NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DINSDAG 30 NOVEMBER 1926
LEESTAFEL.
Chr. Letterkundige Studiën,
deel II., verzameld door M. J.
Leendértee en Dr. C. Tazelaar.
Uitgave: Uitgever nnaatsoh
„Hollend". Prijs ingen. f 2,90,
geb. f 3,90.
In het Theologisch. Jaarboekje schreef
wijlen Prof. Dr. K. II. Roe3singh over
de gewaarwording, die over hem kwam
bij het zien van de tijdschriftenrekken in
een leeszaal. Onwillekeurig moest hg den
ken aan een kerkhof met zerken. Immers
hoeveel arbeid en "wetenschap werd hier
niet voorgoed begraven, waar geen
mensch schier meer naar om zou zien.
Daarom is het ook zoo'n goede gedach
t9 geweest van de heeren Leendertse
en Tazelaar, om een serie voormalige
■tijdschriftartikelen in te bundelen, en
daardoor heel wat prijzenswaardigen gees
■tesarbeid aan de vergetelheid ontrukt
te hebben. Wjj hopen dan ook hartelijk,
dat er nog menige bundel van een kwa
liteit als ons hier geboden wordt, zal
•worden opgediept uit tijdsehriftkerkho-
ven. Zulke doodgraversarbeid is zeker
loon in zichzelf, en van beteekenis voor
allen,-wien de vragen van den tijd niet
onberoerd voorbijgaan.
In dezen bundel vindt ge allereerst
een artikel van Ds. J. C. van Dijk over
„Kunst en Kunstgenot".
In alles, in den trant van betoog, zoo
wel als in het fijn stellen dep problemen,
herkent ge den zoon van den, grooten
vader. Van veel beteekenis is, dat hier
a.h.w. het'grensgebied der kunst wordt
aangewezen, waar zü met profetisch ge
baar heenwiist naar het leven, dat Goe
the reeds dacht te bezitten „am farbigen
•Abglanz". Natuurlijk komt een geschoold
Calvinistisch denker ook hier direct in
aanraking met de realiteit der zonde.
Dat deze vrijwel in dit artikel geëlimi
neerd is, kan velen lezers een onvolle
digheid toeschijnen, toch meenen wij,
dat Ds. v. D. haar (ofschoon niet uitge
sproken) dan toch wel gevoeld heeft.
Volgt een buitengewoon knap eeschre
ven studie over „Bilderdgk" van Geerten
Gossaert.
Me dunkt dat hier voor de Bilderdgk-
studie, waar we nog altijd op hopen,
prachtlpnen worden getrokken. De stijl
van Gossaert is buitengewoon bekorend,
en telkens ziet ge onoer het lezen zijn
humor tintelen achter zijn brilleglazen.
Echter kwam wel de vraag bp ons op,
of Bilderdjjk niet ta veel gezien wordt
als een „product" van allerlei stroomin
gen? De schrijver trekt soms geweldige
oonclusies en stelt nu en dan zulke
grootsche hvpotheses, dat ge om een
nadere bewijsvoering bescheideniijk ver
zoeken zoudt. Wat dat betreft doet zjjn
geestesstructuur merkwaardig veel den
ken aan die van Gerard Brom- in diens
proefschrift. Toch schijnt het mij, of b.v.
de factor van Bilderdijks nersoonljjko
relatie tot zjjn God te veel geknecht
wordt aan het „stelsel" van zijn Calvi
nist-zijn.
Of we verder met Gossaert kunnen
aannemen (in het spoor van Troeltsch)
dat de Revolutie van 1789 tenslotte de
innerlijke eonsekwentie was van de Re
formatie, zal altjjd nog wel terecht van
reformatorische znde bestrijding vinden.
Na Gossaert beluisteren we nog eens
de rake opmerkingen (hoewel wat in
den trant van den schoolkatheder ge
houden) van wijlen Dr. J. v. d. Valk
over „Perk's Sonnettenkrans".
Een warme daad van piëteit, waarvoor
we fle verzama;aars gaarne aanTTen.
Een hoog gestefhde, hoog-literaire
uiting van J. -Jac. Thomson, den dichter,
over het sublieme natuurgedicht van
„Gorter" volgt.
Deze verklanking van een 'dichterziel
ia nic-r.'bm er een3 „over te pfhtc-n";
de lezer moge zichzelf in het genieten
daarvan een gulden uur bereiden.
Aan het slot twee studies. Een van
3d. J. Leenderlse over Adama van Schel
iema" en een van Ds. A. G. Wolf over
„Nietzsche".
Fijn toont de eerste aan, hoe van Schel
tenia juist heenging, toen een andere
morgen over zrjn ad absurdum gehouden
socialisme te dagen scheen, en de pre
dikant van 's Graveland houdt een plei
dooi voor meerdere taalwaardeering van
den kunstenaar, die den Antichrist in
visioenen schouwde, temeer waar zjjn
taal uit Bjjbelschen bodem haar sappen
trok.
Verreweg het leeuwenaandeel in dit
.boek vraagt Ds. K. Schilder voor zich
op met „Eros en Christus".
Het is zeker niet te veel gezegd
Ds. K. S. den Calvinistischen Apologeet
der toekomst te noemen. Op zjjn ge
weldig samenvattende wijze toont hij
aan, hoe schier overal in de literatuur
der tijden de erotische hefdesgedachte
wordt aangezien voor de Christelijke,
en omgekeerd.
Dat hjj zjjn voornaamste studieterrei
nen zocht zoowel in de m.eeuwen (Dante
Franciscus, Mariavereering) als in do
tegenwoordige pantheïstische Christus-
literatuur zal geea verwondering ge
ven. Of we echter zoover gaan kunnen
met Franciscus te noemen een verte
genwoordiger der geestelijke erotiek en
dat in verband met zijn „pantheïstisch
natuurgevoel" ljjkt mjj echter nog
niet geheel overtuigend. Immers het feit.
dat de „poverello de zwaluw, de wolf,
het lam zjjn „broeders" noemde, moeten
we m.i. meer zien als een eenheidsge
voel van al het geschapene tegenover
God, dan als een pantheïsme, waarin
uiteraard van het geschapene geen spra
ke wezen kan. Bovendien was Franois-
cgs ook een prediker tegen de zwaluwen,
en trad hjj dus wel djgeljjk op als de
meerdere dan zjj.
Overigens moeten we tich nog wel
onderscheid mal: n i i. ,1 den exta-
iticus en den oro:e:i deze heide
stroomingen zijn .vel degelijk in
de literatuur d.;r V lAeeuwoa to onder
scheiden. Bij v.c'h. groep nu h or. Fiaj
ciscus
Wat de taal betreft. Ds. Schilder
maakt het zjjn lezers niet altjjd even ge
makkelijk in liet volgen zjjner gerLi-1-
tenconstructies. De stjjl is nu en dp.n
wat overladen, wat „duiisdüfc soudent
we haast zeggen. Nuis dit l^Too'n ge
weldig, onderwerp ook met te verwonde
ren, maar de schijjver is immers ook
de sohepper van dien eleganten stjjl in
zijn boek over de Openbaring van Jo
hannes?
Natuurlijk is er over het boek als
geheel nog veel meer te zeggen. We
stipten slechts een en ander aan, om
den lezer te doen gevoelen, dat hjj hier
te doen heeft met een buitengewoon
geestverrnkenden bundel, die in een boe
kenkast slechts noode gemist kan wor
den.
K. Chr. T.
GEMENGD NIEUWS.
Ernstige aanrijding. Gis
teravond omstreeks kwart voor acht
is er op den hoek van de Engidien-
burgstraat en Paul Kru^evlaan te Den
Haag een ernstige aanrijding gebeurd)
tusschen_ een tramwagen van lijn 12,
gaande in de richting van het Hol-
Tandsohe Spoor en eien autobus der on
derneming Ol.P A. en O.M.A., welkej
den dienst onderhoudt tusschen de bin
nenstad1 en het Nagtegaalplem.
De tram reed met matige snelheid,
maar de bestuurder kon toch niet voor
komen dat op de bedoelde plaats de
tram de autobus aanreed. De schold
was zoo hevig, dat de bus kantelde!
en op zij kwam te liggen.
In de bus bevond zich een vrij;
groot aantal passagiers, waaronder'
vele damiesi. Natuurlijk waren allen
idoodelijk verschrikt. De meeste ra
men waren vernield en een groot aan
tal passagiers had verwondingen aan
hoofd en handen opgeToopen.
Door de gebroken ruiten werd ere
de passagiers uit de zwaar beschadig
de autobus getrokken en door den in
middels ter plaatse gekomen Gemeen
tel ij ken Geneeskundigen Dienst ver
bonden.
Gelukkig had geen der betrokken
personen ernstige verwon dingen; en
kelen worden naar den Cenrtalen Post
vervoerd, de overigen werden direct
naar hun woning gebracht.
Door den kraan wagen werd later
op den avond de autobus weg ge
haald en de straat weer vcor het ver
keer vrij gemaakt.'
Door de politie wordt een onder
zoek ingesteld naar de schuldenaar en
m hoeverre het ongeluk aan onvoor
zichtigheid te wijten zou zijn.
-ioHet tramv'e.r^'er op de lijnen 6 en
12 stond esnigien tijd geheel stop en
ondervond nog geruimsn tijd vertra-
g'ng'.
Zooals vanzelfsprekend is, was het'
aantal nieuwsgierigen zeer groot; del
politie^ zorgde, dat het verkeer zoovéél
mogelijk geregeld weid.
Brutale inbraak!. Zondag
avond acht uur is te Ingen mgebro-
ui k-il rï'on 72-jarigen weduwnaar G.
Hol. Deze hoorde gestommel op zol
der, doch hif dacht dal het kafteni
waren. Ivort daarna werd de deur van
de kamer gieopend en kwam een ge
maskerd persoon binnen, die H. aan
viel en aan het hoofd verwondde.
De dienstbode, die uit was geweest,
vond Hol in den kelder, waarin dé
man hem geworpen had. Hij had zijn
bewustzijn teruggekregen, toen de dief
nogmaals kwam, doch had zich bewusi
telcos gehouden, waarop de diet het
huis verliet, de deur sloot, en den
sleutel meenam. De inbreker heeft
kans gezien door de meidenkamer bin
nen te komen. Er moet ongeveer f 400!
igestolen zijn.
De toestand van den heer Hol schijnt
ernstig te zijn.
Het parket is gisterpiorgen naar In-
gen vertrokken en heeft daar een per
soon gehoord'. Arrestaties zijn, vooii'
zoover bekend, niet gedaan.
De aandacht van den veerman tel
Ingen werd Donderdagavond get rok
ken door een hoogst ongunstig uit
ziend persoon, een vreemdeling, die/
zich naar Ingen liet overzetten. Zon
dagavond., dus den avond van de in
braak, is dezelfde persoon van den
Ingenschen oever door denzelfden veer'
man overgezet naar den anderen oever1
Hij vertelde dat hij' naar Utrecht moest!
doch op de opmerking van den veer
man, dat hij dat wel niet zou bereiken,
daar het reeds laat was, zeide hij dan
m Eist te zullen overnachten.
Auto over 'den kp ges 1 a,gen.
Een auto, bestuurd door een dame,,
heeft op den hoek van de Kalfjeslaani
en den Amsteldijk te Amsterdam een
vreemde tuimeling gemaakt. Vermoe
delijk nam de bestuurster, die daa?
gistermorgen omstreeks 12 uur reed,
Iden draai naar de laan te kort, waar-
ldoor (een der wielen in aanraking]
kwam met de verhooging terzijde van
Iden weg. De wagen maakte een salto
en kwam met de wielen naar boven
te liggen. De inzittenden, twee dames'
en een knaapje, waren er spoedig on
der vandaan gehaald.
De bestuurster had een lichte won
de aan den arm.
De auto: werd vrij ernstig bescha
digd.
Tram botsing. Gistermorgen
is de tram naar Zutfen, die 9-.5Ö uur.
van Deventer vertrekt, bij de gasfa
briek in botsing gekomen met eenj
paard en wagen, die juist uit de poort
laezer fabriek reden,. De locomotief
overreed het paard, dat gedood werd.
De machine aeraillëerde. Er ontstond'
belangrijke vertraging in den loop der1
tram zoowel van de Mij. Zutfen—Em
merik als van de Geidersoh—O ver-
ijselsche Stoomtram Mij. Persoonlij ka
ongelukken kwamen niet voor.
WAT BAAT HET ME....?
Onder dit opschrift schreef inder
tijd het rcomscb-kath. Patroonsblad 't
voigende;
Wat nut heeft het, dat ik een chns-
tenmensch ben, gestempeld en uitver
koren bij den Doop, als ik het peil
van mijn leven niet hooger west te
brengen dan dat der ongedoopte niet-
christenen om me heen?
Wat geeft mij een eeuwenlangje chris
telijke traditie mijner voorgangers,
wanneer de kleur van mijn leven even
grauw, even weinig warm-geloovig is
als van den paganist van huis uit?
Wat nu geeft mij '"de kennis van
Gods wet en de gestadige aanpredi-
king der Evangelische leer, indien
de groote, leidende motieven van mijn
leven stof en stoffelijk zijn?
Wat geeft mij de kennis en theoreti
sche waardeering der christelijke deugd-
wanneer ik haar voorschriften volgj
naar nuk en luim, en haar dus haar
karakter ontneem van te zijn een blij
vende gesteldheid der ziel?
Wat baat het, dat ik toestemmend
knik bij het aanhóoren der Evangeli
sche waarheid, dat alle mens dien broe
ders zijn, indien ik-zucht en eigen
belang mij weerhouden van de orac-
tijk
Wat win ik aan Christus' poging,
om mij door woord en voorbeeld te
heffen boven de materie1, indien ik
met eenzelfde oog rijkdom en zinge
not, voor- en tegenspoed in zaken, be
schouw als degenen, „die geen hoop
hebben" en geen dividend hiernamaals
verwachten
Wat baat het me, als ik, ploeterend
van den morgen tot den avond, tor-
tuin maak en heit nalaat aan mijn kin
deren wanneer ik deren in de beko
ring breng van een nutteloos, in-rust-
ro es tend leven, en bij de at rekening!
§een ander resultaat te boeken heb,
an: dat ik schade geleden heb aan
mijne ziel?
Wat heeft de maatschappij aan liet
Christendom, als haar ciiristenleden
niet uitblinken door een christelijk le
ven, christelijke levensopvatting, niet
zijn de deesem van het geheel?
Wat baat het dan?
Land- en Tuinbouw#
WAAR VOOR JE GELD.
Dat krijgt de boer, die aan melk-
controle doet. Er is geen zaak, het
boerenbedrijf betreffende die hij voor
zoo n koopje kan hebben dan de melk
controle. In hoe menig geval geeft hij
hetzelfde bedrag uit, zonder dat hij er
over denkt, dat het aan de rendabili
teit van zijn bedrijf iets af of toe doet.
Bij het meerendeel van de goed opge
zette veereenigingen kost de controle
niet meer dan één cent per melkdag
per koe, neerkomende op een bdrag
van f 3 pr koe per melkperiode. Dit is
naar den tegenwoordigen melkprijs
hoogstens 40 liter melk. Welke boer
practiseerd er nu over of zijn koe,
zeg maar 4620 Ivg. melk geeft of 4660
Kg. Het verandert bijna niets aan de
totaalindruk van de opbrengst Dege
nen die niet aan controle doen geven
er niet om of ze weten of hun koeien
4000 of 5000 Kg. melk geven per jaar,
en of die melk 2.30 dan wel 3.60 pet.
vet bevat.
En dat zijn'heel andere verschillen:
Dat scheelt zoo maar f 80 a f 100 op
een koe. En nu nog daargelaten dat
een verschil van 1000 Kg. melk, dat is
ruim 3 liter per dag, of 1% liter per
maal, door een nauwgezet veehouder
zou worden opgemerkt wanneer dat
daalt tot op V* van de genoemde
waarden, en dus per koe op zijn
hoogst f 20 a f 23 bedraagt, en toch
nog geen Yt liter per maal, dan merkt
geen enkele boer het op het gezicht.
En toch wordt dat op een bedrijf van
40 koeien of nog iets meer, zoo maar
eventjes de respectbele som van f 1000
Voor 'n jaar of vijf gaf menige boer
niet veel om dit sommetje, maar nu
dé bankjes van duizend niet zoo ruim
meer rollen, is het toch wel de moeite
waard-er aandacht aan te schenken.
Zonder controle zal geen enkele boer
opmerken, die mindere melkgift van
nog geen halve lieter per maal, laat
staan, dat hij van dat lagere vetgehal
te totaal niets gewaar wordt. In dit
geval dus ontgaat aan zijn aandaebt
een opbrengst vermindering van be
lang. Anderzijds ziet men het heel dik
wijls gebeuren, dat om de zeer gerin
ge uitgaaf, men meent niet aan de
controle te kunnen gaan, „Het bedrijf
kan het niet dragen", beweert men En
een tienmaal grootere' vermindering
van opbrengst ontsnapt zelfs aan de
aandacht van de meest nauwgezette
veehouder.
Als het einde van het seizoen eens
dringt tot achteruitzien, dan wordt
wel in aanmerking genomen of men
gemiddeld 40, dan wel 44 cent per
pond kaas ontving, als van invloed op
het eindresultaat van het bedrijf,
;maar of dat gemiddelde was 41 of
41^ cent, dat verschil is van geen
noemenswaard belang. Over het totaal
bedrag, dat de controle van een ge-
heele stal kost, loopt men soms o, zoo
gemakkelijk heen.
Als in het begin van het jaar een
koe werd opgeruimd die met f 10
schade van de hand werd gedaan, dan
is men dat op een bedrijf van eenige
beteekenis gauw vergeten. Wanneer
op datzelfde bedrijf dat bedrag moest
worden uitbetaald voor de controle
van 33 koeien, dan lijkt 't voor som
mige menschen onoverkomelijk Ik
zal er nu nog maar van zwijgen hoe
op menige boerderij met allerlei on
productieve uitgaven werdt geknoeid,
die soms vee! meer bedragen, ja waar
de „baas" zjo gokt, dat zijn heele
hebben en houden te gronde gaat, ter
wijl voor een zoo nuttige zaak als de
melkcontrole geen cent disponibel is
Alsof dat izeld zoo maar in do put
KTNDËftKLEEDING.
Op verzoek van een mijner lezeressen heb
ik nu een jurk ontworpen voor meisjes van
13 tot 14 jaar. Van terra cotta wollen crêpe
zal zij zeer zeker aardig zijn. Het geborduurde
randje langs den hals, dat uitloopt over de
momven en midden vóór op twee losse biesjes
verder gewerkt wordt, moet men, als men een
mooi geheel wil krijgen, in gele, zwarte en
zilvergrijze kunstwol uitvoeren. Ook de cein
tuur op den rug, de mouwversiering en de
rand langs den zoom zijn met dezo wol be
werkt. Het rokje valt vóór erg ruim.
Patroon voor meisjes van 13 tot 14 jaar.
Het tweede kindje heeft een zacht groen
fluweel jurkje aan. Het borduurwerk, dat de
ceintuur vormt (die veel lager dan de taille
op het jurkje genaaid wordt) is op zacht lila
crêpe de chine gewerkt. Ook het kraagje en
do boorsels zijn daarvan gemaakt en met bor
duurwerk versierd.
Patroon voor meisjes van 4 tot 6 jaar.
Zou het aardig zijn, op een killen kouden
winterdag een klein lief meisje in een warm
roestbruin manteltje te zien stappen! Ik denk
het wel en vooral als het een blond kindje'Is
en een paar goudblonde krullen uit een rond
hoed-mutsje te voorschijn komen en op het
manteltje vallen, zal het kindje er ongetwij
feld schattig uitzien.
Men ziet tegenwoordig die kleur bruin die;
nara terra-cotta overhelt niet veel en dat is'
jammer, want niet iedere nieuwe modekleur,
is zoo mooi. Veel nieuwe kleuren worden;
gauw vaal of vervelen ons dadelijk. Maar lila,
bruin, terra-cotta, groen en grijs zijn kleuren
die wij altijd kunnen dragen.
Het manteltje (afb. 45) heeft een grooti
schouderstuk, waaruit de stof ruim valt. Ook'
de mouwen beginnen bij het schouderstuk. De'
versiering op den mantel is gevormd door'
ruiten geelachtige stof, waarop weer stukjes
zwart bont (scal-electric) genaaid zijn. Hetj
smalle opstaande kraagje benevens de man-.'
chetten zijn ook van scal-electric.
De patroon van bovenstaande kinderidee
ding zijn verkrijgbaar 0.65 per stuk bij'
onze mode-redactrice, mej. Greta Stein, Corn.
Krusemanstr. 51 III, Amsterdam.
was geworpen. Juist wanneer men een
klein bedrag uitgeeft aan de melk
controle, bewandelt men den weg die
voor groote scihadeposten kan vrij
waren.
Want het is niet zoo als men wel
eens hoort beweren, dat aan melkcon
trole wordt gedaan, om met buitenge
woon hooge melklijsten te kunnen
schitteren, maar het is er om te doen,
om te weten te komen welke dieren
beneden een bepaald minimum op
brengen, om pp den duur er toe te ko
men, dat men alle dieren uitschakelt
die beneden het gemiddelde blijven.
De veefokkerij is yeel meer gebaat bij
een verhooging van het gemiddelde
opbrengstpeil, dan bij enkele bijzon
der hooge opbrengsten van zeer zeld
zaam voorkomende dieren. Men gaat
niet aan de controle om eens 'n prijs te
halen voor 'n enkele hooge opbrengst,
stel dat er werden gegeven, maar
•men doet het om uit eigen bedrijf die
dieren uit te schakelen, die het ge
middelde drukken.
Men overwege eens of dat niet de
kostende prijs waard is.
Men zie eens bij menschen die jaren
aan de controle zijn geweest over wel
ke gegevens ze beschikken betreffen
de hun eigen vee. Van dieren die ze
jaren molken, weten ze precies wat
liet al dien tijd voor hun bedrijf waard
is geweest. Men ziet dat ze andere
dieren na een of twee jaar maar gauw
er tusschen uit zetten, omdat die be
hoorden tot de spreekwoordelijke 10
die een boer arm maken.
Wanneer men niet oppervakkig, zoo
als meermalen geschied, maar be
paald serieus, deze zaken onderzoekt
moet men tot de conclusie komen,
dat werkelijk de melkcontrole geeft
„waar voor je geld".
J. W. BAKKER.
S cheepstij dingen.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
LLERDAM, van Rotterdam naar N.
Orleans, pass. 28 Nov. Ouessant
NOORDAM, 27 Nov. van New. York
naar Rotterdam.
PARANA, 25 Nov. van Portland (Ore)
naar Rotterdam.
LOCHGOIL, 28 Nov. van Vancouver
te Rotterdam.
BEEMS'iERDIJK, van Rotterdam n
Galvest, pass. 29 Nov. Wight.
DRE.CHTERDÏJK, van Vancouver n,
Rotterdam, 26 Nov. te Cristobal.
ROTTERDAM, 29 Nov. van "N. York
te Rotterdam.
EEMDIJK, van Vancouver naar Li
verpool en Rotterdam, W. van Fastnet
NARENTA, van Vancouver naar Rot
.terdam, 28 Nov. te Glasgow.
HOLL AND. AFRIK A-LI JN.
RIETFONTEIN, 27 Nov. van Rotter,
dam te Hamburg.
HEEMSKERK, thuisreis, 28 Nov. te
Antwerpen.
NIJKERK, thuisreis, 25 Nov. van
Mombasia,
RANDFONTEIN, 27 Nov. van Car
diff te Hamburg.
SPRINGFONTEIN, thuisreis, 27 Nov
van Dakar.
BOEROE, 28 Nov. van Antwerpen ta
Amsterdam.
BILDERDIJK, thuisreis, 26 Nov. van
Mozambique.
HOLLAND WEST-AFRIKA LIJN.
MINERVA, uitreis, pass. 27 Nov.
Dungeness.
HELDER, 29 Nov. van Amsterdam
naar Hamburg.
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
ROEPAT, uitreis, pass. 28 Nov. Dovel
RADJA, uitr., 2 7N0V. van Sabang
J. P. COEN, uitreis, 29 Nov. te Bat
tavia.
MAPIA, thuisr., 27 Nov. v. Marseille
SAPAROEA, thuisr., 28 Nov. te Am-
MANOERAN, thuisr., 27 Nov. te Bat
tavia.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
AMSTELLAND, 26 Nov. van B. Ayres
naar Rosario.
GAAS1ERLAND, van Melilla naar
Emden, pass. 27 Nov. Gibraltar.
ORANIA' uitreis, 26 Nov. te Buenos
Ayres.
ZAANLAND, thuisreis, 27, Nov. te
Londen.
MAASLAND, 28 Nov. van B. 'Ayres
te Rotterdam.
EEMLAND, uitreis, pass. 26 Nov.
Teneriffe.
ZEELANDIA, thuisreis, 28 Nov. v.
Las Palmas.
MONTFERLAND, 29 Nov. Van Ham-,
burg te Anfwerpen.
ROTTERDAMS'JHE LLOYD.
TJERIMAI, 29 Nov. van Batavia te
Rotterdam.
KERTOSONO, 29 Nov. van Batavia
te Rotterdam.
KEDOE, thuisreis, 29 Nov. te Mae
TAMBORA, uitreis, pass. 28 Nov.
Kaap del Armi.
INSULINDE, thuisreis, 28 Nov. van
Port Said.
PALEMBANG, thuisreis, 28 Nov. te
Londen.
DELI, uitreis, pass. 29 Nov. Port de
Galle.
MADIOEN, thuisreis, 27. Nov. van
Colombo.
TAPANOELI, uitreis, pass. 29 Nov.
Vlissingen.
MODJOKERTO, uitreis, 29 Nov. te
Marseille.