NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DINSDAG
25 JANUARI 1927
TWEEDE BLAD.
WRT DE BLADEN ZEGGEN.
i""'- De Staienverklezing.
In een artikel over dit onderwerp
waarin de beteekenis van de Staten
2»tembus uiteen wordt gezet, zeg^t de
'Nederlander ook het volgende:
Sedert de vorige Statenverkiezing
in 1923 kort na de jongste Kamer
verkiezing van 1925 is er iets van
beteekenis gebeurd in Nederland.
De Chr. Historische Unie werd ge
plaatst: voor de vraag, wat zij hoogten
stelde: de erkenning van het door
haar beleden beginsel of het behoud!
van de regeermacht in handen van
met zekere Christelijke beginselen in-
stemmende personen het politiek
succes of de macht van het beginsel
Zonder twijfel geeft Art. 7 van heU
program van "beginselen op deze vraagi
eenIclaar en ondubbelzinnig antwoord
Maar beginselverklaringen won
den vaak beschouwd als parade-paar
den, mooi op het exercitieveld, maar
ongeschikt voor den strijd.
En nu was de Unie zoo kinderlijk)
en-eenvoudig (dom, zeggen sommige-
bedlleris der Unie) te kiezen voor haar
(Chr-. -Protestantsch beginsel en dit tel
stellen boven het politiek succes en;
boven het behoua van „rechtsche
meerderheid" en „Christelijk bewind".
Het is de eerste politieke verkie
zing na 11 November 1925.
En nu moet blijken, ot die kinder
lijke eenvoudige Unie, die dom ge
noeg was, om beginselverklaringen te)
beschouwen als waarachtige grondsla
gen van het leven en van den strijd,
nog mag rekenen op hetzelfde ver
trouwen van het N ederlandsche volk*
als in de dagen, toen nog geloofd kom
worden aan haar „politieke scholing",,
die een paradepaard niet aanziet vooil
©en strijdros.
.Het gaat nu om de Unie, in har©
eenvoudigheid, die den boog spant
met de kracht van het beginsel.
Daarom is het voor alle waarlijk-
.Chr. Historischen dubbel de moeit©
.waard zich voor deze verkiezing in te
©pannen en althans zorg te dragen
in de dagen tusschen 4 en 7 April)
thuis te zijn en op te komen ter stem
bus.
De Christenen zijn Joden geworden.
Toen de heer de Savoriiin Lohmani
pas in de Kamer was, schrijft de ..Roti
terdammer", rekende hij eens aldusi
af met de „neutraliteit" der openbare
school
„Ik wil hier niet beoordeelen, wat)
waarachtig Christelijk is en wat niet:
maar ik wil een gesprek mededeelen,
idat onlangs gevoerd werd tusschen;
een modern hoogleeraar aan een on
zer hoogescholen met een Joodschen
collega.
Nadat ze sarren gesproken hadder
over hun geloofsbegrippen, kwam de
moderne hoogleeraar tot deze slot
som, dat hij zeiide: gij denkt vrijwel)
zooals ik. Dat is te zeggen antj
woordde de Joodsche Hoogleeraar
gil denkt zoóals wij.
En wanneer mieii misschien zegtni|
ja, dat is een los praatje tusschen hoogi
leeraars, dan beroep ik mij, op het*
geen de heer Goidefroi hier, bij gel ei
genheid van de beraadslagingen oven
de wet op het lager onderwijs, zoo
uitdrukkelijk gezegd heeft: ggii moet!
volstrekt niet gedooven, mijne neeren..
dat wij meenen, dat de Joden 3angJ
zamernand Christenen geworden zijn,
zooals de meening was van den heer!
Thorbecke; neen, de Christenen zijn1
joden geworden.
'En daarbij beriep zich de geachte
afgevaardigde op eën Duitsch blad,;
waarin onder anderen dit voorkomt:
niet iedere goedle Israëliet is een
deugdzaam Christen, maar ieder goed
Christen is een deugdzaam Israëliet.
Dit is wel de 'beteekenis van het
woord neutraal".
Dat is dezelfde gedachte, die Dr.
Kuyper verdedigt in zijn Liberahsten
en Joden, als lhj; de stelling ontwik-t
kelt: „Het gevaar van hei: oogenblild
ligt niet daarin, ,dat de Joden het Li
beralisme .troetelen, maar veel meer
hierin, dat onz© Liberahsten door en
door verjoodscht izijn".
De Christenen zijn Joden geworden
Dat wil zeggen), dat groote groepen*
Christenen hebben een Christendom
ivan alle pit en merg beroofd, een
Christendom gericht tegen den Chris
tus Gods.
Nog een pers-eend.
We lezen in „De Tijd":
De heer van Blankenstein is niet
de eenige, die onde'r het gnuiven van
anti-papisten la Lingbeek hebben
gespeculeerd op de goedgëloovigheiti
van een vooringenomen publiek.
En nu wij toch de scnaar hebben
opgenomen, om zijn canard de slag
pennen af te 'snijden, mogen wij haarj
ook eens hanteeren om de perseend!
te kortwieken, welke het Hbld. deed)
[uitvliegen.
Toen het verdrag bij de Tweede
iKamer in stemming kwam, kon men
in het Hbld. de insinuatie lezen, dat
de Katholieken zich lieten leiden door
„hun internationalisme, dat geteekendl
is in de lijnen, die er Ioopen over de
grens heen van Monseigneur tot Mon
seigneur".
iWat kon hiermede toch bedoeld'
rijn?
In Katholieken 'kring was van een
(dergelijk overleg van Monseigneur tot
Monseigneur, of met wie over de grens
ook, niets bekend. Op kondschap uit.
gegaan vernamen wij, 'dat aan de bit
tertafel in Den 'Haag en elders het
volgende romantische praatje als his
torische waarheid wordt 'doorgegeven:
Mgr. Nolens zou val met om,
Jezer aan het sterfbed van Kar
dinaal Mercies hebben beloofd, voor.
Ide goedkeuring van het Belgisch-Ne-
iderlandsch Verdrag te zullen werken
Hoeveel waarde aan zulke bitter-
tafeliantasie is te hechten, zal ook den
niet-'katholieken lezer duidelijk wor-
Iden, wanneer hij weet, wat in Katho
lieke kringen wel bekend is: dat Dr.
Nolens Kardinaal Mercier slechts één
maal heeft gezien (het was in 1895,
op een internationale katholieke con
ferentie, waar Dr. Nolens, nog geen
(Kamerlid, Prof. Mercier, toen nog
geen Kardinaal, doch eenvoudig hoog,
ieeraar te Leuven, op eenigen afstand;
(heeft gezien) dat Mr. Nolens nooit
met Kardinaal Mercier heeft gespro
ken nooit brieven aan* hem heeft ge-
Schreven ot van hem heeft ontvangen,
en dat hij nimmer te Mechelen is ge
weest.
Dit alles verhindert het liberale or
gaan niet, om aan het publiek te sugj
gereeren, het geheimzinnige fluïdum
van „internationalisme, dat geteekendl
is in de lijnen, die er loopen over 'de!
grens heen van Monseigneur tot Mon
seigneur".
Wje zal ooit het moeras van voor.
oordeelen en anti-kerkelijke kwade ver
moedens dempen, waaruit 'de liberale
perskwakkels geregeld hun vlucht ple
gen te nemen
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Drietal: te Amsterdam, (vacature
Ds. N. van Schouwenburg): A. A. Dons-
aelmann te Wassenaar, A. D. Meeter ts
Loosduinen en T. G. van Reeuwijk ts
Hillegersberg.
Beroepen: Te Roodeschool, G.G.
H. Bos, te Haulerwök. Te Terkaple-Ak-
marijp, K. G. Kwint, Hulpprediker te
Wemeldinge (Z.)
Aangen omen: Naar Culemborg, J.
H. Klein Wassink te Rottevalle.
GEREF. KER'KFN.
Beroepen: Te Barendreeht, B. van
Halsema te Ermelo.
Bedankt: Voor Westbroek, H. 0.
Heida te .Vlaardingen.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt: Voor Broek o. Akkei-
woude en Werkendam, J. v. d. Vegt, tl
Doesburg.
BEVESTIGING. IHTREDE EN
AFSCHEID.
Na des morgens bevestigd te zijn dooi
Prof. Dr. J. W. Pont van Bussum, naar
aanleiding van Lucas 8 5, 6, 7 en S,
deed Dr. J. E. R. Blase, overgekomen
van Makasser (Ned.-Indië) des avonds
intrede in de Herst. Ev. Luth. Gem. te
Helder. Dr. Blase had tot tekst gekozen
Joh. 3 30.
Na des morgens bevestigd te zijn
door Ds. IJ. van der Zee van Amsterdam
West met een predicatie over Job.
3 30, deed Ds. Mr. W. S. de Vries, ge
komen van Tzum (Fr.) Zondagavond zijn
intrede bjj de Geref. Kerk te Voorburg,
sprekende over Lukas 14 :23.
Na de predioatie werd Ds. de Vries
toegesproken door oud. W. v. d. Brink,
die hem deed toezingen de zegenbede uit
Psalm 134. Ds. T. J. Hagen van Delft
vertolkte vervolgens de gevoelens der
(Classis. 1
NED. SEREF. EERKEN.
Naar- aanleiding van bet bericht om
trent de Studenten, wïen toegestaan
werd, in de Xed. Geref. Kerken een
stichtelijk woord ,tg.spreken, wijst men
„De Stand."' op h'et volgende.
De heer P. G. V) cl. Hooff is thans
geen student meer aan de V. U. Zjjn eet
ste studiejaar 1921—1022 is hij aan de
V. U. geweest, heeft. paar ook nog zijn
jprop.ex. gedaan, dbeh «s toen aan de
Universiteit té ÜtfecK'gaan studeeren.
Ds. J. H. DE ROODE. t
Zaterdagmorgen overleed te ZieriX-
zee Ds. J. H. de Robde, bijna 60 jaat
oud. Ds. de R. stond achtereenvolgens
als Ned. Herv. Predikant te Metsla wiet
van 18921896, te Rolde tot 1900, ts
Stadskanaal tot 191-1, te Ezinge korten
tijd in 1911, in welk jaar hi, te Zierikzes
kwam. Ds. de R .was lid van den Voog
dijraad en lid der commissie van toe-
zich op bet M. O.
Ds. J. OFFRINGA.
Ds. J. -Offringa, "emeritus-Predikant
van de Gereformeerde Kerk van West-
broek, woonachtig te Ermelo, die Zatet-
dag 80 jaar werd, is zeer ernstig on
gesteld.
HET ONTSLAG VAN Ds. ONNEKES.
Mr. P. "j. Oud, Advocaat en Procn-
reur te 's-Gravenhage, heeft namens den
heer D. J. B. Simons, lid van de Kolo
niale Staten van Suriname, een klacht
ingediend bij den officier van justitie
bij de rechtbank te 's-Gravenhage tegen
Mr. A. A. J. A. Baron van Heemstra,
Gouverneur van Suriname, wegens het
misdrijf, bedoeld bij artikel 266 van het
Wetboek van Strafrecht in Suriname.
Deze klacht is, zoo deelt men mede,
een gevolg van ds ontslagresolutie, wel
ke door dezen Gouverneur werd geno
men buiten deii Kerkeraad om, met bs
trekking tot Ds. W. B. Onnekes, Predi
kant bij de Ned. Herv. Gem. te Parama
ribo. In deze resolutie, die in de Suri-
naamsche pers-veel opschudding heeft
verwekt,1 en die ook in de vergadering
der Koloniale Staten ia besproken, ko
men overwegingen voor, waardoor ds
hser Simons zijn 'eer en goeden naam ia
ernstige mate aangetast acht, weshalve
hij de bovenvermelde klacht heeft doen
indienen.
PREDIKANTSTRACTEMENT.
Te Vrijhoeven c.a. (N.-Br.) besloten
kerkeraad en Commissie van Beheer
der Geref. Kerk, aan den Predikant on
gevraagd Voor dit jaar f25.0 extra tos-
lage op zjfn tracetment te geven.
GIFTEN EN LEGATEN.
Zondag is in de collecte in den moi
fendienst in dé Nassaukerk der Gerei,
érk van- Amsterdam een gift van
f icoo,gevonden; f 500,als bijdri.
ge tot dekking van het tekort en f 500,
voor verschillende andere doeleinden.
De Belgische Christelijke Zendings
kerk te Brussel hééft uiit Nederland ano
niem- een gift van f 1000,ontvangen.
MEJ. M. N. KRUYT.
In goede gezondheid schrijft „Ds
Stónd", mocht Mej. M. N. Kruyt een
bekende vrouw in de kringen der Zen
ding Zondag haar 9osten verjaardag
vieren. Mej. M. N. Kruyt is een zuster
van den bekenden zendeling J. Kruyt,
wiens naam, evenals die van zijn zoon,
Dr. Alb.- Kruyt, onafscheidelijk is ver
bonden aan de geschiedenis van den
Zendingspost Modjowarno.
De jarige, die de zendingsliefde van
heel haar geslacht niet verloochende, is
meer dan 50 jaar lid van het Vrouwen
Hulpgenootschap te 's-Gravenhage, dat
speciaal voor de linnenkast van het zis
kenipjis te Modjowarno zprgc en fun
geert'sedert 1897 als Présidente.
DE EVANGELISCHE KRING TE
BUSSUM.
De Evangelische Kring te Bussum,
die eenige jaren evangelisatiewerk vet-
richt, is omgezet in een kerkelijke ge
meente, die niet in het verband der Neu.
Herv. Kerk is betrokken, doch wel de
zelfde grondbeginselen aanvaardt. Er is
een kerkeraad van vjjf personen geko
zen, onder voorzitterschap van Ds. J.
J. van Petegem, tot dusver de Consulent
van den Knng.
VARIA.
De Kerkeraad der Geref. Kerk van
Dinteloord besloot tot afschaffing van
de verkooping van zitplaatsen in het
kerkgebouw.
HET SPELLINGSVRAAGSTUK.
Naar de „TeL" verneemt, is vermoede
lijk reeds binnenkort de beslissing ts
wachten inzake het spellingsvraagstuk
Het is naar men week sedert langen
tijd de bedoeling een einde te maken aan
den huidigen chaos óp het gebied der
spelling en to tdit doel een nieuwe spel
ling in bet leven te roepen en toe te laten
Deze nieuwe spelling zou dan zjjneen
compromis tusschen de verschillends
stroomingen nopens het vraagstuk.
De officieele spelling De 1 ries en Te
Winkel blijft gehandhaafd, zoodat men
dus geheel vrij blijft om hetzij deze of
de te wachten nieuwe spelling te be
zigen.
DE SCHOOLRAAD VOOR DE
SCHOLEN MET DEN BIJBEL
De 38ste algemeene jaarlijksohe ver
eadering van den Schoolraad voor de
Scholen met den Bijbel zal1 20 April" te
Utrecht worden gehouden.
DE UNIE „EEN' SCHOOL MET DEN
BIJBEL".
De 49ste jaarlijksohe vergadering der
Unie „Een School met den Bijbel" zal 19
April te Utrecht plaats hebben.
GEMENGD NIEUWS.
De moord te Den Haag.
Omtrent den moord aan den Bezui-
Idenhoutscheweg kan nog worden me
degedeeld, dat de nasporingen van de
politie er toe hebben geleid, dat zijl
te Antwerpen in contact is gekomen
met zekeren koopman L. Kiajl
Dezen K. heeft de politie noódig.
voor een confrontatie met een per
soon te Den Haag.
K. heeft zich bereid verklaard met
Ide Haa^sche politie mede te gaan
naar 's Gravenhage -en te zien, of hij)
(den bewusten persoon herkent.
Aan die herkenning hecht de po
litie eenige waarde, en gehoopt wordtf
Idat (daardoor de oplossing van het
vraagstuk een stap verder in de goede
richting zal worden gébracht.
Zoo spoedig mogelijk zal tot con-;
frontatie worden overgegaan.
Ter voorkoming van misveratand
zij nog medegedeeld, dat de persoon*
|die herkend moet worden, zich mee
in arrest bevindt. -*
Overreden, Te Wageningen
is Zondagmorgen de 38-jarige D. de
T., huisvrouw van C. B. te Ooster-
beek, moeder van 10 kinderen, die 'n
(familiebezoek ging afleggen, bij het
afspringen van de Oostertram, terwijl
(deze in beweging was, er onder ge
raakt, waarbij haar linkerbeen boven
de knie werd afgereden.
In ernstigen toestand werd zij per
brancard haar Ziekenzorg gebracht.
.iw
Auto-ongeval. Zaterdagmid-
reed de heer Gudema te Groningen
met zijn auto naar Assen.
Toen men dicht bij Assen wai, reedt
de chauffeur tegen een boom, met het
gevolg, dat de auto geheel verniel dl'
werd.
De heer Gudema en de chauffeur
kwamen met den schrik vrij.
Ernstige val. Men meldt uit
's Hertogenbösch:
Hedennacht is de. 81-jarige weduwe
M. in haar woning van de trap ge
vallen.
Zij brak haar linkerpols en bekwam,
een schedelbreuk.
In levensgevaarlijken toestand is zij
naar het ziekenhuis gebracht.
Doodslag. In den nacht vah Za
terdag op Zondag heeft te Winscho
ten een doodslag plaats gehad.
In het danshuis van J. van Dam aan
Ide Buitenvenne, was een danspartij,
z.g. een afdansbal, waartoe alleen ge-
introduceerden toegang hadden.
De ongeveer 23-jarige Jacob Be
rend Boelman en zijn kameraad B.
Wildeman, schuitevaardersknechts, bei
Iden te Winschoten, wenschten even
wel ook toegang tot de danszaal..
Toen de eigenaar van de zaal hun
de toegang weigerde, trapte Boelman,
het onderpaneel van de deur in. Diti
werd opgemerkt, en spoedig achter
volgden Udo Dekker, 23 jaar, en zijn
neef Jan Dekker, 17 jaar, beiden uil
Blijham, Boelman en Wildeman.
Ér ontstond een uitgebreide vecht
partij; Boelman kreeg van Dekker
eerst een slag tegen de onderkaak,
waardoor deze erg bloedde. Wildeman
weerde een slag met een slagersmes
af, waarbij hij ernstig aan den rech-
teipols werd verwoncT
Inmiddels was Boelman, die eersi
weggeloopen was, weer handgemeen
geworden met Udo Dekker en hij
reeg van dezen een steekwonde in
(den nek, lang ongeveer zeven en diep
ongeveer zes centimeter. De halswer
vel was getroffen.
Boelman gat een snik en zakte in
een. Hij werd in de woning van den
-heer S. Lusthoff binnen gedragen,
waar Dr. Brand spoedig aaarna den
(dood vaststelde.
De dader is te Blijham gevat.
Het lijk werd naar de marechaussee
kazerne overgebracht.
De militaire relletjes. De
proletarische solidariteitsorganisatie
Internationale Roode Hulp, orga
niseert een petitionnement tot direc
te invrijheidstelling van de door den
Krijgsraad in verband met de mili
taire relletjes te Assen en Ede ver
oordeelde dienstplichtigen.
Geschoten. De Ned. Spoor
wegen heeft aangifte gedaan dat
(Vrijdagmiddag op een trein, komen
de uit Rotterdam, in de onmiddellijke
nabijheid van Den Haag, gescholen
zou zijn. Een ruit van een eerste-klas
se coupé werd vernield.
Een ingesteld onderzoek leverde
geen resultaat op.
Poging tot brands ticht.i.n.g.
De politie te Enschedé heeft bij'
toeval een poging tot brandstichting
ontdekt.
Bij zekeren W. aan den Losserschen
weg aldaar was een klein binnenbrand
ie uitgebroken, dat door de buren ge-
Dluscht werd.
Bij onderzoek door de politie bleek
dat er in een andere kamer tusschen,
oud papier een kaars stond te bran
den, en dat deze kaars in verbinding»
stond met een lont.
Ware het brandje door de buren
niet gebluscht, dan was waarschijn
lijk ook in de andere kamer brand uit
gebroken, en zou het perceel, dat vol
gestopt was met oud papier, in do
vlammen zijn opgegaan.
W'. heeft bekend, schuldig te zijn
aan deze poging tot brandstichting en
is ter beschikking van de Justitie ge
steld.
Geheime branderij. Zater
dagmiddag is bij de Wed. C. in de
De Ruyterstraat te IJmuiden een ge
heime Dranderij ontdekt.
Rijksambtenaren en politie hebben
'er een inval gedaan en er een distil
leerketel en een partij alcohol m be
slag genomen.
S t o om 1 ei ding gesprongen.
Gistermiddag is op het A. P. C.-
•terrein in een benzine-opslagplaats
aan den Sluisjesdijk te Rotterdam,
(van een installatie een stoomleic&ng;
gesprongen.
De 47-jarige bankwerker F. .V., di©-
er juist langs kwam, kreeg den stoom!
over het gelaat en bekwam ernstige
brandwonden aan het gezicht, beider
handen, zijn buik en linkervoet.
De.man is in bedenkelij'ken toestand
naar het ziekenhuis aan den Coolsin-
gel vervoerd en aldaar ter verpleging
opgenomen.
Gisteravond was zijn toestand zeer
ernstig.
Prettige reis. De bladen te
Lissabon berichten, dat de twee Amq
rikaansche medici, Macmillan en Mor
.goon, die achttien maanden geleden,
een reis ondernamen in het binnen
land van Zuid Afrika en Portugeeschl
Afrika, en van wie men al dien tijd
niets vernomen had, beiden ernstig
ziek te Kaapstad zijn aangekomen.
Zij vertelden, door de inlanders als
Engelsche spionnen te zijn beschouwd
en gevangen te zijn gehouden, tot zij:
den inboorlingen hun identiteit aan
het verstand konden brengen.
FEUILLETON.
BLOED EN TRANEN.
De oorspronkelijke bevolking van
hét dorp Pasakof, waar zij thuis be-
hooren, bestaat uit Groot-Russen, doch
zooals men wel eeh Engelschman in
Italië en een Duits<cher in Nederland
kan vinden, zal men allicht in het
Groot-Russische dorp Pasakof een
Kleiri-Rus kunnen ontdekken. De Wes
tersche volken zijn trouwens door na
tionale grenzen, en de Russische gou
vernementen slechts door flauwe
grenspalen van elkander gescheiden.
Daar komt nog iets bij. De Russi
sche boeren zijn ©en koloniseerend
volk, en bij de vijf zintuigen, die een
gewoon rnenschenkind bezit, heeft de
Russische boer een zesde dat is de
trekzucht. En liet was deze trekzucht,
die de Klein-Russische familie Alwin
prikkelde, om de vlakke oevers van
den Beneden-Don te verlaten, en zich
te vestigen in het steppendorp Pasa
kof, in de buurt der Nekalofs.
Zij wonen er reeds vele jaren; zij
zijn tot welstand gekomen, en het geld
was voorhanden, om Peter naar een
der hoogere scholen van Nischni-Now-
gorod te zenden.
Peter Alwin belooft veel; hij is ijve
rig, vlug en schrander. Hij heeft'veel
gelezen en veel onderzocht. Hij door
snuffelde d© geheele bibliotheek van
het gymnasium, en toen daalde hij
neder in de sombere kelders, waar in
de duistere hoeken ©en tweede biblio
theek lag opgestapeld. Terwijl de lui
aards des avonds in d© wijnhuizen en
de bierkneipen zaten t© rooken en te
drinken, vereenigde Peter zich met 'n
geestdriftigen kring van gelijkgezin
den, en zij dronken de wetenschap uit
die duffe, verweerde boeken, di© door
de Grieksche geestelijkheid naar de
duisternis der onderaardscbe kolders
waren verbannen.
Peter Alwin heeft de wijsgeeren
Kant, Hegel en Spencer, en de geschied
schrijvers Scklosser en Streckfuss ge
lezen. Hij kent Darwin; hij heeft in
zijn hart reeds lang gebroken m©t bet
bijgeloof der zoogenaamde orthodoxe
Kerk, en het komt hem vreemd voor,
dat do grond zoo ongelijk is verdeeld,
terwijl ieder van zon en lucht zijn vol
le aandeel mag genieten.
Zijn blik rust op den grenspaal, en
in zijn bruine oogen flikkert de ver
ontwaardiging op, terwijl hij naar dien
grenspaal staart.
Het is een eenvoudige paal. Hij i3
opgetrokken uit gebakken steenen, die
met cement zijn bepleisterd; hij is
zwaar, vierkant en zal twaalf voet
hoog zijn. Er is niets bijzonders aan
dien grenspaal te zien^ er hangen twee
verweerde wapens aan den paal
dat is alles.
Hij staat daar als verloren aan de
breede. eenzame heirbaan; een raaf,
die door deii honger uit de belendende
bosschen is gejaagd, wil op zijn boven
vlak neerstrijken, d.och vliegt weer op,
als hij de |Delsjassen en de bontmut
sen der beide Russen ziet.
Men zou zeggen, dat deze grenspaal
niets bijzonders heeft; men. moet zich
verwonderen over den toorn, die in
Peters oogen, en over de smart, die in
Ivans oogen opkomt, terwijl zij op den
grenspaal staren.
Zoo even, toen zij aankwamen, wa
ren zij in een druk, vroolijk geprek,
doch thans zijn hun lippen verstomd,
zooals onze lippen verstommen, wan
neer wij een klaaghuis naderen.
Er is reden voor. Wij zien niets
merkwaardigs aan die vale, vierkante
zuil, doch hun oogén zijn helderder
dan de onze, en deze grenspaal is voor
hen als een zuil van versteende tra-
ï'en. Het is een verschrikkelijke paal,
en na den kruispaal v. Golgotha, welks
lijden en ellende verre boven alle men
schelijke bevatting gaat, is er geen
paal, die meer ellende en jammer heeft
gezien dan deze zuil, midden in de
sneeuwwoestijn. Langs dezen paal
gaat de donkere vloed der schipbreu
kelingen, di© door „het heilige Rus
land" worden uitgespuwd; bij dezen
somberen paal vliedt de hoop van de
ellendigen, en wordt de wanhoop hun
metgezel.
Wij staan hier op de grens van Si
berië; op den westelijken kant van den
grenspaal hangt het wapen der Euro
peesche provinci© Perm, en op den
costelijken kant hangt het wapen der
Aziatische provincie Tobolks.
Tienduizenden en honderduizenden
wezens van gelijke bewegingen als wij
zijn aan dez©n grenspaal voorbijgeko
men. Zij hebben ër Stii gehouden: zij
hebben gezucht, geweend zij heb
ben dien kouden, steenen grenspaal
omarmd, en hun. bleeke lippen op dat
wapen van Perm gedrukt. Want Perm
beteekende in hun oogen Europa, de
hoop, het leven zij namen er af
scheid van, om verslonden te worden
door het geheimzinnige, schrikwek
kende Siberië.'
Ivan en Peter stan ben den 'paal, en
lezen de opschriften op zijn vaalgrijze
zijvlakken. Die opschriften zijn door
bannelingen geschreven; met een pot
lood <fl een stuk. kool, met een spijker
of een ander puntig werktuig hebben
zij in drie, vier woorden al hun jam
mer uitgestort.
„Maria, goeden nachtl" zoo lee9t
Ivan.
Het is wel iets bijzonders, dat hij
zoo goed lezen kan. De meeste Rus
sische boeren kunnen lezen noch schrij
ven; de scholen in de Russische dór
pen zijn schaarsch, en het onderwijs
dat er gegeven wordt, is gemeenlijk
bitter slecht.
„Maria, goeden nacht!" zoo leest hij,
En daarneven, door een andere hand
met vaste lijnen in het muurvlak ge
krast: „Kom, doodi"
Iets lager is een vrouwenhand be
zig geweest; het is duidelijk te zien
aan de zachtheid der lijnen, en die
vrouwenband heeft geschreven: „Joan
eeuwig de uwe!"
Het geheel muurvlak en de drie an
dere muurvlakken zijn als bezaaid
met droeve spreuken en laatste uit
roepingen; deze steenen zuil is barm
hartiger gewéest dan de beulen; die
deze ellendigen 't onmetelijke Siberië
injoegen, en zij heeft geduldig hun
laatste verzuchtigingen opgevangen.
Elk© verzuchting vertegenwoordigt
een wereld van lijden, en Ivans zacht
moedige oogen lezen die kreten, die
uitroepen, die droeve klachten en die
schorre vervloekingen.
Het vertoornt hem niet; het wekt
zijn verontwaardiging niet; hij leest
met het geduld en de onderwerping
van den Russischen moujik. Hij vindt
het vreeselijk dat is waar; zijn ziel
9chreit zijn gemoed wordt door
droefheid en hartzeer overstelpt. Doch
hij denkt er niet aan, daarover ie re-
geering hard te vallen. Het is Immers
altijd zoo geweest; reeds eeuwtn ge
leden werden de veroordelden r.aar
Siberië gezonden Nitchewo: er
valt niets aan te doen.
De Rus is fatalist; hij gelooft vast
en zeker aan een noodlot; ten gevolg©
daarvan kenmerkt hij zich door groo
te berusting. Nitchewol (dat ia niets!)
zegt hij.
