NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN WOENSDAG 10 NOVEMBER 1926
BINNENLAND.
HET VERWEER VAN B. EN W.
VAN ROTTERDAM.
In zijn rede in de Tweede Kamer
had de Minister van Buitenlandsche
Zaken niet weinig succes met zijn op
merkingen over de houding van de Ka
mer van Koophandel te Rotterdam in
zake het Belgisch Verdrag in 1919 aan
genomen.
Daarin werd ook het ^Gemeentebe
stuur genoemd.
In een verweer hebben nu B. en W.
van Rotterdam ook daarover hun licht
laten schijnen.
Wij nemen daaruit het volgende
over uit de Rotterd.
In het verband, aldus het adres,
waarin Minister van Kar nebeek zijn
mede deelingen deed, moest de indruk
wel zijn, dat omtrent de kanalen Ant
werpenRulirort en AntwerpenMoer
dijk het advies van het gemeentebe
stuur van Rotterdam is gevraagd en
dat clit in 1919 daarmede zijn instem-
ming beeft betuigd, althans daartegen
geen enkel bezwaar heeft doen hooren.
Deze indruk mi is onjuist. Aan het
gemeentebestuur van Rotterdam is
nimmer advies gevraagd aangaande de
kanalen Antwerpen—Ruhrort en Ant
werpenMoerdijk.
Het rapport, 44 bladzijden groot, dat
eind Juli 1919 vertrouwelijk aan den
Burgemeester (niet aan het gemeente
bestuur) van Rotterdam om advies ge
zonden werd, bevatte een uitgebreide
studie over een groot aantal onderwer
pen,, welke met de haven van Rotter
dam verband houden. Dit groote rap
port, "dat nimmer ter kennis van ons
College is gebracht, levert ook be
schouwingen over verschillende plan
nen, die in België geopperd waren met
betrekking tot de positie van Antwer
pen, waaronder ook voorkomen denk
beelden omtrent verbetering van de
Belgische waterweggen in het algemeen
verbetering van den Scheldeloop in het
bijzonder en totstandbrenging v. nieu
we verbinding Schol deRijn.
Wat het laatste punt betreft worden
'verschillende plannen besproken, ter
wijl de schrijver zijn beschouwing be
ëindigd met de woorden: „In België
schijnen overigens sommigen reeds te
meenen, dat er van het eigenlijke Bijn
Stheldekanaal toch niets komen zal,
waarom men reeds twee andere plan
nen geopperd heeft, n.l.:
Ie. het plan voor een kanaal van
'Antwerpen via Roosendaal naar den
Moerdijk en
2e. het plan van het doorsteken van
den dam van Woensdrecht."
Hieruit blijkt dat men het plan voor
een RijnScheldekanaal als oen niot
zeer ernstig plan beschouwde. Dat
men ook aan de verwezenlijking van
het plan voor een kanaal Antwerpen
Moerdijk geen grooter kans gaf, blijkt
wel uit de navolgende beschouwing,
welke aan dit plan is gewijd:
,,Wat dit plan betreft zij opgemerkt,
dat het ongeveer 60 K.M. zou uitsparen
maar dat het bij het begin- en het
eindpunt sluizen zou moeten hebben,
bij welker opening en afsluiting met
eb en vloed zou zijn te rekenen, zoo
dat ook hier de schepen telkens in
massa's voor de sluizen zouden liggen
en dat uit dezen hoofde het nieuwe
traject niet beter zou zijn dan het
oude. Voorts ligt er wel geen uitge
werkt plan voor dit kanaal gereed,
maar mag, ook als men heel zuinig
acht, toch wel aangenomen worden,
dat er een viertal sluizen tusschen be
gin- en ^eindpunt zouden moeten ko
men.. Maar. die sluizen zouden in com
binatie met de noodige bruggen de
tijdwinst, gelegen in de 60 K.M. af
standwinst, geheel doen te loor gaan,
zoodat er alleen het voordeel zou over
blijven van de veiliger vaart waarvoor
men echter de kosten van een kanaal
voor groote schepen wel niet zal willen
maken. Wil men het wel doen, dan
zal dat medewerken om Westelijk N.
Brabant meer dan tot dusver te ont
sluiten, wat goeddeels ten goede zal
komen aan Botterdam, op welke ha
ven c'it Nederlandsche gebied zich lie
ver orienteereh zal dan op Antwer
pen."
iHet is thans gebleken dat de Bur
gemeester van Rotterdam, wiensad
vies over de «trekking van het hoven-
bedoelde, lijvige rapport gevraagd
werd,-in een persoonlijk schrijven aan
Uwe Excellentie dat niet ter kennis
van B. en W. is gebracht, van zijn
zienswijze omtrent dit rapport heeft
doen blijken.
In Juli 1920 werd een herziene en
aangevulde uitgaaf van het rapport,
aan den Burgemeester (en niet aan het
gemeentebestuur) van Rotterdam ge
zonden om daaruit gegevens te putten
voor zooveel dit bij de behartiging der
belangen v. Nederland door hem wen-
schelijk mocht worden geoordeeld. In
dit rapport werden de kanaalplannen
cp geheel dezelfde wijze besproken.
Alleen werd in deze uitgaaf nog mel
ding gemaakt van een uitgewerkt plan
voor een kanaal Antwerpen.Moerdijk
geschikt voor schepen van 3000 ton,
ten aanzien waarvan in het rapport
wordt opgemerkt:
„Ieder zal toegeven, dat wij hier
weer zijn op het gebied van de fantas
ten."
Naar aanleiding van dit rapport ant
woordde de Burgemeester slechts, dat
hij. 't met groote belangstelling en war
me ingenomenheid had gelezen, terwijl
hij toestemming verzocht het aan de
Wethouders ter lezing voor te leggen.
Deze toestemming is verleend, onder
voorwaarde dat het rapport zeer ver
trouwelijk aan de Wethouders ter le
zing zou worden gelegd. Het spreekt
vanzelf, dat deze gegevens van Buiten
landsche Zaken den leden van het Col
lege geen aanleiding hebben gegeven
eenige stappen te doen, aangezien uit
het rapport duidelijk bleek, dat de ka
naalplannen als niet ernstig werden
beschouwd.
Wij hebben enkele zinnen gelinieerd,
welke geen gunstig licht werpen op het
bewijsmateriaal van den Minister.
B. en W. eindigen hun adres met de
woorden
Wij hebben het nuttig geoordeeld
den loop van zaken, met betrekking
tot deze gelegenheid in bijzonderheden
weer te geven, ten einde weg te nemen
den indruk, welke gewekt is, dat bet
gemeentebestuur van Rotterdam, daar
toe in de gelegenheid gesteld, toen het
.daarvoor de tijd was, verzuimd zou
hebben bezwaren te opperen togen de
kanalen AntwerpenRuhrort en Ant
werpenMoer dij k
WEGEN VERBETERING.
In dit voorjaar werden verschillen
de Voetpaden in „Velserbeek" verhard
met een afvalproduct van de hoog
ovens, het z.g. slakkenzand.
Het resultaat is echter niet gewor
den wat men zich had voorgesteld;
zeer waarschijnlijk idoor den lossen on
dergrond, heeft het dek niet voldoen
de vastheid gekregen.
Nu is echter de directie van hoog
ovens overgegaan tot een nieuw© proef
Op een nieuw aangelegrten weg wordt
op een bed van puin, een laag grint,
vermengd met sproeiasfalt, gebracht.
Dit wordt gewal.sd en daarna het slak
kenzand er op gebracht.
Men heeft de stellige verwachting,
dat met dit procédé goede resultaten
worden verkregen,, daar over een ge
deelte van den weg, dat reeds is afge
werkt, een zware vrachtauto heeft ge
reden, zonder sporen na te laten.
Slaagt deze proef, dan is het de be
doeling, op de thans bestaande, reeds
verharde wegen, een bovendek van dit
slakkenzand aan te brengen.
STAATSCOMMISSIE LAGER
ONDERWIJS.
De minister van onderwijs heeft aan
de colleges van Ged. Staten medege
deeld, dat de Staatscommissie inzake
Lager Onderwijs, ingesteld bij Kon. be
sluit van 2 Juli 1926. er prijs op zal
stellen, indien de colleges vóór 15 Ja
nuari mededeelingen en wenschen wil
len kenbaar maken, die zij voor de
vervulling van de opdracht der staats
commissie van belang achten, in het
bijzonder betreffende:
a. de kosten van het lager onderwijs
en de verdeeling daarvan; b. het weg
nemen van niet noodzakelijke vrij
heidsbeperkingen; c. het opheffen van
beswaren van technischen aard, hij de
toepassing van de lager-onderwijswet
aan het licht getreden; d. de organisa
tie van het onderwijs.
De minister heeft daarbij verzocht,
hem in staat te stellen, vóór genoem
den datum de inzichten en wenschen
van Ged. Staten, alsmede die van eeni
ge door hem te kiezen gemeentebestu
ren, aan de staatscommissie kenbaar
te maken.
EEN KAMPEERVERBOD.
De Hooge Raad heeft verworpen het
cassatieberoen van den officier van
Justitie te Zwolle, tegen een vonnis
van de rechtbank, aldaar, waarbij mr.
P. van K. is ontslagen van rechtsver
volging met betrekking tot de hem ten
laste gelegde overtreding van de poli-
tie-verordening der gemeente Ommen,
welke het kampeeren verbiedt.
DE EX KEIZER.
De Brittish United Press" zegt, dati
een spoedige terugkeer van den ex-kei-
zer naar Duitschland geen verwonde
ring zou behoeven te wekken. Zij ver
neemt namelijk, dat vele bekende per
sonen uit de monarchale partij de
laatste weken te Doorn zijn geweest
en er geheime beraadslagingen heb
ben gehouden met de gemalin van den'
ex-keizer en met graat von Finkenstem
die bieden Onlangs Duitschland heb
ben bezocht. De onderhandelingen
zijn evenwel niet met don ex-keizer
xgevoerd.
gevoerd.
Het agentschap zegt verder, dat het
kasteel Homburg von der Höhe voor
1de ontvangst in gereedheid, wordt ge
bracht. Verwacht wordt dat de keizer
op dezelfde wijze Nederland zal ver
laten als de kroonprins het heeft ge
daan, maar het agentschap is wel zooi
verstandig er bij te voegen, dat dit
nog wei* weken, ja zelfs maanden kan
duren, voor het gebeurt.
VEREENIGING VAN RADEN VAN
ARBEID.
De Vereeniging van Raden van Ar
beid houdt op 15 en 16 dezer te Am
sterdam een algemeene vergadering.
In de vergadering van a.s. Maandag
avond zal de beer dr. G. P. van Trooy-
en, controleerend geneeskundige bij
de Rijksverzekeringsbank, een lezing
houden over: Arbeidstherapie, en zal
idr. M. de Hartogh, voorzitter van de
vereeniging Parkherstellingsoorden te
Amsterdam spreken over: Parkherstel
lingsoorden.
In de vergadering van Dinsdagoch
tend zal de heer B. L. van Al bad a,
arts te Sexbierum, een lezing houden
over: Uitbouw van de Invaliditeits
wet; controle en observatie van ver
zekerden.
DE „WISLA" WEER VLOT.
Het te Terschelling de vorige maand
gestrande Poolsche s.s. „Wisla" is door
de sleepbooten „Bornrif", „Neptunus"
„Noordsvaarder" en „Texel' afgebracht
en de haven binnengesleept.
Het schip zal waarschijnlijk te Am
sterdam gerepareerd worden en dan de
hier geborgen lading weer innemen.
DE WOORDENSCHAT VAN HET
AFRIKAANSGH.
In de Zuid-Afrikaansche bladen tref
fen wij het verslag aan van een lezing,
die prof. J. J. Smith, belast met de sa
menstelling van het „Afrikaanse Stan
daard-woordenboek over bovenstaand
onderwerp te Kaapstad heeft gehou
den Sprekende over de „taal van die
Boer1' zeide hij:
Daar word soms beweer, vervolg
prof. Smith, dat die gewone hoer met
300 woorde klaarkom. Daarclie argu
ment is dikwels gebruik toe 'n begin
gemaak is met Afrikaans as skryftaal
maar spr. noem die bewering belaglik
en toon met tal van voorbeeld© die mis
vatting aan. Alleen aan 'n wa sal 'n
boer vir jou amper 300 on der de' e noem
(Gelag). Én as hy eers gogas begin op
noem! Die taal selfs van die allerge
woonste persoon is ryker as ons dink.
Iemand wat 'n grondige studie daar
van gemaak het, het tot die gevolg
trekking gekom, dat daaromtrent 3000
plantname is en ook 3000 diername
wat in Afrikaans gangbaar, is onder
die gewone mense.
Spr. wil die saak nog van 'n ander
kant bekyk en die vraag stel hoeveel
woorde 'n kind gebruik. Ba ie geleerde
mense het 'n studie daarvan gemaak,
maar veral 'n Amerikaanse professor
Winifred Hall, wat in 1897 na die
sorgvuldigste optekening van alle
woorde van haar kind gebruik, bere
ken het dat haar seuntjie toe hy 17
maande oud was 232 woorden gebruik
het en toe hy ses jaar oud was 2688
woorde. Natuurlijk, sê prof. Smith
loop dit uiteen, 'n Meisie leer in die
algemeen gouer praat as 'n iongetjie
(gelag), .maar 'n jongetje is knapper,
laat hy gou volg. Die Duitse professor
Wundt het by 'n meisie van twee jaar
489 woorde as daar woorde?kat bere
ken, maar by 'n ander 1100 woorde.
Moet ons dan, vra die professor, aan
neem dat die Afrikaanse boer, of enige
boer, minder woorde tot sy beschik
king het as 'n kind?
In het vervolg va.n zijn rede zeide
prof. Smith nog:
Arikaans het ook 'n geweldige woor-
deskat en die woordeskat kan altoos
uit die Néderlanse vooraadskuur aan
gevul word. Ons neem 'n menigte
woorde gemaklik, ongemerk oor.
Daar is egter 'n gevaar, dat ons daar
die groot rykdom sal laat ontneem
deur 'n ander rykdom. deur die ge
bruik van woorde wat ons nie nodig
het nie en waardeur ons armer word
op die ou end. Spr. het die oog op die
neiging om voortdurend Engelse woor
de en anglisismes te gebruik, waar
deur ons eie woorde in onbruik kom
en ten slotte gladnie meer gebruik
word nie. Daarteen moet ons op ons
moede wees in Suid-Afrika. „Leer die
Engelse taal behoorlijk" raai spr. aan,
„maar onthou dat. hoe goed cl ie En-
eelse taal ook mag wees. ons eie taal
vir ons nommer een moet bly." (lui
de toej.)
Spr. wil nog net op ons eenvoudige,
handige grammatiese rykdom wys,
wat ons idikwels net besef nie. Hoe
moeilik is dit nie om in Engels die
verskil uit te druk tussen „Hy het
gesê hy sal kom" en „Hy het g£sê hij
sou kom" en watter duidelike verskil
voel ons niet tussen: „Hy het in die
straat geloop en geval" en „Hy het in
die straat geloop en val", terwijl lie
verskil in Engels baie moeilijk uit te
druk is. Daar is in die Afrikaanse taal
baie sinoiiieme vir gewone dingen. Die
opsteller van 'n woordenoek het dik
wels te dóen met baie woorde vir een
en. dieself de ding.
ECHTE MUSKUS.
Deze stof, die soms tot 20 maal den
prijs van zilver (hij gelijk gewicht) op
brengt en dus tot de allerduurste ma
terialen behoort, is een afscheidings
product van een hertachtig dier, dat
vooral in Thibet voorkomt. Het is be
vat in een aparten huidel, ongeveer in
het midden onder aan den buik aan
wezig.
De muskusdieren vormen een geïso
leerden, zoölogischen vorm, die in vele
opzichten afwijkt van de typische ver
tegenwoordigers der hertenfamilie. Ze
hebben geen horens, de oogtanden van
de bovenkaak steken vrij naar huiten
uit en huigen zich naar beneden om,
terwijl deze dieren géén galblaas be
zitten.
Ze zijn verspreid over de hooglan
den van Centraal- en Oo9t-Azië tot
Kashmir in het Zuidwesten en Cochin
China in het Zuidoosten. Zelfs in den
zomer komen ze net beneden plm, 300
meter boven het zeeniveau, terwijl ze
evenhoog voorkomen, als de boschjes
berken, rhododendron en jeneverbes
sen, waaronder ze zich overdag ver
bergen. Het zijn geharde, schuwe die
ren, feitelijk nachtdieren, die nooit
in groótere aantallen bijeen gevonden
worden, hetgeen ook al verhinderd
wordt door den karigen plantengroei in
de streken, waar het dier inheemseh
is. Het is vlug, actief, vast ter been en
heeft zijn gelijk© niet in snelheid bij
het oversteken van rosachtigen grond;
het hoofdvoedsel bestaat uit mos, gras
en bladeren van bergplanten.
Men raamt, dat jaarlijks 60.000 tot
100.000 van deze dieren gevangen wor
den in srikken en vallen, opgesteld
bij de drinkplaatsen en zelfs de wijf
jes worden gedood, hoewel deze den
buidel met de kostbare muskus niet
bezitten. Naar bericht wordt, is in Z.
O. Thibet het vangen en dooden van
muskus dieren verboden en is er de
barbaarsche straf op gesteld van het
afhakken der beide handen. Het is
echter zeer de vraaf, of in een land
met zulke schaarsche bevolking maat
regelen genomen kunnen worden te-
«ijR0ERKttEDtH&
Stevig stapten gisteren drie kleine meisjes
naar haar school. Een van haar liep nog zon
der manteltje, hoewel het al frisch begon to
worden. De moeder van die kleine had hiet-
echter wel aan gedacht en begrepen, dat als zij
nu haar kind nog zonder mantel naar schooi
liet gaan, zij hg.ar een warme najaarsjurk aan
moest laten trekken. De jurk, die zij aan had,
was dan ook werkelijk warm genoeg. Het was
een matrozenjurk. Zoo'n jurk, als je die in lan
gen tijd niet hebt zien dragen, vindt je haar
toch altijd weer aardig. Het wijde geplooide
korte rokje, waarin het kind zich goed bewe
gen kan; de lange blouse, die een weinig strak
om het lijfje sluit, geeft iets kordaats aan ae
kleine draagster en het alleraardigst vind ik
daarbij de krullen of vlechten, die onder een
eenvoudigen ronden hoed vandaan komen en
over een grooten matrozenkraag vallen. Ja
zoo'n pakje is leuk voor onze kleinen, de ma
trozenjurk zal dan ook door de schoolgaande
kinderen weer veel gedragen worden; het is
oen model dat blijft, dat merkt men ook in ae
kinderkleedingwinkels, waar dergelijke jurKen
altijd voorhanden zijn.
Nu iets over de kleeding van bovenstaande
meisjes. Het zittende kindje heeft een lila wol
len crepe jurkje aan, zie afb. 40, waarop van
bedrukte wollen crêpe op het rokje ruime vu-
lants gerimpeld zijn. Kraagje en het onderste
godeelto van de mouwtjes zijn ook van be
drukte wollen crêpe. De zijnaden van het
blousje zijn gedeeltelijk bedekt door een licht
lila ribslintje, hetwelk de naden sluit. Ook mid
denvoor bij den hals is zoo'n lintje in het blou*
je geregen.
Patroon voor meisjes van 7 tot 9 jaar.
Het tweede kindje, afb. 41, heeft een terra
cotta velours de laine jasje aan. Het applloa-
tie-werk boven den bontrand, welke de zoom
vormt, boven de bontranden van de mouwtjes,
benevens op de zakjes is van grijze en zwarte
velours de laine. Eerst worden er hierbij licht
grijze driehoeken op het manteltje gestikt,
daarna op de lichtgrijze, kleine zwarte drie
hoeken. Met kleine knoopen van dezelfde stof
sluit dit manteltje.
De bovengenoemde kleurencombinatie staat
liet mooist aan licht blonde kinderen. Koren-
blauw, zilvergrijs en zwart is een goede combi
natie voor donkere kinderen.
Patroon van dit manteltje voor meisjes van
5 tot 7 jaar.
Het grootste meisje, afb. 42, heeft een deux-
pièces aan. Het rokje is heelémaal goplooid.
De blouse eindigt in een breeden band, welke
de heupen omsluit. Zij is met. kunstwol ver
sierd. Ook op de stolpplooien van 'het rokje
zijn van deze wol groote motieven geborduurd,
Zoo'n jurk zou b.v. van reseda wollen crêpe
waarop met zacht paèrs en lichtgrijs gebor
duurd is, iets geheel aparts zijn.
Patroon voor njeisjes van 13 lot 14 jaar.
De patronen van bovenstaande kleeding zijn
verkrijgbaar h. f 0.65 jper stuk bij onze mode
redactrice, mej. Greta Stein, Corn. Kruse-
manstr. 51 Til, Amsterdam.
gen het verkrijgen van zoo'n duur
product.
Er is een voorstel om de dieren in
halfwilden staat in een soort natuur
park te laten en dan regelmatig de
muskus uit den buidel weg te nemen.
Het is echter twijfelachtig of dit ren-
deerend zal zijn.
De mannelijke muskusdieren bezit
ten een buidel ter grootte van een
mandarijn, die gevuld is met een don
kerbruine, chocoladekleurige massa,
die er zoowat uitziet als „natte peper
koek" en die bij het drogen korrelig
wordt. De stank ervan is vreeselijk; al
leen in zeer verdunden staat wordt de
reuk aangenaam.
Na het dooden van het manlijk dier
wordt de buidel geheel uitgesneden
en gedroogd; ze zijn dan zoowat 45
m.M. lang, 40 m.M. breed en 15 tot 20
m.M dik; de behaarde kant is bol. Het
gewicht is 15 tot 45 gram. De beste
soort wordt dikwijls verpakt in kar
tonnen doosjes, die ongeveei* 10 c.M.
breed en 20 c.M. lang zijn en 25 stuks
bevatten, die stuk voor stuk gewik
keld zijn in papier, bedrukt met plaat
jes en Chineesche karakters; bet doos
je is veelal met sterk© zijde overtrok
ken.
De waarde van de totale productie
wordt op ongeveer 1 millioen gld.
geraamd. De helft blijft in China en
wordt vooral in Kanton verwerkt in
pillen, die volgens de uiterst merk
waardige Aziatische pharmakopee te
gen cholera ingenomen worden. Ver
der gebruikt men het ook voor parfu
merieën en als afweermiddel tegen
mot, waarvoor het natuurlijk ook niet
helpt.
De meeste muskusbuidels komen
via China in den handel; indien ech
ter het rooverwezen erg bloeit, gaat
een deel van de voor China bestemde
hoeveelheid naar het Zuiden en komt
via Engelsch-Indië in den handel.
Een ander deel passeert Siberië en
Rusland. De Chineesche soort (Tonki-
neesche muskus) wordt als de beste
beschouwd en dan volgt de Siberische
(Kabardijn9che). Onderweg is er veel
al alle gelegenheid om den inïloud te
vervalschen, waarvan dan ook ruim
schoots gebruik gemaakt wordt, zoo
dat het koop en van muskus een ver-
trouwenszaak is geworden en er niet
velen zijn, die de waar goed kunnen
beoordeelen.
In Joetsjau (Honan) wordt geduren
de twee maanden een belangrijke
markt gehouden van muskus, waar
ook vele handelaren uit Sungpan ko
men. Te Tachienloe is muskus het
voornaamste exportartikel, zoodat elk
herbergje ernaar stinkt, evenals ds
Thibetanen, die uit het verre binnen
land een weinig ervan meebrengen.
De jaarlijksche productie bedraagt
ongeveer 30.000 ounces, in 1922 34.000)
die per ounce (31 gram) van ongeveer
f 19 tot f 42 doen, afhankelijk van
vraag en aanbod en kwaliteit.
In onze streken dient muskus uit
sluitend voor de parfumerie on wel
wegens de eigen geur (in sterke ver
dunning) en als fixateur voor andere
reukstoffen. Vroeger was Frankrijk
de grootste afnemer en tegenwoordig
Amreak.i (H.bld,")
Scheepstijdingen.
HOLLAND-AHER1KA LIJN.
VEENDAM 9 (8 u. vm.) van New-York
te R'dam.
DRECHTDIJK, R'dam n. Cancr. 8 ia
San Francisco.
SPAARNDAM, R'dam n. N.Orleans 8
van Havana.
BOSCIHDIJK, R'dam naar Boston 8-11
(10.54 vm.) 70 mijl W. v. Lands' End,
LOCHM0NAR, Vanc. n. Rott. 8 te
Southampton.
CARDIGANSHIRE 5 v. Vancouver iv
Rotterdam.
MONTGOMERYSHIRE 5 v. Tacoma n.
Rotterdam.
EDAM, Rott. n. N.Orleans 9 nm.) VP"
Bilbao.
HOLLAND-AFRIK A'LIJN.
ARE'S (uitr.) 9 van Amsterdam.
RIJPEliKERK (uitr.) 6 te Beira.
HOLLAND WE ST-AFRIK A LIJN.
REGGESTROOM (uitr.) 7 van Dakar.
HELDER (thuisr.) 8 van Freetown.
RIJNLAND (uitr.) 7 te Duala.
VLIELAND (uitr.) 8 te Lagos.
SClH'ELDESTRO'OM (uitr.) 6 van Ko-
tonau n. Gr. Popo.
KON.-HOLLANESCHE LLOYD.
ORA'NIA (uitr.) 8 van Lissabon.
MAASLAND (thuisr.) p. 8 Fern. Nor,
ROTTERDAMSOHE LLOYD.
INDRAPOE'RA (thuisr.) p. 9 (8.15 vm.|
Ouessant (10 verwacht).
DJAMBI (uitr.) 9 te Antwerpen.
TANAPOELI 8 v. R'dam te Hamburg.
BLITAR (uitr.) 6 van Medan.
MENADO (uitr.) 6 van Medan.
SLAMAT (uitr.) 9 (11 nm.) van Tanger.
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
ROTO (thuisr.) p. 8 Gibraltar.
K'AMBANGAN (thuisr.) 8 van Sabang,
PRINSES JULIANA (thuisr.) 8 van
Sabang.
GROTIUS (uitr.) 9 van Amsterdam.
KAiRIMATA (uitr.) 9 van Amsterdam.