NIEUWE Lt£IDSCHt£ COURANT VAN DINSDAG 9 MAART 1926
DE 0VER8TR00MINGSRAMP.
De vluchtelingen.
Een der belangrijkste problemen in
de dagen van den watersnood, aldus
meldt het Persbureau Vaz Dias te Am
sterdam, was het vervoer en de ver
zorging der vluchtelingen. Het vraag
stuk was des te moeilijker omdat in
den aanvang de bewoners der ontier-
geloopen huizen, nadat zij reeds naar
de zolderverdiepingen hunner wonin
gen waren gevlucht, weigerden hun
huis te verlaten. Eerst toen ernstig le
vensgevaar dreigde, konden de meea
ten pas besluiten hun have en goed
achter te laten. 13.953 vluchtelingen
werden in die dagen vervoerd en voor
zoover zij geen onderdak vonden hij
familie of bewoners van hooger gele
den gedeelten der eigen gemeente,
overgebracht naar Amby, Arnhem,
Beek. Bermel, Berlicum, Deurne, Die
ren, Doesburg, den Dungen, Ede, Éls-
loo, Gent, 's-Hertogenbosch, Megen,
Nijmegen, Oldebroek, Udenhout en
Vorden. Daarbij kwam nog het ver
voer en de stalling van ongeveer 15.000
stuks vee naar vele der hierboven'ge
noemde en eenige andere plaatsen. De
leiders van het R.K. Huisvesting-Co
mité te Den Bosch, het Oranje Kruis
en do Algemeene Watersnoodcommis
sie, bijgestaan door officier en man
schappen van land- en zeemacht heb
ben in die bange en koude Januari
dagen n buitengewoon moeilijke taak
verricht.
De storing van gas- en electricl-
teietsvoorziening.
Dat het angstige dagen en vooral
bange nachten zijn geweest, kunnen
zij verhalen, dié in dien tijd in het
watersnoodgebied zijn geweest en in
de eerste plaats zij. die vertoefden in
'de plaatsen, die eenigen tijd van. ver
lichting verstoken zijn geweest. In niet
minder dan 25 gemeenten was in die
dagen de gas- en (of) electriciteitsvoor
ziening voor korteren of langeren tijd
onmogelijk. Het waren de volgende
plaatsen: Afferden, Deventer, Dreumel
Erlecom, Gennep, Hedwen, St. Hubert,
Leeuwen-Boven Linne, Maasniel,
Mook en Middelaar, Iy, Oitersum, Pan
nerden, Roermond, Rijkevoort, Suste-
ren, Swalmen, Tegelen Thorn en
Venlo.
Bovendien waren verscheidene plaat
sen eenige dagen telefonisch niet te
bereiken. In Beek, Ubbergen en eenige
aansluitingen op Berg en Dal was de
telefoonverbinding ongeveer drie we
ken gestoord.
Het aantal werkloozen.
In 22 gemeenten zijn tengevolge van
den watersnood arbeiders voor eeni
gen tijd werkloos geworden. Het aan
tal bedraagt volgens de officieele cij
fers 3113. Velen konden evenwel te
werk worden gesteld bij den herstel-
lingsarbeid.
De plaatsen, die het meest getroffen
zijn.
Al is de geleden schade in vele ge
meenten aanzienlijk, er zijn eenige
plaatsen, die meer dan andere door de
ramp getroffen zijn. De schade aan
openbare wegen, werken en gebouwen
bedroeg meer dan f50.000: in Dreumel
f 68.500, Deventer f 110.000. Ubbergen
f50.0>00, Pannerden f112.000 en Venlo
f 60.000. Bij Deventer en Pannerden is
de aan de dijken toegebrachte schade
inbegrepen, bij Venlo de bedrijfsscha
de der gasfabriek en electrische cen
trale.
Meer dan f50.000 schade aan parti
culiere eigendommen, uitgezonderd de
schade aan den land- en tuinbouw,
werd aangericht te Herwen en Aerdt
f135.000, Tegelen f 111.620, Dreumel
f 1.500.000, Deventer 150.000 Druten
f170.000, Batenburg f 60.000, Borgha
ren f 67.200, Grevenbricht f 50.000, Oef
feit f170.000, Roermond f150.000, Ub
bergen f 100.000, Bormeer f 55.000, Pan
nerden f 140.000, Wamel( ongeveer
f 500.000) en Venlo f 450.000, en f 400.000
aan de industrie, excluis bedrijfs
schade.
Ook uit het aantal vernielde huizen
blijkt welke gemeenten het zwaar te
verantwoorden hebben gehad. Respec
tievelijk geheel en gedeeltelijk werden
vernield te Elsoo 3 en 43, Herwen en
Aerdt 5 en 60, Dreumel 150 en 220, Ap-
peltern (van welke plaats overigens
tot nu toe geen schadebedragen kon
den worden vastgesteld) 150 en 100.
Druten 30 en 46, Oefeflt gedeeltelij^
'102, Ubbergen 6 en 15 en Wamel 100
en 150.
Meer dan 2000 vluchtelingen kwa
men uit Dreumel 2100, Deventer 2500.
Ubbergen 2060 en Wamel 3000, die niet
bij het totale bedrag zijn opgeteld.
De overige schade.
Behalve de schade, die is aangericht
aan openbare en particuliere eigen
dommen, voor zoover hier boven ge
noemd. vallen er nog eenige belang
rijke posten op rekening van de over
strooming te boeken. In de eerste
plaats de schade, die de Nederlandsche
Spoorwegen hebben geleden. Eenige
spoordijken zijn doorgebroken (tus-
sehen Wijchen en Ravenstein, en tus
schen Nijmegen en kruispunt Beugen
het spoorwegviaduct bij Haps is inge
stort en verder de vernieling der spoor
wegen door het wegspoelen van het
zand. De Directie der Nederlandsche
Spoorwegen kon tot nu toe geen op
gave der schade doen, doch deze zal
zeker eenige honderd duizenden gul
dens bedragen. Evenmin kan thans
reeds «en opgave worden gedaan van
de totale schade, die de steenindustrie
heeft geleden. Uit de cijfers, die wij
tot nu toe ontvingen, blijkt evenwel,
dat ook deze zeer belangrijk is.
Uit het Sociale Leven.
Leven wij ie duur?
De heer W. O. A. Koster heelt le
Utrecht een lezing gehouden over:
..Hooge kosten van levensonderhoud
in Nederland De heer Koster, die
van meening is dat wik duurder leven
dan in Duiischland en Engeland, zoekt
de oorzaken in een achttal feiten of
verschijnselen.
Allereerst is het aanmerkelijk groo-
ter deel, dat de arbeiders thans van
het maatschappelijk inkomen krijgen
clan vroeger (netgèen hij niet afkeurt)
Ten tweede is er een groot productie-
tekort, zich uitsprekende in een werk
loosheid, die chronisch dreigt te wor
den, waarbij ook de acht urendag in
zijn algemeene toepassing nadeeiig
werkt. Derdens zijn er de on-econo-
misch werkende bedrijven, tengevolge
van ongemotiveerde bestellingen in het
buitenland. Ten "vierde eischt de over
heid een te groot deel op van het
maatschappelijk inkomen. De heer K.
merkt t.d.a. op:
„De overheid houdt kun .tmatig de
duurte in stand door de overheids
afdracht te groot te doen zijn, ook
door de te hooge kosten van ae over
heidsdiensten als: spoomachten, post,
telefoon en telegraaf, gas en electri-
citeit in vele plaatsen. Al deze over
heidsdiensten zijn veelal een middel
geworden om staat en gemeenten aan
gelden te helpen, zonder dat dit zoo
openlijk uit de belastingen blijkt".
Maar niet de Overheid alleen draagt
schuld. Een groot deel daarvan rust
in de te hooge distributiekosten. Men
zie hierin niet een aanval op den Mid
denstand.
„Ik erken dat de middenstand een
noodzakelijke schakel is tusschen pro
ducent en afnemer. Maar deze functie
moet niet verkeerd worden toegepast.
De verbruikers zelf zijn. soms schuld
van de duurte. Het gemis aan markten
hier te lande werkt hiertoe sterk mee.
Voorts ligt er schuld bij de labn-
kanten en den middenstand, die toe
laten, dat de distribuant veel te hooge
kosten vordert.
Verder is er een teveel aan winkels
en lusschenpersonen. Vooits bestaat
bij vele producenten, tusschenperso-
nen en distribuant en* nog de neiging
welke in de oorlogs- en na-oorlog-
sche jaren is ontstaan, om met te
hooge winstmarges te rekenen.
Een zesde oorzaak noemt de heer
Koster de hooge woninghuren. Voorts
is z.i. de inning van achterstallige vor
deringen te duur en te omslachtig.
„Er moet een politierechter komen
ook voc civiele zaken. Dat zal dui
zenden gulden redden". En eindelijk
zijn er. de pr ijs-af spraken met te hooge
winstmarge.
Terugziende op dat alles adviseert
de heer Koster:
„Bij de overheid moet aandrang
worden uitgeoefend., Hiervoor moet
steun gezocht worden ook bij andere
organisaties, vooral ook bij de Kamers
van Koophandel, om te komen tot
belastingverlaging, tarieven-verlaging,
enz. Het heeft mij altijd getroffen, dat
de werkgevers zoo slap zijn in het
steunen van hun organisatie, laten zij
een voorbeeld nemen aan de werkne
mers. De werkgevers moeten hun slem
doen hooren, om het publiek in deze
op te voeden; op het publiek moet
invloed worden uitgeoelend, ook door
middel van de pers. Bevorderd moet
alles wat strekken kan om de onmatig
hooge distributiekosten te vei lagen, de
productie moet vergroot worden, ook
door het bevorderen van een effi
ciënte inrichting van de bedrijven.
Daardoor bestrijdt men de duurt e en
maakt het levensonderhoud goedkoo-
per. Bevordering van vermeerdering
van industrie, aan welke dan de kans
gegeven moet worden, zich te ontwik
kelen, waardoor de chronische werk
loosheid wordt tegengegaan, en een
betere regeling van het werkloosheids
vraagstuk zullen leiden tot verminde
ring van de duurte. De overheid zal
dezen weg moeten volgen, zoo zij den
naam van overheid wil verdienen".
Aan dokters ontbreekt het niet en
aan recepten al evenmin. We komen
er echter tot nu toe ^veimg verder
mee.
Commissie inzake Sociale verzekering
Het NiV.V. heeft liet volgend schrij
ven gezonden aan den Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid:
„Van 'uw ambtsvoorganger, den heer
Kooien, gewerd ons data 3 Maart 1926
Nr. 499/ afd. A. V., antwoord op on
zen brief van. 27 Februari, betreffende
de instelling van een commissie van
deskundigen, inzake de sociale verzeke
ring.
In dat schrijven betoogt uw voorgan
ger, dat de Jwrief van. ons Verbond op
een misverstand berust, want dat voor
de betreffende commissie gezocht is
naar personen, die deskundig geacht
kunnen' worden op het gebied van de
administratie der Sociale Verzekering
zonder dat daarbij de maatschappelijke
groep, waartoe die deskundigen behoo-
rem in aanmerking is genomen.
Uit de samenstelling dezer kommissie
blijkt echter volstrekt niet, dat u-itslui
tend deze maatstaf is gevolgd.
Maar ook, al1 zou ae commissie ge
heel uit de door Uwe Excellenties
ambtsvoorganger bedoelde deskundigen
zijn samengesteld, dan nog is ons Be
stuur van meening, dat daarin een ver
tegenwcordig'ng van de arbeiders-vak
beweging had moeten opgenomen wor
den. "De arbeiders zijn bij het onder-
vverpelijke vraagstuk ten nauwste be-
Dokkein; zij hebben niet alleen groot
'belang bij ae uitvoering der sociale ver
zekering, maai* ook bij de wijze waarop
de administratie wordt gevoerd. Te ster
ke bezuiniging in de administratie kan
de uitvoering der sociale wetgeving ln
ernstige mate schaden. Het is duidelpk
gebleken bij de bezuinigingen, welke de
laatste jaren bij de arbeidsinspectie
hebben plaats gevonden.
Het is thans ook mede uit deze over
wegingen, dat ons bestuur zich thans
tot uwe Excellentie wend met het drin
igeiid verzoek, alsnog de hier bedoelde
commissie met een vertegenwoortliging
van de arbeidersbeweging aan te vullen
Terwijl wij de beslissing, welke te
üezer zak door uwe Excellentie wordt
genomen gaarne spoedig tegemoet zien".
GEMENGD NIEUWS.
Zware binnenbrand. Te 's-
Gravenhage brak gistermiddag om
streeks 5 uur brand uit op den zol
der van het perceel Meidoornstraat 2,
waar de N.V. Steen- en Boekdrukkerij
Van der Ven gevestigd is. Op 'den
zolder was papier opgeslagen, waarvan
vermoedelijk: vellen gevallen zijn op
de fél brandende dioogkachel.
Toen een der knechts uit de druk
kerij, welke beneden is gevestigd, naar
boven ging om de kacnel na te zien,
bemerkte hij den brand, die zeer snel
om zich heen greep. Onmiddellijk werd
daarop de b randweer gcwaar chuwd.
Deze slaagde er spoedig in, met een
slang op de waterleiding en een op
de motorspuit den brand te blusschen.
Het binnenwerk van den zolder, bene
vens een groote hoeveelheid papier en
dröogkratten verbrandden, terwijl de
machines der drukkerij belangrijk van
het water te lijden hadden.
De schade, die dus zeer aanzienlijk
is, wordt door verzekering gedekt. Het
bedrijf zdl vermoedelijk geruimen fljd
gestoord zijn.
Na den storm. Voor de on-,
geveer 120 visschers uit de onderschei
dene Zuiderzeeplaatsen zullen de storm
dagen van de vorige week lang, in het
geheugen blijven. Bijna al deze vis
schers toch visschen tusschen Enk
huizen en Stavoren, waar bij N.W.
stormen als de vorige week een zeer
sterke stroom gaat. Het visschen ge
schiedt met staande netten, die met.
ankers op den bodem worden vast
gehouden en van boven van kurken
zijn voorzien. Ten gevolge van den
sterken stroom en de langdurige stor
men waren de meeste netten thans
van de ankers geslagen. Het over
schot, dat gisteren aan wal werd ge
bracht of in den mast werd geheschen,
vertoonde een troosteloozen aanblik.
De schade wordt op duizenden gul
dens geschat. Enkele kleine visschers
hebben zelfs voor een bedrag van f500
verloren.
Noodlottige twist. Zondag
avond ontstond een vechtpartij te Heer
lerheide tusschen twee broeders uit
Kerkrade en een man en diens zoon uit
Heerlerheide. De messen werden ge
trokken met het gevolg, dat van de
twee laatsten de vader een steek in
den rug en de zoon een steek in een
der longen kreeg. De zoon is in zorg-
wekkenden toestand opgenomen in het
ziekenhuis. De twee anderen zijn ge
arresteerd. Een dezer had nog een
steek in een der beenen.
Tegen het smokkelen. In
verband met het vele smokkelen aan
de grens, treedt in den laatsten tijd
de douane met de grootste gestreng
heid op, en heeft ook de medewer
king van. het treinpersoneel verzocht
om eveneens op te letten, dat reizigers
die uit België komen, de voorwerpen
niet verstoppen onder banken, op de
W.C.'s of in toiletkastjes. Bij ontdek
king moeten zij onmiddellijk daarvan
meoedeeling aan de douane doen.
Paard vermist. Gisteren deed
zekere v. G. te Amersfoort bij de po
litie aangifte, dat zijn paard weg was,
In den afgeloopen nacht was het beest
een 7-jarige donkerbruine ruin van
Belgisch ras, ter waaaxie van f 40ü,
spoorloos verdwenen. Het is niet uit
gesloten, dat het paard is weggeloo-
pen, want het dier kon zelf de stal
deur openmaken. De mogelijkheid is
ook vrij groot, dat het beest te koop
wordt aangeboden, door menschen, die
het beest hebben gevonden".
Vriendelijke chauffeur.
Te Heerlerheide kantelde gisteren een
autobus, waarbij drie personen licht
gewond werden. Toen de autobus weer
op zijn wielen stond, vertrok de chauf
feur, zonder zich van de drie gewonde
personen iets aan te trekken. Dezen
nebben nu een aanklacht bij ae politie
ingediend.
Dure biggen. In de laatste
dagen is naar uit Dinxperlo wordt
gemeld, de prijs der biggen verba
zend gestegen en wordt daarom reeds
119t 25 per stuk betaald, zo:dat deze
feitelijk f 1 per pond kosten.
K i p p e n-r e g i s t r a t i e. De at-
deeling Doetinchem der G. V. Mij. van
Landbouw heeft in verband met de
toenemende kippendietstallen beslo'en
bij de regeering aan te dringen op
een wet, waarbij de poeliers verplicht
worden, al het door hen gekochte in
een register in te schrijven.
Een gedeserteerde huzaar.
Vrijdagnacht j.l. is ingebroken in café
Masier te den Hulst, gem. Nieuw-
leusen. Ontvreemd werden f 65 en
eeme flesschen drank. Daarna was de
Inbreker gegaan naar de slagerij van
van de fa. Waanders, waar vleeschwa-
ren gestolen zijn. Dé veldwachters kre
gen het spoor van den dader. Het
bleek te zijn een huzaar, die voor
eenige dagen uit zijn ^garnizoen te De
venter gedeserteerd was. Hij is van
Nieuwleusen naar Zwolle gegaan, heelt
zich daar in burgercostuum gestoken,
en is vervolgens spoorloos verdwenen.
Het bruidstoilet.
Over het algemeen hebben de bruid
jes bij het kiezen van haar bruidstoilet
een voorliefde voor de witte kleur en
(ook toonen zü zich nog gaarne met
sluier en krans.
De Joden bekransten slechts den brui
Idegom, terwjjl1 de Grieken en Romeinen
fewoon waren beide gelukkigen te be-
ransen en wel' bij voorkeur met de
myrthe, die aan de godin der liefde
gewijd was en dan ook bij all'e feesten
gebruikt werd.
Bij bruiloften in de Grieksche kerk
is het tot op heden gebruikelijk, dat de
geestelijke de bruid en bruidegom met
een krans tooit, dien hü vooruit gewijd
heeft.
En van de Grieken en Romeinen is
dat gebruik verder overgegaan. In het
begin was het een kransje versch af
gesneden bloemen, maar uit dezen be
scheiden tooi werd een heele kroon
van goud- en zilverloovers met lint en
kunstbloemen versierd, ja soms zelfs
een diadeem met kostbare edelgesteen
ten.
Evenals de bruidskrans is ook de
bruidssluier van ouden oorsprong: hü
is langzamerhand in alle landen van
Europa overgenomen. In Scandinavië
werd het hoofd van de bruid geheel in
fqn linnen gehuld.
Geheel de middeleeuwen door was
de sluier de dracht, die uitsluitend voor
de gehuwde vrouw bestemd was; de oh
gehuwden droegen het hoofd onbedekt.
De witte kleur van den bruidssluier
dateert nog niet van zoo heel lang terug
Was eerst rood de meest gebruikelijke
bruidsdracht, pas in den loop der acht
tiende eeuw vond de Fransche mode
om lichte bruidskleeren te dragen alge
meen ingang. De adel koos bii voorkeur
zilverstof voor haar bruidskleeren; de
burgers volgden dit na door wit damest
te gebruiken voor de plechtigheid.
Tegen het einde der achttiende eeuw
was de witte kleur voor het bruidstoilet
aangenomen.
Land- en Tuinbouw.
Een verbod van vee drijven.
De gemeenteraad van Purmerend
heeft eenigen .tijd geleden de politie
verordening aangevuld met een arti
kel, bepalende, dat het geleiden van
vee In de gemeente verboden is aan
een ieder, die niet voorzien is van een
te zijnen behoeve door den burgemees
ter uitgereikt bewijs van vergunning.
Ook is bepaald, dat de vergunning
niet gegeven wordt aan personen, die
buiten de gemeente woonachtig zijn,
wanneer dat zonder nadeel van de
markt kan geschieden.
Op grond hiervan werd geen vergun
ning verleend aan het personeel van
de booten, waarmede veel vee voor de
markt te Purmerend wordt aange
voerd. Toen eenige werklieden van een
boot uit Helder toch eenige koeien van
hun boot naar de markt brachten,
werden zij bekeurd.
Deze zaak werd behandeld voor het
kantongerecht te Purmerend, waar Üe
directeur van de betrokken stoomboot
onderneming als gemachtigde voor do
beklaagden is opgetreden. Hij wees er
op, dat het bewuste artikel onbillijk is
Üaar aan den een wèl en den ander
niet een vergunning wordt verleend.
Overigens achtte spreker het artikel
in strijd met de grondwettelijke vrij
heid en ook in strijd met het algemeen
belang. Op grond van artikel 135 van
de gemeentewet achtte hij het artikel
niet verbindend.
De ambtenaar van het O. M. meende
ook het -artikel niet verbindend, even-,
wel op grond dat het een verboden
delegatie inhoudt. Het uitreiken van
de vergunningen is in handen van den
burgemeester, waar dat in ditg evah
nu het betreft den openbaren weg. aan
burgemeester en wethouders zou moe
ten zijn.
Daarom vroeg de ambtenaar ontslag
van rechtsvervolging, waarmede de
kantonrechter zich heeft vereenigd.
RECHTZAKEN.
KANTONOERECHT LEIDEN.
Er stonden voor de strafzitting van
het Kantongerecht 15 zaken op de rol,
waarvan echter geen enkele beklaag
de en slechts één getuige was versche
nen. Het publiek, dat anders in groo-
ten getale aanwezig is, had er blijk
baar lucht van gekregen en was nu
ook weggebleven.
Het eerst opgeroepen werd de wed.
A. M. geboren O. te Noordwijk,
dagvaard ter zake, dat zij eenige hon
den op haar erf houdt, die door geblaf
en gejank de rust der buren verstoren,
wat volgens een in deze gemeente gel
dende verordening strafbaar is gestel
Als getuige werd gehoord een der
buren, de heer A. Oord, die verklaarde
dat de honden het den bewoners der
omgeving door hun geblaf zeer lastig
maken. De honden bevinden zich in
een hooiberg bij de woning van be
klaagde en liggen vast. Hij is meer
dan eens bij de eigenares wezen kla
gen, maar zonder baat.
De Ambtenaar vroeg nu f 10 boete
of 10 dagen hechtenis.
De volgende zaken gingen zonder
eenige bespreking er door.
Uitspraak over twee weken.
De zaak Muylwijk.
Naar de „Tel." verneemt, is in het
proces-Muylwijk, waarvan de behan
deling in hooger beroep heden voor
het Gerechtshof te Amsterdam begint,
op initiatief van en door het O.M. nog
gedagvaard als deskundige dr. S. de
Boer, privaat-docent in de physiologie
aan de Gemeente-Universiteit te Am
sterdam, een bekend hartphysioloog.
Uitgaande van de beschrijving, wel
ke beklaagde Muylwijk heeft gegeven
van zijn Avorsteling met Busch, is dr.
De Boer tot de conclusie gekomen, dat
Busch den natuurlijken dood door op
winding tijdens de vechtpartij is ge
storven en dat de dood niet kan zijn
ingetreden als gevolg van. verstikking
of door druk op den vagus.
In verband hiermede zijn ook nog
eenige andere deskundigen door het
O. M. gedagvaard.
Jeugdgevangenissen?
Zal Nederland jeugdgevangenissen
krijgen?
De vraag is niet nieuw meer. Reeds
lang wordt in de kringen der practici
op het gebied van het toegepaste straf
recht als een erastige lacune gevoeld,
dat de overgang van tuchtschool naar de
gewone strafgevangenis e:n hiaat ver
toont, dat noodzakebjk dient te worden
overbrugd. De beneden 18-jarige wordt
berecht naar de regelen van het kinder
strafrecht en gaat n^ar tuchtschool of
opvoedingsgesticht; hij, die boven 18
jaar is, moet naar de cellulaire straf
gevangenis, waarin helaas het educatie
ve element vrüwel geheel ontbreekt. An
dere landen zijn ons in dezen reeds voor
Engeland heeft sinds de Prevention of
Crime Act van 1908 zqn Borstal-insti
tutions voor delinquenten van 1621
jaar, en denkt er over dien leeftijd uit
te breiden tot 23 jaar.
Duitschland vertoont hier en daar
ook pogingen in die richting. Ik wjj$
op Hahnoelersand bij Hamburg en Witfc-
lich au der Mosel.
België beeft ook zjjn jeugdgevqngenl#-
sen bereids, maar wr) in Nederland slui
ten een 18-jarigen delinquent nog steeds
,op 'iii de gewone strafgevangenis en pas
sen op hem hetzelfde regime toe, dat
iedere verstokte beroeps- of gewoonte
misdadiger ondergaat.
Voor deze jeugdige delinquenten moet
het opvoedende element veel meer naar
voren worden gebracht. Ook voor de
volwassen gevangenen dient dat te ge
scheden en ik moge in dit verband wü-
zen naar h t bo k van den vroegcren
Utrechtscheu psycholoog Prof. Ziehen
„Ueber die Erziehbarkeit von Erwach-
senen". Prof. Ziehen betoogt daarin
overtuigend, dat degenen, die geen fcgjj!
meer verwachten van de opvoeding en
innerlijke verandering van volwassenen
in sterke mate ongelijk hebben. Maq&
in geen geval zal de stelling bestriding
(ondervinden dat die opvoeding zeker
mogelijk is bij delinquenten tot 21 wel
licht tot 23 jaren.
lm het voorloopig verslag op de laatst
ingediende Justitiebegrooting, wordt van
de regeering gevraagd, wat zij denkt
te doen ten aanzien van het toegepaste
strafrecht voor de jeugdigen, ajs boven
bedoeld. Daar wordt zelfs reeds ge
vraagd, of daarvoor niet kunnen wor
den ingericht als Borstal-instituten de
gevangenissen te Zutphen en (of) Alk
maar. Naar dezerzijdsche meeiPng moet
echter veel meer aansluiting worden
gezocht bij het systeem der tuchtscho
len en opvoedingsgestichten, dan bij
dat der strafgevangenissen en vooral
fotj dat der eerste, die immers straf-
instituten zijn.
En dat zal nu in een gevangenisge
bouw welhaast niet mogeijjx zijn. Wan
het zoover komt, dat gebouwen moe
ten worden ingericht, richte men het
oog op de ledig staande tuchtschool
te Harem of op een ledig komend op
voedingsgesticht. Met Leiden- zal dai bin
nenkort het geval zyn, al zal het oude
Pesthuys ook niet het meest geschikte
gebouw blüken te zijn.
Hoe het ook zij, men zal in ieder ge
val goed doen de Juni vergadering van
het Genootschap voor Zedelijke verbete
ring der Gevangenen af te wachten,
waar de zaak der jeugdgevangenissen
ook voor Nederland, uit en ter na zal'
worden besproken. Twee praeadviezen
zijn daarvoor in bewerking. Het eerste
wordt geschreven en verdedigd door
Lr. Curt Bondy, privaat-docent te Ham
burg en vroeger leider van de Jugenü-
gruppe aan de gevangenis te Hamburg
en het tweede door e n Commissie van
Nederlandsche ter zake kundigen. De
bedoelde commissie bestaat uit do hee-
tren: Prof. Mr. J. V. van Lijek fce Am-
sterdam, voorzitter; G. H. Honig, oud-
directeur R.O.G. Leeuwarden, thans di»
recteur der Toevlucht voor Onbehuis»
den te Amsterdam, secretaris en. als
leden de hoeren; Mr. S. J, M, van
Geuns, advocaat-generaal bü het Ge
rechtshof te Amsterdam, J. J, H. Haaits
ma, directeur der strafgevangenis te
Rotterdam, W. Hielkema, opvoedend
ambtenaar te R.O.G. Veldzicht en Mr,
•B. G. A. Smeets, directeur der Rgks-
tuchtschool te Nijmegen.
Scheepstijdingen.
KOLLAND-AMER1KA LIJN.
BREEDÏJK, v. 'R'dam tl. Baltimore,
5 Sable Island gep.
LOCHKATRINE,v. R'dam n. d. N„-
Pacifickust, 8 v. Londen.
ROTTERDAM, 8 v. New York te
Alexandrië.
.VOLENDAM, v. New York n. R'dam
S vm. 11 u. 15 v. Plymouth.
8T00MV. MIJ. NEDERLAND.
MAPIA, thuisr., 7 ie Madras.
PRINS DER NEDERLANDEN, 8.
v. A'dam te Betavia.
BONDO 6 v. Batavia n. A'dam.
KARIMOEN, thuisr., p. 7 Perim.
PRINSES JULIANA, uitr., pass. I
Parim.
BATJAN, uitr., 8 te Sabang.
ROEPAT, uitr.. 8 te Pt. Said.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
iMONTFERLAND, 7 v. A'dam te
Antwerpen.
ZAANLAND, thuisr., pass. 8 Fernan
do Noronha.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
MENADO, 5 v. Balek Pappan n.
Bassein.
SITOEBONDO, 8 v. R'dam te Ba
tavia.
BANDOENG, uitr., 8 v. Pt. Said.
INSULINDE, uitr., pass. 8 Kaap del
Armi.
SLAMAT, thuisr., 8 v. Sabang.
