CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste jieuwsjo dit Nummer.
7de JAARGANG
DINSDAG 31 AUGUSTUS 192Ö
r9f3'
GODRANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone edvertentiSn per regel 227» cent
Ingezonden Mededeellngen, dobbel Uriel
Bi) contract, belangrijke redactie.
Kleine advert en ti Sn bij vooruitbetaling
▼aa ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaaUt ad 40 cent
Oil nummer bestaat ai! TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Een afscheidswoord.
Alles heeft zijn bestemden tijd. zegt
de Prediker en alle voornemen onder
de zon heeft zijn bestemden tiju.
Er is een tijd om te komen en een
tijd om te gaan.
En zoo is dan nu voor mij, nadat
ik vanaf de oprichting van de ^Nieu
we Leidsche Courant" aan ons blad
mocht werkzaam zijn, de ti.ia geko
men dat ik dien arbeid zal neerleggen
en aan een ander overdragen.
Dat onze jaren zijn als een gedach
te is mij ook in de ruim zes jaren,
die ik het voorrecht had in Leiden te
vertoeven, gebleken.
'tls als de dag van gisteren, dat
het eerste nummer van on3 blad, nu
reeds door 1912 nummers gevolgd, ver
scheen.
Zie ik terug op de jaren hier door
gebracht, dan heb ik alle reden om te
danken voor de ontvangen voorrech
ten. Te danken allereerst, omdat God
mij in staat stelde steeds met opge
wektheid mijn arbeid te verrichten,
en te danken ook daarvoor, dat er bij
alle teleurstelling, die het deel is van
hen. die aan de Christelijke pers ar
beiden, toch ook zoo heel veel was,
wat tot blijdschap stemde.
Over gebrek aan waardeering heb
ik niet te klagen gehad.
Al ontbrak de critiek niet als re
gel broederlijke en opbouwende cri
tiek daarnaast mocht ik. niet het
minst ook de laatste maanden, talrij
ke en soms treffende blijken van waar
deering ontvangen, die mij het bewijs
leverden, dat al wordt de Christelijke
pers soms stiefmoederlijk behandeld,
er toch ook zeer velen zijn, die de be-
teekenis en de noodzakelijkheid van
die pers ten volle verstaan en die,
overtuigd van de moeilijkheden waar
mede zij, die aan de Christelijke pers
arbeiden te kampen hebben, niet na
laten telkens weer van hunne warme
belangstelling blijk te geven.
Werkte de onaandoenlijke koudheid
van velen vaak deprimeerend. de har
telijke waardeering, die daarnaast
openbaar werd, heeft mij meermalen
verkwikt en beschaamd tevens.
Ja, ook beschaamd.
Want ook deze arbeid was gebrek
kig, ook dit mooie werk werd door de
zonde bezoedeld.
Want een mooi werk is het. te mo
gen arbeiden aan de Christelijke pers.
Welk een voorrecht, dag aan dag,
tot duizenden lezers te mogen spre
ken, voorlichting te mogen geven, te
mogen propageeren die beginselen, die
geput zijn uit het Woord van God.
Welk een voorrechtte mogen wij
zen op Hem, die alles heeft gescha
pen om zijns zelfs wil, van Wien alle
gezag afdaalt en te mogen opwekken
in des Heenen wegen te wandelen en
zijne heilige oTdinantiën tot toepas
sing te brengen in het maatschappe
lijke en staatkundige léven.
Maar bij het zien van al die voor
rechten wordt het ook pas duidelijk
hoe gebrekkig het werk was. hoevee)
hout, hooi en stoppelen, pestenii om
te vergaan, er bij dezen arbeid is ge
weest.
Thans, nu ik gekomen ben aan het
einde van mijn taak als hoofdredac
teur van ons blad, is het mij een be-
I hoefte mijn hartelijken dank uit te
spreken voor het vertrouwen door
Commissarissen en Directie in mij ge
steld en voor den steun en de mede
werking. die ik van hunne zijde steeds
mocht ontvangen.
Moge God hun arbeid in het belang
van ons blad en onze beginselen zege
nen en mede door den daadwerkelij
ken steun van ons Antirevolutionaire
volk. hen geven de vervulling van hun
idealen ten opzichte Van ons orgaan.
Niet minder dankbaar ben ik voor
de hartelijke medewerking van het
'.overige redactiepersoneel. die het nun
ne deden om mijn taak te vergemak
kelijken en mede voor den steun, die
ik van meelevende lezers en stille me
dewerkers mocht ontvangen.
't Scheiden is mij en mijn gezin niet
gemakkelijk gemaakt.
Integendeel.
Maar 'tis mij wel vergemakkelijkt,
omdat ik overtuigd ben in den heer
D. Hu in ink, dien ik sinds vele jaren
ken en dien ik bij dezen aan de lezers
voorstel, een opvolger te hebben ge
vonden, die mijn arbeid in denzelfden
geest zal voortzetten.
Gaarne beveel ik hem en zijn arbeid
bij de lezers van ons blad aan.
Moge het hem aan de noodige me
dewerking en de onmisbare waardee
ring, niet ontbreken.
Ik zou niet eerlijk zijn, wanneer ik
in dit afscheidswoord verzweeg, dat
er naast de velen die met woord en
daad hunne hartelijke belangstel
ling voor de Christelijke pers open
baarden, ook nog velen zijn, die geen
oog blijken te hebben voor de groote
beteekenis van de Christelijke pers en
die daardoor oorzaak zijn, dat onze
„Nieuwe Leidsche Courant" niet zóó
hare vleugelen kan uitslaan, als Com
missarissen. Directie en Redactie dit
zouden wenschen.
Ons blad zou in deze omgeving een
eerste plaats kunnen innemen en
een onberekenbaren invloed kunnen
uitoefenen, indien slechts allen van
wie dit op grond van hun beginsel
verwacht mocht worden, met beslist
heid partij kozen tegen de neutrale
en vóór de Christelijke pers.
Nog maar al te groot is het getal
van hen, die door hun onverschillige
hourlinig de ontwikkeling van onze
pers bemoeilijken,' de vijanden reden
geven om te juichen en de doorwer
king van de Christelijke beginselen in
ons volksleven tegenstaan.
Van harte hoop ik, dat zii zullen
inzien de groote verantwoordelijkheid
die zij daardoor op zich laden.
En voorts, make God ons allen,
waar wij dan ook zijn en welke taak
Hij ons dan ook heeft opgelegd, ge
trouw.
Vinde de bede uit het oude Wilhel
mus, die wij vooral op dezen verjaar
dag van H. M. onze geëerbiedigde Ko
ningin, gaarne op onze lippen nemen
nu en steeds weerklank in ons aller
hart:
Mijn schild en mijn betrouwen
Zijt Gij. o God, mijn Heer!
Op U zoo wil ik bouwen.
Verlaat mij nimmermeer!
Leiden, 31 Augustus 1926.
R. ZUIDEMA
LOF EN DANK.
„Lof en dank den God der Vaad'ren!"
zegg' het volk zijn Koning na!
Maar dat Neerland bij Gods werken
ook Zijn wenken gadesla,
Dat wij 't vragen zonder uitstel, dat wij
't vragen voor Zijn troon,
Welke weg en wat beginsel door deez
uitkomst wordt gehoon!
Wat thans plicht is, wat behoefte,
voor de Natie voor 't geslacht.
Dat weldra ons gaat vervangen, en een
erf'nis van ons wacht.
Zoo zong Da Costa in 1844.
Lof en dank ook heden.
Ook ongetwijfeld heden op de lippen
van Hare Majesteit onze geëerbiedigde
Koningin.
Lof en dank den God der Vaad'ren,
zeggen ook wij heden onze Vorstin na.
God spaarde Haar weer een jaar.
Mocht deze jaardag aanbreken niet
voorafgegaan door zielontroerende
rampen, zooals die van 1925, toch „stor
men weken, zorgen bleven".
Hare Majesteit heeft een jaar van
zorgen met Haar volk meegedragen.
Haar gezondheid leed.
Zij zocht verpoozing en mocht die
vinden in het buitenland.
Maar nieuwe zorgen kwamen. Nog
steeds heeft Zij het stille buiten niet
verlaten.
Bij Gods werken gaan ook wij Gods
wenken na.
Eiken jaardag onzer Vorstinne, ook
een toogdag naar Gods troon
Dé.dr vragen wij aan Hem voor Haar
een zegen.
Een zegen voor Haar persoonlijk
Een zegen voor Haar regeering. Een
zegen voor Haar volk.
In duizenden onzer gezinnen is he
denmorgen mede een bede voor Haai'
opgezonden.
Als straks onze dagtaak ten einde is,
willen wij onze vreugde uiten. Maar
het ei,nde van den dag brengt ook de
smeekbede van elk Christen-huisvader,
dat God onze Koningin nog spare het
ingetreden jaar.
Zoo gaan wij biddend met Hare Ma
jesteit het nieuwe jaar in.
Geve God Haar gezondheid, vreugde,
wijsheid, kracht.
En dan:
God van Neêrland, God der Vaad'ren
Wees Gij Neêrlands Opperkonjng, Gij
het erfdeel van ons zaad!
Mocht ook nu nog eenmaal komen:
haat, verltiding, afgunst, smaad,
Dreige dwangzucht of omwent'ling
weer ons volksbestaan den dood.
Wil de Bondgenoot des Zwijgers nog
de Hare en de onze zijn? geen nood.
Zoo gaan wij vóór, 't geslacht dat na
ons komt, dat onze erfenis wacht
Moge het eenmaal roemen onze Oran
jeliefde. Onze trouw aan onze Konin
gin omdat zij is het pand van onzen
God.
STADSNIEUWS.
Nieuw raadslid.
De Voorziter vant het Centraal
Stembureau voor de gemeenteraad
heeft heden tot lid van den raad be
noemd verklaard in de vacature-Zui-
dema, den heer A. J. Schoneveld.
Koninginnedag.
Door de Leidsche Christelijke Oran-
jevereamiging is aan H.M. de Konin
gin ter gelegenheid van haar verjaar
dag het volgende telegram gezonden:
Aan Hare Majesteit de Koningen
te 's-Gravenhage.
De Leidsche Christelijke Oranjever-
eeniging, innig dankbaar voor uwer
Majeeteits 'herstel, zii het vergund,
Uwe Majesteit met Haar Huis aan.
te bieden de uit ons hart gewelde ge-
fukwensciïen, nu t God heeft "behaagd,
Uwer Maj'esteits dierbaar (even ook
voor ons volk weder een jaar te spa
ren. Zij doet dit met de vurige bede,
dat 't Hem behagen moge, nog vele ja
ren van rijken zegen in alle opzich
ten aan Uwe -Majesteit te schenken, en
met de oprechte betuiging van onze
onveranderlijke liefde voor Uwe Maje
steit, en van onkreukbare trouw aan
het zoo beminde Huis van Oranje.
H. THOMAS, Voorzitter.
L. BOEKKOOI, Secretaris.
Proi. Br. H. T. de Graal.
Prof. Dr. H. T. de Graaf, benoemd
tot hoogleeraar in de godgeleerdheid
aan de Universiteit alhier als opvol
ger van Prof. Roessingh, heeft Zon
dagmorgen- in_ de Groote Kerk te Zut-
phen afscheid genomen van zijn ge
meente met een preek, waarvan hij
den tekst ontleend had aan Filippen-
eii I, 3: „Ik dank mijn God zoo dik
wijls als ik uwer gedenk."
Vooral de laatste dagen hadden
spr. deze woorden duidelijk voor oh
gen gestaan, woorden, welke zoo juist
weergeven wat in hem omging als hij
dacht aan de velen met wie hij in aan
laking kwam: leden van den kerke-
ïaad, collega's en zoo veel meer Het
verheugde hem de meesten dezer rond
den preekstoel te zien zitten: noode
miste hij er ds. Van Paassen. die nu
in Palestina vertoeft, en dr. Bruins,
oud-kerkvoogd, die thans te 's-Gravm
hage woont. Hen allen dankre lnj
voor den steun en de vriendschap,
hem in zoo ruime mate to^gemc-ten.
Spr. kon hen niet één voor éen af
zonderlijk toespreken, doch wensciite
een uitzondering voor ds. 1 aner te
maken, eerst een goeden bekende van
hem, thans zijn besten vriena, die
hem m alles trouw ter zijde heeft ge
staan.
Terugkomende op zijn tekstwoord,
prees Ds. de Graaf het ambt van pre
dikant, dai hem thans het heerlijke
gevoel gaf God te danken, omdat hij
zoo' velen mocht gedenken, velen van
zijn catechisaties, van zijn huisbezoek
en van zijn vrienden en kennissen,
liet ambt van predikant had hij meer
als een Godsgeschenk leeren waardee-
ren, waardoor het hem moge.ijk ge
maakt was iets, vaak een heai klein
iets, maar toch altijd iets vouc velen
te zim.
Zijn hoogste oogenblikken had hij
gehad als hij op zijn catechisaties, op
zijn huisbezoek, in zijn gesprekken
met anderen iets van het geloof in of
eerbied voor God in tal van menscben
harten bespeurd had. Als ik. vervolg
de spreker, mij goed indenk in het
geen mij als predikant het beste toe
scheen, dan zie ik daar voor mij de
gemeente, de vrijheid en de liefde.
Deze drie moeten samengaan. De ge
meente is or omdat achter onze kerk
de groote bron van ons christendom
vloeit. Ik heb gewenscht. dat er één
--arnoütite is en dat daar is vrüHetcL-
want vrijheid is de voorwaarde voor
alles. Hoe kunt gij liefde hebben op
commando? De liefde is het centrale
woord voor heel het Christendom.
Daarin ligt alles besloten.
Spreker eindigde zijn voordracht
met de hoop uit te spreken, dat de
gemeente, welke hij gaat verlaten,
den rijkdom moge deelachtig worden
welke in het Godsvertrouwen ligt
Ds. Faber sprak ten slotte een kort
woord van dank namens den kerke-
raad voor bet vele, dat ds. de Graaf
voor de gemeente Zutphen geweest
was. Ook namens den voorzitter van
de vereeniging van Vrijzinnig Her
vormden deed hij hetzelfde. Toen ver
lieten de talrijk aanwezigen het kerk
gebouw. Enkelen bleven nog. het wa
ren de intiemste vrienden en kennis
sen, die bij monde van ds. Faber aan
ds. De Graaf een aquarel van het in
terieur der St. Walburgskerk aan
boden.
3 October.
Wij vestigen de aandacht op de in
dit nummer voorkomende adverten
tie van het bestuur der 3-Oc tobervèr-
eeniging, waarbij belanghebbenden
opgeroepen worden a.s. Donderdag
avond na 8 uur in de Graanbeurs aan
wezig te zijn. alwaar de costumier
de maten zal nemen voor de te leve
ren costumes.
C. Jamin.
De vorige week deelden wii mede,
dat in het vroegere Sigarenmagazijn
„Het Hoekje" op den hoek Steenstraat
en Binnenvestgracht, een lunchroom
zou worden geopend van de bokmde
firma C. Jamin.
Van bevoegde zijde vernemen wij
echter, dat de firma Jamin in dit per
ceel geen lunch ro om zal vesti
gen, maar een gewonen winkel zoo
als genoemde firma er reeds 150 over
het geheele land in exploitatie heeft.
Van je vrienden mcrat ie 't maai
hebben.
Mej. J. C. V., huisvrouw van v. d.
B., heeft bij de politie aangifte gedaan
dat zij gisteren in het Kooihof is mis
handeld door haar vriendin, mej. V.,
echtgenoote van B., en mei. v. d. W.
Zij kreeg een bloedneus, is aan haar
haren getrokken en bovendien uitge
scholden voor al wat leeliik is.
Leidsche Spaarbank.
Bij de Leidsche Spaarbank is in de
maand Augustus ingelegd f 257.184.99
en terugbetaald f 205.187.44. terwijl 120
nieuwe inleggers zijn ingeschreven en
51 boekjes werden afp^ost.
Het tegoed der 16906 inleggers be
droeg einde Augustus f 5.939.966.59.
Beter laat dan nooit.
G. H„ winkelier in de Jan Vos-
sensteeg heeft gisteren bii de politie
aangifte gedaan, dat de bode B. uit
Lisse 20 Augustus een zonne
scherm heeft stuk gereden.
Tramstoring.
Gistermiddag omstreeks kwart voor
4 is op den Stationsweg vlak bij het
Motorhuis een bovenleiding van de
electrische tram gebroken ten gevolge
van het doorbranden van den draad
door kortsluiting.
Met het oog op het drukke verkeer
aldaar mag het een geluk genoemd
worden, dat de draad niet op den
grond terecht kwam doch in de steun
draden bleef hangen.
Bet duurde ongeveer IA uur voor
dat «en en ander hersteld was. Gedu
rende al dien tijd heeft het, tramver
keer, zoowel van de H.T.M. als van
de NZHTM. stilgestaan, zeer ten on-
gerievè van de reizigers.
Gistermiddag, kort voor het bo
venstaande plaats greep, is op het
van den tram naar Katwijk, een beu
gel vernield, doordat deze in aanra
king kwam met een uitstekend deel
van een koppeling van de bovenlei
ding
Zekere v. H .heeft gisteren, door
dat hij zijn draai te kort nam, met
zijn paard en wagen een ruit van den
sigarenwinkelier S. aan de Haar
lemmerstraat, hoek Vrouwensteeg,
stuk gereden.
Heden viert de heer W. Draaij-
er, oud-leeraar in de Ned. taal aan de
Gem. H. B. S. en zijn echtgenoote
hun gouden huwlijksfeest.
Naar wij vernemen, wordt er met
liet oog op het 95-ajrig bestaan van
'het Studentenmuziekgezelschap „Sem-
pre Crescendo" op 8 Dec. een eereco
mité gevormd.
BINNENLAND.
Afscheid Mr. Hesse.
In een speciaal daarvoor belegde
zitting heeft gisteren de Hooge Raad
afscheid genomen van het raadslid Mr.
Hesse. Het woord werd gevoerd door
den vice-president Mr. Bosch en door
den deken van de orde van advocaten
bii den Hoogen Raad, Mr. W. M. de
Binnenland.
Oranjefeesten tt Katwijk.
De Generale Synode te Assen.
Buitenland
Nieuwe voorstelen ter beëindiging
van het conflict in de Britsche mijn-
industie.
De verlenging der noodmaatregelen
in Engeland is door het parlement
goedgekeurd.
Mussolini over de buitenlandsche
politiek.
Het Bulgaarsche antwoord op de
nota zijner buurtstaien wordt onbevre
digend geacht.
Chamberlain verklaart, dat de Brit
sche regeering is tegen de inlijving van
Tanger bij de Spaansche zöne.
Ernstig scheepsongeluk in Rusland.
Brauw. Daarna dankte de heer Hesse
voor de tot hem gesproken woorden.
De Volkenbondsdelegatie.
De Nederlandsche delegatie naar de
zevende Volkenbondsvergadering, wel
ke op 6 Stptember a.s. te Genève zal
aanvangen' zal zijn samengesteld als
volgt: Jhr. Mr. J. Loudon, buitengew.
gezant en gevolmachtigd Minister te
Parijs, oud-Minister van Buitenland
sche Zaken; Jhr. Prof. Mr. W. M. van
Eysinga, hoogleeraar aan de Rijksuni
versiteit te Leiden; Mr. Dr. F. A. C.
Graaf van Lynden van Sandenburg,
oud-Commissaris der Koningin in de
Provincie Utrtcht, oud-lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal;
Prof. Mr. Dr. J. P. A. Frangois, Referen
daris, chef der Af deeling, Volkenbonds
zaken van het departement van Bui
tenlandsche Zaken, buitengewoon
hoogleeraar aan de Handels Hooge-
school te Rotterdam en Mr. J. Limburg
lid van den Raad van State, oud-lid
der Tweede Kamer, plaatsvervangen
de vertegenwoordigers.
De heer VV. G. van Wettim, Regee-
ringsadviseur in internationale opium
zaken, zal de delegatie vergezellen al9
deskundige voor opium-aangelegenhe
den
Arbeidsconflict te Lemmer.
Op de scheepswerf van de fa. Gebr.
de Boer te Lemmer, is een conflict uit
gebroken tusschen werkgevers en
werknemers, Reeds lang is de moder
ne organisatie van metaalbewerkers
bezig geweest om loonsverhóoging te
verkrijgen. Het loon der vaste arbei
ders is 50 cent, dat der losse 40 cent
per uur. Ook heeft de patroon het recht
geëischt om in den slappen tijd zon
der de voorschriften der organisatie te
erkennen de arbeiders te ontslaan.
Het door de organisatie gestelde ul
timatum duurde tot Zaterdag, -doch er
is geen gehoor op gekomen, zoodat gis
teren de staking, die het geheele per
soneel van ruim 30 man omvat zou in
gaan.
Daar de patroons echter dreigen met
ontslag en uitzetting van de arbeiders,
die huizon van hen bewoonden is he-
gistermorgen het geheele personeel op
een na op de oude voorwaarden aan
het werk gegaan.
Uff de diamantfndustrfe.
Het aantal werkloozen in de diamant
industrie te Amsterdam bedroeg in de
week van 15 tot 21 Augustus 914 tegen
1018 in de daaraan voorafgaande week
Lfngbekianen met de pauselijke vlag.
Naar aanleiding van de antipapisti
sche protestvergadering te Leeuwar
den onder leiding van Ds Lingbeek
schrijft men aan de „Tijd uit Fries'and:
le Tooneel: Uit 'n parochie van
Friesland vertrokken een paar auto's
met pelgrims naar Leeuwarden om
deel te nemen aan de H. Bonifacius-
bedevaart. In VVijtgaard, 'n uurtje van
Leeuwarden, werd een poosje stilge
houden, om de pelgrims eenige lafenis
Ut doen toekomen. In blijde stemming
zsten allen in de gemoedelijke gelag
kamer. De gele vlaggetjes hingen slap.
2e Tooneel. Van uit de „Oosthoek"
der Provincie naderde 'n tweede auto
't dorpje VVijtgaard. Vlak bij t dorp.,
bandenpeeh. De „Lingbekianen", die
opgingen ter protestmeeting stonden
op de keien ende tijd was zeer be
perkt.
3e Tooneel. 't Gezelschap „protest-
gangers" ontdekt den leegstaanden
auto bij 't café. Misschien kon die hun
verder brengen. Er op af. De chauffeur
bleek wel gevoelig voor een paar „ach
terwielen", maar hij moest eerst 't
'binnenzittende gezelschap vragen.
4e Tooneel. „Of hij met 'n ander ge
zelschap naar Leeuwarden mocht, hij
was zoo terug"