CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Ce JAARGANG MAANDAG 29 MAART 1926 NUMMER 1784 IDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS Ia Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal 2.50 Per week0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V Verblijdend. 1 Maart 1926 was de uiterste datum waarop de collectieve arbeidsovereen komst in bet steendrukkersbedrijf kon worden opgezegd. Er was alle reden om te verwachten dat van deze gelegenheid door beide partijen gebruik zou worden gemaakt, teneinde de verschillende verlangens die zoowel bij werkgevers als bij werk nemers leefden te verwezenlijken. De vorige overeenkomst was tot stand gekomen na een staking die met een overwinning voor de arbeiders ein digde. Zonder al teveel moeite gelukte het toen het resultaat te bereiken, dat ze zich hadden voorgesteld. Het zou dus verklaarbaar zijn ge weest indien men nu opnieuw gepoogd had, veranderingen aan te brengen en de positie van de arbeiders te verbe teren En omgekeerd zou het te verstaan zijn indien de werkgevers, gedachtig aan wat vroeger gebeurde, een poging zouden wagen om het toen verloren terrein te herwinnen en althans over een nieuwe arbeidsovereenkomst te onderhandelen. Niets van dat alles gebeurde echter. De vakorganisaties bleken geen be hoefte te hebben het contract op te zeg gen en op verbetering der arbeidsvoor waarden aan te dringen. En ook de patroons konden zich met het bestaande contract vereenigen. Zij gaven ook aan continuatie van het contract de voorkeur boven een peri-" ode van onzekerheid. Dit is een verblijdend verschijnsel. Opnieuw blijkt hieruit weer dat we de collectieve arbeidsovereenkomst te beschouwen hebben als een vredesin- strument bij uitnemendheid. STADSNIEUWS. Het 50-Jarig bestaan van het Zoöl. Laboratorium. Overeenkomstig het Vrijdag door ons gepubliceerde programma heeft Zaterdag de herdènking plaats gehad van het 50-jarig bestaan van het Zoö logisch laboratorium. Te 1 uur had in het laboratorium aan de Kaiserstraat de officieele ont vangst der reünisten plaats, die in vrij grooten getale waren opgekomen. Het Laboratorium was voor deze gelegen heid kwistig met groen en planten versierd. Nadat de officieele begroeting had plaats gehad, vereenigden de deelne mers aan deze herdenking zich aan een gemeenschappelijk noenmaal. Des middags werd in het Botanisch Laboratorium in de Nonnensteeg de tentoonstelling geopend, welke daar met het oog op dit 50-jarig bestaan ge houden wordt en die betrekking heeft op de geschiedenis van het onderwijs in de biologie. De voorbereiding van deze tentoonstelling geschiedde onder leiding van dr. J. G. de Lint. Men vindt er een groote verzameling portretten van hoogleeraren, prenten, instrumen ten, leerboeken enz. uit een tijdperk van ongeveer 200 jaar, bijeen, alsmede een groot aantal brieven van hooglee raren uit vroegere tiiden, welke in een afzonderlijke afdeeling zijn onderge- bra cht. Een uitvoeriger beschrijving van de ze tentoonstelling werd door ons reeds genlaatst. De voorzitter van de Leidsche Bio- lop-enelub; dr. C. J. van der Klaauw conservator aan het Laboratorium en privaatdocent aan de Leidsche univer sïteit, hield, nadat hij eerst de talrijke aanwezigen op deze tentoonstelling welkom had geheeten een "•"ede over: het onderwijs in de Zoölogie. Applaus volgde op deze rede. waar na snr. den burgemeester, Jhr. De Gij- selaar verzocht, de tentoonstelling of ficieel te willen openen. De burgemees ter onepde de tentoonstelling met een kort woord. De biologenclub bood aan de genoo- idieden een thee aan. waarna er een feestmaaltijd nlaats had. De tentoonstelling vandaag open gesteld voor het publiek. N.V. Kon. Stno»"- v.h. Sanders en Co. In de Zaterdag gehouden aandeel houdersvergadering werd het divi dend bepaald on 9 pet. v.j. 5V* pet.) Tot commissaris werd herkozen de heer mi. A J. N. M. Struijrken. Wijdingsavond Hooglandsche Kerk. In de Hooglandsche kerk zal mor genavond in verband met de stille week een wijdingsavond worden ge houden, Da. J. G. W. Goedhard zal de leiding BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 hebben, terwijl als medewerkers op treden Mej. A. v. d. Reijden zang), mej. W. de Wijs (viool) en de heer L. Kooten (orgel). Men zie ook de aankondiging in de adv er l en t i e-r ubr iek Zlta-Vereeniging. Door het bestuur der Zita-Vereeni- ging alhier is aan den Haagweg aan gekocht het perceel no. 47, groot 7 A. 48 c.A. bevattend o.m. 10 groote ka mers en mooien tuin. Naar wij vernemen, ligt het in de bedoeling aldaar de.Margareta van Cortona-stichting te vestigen, waar voor het gebouw, maar vooral zijri vrije en frische ligging een prachtige gelegenheid biedt. Gouden jubileum H. C. Trap. Zaterdag j.l. herdacht de heer H. G. Trap den dag dat hij voor 50 jaren in dienst trad bij A. W. Sijthoff's Uitg. Mij., alhier. Des morgens te ruim half tien werd de jubilaris ontvangen ten kantore en aldaar hartelijk gelukgewenscht door den directeur, den heer A. W. Frentzen, die den jubilaris hulde bracht voor al hetgeen hij gedurende al die jaren voor de firma had gedaan. Hij releveerde o.a. eerst zijn werk zaamheden in de zetterij, waar hij een van de besten was. Toen volgde na het overlijden van den heer Dool, zijn pro motie naar de drukkerij, alwaar hij tot nog toe is belast met het insluiten der vormen, wat een zeer vertrouwd werk is, doch dat nu nog veel zwaarder is geworden aangezien het machine-aan tal, waar voor de jubilaris insluiten moet zoowat verdubbeld is, en wat hij nog steeds op de beste en vlugste ma nier doet tot volle tevredenheid zijner chefs en patroon. Hij wenschte hem ook toe dat het hem gegeven moge zijn nog jaren die taak op dezelfde wijze te verrichten. Als bewijs van hoogachting en dankbaarheid bood de directeur hem een couvert met in houd en een fraaie palm aan. De procuratiehouder, de heer Du Croix wenschte hem ook hartelijk ge luk met zijn gouden jubileum namens het kantoorpersoneel en zeide nog dat tusschen Trap en het kantoor eene goede verhouding bestaat, daar hij steeds een welwillende houding tegen over die heeren aanneemt. Daarom bood hij Trap een mooi rookstel aan, mede namens het kantogr en de chefs. Voor beide blijken van dankbaar heid en achting van zijn directie, het kantoor en chefs, dankte de jubilaris geroerd en hoopte daarbij dat hij nog veel mocht doen tot bloei van de firma A. W. Sijthoff en voor goede ver standhouding met den heer Du Croix, aangezien hij met dien hier nogal eens in aanraking komt vanwege zijn pen ningmeesterschap van het winkelzie kenfonds, en van hem steeds een zeer goede behandeling ondervond. Hierop werd den jubilaris verzocht, mede te willen gaan naar de drukke rij om aldaar door zijn kameraden te worden gehuldigd. Allereerst werd hij toegesproken door den algemeenen chef en bedrijfs leider, den heer Merkelijn, die Trap dankte voor zijn werkzaamheden en betoonden ijver, en ook voor zijn wel willende houding tegenover spr. De tijd, aldus spr., is nog maar een paar jaren dat ik hier ben, doch ik heb al tijd van Trap de alleraangenaamste medewerking ondervonden. Vervolgens was het woord aan den heer M. Crama, chef der drukkerij, die dagelijks met Trap omgaat. Deze dankte hem voor zijne goeden omgang en prees hem als een rechtschapen ke rel, die door het heele personeel wordt geacht. Niet alleen om zijn werk, dorh ook om het vertrouwen, dat hij ge niet aangezien hij bij elke gelegenheid zoowel voor het fonds als anderszins de gelden van het personeel beheert, op een zeer accurate wijze en tot groo te dankbaarheid van allen. Hij bood hem namens al zijne kameraden een stel van 6 prachtige kussenstoelen aan met den wensch, dat hij en zijn gezin nog jaren van dit geschenk mogen ge bruik maken en dat de jubilaris nog langen tijd in hun midden moge zijn'. Getroffen door al die bewijzen van toegenegenheid bedankte de jubilaris het geheele personeel voor alles en daarmede had de huldiging een einde. Nog wachtte hem een huldiging van zijn huisgenooten thuis. Hij werd toe gesproken door zijn oudsten zoon die vader een fraaien ruststoel van ledtr aanbood en van zijn kleinkinderen een mooi inktstel. Ook ontving hij van zijn medebestuurders der afd. van den Ned. Graf. Bond een koperen pot met plant en van de afdeeling als geheel een bloemstuk met een fijn kistje si garen. Des middags was er receptie alwaar zijn patroon, het kantoor en het per soneel waren vertegenwoordigd en waar zeer velen den stoeren jubilaris hun belangstelling kwamen toonen. Ned. Ver. voor Kooltechniek. Het overlijden van den Voorzitter der Nederlandsche Vereeniging voor Koeltechniek, die sedert de oprichting in 1908 onafgebroken aan haar hoofd stond, gaf het bestuur gereede aanlei ding om den eersten dag der jaarver gadering te wijden aan de nagedachte nis van prof. dr. H. Kamerlingh Onnes. Dan zal op 30 April te 10 uur te Leiden in het Natuurkundig Laboratorium, dat grootendeels zijn schepping is, en waarvan hij zoo vele jaren directeur is geweest, een gedenkrede worden ge houden door prof. W. H. Keesom, hoog leraar aan de Rijksuniversiteit te Lei den en, met prof. dr. W. J. de Haas, opvolger van Onnes en mededirecteur van het Natuurkundig Laboratorium. Daarna zullen mededeelingen wor den gedaan over de laatste onderzoe kingen van Kamerlingh Onnes, en de vergadering zal worden besloten met een voordracht over het meten ^an zeer lage temperaturen. In de pauze biedt de vereeniging aan leden en gas ten een koffietafel aan. Daarna heeft een bezoek plaats aan het labo ratorium ter bezichtiging van de toe stellen, waarmee de allerlaagste tem peratuur, namelijk —272.1 gr. C. dat is 0.9 gr. boven het absolute nulpunt, is voortgebracht. Verder zulTen demon straties bij zeer lage temperatuur, ze ker met vloeibare waterstof 259 gr. C.) worden gehouden. Des middags 3.30 gezamenlijk ver trek uit Leiden naar Voorschoten, ten einde op het kerkhof als hulde der ver eeniging een krans op het graf van haar onvergetelijken voorzitter te leg gen. Den tweeden dag, 1 Mei, begint de algemeene vergadering te 10 uur, te 's-Gravenhage. Na behandeling van huishoudelijke zaken houdt het lid A Cartel, technisch hoofdambtenaar van het gemeentelijk slachthuis, een inlei ding tot het bezoek aan dit abattoir. Watersnood-Comité. Bij het Watersnóod-Comité zijn de volgende giften ingekomen: Mr. J. M. J. B. f3.50, Postwissel a 25 dollar ontvangen door de uitgevers van het Chr. Weekblad ,.de Vriend van Oud en Jong" van H. in Californië f 60.98, Zangvereen. Excelsior te Lei derdorp f25. Giften worden nog gaarne inge wacht bij den Penningmeester, den heer F. Muys van de Moer, Plantsoen 49 Leiden, postgironummer 57471. Burgerlijke stand. Ondertrouwd: A. v. Groeningen, jm. 44 j. en G. Roek, jd. 36 j; H. Kooreman, jm. 25" j. en J. Fakkel, jd. 20 j; W. Hon- ders, jm. 24 j. en B.M. Schravendijk, jd. 29 j; H. J. J. Koedijk, jm. 21 j. en J. M. van Poelgeest, jd. 19 j: J. L. F Bruningh. wedr. 59 j. en B. Schouten, id. 49 j; J. Neijenhuis, jm. 27 j. en G. I. Boehmer, 26 j; D. v. Donk, wedr. en J. v. Hooidonk: H. Th. Beij, jm'. 21 j. en H. Reijken, jd. 19 j; B. v. Egmond, ld. 25 j. en C. Hanno, jd. 22 j; W. Sjar- r'ijn, jm. 23 j. en E. de Wit, jd. 22 j; M. J. Verhagen, jm. 28 j. en M. Sira, jd. 25 j; P. J. Vijlbrief, jm. 20 j. en J E. Holverda, jd .19 j. Zaterdagmorgen om half twaalf zijn op den hoek Langebrug—Steen- schuur een vrachtauto en motorrijwiel met zijspan tegen elkaar opgereden. Het motorrijwiel, bereden door C. M. was geheel, de zijspan gedeeltelijk be schadigd. De vrachtauto werd door den chauffeur H. R. alhier bestuurd. De politie kan inlichtingen geven aangaande een handwagen, die onbe heerd op de Lange Mare is aangetrof fen. Zaterdagmiddag, even voor haif vijf is op den hoek van de Steenstraat en de 4e Binnenvestgracht de 15-jarige wielrijder A. R. uit de Morschstraat in aanraking gekomen met een autobus die de Steenstraat passeerde, Het on geval liep nog al goed af. Bestuurder van de autobus was U. D. Ten nadeele van C. de Gr. is gisteravqnd uit 't Posthof een hee renrijwiel ontvreemd. Hedenmorgen omstreeks kwart voor 12 is het paard van den brandstof fenhandelaar O. op de Hoogewoerd de stoep op geloopen, zulks ten gevolge van een moeilijke situatie van het ver keer. Het dier struikelde over de stoep, met het gevolg, dat het in de spie gelruit van den heer V. terechtkwam De spiegelruit werd vernield en het paard verwondde zich. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen: 243 volwassenen en 6 kinderen. Totaal 249. In den afgeloopen nacht hebben waarschijnlijk niet-geheelonthoudcrs een bezoek gebracht aan een schuit met stukgoederen van den expediteur W., die voor het gebouw der N. V. Nationaal Veem aan de Heerengracht lag, en daar een kist met flesschen ad vocaat opengebroken. 25 k 30 flesshcn schen van het geestrijke vocht wor den vermist. Een paar lastige schippers uit Leidschendam, die indertijd reeds van zich lieten spreken doordat zij in de tram ScheveningenLeiden gere geld den boel op stelten trachtten te zetten, zijn gisteravond weer eens om dezelfde reden met de politie in aan raking gekomen. Zij waren, dapper- rookende in een coupé niet-rooken gaan zitten en weigerden ook na ds herhaalde aanmaning van den con ducteur; die te verlaten. Ter hoogte van het politie-bureau gekomen liet de conducteur de politie waarschuwen, die daarop assistentie verleende en den schipper P. A. naar het bureau bracht. Hetzèlfde zou ge beuren met C.v.M., die evenwel gehol pen werd door G. v. V. Nadat echter de politie even den gummistok had ge bruikt gaven de weerbarstige schip pers den tegenstand op en konden zij worden gearresteerd. Zij zijn na ver hoor weder vrijgelaten. Schaken. Competitie N. S. B., distr. Z.-Holl. De Voorsohotensche Schaak vereen, ongeslagen kampioen in de ie groep der 3e klasse. Eindstand in deze groep: Voorsch. Sch.v. 4400 23 17 8 L. Stud, schel. 4202 211/2181/2 4 L. Sch.gen. II 4 2 o 2 19 21 4 Leiderd. Sch.v. 4 1 o 3 20 20 2 L. Sell. Philidor 4103 161/2231/2 2 De ierj zijn tie gesp., de 2de de gew. de 3e de gel., de 4e ae verl., de 5e en 6e resp. het aantal punten voor en tegen, terwijl de 7e de totalen der pan. tijen aangeeft. BINNENLAND. De nieuwe Gouv.-Generaal. Het „N. v. d. D. v. N.-I." schrijft naar „Aneta" ons meldt, dat de heer De Graèff als oud-Indisch ambtenaar en oud-vice-president van den Raad van Nederl.-Indië, de behandeling van de Indische staatsmachine ver staat. Als bekleeder van twee voor name gezantschapsposten in de beide het Pacific probleem beheerschénde landen is hij de aangewezen man, om Indië's belangen in internationaal ver band met groote kennis van zaken te behartigen. Het blad verwacht ten aanzien van de revolutionaire actie een krachtige voortzetting van het re- gime-Fock. De „Java-Bode" zegt, dat de benoe ming van den heer De Graeff bewijst, dat in ieder geval de periode van strenge financieele saneering is afge loopen. Bij de benoeming is het oog ge richt op de internationale positie in verband met de binnen eenige jaren afloopende garanties van Washington. De heer De Graeff is een in alle op zichten internationaal georiënteerd man, die een buitengewoon prettigen indruk in Indië heeft achtergelaten. Het „Batav. Nieuwsblad" meent, dat de keuze over het algemeen gelukkig ka worden genoemd. De heer De Graeff aanvaardt het bewind onder heel wat minder moeilijke omstandig heden dan zijn voorganger, en zal daardoor meer dan deze zich .kunnen geven aan het voornaamste deel van zijn taak, de leiding en verdere ont wikkeling dezer gewesten onder de nieuwe bestuursvormen. De nieuwbenoemde gouverneur-ge neraal van Ned. Indië, Jhr. Mr. De Graeff. zal uiteraard, alvorens zich naar Ned. Indië te begeven, te Den Haag komen, in verband met verschil lende aangelegenheden, die betrekking hebben op de hem toevertrouwde hoo- ge positie. Naar gemeld wordt, zal echter zijn aankomst hier te lande na zijn ver trek uit Washington niet eerder dan in de tweede helft van Mei kunnen worden tegemoet gezien. Prov. Staten van Zuid-Holland. Ged Staten stellen aan de Prov. Sta ten voor het toegestane renteloos voor schot voor uitvoering van de werken tot dichten van de doorbraak ln den ringdijk van den polder Broekvelden en Vettenbroek te verhoogen met 1/3 deel van f24000, het bedrag dat voor meerdere werkzaamheden, noodig ge acht wordt. Üe overige twee derde dee- len zouden door het rijk en het hoog heemraadschap Rijnland verstrekt kunnen worden. Nederland in den vreemde. De vereeniging Nederland in den Vreemde, voert, zooal9 bekend, op het oogenblik een .levendige actie tot ver betering van de Amerikaansche school boeken, welke ten opzichte van Ne derland veelal slecht ingelicht zijn. De firma Ginn en Co. te Boston, die in alle deelen der Engelsch spre kende wereld haar verbindingen heeft wendde zich eenigen tijd geleden tot den leider van deze actie, den heer ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 221/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling ▼an ten hoogste 30 woorden, worden dage* lijks geplaatst ad 40 cent. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Opheffing der Huurwetten. De Indische pers over den nieuwen Gouverneur-Generaal. Bnitenland. De Fransche minister van financiën heeft verklaard, dat de toestand cri- tiek is. De Duitsche belastingwetten zijn door den Rijksdag goedgekeurd. Een nieuw offensief van Abd-el-Krim aanstaande. Het rapport van deskundigen inzake de exploitatie der Belgische spoorwe gen. De Russen vluchten uit Peking. drs. J. Pressor te Amsterdam, met een groot aantal vragen, betrekking heb bende op landbouw, veeteelt, trans portwezen, polderstelsel, kleederdrach ten, en folklore van ons land. Dit ten behoeve van een standaardwerk, dat zij binnenkort^ zal uitgeven. Deze vragen, die duidelijk blijk ga ven van de onwetendheid der Ame rikanen ten opzichte van ons land, zijn thans uitvoerig beantwoord. Tevens heerft de vereeniging, op dringend verzoek aan genoemde fir ma een honderdtal foto's voor dit werk verstrekt. N. Z. Holl. Tramweg Mij. In de Vrijdag gehouden buitenge wone algemeene vergadering vanaan- dcelhouders der N. Z. Holl. Tramweg Mij. werden de voorgestelde statuten wijzigingen met algemeene stemmen aangenomen. Verder werd goedgekeurd de door het bestuur te treffen pensioenrege ling, benevens een wijziging tyan do met de electrische spoorweg Mij. ge sloten overeenkomst. In de aandeelhouders vei gadering met algemeene stemmen goedgekeurd de voorgestelde wijziging van de met de N. Z. Holl. Tramweg Mij. gesloten exploitatie-overeenkomst. Onze officieele taai. Een nieuwe proeve van ons officieele Nederlandsch is te vinden in de me morie van toelichting no. 3 op de Wij ziging van de wet van 22 Mei 1845 (Staatsblad no. 22) op de invordering van 's Rijks directe belasting, schrijft de „N. R. Ct." Daarin leesi de redactie van „schepelingen of ambtenaren, die niet in het bezit zijn van „beslag- b a r e goederen" en iets verder: „in overeenstemming met hetgeen artikel 117 der Pensioenwet 1922 onbeslag- baar verklaart." Dat voor de* gespatieerde nieuwe monstruositeit een goed Hollandsch woord bestaat, blijkt uit den aanhef van de memorie, waar sprake is van inkomsten, die „niet vatbaar zijn voor beslag." Straks verwachten wij nu dat deze rijksdienst, die zulk een fijn zuiver taalgevoel toont, ons het aanslagbiljet met het bedrag van ons „belasting- baar" in plaats van belastbaar inko men, thuis zal sturen. Het kippevel, dat menigeen bij het den ervan bekruipt, zal dan het ka rakter van ganzenvel aannemen! De Verlaging der spoorwegtarieven. Door het Ned. Verbond van Vakver- eenigingen is aan den minister van Waterstaat een adres gericht over de a.s. verlaging der spoorwegtarieven. Het bestuur moet tegen deze tariefs wijziging ernstig bezwaar maken, daar de tarieven voor het reizigers'ver- voer in de derde klasse veel te hoog zijn. Het gevolg daarvan i9, dat de groote massa van het volk veel min der reist dan vóór den oorlog het ge val was of zich van andere goedkoooo- re vervoermiddelen bedient, zooals de autobussen, die de reizigers veel go* d- kooper vervoeren dan de spoorwegen. Een sterke vermeerdering van h»t reizigersvervoer zal naar adr. ineen slechts te vewachten zijn, indien een belangrijke tariefverlaging, speciaal voor de derde en tweede klasse wordt ingevoerd. Het bestuur richt zich daarom ook met het dringende verzoek tot den Mi nister, om geen tariefswijziging goed te keuren, waarbij de derde klas-reizi gers in nog ongunstiger positie worden gebracht tegenover de reizigers in dc beide andere klossen, dan reeds nu het geval Is. Nleuw-Malthuislaansche Bond. Vrijdag zijn eenige hoofdbestuurders van den Nieuw Malthusioanschen Bond in audiëntie ontvangen bij den* minister van justitie, mr. Donnar, om

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1