MODE-RUBRIEK
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAG 10 DECEMBER 1926
Land- en Tuinbouw.
UITVOERING LANDARBEIDERS-
WET.
Bij Kon. besluit zijn aan nagenoem-
de gemeenten de daarbij vermelde be
dragen als voorschot verstrekt ter
uitbetaling voor de verkrijging varr
onroerend goed door landarbeiders:
Borger f 800, Druten f 3240, Heilo f 3600
Leek f4905, Marum f3000, Oude Tonge
f34.061.80, Valburg f7500.
INVOERRECHT IN OOSTENRIJK
OP NEDERL. KAAS.
^In Staatsblad 379 is opgenomen bet
Kon. Besl. van den 16en November j.l.
bepalende de bekendmaking van de
tusschen den tijdelijk zaakgelastigde
der Nederlanden te Weenen en den
Bondskanselier der Oostenrijksehe
Republiek gewisselde nota's nopens
bet in Oostenrijk op Nederlandsche
Edammer- en Gouda-kaas te heffen
invoerrecht.
Wij stippen er uit aan, dat.de bonds
regeering or in toestemt, op Neder
landsche Edarhmer- en Gouda-kaas,
bij invoer uit Nederland in Oostenrijk
een recht toe te passen van 30 goud-
kronen per 100 kilo.
Deze regeling zal van kracht blijven
evenlang als de handelsovereenkomst
van 5 September 1923, of. voor het ge
val deze mocht worden ver var gen
door een definitief verdrag, waarover
de onderhandelingen tusschen de hei
de regeeringen reeds gaande zijn,
evenlang als dat definitieve verdrag
van kracht zal blijven.
HET BRITSCHE VERBOD VAN IN
VOER VAN VERSCE VLEESCH.
Het weekblad „De R.K. Boeren
hand" officieel orgaan van den R.K.
Sederl. Boeren- en Tuindersbond
wijst erop dat vanwege de National
Farmers' Union in Engeland onlangs
iet volgende gepubliceerd is: „Indien
-ij, die zich tegen he; invoerrecht van
^ersoh vleesch in Grooi-Brittannië
verzetten, eerlijk willen zijn en bereid
ijii de quaestie zakelijk te bezien,
-tan is de N.F.U. bereid hun de bewij-
\en_ te leveren dat de huidige stand
yan het mond- en klauwzeer op het
asteland gevaarlijk is en dat het na-
veelig voor de Britsche gemeenschap
is, om zulk vleesch van 't vasteland
*n te voeren."
Deze uitdaging moeten wij, zegt „De
UK. Boerenstand" niet onbeantwoord
aten. Onze Regeering deed reeds wat
-ij kon om de Engelsche Regeering te
wèrtuigen van de ongegrondheid der
edenen, die geleid hebben tot het in-
/oerverbod, en kan op een aanbod
van een particuliere vereeniging als
Je N.F.U. niet ingaan. Maar hier ligt
^en mooie taak voor onze .centrale
andbouworganisaties. Deze moeten
'ens met hare zustervereeniging in
Ingeland gaan praten. Baat dit niet,
-iet schaadt toch zeker ook niet. En
nisschien baat het wèl. In ieder ge
val mogen we niets verzuimen en moe
en-we ieder kansje al lijkt het nog
.oo klein benutten om het Britsche
nvoerverbcd opgeheven of althans
verzacht te krijgen.
INTERNATIONLE CONFERENTIE
/AN LANBBOUWVEREENIGINGEN.
Het voorloopig secretariaat der in-
.ernationale conferentie van land-
jouwrereenigingen bericht het volgen-
Je: De internationale landbouwcom-
nissie kwam onlangs te Parijs onder
voorzitterschap van markies de Vogué
jijèen en stelde het definitieve pro-
.ramma vast voor het 13e internatio-
iale land'bouwcongres, dat begin Mei
1927 gehouden zal worden. Aan dit
congres, dat de koning van Italië zal
openen, zullen ongetwijfeld, evenals
vroeger, verscheidene honderden afge
vaardigden uit meer dan 30 landen
van Europa en andere werelddeelen
deelnemen. Men hoopt dat ook uit de
Duitsch-sprekende landen een lairijke
vertegenwoordiging aanwezig zal zijn.
Het congres te Rome zal, in vergelij
king met de voorgaande, belangrijke
veranderingen te zien geven. De eerste
sectie wercl n.l. onder den naapi van
„internationale conferentie van iaiid-
'bouwvereenigingen" tot een orgaan
voor de vertegenwoordiging der land
bouworganisaties en voor de beharti
ging der algemeene landbouwbelan
gen op economisch gebied uitgebreid.
Daarmede is dan ook in den land
bouw datgene verwezenlijkt wal in
andere groepen, en vooral bij de arbei
ders, reeds lang bestaat. De landbou
wers zullen voortaan ook zelfstandig
ten aanzien van economische vraag
stukken in bet algemeen en bi; de
gróote internationale organisaties en
instellingen (zooals de Volkenbond) In
bet bijzonder, hun stem laten hooren.
Reeds vele jaren was er gestreefd
naar een aaneensluiting van landbou
wers op internationaal gebied, maar
eerst in den laatsten tijd kwam de
noodzakelijkheid hiervan bijzonder
scherp aan het lioht, daar de toestand,
waarin de landbouw verkeert, verge
leken met den tijd vóór den oorlog,
veel slechter is geworden. De bezwa
ren van verschillende landbouwveree-
nigingen tegen de oprichting van een
geheel nieuwe organisatie heeft de
verwezenlijking van hét plan eenigs-
zins vertraagd, maar than9 wordt de
oplossing gevonden in de internatio
nale landbouwcommissie, waarmede
bet doel bereikt wordt zonder dat een
nieuwe organisatie wordt gevormd,
door de landibouwvereenigingen met
voldoening erkend.
De internationale conferentie van
landbouwvereenigingen zal voor het
cor.gres o.a. de twee volgende hoofd
punten behandelen: „De toestand,
waarin de landbouw verkeert" en „De
houding der landbouwvereenigingen
ten opzichte van de taak der interna
tionale economische conferentie in
Genève." Aan het voorloopig secreta
riaat waargenomen door prof. E. Laur
(Zwitserland), een der onder-voorzit
ters der commissie, werd het voorbe
reidend werk voor de eerstvolgende
conferentie toevertrouwd. De commis
sie heeft ook reeds tot de economische
conferentie in Genève het verzoek ge
richt, een onderzoek naar de positie
van den landbouw in de verschillende
landen in te leiden, waarvoor de ar
beid en het materiaal van het Inter
nationaal Landbouw-Instituut te Ro
me haar ongetwijfeld van nut zullen
zijn.
DE VERSPREIDING VAN MOND
EN KLAUWZEER.
Naar het „Zeitschr. f. Fleisch- u.
Milch hygiëne" meedeelt, hebben twee
Zweedsche geleerden, Prof. Carl Kling
en A. Höjer, in een Zweedsch tijd
schrift een nieuwe theorie over de ver
spreiding van het mond- en klauwzeer
opgesteld.
De bezoekers hebben in het bijzon
der de wijize van besmetting nagegaan
en zijn tot de opzienbarende gevolg-
trekikng gekomen, dat het de rnensch
zelf is, die hoofdzakelijk tqt de ver
spreiding van het mond- en klauwzeer
bijdraagt. De mensch is dikwijls, zoo
verklaren zij, door mond- en klauw
zeer aangetast, zonder dat de ziekte
bij hem "waarneembaar is. Deze duurt
in de meeste gevallen slechts eenige
dagen, in bijzondere gevallen echter
langer.
Verschillende besmettingsverschijn-
selen die tot nu toe een raadsel zjjn
gebleven, zouden dus verklaard kun
nen worden door overbrenging der be
smetting door mensclien. De onderzoe
kingen worden rog voortgezet.
KAASGONTROIESTATIONS.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw heeft gezien de
ministerieele beschikking van 19 Juli
1913, houdende de voorwaarden,
waaraan controlestations voor volvet
te kaas moeten voldoen om onder
Rijkstoezicht te kunnen worden ge
steld bepaald, dat in plaats van „45
pet voorkomende in bet bepaalde
onder I, sub 2, van bovenvermelde
beschikking, zal worden gelezen ',46
pet." Deze beschikking treedt in wer-
kiEg op 15 December 1926.
HET BLAUW ONDER DE SCHIL BIJ
AARDAPPELEN.
De Plantenziektenkundige Dienst
bericht:
Het blauw onder de schil bij aardap
pelen, waaronder verstaan wordt het
optreden van blauwgrijze plekken in
het vleesch onder de- schil, soms over
een groot gedeelte van de knol, is een
verschijnsel, dat de kwaliteit zeer doet
verminderen. Te meer is dit het geval,
daar het verschijnsel bij bewaring vrij
sterk kan toenemen. Dit jaar is bet
verschijnsel van di,t b;auw worden in
studie genomen zoowel door het Labo
ratorium voor Mycologie en aardap-
pelonderzoek, als door Dr. J. Oortwijn
Botjes en door den Plantenziekten-
kundi^en Dienst.
Hoewel het onderzoek nog geens
zins is afgesloten, hebben de door Dr.
Ohrtwijn Botjes en den Plantenziek-
tonkundigen Dienst genomen veldproe
ven toch reeds zulk een resultaat op
geleverd, dat duidelijke aanwijzingen
zijn verkregen omtrent de richting,
waarin een bestrijding van het euvel
gezocht zal moeten worden. Aange
zien de maatregelen, die hiertoe zul-
ien leiden (bemesting) reeds geduren
de den winter genomen kunnen wor
den, wordt hierover nu reeds voor
loopig een bericht uitgezonden, opdat
alle landbouwers, die er belang bij
hebben, voor het volgende groeisei
zoen hun maatregelen kunnen nemen.
Uit do veldproeven is gebleken,
dat door het toedienen van een vrij
sterke kalibemesting, hetzij in den
vorm van 40 procentig kalizout of van
patent kali in sommige gevallen het
blauw worden geheel werd voorko
men en in andere het percentage blau
we aardappelen zeer stork werd ver
minderd. Vandaar dat dan ook de
raad kan' gegeven worden op de per
ceelen. waarop volgens vroeger opge
dane ervaringen kans bestaat op het
blauw worden der aardappeh-n een
kalibemesting toe te passen. De groot
te van de bemesting is uit den aard
der zaak niet op te geven, daar deze
natuurlijk geheel afhangt van den t oe
stand waarin het perceel zich beviu -
Toen hebben de genomen pvoevn
den indruk gevestigd dat het raad
zaam is de kalibemesting niet klein
t<3> nemen. Terwijl gedurende le De
cember en Januari zonder bezwaar 40
pet. kalizout kan worden gegeven
imoet bij een kalibemesting in het
voorjaar met het oog op chloorbescha-
diging beslist Patent Kali aangewend
worden.
Hierbij zij opgemerkt dat, volgens
ervaringen in de praktijk opgedaan
liet blauw worden kan optreden na
iedere voorvrucht maar vaak in erge
mate op gescheurd grasland, ook al is
c'it scheuren reeds eenige jaren gele
den geschied. Ook bij klaver, lucerne,
erwten en bieten als voorvrucht is de
kans op blauw worden grooter.
Nadere inlichtingen worden koste
loos verschaft door den Plantenziek-
tenkundigen Dienst te Wageningen.
RADIO.
DE NIEUWE LENGTEGOLVEN.
„Het eerste wat gebleken is bij de
invoering van de nieuwe lengtegolven
is, dat de luistera-ar op een afstand er
in betera en die in de nabijheid in
slechtere conditie door is gekomen",
schrijft captain P. P .Eckersley in de
„Radio Times". „Dit schijnt een achter
uitgang, maar ik zal trachten duide
lijk te maken, dat, terwijl men wist
dat het plan den luisteraar in de verte
voordeeüg zou zijn, het werd gemaakt
voor de toekomst en voor de meerder
heid, zoodat de landen zich zouden
gaan toeleggen op korter golflengten
en hooger kracht.
Aberdeen en Birmingham schijnen
hun goede golflengten te behouden,
zooals verwacht werd. Het maximum
verschil is 70 tot 100 cycles en we mee-
nen, dat we het nog zullen verminde
ren. 't Is interessant te merken, dat
wanneer men naar het programma
van Birmingham luitstert te Keston
er overdag geen storing van Aberdeen
komt, terwijl 's avonds buiten een be
paalde zone een verward programma
wordt opgenomen. Bournemouth
schijnt wat krachtiger en dit kan van
de meeste setations worden gezegd,
waarvan de golflengte is verminderd.
De relay-stations functionneeren
juist zooals verwacht was. Hun gebied
is natuurlijk door de verandering be
perkt, maar de luisteraars in een stad
rwaar het station is gevestigd, schijnen
thans over 't algemeen tevreden. Ér is
waarschijnlijk minder storing bij de
relays, die met elkaar een Britsche
golf deelen, dan bij die welke een ge
meenschappelijke internationale golf
hebben.
Met Londen is een moeilijkheid ge
rezen, die allerminst verwacht was.
Het station Leipzig stoorde Londen
door ongeveer 5 bilocycles van zijn
golflengte tweemaal in drie avonden.
Dit zal wel spoedig in orde worden ge
bracht. Daarover is naar het interna
tionaal bureau getelegrafeerd, de golf
lengte van Londen, die volgens drie
verschillende methoden is geverifieerd
b.'eek juist".
De heer Eckersley eindigt zijn rap
port met de verklaring, dat de ver
wachtingen zijn vervuld, en hij raadt
hun, die in den gewonen dienst storin
gen ondervinden, aan, gebruik te ma
ken van Daventry, welk station veel
krachtiger is geworden na de verande
ring der golflengten.
MAANINVLOED OP VOORTPLAN
TING VAN RADIOGOLVEN.
De'invloed van de zon op de voort
planting van radiogolven trok reeds
onmiddellijk, nadat de draadlooze te-
legrapibie in toepassing werd gebracht
de aandacht. Het viel spoedig op, hoe
de ontvangsterkte regelmatig iederen
dag ongeveer op dezelfde wijze veran
derde, terwijl blijkbaar de ontvangst
in de verschillende jaargetijden ook
niet dezelfde bleef. Al deze verande
ringen zijn echter zeer ingewikkeld,
en het is nog niet Volkomen gelukt de
verschillende werkzame invloeden pre
cies te scheiden. Ieder nieuw gecon»
stateerd feit moet zorgvuldig bestu
deerd, worden, wil men zich op den
duur rekenschap kunnen geven van
den aard van het verschijnsel.
In dit opzicht zijn d© opmerkingen
van den heer Vincent, hoofdingenieur
van de Internationale Maatschappij
voor Radio-telegraphie, te Brussel,
aangaande een tot nu toe zoo goed
als niet onderzochten invloed van de
maan op de voortplanting der radio
golven, van belang.
De heer Vincent heeft, uit systema
tische waarnemingen sinds 1922 ver
richt, vastgesteld dat de maximale
ontvangsterkte, althans gedurende d«
zomermaanden, een zekere periodici
teit heeft. Deze maxima doen zich in
derdaad voor onmiddellijk na de
schijngestalten: nieuwe maan, eerste
kwartier, halve maan en laatste kwar
tier. Soms vallen zij er mede samen,
nooit echter gaan zij er onmiddellijk
aan vooraf. Diagrammen lichten deze
bevindingen nog toe.
RADIO—PARIJS.
Het nieuwe zendstation van Radio-
Paris .dat met een" energie van circa
50 K.W. zal werken, zal met voor Maart
1927 in gebruik worden genomen.
Het tegenwoordige station zal nu waar
schijnlrjk met een "maximum-energie v.
20 K.W. gaan zenden, totdat de nieuwe
zender voltooid is.
DE RIJNLAND-ZENDER.
De werkzaamheden aan den Rijnland
zender vorderen flink. De antennemasten
zijn bijna voltooid, evenals de telefoon
kabel van Keulen naar Langenberg.
De studio te Keulen is reeds gereed.
Waarschijnlijk zal de zender begin Jan.
in gebruik worden genomen.
DE FUNCTIE VAN DE MILT.
Het is nog niet zoo lang geleden,
dat het volgende verhaal opgang deed.
Een professor vraagt aan een student
op een examen, waarvoor de milt
dient. De student zint lang en geeft
eindelijk ten antwoord, dat hij het ge
weten heeft, maar dat het hem op dit
oogenblik niet meer duidelijk vooi'
den geest staat. Waarop de professor
zijn spijt betuigt, daar de student de
wetenschap een grooten dienst kon be
wijzen, als hij uit zijn herinnering nog
de wetenschap van de miltfunctie
kon ophalen; tot heden was deze nog
niet bekend.
Sinds enkele jaren is dit verhaal
echter niet meer toepasselijk; wij we
ten thans veel meer van de m^tfunc-
lie. Wat is deze dan? In de eerste
plaats worden in de milt een bepaald
soort witte bloedlichaampjes, de lymfi-
hocyten, gevormd. Echter worc^n de
ze ook wel elders in het lichaam ge
vormd, zoodat we uit dien hoofde de
'milt desnoods zouen- kunnen missen.
Vervolgens is de milt verzamel
plaats van afgewerkte roode bloedcel
len; deze worden daar weer geschikt
gemaakt om voor het opbouwen van
nieuwe roode bloedcellen gebruikt te
worden. Dan vervult de milt een b«~
Jongedames dragen avondtoiletten van be
drukte voile minon. Deze zijdeachtige door
schijnende japonnen worden over mooi ge
kleurde crêpe do chineonderjurken gedragen.
Het zijn elegante japonnen met wijde rokjes,
lange mouwen en kragen, die eindigen in lan
ge slippen, welke slippen op den linker schou
der saamgestrikt worden. Zoo'n jurkje is op
vallend aardig, omdat het zoo eenvoudig is.
De jongedame op bovenstaande teekening
heeft ook een voile ninon-japon aan. De kraag
echter van dit toiletje wordt niet vastgéstrikt,
maar eindigt in .banden, die zoo lang zijn, dat
ze tot de zakjes reiken. Het. rokje is aan jjen
voorkant (men zou het ook aan den achter
kant kunnen doen) op het blousegedeelte ge
naaid. Alvorens men daarmee begint, wordt
dit gedeelte van het rokje van boven met ef
fen voile, ninon omboord. Daarna legt men de
plooitjes, waarvan men den rug telkens op de
stof vasthecht, waardoor dan een gegolfde aan-
zetrand ontstaat.
Het bovenste gedeelte van de onderjurk
moet men afwerken met breede Valenciennes-
kant, zoodat dit bij de V-vormige halsuitsnij
ding te zien is.
Aardiger zou zijn de halsuitsnijding zóó uit
langrijke rol bij de stofwisseling van
•het ijzer, van de zwavel, en van nog
andere stoffen.
Maar tens lotto is sinds een paar
jaar gebleken, dat de milt een reser
voir vormt voor het bloed; zij kan
zich samentrekken en bloed in de
•bloedbaan brengen; zij kan zich uit
zetten en bloed uit de bloedvaten tij
delijk tot zich nemen.
Belangrijke onderzoekingen zijn
hiervoor, volgens de „Preste Médica-
le" gedaan door den Engelschen phy-
sioloog J. Barcroft, die er in geslaagd
is de omtrekken van de milt bij het
levende dier met Röntgenstralen op de
photografische plaat vast te leggen.
Daarbij bleek, dat de milt tijdens
het leven veel grooter is dan na den
dood; dat bij spierinspanning de milt
zich samentrekt, omdat de spieren
'dan meer behoefte hebben aan bloed,
•en dat hetzelfde geschiedt bij kool-
oxydevergiftiging, waarbij ook bet li
chaam gebruik moet maken van alle
roode bloedcellen, die het kan mobi-
Jiseeren.
Verder is door andere onderzoekers
vastgesteld, dat de milt in hoofdzaak
de vaste bestanddee-len van het bloed
vastlegt, dus de bloedcellen. Vandaar
dat bij ademnood b.v. het aantal roo-
'de bloedcellen snel stijgt. Reeds na
drie minuten vindt men een stijging
van 11/4 millioen roode bloedcellen
per kuibieken millimeter. Dat de milt
inderdaad hierbij regelend optrad,
bleek wel hieruit, dat deze verhooging
van het aantal roode bloedcellen uit
bleef, als de milt was uitgeschakeld.
Men begrijpt nu ook beter, waarom
op groote hoogten een grooter aantal
roode bloedcellen worden gevonden;
door den ademnood, die afhankelijk
is van de lage zuurstofspanning der
lucht, wordt de milt genoopt haar re
serve af te staan.
Het mechanisme van de samentrek
king en uitzetting van de milt gaat
buiten onzen wil om. Gedeeltelijk is
bet afhankelijk door het afscheiden
van het adrenaline der bijnieren; het
is bekend, dat bij ademnood de bij
nieren meer adrenaline in het bloed
afgeven en deze stof kan de milt tot
samentrekking bewegen.
te knippen, dat dit laatste niet noodig is. Pa
troon volgens 100 cM. gemeten bovenwijdta.
De mantel van de andere figuur is van
zware taupe velours de laine. Het is een recht
model; uit de groote zijzakken komt de cein
tuur op het voorpand, die gesloten wordt met
een eenvoudige gesp. De dubbele bontkraag,
de manchetten en de rand onderaan den man
tel zijn van seal electric.
Bij zoo'n opstaanden kraag moet men vooral
een klein dopje dragen. Ilc weet uit eigen er
varing, dat een hoed met een afstaanden rand
bij een dubbelen bontkraag niet prettig zit.
Patroon volgens 100 cM. gemeteü boven
wijdte.
De japon en mantel van deze teekening zijn
zeer geschikt om een complet te vormen. Men
moet aan de japon van een effen kleur crêpe
de chine, maken. Heel aardig zou zijn om dan
den mantel eveneens met de zijde van de ja
pon te voeren.
De patronen van bovenstaande modellen
zijn verkrijgbaar a 0.65 per stuk bij onze
mode-redactrice, mej. Greta Stein, Amstelveen-
scheweg 79ÏÏ (vroeger Corn. Krusemanstraat
51III) Amsterdam.
Scheepstij dingen.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
NOORDAM 9 van New-York te R'dam.
BO-SCHDIJK 8 V. R'dam te Norfolk.
NIEUW-AMSTERDAM, R'dam n. New
York naar Kaap Race.
SPAARNDAM N. Orleans n. R'dam 8
van Havana.
LOCHKATRINE Vancr. n. Rott. 4 te
Portland (O).
NICTHEROY Vancr. n. Rott. 7 te San
Francisco.
EEMDIJK Vancr. v. Rett, via South,
ton 8 (2.30 njn.) 160 mijl N. van
Lands End.
BINNENDIJK 8 van Boston n. Rott.
LOCHKATRINE Vancr. n. Rott. 8 van
Portland (Or.)
HOLLAND-AFRIK A-LIJN,
SPRINGFONTEIN (thuisr.) pass. 8
Ouessant.
BOEROE (uttr.) pass. 8 Las Palmas.
KLIPFONTEIN (uitr.) 8 te Delagoa-
baai.
SALABANGKA (tliuisr.) 7 van Mar
seille.
HOLLAND WEST-AFRIKA LIJN.
ALBIREO 9 van A'dam te Hamburg.
IJSTROOM (tlhuisr.) 9 van Lagos.
KON. HOLLANDSCHE LLOÏD.
MAASLAND 9 van Hamb. n. Amst.
MONTFERLAND 9 v. Rott. n. Beunos-
Ayres.
KENNEMERLAND (uitr.) 8 te Bahla.
FLANDRIA (uitr.) 8 van Las Palmas.
ZAANLAND 9 (5 v.m.) van A'dam (e
Hamburg.
R0TT5RDAMSCHE LLOYD.
MADIOEN (thuisr.) pass. 8 Suez.
SCHOUWEN (uitr.) 8 van Londen p. 9
Gravesend.
MODJOKERTO (uitr.) 9 (7 v.m.) v. Pt.
Said.
GORONTALO (thuisr.) 8 te Hul).
DELI (uitr.) 6 van Penang.
TERNATE (uitr.) 9 (2 n.m). te Mar
seille.
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
GROTIUS (uitr.) 8 te Sabang.
ROEPAT (uitr.) 9 te Pt. Said.
P. C. HOO'FT (uitr.) 8 ie Southampton
MANOERAN Cthuisr.) 8 van Colombo,
