Di! nummer beslaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 7d* jaargang zaterdag 22 januari 1927 Nummer 2025 ABONNEMENTSPRIJS Ia Leiden en buiten Leiden wear agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per week t I 0.19 Franco per poet per kwartaal i 2.90 LEIDSCHE COURANT CHRISTELIJK DAGBLAD vonrLETlTRN RN OMSTRFKFN I ADVERTENTIE-PRIJS BUREAU: Hooigracht 35 Leiden TcL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 VAN EEN FAMILIE. Het was in de Tweede Kamer op Vrijdag 4 December 1903 dat Dr. Kuy- per als Minister van Binnenlandsche Zaken de Regeering en zichzelf ver dedigde tegen de aanvallen over de spoorwegstaking. Nadat eerst reeds de Memorie van Antwoord op het afdeelingsonderzoék van de begrooting, meer dan gewone aandacht had gehad, om de gansch bijzondere wijze waarop de Minister de Christelijke Regeeringspolitiek ver dedigde, kwam in het mondeling de bat nog beter die groote breede lijn uit Met een luisterende Kamer, zooals zelden een Minister tebeurt valt, moest hij de Christelijke politiek ver dedigen, niet alleen tegen de Sociaal- Democraten, die haar aanvielen om het breken van de spoorwegstaking, maar ook tegen Liberalen die zich miskend voelden omdat de Minister had laten uitkomen, dat er in begin sel al veel overeenstemming bestaat tusschen Liberalen van verschillende schakeering en Socialisten „En nu zoo zeide de Minister een woord over de vraag, of de libera len en de sociaal-democraten van één familie zijn, of wel, dat men daar bij te doen heeft met geheel uiteenloo- pende stamboomen. De heer Goeman Borgesius heeft zich daar sterk over uitgelaten en beweerd dat ik door 3 zeggen dat de liberalen en de sociaal democraten in beginsel één waren, een bewijs van minachting gegeven had jegens mijn tegenstanders. Hoe is het mogelijk dat hij dit zeggen kon? Wanneer ik de Handelingen opsla van 2 Dec. 1897 blz. 288, dan lees ik daar iets, dat door den Premier van zijn Kabinet, den heer Pierson, gezegd is. Dit n.l.: wat is het cardinale ver schil tusschen Socialisten en (bedoeld werd liberalen) en niet-socialisten? Het loopt over de vraag: hoe denkt gij oVer de armoede, over het pauperis me? De Socialisten zijn de meening toe gedaan, dat het blijven bestaan van het pauperisme eenvoudig 'n vraag is van willen en niet willen. Wij oordee- len dat de armoede niet een zaak is van willen of niet willen maar van kunnen en niet kunnen. De armoede is voor ons een groote alp dien wij niet met een machtwoord verwijderen kunnen. Wij kunnen er wel een stuk afslaan maar hem niet slechten". Hier, zoo toonde de Minister verder aan, ligt het verschil ,maar dan slechts een gering verschil, een verschil niet in wezen maar in de vragen willen en niet willen, kunnen en niet kunnen. Voorts verwees de Minister naar het Utrechtsch Dagblad van Oct. 1901, dat schreef: Tusschen liberalen en Socia listen ligt bij eenheid van levensbe schouwing slechts een nuance van zacht-rose tot vurig purper. Maar niet alleen met uitspraken van hun eigen terrein trok de Minister "Van leer. Op een meer scherpe aanmerking van den Leidschen afgevaardigde Van eer Vlugt gaf de Minister ten bescheid het volgende breede mooie betoog. „Het komt in deze Kamer aan op het Recht; maar nu bestaat hierin de moeilijkheid, dat, waar men God uit het Recht heeft geëcarteerd, er geen vastigheid voor het Recht meer te vin den is. Men heeft het gezocht, ik weet het, in het jus posiivum, t geschre ven recht. Doch men heeft begrepen, dat men er zoo niet kwam; want dan zou alle critiek op de wetgeving uit gesloten zijn geweest. En toch weet ieder voor zich, dat er zeer wel 'n wet telijk voorschrift kan zijn, dat hij naar zijn innerlijk besef onrecht noemt. Er moet dus een hoogere autoriteit zijn dan het geschreven recht; en nu is de vraag: waar halen wij dat vandaan? Op het standpunt van den Koran en van de sraëlieten is er een absolute openbaring van recht die niet voor verdere ontwikkeling vatbaar is. On der Christelijke leiding daarentegen moet nu gezocht naar een recht dat geen absoluut vasten vorm heeft, maar kan wisselen naar tijd, plaats, en omstandigheden. Men heeft bij een vroeger debat mij gevraagd of ik meen de dat het recht immobiel was. Ik Iheb die vraag toen ontkennend beant woord en herhaal het nu nog eens. Maar vraagt men nu: hoe gaat d© evolutie van het recht: vanzelf of door 's menschen toedoen? dan kan men tweeërlei antwoord geven. Zegt men: vanzelf zooals de sociaal-democraten doen, dan is verdere redeneering on- noodig en doet men het best, de zaken maar te laten loopen. Dan komt alles vanzelf terecht. Stelt men zich daaren tegen op het standpunt van den heer Van der Vlugt en meent men, dat menschelijk denken invloed heeft op de formatie en ontwikkeling van het Recht dan komt de vraag naar het criterium zooals de heer Nolens het in zijn schoone rede noemde: naar de wet van het Recht. Nu is de vraag: waar wordt die wet van het Recht gevonden? In het stof felijke? Dan wordt men sociaal-demo craat? In het geestelijke? Dan staat men tegen de sociaal-democraten over Maar wanneer men nu eenmakl zegt: het is geestelijk dan moet al verder gevraagd: waar ligt het criterium? Zoekt men het in abstracto, in het menschelijk denken, dan zijn mr. Jhering, mr. Van der Vlugt, de mensch Troelstra, de mensch Marx geheel ge lijk. Daarom zeggen wij Christenen: het staat niet bij den mensch de idee van het Recht is in God,~ en omdat de mensch naar Gods evenbeeld is ge schapen, is den mensch een besef van dit ideëele Recht daar ingeplant; en het kan niet anders wisselen naar ge lang van plaats, tijd en omstandighe den, dan zooals door God zelf in Zijn leiding in het wereldbestuur wordt be paald. Zij dit zoo, zou men kunnen vragen: maar waarom treedt gij dan nu, nu het groote gevaar vooral bij de socia listen schuilt, ook tegen de liberalen op en niet enkel tegen de sociaal-de mocraten? Daarop luidt ojijn ant woord: omdat hetzij de antirevolutio nairen hetzij de roomsch-katholieken hun strijd niet willen oplossen in den strijd enkel tegen de sociaal-democra ten, wijl zij hierdoor wel een oogen- blik succes kunnen hebben, maar ten slotte hun eigen beginsel verliezen. Het is goed oiii een dergelijk citaat nog eens op te halen om ook nu er ons aan te houden nu het weer zal gaan tegen de eene groote familie. Helaas dat er bij ons niet alleen geen familieband meer zichtbaar is maar dat er zelfs een veinzen van niet te kennen voor in de plaats treedt. Dat was in Kuypers dagen anders. V Niet consequent. De (R.K.) Leidsche Courant schrijft over Zondagsviering. Zij begint met een schuldbelijdenis. Wij gedragen ons niet, zooals wij ons behooren te gedragen, inzake de Zondagsviering! Niet alleen de ongeloovige wereld, die den Zondag verluiërt of verdanst en verbrast, maar ook geloovige menschen, ook Katholieken, schie ten heel veel te kort in de Zondags viering. Dat mogen wij ons klaar voor den geest stellen! En dat wij, Katholieken, toch vooral niet onszelf bedriegen met de gedachte: wij behoeven toch niet zoo. streng Zondag te vieren, want: dat is Protestantsch! Met instemming nemen wij deze woorden over. Het verheugt ons, dat men erkent: er is aan Katholieke zijde een schromelijk tekort in dezen. Nu zou men verwachten een opwek king om den Zondag te vieren overeen komstig het gebod Gods: Zondags rust als een middel en voorwaarde tot Zondagsh e i 1 i g i n g. Doch ook van een streng doorgei voerde Zondagsrust schijnt de redactie van ons zusterorgaan niet te willen weten. Wij zijn zoo verklaart zij geen voorstanders van een „slafelijke" rust, zooals men die wel kan waarne men bij streng-orthodoxe Protestan ten. Van zulk een opvatting schijnt de gemeenteraad van Katwijk blijk te hebben gegeven in z'n laatste zitting. Dit nu lijkt ons niet consequent. Het gebod God eischt een zich onthouden van allen niet-noodzakelijken Zon- dagsarbeid. Daarom is het gelijk in dezen aan de zijde van het Katwijk- sche Gemeentebestuur. Ook boven de z.g. belangen der badplaats gaat het hoog houden der Wet Gods. STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. Alsnog te behandelen: Voorstel: a. tot overplaatsing naar de Leer school van Mej. G. C. Bröeze, thans onderwijzeres aan de school IVlaresin- gei \A; b. c.q. tot overplaatsing naar 'de school Maresingel A. van Mej. S. M. Blom, thans onderwijzeres aan de school Vrouwenkericsteeg A. Voorstel tot verhuring van het win keihuis aan de Botermarkt, hoek Gan getje, aan H. Link GEMEENTEZAKEN. 2e Geneesheer Gestichten. In de vacature van 2e Geneesheer aan de gestichten Endegeest, Voor geest en Rhijngeest \yordt door B. en W. het volgende tweetal aangeboden: 1. Dr. A. Querido, assistent in de physiologie te Amsterdam. 2. A. M. Blok, buitengewoon genees heer aan de genoemde gestichten. Aanvulling inrichting gebouw Keuringsdienst. B. en W. deelen mede, dat de in richting van een gebouw voor den Keuringsdienst van Waren in het Mi litair Hospitaal aan den Morschweg 5151.20 meer heeft gekost dan waar op gerekend was. Door verschillend heen en weer rekenen, noodig tenge volge van een overleg met den Minis ter van Arbeid en den Minister van Oorlog, is de som van het meerdere ten slotte 6871.42 waarvan de helft voor rekenin0 van de gemeente blijft. Zij steF_n nu voor een crediet tot dat bedrag alsnog te verleenen. Afwerking verbreeding Lage Rijndijk. B. en W. stellen voor hun de be schikking te geven over een bedrag van 9200 om de verbreeding van den Lagen Rijndijk nu af te maken. Hoewel de eindkosten slechts wor den geraamd op 4172.01 moet toch het bovengenoemde bedrag beschik baar gesteld worden omdat indertijd een bedrag van de begrooting is afge voerd. Verhuur van grond bij het Opvoe dingsgesticht. Met 1 Januari j.l. zijn van het Rijk vrij gekomen eenige perceelen land in den Pesthuispolder. B. en W. stellen nu voor deze te ver huren aan L. Menken en G. Schut voor resp. 3 jaar en 1 jaar tegen een jaarl. huurprijs van 125 en 15. Verhuur lokalen voormalig school gebouw Mare. De Leidsche Chr. Jongemannen Ver eeniging Padvinders en het Politic Muziekgezelschap worden door af braak van het voormalig Invaliden huis- dakloos. Zij willen beiden nu hun tenten opslaan in cle voormalige school aan de Mare. Ook de Schoenmakers-pa troonsvereeniging „Nieuw Leven" wil gaarne een lokaal van die oude school hebben voor een cursus in schoenher- stellen. B. en W. stellen nu voor aan de „Padvinders" 4 lokalen te verhuren voor 200 per ja^r, aan de schoen makers een lokaal voor 50 per jaar en aan de Politie met muziek een lo kaal voor 25. Verhuur wening naast Gymnastiek- school Pieterskerkgracht. De heer A. Metz in de plaats van nu wijlen den heer Steyns aangewezen voor het algemeen toezicht op de ge meentelijke gymnastieklokalen wil zich overeenkomstig den wensch van B. en W. vestigen in de woning naast het gymnastieklokaal aan de Pieterskerk- gracht. Was deze tot heden verhuurd van 400 per jaar, verhooging tot f 450 is nu billijk en mogelijk terwijl ook licht en water voortaan voor rekening van den huurder zullen komen. B. en W. stellen nu voor deze woning aan den heer Metz te verhuren tegen deze vergoeding en voorts onder voorwaarde van a. beëindiging 2 maanden na het overlijden van den huurder, b. bij ont slag op den datum waarop dat optslag ingaat en in ieder geval '1 Mei 1938. Overneming grond Heerensingel Lopzenstraat. B. en W. stellen voor in eigendom over te nemen een strookje grond van 't perceel Heerensingel no. 39 waarom trent reeds in de vergadering van 25 October 1926 een beslissing viel en van een strookje grond aan de Lopzen straat. Subsidie restauratie x ieterskerk. B. en W. herinneren er aan dat bij raadsbesluit van 28 Februari 1907 ge durende 20 jaar een jaarlijksche sub sidie van 500 werd toegezegd voor de restauratie van de Pieterskerk welke subsidie bij raadsbesluit van 23 Aug. 1920 is verhoogd tot 1000 per jaar. Op de begrooting komt deze post voor memorie voor. De Gemeentecommissie van de Herv. Kerk vraagt nu in afwachting van een nieuwe regeling met het Rijk om voor 1927 nog weer een 9übsidie van 1000 to willen toestaan. B. en W. stellen nu voor die subsi die voor 1927 te verleenen onder voor waarde dat aan bijdragen uit kerke lijke fondsen en van particulieren in de restauratie 2500 moet binnenko men, dat na afloop van het jaar een verslag wordt ingediend en dat het be drag niet wordt uitbetaald als in totaal aan de resauratie minder dan 13500 mocht zijn besteed. Tusscheniijusche salarlsverhooging. B. en W. deelen den Raad mede, dat de Hoofdambtenaar. Chef der afd. Financiën, ter Secretarie, op 25 Nov. 1926 door het College in het genot is ge steld van een vervroegde salarisver- hooging van 150. Overplaatsing onderwijzeressen. In 'de vacature van onderwijzeres aan de Leerschool stellen B. en Wl. voor te voorzien door overplaatsing! van een onderwijzeres. Mei,. Broeze, vanjde school aan den Maresingel, terwijl de aldaar dan ontstaande va cature zal kunnen worden vervuld door overplaatsingvan Mej. Blom van dd school aan de Vrouwekerksteeg. Verhuur winkelhuis hoek Boter markt—Gangetje. Het onlangs aangekochte perceel! op den Hoek van het Gangetje, kan nog t ot 1 Jan. 1928 verhuurd worden,, omdat het pand, hoek Breestraat Gangetje ook eerst op dien datum (aanvaard kan worden. De geboden huurprijs is t 850 per jaar. B.W. stellen nu voor voor dien prijs/ en onder beding van het recht van tusschentijdsche opzegging en de be paling, dat van gemeentewege niets aan onderhoud gedaan wordt, dit huis te verhuren. VRAGEN VAN DEN HEER WITMANS De heer A. I. Witmans Mzn. heeft den gemeenteraad schriftelijk ver zocht in de eerstvolgende vergadering' de navolgende vragen aan B. en Wl te mogen stellen: le. Is het juist, dat ter vervulling? van een vacature voor hulpklerk aan het bureau van den Geneeskundigen Dienst, het voornemen bestond, deze aan te vullen, zonder gegadigden Op te roepen, en' dat dit is voorkomen, doordat de Commissie voor dien dienst een oproeping wenschte. 2e. Is het juist, dat ongeveer 55 per sonen zich hebben aangemeld, waar van het grootste gedeelte, woonachtig in deze gemeente. 3e. Waarom heeft dan een benoe ming plaats gehad van iemand buiten' de gemeente woonachtig en toevallig! dezelfde, dien men oorspronkelijk zonder sollicitatie wilde benoemen. 4e. Waarom is afgeweken van de voordracht, ge'daan door 'de commis sie, waarop de benoemde als No. 3 voorkwam, met voorbijgang van No. 1 en 2, beiden inwoners van deze ge tareente. Het komt over het algemeen geno men ongewenscht voor, dat geschik te candidaten, in de gemeente woon achtig, worden gepasseerd, door hen, die elders woonachtig zijn; in dtit ge val waren er zeker een tiental, die zeer geschikt werden geacht. NEDERLANDSCHE INDUSTRIEELE FILMVOORSTELLING. De afd. Leiden van de Vereen. „Ne derlandsch Fabrikaat" zal as. Woensl dag in den foyer der Stadsgehoorzaal! een film vertoonen, waarin propagaiï da gemaakt wordt voor de Ned. Tn- Idustrie. VERBOUWING ZOMERZORG. Het café-restaurant „Zomerzorg",. Stationsweg 57, heeft weer een belangl rijke verbouwing ondergaan, die on getwijfeld de attractie ervan zal ver- 'noogen. Het vroegere terras is tot een serre omgebouwd, die als restaurant dienst zal "doen; gelijk bekend, heeft men op dit punt een mooi uitzlicht op de drufa te van het Station,v zoo'dat. als men hier dineert, men een waarlijk groot steedschen indruk heeft. De verbouwing heeft plaats 'gehald onder leiding van de fa. Haak, ter wijl het meubilair, dat zoo bij uitstek! bij deze omgeving past, is geleverd! Idoor de fa. Kohschulte. Het schilderwerk is door den heer Harteveld verricht, de verwarming door den heer Langezaal en het eled trisch licht door den heer Swaak aan gelegd, alles op een smaakvolle en passende wijze. Het vormt een prachtig geheel, dati wel in staat zal blijken het publiek te bekoren. MILITAIRE ZAKEN. De aandacht van belanghebbenden wordt gevestigd op 'de in JTït blad voorkomende openbare kennisgeving, Setrefferide een waarschuwfng van den Burgemeester aan de manne.ljke in gezetenen dezer gemeente, geboren in 1908, die zich nog niet ter inschrij ving voor den dienstplicht hebben aangegeven, om dit alsnog te doen bij voorkeur op Maandag 24 Januari a.s., tusschen des voormiodags 10 uur en des namiddags 3 uur op de afdee- ling Militajire zaken, Breestraat 119, hoek Wolsteeg alhier. Wie in deze nalatig blijft, maakt Zich strafschuldig. PROEFRIT AMSTERDAM- ROTTERDAM, Omtrent de gisteren gehouden proef rit met een electrischen trein op heti baanvak AmsterdamRotterdam, kun nen wij jiog het volgende mededee- len. Gewone edrertentiën per regel 227» cent Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. j Kleine advertentlSn bij Toornitbetaling ▼an ten boogete 30 woorden, worden dage lijka geplaatst ad 40 cent Binnenland. De kunstschilder Floris Versfer te Lelden overleden. Buitenland. De centrumfractie heeft Dr. Marx gemachtigd onderhandelingen te ope nen op den grondslag van de nieuwe opdracht van Hindenburg. Dr. Marx neemt de opdracht aan. De Mexicaansche regeering is be reid tot arbitrage. De trein vertrok om 9.57 uit Rot terdam en arriveeiUe te Amsterdam/ om TT.09. Op verscTiDl^nde punten maakte 'de trem een sne'leTd van meer ifkn 1D01C.M. in 'de wagens 'hadden verschillende 'spoorwegautoriteiten plaats genomen. De directie, verschillende hoofdünge nieurs, chefs van dienst en ingenieurs maakten den dienst mee. Volgens mededeelingen van de di rectie was 'dit feitelijk geen offh'cieele proefrit, doch een willekeurige, 'dfle ten doel had verschillende gegevens» op te doen. De trein bestond, gelijk gemeld uit? een locomotief en zeven wagens, waar onder vijf rijtuigen, die in electiüsche' treinformaties zullen medeloopen. één rijtuig van klein model met midden loop en een D-rijtuig. Om 12.35 vertrok de trein naar Rot terdam, waar de aankomst op 1.471 was bepaald. Over het algemeen had de groote snelheid naar verluidt geen ongun- stigen invloed op den gang van de» trein. Een filmoperateur, gedachtig aan het motto: je kan nooit weten had zich met 'toog op eventualiteiten nabij de Vink opgesteld en maakte Idaar een opname van den bijzonde ren express, die daar ter plaatse meü xzeer groote snelheid voorbij snorde. DE LEIDSCHE WINKELSTAND. We verwijzen onze lezers naar da in dit no. voorkomende advertentie,, waarin de fa. P. A. Saroni, Nieuwé Rijn 31, mededeelt, dat zij 'haar zaakj in parapluies heeft overgedaan aan de fa. Jac. H. Hols wil der, Maars-* manssteeg 5. BINNENLAND. PROV. COMITé VAN A.-R. KIESVER. IN ZUID-HOLLAND. [Wij geven hieronder de vollediger, canldidatenlijsten der zeven Staten-kiesl kringen in de Provincie Zuid-Holland. Rotterdam 1. T. Schouten, 2. Th. Heukels, 3. Mr. A. de Jong. 4. K. Verhoeven. 5t Mr P. B. Bouman. 6. A. Hanemaayer. 7. Dr. J. "Hekman. 8. B. Nederiof. 9. Mr. H. v. Haeringen. 10. G. Burgert 's "Graveiïnage I. H. de Wilde. 2. Jhr. Mr. A. K. C. de Brauw. 3. H. Renger. 4. TX v. Spronsen Anth.zn. 5. J* A. Knetsch. B. J. v. Andel. 7. Mr. A. J. 17. van.' Beeck Calkoen. '8. 'L. Slagter. 9. H. A. Dijkstra. 10. K. Dijk. Leiden: 1. Wl Warnaar,1 Sassenheïm. 2. v. di. Steen, Leiden. 3. Dr. G. A. de Bruyne, Leiderdorp. 4. J. P. Segers, Lisse. 5. F. Eikerbout, Leiden. 6. Dr. 1. C. van Es, Leiden. 7. R. Ouwehand,. Katwijk aan Zee. 8. T. S. Goslmga, Leiden. 9. H. v. Zonneveld^ Sassen- heim. 10. J. B. H. Grotenhuis, Leiden. Gouda: 1. Mr. ,V. H. Rutgers, Den Haag. 2. C. v. Muiswinkel Mzn., Zwammer ;dam. 3. C. J. Hoogendijk, Ouderkerk d. IJssel. 4. Mr. O. S. v. Dobben de Bruyn, Bodegraven. 5. P. v. d. Bas, Moordrecht. 6. A. Verheul Az., Benthuizen. 7. M. v. d. Berg, Zeven hoven. 8. J. J. Talsma, Wioeiden. 8. H. Nieuwenhuysen, Zegwaart. 10. G. Quelle, Nieuwveen. Delft: 1. Mr. G. v. Baren, Delft. 2. Mr\ Dr. H. WL Hovy, Den Haag (Loos duinen). 3. Jhr. E. B. J. Elias, HoeW van Holland. 4. D. Boddeüs, Schie dam. '5. A. v. Rijn Pzn.. VIaardingen. J. H. Crezee, De Lier. 7. F. van iValstar, Naaldwijk. 8. Mr. P. Char- |dlon, Delft. 9. Mr. J. H. CL Kok. Schiedam. 10. V. Ph. Valstar, Naaltf wijk. Dordrecht 1. J. A. J. Jansen, Dordrecht. 2. G. R. Sterk. Leerdam. 3. P. Rijsdijk, Sliedrecht. 4. A. Pierhagen, Streef kerk. 5. Mr. E. J. E. G. Vonkenbergi Gorcum. 6. Prof C. M. v. Wijngaar den, Dordrecht. 7. H. Wjetselaar. te Doidrecht. 8. G. C. Vermeer, "Nooii (deloos. 9. Ht 'G. Trapman, Molenaaïx graf. 10. A. Vi 'Houwéïing, Peursum. Ridderkerk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1