WAT DE BLADEN ZEGGEN.
NIEUWE LEIDSCHE
COURANT VAN VRIJDAG 10 DECEMBER 1926
TWEEDE BLAD.
Een moeilijke les.
Mussolini, zoo dries tart De Amster
dammer, de groote dictator van Italië,
heeft een boodschap tot zijn volk ge
bracht. Hij heeft het volk bevolen nu
rustig aan den arbeid te gaan.
De periode van ceremoniën, inwij
dingen en feestvieringen is voorbij,
zegt de Minister-President.
Werken, rustig werken, is nu het
devies van den opperfascist.
We hopen, dat het Italiaansche volk
zoo verstandig zal zijn, zich aan dit
parool te houden. Het ltfnd zal er wel
bij varen.
Als dat rustig werken echter iets
te wenschen zal overlaten, behoeft dit
geen verwondering te baren.
Rustig arbeiden is altijd een moei
lijk iets.
Maar voor het Italiaansche volk is
dit wel bijlzonder moeilijk. Vooral nu
het sinds jaren en maanden leeft on
der de bekoring van het fascisme. Mus
solini heeft de gemoederen van het
volk langzamerhand op kookhitte ge
bracht. 1
En nu op eens kalm te zijn en kalm
te blijven. Nu rustig aan t' werk te
gaan. Neen, dat is teveel gevergd.
Welk een nstige invloed er van
het fascisme ook moge uitgaan, om 't
volk tot rust te brengen, zal wel niet
aan deze partij gelukken. Daarvoor is
andere leiding en daarvoor zijn an
dere beginselen noodig.
Mussolini heeft het er ook niet naar
gemaakt. Wie het volk' zoo in span
ning weet te brengen, als hij, kan niet
rekenen op rust en kalmte.
Eens sprak hij tot zijn aanhangers:
„Als ik voorwaarts ga, volgt mij! Als
ik aarzel, doodt mij! Als ik gedood
wordt, wreekt mij! Wie zulke opwin
dende woorden spreekt, kan geen be
roep doen op de rustlievendiheid <Jes
volks.
Daarvoor is een andere geest noo
dig. Dan moeten wij het volk kuimen
wijzen op hetgeen waarlijk kalmte en
rust aan het menschenkind biedt.
De politieke idealen van het fascis
me brengen onrust en strijd.
Alleen het Christendom is in staat
de gemoederen des volks tot kalmte
te brengen, omdat het gelooft in den
girooten Rustaanbrenger der eeuwen.
Als Mussolini zijn staatkunde bouw
de op de beginselen van liet Christen
dom, had een beroep op rust en kalm
te eenigen zin.
Nu doet die boodschap uit z'nmond
zoo vreemd,aan.
Zeker, de discipline gaat ver bij de
fascisten, maar of het Italiaansche
volk op commando van Mussolini zich
rustig zal gedragen, moet worden af
gewacht. We vreetzen, dat-er heel wat
aan ontbreken zal.
Evenals het socialisme en het com
munisme, rotpt 't fascisme geesten op
die niet meer terug te dringen zijn.
Het volk, dat in vroeger eeuwen
riep om brood en spelen, droomt thans
van de glorie van het oude keizerrijk.
En wie uitziet naar de schittering van
het oude, verdorven Rome, met zijn
uitwendige en luidruchtige heerschap
pij, is niet geschikt om behagen te
hebben in de stille glorie, die gelegen
is in rustigen arbeid.
Nog nooit heeft Mussolini zijn volk
zulk een moeilijke les opgegeven.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Burum c.a., U. P.
Okken te Eexta (Gr.), 'Te I'eiienoord,
G. B. Westenburg te Beverwijk. Te IJlst,
J. J. Pop te Maassluis.
Aangenomen: Naar Zegveld, A.
J. Hoekzema te Willige Langerak. Naar
-Dantumawoude, Ph. Hettinga te Hin-
deloopen.
Bedankt: Voor Terkaple e.a., A. C.
van Uohelen te Paessens.
GEREF. KERKEN.
T w e e t a 1Te Hoorn, D. Ringnalda te.
iLeimuiden en W. H. v. d. ,\regt jte'
Drachtster-Compagnie.
FEUILLETON.
Opoffering beloond.
13)
Zoodra je de witte poort van ons tij
delijk buitengoed door bent, kom jein
een Engelschen tuin; een breede laan
is rechts omgeven door dicht, groen
houtgewas, wat den moestuin, die er
achter ligt, voor het oog verscholen
houdt; ter linker zijde ligt een mag
nifiek grasperk, bezet met rozen en
geraniums, dat zich uitstrekt tot aan
het huis en daarachter voeren scha
duwrijke paden naar een groot den-
nenboscih, dat zich kronkelend opheft
tot de rotsen, die de zee omringen.
Verbeeld je echter niet, dat de dennen,
waarvan ik spreek, kleine 'heestertjes
'zijn, schraal en klein, als Neurenberg-
sche speelgoed-boompjes. Neen, het
zijn werkelijke hoornen, oude, mooie
hoornen, door welker takken men ont
waren kan den helder zilveren glim
lach van de zee.
Een open laan, afgezet met bloemen,
voert naar een lief, wit kapelletje.,
gebouwd. op een van de hoogste rot
sen. Keer je een weinig naar rechts en
je liebt voor je de haai van St. Brieux
met haar vlakke goud-zandige oevers
en aan den anderen kant over den
muur, die het buitengoed met zijn lan
derijen omgeeft, groene korenvelden,
bezaaid met klaprozen van een schit-
Beroepen: Te Enschedé (3de pred-
plaats), D. Ringnalda Jr. te Leimuiden.
Te Meppel, P. Deddens te Rijswijk (Z H.)
BEVESTIGING. INTREDE EN
AFSCHEID.
Nader meldt men a-an de Stand., 'dat
►Dr. Bavinck niet 2, maar q {januari
intrede hoopt te doen in de Geref. kerk
te Heemstede.
BEROEPINGSWERK.
In de Ned. Herv. Gemeente te Lith'
(N. Br.) is de aanslag van den raad
van beheer voldaan, zoodat men thans
tot het beroepen van een predikant kan
overgaan.
EMMER COMPASCUUM ZELFSTAN
DIGE GEMEENTE.
Het classicaal bestuur der Ned. Herv.
Kerk van» de classis Emmen heeft, be
houdens hcogere goedkeuring, Emmer
Compascuum als zelfstandige gemeente
erkend.
Ds. C. VAN REENEN.
Ds. C. van Reenen. predikant te Bige-
low-Sebley (N. A.) aie het beroep naar
de Geref. Kerk van Woerden aannam,
izal zich, alvorens in den dienst des
Woords te worden bevestigd,_ hebben te
onderwerpen aan een colloquium dootum
Het onderzoek zou zich dan hoofdza
kelijk bepalen tot de vakken Dogmatiek
en Exegese.
ZENUWZIEK.
Ds. G .van Dorssen Jr., Ned. Herv.
predikant te St. Jansga en Delfstrahuy-
zen (ring Joure) is door zenuwziekte aan
getast. De hulp van den ring is inge
roepen.
G. KLOOSTERSUIS.
Te Winschoten herdacht gisteren de
nog krasse heer G. Kloosterhuis, de
medestichter der Geref. Kerk aldaar,
zijn 99sten verjaardag.
Hij is de oudste ingezetene van Win
schoten.
NED. HERV. GEM. TE NIJEHORNE.
Bij de Herv. Gem. te Nqehorne is de
lijst der stemgerechtigde leden nog niet
vastgesteld, zoodat cfe leden van den
kerkeraad niet verkozen kunnen worden
Oorzaak is de verffbuaing tusschen
den rechtzinnigen predikant, Ds. Pijn-
acker Hordijk en den vrijzinnigen ker
keraad, die niet bij elkaar komen ter
bespreking van een' en ander.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE
KAMPEN.
Woensdagavond hield de aftredende
Rector, Prof. Dr. T. Hoekstra in de
groote aula der Theol. School te Kam
pen een rede over „Twijfel."
Spr. gaat eerst na wat onder twijfel,
meer bepaald religieuze twijfel, voor
namelijk zooals hij voorkomt in den
kring der Gerefomierden is te ver
staan. Twijfel ontstaat, wanneer het
waarheidsgeivqpl in zijn zekerheid ge
schokt wordt, omdat ten opzichte van
een of andere stelling de daarvoor aan
gevoerde gronden en de tegengronden
elkander in evenwicht of ongeveer in
evenwicht houden.
Er is padsschien geen gebied, waar
de twijfel .zóó zijn invloed doet gelden
als op dat der religie. Bijna ieder
christen kent iets van den strijd tegen
den twijfel.
De ernstige religieuze twijfel kan in
hoofdzaak twee vormen aannemen n.l.
dien van den objectieven twijfel, waar
bij het waarheidsgevoel ten opzichte
van God en Zijn openbaring wordt ver
zwakt en den subjectieven twijfel, die
betrekking heeft op den staat des
menschen ten opzichte van het heil in
Christus. Deze twee soorten van twij
fel kunnen tot elkander in verschil
lende betrekking staan.
Ten tweede wordt nagegaan, welke
de oorzaken van den religieuzen twij
fel kunnen zijn. Behalve in recht-
streeksche inwerking van Satan, kan
de oorzaak liggen in een bepaalde
gesteldheid van den christen (b.v. ner
veuze en melancholische karakters),
in de levensleiding die gansch anders
is dan men zich had voorgesteld, in
de zonden der christenen, in den om
gang met menschen en in ongeloovige
lectuur, in de studie, in den leeftijd,
(waarbij vooral de leeftijd van den
jongeling en de jongedochter ter spra
ke komt), enz.
In de derde plaats wordt gevraagd,
hoe wij over den twijfel hebben te oor-
terend rood, dat in trillende beweging
komt bij het minste zuchtje van den
wind. Je zult me misschien vragen:
„Maar woon je dan in den tuin? Of
heb je als Robinson, wiens avonturen
ons vroeger in verrukking brachten,
je verblijfplaats gekozen in een van de
oude holle boomstammen, dat je me
niet spreekt van een huis?"
Geduld, vriendje, je weet al dat er
een is, omdat ik je gesproken heb van
het grasperk, dat zich voor het huis
bevindt. Hier zijn wij er. Het is geen
min of meer origineeïe villa, maar een
klein lief, Zwitsersch landhuisje.
Het staat boven op de oppervlakte,
waarvan ik je zoo juist dé omtrekken
geschetst heh; al zijn vensters geven
uitzicht op de zee en men heeft er van
alle kanten een heerlijk vergezicht.
In de benedenverdieping is de keu
ken, de linnenkamer, de afdeelingen
voor 't dienstpersoneel. Op de eerste
verdieping is een groote salon, geschei
den van de eetzaal door schuitfdeuren
die het mogelijk maken van de twee
vertrekken één te vormen. In elk ver
trek zijn twee vensters, éen aan den
voorkant en één op zij, zoodat men,
waar men zich ook opstelt, nooit zijn
oogen op kan slaan of men ziet de zee,
de eeuwig-hetooverende zee. Het is
heerlijk! Op dezelfde verdieping zijn
nog drie mooie kamers, ieder met
haar eigen slaapkamer: de tweedever
dieping heeft hetzelfde aantal vertrek
ken en dezelfde inrichting, zoodat al ie
deelen. In tegenstelling met hetgeen
hierover is gezegd door Starbuck, Nie-
bergall, Chantepie de la Saussaye Jr.,
Dr. Stegenga en den arts Van der
Spek acht spr. den religieuzen twijfel
een gevolg van de zond© en niet on
schuldig.
Twijfel komt bij den christen niet
voort uit den nieuwen mensch, maar
uit den ouden mensch, hij is geen fase
in een normaal ontwikkelingsproces,
geen uiting van herwonnen levens
kracht, maar een ziekte, die bestreden
moet worden.
Het slot der rede wijdt spr. aan de
medische behandeling van den twijfe!,
door de daartoe van God gegeven or
ganen, n.l. de ambtsdragers, zoowel
ouderlingen als dienaren des Woords.
Ook de dienaar des Woords is daartoe
verplicht
Het is voortreffelijk, wanneer een
dienaar des Woords werkt op weten
schappelijk gebied, op sociaal of po
litiek terrein, voor de pers, enz. maar
nooit mag hij dergelijk werk doen ten
koste van de geestelijke verzorging
der hem toevertrouwde zielen.
Men spreekt tegenwoordig van re
formatie der Gereformeerde kerken.
Welnu, in dezen zón is reformatie be
slist noodig, dat ieder dienaar des
Woords het religieuze leven van de
schapen en de lammeren zijner kudde
kent en leidt.
Nu, naar het schijnt, in sommige
kringen een twijfelepidemie ïs uitge
broken. moet de geneeskundige dienst
gemobiliseerd worden, om hot kwaad
te bestrijden.
Twijfel leidt tot twijfelmoedigheid,
en twijfelmoedigheid kan overgaan
in twijfelzucht, die soms de voorbode
is van bewust ongeloof. Dat de die
naren des Woords en de ouderlingen
de krankheid onderkennen en in Gods
ka-acht bestrijden!
Na het uitspreken der rede en het'
verhalen van de facta academica
werd het rectoraat overgedragen aan
Prof. Dr. S. Greijdanus.
DE NED GEREF. KERKEN.
Woensdagavond is in de Parkkerk te
Amsterdam-Zuid een vergadering ge
houden van belijdende leden der Ned.
Geref. Kerk.
De opkomst was zeer goed. De verga
dering stond onder leiding van Dr. Geel
kerken.
Eerst werd de stemming gehouden
voor de vacante plaatsen van ouderlin
gen en diakenen.
Daarna kreeg het woord de voorzitter
der Commissie van Beheer, de heer
Koster, die verslag uitbracht over den
toestand van de financiën der gemeente
De toestand is over het algemeen zeer
bevredigend. De gemeente heeft drie
kwart van de schulden der vroegere
ongedeelde Geref. Kerk van Amsterdam
Zuid op zich genomen. Overigens zullen
verschillende verbeteringen der locali-
teiten, die in gebruik zijn bij de jeugd
organisaties, enz., financieel© offers ver
gen. De voorzitter van de commissie
van Beheer sprak evenwel als zijn ver
wachting uit, dat de gemeente zóu zor
gen voor de bencodigde gelden.
Hierna deed Dr. Geelkerken verschil
lende mededeelingen over het verloop
der kerkelijke conferentie, die in Nov.
gehouden is en over.den geestelijken
toestand der Gemeente.
Dr. Geelkerken zeide voorts, dat nog
in den ioop van dit jaar enkele gemeen
ten in Nederland zich bij de Ned. Geref.
Kerken zullen voegen, en deed verdgr
de mededeeling, dat vermoedelijk op
28 Dec. a.s. de eerste .ciassicale verga
dering der Ned. Geref. Kerken zal wor
den gehouden, en wel in Amsterdam-
Zuid.
Nadat enkele aanwezigen nog enkele
vragen hadden gesteld, werd de ver
gadering te half elf gesloten.
HERSTELD APOSTOLISCIIEN.
Eenige jaren geleden is er in de
Hersteld Apostolische gemeente te
Enkhuizen verschil van meening ont
staan tusschen den plaatselijken voor
ganger en den Apostel, leider der Her
steld Apostolischen, die te Amster
dam woont. Deze Apostel heeft toen
den voorganger uit zijn ambt ontzet,
en zijn plaats door een ander doen in
nemen. De afgezette voorganger heeft
zich thans van de Hersteld Apostoli
sche Gemeente afgescheiden. Met een
kleine groep medestanders houdt hij
vensters ook wéér uitzicht ge-ven over
de zee, want we zijn bijna geheel door
water omgeven.
I'k logeer op de tweed© verdieping,
vlak boven de kamer van ma en ik
verzeker je, dat ik er uitstekend op
schik ben. Mijn venster ziet uit op de
kust en terwijl ik je schrijf, vermengt
het geluid van de golven, die op de
rotsen stuk slaan zich zacht met het
gekras van mijn pen, wat ik echt leuk
vind. Zwermen meeuwen vliegen ra
kelings over de golven een voortee
ken van onweer of storm, zeggen de
boeren. In afwachting, dat die voor
spelling zich verwerkelijkt, geniet ik
op 'toogenblik van 't liefelijkste, rus
tigste schouwspel, wat men zich den
ken kan.
Er waait een scherpe; geurige zee-
wdnd, die met zijn levenwekkenden
adem vei'frissching brengt aan de rus-
telooize werkers, wier zeisen in het zon
nelicht als 't ware vonken strooien
over het veld bij hun' regelmatige be
wegingen.
De ondergaande zon giet een warme
gouden tint over het bloemveld, dat
aan onzen tuin grenst. De golven schij
nen goud aan te rellen: de hemel
wordt oranje, groote wolkstukken ra
felen zich uit in allerlei kleuren: de
vuurbol daalt steeds dieper en zinkt
weg in de eindelooze verten van den
horizon, waar de zee zich schijnt te
verbinden met den hemel. Aan den
anderen kant merk ik groote hoornen,
godsdienstoefeningen in het gebouw
der Friesche Munt. De groote meerder
beid van de gemeenteleden is echter
aan het oude kerkverband trouw ge
bleven.
STUDENTEN-ZENDINGS
CONFERENTIE.
Van 14 tot 17 Januari 1927 wordt op
(,,H ardenbroek" een Studenten-Zm-
dingsconferentie gehouden, georgani
seerd door den Zendingsstudieraad.
Voorzitter is Dr. K. J. Brouwer, zen-
dingsdirector te Oegstgeest, na wiens
openingswoord Mr. N. Stufken9 spre
ken zal over: „Ontwaking van het
Oosten", Prof. Dr. Julius Richter, van
Berlijn, zal drie voordrachten houden:
„Die neue Zeit und ihre Missionpro-
bleme in Afrika", „der Zusammen-
bruch in der Welt de9 Islam und die
Mohammedanermission" en „Rassen-
problem und Mission". Verder zullen
spreken Ds. Joh. Rauws, zendingsdi-
rector te Oegstgeest, over „de crisis
der Christelijke kerk in China" en Ds.
D. Crommelin en Dr. H. C. Rutgers
over „Jeugdbeweging in Indië en de
houding der Zending". Des Zondags
morgens wordt de preek gehouden
door Ds. JE. L. Smelik, Ned. Geref.
pred. te Tienhoven.
DE PSALMEN IN CANADA'S KERK.
De in 1925 samengesmolten Canadee-
sche Kerken staan voor het vraagstuk
van een gemeenschappelnk gezangboek.
Het Presbyteriaanscne aeei der Kerk
gebruikt nog haar vroeger eigen boek
met 122 psalmen en 609 hymnen.
Het methodistisch en congregational is
tisch deel kent de psalmen met. Hierover
is nu discussie. Er moet namelijk wel
eenheid in den kerkzang komen,
„The New. Outlook", het orgaan der
vereenigde Kerk, schrijft nu, dat er
zeer veei geneigdheid bestaat onder alle
deelen dezer kerk om aan de psalmen
in het toekomstige gemeenschappelijk
gezangboek een waardige plaats te ge
ven.
„In den godsdienst op aarde, zoowel
als in den hemel is ruimte zoowel' voor
den Psalm van Mozes als voor het lied
van het Lam", zegt dit blad. „Taal en
inhoud van de Psalmen helpen ons om
het Oude Testament te verstaan, het
welk toch altoos nog het omvangrijkste
deel van het Woord Gods is".
PROTESTANT EN R.-K. IN ZWIT
SERLAND.
In de Duitsche ,,Wartbur£' lezen we
het een en ander over de cijferverhou
ding tusschen de R. K en Protestantsche
bevolking in Zwitserland, volgens de
jongste volkstelling.
Het bleek dat de R. K. 1.593.538 zie
len in 1910 telden, n.1. 42.4 pet. van het
totaal, de Protestanten 2.107.814, dat
is 56.2 pet.
Thans zijn deze cijfers aldus: de R. K.
tellen nu 1.585.311 zielen, dat is 49.9 pet
de Protestanten 2.2304 97,, dat is 57.5
pet.
Voor Zwitserland geldt dus zeker nia
dat het Katholicisme er gunstige vorde
ringen maakt.
Op te merken valt, dat de ingezetenen
van het land aan den protestantschen
kant toenamen met 150.880, aan den
R. K. kant met 111.329, cijfers, die ge
heel overeenstemmen met de verhouding
der totalen.
De buitenlanders namen aan den pro-
tenstantschen kant af met 28097, aan
den Roomschen kant met 119.555.
De Wartburg harerzijds concludeert,
dat tpeneming van het katholicisme
in Zwitserland voornamelijk ontspruit
aan het feit, dat zeer veie Franschen
en Italianen in Zwitserland immigreeren
en overigens onder de Zwitsers zelf het
Protestantisme aanmerkelijk veel meer
aantrekkingskracht blijkt te hebben dan
het katholicisme.
DE GODSDIENSTEN IN BULGARIJE.
Van de 4.804.971 inwoners, welke
Bulgarije bij de jongste becijfering telde
zijn er volgens de „Semeur Vaudois"
4.061.829 orthodox, terwijl het kleine ge
tal niet-orthodoxen onderscheiden kan
worden als volgt: 21072 R.K., 5617 Pro
testanten, 10.848 Armeniërs, 43332 Jo
den en 690.734 Mohammedanen.
De Bulgaarsche grondwet erkent of
ficieel alleen de Orthodoxe Kerk, doch
duldt de andere kerken.
De R. K. kerk telt onder haar leden
niet minder dan 574.9 vreemden. Een
deel der R. K. is afkomstig van Fran
ciscaner missies in de 17 de en 18de
eeuw.
waarvan de toppen, verlicht door de
laatste zonne-weerkaatsingeen som
bere stemming werpen over het don
kere benedenste gedeelte hunner stam
men, waardoor heen men de zee ziet
blinken als een reusachtige spiegel.
Wat is dat schoon!Welke schouw
spelen door menschenihanden gemaakt
zouden een vergelijking kunnen door
staan met deze, door God uitgestrooid
met volle handen in de wonderwerken
zijner schepping.
Nn zul je wel willen weten, waar jij
logeeren mag als je bij ons komt.
Volg me.
Ik ga uit het huis en sla een van
de schaduwrijke laantjes in langs het
boscüi waarvan ik je in 't begin van
mijn brief gesproken heb, ik open een
poortje van traliewerk en kom op het
binnenplaatsje van een klein gebouw
tje, de ylioeve" genaamd. Twee ver
trekken slechts vormen de beneden
verdieping, boven die vertrekken voert
een glazen terras naar een billardtzaal
die. in verbinding staat met het zomer
huis van drie verdiepingen, elk van
twee vertrekken.
Dit zomerhuisje, dat als schildwacht
aan den ingang van ons huis is ge
plaatst, heeft eveneens uitzicht op de
zee en op de landtong, die ons schier
eiland met den grooten weg verbindt.
Het is bet verrukkelijkste gebouwtje
voor jou. wat je je maar denken kunt.
Ma houdt het voor jou gereserveerd,
De Protestanten beetaan wel voor de
helft uit vreemdelingen, meest ^Det
achers en Hongaren, verder zijn het
grootendeels Baptisten en ook Adven*'
tieten. De missie van deze zijde ie voor
namelijk Amerikaansoh.
Roomschen en Protestanten hebben
zich gelijdelijk beijverd om de gregori-
aanscne Armeniërs naar hun kant te
krijgen .beiden echter zonder resultaat.
fVermoeaelnk zullen deze zich bjj de;
lorthodoxe kerk aansluiten.
CHINEESCHE ONDERWIJS- A
WETGEVING.
De Zendingsmedewerker van 't Hbld.
schrijft: 'f
Trots alle verwarring in het fend blijft
de Chineesche regeering te Pekine be
palingen maken en voorschriften uitge
ven op het gebied van het onderwijs.
Het is de vraag of deze practisoh effect
zullen hebben. Dat hangt inzonderheid
af van de houding, die ae regeering te
Kanton er tegenover zal aannemen.
Natuurlijk erkent deze niet de autori
fceit van de regeering te Peking, maar in
de practük sluit zü zich menigmaal aan
b$ wat te Peking gedecreteerd is. vooral
op een terrein als het onderwijs. Daar
om moet men rekening houden, met wat
te Peking gedaan of besloten wordt.
Reeds vroeger werd de aandacht
gevestigd op ae bepalingen, die de re
geering te reking gemaakt heeft voor
scholen, die met geld uit het buitenland
onderhouden worden. Daarin waren er
een paar, die bn onwelwillende inter
pretatie schadelijk voor "het Zendings-
onderwijs konden zijn.
Het zijn deze twee: „het doel der
school mag niet verbreiding van den
godsdienst zijn", en: „onder de verplich
te vakken mag geen godsdienstonderwijs
worden opgenomen".
De voorzitter van de ..China Christian
Education Association Timothy Ting-
fang Lew heeft zich toen tot zijn re
geering gewend met het verzoek ora
nadere toelichting.
Het antwoord iqerop werd dezer da
gen gegeven en, gepubliceerd.
Gevraagd was, of de eerste bepaling
slechts het doel der school1 wilde aan
geven dan wel, of zij1 ingaat tegen de
vrijheid van godsdienst en geloofspro-
paganda.
Geantwoordt werd, dat dit slechts be
doeld is, dat een nieuw te stichten school
moet overeenstemmen met die paedago-
gische doeleinden, welke het Ministerie
van Onderwijs heeft geformuleerd en be
kend gemaakt. Op de leerlingen mag
geenerlei dwang geoefend worden om
eenig godsdienstig geloof aan te ne
men 01 deel te nemen aan eenige gods
dienstige gebruiken en ceremoniën. Het
faat dus niet in tegen vrijheid van gods
ienst en geloofspropaganaa.
Ook de regeering van Kanton heeft
nu hare bepalingen gemaakt voor bij
zondere scholen. Zü stelde 14 bepalingen
vast, die op het eerste gezicht nog min
der vriendelijk geformuleerd zijn dan
de Pekingsohe, maar die toch ook niet
het bestaan der Zendingsscholen willen
belemmeren. Ook hiermede is het echter
zoo gesteld, dat een onwelwillende uit
leg aer bepalingen veel kwaad kan doen
alles hangt af van de willekeur van de
lagere ambtenaren.
Ook in Kwantoeng blijft de bepaling
betreffende de vrijheid van godsdienst
gehandhaafd.
Welke houding heeft nu de Zending
tegenover deze bepalingen aan te ne
men? Zoover als zij maar zonder ver
loochening harer beginselen gaan kan,
moet zij de Chineesche regeering ter
wille zijn in het zich onderwerpen aan
deze bepalingen.
Wel heeft zjj er zich op te bezinnen,
of er reden voor haar bestaat zich met
het geven van onderwijs in te laten,
als dat onderwijs alleen zou bedoelen
het aanbrengen van kennis, en niet ook
karaktervorming, waarbij zij de levens
krachten van het Evangelie wil inzetten
Of het godsdienstonderwijs al dan
niet verplichtend gesteld wordt, is niet
van principieele beteekenis, als het maar
gegeven kan worden.
'Als men de Zending mocht verhinde
ren door middel van nare Chineesche en
buitenlandsche Onderwijzers invloed te
oefenen op karaktervorming, dan zou
niet anders overblijven dan een krach
tig .protest tegen een zoodanige belem
mering van godsdienstvrijheid. En beter
nog i£in va nde Europeesche en Ame-
rikaansche zendingscorporaties zou een
dergelijk protest moeten uitgaan van
de Chineesche Christenen zelf.
je kunt er over Beschikken voor jezelf
en je vrienden zooalis je verkiest.
Over vrienden gesproken, jeweet
dat Walter eerste lu;. tenant geworden
is!.. Hij krijgt binnenkort twintig
dagen vacantie; pa heeft hein uitge-
noodigd die bij ons door te brengen;
koon dan gauw, want ik denk dat het
gezelschap van ma en mij al'een hem
niet veel afleiding zal geven.
Ik denk dat je, na al mijn beschrij
vingen aandachtig gelezen te hebben,
nu „De Zeemeeuw" wel evengoed zult
kermen, alsof je haai' zelf gezien hadt.
Maai* neen, toch niet. Want met 'y
mijn gesnap heb ik je haast nog niets,
geen idee kunnen geven van al de be
koorlijkheden van dit betooverend ver
blijf. Kom gauw en je zult zelf kunnen
oordeelen over alles. Als je nu geen
bekoring krijgt om onze lieve kluis te
kiomèn bezoeken, die een lieve! ings-
voorwerp is voor eiken dichter om te
'bezingen, en voor eiken schilder om
uit te beelden, des te erger voor jou.
Je bent dan 'niet waard om van deze
schoone natuur te genieten.
Ma draagt mij op je duizend kussen
over te zenden. Je klein© Piet is niet
zoo kwistig, ze zendt er je maar een,
maar dit is een lnnigHhaiteliJke, diep
uit het hart.
PIËTA.
(Wordt vervolgd).
