CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uil TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
S t r ij d k a s-Gemeenteraadsverkiezing.
Belangrijkste nieuws in dit Humoer.
7d# JAARGANG
WOENSDAG 23 MAART 1927
NUMMER 2076
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zifn
Per kwartaal I 2.50
Per weak 0.19
Franco per post per kwartaal 1 2.90
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
ADVERTENTIE-PRUS
Gewone advert entiën per regel 2#/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarief»
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advert en tién bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage-
Uffcs geplaatst ad 40 cent
Wij ontvingen van ©en partijgenoot
in Leiden een bankbiljet van 25, be
stemd als strijdmiddel voor de a.s. Ge
meenteraadsverkiezing.
Onze partijgenoot droeg dit bedrag
aan ons af, als protest tegen bet ge
beurde in de Raadsvergadering van
Maandag 14 Maart j.l., waarin de be
noeming plaats bad van een tijdelijk
Wethouder, in de plaats van den heer
A. Mulder, en waarbij de door onze
partij tot op heden ingenomen wet
houderszetel ons ontnomen is en toe
gewezen aan de Chri9telijk-Histori-
scbe partij.
Wij hebben aldus onze geestver
want als A.-R. partij de laatste ja
ren gezeten in den hoek waar de sla
gen vielen.
Na bij de Raadsverkiezing in 1920
een schitterende overwinning te heb
ben behaald welke ons 7 zetels be
zorgde, met een totaal aantal stemmen
van 5600, werd onze Raadsfractie in
1923 ernstig gesmaldeeld en met een
stemmencijfer van 3400 stemmen, te
ruggebracht van 7 op 4 zetels.
En nu werd ons de eenige zetel in
het dagelijksch bestuur onzer gemeen
te weer ontnomen, zoodat onze in
vloed in dat college geheel verdwenen
is.
Hiertegen móet door onze partij ern
stig worden geprotesteerd en dit kan
het beste en het meest doeltreffend ge
schieden, indien wij met vereende
krachten al 't mogelijke doen om onze
oude getalsterkte weer in den nieu
wen Raad in te nemen.
Daarvoor zal een krachtige bezie
lende actie moeten worden gevoerd.
En waar voor een goeden strijd de
strijdmiddelen niet mogen ontbreken,
gaf onze partijgenoot ons bovenstaand
bedrag en sprak den wensch uit dat
meerderen onzer, zijn voorbeeld zou
den volgen%en door middel van ons
blad een stevige kas mocht worden
gevormd.
Ondergeteekende heeft met genoe
gen dit bedrag aanvaard en stelt zich
gaarne beschikbaar deze Raads-Strijd-
kas te beheeren en daarvan in ons
blad verantwoording te doen.
Er zal voor de komende Raadsver
kiezing ontzaglijk veel noodig zijn.
Een der eerste en voornaamste dingen
is, dat er geld in kas komt opdat we
de propaganda ongehinderd kunnen
voeren.
Wie protesteert mede tegen de uit
sluiting van onze partij uit het colle
ge van B. en W.?
Wie werkt mede om onze oude ge
talsterkte weer in den Gemeenteraad
terug te brengen?
Men zende zijn S t r ijd g a v e aan
het adres van ondergeteekende.
J. KARSTENS,
Bur. Nieuwe Leidsche Courant.
Werktijden, landarbeid.
In artikel 1 der Arbeidswet van 1
November 1919 is o.a. uitgezonderd
de arbeid in landbouw, tuinbouw,
boschbouw en veeteelt.
Men heeft destijds aangenomen
eenerzijds dat in- deze bedrijven een
regeling niet zoo noodzakelijk was,
maar vooral achtte men het onge-
wenscht deze bedrijven .aan nauwe be
grenzing van allerlei bepalingen te
hinden.
Dit i9 meermalen als een grief aan
gerekend.
Nu kan niet ontkend worden dat in
sommige van deze bedrijven toestan
den heerschen die niet in overeenstem
ming zijn met de tegenwoordige opvat
tingen. Ook is de wettelijke bescher
ming van den eenen arbeider en de
rechteloosheid van den ander niet
juist.
Thans hebben de landarbeiders aan
den Minister van Arbeid gevraagd om
ook voor den landbouw de wettelijke
regeling van den arbeidstijd in te voe
rt
Zij komen echter niet alleen met
hun verzoek, maar leggen den Minis
ter ook over een denkbeeld omtrent
de wijze, waarop de regeling zou kun
nen plaats hebben.
Dit idee wordt nu door den Minis
ter om advies en raad voorgelegd aan
dé landbouworganisaties, waarmee
bedoeld zijn de organisaties van werk
gevers in den landbouw.
Hoofdtrek van het ontworpen plan
is het bepalen van het maximum aan
tal uren per jaar door de wet en het
overlaten van de verdere verdee
ling dier uren over het jaar
aan de wederzijdsche organisaties in
samenwerking.
Wij herinneren ons, dat zulk een
denkbeeld reeds in de Arbeidswet 1919
ié neergelegd, doch ergens in een
schuilhoekje, waar het een bescheiden
plaatsje inneemt. Bedoeld is, dat een
zekere mate van zelfwerkzaamheid
der bedrijven wordt mogelijk gemaakt,
binnen vast omschreven wettelijke
grenzen.
Zoo kan volgens art. 28 sub 7 van
de Arbeidswet een vakvereeniging van
werkgevers en een dito van arbeiders
in gemeenschappelijk overleg .een plan
voorleggen aan den Minister, hetwelk
deze kan overnemen.
Bij zulk een plan kan afgeweken
worden van het voorschrift omtrent
verbod van Zondagsarbeid, omtrent
den vrijen Zaterdagmiddag, omtrent
den arbeidsduur van 8Ys uur per dag
en 48 uur per week als maximum en
verbod van nachtarbeid. Van deze* re
gels kan zulk een onderling overleg
afwijken. Maar de afwijkingen moeten
zich bewegen binnen bepaalde gren
zen. Volwassen arbeiders mogen niet
langer werken dan 2500 uren per jaar,
11 uren per dag, 62 per week. Zoo komt
de meerdere bewegingsvrijheid neer
op het verschuiven van arbeidsuren
van bepaalde weken naar andere we
ken, van bepaalde dagen naar andere
dagen, zonder dat, over het geheele
jaar berekend, de arbeider er bij ver
liest. Zoo is de regeling soepeler, meer
aangepast aan het bedrijf. Beide par
tijen uit het bedrijf kunnen door on
derling overleg die meer soepele bepa
lingen voor het bedrijf in toepassing
deen komen.
Wij spreken de hoop uit, dat de ad
viezen van de patroonsvereenigingen
gunstig zullen luiden en dat de Minis
ter aanleiding zal vinden dezen weg
in te slaan.
Vooral het denkbeeld van onderlin
ge regeling, met wettelijke sanctie,
binnen wettelijke grenzen, lijkt ons
een mooie oplossing.
Wij ontveinzen ons niet, dat ook
hier het gevaar groot is dat het zal
gaan als in andere bedrijven dat van
de mogelijkheid van onderlinge rege
ling niets terecht komt. Maar dit
neemt niet weg dat een poging kan
worden aangewend. Indien er één
soort bedrijven is waar dit slagen kan
dan is het zeker wel de landbouw.
Daar toch leven patroon en knecht ge
meenlijk nog in een vertrouwelijker
omgang dan in de industrieele bedrij
ven.
Laat er nu eens een ernstige wil zijn
om tezamen een regeling te maken,
die de arbeids-omstandigheden van een
belangrijke groep werkers verlichten
kan.
STADSNIEUWS.
DE A.S. RAADSVERKIEZING.
Door den heer J. B. H. Grotenhuis
is aan het bestuur van de A.R. Kies-
vereeniging „Nederland en Oranje" al
hier het volgende schrijven gericht:
WelEd. Heerenl
De aanhef van Uw schrijven, waar
van ik alleen door de Pers kennis
kreeg, zou tot een verkeerde gedachte
aanleiding kunnen geven als gij
schrijft: „een schrijven, dat reeds Za
terdag in het Leidsch Dagblad werd
gepubliceerd én blijkbaar door den
schrijver aldaar is ingezonden",
Hieruit toch zou de meeting kunnen
post vatten, dat door mij het schrijven
aan Uw Bestuur alleen 'naar het
Leidsch Dagblad was gezonden. Wij
deelen U daarom mede dat het schrij
ven Zaterdagmorgen te ongeveer 10
uur, zoowel aan Uw Bestuur, als aan
de N. Leidsche Courant, het Leidsch
Dagblad en de Leidsche Courant is ge
zonden. Dat de N. Leidsche Courant
eerst Maandag tot plaatsing overging,
is huiten mijn schuld.
Mijn© bewering van „opzettelijke en
openlijke negeering van de arbeiders
groep in Uw© kiesvereeniging" is niet
tegengesproken door Uwe mededee-
ling dat de heer F. Eikerbout op no.
2 van de lijst voorkomt. Ieder toch die
de vergaderingen van Uwe Kiesver
eeniging heeft medegemaakt, weet dat
op de eerste vergadering door den
Voorzitter uitdrukkelijk is gezegd, dat
alleen de op de groslijst geplaatste
personen mochten worden besproken
in dien zin of zij waardig werden ge
acht eventueel op de candidatenlijst
voor te komen. Gij herinnert U nog
wel, dat de opmerking toen gemaakt
is: „Als de op de groslijst geplaatste
personen niet waardig zijn op de lijst
voor te komen, ware het beter hen van
de ledenlijst af te voeren". Daarom is
op die vergadering dan ook niemand
„besproken". Uitdrukkelijk is toen
ook bedongen, dat de volgende verga
dering gelegenheid moest wordèni ge
geven d© candidaten te bespreken.
Toen op de volgende vergadering
een der aanwezigen van dat recht ge
bruik meende t© moeten maken, heeft
Uw Voorzitter het vrije woord aan
banden gelegd, door het verbod, dat
niets kwaads van de candidaten mocht
worden gezegd. Alleen mocht een
woord ter aanbeveling worden gespro
ken. Gij begrijpt, dat, waar de eerste
spreker zóó werd afgestooten, niemand
verder behoefte gevoelde hetzelfde lot
te ondergaan.
Gij merkt nu wel op, dat de A.R.
Kiesvereeniging eene vereeniging is,
die door beginselen wordt samenge
houden en niet door belangen, maar
wij mogen U er toch op wijzen, dat ook
Uw Voorzitter uitdrukkelijk verklaar
de, dat het Bestuur met zijn advies
voor de samenstelling van de candida
tenlijst met de verschillende groe
pen en belangen, zooveel mogelijk
had rekening gehouden.
Waarom is nu juist de arbeiders
groep „op een gevaarlijken weg, dat
deze in plaats van den broederband,
de klassentegenstelling in onze ver
eeniging wil doen gaan heerschen"?
Wat de arbeidersgroep vraagt, is al
lerminst een overheersching, doch
slechts erkenning als volwaardigen,
met wier meeningen ook rekening ge
houden moet worden, en wier mee
ning óók gevraagd kan worden. Wij
erkemjen volmaakt en zonder eenige
reserve dat wij allen broeders en zus
ters zijn in onzen Koning Jezus Chris
tus. Maar, in naam van onzen Koning
vragen wij dat recht worde gedaan.
Wij willen noch op maatschappelijk,
noch op politiek terreim den klassen
strijd en zouden, werd die strijd in.
Uwe vereeniging gevoerd, ons daar al
lerminst thuis gevoelen. Waarom toch
wordt ons roepen om recht gebrand
merkt met woorden als klassentegen
stelling en klassenstrijd? Het is U toch
zeer goed bekend, uit hetgeen ter
Uwer kennis werd gebracht, dat er
groote ontstemming is en waarom,
waar toch aanleiding werd gegeven
tot deze ontstemming, nu op zulk een
wijze als in Uw schrijven die groep
alleen toe te roepen: „de liefde, die
niet ongeschiktelijk handelt, de lief
de die niet Verbittert en niet kwaad
denkt". Het zou al veel gewonnen zijn,
als deze liefde op Uwe vergadering
tot uiting ware gekomen door daden.
De liefde toch eischt dat er recht wor
de gedaan en dat men de arbeiders
groep, die met alle anderen in Uwe
vereeniging door beginselen wordt sa
mengehouden, als volwaardigen en ge-
lij kberechtigden behandelt.
Wij werpen verre van ons Uwe uit
gesproken meening dat het optreden
van de arbeidersgroep wijst „naar den
rossen gloed van den revolutiebrand,
waaromheen de opgezweepte schare
schreeuwt de on-christelijke uitroep:
..Wij hebben lang genoeg gemind, het
wordt nu tijd te haten."
Voor dien haat moge onze God ons
en U behoeden. Wij willen niets meer,
maar ook niets minder, dan als vol
waardigen worden erkend en behan
deld.
Wij en alle onze broeders en zusters
in onzen Koning Jezus Christus, ge
voelen in Hem den broederband, maar
wat wij vragen is niets anders dan de
erkenning, dat wij broeders en zusters
en geeni bijwoners of vreemdelingen
zijn.
Is dat, geacht Bestuur, te veel ge
vraagd? Wij meenen dat wij daarvoor
mogen en moeten opkomen.
Hoogachtend,
(w.g.) J. B. H. GROTENHUIS.
VERKIEZINGSWERKZAAMHEDEN.
Wij wekken nogmaals alle A.R. man
nen en vrouwen op, hedenavond naar
d© Nutszaal te gaan ter bijwoning van
de vergadering der Prop.club.
Er wacht ons de komende* dagen
ontzaglijk veel werk.
Wanneer dit werk door slechts en
kelen moet worden verricht, is dit
bijna niet te torsen.
Ook hier geldt het bekende spreek
woord: „Vel© handen maken het werk
licht".
Indien ieder die kan, zijnt (haar)'
aandeel neemt in den arbeid, waartoe
we toch allen krachtens ons beginsel
geroepen zijn, dan kani de actie met
geestdrift worden gevoerd.
Na de regeling der werkzaamheden
spreekt Ds. Thomas een. opwekkend
woord.
Niemand verzuim© dus hedenavond!
FEESTAVOND „LEDAGOH'.
De Chr. Zangvereeniging „Ledagoh"
hield gisteravond in de Graanbeurs
een feestavond met medewerking van
„The Popular Jazz".
De zaal was stampvol.
De voorzittei*, de heer N. v. Loef
opende met een enk$l woord van har
telijk welkom, waarna dadelijk werd
overgegaan tot afwerking van het pro
gramma.
„Ledagoh" is een koor, dat hoewel
het bescheiden zijn weg gaat, er toch
wel wezen mag. We hoorden gister
avond weer heel aardige prestaties.
Het koor zong een achttal liederen,
waaronder heel mooie nummers, zoo
als „Vaandellied", „Zalig zijn de doo-
den" en „Ps. 84". De directeur de heer
J. W. Snel Jr. verdient dan ook alle
lof. En niet alleen verdient hij lof voor
de leiding van zijn koor, ook voor de
schitterende uitvoering van eenige
nummérs op de Xylophoon, kunnen
wij niet nalaten hem den wierook toe
te zwaaien dien hij Verdient. Trouwens
het hartelijk herhaaldelijke applaus
heeft wel' bewezen dat wij niet te veel
zeggen.
De Jazz-Band zorgde intusschen
voor opgewekte muziek.
Ook werd opgevoerd „Een angstvol
le nacht", eeji één-acter, met een ge
weldig lachsucces. Het was dan ook
werkelijk eën komisch stukje.
Verder werd de avond aangevuld
met voordrachten en een samenspraak
In de pauze waren er verschillende
attracties, o.a. een postkantoor, waar
postpakketjes konden worden afge
haald, een verloting enz.
't Was een genoeglijke avond. Er
heerschte een gezellige toon en men
ging voldaan huiswaarts.
JAARVERGADERING M. V. OP G. G.
De Meisjesvereeniging op Geref.
Grondslag „Voor onzen Koning", hield
gisteravond haar jaarvergadering.
Nadat de presidente, Mej. Moene,' op
de gebruikelijke wijze had geopeni,
werden de jaarverslagen door secreta
resse en penningmeesteresse voorgele
zen. Er klonk een opgewekte toon uit.
Afgevaardigden van de kerkeraad en
de kring Leiden en Omstreken brach
ten hun gelukwenschen over.
Door Mej. Veenendaal werd een in
leiding gehouden over de „Gelijkenis
der Talenten".
In de pauze bestond gelegenheid het.
bestuur der Vereeniging te compli
menteeren met haar verjaardag.
Verder werd de avond aangevuld met
Zang, Voordracht en Tableau.
Bijzonder attractievol was het
„Spreekwoorden raden" dat veel suc
ces had.
De goedgeslaagde avond werd door
den hr. v. Weeren met dankgebed ge
sloten.
SPOORWEG ALPHEN—BOSKOOP—
WADDINGSVEEN—GOUDA.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland te Leiden heeft
onderstaand schrijven aan den Minis
terraad verzonden:
In aansluiting aan het adres, het
welk onze Kamer van Koophandel te
zamen met die van Gouda en Omstre
ken September 1923 verzond, o.a. aan
hunne Excellenties de Ministers van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw,
Waterstaat en Financiën, ten einde den
aanleg van den spoorweg AlphenBos
koopWaddings veenGouda te be
spoedigen, veroorlooft onze Kamer
zich Uw Hoog College te berichten, dat
zij nog steed, de toenmaals uitgespro
ken meening handhaaft.
Ter voorkoming van misverstand
vestigt de Kamer er de aandacht op,
dat de teelt van boomkweekerij-pro-
ducten, welke iu^Boskoop haar cen
trum heeft, zich \e% buiten die ge
meente heeft uitgebreid en tal van
boom- en bloemkweekerijen gelegen
zijn in het district onzer Kamer. In
Boskoop zelf zijn voorts alle landerijen
door de kweekers reeds in beslag ge
nomen, zoodat elke uitbreiding voor
een belangriil; gedeelte aan het dis
trict onzer Kamer ten goede zal ko
men. Ondanks derhalve het feit, dat
Boskoop zelf niet in het rayon onzer
Kamer is gelegen, meent zij ten volle
gerechtigd te zijn a .*.:i haar meening
ten deze te doen blijken.
D# feitelijke gegevens, waarop de
meening onzer Kamer omtrent het be
lang der boom- en bloemkweekerijen
rust, benevens de weerlegging van en
kele geopperde bezwaren, zijn reeds
zoovele malen en in zoo goeden vorm
ter openbare kennis gebracht, dat on
ze Kamer meent te mogen volstaan
met daarheen te verwijzen.
Wel acht de Kamer het wenschelijk
in het bijzonder er op te moeten wij
zen, dat de 9eizoendrukte te Boskoop
ten gevolge heeft, dat het vrachtgoe-
derenstation te Alphen om dien tijd
overbelast is en een normale behande
ling der aankomende goederen en ver
zonden wordende Alphensche produc
ten iomtijd» belemmerd wordt.
Binnenland.
Rede van Prof. Anema In óe .vhjisia
Kamer voor goedkeuring van het ver
drag met België.
Buitenland.
Ontzettende tooneelen te Sjanghai;
bloedige botsingen met de buitenland-
sche troepen.
Nanking zou in handen dér Kanton-
neezen gevallen zijn.
Ook een spoorwegverbinding van
Leiden over Alphen met Gouda en de
tusschenliggende plaatsen moet van
niet gering belang geacht worden. Gou
da zelf en de plaatsen daar rondom
zijn toch vanuit Leiden en Alphen
uiterst moeilijk te bereiken, doordat
behalve per boot daarheen geen direc
te verbinding bestaat. De verbinding
van Alphen met Rotterdam is even
eens zeer ongeriefelij!:.
Onze Kamer verzoekt daarom uw
hoog College eerbiedig het daarheen te
willen leiden, dat de voltooiing van de
bedoelde spoorwegverbinding zoo snel
mogelijk geschiedt.
OPHEFFING VAN 'T LOGOMOTIEF-
DEP6T.
In verband met de eleetrificatie van
spoorwegen zal het locomotief-depót
alhier worden opgeheven.
Deze opheffing betoekent een mas
sa-overplaatsing van traetie-personeel
zooals machinisten, leerling-m.achinis
ten en stokers. Echter is de toezegging
gedaan, dat dit personeel geen finan
cieel nadeel zal lijden.
DIETSCHE KUNSTAVOND.
Voor de afdeeling van het Algemeen
Nod. Verbond en het Dietsch Studen
tenverbond zal Donderdag 31 Maart
a.s. in de kleine Stadsgehoorzaal Me
vrouw Marguerite Couperus, uit Haar
lem, een voordracht-avond geven.
Zooals ook in andere afdeelingen
van het Algemeen Ned. Verbond is
geschied, zal „Het Dietsclie lied in ver
schillende eeuwen" worden voorge
dragen in fraaie oud-Nederlandsclie
costumes (Middeleeuwen, liederen
van pl.m. 15301630 liederen van
1700 liederen begin 19de eeuw (plm.
1830) Hedendaagsche liederen).
Welwillende medewerking is verkre
gen van de heeren J. de la Rie (piano),
J. de la Court (Viool) en C. J. van
Sluys (cello) voor aanvulling tusschen
de verschillende verkleed-pauzes.
„VIRTUS CONCORDIA FIDES".
Het orgaan va» liet Leidsch Studen
tencorps „Virtus Concordia Fides" be
staat deze week 15 jaar. Met het oog
hierop zal er een lustrumnummer van
het orgaan verschijnen, terwijl voorts
dit feit op eenigszins officieele wijze
zal worden herdacht.
PROEFRIT.
Vanmiddag is op de stadslijn proef-
gereden met een> der nieuwe tramrij
tuigen, waarvan wij kort geleden
beschrijving hebben gegeven en welke
ten getale van 8 door de N.Z.H.T.M.
voor het stadsverkeer te Leiden en te
Haarlem zullen worden bestemd.
POSTERIJEN.
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten van welke de afzenders
onbekend zijn.
Terugontvangen in de le helft der
Maand Maart 1927.
Brieven Binnenland: Boon,
C. den, Haag; Commandant Indeelings
district, Rotterdam; Commissaris van
Politie, Leiden (2 stuks); Daniels, C.
Amsterdam; Departement van Oorlog,
Haag; Directie Gasfabriek, Leiden;
Drukkerij Klop, Giezen, H.,
Utrecht; Haagsche Courant, Haag;
Kapteijn, F„ Amsterdam; Kremer, P.,
Hoogeveen; Maandblad „Astia"
Meuleman, Mej. S. E., Haag; Minister
van Financiën, Haag; Raad van Ar
beid, Leiden; Ruijs Spel tie, Heer en
Mevr., Haag; Schink, Mr. J. W.. Haag;
Streeman v. d. Hoeven, Amsterdam;
Vett, Mej., Leiden.
Briefkaarten Binnenland:
Beek, S. J. H. van, Amsterdam; Beij-
naerds, L., Amsterdam; Berg, D. A. v.
d., Haag; Buur, Mej. C., a. d. Zijl; Dob
ber, Gebr., Noordwijkerbout; Hemerik,
N., Haag; Hezeman, Mej. A., Haag;
Hoekstra, A., Haag; Kittij Logeman,
Scheveningen; Kukler, Mej., Katwijk
a. Zee; Linden, H. G. v. d., Ameterd.;
Meijer, E., Rotterdam: Rijvers, F.,
Haarlem; Wensen, A. van, Amsterdam
Brieven Buitenland:
Baker, A., Londen. Cler, H. P. C. de,
Hannover. Gevers de, Margenette, Mi
ran. Rector Magnificus, Cambridge.
Rijsberg, Weltevreden,
Briefkaarten Buitenland.
Frohtich, Suzanna, Dresden. Schijn-