Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Vervroegde uitvoering van werken CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PgUS Belangrijkste nieuws in dit Hummer. 7<«* JAARGANG WOENSDAG 8 DECEMBER 1926 NUMMER 1997 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd rijn Per kwartaal i 230 Per week f 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Dat de sociaal democraten' met hun wijze van voorbrengen van voorstellen 't soms andere raadsleden, en met na me de raadsleden van rechts, onmoge lijk maken deze voorstellen te steunen bleek weer met het voorstel van den heer Van Stralen over het vervroegd uitvoeren van werken. Het voorstel luidde: De Raad, van oordeel, dat met hét oog op de neerschende werkloosheid werkverrui ming van gemeentewege krachtig be vorderd dient tè worden; van meening, dat het daarom ge- wenscht is om de werken, tot welker uitvoering de gemeente te eenigertijd moet overgaan, vervroegd te doen uit voeren noodigt Burgemeester en Wethou ders uit onverwijld de noodige stap pen te doen tot het doen opmaken en aan de orde stellen van'plannen voor: a. het in zoo snef mogelijk tempo te d'oen uitvoeren der centrale riole ringswerken. b. het inrichten van een nieuwe vee markt met bijkomende werken. c. den aanleg van een groot gemeen telijk sportpark. In dit voorstel zit veel dat ook door de rechterzijde als juist erkend wordt. Maar in de eerste plaats zit in den aanhef reeds een belangrijk principi eel punt. Dat van gemeentewege werk verruiming moet worden bevorderd, vo'or zoover de taak van de gemeente reikt, wordt gaarne toegegeven. De taak van de gemeente kan het zijn om zorgend en regelend op te treden. Tot die taak kan ook behooren het ter hand nemen van werken, speciaal ^oor dit doel, maar dan ook alleen wanneer particulieren te kort schieten in hun plicht en eenvoudig weigeren werken uit te voeren. Dat nu zal uiterst zelden voorkomen Naar onze meening mag een gemeente geen werken zoeken met het uitslui tend doel werk te verschaffen, tenzij de nood daartoe dringt. Een ander geval is het dat de ge meente de werken die zij toch heeft uit te voeren, laat uitvoeren in een tijd waarin de \verkloosheid het ern stigst is. Daarin kan de gemeente aan de werkverruiming nuttig medewer ken en zelfs tot wakker roepen van sluimerend initiatief meehelpen. Daarom had in het voorstel, wilde het den steun van rechts verwerven, moeten worden ingevoegd: voor zoo ver de gemeente daartoe geroepen is. Maar ook in de uitwerking school ditmaal weer een zoodanige mate van onbezonnenheid, die slechts een zucht tot overvragen verraadt, dat' ook daar in een beletsel voor samenwerking ge legen was. Terecht is er op gewezen, dat sub b. het inrichten van de nieu we veemarkt, reeds daarom niet kon worden verwezenlijkt, omdat zelfs het besluit, dat het aangekochte terrein voor. veemarkt zal worden ingericht, nog niet genomen is. Een dergelijke wijze van aandringen moge in het oog van den sociaal democraat toelaat baar zijn, wij zijn zoo vrij om te bèwe- ren dat dit ver de streep van het wel voegelijke overschrijdt. Ernstiger .bedenking was er echter tegen sub c van het voorstel: aanleg van een groot gemeentelijk sportpark. Hoe nuttig ook de sport moge zijp, de gemeente moet naar onze meening voorzichtig zijn, opdat niet de sport een onevenredig groote aandacht krij- ge. In dat- opzicht is het gemeentebe lang in handen van de SDAP. naar onze meening niet altijd veilig. In de tweede plaats de vraag of er ooit een groot sportpark zal kunnen komen, hangt noodzakelijk samen met inrich ting van de toekomstige stad, omdat de beschikbare terreinen definitieve inrichting van een sportpark niet ge- doogen. Eindelijk moet ook bij die vraag ter dege onder het oog gezien worden of het mogelijk z.al zijn een sportpark te exploiteeren. De onder vinding elders heeft geleerd, dat men daarmede voorzichtig behoort te zijn. Hieruit blijkt voldoende dat het voorstel, om den steun van rechts te verwerven, er wel een weinig anders had moeten uitzien. STADSNIEUWS. KERKELIJKE STEUN AAN MIDDEN STANDERS. Van Christelijke Middenstaradszijde schrijft men ons: Verleden week Vrijdag hield Patri monium, afdeeling Deiden, een open- SCHE CODBANT BUREAU: Hooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 hare vergadering, waar onder anderen gesproken .werd door Ds. Beekenkamp Volgens het verslag in ons blad zei hij „dat er in de hpogste standen wei nig vraag meer is naar hoogere gees telijke goederen. In den Middenstand wordt het al iets heter. Maar de ar beidende stand spant de kroon." Nu kan het heel wel zijn, dat Ds. Beekenkamp gelijk heeft, althans wan neer hij doelde op den steun, dien de kerk krijgt van de verschillende stan den. En als mera dit leest, dan komt onwillekeurig de vraag op naar de oorzaak hiervan. En dan zouden wij niet gaarne beweren, dat er slechts een oorzaak iSj die tot het gevolg ge leid heeft, dat de kerk het voorname lijk van den arbeidenden stand moet hebben. Er zijn er meerdere, doch op één willen wij nu wijzen. En dat is: de kerkelijke vertegenwoordigers in teresseeren zich het meest voor den arbeidenden stand, waar het zijn maat schappelijke organisaties betreft, en maar heel weinig voor die van de an dere standen. Voor eenige jaren gaf de Christelij ke Middenstands-Vereeniging, afdeel. Leiden een propaganda-courant. uit en vroeg een Leidsch predikant daar een stukje in te schrijven. Deze antwoord de echter, dat hij dit niet op zich kon nemen, omdat hii niet voldoende op de hoogte was van wat er in den Mid denstand leefde. Ën een ander predi kant op een dorp, dien gevraagd-werd of op een te verzenden circulaire voor een op te richten Christelijke Midden- star.idsvereeniging mocht worden ver meld, dat hij het bezoeken van de op richtingsvergadering aanbeval, ver klaarde, dat hij geen vrijmoedigheid vond zijn naam voor zoo iets te geven. Verleden jaar werd door de Leid- sche af deeling van de Christelijke Mid denstandsvereenigirjg een vergadering belegd in de groote zaal van het'Nut, waar Ds. G. W. Vunderink, van Haar lem, sprak over „de Middenstand en het maatschappelijk vraagstuk." Voor die vergadering werden alle Leidsche predikanten, ouderlingen en diakenen der verschillende kerkgenootschappen uitgencodigd, om kennis te maken met wat de bedoeling en het streven van die vereeniging was. Ook werd door verschillende leden van da Chr. middenstandsvereeniging, die in de diverse kerkeraden zitting hebben nog eens uitdrukkelijk verzocht, deze ver gadering nu eens een keer te willen bezoeken. Het resultaat was, dat één predikant en éen ouderling aanwezig waren. Nu is het niet als een verwijt bedoeld, dat wij dit schrijven. Aller minst tegen Ds. Beekenkamp, omdat hij juist die aanwezige predikant was, doch evenmin tegen de nietaanwezi gen. Deze voorbeelden, die verder zou den kunnen worden aangevuld, heb ben den Chr. Middenstanders geleerd, dat zij van de kerkelijke vertegenwoor digers geen steun hebben te wachten. Nu is dit geen reden om ook maar eenigszir.'s ontmoedigd te zijn. Wan neer de Christelijke Middenstanders geeri steun van buiten ontvangen, dan zullen zij er komen zonder dien steun. Maar komen zullen ze er. De Christelijke Middenstandsveree niging wenscht dat haar leden dra gers zijn van het Christelijk geloof. Alle die- leden samen zullen dan een kracht kunnen ontwikkelen, die her gen verzet. Men kan °-erust zijn. De christelijke middenstander zal ook zonder steun vam zijn kerk in het maatschappelijke leven zijn plaats behouden. En dan komt in de toekomst, als men verwonderd zal staan over wat deze Chr. middenstanders vermoch ten, zeker de steun der kerken ook wel. Het is in elk geval geen reden ook maar cenigszins te vertwijfelen. SYMPHONIE CONCERT. Maandag 13 December a.s. geeft de Haarlemsche Orkestvereeniging onder leiding van Nico Gerharz weer een symphonieconcert. Carel van Leeuwen Boomkamp, solo violoncellist van het concertgebouw Orkest te Amsterdam is ditmaal de solist die zal voordra gen: Concerto in D gr. t. (violoncel met orkest) van Jos. Haydn en na de pauze: Concerto no. 1 in a kl. t. (Vio loncel met orkest) van C. Saint-Saëns. Als orkestwerken zullen worden uit gevoerd: Symphonie no. 6 (pauken- schlag) van Haydn en Suite Algérien- ne van Camille Saint-Saëns. ALLIANCE FRANQAISE. Voor de leden der af deeling Leiden der Alliance F rang ai se trad gisterav. op de heer Funck Brentano,. één van de bekende historieschrijvers, die in Frankrijk geijverd hebben om de ge schiedschrijving vrij te maken van ro mantische elementen en haar een plaats te geven in de „sciences mo rales." De heer Funck Brentano. schrij ver van „La légende de la Bastille" „Le drame des Poisons" en van ,,L' af faire du collier" had. het laatste geko zen als oniderwerp voor dezen avond. Van welk belang deze boeiende episo de uit de voorgeschiedenis der Fran- sche Revolutie geweest is, bleek dui delijk uit de levendige voordracht. Allereerst tieekende hij de voor naamste figuren, die een rol gespeeld hadden in het proces, waarbij hij vooral hun karakters in een duidelijk licht stelde. We volgden o.a. den Prin ce de Rohan, als gezant te Weenen, daarna als Cardinal te Parijs, een lichtgeloovig en eerzuchtig man, die in de valstrikken verward raakt van Mme. de la Motte. Zij zet hem steeds meer geld af, onder voorwendsel hem met Marie Antoinette te zullen ver zoenen. We herinneren slechts aan de „scène du' bosquet" in het park te Versailles een bladzijde geschiede nis die Funck Brentano. voor ons deed leven. Dan het schandaal met de „Collier de la Reine" bet proces en de ver oordeeling van Mme de la Motte (1785) De Mémoires na dien tijd door Mme de la Motte gesóhreven, bevatten de ergste laster omtrent het leven van Marie Antoinette. Mirabeau noemde dit proces het voorspel van. de revo lutie" en Napoleon schreef te Sint Helena: „De dood der koningin, da teert van dit proces." De lichtbeelden droegen er het hun ne toe bij om den indruk van. het gehoorde nog te verduidelijken. Het was voor de aanwezigen een in teressante avond. PROF. Dr. W. STORM VAN LEEUWEN. Prof. dr. W. Storm van Leeuwen, hoogleeraar in de kennis der genees middelen en de geneesmiddelenleer aan de universiteit alhier, is benoemd tot corerspondeerend lid van den „Munchener Aenzte Verein." INSPECTEUR VAN BELASTINGEN. Da inspecteur der direct© belastin gen enz. P. C. Labryn is van Goes naar hier overgeplaatst. Hij is toegevoegd aan het hoofd L der inspectie le af cl. alhier. ETHNOGRAFISCH MUSEUM. Bo benoeming van een conservator. -Op vragen van het lid in de Tweede Kamer, den heer van der Heide, be treffende de benoeming van een con servator aan het Ethnographisch Mu seum alhier, heeft de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen o.a. het volgende geantwoord: 1. Voor de betrekking van conser vator, leider van de afdeeling Ghina en Japan, van bet Rijks Ethnogra- fisch Museum te Leiden, welke verle den jaar door het heengaan van den lieer Roorda is komen te vaceeren, worden tweeërlei eisch engesteld: le. kennis van de Japansche en Ghinee- sche taal; en 2e. museologische be gaafdheid, kennis en ervaring, in het bijzonder op het gebied van deze af deeling (Oost-Aziatische ethnografie en kunst) Onder de vijf gegadigden, die zich voor de vervulling van de vacature hebben aangemeld, bevond zich nie mand, die aan beide groepen van ei- schen in voldoende mate voldeed. En aangezien in dit geval, zoowel naar de opvatting van den directeur van het museum, als vaii curatoren der Leid sch© universiteit, de nadruk meer nog op de linguistische dan d© museologi sche kwaliteiten dient te vallen, heeft de ondergeteekende overeenkomstig hun voordracht iemand benoemd, die naar het oordeel van den hoogleeraar in de Japansche taal, tot zijni beste leerlingen heeft behoord, die na zijn driejarige studie aan de universiteit ruim 4 jaar in Japan is geweest zich aldaar nog voortdurend op de studie der Japansche taal heeft toe gelegd en daar tevens de Chineesche klassieken heeft bestudeerd. De Asiatic Society of Japan erkende zijn verdiensten als wetenschappelijk werker door hem tot bestuurslid te benoemen. Dat onder de vier benoemde gega digden zich iemand bevindt, die op het gebied van Oost-Aziatische kunst en ethniografie meer ervaring bezit, dan hij, ds spr. niet bekend. 2. De Rijkscommissie van advies in zake de musea is voor deze benoeming gehoord. 3. D© ondergeteekende meent de op marking te moeten maken, dat het voor zoover hem bekend, niet gebrui kelijk is de wijze .waarop de minis ter d© onder hem ressorteerenide za ken aan zijn departement doet voor bereiden, in het openbaar ter sprake te brengen. 4. Het is niet aan te nemen, dat, zoo het verhoogde tractement aan stonds als basis voor de sollicitanten had gegolden# or zich sollicitanten zouden hebben aanger old met meer kennis en ervaring op dit speciale aft- bied. Juist in verband met het zeer speciale karakter van de functie is er bij degenen, die geroepen zijn de be noeming voor te bereiden, vrijwel he kend, welke personen in aanmerking kunnen komen. Het aantal van hen, die degelijk Japanisch en Ghineesch hébben gestudeerd, is 9lechts zeer ge ring; uiteraard zijn zij te Leiden be kend. Om deze reden is ook nagelaten een openbare oproeping van sollicitan ten te plaatsen. Natuurlijk is hét denkbaar, dat zoo dit war© ge schied ziich meer gegadigden had den aangemeld, maar het is niet waarschijnlijk, dat zich daaronder zouden hebben bevonden, die meer ge schiktheid hadden dan de benoemde, en hierop komt. het natuurlijk aan. Op liet oogenblik van de benoeming had de vacature reeds meer dan een jaar bestaan en was zij dus, naai' mag wor den aangenomen, hij de vakmenschen bekend. 5. Achteraf is inderdaad gebleken, dat de benoemde niet bij machte is geiweest, de Leidsche functie direct te aanvaarden, omdat het dienstbelang eischte, dat hij, na beëindiging van zijn verlof, hetwelk hij hier te lande doorbracht, voorloopig nog naar Ja pan terugkeerde. vHet gevolg van dit misverstand, hetwelk de ondergetee kende betreurt, is, dat de Leidsche vacature waarschijnlijk nog eenigen tijd onvervuld zal moeten blijven; ver dere complicaties doen zich niet voor, omdat de benoeming, overeenkomstig de bewoordingen van het besluit, in gaat met den dag, waarop de functie aanvaard zal worden. De hoogleeraar in het Japansch, die vroeger zelf con servatorleider van de hierbedoelde af deeling van het museum geweest is, heef-t zich van het begin van de vaca ture af beschikbaar gestold voor het geven van de noodige adviezen en in lichtingen en zal dit t$t de komst van den benoemde blijven doen. De ondergeteekende is aanvankelijk vam oordeel geweest, dat een benoe ming op de niaximumwedde niet bil lijk zou zijn tegenover het verdere ambtenarenkorps. Er bleef hem ech ter geen andere keus over. Dat zij schadelijk zou zijn voor de museum- belangen, vermag hij niet in te zien. De ondergeteekende meent veeleer, dat onvervuld laten van de vacatur, waaraan curatoren bij niet-henoeming van den voorgedragene de voorkeur gaven hoven aanstelling van een min der bevoegde, di© belangen zou ge schaad hebben en ook aan de ontwik keling van het Leidsche museum haar meer moderne opvattingen niet bevor derlijk zou zijn geweest. DE ZEVENDAAGSCHE NON-STOP- RIT. Gisteren deelden wij reeds het een en ander mede van d© nieuwe recla me, die de Ford Motór Cy. heeft op touw gezet: een Fordwagen, die zeven dagon en zeven nachten aan één stuk een rit door ons land zal maken. Gistermorgen omstreeks 9 uur is deze wagen van het terrein der Ford Motor Cy. aan de van Helmontstraat t© Rotterdam vertrokken, nadat eerst ■Jjor notaris J. Leopold de motor ver zegeld was, zoodat niemand meer in staat is, den motor als deze stil is b'ij ven staan op gang te brengen zonder het zegel te verbreken. 's Middags half 4 was de Fordwagen aan den Haagschen Schouw en van daar ging het naar het Motorhuis op den Stationsweg hoek Rijnsburger- singel, waar op den wagen nog weer etn gestempeld bewijs geplakt werd, rlat hij hier geweest was, en vervol gens ging het over Stationsweg, Bree- straat en Hoogewoerd door Leiden. De wagen, die door een ander Fordje van het Motorhuis, waarin de vertegen woordigers van de pers gezeten waren, door de stad begeleid werd, had over al langs den weg veel bekijks. Daarna ging de Non-stop-wagen den Hoogen Rijndijk op en vervolgens over Bodegraven naar Gouda, daarna over Utrecht, Baarn en Hilversum naar Amsterdam. Gisteravond 9 uur zouden zij daar arriveeren en dan zouden de twee be stuurders worden afgelost door twee anderen, die dan weer op hun beurt 12 uur achtereen zullen rijden, om dan door de twee eersten weer ver vangen te worden. Zoo zal dc tocht 7 dagen en 7 nachten duren, zonder dat d© motor wordt stopgezet. Ieder zal 't met ons eens zijn, dat dit een schitterende prestatie is, die, als de proef gelukt en daar twijfe- 'en we niet aan weer een nieuw be wijs geeft van de deugdelijkheid der Ford wagens. Het is dan ook niet te verwonderen, dat de N. V. Motorhuis, die hier ter stede de Ford Motor Cy. vertegenwoor digt, steeds op uitbreiding van haar zaken bedacht, nu ook haar garag© aan den Morschsingel weer met 550 M2. uitbreidt, welke ruimte zal ge bruikt worden voor gai*age, werkjola-at sen en kantoren. Gewone advertenÜSa per regel 2#/t cent Ingezonden Medcdeelfngen, dobbel Uriel Bij contract, belangrijke reductie* J Kleine adverteatifn bfl vooruitbetaling ▼an tan hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaaUt ad 40 cent Binnenland. Ds. van Duin Is afgezet; de behan deling der zaak-Brusaard is verdaagd. De Tweede Kamer neemt de begroo ting van Arbeid aan. Buitenland. De boodschap van president Coolidge De Joego-Slavische kabinetscrisis. MELKPRIJSVERHOOGING. In aansluiting aan ons bericht van gisteren betreffende de opheffing van het Melkconflict kunnen we nog mee- deelen, dat naar we vernamen de ge organiseerde melkhandel en de vee houdersbonden alhier zijn overeenge-! komen, dat de melk, ingaande 3 Jan. a.s door de veehouders zal worden geleverd tegen 11 cent per L. (tot nu toe 10 cent) terwijl de prijs voor de bur; gerij van 15 op 16 cent zal worden ge bracht. SLUITING ST. NICOLAASWEEK. Donderdagavond zal in een samen komst in de Graanbeurs de door de Buurt-commissie „Centrum-Belang" georganiseerd© St. Nicolaasweek door weithoudea* Aug. L. Reimerirger ge-< sloten worden. Ook zal dan de prijs uitreiking plaats hebben. Op den hoek Langebrug en de Diefsteeg geraakte, zooals wij gis-, teren meidden, de wielrijdster M« W., huisvrouw van H. v. M. te Voor schoten onder een auto, bestuurd) door deiï heer A. A. V. uit Amster dam. Zij viel onder het voorste ge deelte der auto, die door krachtig remmen tot stilstand werd gebracht. Na door den H.D. te zijn verbonden, is, zij door den heer V. met diens auto thuisgebracht. Behalve ©en schaaf wond aan de rechterknie, kwam zij ©r; goed af. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Johannes Bernardus, z. van W. Sloos en G. Barendse; Hendri- kus Joannes, z. v. J. G. van Hoogstra ten en M. P. P. van Duren; Hubertus Johannes, z. v. J. H. A. Schoonder- garg en L. J. M. Pollmann; Cornelia, d. v. J. Piket en A. J. de Winter; An- nechien, d. v. W. van Zuiden en h Kranendonk; Hendrikus, z, v. R. Net-* tén en W. Laros; Martina Margaretha, d. v. J. Brasker en M. Tetteroo; Geei> truida, d. v. J. J. Guldemond en H1, Laurier; Hermanus Wilhelm, z. v. B,- J. A. Mom en S. A. Slierings; Cornelia Daniël, z. v. R. Zandvliet en A. J. M„ van Wijk; Anneke, d. v. R. Been en; J. Vreeken; Theodorus, z. v. C. Koppen schaar en J. M. Pet; Pauline Petr.a;. Joh.a d. v. H. F. G. van Oyen en E< van Duuren; Cornelia Johanna, d. v< S.. W. den Dubbelden en E. Voerman;' Willem, z. v. G. T. van Zijp en L. J* Lut; Margaretha, d. v. id. id: Alida Sophia, d. v. F. van der Nat en M. Mie- lco; Johannes, z. v. C. Veefkind en M. Siera; Adrianus, 7. v. J. Dietz en S. M. Karstens; Anna, d. v. W. F. Jonge^ jan en J. Rijshergen; Wouter Jan, z. v. W. Baars en G. de Lange; Johannes 7.. v. J. T. J. Zandvliet on J. P. van: Muilwijk; Johannes Jacobus, v. L. J. Streefland en H. M. van Es; Piet, z. v. D. v. d. Reijden en S. G ,H. Flui ter; Martina Mathilda, d. v. J. Hoog kamer en C. J. de Vos; Maria Johanna d. v. H. Nagtegeller en M. J. van der Linden. Gehuwd: C. F. Lardee, jm. en E. C. A. Kreft, jd; C. Griffioen, jm, en M. J. J. v. d. Burgh, jd; A. B. Fles, jm. en C. A. M. Godshelp. jd; J. G. W. Wagemans, jm. en C. E. Veerman, jd; P. Luyk, jm. en E. M. Verblauw, jd: N. A. d© Koning, jm. en J. Vermeulen, jd; C. M. Doornik, jm. en M. vara den Bosch, jd; J. Flanderhijn, jm. en A. Delfos, jd. Overleden: M. van Bemmelv, d. Reek, vr. 60 j; C. FeekmanKriek, wed. 72 j; J. N. C. F. Teeuwen, wedr. 75 j; C. M. Tinholt, dr. 68 j: D. Ver boon, zn. 9 mnd; M. Kapteijra den BouwmeesterLoetber, wed. 77 j; L. Gordijn, zn. 1 mnd; K. Kruif, m. 66 j; E. J. van Egmorad, dr. 64 j; A. Keuken wedr. 90 j; M. Selier—Schoneveld, vr. 79 j; J. A. KranenburgBr&kel, vr. 64' j; A. C. Blok, m. 54 j; J. A. L. Heijmara -zn. 79 j; J. M. Verkleij, zn. 4 mnd. BINNENLAND. PRINS HENDRIK. Z. K. H. de Prins is voornemens Za terdag 11 dezer te Amersfoort tegen woordig te zijn bij de opening van den nieuwe Kon. Nederlandsche Jachtvereeniging en deelnemen aan ds bij deze gelegenheid aan de genoo- digden aan te bieden thé. Daarna zal de RÜft* itob naar

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1