Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS,
1
Belanorijksle nieuws in dit Nummer.
7d9 JAARGANG
DONDERDAG 17 FEBRUARI 1927
NUMMER 20471
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal 2.90
Groote en kleine gemeenten
De Tweede Kamer heeft gisteren
weer een wetsvoorstel tot wijziging
van gemeentegrenzen aangenomen.
Haarlem zal worden uitgebreid met
een deel van Bloemendaal en Heem
stede aan de West- en Zuidzijde en
met Spaarndam en Schoten in het
Oosten.
Deze beslissing was te verwachten*
Niet ontkend kon worden dat Haar
lem uitbreiding behoeft en dat de fo
rensen-kwestie te Haarlem wel heel
pijnlijk is. Tegenover het magere Scho
ten en Spaarndam, dat natuurlijke uit
groei voldoende zou gewaarborgd heb
ben, werd in dit geval voldoening ge
schonken door bijtrekking van ge
deelten van Heemstede en Bloemen
daal. Dit motief, gezond voor Haarlem,
was niettemin als zoodanig niet sym
pathiek. Het is zeer de vraag of de
uiterste noodzaak, waarop teirecht
reeds Dinsdag in de Kamer gewezen
werd, hier aanwezig was.
Naai^ onze meening had de Minister
breeder deze noodzaak moeten aantoo-
nen.
De Kamer heeft gepoogd om door het
systeem van geven en nemen nog wat
af te knibbelen. Verschillende amen
dementen waren ingediend om de gren
zen nog te wijzigen.
Dit lijkt ons altijd een bedenkelijk
iets. Hoe moeilijk -het is om een na
tuurlijke grens vast te leggen weet
ieder, die dat al eens bij de hand heeft
gehad. Daarom is het onjuist om in
een amendement die grens te willen
verleggen.
Ook zal in het algemeen die grens
maar weinig verschil maken. Is een
maal over het principe beslist, dan is
de grens van ondergeschikt belang.
Hier brachten deze amendementen
nog het nadeel dat de aandacht van de
hoofdzaak werd afgeleid.
De dag van gisteren heeft weer ge
leerd dat men den aandrang van de
groote stad een tijdlang weerstaan
kan, maar dat op den duur de rand
gemeenten toch zullen worden opge
slokt.
STADSNIEUWS.
gemeenteraad.
Vergadering van den Gemeenteraad
op Maandag 21 Februari, des namid
dags te twee uur.
De vergadering zal, zoo noodig, des
avonds worden voortgezet.
Te behandelen onderwerpen:
1. Benoeming van een Directeur der
Gemeentelijke Bank van Leening.
2. Benoeming van een leeraar in de
lichamelijke oefening aan de Hoogere
Burgerschool met 5-jarigen cursus.
3. Benoeming van een tijdelijk leer
aar in de Scheikunde aan de Hoogere
Burgerschool met 5-jarigen (ursus.
4. Voorstel tot verhuring van het
grasgewas op bermen en open gronden
langs den Haarlemmertrekvaartweg
en van het rietgewas in de Haarlem-
niertrekvaart.
5. Voorstel tot verhuring van de per-
ceelen weiland, Kad. bekend gemeen
te Leiden, Sectie K Nis, 34 en 35, beide
ged., aan j. Roeloffs.
6. Voorstel:
a. tot ontbinding van de huurover
eenkomst met de Vereeniging van
Leidsche Notarissen, betreffende het
z.g. Notarishuis aan den Burcht;
b. tot verhuring van het sub a. be
doeld gebouw aan A. Backer.
7. Praeadvies op het schrijven van
D. Roggeveen, cm eenige schilderijen
in bruikleen af te staan aan het Ste
delijk Museum „De Lakenhal
8. Voorstel tot onderhandsche op
dracht van het uitvoeren der beton
en gewapend betonwerken met bijbe-
hoorende grondwerken, ten behoeve
van de uitbreiding van de paviljoens
E en E1 voor onrustige mannen en
vrouwen op het terrein van „Ende
geest", aan de N.V. Breda'sche Beton-
Maatschappij v.h. H. Vriens te Breda.
9. Voorstel tot vaststelling van een
2-tal plannen tot gedeeltelijke her
ziening van het uitbreidingsplan der
gemeente.
10. Voorstel tot ruiling met de Leid
sche Bouw-Maatsehappij van een ge
deelte berm langs de Poelwetering
Sectie L no. 534 ged. tegen een strook
grond aan den Rijnsburgerweg, Sectie
L nis. 905, 1116 en 1117, alle ged.
11. Voorstel tot aankoop van een ge
deelte tuin hoek Stille Rijn en Stille
Mare, Sectie H no. 2940 ged. en tot
beschikbaarstelling van de voor dien
aankoop benoodigdc gelden.
12. Voorstel tot beschikbaarstelling
van gelden ten behoeve van de ver-
bieeding van de Morschpoortbrug en
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
de verbetering van den toegang lot
die brug met bijkomende werken.
13. Voorstel in zake de vaststelling
van het voorschot op de vergoeding
voor het jaar 1927, bedoeld bij art. 101
der Lager Onderwijswet 1920, aan de
besturen van verschillende bijzonde
re scholen uit te keeren.
14; Voorstel inzake de aanschaffing
van gymnastiektoestellen ten behoeve
van de bijzondere scholen aan de Stad
houderslaan, aan het Rapenburg No.
48, aan den Heerensingel No 27, aan
de Haarlemmerstraat No. 32 en aan
de Van der Werffstraat Nis. 98100
en tot beschikbaarstelling van de daar
vooribenoodigde gelden.
15. Voorstel inzake het verleenen
van medewerking en de beschikbaar
stelling van gelden ton behoeve van
het inrichten van de speelplaat? der
school aan de Stadhouderslaan van
de Vereeniging tot oprichting en in
standhouding van scholen voor lager-
en meer uitgebreid lager onderwijs op
Gereformeerden grondslag, tot terrein
voor 't gevei. van onderwijs in licha
melijke oefening.
16. Praeadvies op het verzoek van
een drietal Radio-vereenigingen, om
wijziging van de verordening van 8
Augustüs 1921 (Gem.blad No. 14), re
gelende de heffing van eene plaatselij
ke belasting voor het gebruik van open
hare gemeentewerken.
17. Voorstel tot verlenging van den
termijn van ontruiming van verschil
lende onbewoonbaar verklaarde wo
ningen.
18. Verordening, houdende wijziging
van de verordening van 14 November
1918 (Gem.blad no. 43), regelende de
samensteling van de bureaux van Ge
meentewerken, van den Gemeentelij
ken Reinigings- en Ontsmettingsdienst
en van het Bouw- en Woningtoezicht.
19. Voorstel inzake den verkoop aan
de Vereeniging tot Bevordering van
den Bouw van Werkmanswoningen
van een terrein gelegen ten noorden
van den Morschweg, nabij de Paul
Krugerstraat en de verstrekking van
een uit 's Rijks kas- te ontvangen wo
ningvoorschot aan die vereeniging
ten behoeve van den bouw van 30 een
gezinswoningen en 71 beneden en 73
bovenwoningen op dat terrein, tevens
praeadvies op een adres van de wo-
ningbouwvereeniging Eensgezindheid
om een terrein aan de Munnikenstr.
te bestemmen voor de door haar uit
te voeren woningbouwplannen.
a.-r. kies vereeniging.
Gisteravond hield de Antirevolutio
naire Kiesvereeniging „Nederland en
Oranje", in het gebouw Prediker, Jan
Vossensteeg, haar jaarvergadering.
De voorzitter, de heer Kuyper, opent
met gebed, leest Ps. 127, waarna gezon
gen wordt Ps. 68 vs. 1.
In zijn geestig openingswoord wijst
de voorzitter, de rol van Minister van
Buitenl. Zaken vervullende, tegenover
die van Minister van Binnenl. Zaken
door den secretaris en van Financiën
door den penningmeester, er op, dat de
verhoudingen met buitenlandsche mo
gendheden niet van vriendschappelij-
k©n aard zijn, maar dat integendeel
een oorlog voor de deur staat.
Vervolgens schildert hij den komen
den strijd. Wekt hij op tot ernstigen
strijd, niet om den strijd op zichzelf,
maar omdat het bittere noodzaak is.
Ook hierin moeten wij onzen Koning
dienen om eenmaal de kroon der over
winning te behalen.
De notulen en de jaarverslagen van
secretaris en penningmeester zijn daar
na de gewone werkzaamheden.
Als bestuursleden worden herkozen
de heeren Lambooy, Kuperus en Mr.
van def Tas.
Ingekomen is een bericht van den
heer Mulder, raadslid en wethouder,
dat hij zich bij de komend© gemeente
raadsverkiezing niet meer beschikbaar
stelt.
Bij monde van den voorzJter wordt,
met hoorbare instemming der verga
dering, den heer Mulder dank gebracht
voor het vele door hem in den Raad
verricht.
Daarna komt de hoofdwerkzaam
heid van den avond: de samenstelling
van1 een. groslijst voor candidaten voor
den Gemeenteraad. Het' bestuur heeft
een elftal namen; uit de vergadering
worden daaraan nog 7 namen toege
voegd.
Na grondige overweging van eiken
naam, wordt deze groslijst vastgesteld.
In alphabetische volgorde zou deze
luiden.
P. Bopt, H. Buurman. F. Eikerbout,
J. G. van Es, T. S. Go$linga, D. HuT-
nink, B. J. Huurman J. Karstens. Mr.
P. G. Knibbe, Tj. Kuipers, A. B. Mul
der, J. P. Mulder, D. Parmentier, A. J.
Schoheveld, J. van der Steen, Mr. F.
H. van der Tas en K. Wielenga Ezn.
Over de keuze daaruit van een tien
tal candidaten, en de plaats door ieder
dezer tien in te nemen, zal een volgen
de vergadering beslissen.
Om des tijds wille wordt de bespre
king van het program van actie ook
tot die vergadering uitgesteld.
Nadat een paar opmerkingen bij de
rondvraag zijn behandeld, wordt de
vergadering gesloten. De heer Goslinga
gaa-t voor in dankzegging. i
DUBBEL MANNEN-KWARTET
„INTER NOS".
Naast het belangrijke succes, het
welk ..Inter Nos"' vorige week behaal
de, heeft liet thans een nieuw resul
taat te boeken, van geheel andere
strekking.
D© Haagsche componist A. Werner,
met wiens compositie „Serenade" door
„Inter Nos" de eereprijs en directeurs-
prijs werd behaald, heeft, uit erken
ning voor deze bijzondere prestatie,
zijn nieuwste compositie „vriendschap
pelijk opgedragen aan het Dubbel Man--
nenkwartet „Inter Nos" en zijn direc
teur den beer D. van Wouw".
„In+er Nos" heeft deze vereerende
opdracht dankbaar aanvaard. De eerste
uitvoering daarvan1 zal binnenkort
„Inter Nos" in Den Haag worden ge
geven.
Van verschillende zijden, zoowel
hier ter stede als uit andere plaatsen
ontvangt „Inter Nos" uitnoodigingen
om op t© treden. Eenige daarvan zijn
bereids aanvaard.
N.V. SCHEEPSBOUW EN REPARA-
TIEWERF ,BE HOOP", v.h.
GEBR. BOOT.
Den 16den April a.s. hoopt d© N.V.
Scheepsbouw en Reparatiewerf „De
Hoop", v.h. Gebr. Boot alhier, haar 50-
jarig bestaan te herdenken.
In 1877 werd deze in heel de indus
triewereld bekende Scheepsbouwerij
op een terrein, gelegen in de Waard
te Leiderdorp, dopr wijlen den heer
J a c. Boot opgericht.
In 1884 trad de thans nog in leven
zijnde heer P. B o o t als medefirmant
op en werd 't bedrijf onder den firma
naam Gebr. Boot voortgezet.
In 1920 werd de zaak omgezet in
een Naamlooz© Vennootschap en tra
den al9 directeuren op de heeren Ph.
Boot Jacz. en P. Boot Jr.
Gedurende deze halve eeuw is deze
scheepsbouwerij tot grooten bloei ge
komen. Wie de vroegere scheepswerf
in de Waard, vergelijkt met de thans
in gebruik zijnd© terreinen aan de Zijl
waarheen het bedrijf in den loop der
jaren werd verplaatst, staat verwon
derd over de ontwikkeling welke deze
tak van industrie in de voorbije halve
eeuw heeft ondergaan.
Omtrent de herdenking van het a.9.
jubileum kunnen we nog geen mede-
deelingen doen, maar meenen toch te
weten dat de dag van' 16 April niet
onopgemerkt zal voorbijgaan.
COMITé VOOR WINTERLEZINGEN.
A.s. Vrijdagavond 8 uur hoopt voor
het bekende comité op te treden Ds. G.
R. Kuyper van Den Haag. Het onder
werp is zeer belangwekkend. Ds. Kuy
per zal immers spreken over: „Hosea,
de profeet van' de beleedigde liefde".
Wij weten allen hoe moeilijk dit Bij
belboek is, en deze profeet is een zeer
bijzondere. Ieder, die belang stelt in
d© H. Schrift-problemen, zal gaarne
dezen bevoegden spreker hooren. Aan
beveling is dus eigenlijk overbodig.
LEIDSCH STUDENTENCORPS.
Tot ab-actis der Leidsche studenten
is bij enkel© candidaatstelling gekozen
de heer G. M. Bierman. Candidaat is
gesteld voor quaestor de heer H. A.
van der Valk.
DE OUDE INWONERES VAN
LEIDEN.
Wij vermeldden kort geleden, dat de
oudste, immers 96-jarige, inwoneres v.
onze stad een gift had geschonken
voor de Leidsche Hout.
Naar ons ter oore kwam is er nog
een oudere inwoneres van onze oude
veste. De Wed. Stigter, wonende Oude
Rijn, heeft n.l. den buitengewoon hoo
gen leeftijd van 97 jaar bereikt.
DE LEIDSCHE WINKELSTAND.
Heden heeft de opening plaats ge
had van de Heeren- en Dameskleerma
kerij van1 de fa. van Z wieten Co.
in het perceel Vischmarkt 5, waar
voorheen de damesmodezaak van de
dames Bruns en Akkerman gevestigd
was.
De fa. van Zwieten heeft te Rotter
dam (Nieuwe Binnenweg 319) reeds
een zaak op dit gebied, die zich in een
steeds uitbreidende clientèle mag ver
heugen, waaronder ook vele klanten
van elders, een bewijs dat men tevre
den is over het geleverde werk en het
zijn kennissen en familieleden aanbe
veelt.
Ook hier ter 9tede heeft d© naam van
Zwieten in deze branche een goeden
klank en het is dan ook te verwachten
dat de firma weldra in Leiden en om
geving een uitgebreide clientèle te be
dienen zal hebben. En dit zal wel niet
te verwonderen zijn, want zij heeft een
grooten voorraad stoffen van beste
kwaliteit en tegen concurreerende prij
zen.
Het interieur der zaak, dat niet ver
anderd behoefde te worden, biedt een
prettigen aanblik jaebter en boven
zijn d© werkplaatsen, want alles wordt
op eigen ateliers vervaardigd.
GASVERSTIKKING.
De 85-jarige bewoonster van perceel
Hooigracht 29 alhier, Mevr. v. Nooyen
de Haas, is gisteren of hedennacht
op di'o eve jvvijze om het leven gekomen.
Reeds gisteren trok het de aandacht
dat aan het hellen van bakker en
melkboer geen- gehoor werd gegeven.
Ook werd een kennis van haar, die gis
termiddag aan d© deur was, niet open
gedaan. Men schonk echter aan het ge
val geen bijzondere aandacht, omdat
Mevr. v. Nooyen de Haas, hoewel van
hoogen leeftijd, in gezonden toestand
verkeerde en af en toe nog wel eens
uitging.
Toen evenwel hedenmorgen op het
herhaald bellen van oakker en melk
boer weer geen gehoor kwam, werd
door d© buren de hulp van de politie
ingeroepen, die aan den» binnenkant
de woning is binnengedrongen en di
rect een vreeselijke gaslucht waarnam.
Bij het binnentreden der kamer von
den ze de oude juffrou»- dood voor het
bed op den grond liggen.
Vermoedelijk heeft zij bij het om
draaien der gaskraan, deze niet vol
doende afgesloten en is door gasver-
stikking om het leven gekomen.
Of dit reeds gisteren of hedennacht
heeft plaats gehad, zal allicht door den
Gem. Geneeskundigen Dienst moeten
worden uitgemaakt.
RUMOERIGE VERGADERING.
Gisteravond is door de veilingver-
eeniging de „Houtmarkters" in Zo
merlust een vergadering gehouden,
waar het nogal rumoerig is toegegaan
De heer de Graaf, had een motie
ingediend, die het bestuur weigerde
direct in behandeling te nemen, wat
tot gevolg had, dat de indiener zich
hevig verzette.
- Een groot tumult ontstond en men,
dreigd ehandgemeen te worden, waar
om net bestuur de politie opbelde omi
den heer de Graaf te verwijderen.
De politie deed toen de zaal ontrui
men.
WAARSCHUWING.
Sinds een paar dagen gaan er in
de stad een tweetal mannen rond, die
ringen met steenen ten verkoop aan
bieden.
't Zijn „echte" ringen met „echte"
steenen, alleen men moet niet denken
dat 't gouden ringen en edel stee
nen zijn, want 't zijn slechts waarde-
looze prullen.
Men zij dus op zijn hoede en late
zich niet beetnemen.
Door den student S. is bij' de
politie aangifte gedaan van de ont
vreemding van zijn rijwiel', dat hii gis
termiddag 4 uur, bij het laboratorium
van het nieuwe ziekenhuis onbeheerd
ha'd laten staan.
Toen Mej. P. voor haar woning
in 'de Parkstraat van haar rijwiel' stap>
te, viel zij en kon niet meer opstaan.
Het bleek, dat zij' haar rechterbeen
had gebroken.
Door den E. H. D. werd zij naar hefi
Ac. Ziekenhuis vervoerd ter behande
ling.
Bij de politie zijn inlichtingen te
bekomen omtrent eén rijwiel, dat on
beheerd is blijven staan voor de Co-
operatie „De Vooruit" in de Haar
lemmerstraat.
Het li/2-jarig kind K. C. R. is ten
huizer zijner ouders gevallen en kwam
op den rand van een lambrizeeringi
terecht. Het bekwam een vrij ernstige
hóofdwond en werd naar net Acad,
ziekenhuis vervoerd.
BINNENLAND.
HOFBERICHT.
H. M. de Koningin heef tmet ingang
van 12 April 1927 tijdelijk benoemd tot
hofdame van H. K. H. Prinses Juliana
jkvr. A. M. baronesse Bentinck en be
vorderd tot Kamerheer in buitengewo-
nen dienst, ter beschikking van de
Prinses, den Kamerjonker mr. J. C.
baron Baud, referendaris ter Gemeen
tesecretarie te 's-Gravenhage.
Baron Baud zal met zijn gezin de
villa Hoog Cate te Katwijk aan Zee
betrekken gedurende het verblijf der
Prinses aldaar.
EEN DOOR ONGELUK VERVOLGD
WETJE.
Men maakt het Weekblad voor het
Recht opmerkzaam op een leemte in
Ihet eenige artikel van het wetje van
30 December j.l., tot herziening van
de uitvoering van de wet van 29 Juni
1925 (volledige tandprothese). De daar
in voorkomende strafbepaling gaat
niet vergezeld van de vermelding, of
het delict als misdrijf, dan wel als
Gewone advertontiën per regel 2#/« cent
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarief.7
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland.
Hei wetsontwerp tot grensnitbrel-
ding van Haarlem is door de Tweede
Kamer aangenomen.
Buitenland.
Een betooging der Christelijk-sooia-
len te Weenen verboden.
Tnsschen de Ver. Staten en Turkije
is een voorloopige overeenkomst be
reikt.
President Cooiidge houdt vast aan
zijn voorstel inzake de bewapening
ter zee.
een overtreding moet beschouwd wor
den. Blijkens arrest van den Hoogen
Raad van 6 Juni 1922, is in zoodanig
geval geen bevoegde rechter aangewe
zen en dus vervolging uitgesloten. We
derom zullen dus de tandtechnici van
een gemaakte fout kunnen profitee-
ren, als niet snel dé wetgever ten twee
den mal© corrigeerend optreedt.
Nog een vergissing bevat het wetje,
n.l. de verwijzing in het laatste lid
naar „het vorige lid", heigeen zijn
moet het derde lid.
ZWAARTEKRACHTBEPALING TER
ZEE.
De ingenieur der Rijkscommissie
voor Graadmeting en Waterpassing,
Dr. F. A. Vening Meinesz is, blijkens
telegrafisch bericht, te Batavia terug
gekomen van een tocht met Hr. Ms.
onderzeeboot K. XIII, welke tocht on
geveer 14 dagen heeft geduurd. Zij was
ondernomen voor het onderzoek van
de zwaartekracht boven de diepe trog,
die zich in den Indischen Oceaan ten
zuiden van Java uitstrekt. Dr. Vening
Meinesz heeft 26 waarnemingen uit
gevoerd, die ongetwijfeld van groote
wetenschappelijke waarde zullen blij
ken te zijn.
Hiermede zijn de zwaartekracht-be
palingen aan boord van de onderzee
boot, die dr. Vening Meinesz in den
Atlantischen Oceaan, de Cai'aibische
zee, den Stillen Oceaan, de zeeën in.
het Oosten van den Indischen Archi
pel en nu het laatst in den Indischen
Oceaan heeft uitgevoerd, afgeloopen.
Hij heeft in totaal 155 uiaarnemingen
verricht.
Dr. Vening Meinesz zal 9 Maart a.s.
met liet s.s. „Prinses Juliana" naar.
Nederland terugkeeren en 10 April a.s.
alhier aankomen.
BELASTINGBETALING OP POST
KANTOREN.
Zijn wij wel ingelicht, zegt het Han
delsblad, dan heeft het welslagen van
de proef, die in de provincie Noord-
Holland (uitgezonderd het Gooi) ge
nomen is met belastingbetaling op de
postkantoren, geleid tot de ernstige
overweging, de gelegenheid daartoe in
het geheele land open te stellen van 1
Juli af.
UITOEFENING VAN DE GENEES
KUNST.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer hetrefende liet wets
ontwerp, houdende nadere voorschrif
ten ten aanzien van de uitoefening der
geneeskunst, wordt de aneèning weer
legd, als zou dit wetsontwerp „over
bodig" zijn.
De regeering acht de groote kracht
van een wettelijke regeling, ter gedeel
telijke vervanging van de bestaande
zwakkere, die uit particulier initiatief
geboren werd, noodzakelijk. Nadere
overweging van het wetsontwerp heeft
evenwél geleid tot de slotsom, dat de
overeenkomst tusselien het bestaande
en hetgeen wordt voorgesteld, moet
worden uitgebreid en dat telkens, wan
lieer het gaat om diep ingrijpende
maatregelen als oplegging van boete,
schorsing en ontzegging van de be
voegdheid de praktijk uit te oefenen,
het laatste woord moet zijn aan een
rechterlijk college. Daarom is beroep
op een gerechtshof, wanneer het gaat
om een van de drie genoemde maat
regelen, alsnog mogelijk gemaakt. De
vraag of het niet wenschelijk is, dat
de leden van de voorgestelde colleges
worden bezoldigd, beantwoordt de re
geering voorslhans ontkennend.
DE REGEERING EN DE VACCINATIE
De regeering heeft thans een nota
van wijziging ingediend op het wets
ontwerp, houdende voorzieningen te
gen besmettelijke ziekten.
Het wetsontwerp, zooals het tot nog
toe luidde, bevatte ook bepalingen no
pens de vaccinatie. Dit onderwerp ligt
naar in de Memorie van Toelichting
wordt opgemerkt, buiten de grenzen,
die het zittend kabinet zich voor zijn
werkzaamheden heeft gesteld. Daarom
worden de artikelen, die op de vacci
natie betrekking hebben geschrapt, en