CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws is dit Hunuaer. 7de JAARGANG ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1926 ♦NOMMBR 1899 IDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS BUREAU: Hooigracht 35 TeL 1278, Postgiro 58936 I.PÜHPH PosfhftTr CIO ADVERTENTIE-PRUS Id Leiden en buiten «Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Gewone advert entiën per regel 227» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bi) contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiSn bij vooruitbetaling ▼an ten boogete 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent Franco per post per kwartaal 1 2.90 Oit nummer beslaat ui! TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Eén en nul. Een Dnitsch geleerde heeft eens ge zegd dat de mensehen zijn te verge lijken met nullen, die alleen beteeke- nis hehben als ze achter een één ge plaatst worden. Versmaden ze dien aanvoerder, dan zijn ze tezamen niets •waard. Wat een ontzettende waarheid ligt daarin^ Zijn ook wij Christenen niet allen samen nullen gelijk, als we ons niet iblijvend stellen achter den Christus. Maar ook hoe weinig waarde heeft aet denkbeeld, de werkkracht, of welk vermogen van den enkeling, wanneer het niet "gedragen wordt door 't groote beginsel. x Ook voor ons gemeenschapsleven noesten we wel steeds daarvan uit gaan. Alleen niets, maar gerangschikt achter de één, de beteekenis van tien, honderd, duizend, enz. Dit wijst, er ons ook op dat er rang orde is. Eerst door de plaatsing in op volgende reeks, krijgen die onbeteeke- .nende cijfers, de beteekenis die ze aan die é*én ontleenen. Maar dan een be teekenis zoozeer verschillend naarma te de plaats dichter of verder verwij derd van de alles beheeschende één. Die één vereenigt allen, hij maakt izich van <*11 en meester, organiseert hen tot een geheel en geeft hun be teekenis. Met die één een machtig ge tal. Zonder die éen een nuttelooze hoop. Zoo gaat het ook in het Koninkrijk Gods. Met Christus en achter Hem zijn we allen tezamen één groot getal. Ver laten we Hem, dan betekenen we niet alleen zelf niets meer, maar ook het getal decimeer en wij. Wat een ontzettende roeping! Maar ook in het leven geldt dezelf de regel. Wat een vormlooze hoop als geen organisatie ons vereenigt. Allen ohbeteekenende nullen. Maar zoodra we ons scharen in het gelid, en de naamgevende één voor ons plaatsen, worden we een rijk getal Onze historie heeft ons menig blijk gegeven van deze waarheid. Wat een verdeeldheid en versnippering als ie der zijn weg volgde. Maar zoodrh al len de handen ineen sloegen en zich plaatsten onder bepaalde leiding, ach ter een beginsel, dan leefde alles weer op. Waren niet menigmaal de Oranjes de één die beteekenis en gloed aan ons volksbestaan gaven? Waren de helden onzer historie niet eveneens vaak de figuren die ons volk wereldvermaardheid gaven? Maar ook, als na tijden van inzin king, werd wedergekeerd tot het be ginsel, en de massa zich plaatste ach ter dat beginsel, wat een volkskracht openbaarde zich dan! Hebben we ot> politiek gebied niet hetzelfde ervaren? Toen het Groen van .Prinsterer en Kuyper gelukte ons volk ,te doen beseffen dat in krachtige één- beid, in doelbewust volgen van het be ginsel. de eenig mogeliike ontkoming lag. toen hebben we een opleving gc-. kregen. Zij waren de éénen waaraan we nu nog beteekenis ontleenen. Eveneens leert ons hetzelfde begin sel, dat bij loslating van dien band de beteekenis van het geheel vermin dert, maar dat de beteekenis van de onderdeelen geheel verloren gaat. Ook daarvan hebben we historiebewijzen. Onze tijd met zijn machtige vraag-, stukken heeft het juist zoo noodig dat we ons voortdurend van de juistheid dezer theorie overtuigd houden. De beteekenis van den enkeling wordt immers met het jaar, met den dag, geringer? Organisatie is immers het macht woord van onzen tijd? Leert ons niet elke nieuwe botsing in het maatschappelijk leven dat het vooral een kwestie van organisatie is of de overwinning behaald zal wor den. Had de staking in Engeland heel het volk kunnen omvatten, het einde ware anders geweest. Maar ook juist de eenheid die het Engelsche volk toonde, toen het er op aan kwam 0111 het maatschappelijk leven op gang te houden, wsa oorzaak van den snellen afloop, De groote wereldgebeurtenissen, die ons ontroeren, omdat we er alleen niets tegen kunnen doen, zij zijn al leen te overzien als we de handen in eenslaan. De schokken, welke Europa op financieel gebied doormaakt, ze zijn alleen te doorstaan als er een ge meenschappelijk besef van den ernst der tijden ontstaat. Allen achter de één, dat alleen kan tegenwicht geven aan de overmacht van het Wester.. {Terugkeer tot eigen nationale kracht door eendrachtige arbeidzaamheid en zuinigheid. Ook ten onzent terugkeer tot het besef, dat we in verdeeldheid niets be reiken. Dat we machteloos staan te genover het buitenland zoolang we innerlijk niet allen overtuigd zijn van de noodzakelijkheid van het trekken van één lijn. Doch, ook nauwer begrensd^ mogen we niet vergeten dat we nimmer' in staat zullen zijn de komende revolu tie het hoofd te bieden, indien we niet ons vereenigd houden. Hoe angstig ook de toekomst moge zijn, de eind catastrofe zal worden uitgesteld door eendrachtig verizet. Daarentegen is verdeeldheid de beste voedingsbodem voor de revolutie. De Communistische iaktie over de geheel© wereld is er op uit om juist die verdeeldheid, den onderlingen naijver op te wekken. In landen met de meeste gisting, met 'de grootste onderlinge verdeeldheid wordt het krachtigst gewerkt. Daar om de handen ineen, allen ons veree nigd. Eén en nul is tien; maar één en zes nullen is een millioen. STADSNIEUWS. Electrische verlichting van de Pieterskerk. De som ad f 3000, benoodigd voor de electrische verlichting der Pieterskerk is bijeen. In nog geen 6 maanden tijds is de Gemeente-commissie er in geslaagd dit aanzienlijk bedrag bijeen te bren gen. In de laatste verantwoording in het Predikbeurtenblad geeft de secre taris der Gemeente-Commissie, .le heer J. P. Mulder, uiting aan de dank baarheid, welke er is, voor zooveel be toonde offervaardigheid en wekt hij op, tot steeds meerderen offerzin der gemeente, ook voor andere plan nen welke de Gemeente-commissie in de toekomst hoopt uit te voeren. Weldra zal dus ook onze mooie Pie terskerk, evenals de Hooglandsche Kerk, op schitterende wijze verlicht zijn en mag de gemeente het genoegen smaken, door eigen offervaardigheid dit grootsche werk tot stand te hebben gebracht. Het bezoek der Amerikaansche professoren. Betreffende het beizoek der Ameri kaansche professoren vernemen wij nog, dat aan het noenmaal het woord werd gevoerd door den leider Prof. Mr. James Brown Scott, Prof. de Sit- te en Judge More. De laatste wijdde een dronk aan het welzijn der L. Uni versiteit, die door Prof. de Sitter be antwoord werd.' Ten slotte dankte Prof. Mr. Potter Mr. v. Kleffens van het Dep. v Bui- tenl. Zaken voor de hartelijke ont vangst, en de voortreffelijke regeling. De Rector-Magnificus. Den lOen dezer is het Koninklijk Besluit afgekomen, waarhij Prof. Mr. E. M. Meyers voor den duur van het studiejaar 1926—1927 is benoemd tot Rector Magnificus van d-& Leidsche Universiteit. De heer J. van 'tRdet, 1ste luite nant bij het leger in Ned.Indië, komt hier zijn verlof doorbrengen. /Ten nadeele van H. P. H. is door 'n anderenH. 'n ruit vernield, waarvan de benadeelde aangifte heeft gedaan De N.V. Electrolux te Den Haag heeft een aanklacht ingediend tegen den handelsreiziger H., wegens ver duistering van een verkochten stofzui ger, dien hij ergens moest afleveren. De stofzuiger is door de politie in beslag genomen. De drie verdachten, die gisteren zijn aangehouden in verband met den inbraak, gepleegd bij den heer v. W., in de Jan Vossensteeg, zijn naar het Huis van Bewaring te Den Haag over gebracht. Ten nadeele van den heer M., in de Da Costastraat, zijn vannacht 13 konijnen gestolen. Te Haarlem is aangehouden H. S., die te Leiden een rijwiel heeft gestolen Hij is voorloopig in het Huis van Be waring te Haarlem ingesloten, aange zien ook de Haarlomsche politie hem over een bepaalde zaak wel eens spre ken wilde. De 11-jarige P. v. D., moest bij den slager P. V., aan het Levendaal een boodschap doer. Hij stond in den winkel tegen een hakblok te leunen, waarbij een hakmes naar beneden viel Het gevaarlijke voorwerp viel .-len jon gen op den rechtervoet. Behalve dat dit lichaamsdeel uitwendig verwond werd, bleek ook een pees te zijn ge raakt. Dr. D. van den Eersten Hulpdienst bracht den jongen per auto naar bet Acad. Ziekenhuis ter verdere behan deling. BINNENLAND. Van het Hof. Naar wij vernemen, heeft H. M. de Koningin zich in beginsel bereid ver klaard de plechtige plaatsing van den gedenksteen in 't aanbouw zijnde nieu we diaconessenhuis te Utrecht, welke door H. M. zal geschieden, te doen plaats hebben op Woensdag 8 Sept. Belastingbiljetten voor den Staat. De minister van binnenlandsche za ken en landbouw heeft, naar aaniei- ding van een opmerking van ziin ambt genoot van financiën, aan de gemeen tebesturen verzocht, aanslagbiljetten voor zakelijke belastingen en lasten, welke voor oproerende goederen vön den staat of van staatsinstellingen moeten worden betaald, steeds recht streeks te zenden aan den betrokken ontvanger der registratie en domei nen, die ook voor de betaling daarvan is aangewezen. Zedekweisende geschriften. In antwoord op de vragen van bet Tweede Kamerlid, mej. Katz, betref fende het aantal hij de parketten in gezonden process en-verbaal geduren de de jaren 1923, 1924 en 1925 ter zake van overtreding van de art. 240, 240- 'bis en 451bis 'Wetboek van Strafrecht heeft de minister van Justitie het vol gende medegedeeld.: De beantwoording van de gestelde •vragen maakte het inzamelen door tusschenkomst van de procureurs-ge neraal bij de gerechtshoven van gege vens noodzakelijk. Ofschoon de ingekomen ambtsbe richten den minister in de gelegen heid stellen de vraagpunten met een kort overzicht in cijfers, zooals ge vraagd, te beantwoorden, acht hij het in dit geval meer doeltreffend da ambtsberichten zelf, met verzoek om terugzending na gemaakt gebruik, over te leggen, omdat aldus de gele genheid wordt geopenid om van een enkele daarin voorkomende en voor de beoordeeling niet zonder belang schijnende opmerking kennis te ne men. Na terugontvangst der ambtsbe richten, die alzoo ter deponeering ter griffie van de Kamer zijn bijgevoegd, ligt het in het voornemen van den minister, de medegedeelde gegevens in verhand met de voortdurende aan dacht, die hij aan de onderwerpelijke aangelegenheid schenkt, in nadere be schouwing te nemen. Vreemde examentoestanden. Eenige belanghebbenden bij de exa mens Midd. Gymnastiek, gehouden te Haarlem, van meening, dat zij een voldoend examen hebben afgelegd en toch door loting zijn afgewezen, heb ben mij verzocht, aldus schrijft Mr. N. J. Vellenga, adv. en proc. te 's-Gra- vemhage een klacht in te dienen bij den betrokken Minister. Deze loting zoude gebaseerd zijn op de overweging dat het aantal bevoeg de leerkrachten anders te groot zoude worden en daardoor het onderwijs schade zou lijden. In verband hiermede verzoek ik al len, die op een of andere wijze betrok ken zijn geweest bij deze examens, mij feitenmateriaal te doen toekomen van hetgeen zij persoonlijk gehoord of gezien hebben. Volgens de wet op het M.O. zijn de examencommissies uitsluitend belast met het onderzoek naar de bekwaam heid van de candidaten en hebben zij niet te waken voor een te groot aan tal bevoegde leerkrachten, terwijl de wet van loting in het geheel niet spreekt. Schriftelijke mededeelingen omtrent bovenstaande worden gaarne ingewacht te mijnen kantore: Laati v. Meerdervoort 175 te 's-Gravenhage. Statistisch Zakboek 1926. Een statistisch Zakboek werd voor het eerst uitgegeven in 1924 ter gele genheid van het vijf en twintig jarig bestaan van het Centraal Bureauvoor de Statistiek. IHIet spoedig uitverkocht zijn van 2500 exemplaren van dit populaire statistische werkje dat in vogelvlucht een beeld geeft van het demografisch- economisch en financieel leven in Ne derland, leidde tot een nieuwe uit gaaf, aangevuld met nieuwe gegevens Een klappertje vergemakkelijkt het zoeken. Vijfentwintig grafieken toonen op overzichtelijke wijize den loop der cij fers aan, welke in de talbellen vermeld worden. De Chr. Boeren- en Tnlndersbond en het paelitvraagstuk. Naar aanleiding van deel II van het verslag der pachtcommissie heeft het bestuur van den Chr. Boeren- en Tuindersbond aa nden Min. van Binn Zaken een adres gericht, waarin bot zijn meening daaromtrent doet blij ken. Vooraf merkt het bestuur op, dat het pachtvraagstuk reeds veel van zijm scherpte zou verliezen, wanneer de vraag naar cultuurgronden bet aanbod niet in de huidige mate over trof en dat juistere verhoudingen meer nog dan door wettelijke bepa lingen zouden zijn te verkrijgen door wijziging van de „innerlijke gesteld heid" der contracteeren de partijen. Wat den zak el ijken inhoud van bet verslag betreft, zegt het bestuur zich té kunnen vereenigen met de voorge stelde maatregelen, die bedoelen ook de veranderlijke en de deelpacht op wette lijken b&sis te brengen, de pacht als eeni zakelijk recht te doen erkennen, te waken tegen opdrijving van den pachtprijs, meerdere rechts zekerheid te geven aan den zittenden pachter, vergoeding te geven voor de onverplicht door den pachter aange brachte vereteringen, enz. Met instemming begroet 't bestuur de regelen omtrent den vorm der con tracten en omtrent de opzegging. Wel iswaar bad men gaanie gezien, dat de schriftelijke vorm dwingend was voor geschreven, doch terecht zegt de com missie in hare toelichting, dat men mondeling gesloten contracten niet kortweg nietig kan verklaren. Immers daarmede ware het feit v. het bestaan niet weggenomen, terwijl wel de pachtverhouding op lossen voet kwam te staan. (Wij komen hierop nog terug). De Belgische Valuta. Naar wij vernemen hebben de band en veterfabrikanten zich tot den Mi nister van Arbeid,y Handel en Nijver heid gericht, met het verzoek om tij delijke maatregelen van invoerbelem- mering te treffen tegen de overstroo ming van de Nederlandsche markt met Belgische band- en veterartike len, die hier te lande tegen abnor male prijzen worden ingevoerd. De raillooze trein. De raillooze trein is hedenmorgen om half 11 van Zaandam vertrokken. Vandaar rijdt de trackless train naar Alkmaar om via Wormerveer weer naar de hoofdstad terug te keeren. BUITENLAND. HET BRITSGHE MIJNCONFLICT. Cook doet een beroep op de regeering. Een nieuwe gebeurtenis, welke giste ren in het kolenconflict heeft plaats gehad, is het beroep, dat Cook, de sekretaris van den mijnwerkersbond, in een pers-interview op de regeering heeft gedaan, om zich uit te spreken tegen langeren arbeidstijd, het beginsel van een nationaal minimumloon te aan vaarden en de leiders der mijnwerkers uit te noodigen een onderhoud met de regeering te hebben ten einde een re geling te treffen voor een nationale overeenkomst en het vraagstuk der reorganisatie der mijnindustrie te be spreken. In regeeringskringen wordt opnieuw verklaard, dat het kabinet niet van plan is zijn houding in zake het vraag stuk van verdere subsidie aan de mijnnijverheid te laten varen. Onder geen omstandigheden zal eenige verdere steun van staatswege worden verleend, en indien eenig plan, dat uit de con ferentie der gedelegeerden der mijn werkers Maandag a.s. mocht te voor schijn komen, als noodzakelijk punt het verleenen van subsidie bevat, zal dit voor de regeering niet aannemelijk zijn. De algemeene raad van 't vakver- eenigingscongres heeft: gisteren een vergadering gehouden en beraadslaagd over het kolenconflict. De Londensche beurs gaf gistermid dag van een opgewektere stemming blijk, wat toegeschreven wordt aan de verwachting, dat nieuwe gebeurtenissen in het kolenconflict te wachten zijn. Genoeg geleden. In het persinterview zeide de secre taris der mijnwerkers, Cook: „De kreet van den mijnwerker en zijn vrouw is: Wij hebben genoeg ge leden, wij willen niet dat wij nog meer te lijden hebben". Cook voegde er aan toe: „Ik geloof, dat het Engelsche publiek de nutteloosheid erkent om den strijd voort te zetten en onze mannen te dwingen langer te werken voor lager loon. Ik geloof ook, dat het publiek onzen eisch om tot een eerlijke over eenkomst te komen zal steunen". BELGISCHE FINANCIEELS MAATREGELEN. Inkrimping van Overheidspersoneel. Door den Belgischen minister Francqui is een circulaire gericht tot zijn collega's om hen op de hoogte te stellen van een besluit, genomen door het schat kistcomité en krachtens hetwelk er naar gestreefd sal worden bei aantal Binnenland. De Chr. Boeren- en Tnlndersbond over het pachtvraagstnk. Buitenland Cook heeft een beroep op de regeering gedaan ter beëindiging van het mijn- conflict. Inkrimping van overheidspersoneel In België. Bulgarije is bereid, de kwestie met Joego-Slavië aan den Volkenbond voor te leggen. Nadere bijzonderheden over het spoorwegongeluk bij Mfinchen, ambtenaren en beambten terug te brengen op het vooroorlogsche cijfer. Al wie na 1 Augustus 1914 in staats dienst benoemd werd, zou op wacht geld gesteld worden voor een bepaal den tijd. Onder hen zou een aantal ambtenaren en beambten gekozen wor den, die in dienst zouden blijven ter vervanging van ambtenaren en beamb ten die sedert 1 Augustus 1914 over leden zijn, ontslag namen of op pensi oen gesteld werden. Men berekent de bezuiniging, die zal voortvloeien uit de toepassing van dezen maatregel, vermoedelijk begin September op meer dan 100 milli oen. De belasting op de vreemdelingen. Bij Kon. besluit wordt met ingang van 16 Augustus in België de ver blijf- en verbruiksbelasting op de vreemdelingen \%rhoogd: van 10 op 20 procent voor den huurprijs van kamers en appartementen, en van 10 op 16 procent voor volledig pensioen. Uitzonderingen wordengemaakt voor Bulgaren, Franschen, Luxembur gers, Grieken, Italianen. Polen, Por- tugeozen. Roemenen, Tsjechen en Zuid-Slaviërs. Met ingang van heden wordt de be lasting op de motorvoertuigen van vreemdelingen in België geheven. HET BULGAARSCH-JOEGOSLAVISCH CONFLICT. Bnlgarije's antwoord tegemoetkomend. Naar te Sofia verwacht wordt, zul len er drie of vier dagen noodig zijn om het antwoord van Bulgarije op de gemeenschappelijke nota van Joego slavië, Griekenland en Roemenië voor te bereiden. Het antwoord zal, naar verluidt, op vriendschappelijk toon ge steld zijn. Men zal trachten, de geuite beschul digingen te weerleggen, tevens zal worden gewezen op de maatregelen, die de Bulgaarsche regeering reeds op eigen initiatief aan de grens heeft ge nomen. Ook de moeilijkheden, waar voor zij buiten haar eigen wil is komen te staan, zullen naar voren worden gebracht. De nota zal vooropstellen, dat Bul garije bereid is, de kwestie aan den Volkenbond voor te leggen. Intusschen hoopt men, dat de groote mogendheden haar invloed zullen aan wenden om te trachten, den weg naar een verzoening te effenen. DUITSCHLAND's FINANCIëN. Een gunstige toestand. De Duitsche Rijksminister van finan ciën, dr. Reinhold, heeft gistermiddag in een persconferentie een uitvoerig exposé gegeven van den financieelen toestand des rijks. Deze heeft zich, ondanks aanzienlijke belastingverlagin gen, die dr. Remhold onmiddellijk na zijn ambtsaanvaarding heeft ingevoerd, den laatsten tijd zoo gunstig ontwik keld, dat de minister met stelligheid gelooft te kunnen verzekeren, dat het loopende boekjaar zonder tekort zal sluiten. Zoowel de belastingen als de invoerrechten hebben vooral in Juli aanzienlijk meer opgebracht dan ge raamd was. De sombere voorspellingen van de Duitsch-nationalen, die het financieel beleid van den democratischen minister zoo scherp hebben becritiseerd, zijn dus niet in vervulling gegaan. HET SPOORWEGONGELUK IN BEIEREN. 16 dooden. Volgens de laatste berichten uit Mün- chen zijn er tot dusver uit de veron gelukte wagens 15 lijken geborgen. Het aantal gewonden bedraagt 27, waarvan zeven zoo ernstig, d«ft men voor bun leve

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1