CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 7de JAARGATvR? WÖETNoDA'G 8 SEPTEMBER 192® NUMMER 1920 COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal I 2.50 Per week 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. 1 EERSTE BLAD. V Militaire gebreken. De beruchte marsch van het 13e te Maastricht heeft o.m. ook geleerd, dat een officier van gezondheid niet het laatste woord heeft als de lichamelij ke welstand van den troep op het spel staat. Gevolg van militaire hiërarchie zou men denken. De Commandant staat toch boven den dokter. Niet geheel. In het algemeen kan men zeggen, dat aan de hygiënische •verzorging van ons leger nog al het een en ander ontbreekt. Ook dat is oorzaak. De Tel. wees er nog kort geleden op door aan de hand van een in Enge land ingevoerd Militair geneeskundig Eakboekje enkele beschouwingen te geven. Er zijn altijd officieren van gezond heid geweest, alduè de Tel. die zich in vredes- en mobilisatietijd verdien stelijk gemaakt hebben door naai* hun vermorgen bij te dragen tot de hygi ënische opvoeding van Jan Soldaat en tot de hygiënische voorlichting van lagere en hoogere militaire autoritei ten, aldus De Kroniekschrijver van het „Tijdschrift voor Sociale Hygiëne" Maar was dat voldoende? Was, ge zwegen van waardeering. het gehoor van het oor, dat men ten bureele der snel stuivertje verwisselende Inspec teurs van den Geneeskundigen Dienst der Landmacht aan hun adviezen leende, daarvoor wel voldoende ge voelig? We zullen geen voorbeelden noe men. Wij willen geen gevoeligheden treffen. Maar zwijgen over dit alles willen we niet. Voof alles ontbrak één ding: de systematische beoèfening der militaire hygiëne. Ja. zelfs een systematische opleiding van reserve officieren en officieren van gezond heid, in miljtaire hygiëne. Materieele en personeele hulpmiddelen ontbraken en nog veel meer. Om niet onbillijk te wezen, wordt gaarne toegegeven, dat de huidige inspecteur naar ver mogen naar verbteering streefde en streeft. Maar dat vermogen was, resp. is. beperkt. En blijkbaar kon of wilde hij het departement niet er van over tuigen, dat vooral en voor alles voor dit deel van zijn "taak meer man- ;nen en meer geld volstrekt onmisbaar moeten worden geacht. De militaire hygiène toch in ons land. beperkt zich vrijwel tot syste matisch drinkwateronderzoek en uit Iden aard der zaak betrekkelijk opper vlakkig epidemiologisch onderzoek hij de sporadische gevallen van be smettelijke ziekten. Maar het voor naamste: systematische, hygiënische opvoeding van den troep, systemati sche, hygiënische controle van kazer nes en kampementen, systematische hygiënische controle van kleeding, voeding en reiniging der manschap pen ontbreekt geheel of bijna geheel. Het is hier weer het gewone cirkel gangetje. In de Kamer klinkt de leuze „geen man en geen cent" of „nog meer bezuinigen." Daarna wordt be zuinigd en dan ziet men de gebreken. De menschen van geen man en geen cent zijn dan vaak de grootste sohreeu wers over onrecht en tekortkomingen. Wij willen volstrekt niet beweren, dat de verhoudingen in het leger goed zijn. Met name de hygiënische verzor ging laat te wenschen over. Evenmin sluiten wij het oog voor het droeve gevolg van het te gering tellen van een medisch advies tegen een te zwa- ren dienst. Maar een der grondoorzaken van de degeneratie, die daarin openbaar wordt, is toch dat ons leger niet in staat is alles te verzorgen zooals het behoort, omdat de Volksvertegenwoor diging de middelen onthoudt. Dat werkt neerdrukkend en üesor- ganiseerend. V H#et verkeerde adres. Zooals we gisteren reeds meedeel den, hebben Curatoren van het Gym nasium in de slechte uitkomsten van het laatstgehouden eindexamen aan leiding gevonden zich met een circu laire te wenden tot de leerling en. Het gedrag van deze jonge men schen laat veel te wenschen over. Zij letten niet op in de les. Toewijding en ijver ontbreekt teveel bij de studie. Voorts wordt geklaagd over het vele spieken. Ook het leven buiten de school laat te wenschen over. Vooral het des avonds laat en het teveel uitgaan werkt nadeelig op de gezondheid en de werklust. Het dansen, overmatig beoefenen van sport, het geregeld be zoeken van bioscopen, schouwburgen en concerten, maakt een goede voor bereiding onmogelijk- BUREAUHooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58935 i Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertent!8n per regel 23*/» cent Ingezonden Mededeeüngen, dobbel Uriel Bij contract, belangrijke redactie. Kleine ndrertentlftn bij vooruitbetaling van tan hoogate 30 woorden, worden dage- lijka geplaatst ad 40 cent Het zijn de reeds zoo vaak gehoor de klachten. Onze jonge menschen toonen geen waren levensernst. Dat is niet een kwaal alleen van heden, maar dat kwam ook reeds vroeger voor. Alleen het kwaad heeft nu waarschijnlijk grooter afmetingen aangenomen. De normale leeftijd voor het Gym nasium bezoek ligt tusschen het 13e en 19e levensjaar. In die jaren is het leven onevenwich tig. Alleen verstandige leiding en ge kweekte levensernst kan het even wicht bewaren. Dat is een levensregel welke geldt voor alle menschen. Een zeer normale levensregel. Wie buigt voor Gods geboden, zal zich daarbij afhankelijk weten van zijn Schepper. Hij zal God bidden om wijsheid voor zich en voor zijn kin deren. Maar ook in Gods algemeene gena de geeft God nog opvoedingswijsheid en kinderlijke gehoorzaamheid. Daarom lijkt het ons zoo verkeerd om een dergelijk ernstig woord tot de leerlingen te richten. Dat woord, van vermaan gaat over hun hoof 1 en heen. Het is een uiting van de slappe hou ding van onzen tijd. Zoo kweekt men onevenwichtige menschen. Op zijn best zullen de leerlingen een tijdlang onder den indruk komen, duurzame verbeteringen verkrijgt men daardoor niet. Wanneer de ouders de klem van hun gezag verliezen, kan van de kin deren geen juiste levensrichting ver wacht worden. In den weg van ge hoorzaamheid en verstandige tucht, moet het ontwikkelend leven tot zelf standigheid gebracht worden. Dat is de regel. Zelfstandigheid leert men het best langs den weg van gehoorzaamheid. Gehoorzaamheid aan de ouders, maar ook gehoorzaamheid op school. Huisgezin en school moeten daarin hand aan hand gaan. Die twee wer ken aan dezelfde opvoeding. Dat is het begin. Daaruit ontwik kelt zich de zelfopvoeding. Daarom is naar onze meening het woord van vermaan zeer goed in we zen, maar aan het verkeerde adres ge richt. Mogen het de ouders ter harte nemen. Dan is er hoop voor de kinderen, STADSNIEUWS. Standbeeld van Jnliana van Stolberg. Naar men ons mededeelt, zullen de Ghr. Ned. Vrouwenbond (afd. Leiden) en de Chr. Oranjevereeniging alhier op Woensdag 22 September a.s. in de Stadsgehoorzaal een grooten feest avond houden. Het doel van dezen feestavond is, be langstelling te wekken voor de op richting van een standbeeld van Juli ana van Stolberg, de stammoeder v. ons Vorstenhuis. Zooals bekend is, zal de onthulling van dit standbeeld plaats hebben op den 18den verjaardag van H. K. H. Prinses Juliana. Nadere bijzonderheden omtrent den feestavond ontbreken nog. Dr. J. A. Schouten. Dr. J. A. Schouten, hoogleeraar aan de Technische Hoogeschool te Delft, is toegelaten als pri vaat •docent aan Leidsche Universiteit om onderwijs te geven in de Wiskunde. Nieuwbouw A. Waals. De bekende firma A. Waals alhier, welke haar magazijnen aan de Haar lemmerstraat geheel nieuw opgebouwd heeft, hoopt de volgende week 16 Sep tember de nieuwe zaak in gebruik te nemen. Leidsche Reddingsbrigade. De Leidsche Reddingsbrigade (L.Z. C.) bericht, dat wederom een kastje met reddingslijn is geplaatst op het voorerf der fa. v. d. Loo, Haarlemmer trekvaart en één Oude Rijnhoek Hoog straat. Reddingshaken aan Greinbrug (Langegracht Oostdwarsgracht) Kar- nemelksbrug (N. Rijn Gangetje (Bor- stelbrug zijde Nederlandsche Bank) en Houtbrug (Zw. SingelKorevaar- str.) Door de ruime bijdrage van den weMadigheidsavond van 15 Mei in de Gehoorzaal zijn thans nog te plaatsen een 20-tal haken en een 10-tal lijnen. Wie geeft schriftelijk een gunstig punt op voor plaatsing van lijn of haak aan A. J. v. d. Lijke, Oude Singel 14 of W. F. van Ingen Schenau Jr. Aal markt 7. Het Gymnasium. De 'door Curatoren van hiet gym- nasiumt ot de leerling-en gerichte circu laire luidt als volgt: „Volgens het eenparig oordeel van Curatoren van het Gymnasium is het resultaat van de gehouden examens en met name van het gehouden eind examen verre van icuns?^ dat aeeft Curatoren aanleiding het volgende on der de aandacht der leerlingen te brengen. De leerlingen, die het Gymnasium bezoeken, komen daar om zich in een zesjarigen cursus voor te bereiden voor de universiteit, ten einde na afgelegd examen in staat te aijn het academisch onderwijs met goeden uitslag te vol gen. Zij moeten dan geleera hebben; te werken en dat au gesqhiedt in dét laatste tijden bij velen niet of zeer slacht. Zij letten niet op in de les, luister reai niet met volle aandacht naar het onderwijs 'dat gegeven wordt; zit zijn er niet bij, althans liet met geheel hun geest, en zij laten zich afleiden door Hun medeleerlinge! en door velerlei wat buiten de school' behoort. Op die! wijze kan het onderwijs geen vrucht dragen. Die leerlingen moeten de waai heia begrijpen van Eet non scholae sed] vitae discimus, den ernst van die spreuk gevoelen. Laar voortdurend^ voor oogen houden- Doel van het on derwijs is niet het bokalen van hooge cijfers; die cijfters hebben alleen waar de, wanneer zj naar waarheid getui gen van ijver «n toewijding, nietalleem op de school,, maar ook thuis,en aarj deze ijver en deze toewijding c n bre kc helaas, vaak d te veel. Vervolgens vijzen Curatoren .op het overdreven uitgaan van vele leerlingen vooral des avonds en vaak tot een laat avonduur, zee® ten nadeele van de gezondheid, vai de werklust, van de rrischheid bij bt werk. Het vele dan sen, de overnatige beoefening van sport, het geregeld bezoeken van bios copen, scnouwourgen en concerten, draagt stellig liet bij tot degelijk wer ken en tot eet goede voorbereiding, voor univensatar-ondervvijs. .Voorts wens hen Curatoren vooral1 te waarschuwer tegen het zoogenaam de spieken. Hsrbij herinneren zij er met nadruk an, dat de leerlingen' van het Gymnaium hun kennis en we tenschap moe'dg verkrijgen ten bate van zich zeiven, voor hun toekomstige studie en niet voor een tijdelijk eni schijnbaar slagei: ie academische exa mens worden ale«i mondeling afge nomen, spiekei s dan uitgesloten, men slaagt daar alleen door eigen ken, nis. Curatoren Ebben dan ook denj leeraren verzoch) om zeer streng op 'dit euvel toe t e zien en bij het be trappen van_ ledingen, die er zich aan schuldig nken, onherroepelijk een nul op het mport in te vullen* ten nadeele van in eindcijfer en ter openbaarmaking m hun bedrog en] hun dwaasheid. Curatoren vergen niet, dat het zwaarbeladen progimma veel van de) leerlingen vergt, e dringender spor ren zij aan tot plhtsbetrachting. Zij; hopen, dat hun ernige waarschuwing ter harte worde pnomen, vooreerst, in het belang der hrlingen, maar dan; ook tot bevorderir van den goeden] naam van het Gynasium". Kranige adding. Omtrent hef on^al dat gistermid dag aan de Hkvenilaats vond verne men wij nog, dat knaap dien het ongeval overkwam Ie 6-jarige W. H. R., was. Hij viel sdenderwijze van een kolenschuit in water, en zonk onmiddellijk. Aan.nkelijk poogde men den knaap nojop te halen met een dreg, doch zond(resultaat. Op dit oogenblik kwam ere havenrecher cheur H. Horn bij, o zijn jekker uit trok en zonder aarztng in het water dook. Direct bracht ij den drenke ling boven, die reeds&wusteloos was. Na eenigen tijd kunsaatige ademha ling te hebben toegegt mocht men erin slagen het bewifcijn weer op te wekken. De heer Hom is duiier wel duide lijk het middel geweeom den jongen van verdrinkingsdood, redden. Het geheele geval Dnt nog eens duidelijk de groote bekenis van het zwemmen, vooral vooruenschen die dagelijks op of bij het iter verkeeren Aanwinsten van de Opbare Leeszaal en Bibliotheek „ïtvens." Geerlings Briefsteller. 26. Visser, W. J.. Inleiding de expe rimenteele psychologie Cpaedagogie. Zwanenburg, S., Inleidi,tot de psy- ler, A. J. de, Vertrven. Heiligen en bun attribu. Gogh, V. van, Brievan a'zjjn broe der. 3 dln. Hendrick, B. K, Het leven de brie ven van Walter H. Page. Pierson, J. H., Sir Willianm Horne en de Canadian pacific apoojg. Geerke, H. P., De Kransch3V0iutie, Loosies, A., Sprokkelingen Neder land. O serie UIIV. Kerken g^da- buizen. Raptchinskv, B., Peter de x>te in Holland in 16971698. Ontwikkeling, De, van de el6citeite voorziening van de gemeente Jen en omgeving. Haersolto, J. W. J. van, Zjizea; handboek voor tourist en reer. Nielsen, H. K- De halve waroryyt. Schuiling, R., Finland. Mc. Govern, W. M., Als koelie ver momd naar Tibet. Blink, H., Opkomst en ontwikkeling van Sumatra als economisch geografisch Borrmann, M., Soenda, een reis door Sumatra. Holthus, W., Celebes onbekende gebie den en volken. Mansvelt, N. M. F., Geschiedenis van de Ned. Handelmaatschappij. dL 2. Gerritsen, J., De welvaart van Indië; voordrachten over Indische economie. Det, E. J. van, School en ouders in hun onderlinge samenwerking; een pro gramma voor ouderoommissie en ouder avonden. Haberlin, P., Wegen en dwaalwegen der opvoeding. (W. B.). Scott, Dukinfield, H., De evolutie der ■planten. Koning, M. de, Het dierenleven in on ze bosschen. Vijverberg, J., Vogelidyllen; trouwe wachters. Günther, H., In het land der duizend wonderen; een boek over het mensche- lgk lichaam voor iedereen. Ortt, F., Hoe staan de vivisectie-be strijders tegenover de serum- en vacci natie-therapie. Dwijk, L. J. G. van, Legeeringen, ha re samenstellingen en toepassingen (We ten en kunnen 1926). Dix, J. F. Oh,, Van dag tot dag in den tuin. Heid^Maatschappij De Nederlandsche, H at zij is, wat zij doet, wat zij beoogt, hoe zij werkt. Rietveld, N. M. J., Het patroon-tee kenen van eenvoudige kleedingstukken, voor kweek-, normaal- en U. L. O.-scho len. Gedenkboek ter herinnering aan het tienjarig bestaan van de Ned. vereen voor radio-telegrafie 19161926. Kleykamp A. J„ Oud Chineesche kunst vanaf baar oorsprong tot aan Ellens, H., Onze disch. De toegepaste kunsten in Nederland. Bredius, Dr. Abraham, 18551925. Album hem aangeboden op 18 Aprii '925- Martin, W. Jan Steen; over zijn leven en zjjn kunst. Peintres suisses, Quelques: Hodler, Burnard, Fontanez, Forestier Giacomet- ti, Giron, Ihly, Menm Pahnke, Vibert. Plasschaert, A., Muurschilderingen. 1926. De toegep. kunsten in Nederland. Kunstbreiwerk, met vijftig aïb. en twee bijv. voor telpatronen. Wessem, H. J. van, Wat borduur ik op mijn japon; handl. voor verschillen de soorten borduurwerk. Fiotohandbuekje „C&pi": opgedragen aan de gebruikers van Capi foto-arti kelen. Projectie-handboekje; bet gebruik v. de projectie-lantaarn, de episcoop en het bioscoop-apparaat. Ritter, Jr, P. H., De lusten en lasten der redeneerkunst. Loenderts Jr., P., Het Wilhelmus van Nassaue; met verklarende en historische toelichting. 1925. Multatuli: pseud, van E. Douwes Dek kar. Brieven van Multatuli; bijdr. -tot de kennis van zijn leven, gerangschikt en toegelicht door Mevr. Douwes Dek ker. Hamminck Schepel 18911896. 9 dln. Voorde, U. van de, Guido Gezelle. 11926. Bloemink, F., Liefde's daemon; too- neelspel inj bedr. 1926. Boudier Bakker, Ina, Springvloed; too neelspel in 3 bedr. Verleden; drama in 3 bedr. 1926. Heyermans, H., Beschuit met muis jes; een familiegebeurtenis in 3 bedr. (CT. B.). Eén Mei: dramatische schets in één bedrijf. (T. B.). Nummer tachtig; dramatische fan tasie in één bedrijf. (T. B.). Mirakelspel, Een, van onze lieve Vrou we; naar net oud Fransch, door S. Koster. 1923. Suohtelen, N. van, Het daget in het Westen; kluchtspel in twee bedr. (T.B.l Cock, A. de, Vlaamsche sagen uit de volksmond. 1921. (VL Bibl.). Sixma van Heemstra-Schimmelpen- nincK A., Uit bet grijs verleden. 1926. Nahon, Alice, Keurgedichten uit de „IVondelingkensen „Op zachte vooi- zekens". Schürmann, J., Uit de stilte. Vos, Margot, Vlammende verten; ver zen. 1926. Coppée, F., Contes rapides. Poe, H, Histoires extraordinaires; trad. de Charles Baudelaire. Birmingham, G. A., Spanish gold. Kipling, R., Puok óf Book's mil. Stevenson, R. L, Kidnapped. The Silverado squafters. en Lloyd Osborne, The ebb tide. Williamson, C. N. an A. M., A sod- diar of the legion. Band, ,V.P Und sie arfhhrt ee dqph; und ariiare Humoresken. Böroe; L., Dar NaiT im weiszen Schwro. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Overdracht Landvoogdij in IndiB. Buitenland. De raad van den Volkenbond heeft het bijeenroepen van een diplomatieke conferentie tegen de in- en uitvoerver boden goedgekeurd. De Brltsche mijneigenaars zijn be reid te onderhandelen. De mijnwerkersieidors zijn plotse ling naar Londen geroepen. De daders van den aanslag op den D-trein bij Leiferde hebben bekend. Doitschland tot den Volkenbond toe gelaten. Salzer, M., Das lustige Salzer-Buch: heitere Lektüre und Vortrags-Stücke* gesammelt uad herausgeg. von M Sal zer. Bergse, V., Studentenlebeu og stu- dielio; erindringen fra midten af lorrie® aanhundrede 1903. Borel, H.. Van leven en dood. Draayer de Haas, Albertine, De vlucht 1926. Feen, A. H. van det, De idealist. Fèbre, S. S. le^ Ascon de Fries. Gogh-Kaulbach, Anna van, Het on misbare. 1..1^aY®^aar» J-i ^0 weg tot de werke lijkheid. Jaarsma, H. Th., De groote twijfel. 1920. (This V). Jong, A. M. de, Flierefluiter opont- houd. 1920. (iVierjjntje Gijzen's jeugd H) Knuttel-Fabius, Eiize, Onder de ko renmaat. Kragt Hz., F., Benty van Hoogvelden. Maas-van der Moer, Agnes, Het eeuwi ge rhythme. Man, H. de, Weideweelde. Ortiz Echaqüe-Smidt, Eiisabeth, De put der oude estancia. Courths-Mahler, Hedwig, De drie ge zusters Randorf. Dickens, Ch., Een reiziger die geen handel drgft. Filantropie; door de schrijfster van Elisabeth and her german garden. Hamsun, K., Pan; uit de papieren van luitenant Thomas Glahn. Lokken, Th. 0., Klaus Bjerg en Bodil. Manzoni, A., De verloofden. Oppenheim, E. Ph., Afgodsbeelden. Per ets, J. L., Joodsche volksverhalen. (W. B.). Beymondt, W. S., De boeren; H Win ter. Roberts, Oh. G. D., Koningen in bal lingschap (W. B.). Kunne, J. F., Onder het dak der pas torie. Burgerlijke Stand. Geboren: Wilhelmina Vergina, d v C. v d Klaauw en A. P. Hoogen- boom; Johannes, z v J. de Haas en A. H. van Oosten; Jan9je, d v L. Ouvver- kerk en J. Stikkelorum; Susanna; d v G. Koet en VV. Blok; Wilhelmina, d v J. Stoute en A. C. Bavelaar; Johan nes Wilhelmus Anth.s z v J. J. Smit en W. Eichler; Catharina. d v P. C. v d Sleet en M. Klinkhamer; Cornelia, d v D. Kraay en J. W. Anes: Johan nes Marinus, z v J. M. Seriier en S. Zwanenburg; Johannes, z v W. F. de Wolf en E. Kooien; Gerrit, z v J. Ze venhuizen en J. Kranenburg; Gerarda Johannes Libs, z v P. H. van Ulden en J. C. W. Bouman; Jan Hendrik Gijsbert, z v J. H. G. van Lit en M. C. Verkade; Maria Clasina, d v id. id.; Anthonius. z v H. Boom en J. C. C. Ramak; Everdina Maria Catha. d v A. Jansen en C. Delfos; Willem, z v K. Breuker en J. TEcluse; Leendert, z v S. Janse en M. C. Buis; Arnoldus z v W. Clements en G. Oostwald; Ger rit, z v id. id.; Maria Antonia. d v F. Spangier en M. A. v d Heuvel; Johan na Anna, d v Q. H. Wubbels en A. J. v d Hoeven; Anna Maria, d v J. L. v d Meer en C. J. K. Pont; Cornelia Christa. Adria. d v H. T. Heeman en M. H. v d Zijden; Jan Cornelis. z v C. J. Spruyt en C. Kleer; Sibilla. d v P- v d Zeeuw en P. Flandrijn; Dieuwke, d v W. Heins en M. Donker; Lena, d v H. van Duyl en C. Otgaar; Jacob, z v J. Brussee en C. H. Tegelaar. Gehuwd: P. de Lange. jm. en C. C. B. R. van Voort, jd; J. Piket jm. en A. J. de Winter, jd; D. Ernst, jm. en C. Habraken, jd: J. H. Geenja&r. jm. en L. Brussee. jd; H. J. van Dam, jm. en J. Roelandse, jd; C. v d Reis den, jm. en L. de Kier, jd; N. Boom, jm. en M. van Kampen, Jd; C. v d Ak ker, Jtn. en C. W. van Dieren, jd. Overleden: A. WallaartMak- koo, wed. 80 J; E. Hogeveen wed. den Booai, 46 J. van Es. zn. 2 mnd; C. Voskamp wed. Knol 89 j; J. van Rul- tenburgde Groot, vr. 04 j; D. A. van 'tRiet, m. 44 j; L. Visser, wedr. 70 i;, P, van Ruiten, zo. 7 h J8. v d Worm— «4. i- jkjtt ïgöia «n-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1