Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit Hummer. 7"» jaargang maandag 20 december 1926 "Nummer soot COURANT ABONNEMENTSPRIJS Ix> Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Pet kwartaal<2.50 Pet week i 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 EERSTE BLAD. Medaille met keerzijde. Een tweetal Engelsche Ingenieurs hebt en een onderzoek ingesteld naar de uitkomsten van een deel van het bedrijfsleven in Amerika. De resulta ten zijn in een boekwerkje neergelegd dat op groote schaal wordt verspreid. Het is in verschillende talen uitgege ven. Ook nu in het Neder lands oh bij Soheltema en Holkema te Amsterdam onder den titel: Het geheim van een hocgen loonstandaard. In het boekje komen leerzame fei ten en cijfers voor. Behalve op den bijzonderen rijkdom aan grondstoffen 43 pet. van alle steenkolen der wereld, 53 pet. van het koper, 58 pet. van de katoen, 60 pet. v het staal, en 72 pet. van de oliën valt voor zijn industrieproducten te wijzen op de omstandigheid, dat Ame rika, met zijn zeer snel groeiende be volking, in het eigen land afzet vindt voor verreweg het grootste deel zijner producten. Amerika leeft dus in de gelukkige omstandigheid dat het de grondstof fen grootendeels op eigen bodem vindt, en de markten voor zijn industriepro due. en eveneens. Maar ook meer ideëele voordeelen worden genoemd. De industrieele welvaart in Ameri ka en de hooge loonen, die in de in dustrie worden betaald, hebben econo mische en sociale gevolgen, die voor een deel van gelukkigen aard zijn. Een van de gelukkige gevolgen is de welstand van den werkman. Een wel stand, die in allerlei opzicht .te loven valt. Hij kan zich uitgaven veroorlo ven, waaraan de arbeider in Europa niet kan denken. Hij kan tegelijkertijd sparen en zich een klein kapitaaltje opleggen, wat, zooals wij nog zullen zien, ook wel zeer noodig is, wil hij zich op den duur kunnen handhaven. En de' industrieele vrede brengt hem in een economische positie, die zeer merkwaardig is en die in Europa wel goed mag worden overwogen. Amerika kende reeds niet de stands verschillen, die de oude wereld in zoo overgroote mate heeft gekweekt. Een arbeider leefde er vrijer en ruimer. Er was, ook al door de schaarschte aan arbeidskracht een meerder res pect voor den handenarbeid. Hier in Europa kwam het zoover, dat men Handenarbeid als iets minderwaardigs ging beschouwen. Dat is thans nog wel het geval. En dat niet bij een be paalde groep, die boven dien handen arbeid verheven is, maar ook bij den arbeider zelve. Dit alles lijkt prachtig. Maar nu de keerzijde. Er is geen rijkkdom, die uit niets •voortspruit. De welvaart van den in dustriearbeider moet ten koste van iets anders ontstaan. Wie betaalt hier de rekening? In de eerste plaats de middenstand. En ook weer de welva rende arbeider zelve, die in levenspo sitie' met dien middenstand gelijk staat. Men kan voor den huisel ijken ar beid geen werkkracht vinden. Of men moet dien zeer duur betalen. Een dienstmeisje waagt de belogning, die de fabriek kan geven, en zij wil ook niet meer doen, dan de hulp bij den machinalen arbeid. Onder dit ver- schijnsel lijdt het huiselijk leven zeer. Men heeft in Amerika wel dit voor, dat de mannen ook mee aanpakken en door allerlei machines tracht men clen huiselijken arbeid zooveel moge lijk overbodig te maken, maar dit ge lukt toch niet ten volle.. Het kan niet anders of het gezin lijdt schade en de uithuizigheid wordt bevorderd. In de tweede plaats schijnt het wel, dat de landbouw het loodje leggen moet. Alles trekt zooveel mogelijk r.aar de welvarende industrie en het land wordt ontvolkt. Het wordt meer en meer moeilijk arbeidskrachten voor den landbouw te betrekken. De loo nen in den landbouw zijn zoo hoog, dat de prijs der producten de bedrijfs onkosten niet meer goed kunnen ma ken. Men zou, om den landbouw goe4 loon end te maken, de beschermende rechten nog meer moeten verhoogen, maar hierdoor wordt het leven weer duurder en de vraag om hooger loon zou opnieuw beginnen. Zoo draait men in een ietwat angstigen cirkel rond Het gaat den industrieel en den werkman in de industrie goed, maar de toestand van den landbouw schijnt niet gunstig. Ook hier dus een droeve keerzijde van de medaille. Ket komt ons voor, dat de materi- eele voordeelen te duur «ekoebt zha BUREAU: Hooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 als het gezins- en familieleven er on der lijdt. Maar ook wanneer de landbouw gaat kwijnen, moet noodzakelijk een achteruitgang volgen. STADSNIEUWS. BOEKHOUDING VOOR DEN MID DENSTAND. Men schrijft ons van Chr. Midden- standszyde: Het is -nog niet eens zoo heel lang gieteden, dat het. wat de boekhouding* in de verschillende Middenstandszakem betreft, meer dan erg was. Het kwam maar al to vaak voor, dat een kas boekje, een vorderingen- en schulden- boekje de eenige boeken konden wor den genoemd, waaruit alles moest ge haald worden om den stand vkn net bedrijf te bepalen. De eigenaar der zaak had dan aan het eind van het jaar zijn kasgeld te tellen. Vermeer derd met zijn vorderingen, zijn inven- taris; die maar zoo wat geschat werd, en zijn voorraad, die ook meier of mm juist werd opgenomen, vormde' dit' zijn bezit. Hiervan trok hij zijn schuldJ ar en wist dan wat zijn kapitaal was. Het vorige jaar was zijn kapitaal zoo veel. nu zooveel, dus hij had zooveel veraiend. Tusschentijds natuurlijk geen sprake van een overzicht over den gang van het bedrijf, geen specificatie1 van onkosten, geen notities betreffende privé uitgaven. Men betaalde uit de kas wat voorkwam en zoolang er geld was, en daarmee uit. Nu is dit geiukkig heel anders. Wij zouden niet durven beweren, dat het nu overal anders is, maar in de meeste zaken toch zeker wel. Een gcede boekhouding is voor een zaak een levensbelang. Ieder oogen- blik meet, als men dit wenscht, kun nen worden nagegaan hoe de zaken staan. Of vooruitgang is ce constate ren, en weike artikelen meerder, welké minder goede resultaten afwerpen. Of bij achteruitgang weike de oorzaken daarvan zijn. Een overzicht der onkos ten toont aan of bezuinigd kan worden en waarop, of de verhouding tusschen brutowinst en onkosten een goede ver houding is. Kortom, er is zoo enorm veel waar een goede boekhouding den bedrijfsleider o\er inlichten kan. Bovendien achten wij het wenscne- lijk, hoe wei niet bepaald noodzakelijk zoo nu en dan, bijv. eens per jaar, een deskundige inzage van boeken te ge ven, opdat deze in een rapport zijn oordeei over ae zaak geeft. Zoo. iemand kan U veelal gedachten aan de hand doen, die van goeden invloed op Uw bedrijf kunnen zijn. Er, zijn vele Middenstanders, die niet in het minst verstand hebben van boek houding. Wij vinden dit êen fout, die niet mag voorkomen. Volgens ons, moest ieder zakenman minstens een eenvoudige beians kunnen opstellen en beoordeeien. Doch zoolang hieraan door voldoende onderwijs, ook voor ouderen in leeftijd, niet voldoende wordii voorzien, is er toch volop hulp te krijgen om de boeken zoodanig ta doen bijwerken als gewenscht is, en dit met voor elk, ook kleine bedrij ven, te dragen kosten. Ja, deze kos ten zijn zeker niet weggegooid, doch zullen veelvoudige vrucht dragen. Op dit terrein is in dë toekomst nog heel wat te doen en wij gelooven 'dat ©r hier ook voor - de Christelijk© Middenstandsvereeniging nog meer dan tot nu toe een taak is te ver richten. Als deze vereenigiing n.l. tot plicht stelt al haar leden, die daarvoor in aan merking komen, door deskundigen ta doen voorlichten en onderwijzen, en hiernaast haar belangstelling gaat ge ven aan het algemeen handelsonder wijs, dan zal'de Middenstand daarvan de vruchten plukken in de' toekomst. En waar de Handeldrijvende en In dustrieele Middenstand een der belang, rijkste standen van de Maatschappij is, zal ©en gezond zakenleven bij dezen stand aan alle standen ten goede ko men. Een nieuw jaar gaat komen, dit is de tijd, om te zien ot Uw zaak de boek houding heeft, die gewenscht ïs. Een nieuw jaar, dat de Christelijk© Middenstandsvereeniging de gelegen heid geeft nu voor haar leden in dezet te .doen, wat wenschelijk is. HERDENKING J. H. ROHN. Op de Nieuwe O osterbegraaf plaats te Amsterdam werden gistermiddag tusschen twaalf en één uur drie doo- den herdacht, namelijk de oud-strijder M. Richard, de kraandrijver van de Ned. Scheepsbouw Maatschappij G. J. Schrijver en de instructeur J. H. Rohn van de Nederlandsohe Spoorwegen. Verreweg de meeste belangstelling was er bij het graf van instructeur J. H. Rohn, die bij het spoorwegongeval bij De Vink gedood werd. Van alle deelen van het land waren vertegen woordigers van het spoorwegpersoneel gekomen, in het bijzonder van de af- Het was hier de ingenieur van trac tie te Amsterdam, de heer Arnold, die het woord voerde. Hij zeide, dat, toen daar ter stede de eerste berichten om trent de ramp binnenkwamen, men niet- kon begrijpen, dat de plichtsge trouwe instructeur Rohn onder de slachtoffers was. Ontzetting maakte zich van allen meester, toen de dood van den vriendelijken man bevestigd werd. Onmiddellijk na het ongeval ont stond hij het tractiepersoneel de drang om uiting te geven aan de waardee ring, achting en vriendschap, die men ten opzichte van Rohn had gekoesterd Want waardeering was er van de zijde der collega's en achting van de zijde van hen, die onder Rohn gesteld war ren. Allen betuigden hun instemming met het plan, een blijvende herinne ring op het eraf te plaatsen en het was dan ook namens het overgroote deel van de afdeeling tractie, dat spr. den gedenksteen aan de zonen van Rohn overdroeg. Het marmeren gedenkteeken ver meldt de woorden: „In memoriam J. H. Rohn, instruc teur in dienst der Nederlandscbe Spoorwegen, omgekomen bij het nood lottig ongeval op 9 September 1926 bij De Vink. Een leermeester voor de jon geren, een leidsman voor de ouderen. Namens het tractiepersoneel der Ne derlandscbe Spoorwegen." De oudste zoon van den heer Rohn dankte voor de attentie. KANARIETENTOONSTELLING. Vrijdagavond is in de achterzaal van café Zomerlust de reeds eerder aangekondigde tentoonstelling geo pend, uitgeschreven door de Eerste Leidsche Kanarievereeniging en Vo- gelbescnermer „Da Zanger." Deze vereeniging werd drie jaar ge leden opgericht en heeft het thans aan gedurfd een tentoonstelling te organi- seeren, die met de beste, tot heden op dit gebied gehouden, kan wedijveren. De tentoonstelling is op fraaie wij^e gearrangeerd, zoodat men er dadelijk een zeer gezelligen indruk krijgt. Ver schillende leden hebben hun medewer king bij het totstandkomen verleend en daarnevens wordt de expositie aan trekkelijk gemaakt door een zeldzame inzending van clen heer Joh. Zandvliet uit Den Haag, die met den heer A. van 't Hart uit Rotterdam als keurmeester fungeerde. Deze inzending ter opluis tering bestaat uit een aantal fraaie vogels door den heer Zandvliet zelf ge kweekt. Hij is er daarbij in geslaagd tot witte kanaries te komen. Zeker iets bijzonders. Niet minder mooi is de stand van tropische en koudwater visschen, door den heer D. Mottier uit Den Haag in gezonden. Deze inzending verwierf daarmee een eersten prijs met eer volle vermelding. D© bekroningen werden als volgt toe gekend: Klasse I (vier vogels): le prijs D. v. Arnhem, 267 p; 2e H. Koekkoek, 228 p; Se. H. J. Choufour, 183 p. en 4e. P. Wansink 168 p. Klasse II (twee vogels): le prijs H. Koekkoek 123 p; 2e. J. J. Mulder 120 p; 3e. v. d. Meijden 117 p; 4e. H. Koek koek 105 p; 5e. H. J. Choufour 93 p; en 6e. P. Boom 84 p. Klasse III (één vogel): le prijs H. J. Choufour 69 p: 2e. H. van Schouwen 63 p; 3e. J. H. Choufour (bij loting): 4e. F. van der Meijden; 5e. P. Wansink (hij loting, en 6e. J. J. Mulder 45 p. Klasse IV(overjarige twee vogels): le prijs H. Koekkoek 75 p. Klasse V (overjarige één vogel): le pr. H. van Schouwen 84 p; 2e. H. J. Chaufour 54 p. Gpen klasse (voor alle vogels): lepr. v. d. Reijden 78 p; 2e. Dezelfde 72 p; 3e. G. van Leeuwen 63 p; 4e. J. van AVetteren, 5e. H. van Schouwen, 6e. R. H. Schipper, 7e. Siraa, allen met 60 p. na 'loting; 8e. J. van Wetteren, 57 p. na loting. De tentoonstelling werd. te 8 uur door den voorzitter, den heer H. van Schouwen geopend. Hij heette in zijn openingswoord bijzonder welkom den heer en mevrouw Van Poelgeest, wier medewerking bij de inrichting der ten toonstelling zeer op prijs gesteld wordt. Men wees erop, -dat de veree niging niet alleen het kweeken van kanaries voorstaat, maar ook optreedt ter bescherming van vogels. Tenslotte dankte spr. den heer Se- gaar, die welwillend aangeboden had de dieren tijdens de tentoonstelling gratis te voederen en den heer Mot- tier voor zijn fraaie inzending vis schen. Daarna werd de tentoonstelling voor het publiek geopend verklaard. Er was reeds op den eersten avond veel bezoek. RECTOR CHR. LYCEUM BAN DOENG. Di\ S. C. Meyering, directeur der CKc. HJFV& oLhidr. dj*An#a- zocht om gedurende de eerste 6 jaren het rectoraat op zich te nemen van het te Bandoeng te stichten* Christelijk Lyceum, heeft deze benoerfiing aan vaard. Eind April hoopt hij met zijn gezin naar Indië te vertrekken. Van de leeraren zijn reeds de navol gende benoemd: Drs. A. Samson, clas sicus, leeraar Ohr. Lyceum, Zutphen, Dr. W. L. Wolf. wis- en nat. leeraar Chr. H.B.S. Amsterdam, A. van En- gen, wiskunde leeraar Gr. van. Prin- stererschool 's-Hage, Mej. Dr. L. J. Th. Wirth, Ned. Gesch. Aardr. leerares Ly ceum Bussum, Dr. H. M. F. Boomer, Engelsohe Taal en Lett. Driebergen. De verdere benoemingen kunnen spoedig tegemoet worden gezien. AMENDEMENT VAN ECK. Op het voorstel van B. en W. om de huur van gasmeters te verlagen, heeft het raadslid, de heer Van Eek een amendement ingediend om het laagste tarief (de kleinste meters) niet te be palen op f0.40, maar op f0.30. POSTBESTELLING OP le en 2e KERSTDAG. Op den len Kerstdag zullen één brief- en pakketpostbestelling worden uitgevoerd. Deze zullen uitgaan te 8u sm. In de briefpostbestelling worden alle stukken opgenomen, dus ook die, welke des Zondags van de bestelling zijn uilgesloten. Op den 2en Kerstdag zal de dienst geheel geregeld zijn als op andere Zon dagen. AFSCHAFFING VAN BORGSTEL LING. Voor de af deelingen Leiden van den Nederlandschen Aannemersbond en den Ned. Bond van R.K. bouwpa- troons zal Donderdag 23 December e.k. des avonds 8 uur als spreker optreden de heer S. Mantel, redacteur van het weekblad „De Aannemer", over het in de jaarvergadering door den N.A.B. genomen bindend besluit, hetwelk de leden de verplichting oplegt: zien te onthouden van inschrijving naar, het aannemen en of uitvoeren van en of het zich als borg verbinden voor werken, indien voor dat werk het steden van persoonlijke of zakelijke borgtocht wordt geëischt. BOEKAANKONDIGING. Bij de firma Mosmans te Den Bosch zal verschijnen het werk: „Het Chris telijk getuigenis der Catacomben", cioor pater Hendrichs. Dit boek zal cle uitgewerkte toelich ting zijn van de lezing, die Pater Hen drichs, onder denzelfden titel, over de ze stof hield door heel het land ook te dezer stede. Het boek zal óp fijn licht drukpapier gedrukt worden en van 295 groote en kleine platen zijn voor zien. Het zal uitsluitend in band ver krijgbaar zijn. In linnen stempelband zal het 4° formaat 320 bladzijden groot zijn, waaronder óngeveer 100 bladzij den platen in den tekst. De prijs zal slechts 4.75 zijn. De be doeling van den schrijver was er een volksboek van te maken, schijning van dit boek tegemoet. Afge- Met belangstelling zien we de ver zien van de roomsche verklaring, die de schrijver aan de feiten geeft, is alles welkom wat een nieuw licht werpt op het leven der oude Chr. Kerk. BURGERLIJKE STAND. Ondertrouwd: J. v. Dijk, jm„ 24 j. en M. v. d. Does, jd., 24 j.; F. W. Schoenfeld, jm„ 31 j. en J. A. de Houdt jd., 29 j.; J. M. Koenen, jm., 24 j. en G. Sira, jd., 22 j.; W. J. Fakkel, jm„ 29 j. en D. Boontjes, jd„ 21 j.; P. A. de Haan, jm., 26 j en M. Megchelse, 23 j.; Th. G. Bentveld, jm., 27 j. en C. E. War mond, jd., 22 P. Nievaart, jm., 19 j. en J. M. Bootsgezel jd., 20 j. Aangifte is gedaan door J. v: R., dat hij in den nacht van Zaterdag op Zondag in de Groenesteeg door F. is mishandeld. Bij D. v. A„ in de Haarlemmer straat is in denzelfden nacht een glas ruit vernield. De 75-jarige L. P. IC. wordt sinds Zaterdagavond vermist. Omstreeks half 10 dien avond heeft men hem nog op het Noordeinde gezien; doch hij is niet meer thuisgekomen. Zijn hondje liep aan de Spoorhaven. Men vreest dat den ouden man een ongeluk overkomen is. Wellicht is hij bij de Spoorhaven te water gemakt en ver dronken. Dreggen had tot dusver geen succes. Op den hoek van de Heerengracht en 4de Groenesteeg had Zaterdag middag 3 uur een aanrijding plaats tusschen twee vrachtauto's. De eene werd bestuurd door F. H. B. en kwam uit de 3de Groenesteeg, reed over de brug en vervolgens de 4de Groenesteeg in, toen hij juist op dat moment aan de rechterijzde werd aangereden door een. ft* v« ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertenliên per regel 2#/t cent Ingezonden Mede deelingen, dubbel tarief»' Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advert anti én bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent Binnenland. Jhr. Mr. Dr. N. G. de Gifselaar neemt afscheid van den Leldschen raad. Buitenland. Berichten over een commnnlstischen opstand In Litanen. Het conflict in de Antwerpsche dia mantindustrie geëindigd met een over winning der arbeiders. President Hindenburg heelt beslo ten, de vorming van het nieuwe kabi net uit te stellen tot na het rijksdag reces, dns tot 19 Januari. A. S., die in de richting van de Haven ging. Beide voertuigen werden ernstig be schadigd. De in de eerste auto gezeten D. F. werd door glasscherven ver wond. In de Stedelijke werkinrichting zijn opgenomen 265 volwassen perso nen en 10 kinderen, totaal 275 personen BINNENLAND. HET GALAFEEST TEN HOVE UITGESTELD. H.M. de Koningin heeft besloten, op raad van de geneesheeren, met het oog op de heerschende roodvonk-epidemie als uitersten voorzichtigheidsmaatre gel het gebruikelijke galafeest ten Ho ve eenigen tijd uit te stellen. HET BELGISCH VERDRAG. Wij lezen in „De Residentiebode": Naar wij van personen, die ter zake volledig op de hoogte kunnen zijn, ver nemen zou na de behandeling van 't af- deelingsverslag in de Eerste JCamer nu reeds met vrij groote zekerheid kunnen worden gezegd, dat op aanne ming van dit verdrag door d'en Senaat geen kans bestaat. Ook voor terugzending van dit ver drag aan de regeering, met verzoek op deze basis nieuwe onderhandelingen te gaan openen, zal geen meerderheid zijn te vinden. Men zou alleen op een volkomen nieuwe basis met België de onderhan delingen wenschen heropend te zien. Twee-en-twintig advocaten te Gro ningen hebben zich met een adres tot de Eerste Kamer gewend, waarin zij als hun oordeel uitspreken, dat het Nederlandsch-Belgische verdrag een ernstige bedreiging vormt voor onze staatkundige veiligheid en economi sche welvaart, en daarom aan de Eer ste Kamer verzoeken, het tractaat in zijn huidigen vorm onaannemelijk te verklaren. PROV. STATENVERKIEZING. Mr. H. J. H. baron van Boetzelaer (C.-H.), lid van de Prov. Staten van Utrecht, stelt zich bij de volgende Sta- ten-verkiezingen niet meer beschik baar. WIJNKOOP EN VAN RAVESTEYN BIJ MOSKOU IN HOOGER BEROEP. In een Vrijdag te Amsterdam ge houden vergadering van de Wijnkoop- groep is een motie aangenomen, waar- ia naar aanleiding van het bericht uit Moskou betreffende het royement van Wijnkoop en van Van Ravesteyn, wordt gezegd, dat dit niet anders dan op vergissing kan berusten, gegrond op onkunde omtrent de wezenlijke si tuatie der revolutionnaire beweging in Nederland, wijl noch deze leden, nocli' de partij ooit van de organisatorische oi politieke besluiten van de Commu nistische Internationale zijn afgewe ken. Besloten is om in verband met ge meld bericht bij de Communistische Internationale in beroep te gaan. DE TOPOGRAFISCHE INRICHTING. De minister van Oorlog heeft een commissie van onderzoek voor de To pografische Inrichting doen instellen, met de uitnoodiging, haar bevindin gen neer te leggen in een of meer rap porten. De opdracht luidt: le. of het bedrijf der Topografische Inrichting op de meest economische wijze werkt; 2e. of het, in verband met het gestel de sub le raadzaam is dit bedrijf te reorganiseeren, en zoo ja, op welke wijze; 3e. of de salarisregeling van het per soneel bij genoemde inrichting, in ver band met de te verrichten werkzaam heden behoort te worden herzien en zoo ja, op welke wijze DE GEM. RIJNSATERWOUDE IN NOOD. Bij de behandeling van de gemeenn Ubaarooting 1^31 van <Uar ude

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1