CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uil ME Bladen.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste nieuws id dit Nummer.
buitenland]
7d® JAARGANG
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1927
NUMMER 2037
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal t 2.90
BUREAU; Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
Gewone advertentiea per regel 227»
Ingezonden Me de deelingen, dubbel tarl
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiëa bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dag<
lijk» geplaatst ad 40 cent
Zucht naar verandering
Voor do Kerk des Heeren is refor
matie altoos noodzakelijk. Omdat de
Kerk in deze bedeeling onvolmaakt i%,
blijft het noodig, om telkens m de
kracht des Heeren uit te bannen, wat
niet is naar Gods heiligen wil en steeds
meer te zoeken, wat tot heerlijkheid
Gods kan strekken.
Maar men moet deze reformatie wel
onderscheiden van een zucht naar ver
andering.
Er leven belijders in de gemeente, die
altoos naar wat anders en wat nieuws
vragen, ook dani, wanneer het oude
goed en beproefd is, en er in 'tgeneei
geen noodzaak bestaat, om de oude pa
len te verzetten.
Een eenvoudig beeld, aan het dage-
lijksche leven ontleend, moge dit voor
ons duidelijk maken.
Een nijvere huisvrouw zal steeds be
hoefte gevoelen, wanneer zij de rein
heid in haar huis liefheeft, om het stof
van haar meubelen te verwijderen, en
zij zal op gezette tijden alles in haar
huis aan een goede schoonmaak onder
werpen. Dat is noodig. Als ze zoo niet
handelde, zou zij de naam van een zin
delijke huisvrouw niet waardig zijn.
Geen man zal eraan denken, dit
noodzakelijk werk der telkens weder-
keerende reiniging te misprijzen.
Maar nu bezie men ook de keerzijde
van de medaille.
Er zijn huisvrouwen, die veel verder
gaan dan die noodzakelijke reiniging.
Deze moeders worden gedreven door
een verkeerde zucht naar verandering
Ze laten schier niets op zijn plaats
staan. Elke week heeft er verschikking
plaats van meubelen en sieraden op
kast of schoorsteen. Dat geert iets on
rustigs aam het huisgezin, waarin zoo
iets plaats vindt. Er is geen stabiliteit.
Er is bij de kinderen geen gehechtheid
meer aan de dingen. Altijd maar ver
anderen en altoos verschikken doet een
weldadige rust met vleugelen van ons
vliegen.
Pas dit nu eens toe op de gemeente
des Heeren.
Zij moet geregeld gereinigd worden
van alle besmettingen des geestes en
des vleesches. De tucht van Gods
Woord moet over alle personen en le
vensverhoudingen gaan. Dat is voor al
len noodig, niet het minst voor hen, die
wat aan den zoom der gemeente wo
nen en die de grenzen tusscnen Kerk
en wereld bewust of onbewust uitwis-
schen.
Daartegen moet gewaarschuwd wor
den. Heiliging van hart en wandel heb
ben wij eiken dag noodig. En wanneer
de gemeente zou meenen, dat zij er
was, dan zou zij inslapen gelijk de wij
ze maagden ingeslapen .waren. Dam zou
zij haar roeping veronachtzamen, en
het kwaad zou in haar midden steeds
grooter afmetingen aan gaan nemen.
Doch niet alleen voor de Kerk is re
formatie noodig en moet voor zucht
naar verardering gewaarschuwd wor
den. Datzelfde géldt ook van het poli
tieke en sociale leven.
Ook daar bij velen een druk doen efi
een zucht naar verandering als van de
al te ijverige huisvrouw.
Wanneer aan de begeerte van déze
menschen werd toegegeven, dan zou
den wij telkens wat nieuws zien in
on ze organisaties.
Al is men in 't geheel niet conserva
tief, dan kan men van zulk een had-
delwijze een afkeer hebben. Al die ver
anderingen zijn volstrekt geen verbete
ringen. Daarenboven raken ze slechts
het uitwendige en leiden den geest
maar af van het inwendige en meest-
noodzakelijke. Ze veroorzaken een ze
kere onrust, die zeer ongewenscnt is
voor de gemeente en voor de organisa
ties.
Een huisvader, die een vrouw ge
trouwd heeft, die haakt naar verande
ring, kan zeggen: vrouw, laat alles nu
eens staan, zooals het staat, en laat
me eens met rust genieten in mijn ei
gen huis.
Elke verandering, die noodig is, die
door de Schrift geboden is, m oet ge
schieden. Zulk een verandering leidt
tot verbetering; maar elke verandering
die niet geboden is, die slechts gebo
ren wordt uit zucht naar wat nieuws,
moet tegengegaan worden, want die
leidt tot verslechtering vam het leven.
Y Chr. vakorganisatie.
Wij ontvingen nogmaals een lang in
gezonden stuk van dem heer C. H.
Hierin komt hij terug op het debat met
den heer Warnaar in onze driestar
„Misvatting".
Wij waardeeren zeer de broederlijke
toon van dit stuk en de krachtige over
tuiging die er uit spreekt.
Beter dan dit stuk als ingezonden
te plaatsen lijkt ons er hier nog iets
van te zeggen.
Daarvoor is te meer reden, omdat
ons, van een zijde welker meening wij
hoog aanslaan, gevraagd werd of ons
standpunt in de driestar „Misvatting"
niet wat slap omschreven werd.
Het is mogelijk dat de voorzichtig
heid die wij ook gebiedend noodzake
lijk ach'.en voor sommigen den schijn
heeft van slapte. Daarom is het goed,
nog eens met nadruk een en ander te
zeggen.
De heer C. H., die geen onbekende is
op het terrein der Chr. vakorganisatie,
en die in 1910, 1911, en 1912 reeds van
uit het buitenland daarover schreef in
de groote pers, maakt in zijn laatste
schrijven scheiding tusschen Chr. vak
organisatie en mede'eggenschap.
Hoewel wij toegeven, dat het twee
begrippen zijn, die volstrekt niet nood
zakelijk behoeven samen te gaan, mee
nen wij toch, dat het ormogelijk zal
zijn, om eenig practisch resultaat met
medezegg^ischap te bereiken, indien
niet de vakorganisatie het middel (laar
toe is. Welke verhouding of er tusschen
patroon A. en zijn ondergescnikte B.
ook moge bestaan, cleze zal het maat
schappelijk leven niet beïnvloeden. In
onzen tijd is het niet meer mogelijk om
individueel iets te bereiken dat van be-
teekenis is, buiten den kring diem gij
zelf bestrijkt. Om iets te bereiken is
samenwerking noodig.
Maar dat niet alleen, de vakorgani
satie in het algemeen, en ook de Chr.
vakorganisatie neemt een beteekenen-
de plaats in, is een zoo machtig li
chaam geworden dat men haast geen
maatschappelijk onderwerp meer kan
aanroeren of men heeft ook met haar
rekening e houden.
Nu is de organisatie naar schep-
pingsordannantie. God heeft de men
schen niet als engelen geschapen. Hij
zelf legde in onze samenleving het idee
opbouwen, ontwikkelen.
Maar of vakorganisatie, zooals wij
die kernen, ook noodzakelijk/daaruit
voortvloeit, wa°en wij te betwijfelen.
Er is echter iets anders.
Wij moe'en rekenen met de zonde.
Ook in onze maatschappelijke samen
leving beheerscht die zonde alle toe
standen. In de personen werkt zij door.
Satan werkt in de menschen zijn ver
dervende plannen uit.
De heer C. H. verwijst ook daarnaar
als hij zegt: „De levensbeschouwing
der Socialisten drijft hun aan om voor
al op alle ziekelijke detail-verschijnse
len die zich in het maatschappelijk le
ven voordoen aan te vallen om daaruit
vobr hiln strijdactie argumenten te pu
ren die bewijzen moeten dat de^e maat
schappijvorm opgeruimd moet worden.
Zoolang de zonde blijft, zal dat altijd
kunnen".
Hifer is dan^ ook de noodzaak voor
Chr. vakorganisatie geboren, maar be
gint ook haar zegenrijke werking. Zij
werpt een dam op .Maar ook zij keert
dat verderf om tot een strooming in
goede richting. Zij eischt Gods eere op
dit terrein.
Daarom moet zij komen tot een of
andere vorm van „Medezeggenschap"
Iemand die wat zege-en kan moet ook
gelegenheid hebben tot spreken.
Welke vorm dit zijn moet, staat nog
niet vast. Dat moet nog een voorwerp
van studie uitmaken.
Daarop vooruitgrijpen is verkeerd.
Beter is, de natuurlijke groei van som
mige verschijnselen te bevorderen. Met
zorg moet het pad verkend worden.
Maar als Chr. organisatie moet ook
steeds voor oogen staan het groote doel
van alles, de eere Gods. Dankbaar mo
gen wij daarbij aanvaarden wat God
ons geeft, ook al is dat slechts noodig
om der zonde wil. Doch wii mogen niet
vergeten, dat het slechts middel Is.
STADSNIEUWS.
GESCHENK AAN PRINSES JULIANA
De fa. B. S. van Kloeten, Breestraat
alhier, heeft aan H. K. H. Prinses Ju
liana met het oog op haar binnenkort
aan te vangen studie aan de Univer
siteit alhier een Beka-dictaatcahier
met goud op snede en gebonden in
Marocco-lederen band aangeboden.
MAATSCHAPPIJ DER NEDERL.
LETTERKUNDE.
In de gisteravond in het Nut gehou
den maaudelijksche vergadering van
de Maatschappij der Nederlandsche
Letterkunde hield de heer C. L. Schepp
te 's-Gravenhage een voordracht over:
„De romans van Maurits".
Naar het oordeel van spr. valt aan
Maurits, eigenlijk geheeten P. A.
Daum, als schrijver iets goeds te ma
ken. Wel is waar toch wordt hij tame
lijk veel gelezen, maar van waardee
ring uit min of meer officieel letter
kundigen kring bleek weinig of niets.
In de gebruikelijke handboeken wordt
hij óf niet, óf slechts terloops genoemd
Wel is Daum geen schrijver van
waarlijk groote allures: om geestelij
ken stijl^ om woordkunst als zoodanig
.bekommert hij zich in het geheel niet;
tot iets sterk ontroerends brengt hij
het niet zoo heel vaak, maar hij is in
hooge mate onderhoudend en niet zel
den van een opmerkelijke beeldende
kracht. Reden genoeg om hem recht
te geven in de Nederlandsche Lette
ren niet over het hoofd te worden ge
zien.
Daarbij zijn wij in Indisch werk van
wezenlijKe waarde, vooral uit den tijd,
waarin Maurits schreef (laatste kwart
der vorige epuw) niet zoo ruim gesor
teerd, dat wij althans niet in eere hou
den, wat wij hebben; te meer, daar die
tijd, voor Indië van groote beteekenis
was. Spr. lichtte dit nadtër toe en be
toogde dat wij van de gansche Eutq-
ptesclie en semi-Europeesche samen-
li Hjng dier dagen, geen andere zoo
nauwgezette en zuiver typeerende re
gistreering bezitten als in het werk
\an Maurits te vinden is.
Daum werd in 1850 te 's-Gravenhage
geboren, ging in '78 als journalist
naar Indië, waar hij aan verschillen
de dagbladen werkzaam was, stichtte
in '80 het thans nog bestaande „Bata-
viaansch Nieuwsblad'en stierf, slacht
offer van het Indisch klimaat in 1898
te Laagsoeren. Zijn romans werden
meerendeels geschreven als feuille
ton in de dagbladen, waaraan hij ver
benden was en droegen daarvan soms
ook wel de sporen.
Na daarop de boeken van Maurits
afzonderlijk te hebben nagegaan en
daaruit een en ander te hebben voor
gelezen, eindigde spr. met de opmer
king, dat er wel aanleiding was, dit
werk nu in herinnering te bréngen,
daar het verkeert in de beslissende pe
riode of het al dan niet on Ier den voet
zal geraken. Binnen niet zoo heel lan
gen tijd zuncn zij, die net Iadië heb
ben gekend dat Maurits beschrijft, ver
dwenen zijn en'niemand zal dan meer
kunnen getuigen hoe juist het beeld
is, dat hij ons daarvan geeft. Vandaar
dat spr. in dezen kring de herinnering
daaraan nog eens heeft willen opha
len, overtuigd, dat Maurits hier al
thans niet aan vergetelheid mag wor-
uen prijsgegeven.
De voordracht weru met belangstel
ling aangehoord en er volgde op het
gesprokene eenige gedachtenwisseling
DIRECTEUR CHR. H. B. S.
Naar wij vernemen is benoemd tot
Directeur van de Chr H. B. S. alhier,
in de plaats van Dr. Meijering die zal
optreden als Rector van het te Ban
doeng te openen Chr. Lyceum, Dr. P.
C. van Arkel, Leeraar aan het Chr.
Lyceum te Arnhem, uitgaande van de
Vereen, voor Gymnasiaal onderwijs op
Geref. grondslag.
DE LEIDSCHE KUNSTKRING VOOR
ALLEN.
Men verzoekt ons de aandacht te
vestigen op het volgende concert van
„De Leidsche Kunstkring voor Allen",
waarop zich zujlen doen hooren: Mej.
To van der Sluys, zang; J. H. Feit
kamp, fluit en mej. Hanna Beekman,
piano; een trio, dat zich zeer veel
naam heeft verworven in talrijke plaat
sen waar het is opgetreden.
In de advertentie van Maandag
avond komen verdere gegevens.
DE GECOSTUMEERDE RIJJOOL.
Evenals vorige jaren zal ook dit
jaar op Dinsdag 8 Februari ter gele
genheid van den verjaardag der Leid
sche Hoogeschool door de eerste-jaars
leden van het Leidsch Studentencorps
een gecostumeerde rijjool worden ge
houden. In den regel vormen de inter
nationale politieke toestand of ande
re onderwerpen van internationalen
aard de hoofdschotel voor dezen rij
jool; ook ditmaal is zulks het geval.
an de vijf groepen, waaruit de gecos
tumeerde rijjool zal bestaan zal er één
gewijd zijn dan den toestand in China
en de troebelen te Hankau voorstellen;
een andere groep levert een parodie
cp het Nederlandsch-Belgisch Verdrag
met de Ministers Van Karnebeek en
Vandervelde; weer een andere groep
brengt het geruchtmakende proces
tegen den filmacteur Charlie Chaplin
in beeld; een. vierde groep doet ons
zien den ooievaar met pensioen in ver
band met de verjongingskuur van
Steinach. De vijfde groep zal den
blijden intocht van Prins Carnaval
voorstellen.
De opstelling zal plaats hebben
Dinsdagmiddag half twee op de Var
kenmarkt. De bekroning en prijsuit
reiking des namiddags 4 uur op den
Burcht.
De geheele verzorging van deze rij
jool is opgedragen aan het bekende
magazijn Erato van den heer A. J. van
der Liike. alhier.
HET VOLGEN DER COLLEGES DOOR
NIET-GERECHTIGDEN.
Ten einde het volgen der colleges
door niet-gerechtigden zooveel moge
lijk tegen, te gaan, is er den laatsten
tijd door een ambtenaar der Universi
teit alhier in de collegegebouwen her
haaldelijk controle uitgeoefend.
Thans heeft de rector-magnificus be
kend gemaakt dat met ingang van 14
Februari deze controle zal geschieden
door een ambtenaar, bevoegd om pro
ces-verbaal op te maken. Hij wijst
daarom de collegebezoekers op de
noodzakelijkheid hun inschrijvings-
Uaart steeds bij zich te hebben.
CHR. BESTURENBOND.
Op Donderdag 17 Februari a.s. zal
vanwege den Leidschen Chr. Besturen
bond weder een cursusvergadering ge
houden worden. Deze vergadering zal
gehouden worden in het gebouw „Pa
trimonium", Hoogl. Kerkgracht, aan
vang te 8 uur 's avonds.
Als spr. hoopt op te treden, de heer
G. Baas, secr. Chr. Besturenbond en
lid van den Gemeenteaad te Amsterd.
Onderwerp: „De vakbeweging en de
politiek".
Een belangwekkend onderwerp, be
handeld door een bij uitstek deskun
dig spreker.
Dat daarom vele leden, maar vooral
alle bestuursleden van Chr. vakorga
nisaties 9eze vergadering bijwonen.
APOLOGETISCHE LEZINGEN.
Op Donderdag 17 Februari, Donder-
ag 24 Februari en Dinsdag 8 Maart
zal Dr. J. C. S. Locher, Ned. Herv.
Tred. alhier, de tweede serie Apologe
tische lezingen houden, als vervolg op
die van Dr. Riemens. Hij hoopt achter
eenvolgens te behandelen drie gemeen
schappelijke Geloofsartikelen:
1. Ik geloof in den Heiligen Geest,
2. Ik geloof ééne heilige algemeene
Christelijke Kerk.
3. Ik geloof de vergeving der zonden
De lezingen worden gehouden in de
Oosterkerk.
Ds. A. D. MEETER.
Naar het „Leidsch Predikbeurten
blad" meedeelt, is de beroepen predi
kant Ds. Meetel*, voornemens om Don
derdag a.s. in Leiden te komen, tenein
de kennis te maken met de leden van
alle Kerkelijke colleges. De gelegen
heid daartoe wordt geboden in de con
sistorie van de Pieterskerk, nam. half
drie.
In de Stedelijke Werkinrichting
,zijn deze week opgenomen 285 vol
wassen personen en 13 kinderen totaal
298 personen.
Bij v. O. in de Tollenstraat brak
een schoorsteenbrandje uit, dat geluk
kig spoedig gebluscht werd.
BINNENLAND.
Buitenland.
Polncaré over de werkloosheid en
de stabilisatie van het geld.
De opstandige Portugeesche troepen
zouden zich overgegeven hebben.
Tsjen aanvaardt de Biitsche voor<
stellen als basis voor verdere onder
handelingen.
HET NED. GESCHENK AAN PRINS
LEOPOLD EN PRINSES ASTRID
Een delegatie uit den Bond van Ne
derlandsche Vereenigingen en Licha
men in België is gistermiddag ontvan
gen door Prins Leopold en Prinses As-
trid aan wie zij het geschenk van de
Nederlandsche Kolonie, bestaande uit
een Delftsch bord en een in het Neder-
landsch gestelde, met miniaturen ver
luchte oorkonde, aanbood.
De delegatie, bestaande uit de hee
ren Rutgers, Reygersberg, Janss en
Jasper, resp. voorzitter, secretaris,
vice-voorzitter en penningmeester van
den bond, werd in het paleis door den
Nederlandschen gezant aan prinses
Astrid en prins Leopold voorgesteld.
De prins dankte hartelijk voor het ge
schenk, terwijl de prinses v. haar be
wondering getuigde. De vorstelijke
personen onderhielden zich vriende
lijk met de delegatie. Zij informeerden
naar de beteekenis en 't leven van de
Nederlandsche kolonie in België.
EEN ANDERE HUIVERING.
Mr. S. van Houten schrijft in no. 4
van zijn Staatk. Brieven, reeks „Kritie
ke tijden", o.m.:
Van Karnebeek huivert bij de ge
dachte, dat het tractaat mocht worden
verworpen, hoewel het slechts betee-
kent, dat Nederland het daarin vervat
te ensemble van concessiën niet ver
leent, maar bereid blijft over elk on
derdeel vriendschappelijke onderhan
delingen te openen.
Ook de Louter erkent dat de weer
zin van ons volk tegen aanneming zich
steeds stelliger in alle kringen open
baart.
Ik huiver bij de gedachte, dat eene
misschien toevallige meerderheid van
een enkele stem de Koningin voor het
atlernatief zou stellen: hetzij tegen de
wensclien en uitingen van de groote
meerderheid des volks de verplichtin
gen en gevaren van het tractaat te
aanvaarden, of wel wat haar grond
wettig vrij staat weigert op grond
van zulke Kamerbesluiten te teekenen
zonder eerst beproefd te hebben mini»
ters te vinden, die de verantwoorde-
iijkbeid willen aanvaarden door ont
binding der beide Kamers de werkelij
ke gezindheid des volks te leeren ken
nen.
Ik weet door mijne parlementaire
ervaring, dat menig weifelend lid in
twijfel met de regeering stemt, maar
mij dunkt, elk weifelend lid der Eer
ste Kamer moet zich ook de vraag stel
len, of het niet juist de redeoi van be
staan is eener Eerste Kamer, do
Kroon, zulke zware keuze te besparen
Mr. A. R. ZIMMERMAN OVER HET
VERDRAG.
De Antwerpsche correspondent van
de Standaard (Brussel) heeft een in
terview gehad met mr A. R. Zimmer
man, ter gelegenheid van -de lezing
die hij aldaar gehouden heelt. Op het
eind daarvan vroeg hij:
Wil u ons tenslotte ccq kiesche
vraag beantwoorden? Als Rotterdam
mer zal u wel tegen de economische be
palingen van het Nccierlaiidsch-Bel-
gisch verdrag zijnv doch meent u dat
in uw land ook politieke bezwaren
aan dit verdrag verbonden zijn?
Tot hiertoe heb ik me zelfs in
Nederland over deze kwestie niet uit
gelaten, antwoordde mr. Zimmerman.
Nu we zoo dicht bij de beslissing staan
meen ik liet. niet gewen sch't een ver
klaring af te leggen. Alleen kan ik u
dit zeggen: wanneer liet verdrag
mocht aangenomen worden, hoop ik
dat 't veel er zal toe bijdragen om de
toenadering tusschen bedde naties,
welke zoozeer óp elkaar zijn aangewe
zen, enger te maken; mocht het ver-
drag echter verworpen worden, dan
wenscli ik hartgrondig dat zoo spoedig
mogelijk de basis van een nieuwe over
eenkomst worde gelegd.
VERVALSCHING VAN EEN
RAADSBESLUIT.
De heer Meyer, oud-Rijksontvanger
van Eramen thans woonachtig te
Brussel heeft aan het Gerechtshof te
Leeuwarden gevraagd, om ingevolge
artikel 12 van het W. van S. een ver
volging in te stellen tegen den burge
meester en den loco-secretaris van
Emmen, die hij er van beschuldigt een
Raadsbesluit te hebben vcrvalscht.
Aldus een bericht in de Tel.
DG ECONOMISCHE CRISIS IN
FRANKRIJK.
Een rede van Poïncarlé.
Antwoordend op interpellaties van
de communisten' heeft Poincarê een re
de gehouden, waarin hij er op wees, dat
alle deskundigen het onmogelijk acht
ten, tot stabilisatie van het geld over
te gaan zonder dat eeh pijnlijke crisis
ontstaat.
Frankrijk maakte een periode van
denkbeeldige welvaart door tengevolge
van) de inflatie.
De werkloosheid is thans een Euro-
peesch euvel. Frankrijk was van de
landen die aan den oorlog hadden
deelgenomen, een der landen, die het
minst hadden geleden. Officieel staan
thans 56.275 werklooze mannen eni
14.000 werklooze vrouwen ingeschre
ven. Deze cijfers zijn bovendien aan
het verminderen in weerwil van een
bepaalde actieve propaganda, die er bij
de werkloozen op aandringt zich om
steun aan te melden.
Terwijl vóór den oorlog gemiddeld
het aantal werkloozen 200.000 mannien
en 50.000 vrouwen bedroeg, was het in'1
1914 314.000 mannen en 25.SOO vrouwen.
De daling van den franc had de han
delslui en industrieelen ertoe gedre
ven, hun francs om te zetten in koop
waren, waarvan in 1026 overproductie
het. gevolg was.
De recente stabilisatie was niet een
spontaan verschijnsel. De Banque de
France en de Schatkist hadden met el
kaar samengewerkt om speculatie in
elk opzicht te beletten, teneinde aan
de industrie de njoodige stabiliteit te
geven om zich aan te passen aan den
nieuwen gang van zaken. De wettelijke
stabilisatie was een veel te ingewik
keld vraagstuk, om daarin spoedig te.
beslissen. Eerst was in feite een lang
durige stabilisatie van het geld noo
dig.
Pofncar$ aUa
