WAT DE BLADEN ZEGGEN.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAG 29 OCTOBER 1920
RECLAME
TWEEDE BLAD.
Een opzienbarend feit.
In een artikel in de N. R. Crt. om
trent het Belgisch tractaat lezen wij,
i zegt het Handelsblad, het vol
gend „opzienbarend .feit, dat de deur
dicht doet".
„Ten opzichte van dit verdrag heb
ben wij een mededeeling te doen, die
óns op zich zelf reeds geschikt lijkt,
ieder weldenkend Nederlander, die
nóg geaarzeld mocht hebben, te over
tuigen van de onaanvaardbaarheid
van het verdrag. Want zonder kennis
yan dit totnogtoe onbekende feit heeft
men slechts een zeer onvolledige voor
stelling, zoowel van de onmiddellijke
gevaren, die het verdrag meebrengt
als van de wijze, waaróp België tracht,
ons de dupe te laten worden van onze
grootmoedigheid.
„Zooals bekend is, heèft België on
derhandelingen gevoerd met Duitsch
land over een teruggeven van Eupen
en Malmédy aan het Duitsche rijk.
Het tot stand komen van een regeling
is slechts mislukt doordat Ppincaró
om begrijpelijke redenen zijn veto uit
bracht tegen de reeds getroffen schik
king.
„Bij die onderhandelingen nu heeft
België den Duitschers voorgesteld,
een gedeelte der tegenprestatie te la
ten bestaan in een grootscheepsche be
voordeeling van de haven van Ant
werpen. Wij kunnen voor de juistheid
van deze mededeeling instaan, en zou
den haar zelfs moeten handhaven te
genover een mogelijk Belgisch démen-
ti. Dat de voorloopige schikking dit
punt nie tomvatte, ligt daaraan, dat
de Duitschers terugschrikten voor de
vergaande strekking van het voorstel,
dat zij als een zoo sterk aan banden
leggen van hun bewegingsvrijheid be
schouwden, dat zij de voorkeur gaven
aan zuiver financieele offers.
„Dit voorstel is gedaan, nadat het
Belb.sch-Nedei'landsch verdrag reeds
geteekend Was".
Uitzieken!
De klachten over de onnatuurlijke
valutaconcurr.entie van Frankrijk,
België én Italië nemen toe, zegt de
Rotterdammer.
Boekdeelen spreekt het Rapport no
pens den omvang der valuta-concur-
rentie in de Nederlandsche textielin
dustrie door de besturen van de Ver-
èeniging van Katholieke werkgevers
m de textielnijverheid, de Vereeniging
van Tilburgsche fabrikanten van wol
len stoffen, Nederlandsche tapijtfabri
kanten, den Textielarbeidersbond „St.
Lambertus" en de organisatie „Uni-
- tasopgesteld.
De Nota van de Maastrichtsche Ke
ramische en Glasindustrie laat niet
^ihihder; duidelijke en sombere taal
h'oöreh.
De metaal-industrie, de gloeilam-
pén'nijverheid zonden een gedocumen
teerd. protest in.
Mr. Steenberghe in „de Tijd" eerst,
daarna in „de Nederlandsche Mer-
cuur" ontwierp op grond van officiee-
le statistische gegevens een somber
beeld van de benauwende werking der
Valuta-concurrentie.
HeJ jongste Manifest daartegen is
het adres van de Leidsche Vereeniging
van industrieelen, dat den Minister
van Arbeid wijst op de ernstige nadee
len veroorzaakt door den vooral in de
laatste maanden sterk toegenomen
invoer van Belgische, Fransche en
Italiaansche fabrikaten.
Zoo hoort, wie ooren heeft om te
hooren, tal van rechtvaardige klach
ten over den druk, die onnatuurlijke
buitenlandsche concurrentie over on
ze nationale productie brengt.
Beveiliging daartegen is raadzaam,
ja noodzakelijk.
Al schatten wij den export hoog,
nooit kunnen wij vergeten de groote
beteekenis van Nederland als afzetge
"bied van Nederlandsche producten;
voor vele bedrijven het voornaamste
.afzetgebied.
Die bedrijven worden in hun be
staan bedreigd door den invoer van
buitenlandsche artikelen, afgezet be
neden normale kostprijzen, die hier
FEUILLETON.
Door leed en strijd.
•39)
Eindelijk hield de regen op, maar
toen begon het te sneeuwen. De eerste
winterstorm blies met zulk een kracht
uit. het noorden, dat de reis gedurende
Neenige dagen niet kon voortgezet wor
den! daar men, door de dwarrelende
sneeuw verblind, het spoor bijster zou
raken.
- Bij al deze ellende begon zich wel
dra de honger te doen gevoelen; zulk
een ellende en zooveel ontbering had
men tot nu toe nog niet gekend. Er
werd namelijk geen voorraad voor de
bannelingen meegenomen en de boe
ren, van wie men het voedsel kocht,
konden evenmin hun weg door den
sneeuwstorm vinden. De officier van
het geleide stond toe, dat men van het
rantsoen der soldaten" een karig deel
voor de veroordeelden afzonderde,
.juist genoeg om hen in het leven te
houdent
Meer kon hij niet voor hen doen.
Zonder voedsel of vuur; in doornatte
kJeederén. die aan hun lichamen mees
ten drogen; in een beperkte, benauw
de ruimt# op elkander gepakt, aldus
brachten de arme bannelingen ellen
dige dagen en nog ellendiger nachten
door. Éindelijk bedaarde de
gemakkelijker dan in eenig ander
land kunnen worden gespuid.
Als uitzonderingsmaatregel, onder
de strenge condities als bij het Schoe
nenwetje, moet hier aan de Regeering
macht worden gegeven tijdelijk paal
en perk te stellen aan de buitenland
sche overstrooming.
Men bestrijde dit niet met de orakel
spreuk: uitzieken is het bestel
De klank „uitzieken" wordt dik
wijls het luidst gesproken door dege
nen die zelf van de ziekte weinig last
hebben en geneigd zijn tot erkenning
van de waarheid: des eenen dood is
4es anderen brood.
„Uitzieken" dat mag evenwel
niet de oplossing zijn van de nuchtere
figuren, die nog niet alle vertrouwen
in de zegenende kracht van genees
middelen verloren.
KERK EN SCHOOL,
NED. HERV. KERK.
Bedankt: Voor Elburig, A. F. P.
Pop te Vaassen.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Rottevalle, H. Smit
cand. te Ndeuw-Weerdinge Te En
schedé, C. von Meyenfeldt te Vrouwe
polder.
CHR. GEREF. KERK.
B e d an kt: Voor Harderwijk, G Sar
lomons te Amersfoort.
Afscheid Ds. J. C. Aalders.
Gisteravond heeft ds. J. C. Aalders,
die het verband met de Geref. kerk
van Schoonhoven heeft verbroken, in
het hotel Bellevue uitsluitend voor le
den en doopleden van genoemde kerk
een woord van afscheid en rekenschap
gesproken.
Ds. A. Fetter, t
Te 's-Gravenhage is na een langdu
rige ziekte overleden de heer A. Fet
ter, emertius-predikant te Den Helder
Geboren in 1854, bezocht hij het
Gymnasium in Amsterdam en stu
deerde aldaar, leerling van het Evan-
gelisch-Luthersch Seminarium. In
1881 werd hij predikant der Evange-
lisch-Luthersche gemeente te Stads
kanaal, ging echter in 1887 over naar
de Ned. Hervormde Kerk en diende
verscheidene gemeenten in Noord-Hol
land en Noord-Brabant, o.a. Ilpendam
(1893-1904), Oisterwijk en Waalwijk
(19071919). Emeritus geworden 1
December 1919 werd hij waarnemend
predikant in den Helder.
Prof. Dr. J. Sebestyen.
Naar de Nederl. mededeelt, komt
Prof. dr. J. Sebestyen, de bekende Hon
gaarsche hoogleeraar, dezer dagen
weer naar Holland.
Prof. Sebestyen wordt eind dezer
week in Kampen verwacht; hij hoopt
in verschillende groote steden in de
Geref. 'Kerken op te treden
Half November komt de hoogleeraar
naar Den Haag, waar hij de gast zal
zijn van oud-Minister Coïijn. Prof. Se-
besteyn zal daar spreken over het
werk onder de jonge vrouwen en meis
jes in Hongarije.
Synode te Assen.
Gisteravond om negen uur vergader
de de synode in openbare zitting, na
van acht uur af in comité-generaal
vergaderd te zijn geweest. De eerste
scriba, dr. G. Keizer, las de acta der
laatstgehouden openbare zitting
Ds Miilo.rapporteerde inzake de zaak
ds. Vermaat te Makkum, en stelde de
synode voor goed te keuren de hande
lingen van de deputaten, en dezelfde
deputaten te machtigen voor Fries
land en de classis Makkum op te tre
den». Inzake ds. Smelik te Tienhoven
werden dehandelingen van de depu
taten goedgekeurd. De voorzitter bad.
de deputaten voor Friesland Gods wijs
heid toe.
Betreffende de zaak ds. W. E. van
Duin rapporteerde ds. Van Lummel.
Uit de motiveering van den rapporteur
noteerden wij, dat de bezwaren van
fis. van Duin, die indertija tot zijn
schorsing leidden, volgens het ondei>
zoek door de classis nog dezelfde zijn.
Naar aanleiding hiervan besloot de
classis in hare vergadering, waar ook
ds. van Duin tegenwoordig was, de
synode te verzoeken, het besluit van
opheffing der schorsing in te trekken-
storm Én viel de vorst in, die 'n scher
pe, snijdende koude medebracht. De
boeren kwamen hu met hum ruwe sle
den, terecht begrijpende, dat niet een
van de vrouwen en kinderen en ook
enkelen der mannen in staat zouden
z,ijn om tot de volgende pleisterplaats
te loopen. De winter was zóó vroeg en
met zulk een gestrengheid ingevallen,
dat zelfs de soldaten daar niet op voor
bereid waren. De bannelingen gingen
barrevoets en hadden geen andere be
dekking tegen de felle koude, dan hun
zomerkleeding die hun bijna in) lompen
van het lijf viel. Aan de eerstvolgende
pleisterplaats zouden winterkleederen
verstrekt worden, maar voordat men
die bereikt had, was het lijden onbe
schrijflijk voor de halfverhongerde
mannen en vrouwen, die altijd door
verder trokken .onder een somberen
hemel, blootgesteld aan een snerpen
den wind. In de diepste stilte, slechts
afgebroken door het gerammel der ke
tenen, sleepte de droeve stoet zich met
moeite voort over de besneeuwde vlak
te. De gevangenen drongen zich dicht
tegen elkander aan uit vrees van te
zullen doodvriezen, maar er werd geen
woord gewisseld. Als met stomheid ge
slagen en half bewusteloos lagen de
vrouwen in do telega's of in de sle
den: slechts nu en dan blaakte eender
kinderen een verschrikten kreet, be
angst door de drukkende stilte. Micha
el en Sareius hieven zoo dicht mofie-
Op voorstel dea* commissie besloot de
synode, dat zij van oordeel is, dat er
genoeg redenen bestaan tot schor
sing van ds. van Duin over te gaan,
wijl hij zich niet meer conformeert aan
de uitspraak der synode, en zij tot
haar spijt moest terugkomen op haar
besluit om de schorsing van Ds. van
Duin op te heffen.
Prof. Aalders uit Amsterdam rappor
teerde zeer uitvoerig in zake het gra
vamen van Dr. van Leeuwen, van Har
kema-Opeinde. De conclusies, door de
commissie voorgesteld, werden door
de synode aangenomen, t.w. a. de sy
node verklaart het gravamen van Jr.
van Leeuwen met de daarvoor aange
voerde gronden uit de Heilige Schrift
ongegrond, en ziet daarin geen reden
om het besluit der synode te herziien;
bt zij is verzekerd, dat wegens de on
genoegzaamheid en onhoudbaarheid
dr. van Leeuwen zijn gravamen zal
terugnemen en de uitspraak der syno
de zal aanvaarden en leeren, c. zij acht
zich echter verplicht uit te spreken,
dat dr. van Leeuwen, in zijn uiteenzet
ting van de eerste hoofdstukken van
Genesis in verband met buiten-bijbel-
sche verhalen zich nader dient te ver
klaren.
De voorzitter dankte den rapporteur
voor dit schitterend rapport, en sprak
den wensch uit, dat door dit rapport
veel nevels mogen verdwijnen.
Dl*. K. Dijk uit Den Haag rapporteer
de inzake ds. Brussaard. Op voorstel
van de commissie besloot de synode
le. Ds. Brussaard mede te dee-
len, dat zij van zijn ingekomen bezwa
lijik bij de telega, waarin Tatiania zat
ineengedoken met de kleine Clava op
haar schoot. Beide knapen gevoelden
zich echter zóó gedrukt door de alge-
meene verslagenheid, dat zij evenjuin
iets konden zeggen.
Ten laatste bereikte men de voorloo
pige gevangenis, waar men winterklee
deren zou vindem Hier hield men ee-
nige dagen rust, ten einde den men-
schen gelegenheid te geven eenigszins
op hun verhaal te komen, wamt ver-
scheidenen van de oudere bannelin
gen waren niet meer in staat om te
loopen. Deze rust was een groote ver
lichting voor allen. Tatiania, die op
•het punt geweest was van te bezwij
ken, kwam weder een wéinig bij.
„Kharitou' sprak zij op zekeren
nacht," toen zij naast hem neerlag op
de nari, „gij weet, dat de kleine Clava
en ik u spoedig gaan verlaten.v
„Ja, lieve vrouw" antwoordde hij.
„En gij zult den Heer niet vragen
om ons nog langer te laten blijven?"
„Neen" zuchtte de arme man, ter
wijl hem een stekende pijn door het
hart ging.
„De tijd is nu voor mij gekomen"
fluisterde zij zoo zacht mogelijk, „om
u hetgeen Alexis toevertrouwd heeft
te geven. Ik heb het veilig bewaard,
mie,mand heeft er iets van vermoed.
Maar als ik onderweg sterf, dan zai
men het vinden, en dan is het mis
schien voor ulieden verloren."
ren ernstig kennis heeft genomen, wel
ke bezwaren door prof. Ridderbos be
antwoord zijn geworden, en verwacht,
dat nu zijn) bezwaren zijn weggenomen
2e. De classis Haarlem hiervan me
dedeeling te doen en haar op te dragen
zich te vergewissen, of ds. Brussaard
zich nu zal conformeeren,
3e. De gereformeerde kerken in ken
nis te stellen met de gevoerde corres
pondentie en het besluit der synode
De voorzitter stelde voor, thans deze
zitting te sluiten en Vrijdagvoormid
dag na comité-generaal om half elf in
openbare vergadering de synode te
sluiten.
Ned. Herv. gemeente te Boskoop.
Bij de Woensdag gehouden verkie
zing van drie gemachtigden in het
kiescollege der Ned. Herv. gemeente te
Boskoop (uitgestelde stemming 1925)
weiden op de vrijzinnige candidaten
251, op de rechtzinnige 347 stemmen
uitgebracht, zoodat de laatsten (gecani-
dMeerd door de samenwerkende con-
fessioneelen en gereformeerden) geko
zen zijn. De rechtzinnigen beschikken
nu over 11, de vrijzinnigen over 10
plaatsen in het kiescollege. Met deze
verkiezing is het dus „om" gegaan.
Dringend een andjere regeling noodig.
Een em. pred. schrijft aan het Hbld.:
In mijn tijd en vooral jji de eerste
jaren na miin indiensttreding waren
vacatures witte raven. En kwamen ze
een enkele maal voor dan konden de
zoogenaamde vacaturébeurten door de
ringpredikanten, zonder schade voor
„Maar wie zal het voor ons bewa
ren?" vroeg hij. „Mlatriona is oud; nie
mand gelooft, dat zij het eind zal be
reiken. Wij moeten nog verscheidene
weken reizen en al de vrouwen zijn
ziek."
„Laat de jongens er voor zorgen"
fluisterde zij weder. „Geef vijftig roe
bels aan Michael envijftig aan Sergius
De jongens zijn zoo verstandig en voor
zichtig als volwassen menschen. O, zij
zijn mij tot zooveel hnlp en troost ge
weest, die goede kinderen! Er zal niet
veel meer te verdeelen zijn, wanneer
gij te Irkoetsk komt, maar daar zult
gij werk vinden."
„Ik zal er morgen met Alexis over
spreken" zeide Kharitou.
„Nu ben ik gerust" hernam zij,. „Ik
dacht, dat ik heden zou sterven, maar
ik heb God gebeden, dat Hij mij tijd
zou geven om u dit te zeggen. Thans
heb ik aam niets meer te denken dan
aan de zaligheid, die. ons wacht, wan
neer wij allen weer vereenigd zullen
zijn bij den Heer. Wij waren zoo ge
lukkig te Knishi, niet waar, lieve
man?"
„Ja, dat waren wij" antwoordde hij
snikkend.
„En wij zouden het ook te Irkoetsk
geweest zijn, maar ik ben nru uitgeput
naar lichaam en geest. Ik verlang er
zoo naar om deze wereld te verlaten.
Gij zult mij en Clava in vrede laten
gaan, niet waar?"
de eigen gemeente men moest mis
schien eens in de tien weken in eejï
vacante gemeente preeken gemak
kelijk vervuld warden. Maar thans ne
men, althans in de Herv. Kerk, die va
catures zóó toe, dat de ringpredikan
ten ie deren Zondag in) den dienst van.
vele vacante gemeenten moeten voor
zien. En dat dikwijls voor een schmla
belooning;
daar in vele dier gemeenten het tra<?
teanent laag is, of' door Kerkvoogden
het vaste traktement, dat aan den ring
uitgekeerd moet Worden, met opzet
steeds laag wordt gehouden. En zoo
is het ook met de consulenten, die in
die gemeenten onder de int de laatste
jaren ontstane toestanden jaar in jaar
uit wekelijks moeten catechise eren,
maar daarvoor in meer dan één ring
in een geheel jaar f100 belooning ontr
vangen; terwijl ze zelf nog voor hun
reiskosten zorgen moesten.
En zie, dat lijken schrijver decet
toestanden, die toch niet langer mogen
worden bestendigd. De arbeider is zijn
loon waard, zegt de Schrift. En daar
om zonden vooral in die gemeenten,
waar door de Kerkvoogdij moedwillig
de vacature langer dan noodig -is, ge
rekt wordt, deze althans uit de door
haar beheerde en vaak zoo ruime fond
sen moeten zorgdragen voor een be
hoor lijk e vergoeding diier vacature-
beuten en van de diensten dOor den1
consulent bewezen.
BINNENLAND.
Een motie verwacht.
Naar „De Rsb." uit parlementaire
kringen mededeelt, zou er vandaag bij
den aanvang van het debat over het
tractaat een motie van verschillende
groepen worden voorgesteld, om de
regeering te verzoeken het ontwerp
terug te nemen en te trachten, alsnog
met de Belgische regeering .nadere
besprekingen te houden over de in de
motie aangegeven punten.
Een adres van de K, v. K. aan den
Minister van Justitie.
De Kamer van KoopJaandel en Fa
brieken te 's-Gravenhage heeft aan
den Minister van Justitie een adres
gezonden, houdende verzoek:
le. het daarheen te leiden, dat spoe
dig een nieuw wetboek van Burger
lijke Rechtsvordering tot stand kome*
gegrond op de beginselen, aangegeven
in bet ontwerp der commissie-Grata-
ma, aangevuld met bepalingen om
trent deskundige medewerking in den
in bedoeld adres aangeduiden zin;
2e. bij de benoeming van rechters,
meer dan tot heden placht te geschie
den, mannen te willen beno'emen, ge
schoold in de practijk;
een wijziging in de wet op de Rech
terlijke Organisatie te willen voorstel
len, waardoor de competentie der kan
tongerechten in burgerlijke zaken
wordt verruimd.
Gepaste bezqlnigmgsgeest?,
In een nota, naar aanleiding van
het verslag der Tweede Kamer betref
fende het wetsontwerp tot wijziging
van de begrooting van Binnenland-
sche Zaken voor 1926, merkt de mi
nister op, dat de algemeene opmer
king, dat uit dit wetsontwerp niets
zou blijken van gepasten bezuinigings
geest, kwalijk weerlegd kan worden,
nu niets tot staving der bewering
wordt bijgebracht, en in het verslag
zelf geen enkele post bestrijding vindt
Groot-'s-Gravenhage.
In het algemeen verslag op de Haag
sche gemeentebegrootnag betoogden
vele leden de noodzakelijkheid, dat B.
en W. de noodige maatregelen nemen
ten einde grenswijziging dezer gemeen
te door annexatie van een gedeelte
der gemeente Wassenaar te bevorde
ren.
Eén ontvanger voor moer gemeenten.
De minister van Bmnenlandsche
Zaken beeft, naar wij vernemen, het
gevoelen van Gedeputeerde Staten
der provinciën gevraagd over een wij
ziging van de gemeentewet, met het
doel, voor meer, dan éé:a kleine ge
meente één gemeente-ontvanger aan
te stellen, zooals door liet hoofdbe
stuur van den Nederlandschen Bond
van gemeenteambtenaren is verzocht.
„Gods wil geschiede!" klonk het op
doffen toon.
Slaap en dood.
Het was een ziware verantwoordelijk
heid voor Michaël en Seilgius belast te
worden met de bewaring der gelden,'
waarvan de Stundisten den eersten
tij na hun aankomst op de plaats hun
ner bestemming moestem leven. Wel
zouden de bannelingen de karige toe
lage ontvangen, die hun vanwege het
gouvernement werd verstrekt, maar
deze was geheel onvoldoende om in
hun onderhoud en dat dor hen verge
zellende vrouwen en kinderen te voor
zien .Den volgenden dag was Tatiania
in de gelegenheid om hot papieren
geld tusschen de voering van de jas
sen der knapen te naaien. Het was een
drukke dag. de vrachtwagens werden
ontpakt en de winterkleederen, die de
vrije bannelingen meegenomen hadden
uitgereikt, maar alles waB nat en be
schimmeld, want de zakken, waarin
men die kleedingstukken had meege
bracht, waren doorweekt van den re
gen en van de sneeuw. De veroordeel
de ballingen, die huni winterkleederen
uit de magazijnen van he*t gouverne
ment kregen, hadden ten minste het
voordeel, dat die droog en> warm wa
ren. Eenigszins verkwikt «n versterkt
zette men de reis voort-
CWordSt vervolgd*.
