodie drong door in de ziel van het meisje en zij gaf aan haar smart lucht in tranen. Daar sloeg vrouw Volker de oogen op. Zachtjes trad Margaretha op haar toe. De zieke strekte beide handen Bedankt, voor Geervliet (toez.): N. Luijendijk, te Nieuwerkerk a. d. IJsel. Voor Hedel: S. C. Groeneveld, te Leerdam. voor Dirksland (toez.-: J. Ch. W. Kruishoop, te Arnemuiclen (Z.). CHR. GEREF. KERK. Bedankt, voor Delft: J. A. Riekel, te Sliedrecht. GEREF. GEMEENTEN. Bedankt, voor Genemuiden: J. Vreugdenhil, te Bruinisse. (Verbeterd bericht). DOOPSGEZ. GEMEENTE. Beroepen, te Edam: J. Wuite, cand. "te 's-Gravenhage. TOEGELATEN TOT DE EVANGELIE- BEDIENING. Het Provinciaal kerkbestuur van Utrecht heeft na gehouden examen toegelaten tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv. kerk den heer A. van der Hoeven, candidaat aan de univer siteit te Utrecht. BEVESTIGING. INTREDE EN AFSCHEID. In den Zondagnamiddagdienst nam Ds. P. J. de B r u ij n afscheid van de Ned. Herv. Gemeente te Denekamp. Tot tekst voor zijn af scheidspredikatie koos hij Lucas 8 37a en 24 29a. Na de predikatie werd dank gezegd aan allen, die hem op een of andere wijze hadden ter zijde gestaan. De vertrekkende leeraar werd toege sproken door den consulent Ds. P. ten Have te Ootmarsum en door den Pres. Kerkvoogd. De gemeente zong haar scheidenden leeraar Ps. 121 4 toe, Ds, O, S. Cazemier deed Zon dag zijn intrede als predikant der Ned. Herv. Gemeente te Stavoren. In den morgendienst werd hjj bevestigd door zijn broeder Ds. Cazemier van Gieter veen. Deze 'had als tekst gekozen Ef. C 15. In den middagdienst sprak Ds. O. S. Cazemier naar aanleiding van Jac. 1 vers 21b.. Na afloop der godsdienstoef e ning werden toespraken gehouden door Ds. S. Kooistra van Welsrijp en door den Burgemeester van Stavoren en tèn slotte namens de gemeente door den consulent Ds. Lazonder van Warns. De gemeente zong den nieu wen herder en leeraar toe Gezang 91 3. DE SCHORSING VAN Dr. N. D. v. LEEUWEN De classis Drachten der Geref. Ker ken besloot in haar vergadering van Dinsdag j.l. aan Dr. N. D. van Leeuwen van Harkema-Opeinde, de volgende verklaring voor te leggen: „Belooft gij, Dr. N. D. van Leeuwen, naar haar uit. In diepe aandacht luis terden heiden naar het gezang. Dan fluisterde de oude vrouw: „Met dat lied zullen ze weldra mijn dood kist begeleiden. Ik sterf gaarne. Ik heb mijn man en vijf kinderen daar hoven, dat trekt mij derwaarts. Maar het eene, mijn jongste,.houdt mij nog hier. Hij heeft niemand meer, als ik ben heengegaan." Met zwakke kracht trok de zieke het meisje tot zich. Het. van gezondheid blozende gelaat rustte naast het uit geteerde, bleeke gelaat op het witte hoofdkussen. „Margaretha, wilt gij hem liefheb ben?" Het meisje verborg haar gelaat aan den schouder der zieke en zweeg. „Kind, aan een stervende moeder moogt gij het wel zeggen." Toen sprak Margaretha, zachtjes snikkend: „Ik houd van hem, maar zeg hot hem niet; ach, ik bid u, ver raad het hem niet." Met. ongekende tee derheid legde vrouw Volker de hand op het hoofd van Margaretha. „Wees gerust, gij zelf zult 't hem zeggen, als hij u zal vragen. Maar zeg eenmaal „moeder" tot mij cn beloof me, dat gij hem gelukkig wilt ma ken." „Moeder, moeder, als hij mij be zitten wil, wil ik hem gelukkig ma ken." „Nu sterf ik heel gerust. Ik had nog over uw verschil van gevoelen ten aan zien van de beslissing van Assen in zake de slang in woord en gescchrift in volstrekten zin te zwijgen, met dien verstande, dat gij bij eventueele verbre king van deze belofte, zonder daarvan vooraf aan dé kerkelijke vergadering kennis te hebben gegeven, ipso facto zult geschorst zijn?" Dr. v. Leeuwen heeft hierop volmon dig bevestigend geantwoord. De classis Drachten nam hierop het volgende besluit: „De classis Drachten der Geref. Ker ken, gehoord het rapport der commis sie ad hoe; kennis genomen hebbende van de verklaring van Dr. N. D. van Leeuwen waarin hij belooft over zijn verschil van gevoelen ten aanzien van de beslis singen van Assen inzake de slang in woord en geschrift in volstrekten zin te zwijgen, met dien verstande, dat hij bij eventueele verbreking van deze be lofte zondér daarvan vooraf aan de kerkelijke vergadering kennis te heb ben gegeven, ipso facto zal geschorst zijn; besluit, gehoord ook de deputaten Synodi, de schorsing van Dr. N. D. v. Leeuwen op te heffen en hem in dit zijn afwijkend gevoelen te dragen. Van dit besluit za' mededeel ing ge schieden aan Dr. N. D. van Leeuwen, de Kerk van Harkema-Opeinde, de Ker ken in de classis Drachten en voorts aan de classes der Geref. Kerken in Ne derland, het Graafschap Bentheim, Oost-Friesland en Ned. Oost-Indië. Dr. BEETS HUISWAARTS. Dr. H. Beets, van Grand-Rapids, i9 gisteren uit Antwerpen met de „Mont- naim" naar Amerika vertrokken. Een der redacteuren van de Stand had vooraf nóg een onderhoud met hem. De Zendingsdirector van de Geref. Kerken in Amerika ging weleemoed naar zijn land terug. Hij roemde de welwillendheid waarmede men hem hier had ontvangen en de belangstel ling, die men voor zijn ideeën inzake emigratie in Canada in groepsverband had getoond. Zoowel bij het Comité uit de Evan gelische alliantie, ah bij de Nederland sche Regeering en verschillende auto riteiten op emigratiegebied was er ge neigdheid om in die richtng te werken Dr. Beets heeft tevens geconfereerd met de deputaten van de Geref. Ker ken inzake de geestelijke bearbeiding der Nederlanders in Argentinië. Vragen zullen worden gericht aan de kerken aldaar inzake de, verwach tingen betreffende het godsdienstig verkeer bij de nederzettingen in Argen tinië. Di\ Beets, die met Dr. van Lonkhuy- zoo gaarne uw beider geluk meege leefd. Maar, God9 wil geschiede. Wat Albert in mij verliest, geeft hem God in u dubbel terug. God zegene u, mijn dierbaar kind." Den avond van dezen dag kwam de dokter een bezoek brengen bij de zie ke. Als naar gewoonte deed Volker hem uitgeleide. In geheel zijn wezen lag een stomme, bange vraag; de dok ter verstond ze: „Wees sterk, mijnheer de onderwijzer, de doodstrijd is reeds begonnen, zij zal den nacht waar schijnlijk niet meer doorkomen." Dan drukte hij Volker deelnemend de hand en ging. Langen tijd stond Volker stil en luisterde hij wist zelf niet waarom met gespannen aandacht naar den zich snel verwijde- renden stap. Daarboven schitterden de sterren in koude, stille pracht. Gin der in het dorp zong iemand een lus tig lied. Zuchtend leunde Volker het hoofd tegen den kouden muur. Dat was een lange, lange avond. De adem der zieke ging zwaar en reute lend. Het koude zweet 9tond op haar voorhoofd. Tegen middernacht echter werd zij wakker, haar oogen waren eensklaps klaar, haar stem helder. Haar levens lamp flikkerde onmiddellijk voor het uitgaan nog eenmaal helder op. Onver getelijke woorden sprak zij tot haar zoon. Haar jeugd stond haar weder voor den geest, haar bruidsdagen van zonnige liefde, haar eerste huwelijks zen en Ds. Wijngaarden de commissie vormt, aangewezen door de Synode der Geref. Kerken in de Ver. Staten, stelt samenwerking met de kerken hier, vooral ook inzake de emigratie naar Argentinië, op hoogen prijs. De deputaten in Nederland achtten een onderzoek naar de wenschelijk- hedd van emigratie naar Argentinië buiten de kerkelijke competentie lig gen. Wij in Amerika zeide Dr. Beets willen zulk een onderzoek graag. Wij gaan wat breeder te werk, weten de de beteekenis van bet maat9chappe lijk samenleven ook voor de kerk. Overleg gepleegd was ook met den secretaris van het Alg. Ned. Verbond inzake het werk van de afd. Noord- Amerika. Dr. Beets achtte de groote afstanden een obstacle om tot een bloeiende vereeniging te komen. Ook is bij alle Nederlandsche Amerikanen het stamgevoel niet even sterk. Een bezoek was gebracht aan de Ge ref. Kerken in Oost-Friesland en het graafschap Bentheim. Tijdens den oorlo0 had Dr. Beets geld verzameld voor het kerkelijk weekblad aldaar, de „Grenzbote". Het resteerende geld zal gebruikt worden voor colportage-arbeid. Dr. Beets was getroffen geweest door de verhoogde industrieele- en commer cieele activiteit in ons land en door de prachtige havens van Rotterdam. De tijd was slechts kort zoo zeide hij doch ik heb met plezier onder de broederen verkeerd. Als nu gezamen lijk in de goede richting wordt ge werkt kan er voor de Christelijke emi granten heel wat worden gedaan. EEN JUBILEUM. Van 7 tot 10 Juni zal te Doetihch^m het 60-jarige bestaan van de Vereeni ging tot bevordering van inwendige zending, bedoelende opleiding van jongelingen tot predikanten, worden herdacht. Er zal dan een reünie wor den gehouden van oud-kweekelingen en hun vrouwen, waaraan ook de te genwoordige kweekelingen zullen deel nemen. Tevens werden pogingen aangewend om tot den bouw van een nieuw «3tu- denhüis te Utrecht te komen. VARIA. Wegens het bereiken van "en Imo gen leeftijd en om gezondheidsrede nen, heeft de heer T. v. d. Hoek, gods dienstonderwijzer bij de Ned. Herv. Gem. te Lijnden (Haarlemmermeer) te gen 1 Sept. a.s. eervol ontslag aange vraagd. GIFTEN. De Weesinrichting te Neerbosch ont ving van een onbekende een gift gToot 1750. BIJBELBOND. De secretaresse voor Nederland van den Bijbelbond, mejuffrouw L. Drcst, te Scheveningen Rusthoekstraat 42, heeft in verband met haar nieuwen werkkring aan het Clubhuis te s-Hage gemeend haar taak te moeten neerleg gen. In haar plaats heeft zich bereid ver klaard als secretaresse op te treden Jkvr. L, Ortt, te Rotterdam, Scheeps- timmerlaan 95a. HOLLANDSCE TEHUIS VOOR ZEELIEDEN TE LONDEN. Vanwege den Chr. Ned. Zeemans bond te Londen is een Tehuis voor Zee lieden geopend in het Scandinavian Temperance Home West India Docks E 14. De heer Mart. Brinksma, Zendeling van genoemden Bond, die reeds gere geld de Hollandsche schepen en de En gelsche Hospitalen bezoekt waar Hol landers worden verpleegd, is belast met de leiding van dit Tehuis. Het ligt in de bedoeling Zondags nam. van 4—5 uur een Hollandschen Kerkdienst te houden, waar Holland sche Zeelieden en ook andere belang stellenden van harte welkom zijn. JUBILEUM K. BRANTS. In verband met de herdenking van 40-jarige loopbaan bij het L. O. heeft de heer K. Brants, hoofdinspecteur in de vierde hoofdinspectie, in zijn wo ning te Haarlem een druk bezochte re ceptie gehouden. Voor de Ver. voor Volksonderwijs sprak Prof. Aalders gelukwenschen uit; voor bestuur en personeel van de jaren. Zij verhaalde hem, hoe zij zijn vader voor het eerst ontmoet had, en schilderde zijn gestalte en geheele we zen. „Wij hebben veel zonneschijn ge had, ook in lijden en tegenspoed. In dien tijd was de onderwijzersstand nog niet, wat hij heden is. Mijn vader, uw grootvader, heeft in de school nog zijn "kleermakersvak uitgeoefend, en uw vader is met 120 gulden begonnen. God is met den onderwijzersstand ge weest, zoo zeer is hij verbeterd. En hoe meer hij innerlijk groeit in deug delijkheid, des te meer zal hij ook uiterlijk stijgen in aanzien en eer. Wees een onderwijzer als uw vader, een opvoeder der kleinen en een be vorderaar der welvaart bij de grooten. Ga ook nog niet zoo vlug uit Harten- hausen weg. Het is mij, alsof u hier een groot oogstveld gegeven is. 'Wees niet al te bedroefd, als ik heen ga. Doe het goede en vrees de men- schen niet. En nog iets, Albert het halssnoer, gij weet, het koralen hals snoer, dat mij uw vader in den bruids tijd als eerste geschenk aanbood, heb ik voor Margaretha als aandenken be stemd. Gij weet immers, Albert, zij heeft mijn goede, blauwe oogen." Bij de laatste woorden ging een ge lukkig, kinderlijk glimlachje over het vaal-bleeke gezicht. Met tranen In de oogen en toch glimlachend staarde Volker zijn moeder aan en zij verston den elkaar zonder woorden. AAN HET ZOEKLICHT. Leiden, 5 Mei 1927. Een zekere D. in het Volk heeft een artikel gepleegd over een circulaire van den Minister van Oorlog aan de Gemeentebesturen, in welke circulaire maatregelen worden aanbevolen tegen gasaanvallen in oorlogstijd. Een heel gewoon iets, zooals er zooveel waar schuwingen door den tijd al gegeven zijn. Maar het Volk zuigt er natuurlijk weer propaganda uit. Onder meer krijgen de Gereformeer den deze sneer: „laat ons van de Gere formeerden afzien, hun voorbeschik- kingsleer is vóór chemische moord tuigen en tegen koepokinenting en ver dient dus alle respect van de waan voorstellingen in een sanatorium voor zielszieken". Weet ge wat de schrijver van een dergelijk leugenachtig en grievend stuk verdiende: een behandeling zoo als ik wel eens kreeg op vaders knie toen ik een jaar of zeven, acht was. Die niet hooren wil moet voelen! Het staat te vreezen dat het de So ciaal-Democraten ook nog eens zoo gaan zal. Of ze dan ook nog zullen schelden en spotten? OBSERVATOR. scholen der Herv. Gem. te Amsterdam spraken de beeren Houtiman en Lub- man; voor het bestuur van het Zieken fonds voor Onderwijzers bracht de heer J. G. van Ve9sem gelukwenschen over; voor de Ver. van Chr. Onderwij zers en Onderwijzeressen en de Ver. M.U.L.O. de heer J. Th. R. Schreuder; voor de afd. Amsterdam van de Ver. van Chr. Onderw. en Onderwijzeressen de heer C. van Dijl; voor de afd. Haar lem van deze vereeniging de heer War melink. Aanwezig waren verder verte genwoordigers van het Departement van O., K. en W., van Ged. Staten van Noord-Holland en van het Gemeente bestuur van Haarlem. Van oud-Minis ter De Visser wa9 een schriftelijke ge lukwehsch ingekomen. VROUWENKIESRECHT. „De Reformatie" bespreekt in een uft voerig artikel den inhoud van het Ra> port inzake het Vrouwenkiesrecht, dit idezer dagen aan de Geref. Kerken i3 toegezonden en dat in de Synode van Groningen in behandeling zal komen. Aan dit artikel ontleenen wij enkele bij» zonderheden betreffende den inhoud van dit rapport. Het bestaat eigenlijk uit twee deelen, een rapport en een memo rie. Het rapport is ingediend door vier leden der Commissie, n.L Prof. Dr. H. Bouwman, Ds. T. Ferwerda, Prof. Dr. H. H. Kuyper en Ds. M. Metering. De memorie is van de hand van Ds. C. Lin deboom, die een minderheidsstandpunt inneemt. De opdracht aan de Commissie v*3 strekt, "hield in, dat zij een principieel en practisch onderzoek meest instel!a Het principiëele onderzoek liep hiep over: of het toekennen van het Idee recht aan de vrouw in de kerk naar Gcd3 Wooru geoorloofd is. De Commissie stelde zich daarbij drie vragen: ie. wat het Nieuwe Testament ons leert aangaande de wijze, waarop de ver kiezing der ambtsdragers in de Aposto lische gemeente plaats vond; 2e welke positie de aposjelen aan de vrouw toekennen in het gemeenteleven; 3e. welke conclusies hieruit te trekken zijn ten opzichte van het medestemmea der vrouw bij de verkiezing''. Wat het principieele gedeelte betreft komt de meerderheid der Commissie tot de conclusie: „Nu is het zeker waar, dat een uiï drukkehjk verbod aan de vrouw om ipe .de te stemmen, in de Heilige Schrift niet gevonden wordt, zooals ait wel ge schied-t ten opzichte van het leeren en regeeren, maar al kan diarom niet ge zegd worden, dat het verleenen van het stemrecht aan de vrouw met een stellige uitspraak van Gods Woord in strijd ist toch meenen deputaten als conclusie van hun onderzoek naar wat de Heicige Schrift ons leert wel te mogen uitspre ken „God zij met u beiden. Laat ons nu bidden dan wil ik 9lapen, ik ben zoo moede." Volker hield de hand zijner moeder vast. Rustig ging haar adem. Zij sliep zacht als een kind. Zachtjes tikte de Zwartwouder klok. Uit de verte weerklonk van uur tot uur op gedempten toon de hoorn van den nachtwacht. De winterstorm schudde de vensters. Op vulpen zo len sloop de tijd voort. Volker zat daar onbewegelijk. Te gen den morgen ging de storm zacht jes aan liggen. Het morgenrood speel de door de ruiten en vervloeide om 't bleeke gelaat der zieke. Daar ging een licht trekken doör de hand van Volker van uit de hand der moeder. Hij boog zich over de slapende heen. Haar adem stond stil Volker had geen moeder meer. XVII. Hartenhausen geleek een mierenhoop. Op de straten, in de huizen krioelde het door elkaar. Overal werden de hoofden bij elkaar gestoken, werd ge mompeld, gesmoesd, gefluisterd. Er zou een vereeniging opgericht worden, maar wat voor een vereeniging, dat wist niemand met zekerheid te zeggen Alleen dit was bekend, dat de onder wijzer, George Esser, Adam Wegner en Joo9t Reinhardt den draad in handen hadden. (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 5