CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
7«» JAARGANG
WOENSDAG 19 JANUARI 1927
NUMMER 2031
LEIDSC1E COURANT
BUREAUHooigracht 35
Leiden -
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
goed Hollandsch de lichtbeelden van
het Schwarzwald toelichtte en tal
van aardige mededeelingen over de
bewoners deed, waarbij ook de note
g a i e niet ontbrak, en veel historische
en letterkundige bijzonderheden over
de vertoonde steden, gebouwen er. na-
tuurtafereelen vertelde.
De lichtbeelden waren heel mooi,
vooral wie als wij wel eens een bezoek
aan deze landstreek gebracht heeft ge
noot ervan, deze tafereefen nog weer
eens te zien, en wie er nog nooit ge
weest ig, moet wel in zich hebben op
komen een brandend verlangen, zoo
dra hij er toe in de gelegenheid zal
zijn, zijn vacantie eens in het Scharz-
wald door te brengen. We zullen geen
volledige opsomming geven van al
het schoons dat we te zien kregen,
doch doen slechts een greep: Freiburg
im Breisgau met zijn Münster, Gotische
kerk, waaraan men omstreeks 1200
begon te bouwen; de diepblauwe Titi-
see, de grootste der Duitsche middel-
gebergtemeeren, 858 M. boven den zee
spiegel; Donaueschingen met de bron
nen van den Donau; St. Blasien met
het beroemde Benedictynenklooster;
Alt-Breisach, historisch stadje uit
den Romeinschen tijd; de Höllental- en
de Schwarzwaldbahn.
Na de pauze kregen we allereerst
te zien een zeer interessante film van
de wintersport in het Schwarzwald,
die meest genomen is in de omstreken
van Triberg en Titisee. Daarna maak
ten we de historische Rneinreise langs
de oude micldeleeuwsche burchten en
de vruchtbare wijnbergen en kwamen
zoo vaijaf Mainz, het gouden hoofd
van het Duitsche rijk, over Keulen
weer in ons land terug.
't Was den aanwezigen aan te zien,
dat zij genoten, en het is niet te ver
wonderen, dat zich tal van nieuwe,
leden aansloten bij de Ned. Chr. Reis-
vereeniging, die ons dezen genoeglij
ken avond bereid had.
VOOR-ONTWERP TOT WIJZIGING
DJER ZIEKTEWET.
(Vervolg).
Na de lezing van den heer Buis werd
een ruim gebruik gemaakt van
de gelegenheid tot het stellen van vra
gen.
Bepleit werd, o.m. deze wet niet te
aanvaarden, omdat zij blijft beneden
het gemiddelde van dat, wat men er
van verwacht, en aanbevolen werd om
liever het ouderdomspensioen te ver-
hoogen, opdat wij alsdan mogelijk ma
ken een opschuiving in de werkgele
genheid, en de ouderen beter op
gevorderden leeftijd kunnen rond ko
men en aan jongeren in het bedrijf
de plaats ruimen
Het particulier initiatief achtte men
veel goedkooper, en den meest aan te
bevelen weg. Ook werd betoogd, dat
de Raad van Arbeid was het beste
lichaam, omdat daar arbeiders en pa
troons samen beslissen over de be
twiste uitkeeringen, en deze moet ge
acht worden als zijnde het meest safe.
Er werd op gewezen, dat het thans
ook goed gaat, door de Centrale Onder
linge, waarbij verschillende patroons
zijn aangesloten, en zelfs eene onder
linge Ongevallen Verz. bewees, dat
het daar goedkooper gaat dan wanneer
dit door den Staat gedaan wordt. Be-
toóg werd, dat door de Wetgeving, de
bedrijven teveel belast werden, tegen
over het buitenland; gevraagd werd
hoe, het gaat bij werkloosheid, en of
het geen aanbeveling verdiende, dat
ingeval van epidemiën de staat de par
ticuliere ziekenkassen steunt zooals
ook thans geschiedt bij de werkloozen-
kassen in tijden van crisis.
Spr. de verschillende vragen beant
woordend. betoogde, dat we als het
beste beschouwen moeten, als het par
ticulier initiatief het doet en hoog
stens in het uiterste geval gesteund
wordt door den Staat; dit verhoogt de
mentaliteit van ons volk en leert hen
het zelf te doen, zonder te steunen op
hulp van derden. Ook laat dit ontwerp
on. in vele vragen in het duister
staan zooals de te betalen premie, wel
ke geregeld wordt bij maatregel van
bestuur. Ook in geval van- werkloos
heid, geeft dit ontwerp geen uitweg,
hoogstens zouden zij die bij de Kas v.
d. R. v. A. zijn verzekerd, zejf de hee-
le premie kunnen doorbetalen.
Dat de onderlinge verzekering goed
kooper is, komt door de versnippering,
en omdat de slechte risico's bij den
staat worden ondergebracht. Verkeerd
acht spr. het, om één categorie voor
uit te helpen ten koste van een ande
re. Duizenden arbeiders zouden van
deze wet nog kunnen profiteeren, voor
al omdat deze wet moet komen in
aanpassing op de Invaliditeitswet.
Vooral tegen het stelsel van se
lectie, wat de onderlinge verzekering
zeker in de hand werkt, waarschuwt
spr., alsmede tegen de stelling om de
ze wet om de- geringe perspectieven
die zij ons geeft, maar terzijde te stel
len.
De vraagpunten over de geneeskun
dige behandeling laat dit ontwerp ook
rusten zulks in tegenstelling der wet
Talma, hiervoor komt de wet op het
ziekenfondswezen. Al kan spr. tén vol
le begrijpen de bezwaren en de teleur
stellingen welke dit ontwerp ons
brengt, toch meent hij dat het beter is
wat nu geboden wordt te aanvaarden,
om het daarna te verbeteren.
Ket was een leerzame hoogst inte
ressante vergadering, welke waard
was geweest beter bezocht te zijn ge
worden.
Na door den voorzitter nogmaals
clank gezegd te zijn eindigde de spr.
met dankzegging.
In het verslag der lezing in ons
blad van gisteren is in de 4de alinea
van onder een gedeelte van den zin
uitgevallen. Dit moet aldus gelezen
worden:
„De vrijheid van den arbeider brengt
dit ontwerp-Ziektewet ook in 't ge
drang, omdat als hij zich wil aanslui
ten bij een bijzondere kas maar de
patroon is aangesloten bij de kas van
de Bedrijfsvereeniging de arbeider ver
plicht is zich daarnaar te schikken".
TUINIERS- EN BLOEMISTENVER-
EENIGING „DOOR EENDRACHT
VERBONDEN".
In de concertzaal van „l'Union" had
Maandagavond de 37e jaarfeestvie
ring van bovengenoemde vereeniging
plaats.
De voorzitter, de heer M. Galjaard,
sprak een woord van welkom tot de
talrijke aanwezigen, w.o. den eere
voorzitter, den heer J. Kriest Jzn., het
bestuur der Maatschappij van Tuin
bouw- en Plantkunde, het bestuur der
Leidsche Ziektekas en het bestuur van
de Vereeniging van Oud-leerlingen
van den tuinbouwwintercursus.
Vooral de Leidsche Ziektekas welks
bestuur iederen Vrijdagavond in het
gebouw „Prediker" zitting houdt van
810 uur, beval spr. warm aan, de
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 19 Jan. 1927.
„Wie des menschen bloed vergiet,
zijn bloed zal door den mensch ver
goten worden; want God heeft den
mensch naar zijn beeld gemaakt".
Aldus luidt de ordinantie Gods, ge
geven bij de stichting van het N&tuur-
verbond.
Maar de moderne mensch in zijn
hoogmoed en waanwijsheid, heeft uit
overwegirfgen eener valsche humani
teit de doodstraf afgeschaft. Zij was
te „wreed".
Doch Gods wetten laten zich niet
straffeloos negeeren. Want wij zien in
onzen tijd, dat de eerbied voor het
menschelijk leven hoe lang9 zoo gerin
ger wordt en moorden aan de orde
van den dag zijn. t)enk slechts aan
den schandelijken roofmoord dezer
dagen in Den Haag begaan, een uit
vele.
Zou het geen tijd worden dat de
eigenwijze mensch zijn „humaniteit"s-
begrippen eens herziet en uit goed be
grepen menschelijkheid en om de ge
meenschap tegen de moordepidemie
te beschermen, weer terugkeert tot de
ordinantiën Gods? Als men het niet
doet uit eerbied voor Gods bevel, dan
nog is er reden te over om op rechts-
en bumaniteitsgronder. op wederin
voering der doodstraf aan te dringen.
OBSERVATOR
hoop uitsprekende, dat de leden der
vereeniging zich daarbij als lid zou
den aansluiten.
Vervolgens las spr. het jaarverslag
waaraan wij het volgende ontleenen:
Het afgeloopen jaar kenmerkte zich
door een opgewekt vereenigingsleven,
wat behalve door de goed bezochte
vergaderingen ook nog door andere
resultaten wordt bewezen.
Het ledental klom tot 86 het aantal
donateurs- en donatrices tot 38.
Goede samenwerking bestond er met
de Kon. Ned. Maatschappij v. Tuin
bouw- en Plantkunde en met de afdee
ling Leiden van den Ned. Bond van
Tuinbouwwintercursussen.
De op 4 Sept. gehouden tentoonstel
ling van gekweekte planten gaf een
goede deelname te zien, terwijl er
wat de toekomst betreft ernstige
plannen in behandeling zijn om in Lei
den 5 adviesbureaux te stichten, waar
men op gezette tijden inlichtingen kan
verkrijgen over het kweeken van plan
ten. de behandeling van ziekten enz.
Het jaarverslag van den penningm.
eveneens door spr. voorgelezen, gaf
aan in ontvangsten 624,66 en aan uit
gaven 413.79, zoodat er een batig
saldo was van ƒ210,87, met de bijge
schreven rente tot een bedrag van
214,99.
Spr. sprak de hoop uit, dat het le
dental mocht toenemen en wenschte
allen aanwezigen een prettigen avond.
Dan begon men aan de afwerking
van het programma.
Van alles werd er gegeven, vroolij-
ke liederen, levensliedjes en twee
kluchtige éénacters, waarvan er een
vóór en een na de pauze werd opge
voerd.
Onder de pauze werd nog een collec
te gehouden voor het arme schoolkind
welke collecte f 20.05 opbracht.
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
V De kerk-cent.
Er heerscht in sommige kringen
nog teveel de gedachte dat de arbeid
in Gods Koninkrijk kan worden onder
houden met een kleine gave. Het is nog
niet zoo heel veel jaren geleden, dat
do collecten in de Kerk in hoofdzaak
centen opleverden. Menig diaken heeft
dat de wel wat zonderlinge verzuch
ting doen slaken: Alexander de koper
smid heeft ons veel kwaads gedaan.
Maar niet alleen de kerkcent heeft
een booze reputatie. Ook het theelood,
de gebruikte postzegels en de ge-
.paarde plakplaatjes hebben menige
zendingsvereeniging veel zorg gebaard
Nu is het gelukkig vooral in de krin
jen der Gereformeerde zending reeds
lang anders geworden. Men heeft daar
leeren beseffen wat het zegt niet het
grootste deel, maar wel het eer-
te deel van het inkomen af te zon
deren voor Gods Koninkrijk.
Wij hebben als mensch een prikkel
noodig voor allerlei levensfuncties.
Zoo ook behoeven we als Christen een
prikkel om plichten die wij hebben be
hoorlijk te volbrengen. In dien zin
hebben sommige gewoonten nog wel
.en goede zijde. Een inzender maakte
deze week de opmerking, dat b.v. de
centen, die voortaan bezuinigd kunnen
worden op 't dagelijksch brood-rant
soen, nu de prijs daalt, voor de zen
ding een belangrijke som zouden be-
teekenen. Welnu als middel om de ge
dachten er bij te bepalen is daartegen
geen bezwaar.
Maar wel is er bezwaar tegen dat
een dergelijke gave het karakter zou
aannemen van den kerkcent. Als ex
tra gave heeft het waarde, niet als
verplichte bijdrage naar de
mate van den welstand die God geeft.
Dan lijkt ons beter het Zaterdagavond
overleg tusschen man en vrouw, die
vvegleggen wat 'voor brood en melk en
andere levensbehoeften noodig is,
maar die ook steevast elke week het
dubbeltje of het kwartje offeren voor
het werk in Gods Koninkrijk. Het is
slechts een kwestie van organisatie.
Wanneer het eenmaal tot een vaste
gewoonte gemaakt is komt het ons als
heel gewoon voor.
Daarom geen kerkcent meer. Maar
jok geen theelood of gebruikte post
zegels of halfjes meer. Neen een rijke
garf van de eerstelingen die God geeft,
opdat des Heeren huis vol worde. Dat
noch de Priester noch de Leviet ge
brek lijdt en ook de arbeid op het
Zendingsveld met minder zorg kan
worden verricht.
Naar de markt.
Er is door ons reeds herhaaldelijk
betoogd, dat een der oorzaken van de
levensduurte is gelegen hierin dat te
veel tusschenpersonen gevonden wor
den tusschen producent en consument.
Wanneer de artikelen rechtstreeks
van de fabriek in huis bezorgd kon-
cfen worden, zou dit soms 50 pet. ver
schil op den prijs uitmaken.
Bij andere artikelen, de groenten
n.v., zien wij het droeve verschijnsel,
dat bij hooge prijzen aan de deur op 't
land geen voldoende vergoeding ver
kregen wordt.
Ook mr. Zimmerman, die in Oosten
rijk de staatsfinanciën reorganiseer
de, en wien dus een ruim oordeel niet
ontzegd kan worden, wijst daarop in
een artikel in de Telegraaf.
Zonder twijfel echter, zoo zegt hij,
FEUILLETON.
Opoffering beloond.
45)
Hoewel Walter de vreeselijke uit
spraak niet geboord had, had iiii al
les begrepen. Hij bracht blijmoedig het
offer van zijn leven. Maar in zijn hart
bleef toch nog die stille hoop leven,
die God zoo diep gegrift heeft in het
hart van den mensch. die de smarten
zoet maakt en het lijden licht.
„Als men liem naar Frankrijk terug
voerde?" vroeg zijn kolonel.
De officier antwoordde schouderop
halend.
„Ik neem de verantwoordelijkheid
niet op me. kolonel. Het is te laat, de
arme kerel zal niet tegen de reis be
stand zijn".
„Wat denk je er van, mijn jongen?"
vroeg de kolonel, zich goedig over den
zieke heenbuigende. De lucht van den
geboortegrond doét soms wonderen.
Wil je 't probeeren?"
De blik.van Walter hief zich vol dank
baarheid op naar den hoofdofficier.
.,Ik dank u kolonel, graag! O, ik
zal zoo gelukkig zijn, als ik mijn moe
der mag terugzien!" stamelde hij. En
zijn hoofd viel loodzwaar in de kus
sens terug.
Luitenant Lenooy was reeds met
een jonk (Chineesch vaartuig) overge
bracht naar het groote zeeschip, dat
moet zulk een bron (van hooge prij
zen) gezien worden in het te groot ge
tal van hen, die in het debiet betrok
ken zijn, in de versnippering van den
detailverkoop en in de geringe kapi
taalkracht van het kleinbedrijf. Zelfs
een zeer bescheiden omzet, die den
debitant niet eenmaal een dagtaak he
zorgt, moet nochtans een bestaan waar
borgen, inkoop in het groot is den
meesten neringdoenden niet mogelijk,
en aldus moeten de prijzen naar bo
ven. In het buitenland vormen de da-
gelijksche markteneen tegenwicht;
zij brengen aanvoerder en verbruiker
in onmiddellijke aanraking, rondven-
ter en thuisbezorger valen weg, en de
mededinging is een scherpe. De mark
ten zijn te onzent nimmer inheemsch
geworden, en ook dat draagt tot duur
te bij en het is wellicht de verklaring
waarom de Nederlandsche producten
buiten onze grenzen weinig meer, en
soms zelfs minder kosten dan hier.
Naar de markt, is dan ook Mr. Zim-
mermans advies.
Naar het ons voorkomt is dat het
meest juiste. Het heeft o.a. ook nog
dit voordeel, dat veel beter prijsrege-
lend kan worwen opgetreden.
De concurrentie van de markt, die
men vroeger vreesde, vormt thans
geen bezwaar van eenige beteekenis
meer.
Daarom naar de markt en meer
markten, dagelijksche markten, dat
moet de leuze zijn!
STADSNIEUWS.
FILMAVOND CHR. REISVEREEN.
De lichtbeelden- en filmavond van
de Néd. Chr. Reisvereeniging die gis
teravond in de foyer van de Stads
gehoorzaal gehouden werd, kan zon
der overdrijving ten succes genoemd
worden. De zaal was geheel gevuld, ja
zelfs waren er meer bezoekers dan zit
plaatsen, zoodat meerderen zich met
een staanplaats moesten vergenoegen.
Deze avond heeft ongetwijfeld bijge
dragen tot den meerderen bloei van
de afdeeling die hem organiseerde, en
tot meerdere populariteit van het rei
zen in Duitschland.
Want de avond stond in het teeken
der Duitsche Vprkeerspropaganda.
Rondom in de zaal waren platen opge
hangen, die het natuur- en steden
schoon van Duitschland lieten zien en
als spreker trad voor de pauze op de
heer Max Gerisch, vertegenwoordiger
de Duitsche spoorwegen, die een le
zing met lichtbeelden hield over „Het
Schwarzwald en zijn bewoners".
Na de pauze werden een tweetal
films vertoond: „Wintersport in het
Schwarzwald" en „Van Mainz naar
Holland".
De vergadering stond onder leiding
van den voorzitter der afdeeling, den
heer J. Plooy, van Rijnsburg, die voor
ging in gebed en daarna een kort wel
komstwoord sprak tot de talrijke aan
wezigen, in 't bijzonder tot den heer
Gerisch, tot den operateur, die hem
ter zijde stond, tot de club die ons van
haar muziek deed genieten, tot den
heer J. W. F. A. v. d. Berg de Bruyne,
Konsul-General für die Niederlande
des Oesterreichischen Touristen-Klubs
en tot de pers.
Daarna was het woord aan den heer
Max Gerisch, die hoewel geboren
Duitscher, hetgeen duidelijk aan zijn
accent te bemerken was, toch in zeer
hem naar Marseille zou voeren. Be
ter dan men verwacht had, had hij
deze eerste vermoeienis doorstaan. Nu
lag hij op het dek en zijn oogen richt
ten zich voor de laatste maal naar de
Fransche vlag, die wapperde van de
hoogten van Peking's gebouwen, zijn
blik omvatte den horizon van de
woeste vlakten die de stad omgaven
en met een bijna kinderlijke Vreugde
zeide hif het Hemelsche Rijk voor al
tijd vaarwel.
Het anker wordt geheschen en nu
brengt het vaartuig met elke wente
ling van de schroef hem en zijn ge
zellen dichter bij het vaderland. Die
mannen, zoo jong, zoo krachtig bij
hun uittrekken ten strijde, nu bijna
onkenbaar, gelijkend op levend© ge
raamten 1 Hoeveel van hen zullen de
haven van Marseille bereiken? Dat is
het geheim van God! Maar welk een
angst voor hen, die in het vaderland
een echtgenoot, een zoon of een broe
der verwachten!
Walter lag in zijn nauwe hut, die hij
dagen lang niet verlaten had, strij
dend met den dood. De ondragelijke
hitte maakte dat hij bijna voortdu
rend in een toestand van halve ver-
dooving en bewusteloosheid verkeer
de. Reeds had de Nijtho de Indische
oceaan en de Roode Zee achter zich
gelaten en was het kanaal van Suez
binnengestoomd. Twee mannen wa
ren al bij 't begin van de reis gestor
ven, en men beschouwde het als een
wonder, dat de luitenant weerstand
had kunnen bieden aan die ondragelij
ke hitte, die den sterkste ter neer
sloeg.
Nu werd de temperatuur zachter.
Walter kon zich oprichten en zijn
hoofd voor het kijkraam brengen.
Kinderlijk plezier had hij in het spel
der zonnestralen over de golven. En
zijn hart sloeg sneller toen hij met een
verrekijker aan den horizon een
Fransch schip bemerkte, dat de gol
ven kliefde met de vlugheid van een
vogel. En op dat vaartuig bevond zich
dc brief, waarin zijn moeder hem de
blijde tijding meedeelde van de erken
ning van zijn onschuld door den ban
kier. Maar die brief zou Walter niet be
reiken. Gelukkige beschikking der
Voorzienigheid! Want als die brief
hem bereikt had bij% zijn uitputting,
zijn doodsgevaarlijke zwakheid, zou
hij misschien gestorven zijn van blijd
schap.
Een kort briefje, waarin hij zijn
moeder kennis gaf van zijn thuiskomst
was hem reeds naar Frankrijk voor
uit.
De dagen gingen voorbij en de toe
stand van den jongen officier bleef
bleef steeds dezelfde.
Hij was niet slechter dan bij zijn
vertrek uit Peking, en dat was reeds
veel gewonnen, maar zijn krachten na
njen ook niets toe.
Op zekeren morgen werd bekend
gemaakt, dat de Fransche kust in
zicht was. Een onbeschrijfelijke blijd
schap en geestdrift he'erschte onder
de passagiers. En blijdschap drong
ook in het hart van Walter, het bloed
liep sneller in zijn aderen, de koorts
achtige glans zijner oogen verdween.
Hij vermoedde niet welk een wonder
lijken invloed dit had op zijn physiek
en moreel kwijnend gestel. En nu be
gon hij eensklaps weer te verlangen
naar het leven. Om zijn vaderland te
zien, zijn moeder, Parijs, waar hij
zooveel geleden, weliswaar, maar ook
zooveel bemind had. Parijs waar hij,
als het hem dan verbodep zou zijn
Piëta te naderen, toch zou leven in de
zelfde atmosfeer als zij, waar hij haar
misschien den een of anderen dag
eens zou ontmoeten in gezelschap of
op straat!
Sinds dien tijd had hij nu eens troost
rijke oogenblikken, dan weer oogen-
blikken van donkere wanhoop en
smart. Hij zag het leven wat hem
wachtte, hij zag ook de moeilijkhe
den, de smarten die het zou bieden,
en na enkele uren van vreugdevolle
hoop, volgden weer uren van trooste-
looze moedeloosheid.
Eindelijk, in den avond, onder het
kleppen van de Angelus, stoomde het
vaartuig de haven van Toulon bin
nen. De klokken luidden en hun klan
ken, weerkaatsende wijd in het rond,
wekten vreugdevollen weerklank in
het Christenhart. Die klanken, als om
roepers ten gebed, wekten vooral een
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone adrertentiSn per regel Ztf% cent
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarieL
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advert en ti5n bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, werden dage-
lij ka geplaatat ad 40 cent
onuitsprekelijk blijden weerklank in
het hart van Walter. Al de poëzie van
zijn vaderland, van zijn godsdienst
klonk voor hem op in die blijde tonen.
Gisteren nog vroeg hij zich droef
geestig af of de verandering van het
hospitaal te Peking voor dat van Tou-'
Ion wel zulk een lange reis waard was
geweest. Maar vandaag wenschte hij
zich geiuk, dat hij de reis gemaakt
had, want hij voelt, ontwijfelbaar ze
ker, dat hij genezen zal. zoodra hij den
Franschen grond zal hebben betreden.
En met een gev9ei van troostende ver
lichting, verneemt hij de mededeeling
van den dokter, dat hij te Marseille
mag ontscheept worden.
Het is een prachtige avond, de on
dergaande zon laat purperen strepen
achter, die een vlammen den weer
glans werpen op de rustige golven. De
purperen glans verdwijnt en maakt
plaats voor een goudgeel geflonker,
dat heendanst over de golven en zich
vermengt met het wazige rood en
blauw aan den eindeloozen horizon:
het is het laatste vaarwel van het licht
De passagiers verlaten het dek en
zoeken hun hutten- op. Maar luitenant
Lenooy blijft nog lang slaan, genie
tend van den aanblik der wonder-
schoone natuur. Hij ademt de frissche
bries in, -den verkwikkenden adem
tocht van zijn geliefden geboorte
grond.
CWordt vervoitftt.
