CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS f&e JAARGANG DINSDAG 23 FEBRUARI 1926 NUMMER 1755 NIEUWE LEIDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS b> Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f ZSO Per week 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Oit nummer beslaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V De huwende onderwijzeres. Na otn urenlang debat heeft giste ren de 1 eidsche gemeenteraad beslo ten, dat aan onderwijzeressen, die voor het bereiken van den 45-jarigen leeftijd in het huwelijk treden op dien grond, met ingang van den dag, waar op het huwelijk wordt gesloten, eer vol ontslag wordt verleend. Bij do stemming ging het zuiver vecht3 tegen links. Be linkerzijde stelde zich ook nu weer op doctrinair standpunt, en stem de, zonder met de argumenten, die voor het voorstel werden aangevoerd, als één man tegen. Op overtuigende wijze en met zeer krachtige argumenten, werd door ver schillende sprekers aangetoond, dat het voorgestelde ontslag in het belang is van het onderwijs, van de gemeen te en ook van de betrokken onderwij zeressen zelve. Aangetoond werd, dat zoowel het verzorgen van een gezin als het werk in de school den geheelen mensch eischt en dat het een met het ander, uitzonderingsgevallen daargelaten niet vereenigbaar is. Gewezen werd op de statistieken die uitwijzen dat het aantal verzuimen bij de gehuwde onderwijzeressen veel en veel grooter is dan bij de ongehuwde. Betoogd werd, dat van een vrouw, een moeder, die met de zorg voor een gezin belast is en die al de zorgen, die dit nu eenmaal met zifch brengt heeft te dragen, redelijkerwijs niet geëischt kan worden, dat zij zich met volle kracht aan de school zal geven. Maar al deze argumenten maakten niet den minsten indruk. Dat de linkerzijde principieel een andere beschouwing heeft over de plaats en de taak "van de vrouw, is be kend en men kan niet verwachten, dat iemand plotseling zijn prindpes zal loslaten. Maar wel had verwacht mogen wor den, dat aan de practische en zeer klemmende argumenten aandacht zou zijn geschonken en dat men zich. waar het hier toch om het belang van het onderwijs ging, niet zonder meer QP doctrinair standpunt zou plaatsen. Men bleek echter niet voor overtui ging vatbaar. Men had besloten tegen te stemmer^ en men deed het. Dat daardoor aan het onderwijs in het algemeen en de openbare school in het bijzonder een slechte dienst werd bewezen, scheen den heeren en dames niet te deren. Gelukkig, dat de rechterzijde blijk gaf beter het belang, zoowel van het onderwijs als van het gezinsleven te verstaan. Aanneming van bouwwerken Door de fabrikanten en handelaren van bouwmaterialen wordt ernstig geklaagd over de enorme verliezen wel ke deze leveranciers leden door leve ringen aan aannemers van bouwwer ken, die voor een te laag cijfer in schreven en daardoor te gronde gingen Het schijnt meermalen voor te ko men, dat aan aannemers zonder het geringste persoonlijk bezit belangrijke bouwwerken tegen te lage prijzen worden opgedragen, wat dan in ue practijk tot allerlei moeilijkheden aanleiding geeft. Door den Voorzitter van de Kamer van Koophandel in het district Rijn land 'werd hieromtrent onlangs het volgende opgemerkt „Wenscht men in het algemeen, alvorens men een opdracht geeft voor het leveren of daarstellen van kostba re voorwerpen voor eigen gebruik bestemd, alle mogelijke inlichtingen over den leverancier, over zijn mora liteit, zijn vakkennis, benevens refe rentiën over reeds gedane leveringen, bij het aanbesteden van bouwwerken schijnt men algemeen deze zekerheid niet noodig te vinden en draagt men aan dikwijls onervaren en daarbij soms geheel onbemiddelde personen de uitvoering van omvangrijke bouwwer ken op, omdat het inschrijvingscijfer, dat wil zeggen het cijfer, waarvoor men „bëweert" het te kunnen uitvoe ren, het laagst i9. De soliede, bekwame, gevestigde aannemer, wiens inschrijvingaciKsf den werkeiijVtn kostprijs nadert, wordt als te duui ter zijde geschoven. Gemeei ten en ook andere officieel* lichamen werken deze misstandeu m de hand, ofschoon juist zij de eerstge- roepenen zouden zijn om deze tegen te gaan. De verliezen door fabrikanten en kooplieden in bouwmaterialen alleen in on9 district Rijnland hierdoor gele- BUREAU: Hooigracht 35 Leiden- den, gedurende 1924 en 1925 kunnen, blijkens de gegevens waarover de Ka mer beschikt op ongeveer I 200.000 ge schat worden." Dat zijn geen geringe verliezen en het is zeker te hopen, zoowel in het belang van de aannemers in het alge meen als van de bouwmaterialen-nij verheid dat de door de Kamer benoem de commissie er in mag slagen practi sche middelen aan te wijzen om in de zen wantoestand verbetering te bren gen. Gemakkelijk zal dit allicht niet gaan Het feit dat iemand weinig kapitaal krachtig is en nog geen groote werken uitvoerde, zegt toch betrekkelijk wei nig. Tal van bekwame ondernemers zijn klein begonnen en hebben zich met veel inspanning omhoog gewerkt. Gevraagd kan ook worden of de so liede, bekwame, gevestigdp aannemers hier wel geheel zonder schuld zijn. Dat een klein bedrag boven de aan- neemsom wordt gesteld om daardoor de gemaakte onkosten van inschrij vers te bestrijden, schijnt ons niet ge heel ontoelaatbaar. Serieuze inschrij vers hebben soms niet onbelangrijke kosten te maken en het kan niet on billijk worden geacht, dat getracht wordt daarvoor eenige vergoeding te krijgen. Wanneer er echter reden is voor het vermoeden dat hiervan misbruik ge maakt wordt, dan is het verklaarbaar, dat meer dan in het algemeen mis schien gewenscht is, aan het bedrag waarvoor wordt ingeschreven, aan dacht wordt geschonken. Als de borgen soliede zijn en de aan nemer staat als betrouwbaar bekend, dan is het met name in publieke col leges niet te misduiden, dat voor be paalde werken niet meer wordt uitge geven dan strikt noodzakelijk is. Het ideaal zou ongetwijfeld zijn ia- dien de uitvoering van een bepaald werk aan een bekwamen aannemer, wiens inschrijvingscijfer het dichtst den kostprijs nadert, kon worden op gedragen. Daar het echter onmogelijk is den kostprijs met eenige zekerheid vast te stellen, men lette slechts op het vaak groote verschil tusschen ramingen en de bedragen waarvoor ook door wer kelijk soliede aannemers wordt inge schreven, zal het wel niet gemakkelijk gaan hier practische resultaten te be reiken. Intusschen kan worden toegegeven dat hier een misstand, heerscht, waar aan in het algemeen belang een einde moge worden gemaakt. TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 Gewone edrertentiën per regel 22% cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel UrieL Bij contract, belangrijke reductie^ Kleine advertentiin bij vooruitbetaling ran ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. STADSNIEUWS. L.A.W.E.T. In een bovenzaal van de Harmonie hield gisteravond 'de vereeniging L.A. W.E.T. een algemeene ledenvergade ring onder leiding van den voorzitter, den heer H. W. C a h e n. De vergadering was heel goed be zocht. In zijn openingswoord heette de heer Cahen allen welkom, en bood hij namens het bestuur zijn verontschul diging aan voor het feit, dat deze ver gadering in afwijking van de Statuten -'et voor 1 Febr. was uitgeschreven. De tijd daarvoor had ontbroken. Spr. uitte zijn dank jegens de leden en vooral jegens den heer Cor A. Mul der, die als waarnemend voorzitter optrad, voor de welwillendheid waar mede men hem in de gelegenheid had gesteld zich gedurende eenigen tijd aan de L.A.W.E.T. te onttrekken, om zich aan de reorganisatie van zijn zaak te wijden. Intusschen heeft de gang der vereenigingszaken en vooral de tentoonstelling wel getoond, dat ook ook zonder dat er de voorzitter persoonlijk altijd bij was,.de zaken be hoorlijk voortgang konden hebben. Spr. herinnerde aan de welgeslaagde sei?.oensopening, die met medewerking van de 3 midden9tandsvereenigingen in het voorjaar van 1925 werd gehou den, alsmede aan de welgeslaagde ten toonstelling, die nog versch in ons ge heugen ligt. Met waardeering gewaagde spr. van de ruime medewerking, die het be stuur bij het organiseeren daarvan ge noot van de leden en van verschillen de commissies uit de vereeniging, en hij voegde er den wensch aan toe, dat ook bij volgende gelegenheden die me dewerking van de leden zal worden on dervonden. De 2e secretaris, de heer J. G. P u 1 le las vervolgens de notulen der twee vo rige vergaderingen, die ongewijzigd werden goedgekeurd. De heer W. Brouwer vroeg naar aanleiding van het in een der notulen vermelde besluit om aan de LAWET geen cabaret meer te verbinden, wat het bestuur aanleiding heeft gegeven om in afwijking hiervan toch een ca baret te houden. Hem werd antwoord RECLAME. AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET M". Heerensingel 34/35. Tel. 1523. PRIMA KWALITEIT. VERZEGELDE ZAKKEM. toegezegd, doch bij de bespreking van de huishoudelijke zaken. De le secretaris, de heer T. F. Vlie land Jr. bracht daarna het jaarver slag uit, waarin uitvoerig de werk zaamheden van het afgeloopen jaar werden gememoriseerd. Behalve met het organiseeren van een voorjaars- seizoensopening en een tentoonstelling in allé zalen van de Stadsgehoorzaal hield de vereeniging zich bezig met het werven van nieuwe leden. Met voldoe ning kon worden vermeld, dat de ver eeniging op 1 Jan. 1926 76 leden telde en 3 donateurs. Er werden 16 bestuurs vergaderingen gehouden, die telkens werden bijgewoond door de vertegen woordigers der drie middenstandsver- eenigingen. In verband met de laatste tentoon stelling memoreerde het verslag in ge voelvolle woorden het plotseling ver scheiden van den jeugdigen W. H. v. d. Nat, die zijn medewerking verleende bij het aanbrengen der decoratie, en tijdens dat werk werd weggenomen. Het verslag werd onder applaus goedgekeurd. Naar aanleiding van de verdeeling der standen op de laatstgehouden LA WET maakten eenige leden opmerkin gen, die door den secretaris werden b pant woord. De penningmeester, de beer W. 'War- necke, bracht financieel verslag uit, van de tentoonstelling zoowel als van de huishouding der vereeniging. Wat de eerste rekening betreft, deze be loopt een bedrag aan beide z,ijden van f8046.22. Onder de ontvangsten zijn aan plaatsenhuur f2332 van leden, f 1388.50 van niet-leden; totaal f3720.50 Aan entrees werden ontvangen: ten toonstelling f3183,08, cabaret f38125 en dancing f274.02. Cm':- de uitgaven is f1140 voorzaal huur. Voor de verlichting f 368.12; re ceptie f 155.30; advertenties f677.48; programma's f 222;.cabaret f920, muz. f988.50; auteursrecht f 106.85; piano's f 100.10; regenverzekering f 478. Het ca baret werd bezocht door 8876 perso nen, de dancing door 455 personen. De rekening van de gewone huis houding wees een eindbedrag aan van f 1430.96. Er is een kassaldo van f 458. De kascommissie, bestaande uit de heeren v. Rossum du Chattel en van Noort bracht bij monde van laatstge noemde verslag uit en adviseerde, on der dank voor het gevoerde beheer, den penningmeester te dechargeeren, daar alle bescheiden in orde werden bevonden. Echter^ had de commissie in het al gemeen "wel critlek. Zij had den in druk gekregen, dat er wel wat royaal met het geld is omgesprongen. De commissie betreurde het houden van de dancing, waartoe niet officieel besloten was, en waarop men ruim f400 heeft moeten bijpassen. Voorts had de commissie bezwaar tegen de Tegenverzekering, die f 478 kostte. Deze achtte zij bij een tentoonstel ling in een besloten ruimte niet noo dig. Zij meende zelfs dat de verzeke ring het karakter krijgt van gokken. De vorige maal is er f 1000 aan ver diend, maar nu heeft het geld gekost. Namens het bestuur trachtte de voorzitter de bezwaren te ontze nuwen. Met kracht kwam spr. op te gen de voorstelling alsof het bestuur zou hebben willen gokken. De regen is nu niet nadeelig geweest voor het bezoek, maar dit kan het bestuur van tevoren niet weten. Ook is er niet royaal met het geld omgegaan. De kas commissie had maar eens de rekening van de vorige LAWET moeten inzien, dan zou zij tot de conclusie zijn geko men, dat deze LAWET veel minder heeft gekost. De cabaret-kwestie, waarover ook het woord^werd gevoerd door de hee ren Brouwer en Slegtenhorst, werd toe gelicht door den heer C. A. Muld«r Aanvankelijk zou de Foyer doorstands zijn ingenomen, maar toen dit niet mo gelijk bleek, moest iets anders worden bedacht. De comm. v. reclame advi seerde dancing en opera-avonden, maar het bestuur kreeg van het gezel schap-Sistermans zoo'n voordeelige aanbieding, dat 't deze niet meende te moeten afwijzen. De heer Pulle deelde als voorzitter van de reclame- commissie mede, dat hij aanvankelijk tegen dancing was, omdat hij rekening wenschte te hou den met de gevoelens van vele bezoe kers. Maar ten slotte heeft hij erin toe gestemd, teneinde toch iets te vinden, een cabaret-„je" te houden De heer Brouwer zei principieel niet tAaen een dancing te zijn, maar. volgens hem hoort zoo'n gelegenheid absoluut niet thuis op de LAWET om dat" zij de enkele kapitaalkrachtige be zoekers die er nog komen, aftrekt van het bezoeken der stands. Aan het eind van de discussie con stateerde de voorzitter, dat derge lijke attracties voor de LAWET geen goede beteekenis hebben en dat zij in 't vervolg gevoegelijk kunnen worden gemist. De heer v. Noort merkte nog op dat het niet ging over opera of cabaret maar om 't weren van een feestavond in het algemeen, als niet-beboorende bij de LAWET. De vergadering zal voortaan een bindende uitspraak van het bestuur moeten vragen. Hierna werd de discussie gesloten en besloten den penningmeester onder dank voor zijn beheer te dechargeeren. Tot leden van de nieuwe kascommis sie voor 1926 werden bij acclamatie benoemid de heeren J. v. Zijp, W. Brou wer en Joh. Geytenbeek. Vervolgens had ballotage plaats van een nieuw lid, de fa. C. Kort, Breestr. ltl, die als oud-lid zonder stemming werd toegelaten. Bij de bestuursverkiezing werden de aftredende heeren, J. G. Pulle en C. A. Mulder herkozen. Voorts werd het be stuur uitgebreid met twee leden, als hoedanig benoemd werden de heeren J. P. Slegtenhorst en P. J. Eeman. Beide heeren namen hun benoeming aan. Met het oog op eventueel© bestuurs- wisseling en uitbreiding had het bc stuur, aldus de voorzitter, gemeend nog geen definitieve actie-voorstellen voor het volgend jaar te moeten voor leggen. De gelegenheid werd nu aan alle aanwezigen gegeven om initiatief voorstellen in te dienen en zich uit ie spreken over het al of niet houden van een seizoensopening. D© heer v. R o s s u m-d u-C h a 11 e 1 gaf uiting aan zijn vrees, dat het be stuur aan eventueele wenschen toch geen gevolg zou geven, gezien dat het ook voor de winkeliers, die niet bij de textiel-branche betrokken zijn, geen November-actie heeft gevoerd, doch dit heeft overgelaten aan een buurt- vereeniging, waarin zelfs een bestuurs lid zitting had. De voorzitter merkte op. dat het bestuur niet aan alle wenken gevolg behoeft te geven. D© heer Slegtenhorst zag juist liever zoo veel mogelijk steun ver leend aan de buurtcommissies. De heer Mulder pleitte voor her haling van de seizoenopening. Er zit toekomst in, maar het publiek moet daarin opgevoed worden. De heer Geytenbeek tyeek 'tmet de beide vorige sprekers niet een Iets anders zou het zijn als alle leden trouw medewerkten. Spr. trok zelfs het succes van de Centrum-winkel week in twijfel, waarop hij evenwel fel bestreden werd door den heer Slee tenhorst, die den heer G. op dit punt tot oordeelen onbevoegd ver klaarde. De heer Levi ontraadde splitsing in buurtvereenigingen. Alleen bij cen tralisatie zou een seizoenopening kans van slagen hebben. De heer Pulle achtte den tijd van voorbereiding voor een seizoenopening te kort. Spr. gaf in overweging een na der bestuursvoorstel af te wachten. De voorzitter toonde zich voor het handhaven van de seizoenopening Als de winkeliers maar medewerken en dat kan zonder veel kosten, is de kans op slagen groot genoeg. Bij de hoofdelijke stemming werden 12 stemmen voor, en 4 st. tegen het houden van een seizoensopening uit gebracht. 4 stemden blanco. De voorzifter zegde toe, dat het bestuur met deze uitspraak zal reke nen. De medewerking der drie midden standsvereenigingen zal weer worden gevraagd. De heer v. R. du Chattel gaf in overweging bij de seizoensopening te laten uitkomen dat het daarbij speci aal de textielbranche geldt. De heer v. Noort zag gaarne on derscheid gemaakt tusschen de „groo te" winkelweek en deze voorjaars reclameweek, om den indruk van de eerste niet te verzwakken. In verband hiermede werd toegezegd dat de opzet zoo algemeen mogelijk zal worden gesteld, om de deelname zoo groot mogelijk te maken. Naar aanleiding van het oprichten van verschillende buurtvereenigingen werd bij de rondvraag het bestaans recht van de LAWET besproken. De voorzitter zei den invloed van dat gescheiden optreden fnuikend te ach ten voor den bloei van den eenen Leid schen winkelstand. Alleen eendracht maakt macht. Het is reeds zoo jam mer, dat de oprichting van de LAWE indertijd niet is geschied op iniliaiu van de drie middenstandsver ui, gen en dat deze ten aanzien van het doel der LAWET noa- steeds niet tot Belangrijkste nieuws in dit Hommer. Binnenland. De Leidsche gemeenteraad besluit aan de huwende onderwijzeressen ontslag te geven. Jaarvergadering van het Nederl. Werkl. Verbond „Patrimonium". Buitenland. Morgen beginnen in den Franschen Senaat de debatten over hat financieel ontwerp. Het Roemeensche kabinet Brotlanu moet voornemen^ zijn, in verband met den uitslag der jongste verkiezingen a! te treden. voldoende samenwerking zijn geko men. Spr. raadde aan het oprichten van meerdere vereenigingen niet in de hand te werken. Zij kunnen doel heb ben om speciale buur tb ©langen, als licht- en verkeersverbetering te ver krijgen maar zeker niet om winkel weken te organiseeren. De heer Brouwer zei den winke liers van den Nieuwe Rijn minder dan dien van d< Breestraat. die reeds veel „loop" hadden zelfstandig optreden kwalijk te kunnen nemen. De heer Slegtenhorst Achtte het bestaansrecht der hoofdvercenigin gen als LAWET en middenstandsver- eenigingen niet aangetast door de op richting van buurtvereenigigen. Zij kunnen zeer goed samenwerken. De heer Lev i ging tegen het laatste lijnrecht in. De buurtvereenigingen zullen er juist spoedig toe komen het belang van de hoofd vereenigingen te onderschatten. De heer Vlieland deelde mede, dat het centrum met 76 winkeliers zal deelnemen aan de a.s. seizoenopening. De V o o r z. was van meening, da! het vraagstuk vau verkeersverbetering enz. niet urgent is voor slechts enkele buurten, maar voor de geheéle 9tad. Verbetering is overal noodig. Daar om is locaal optreden niet gewenscht. De heer Slechtenhorst schreef de splitsing in buurtvereenigingen toe aan de nalatigheid van de midden- standsvereenigingen, die zelf tijdig ze kere beangen hadden moeten verde digen. De discussie werd hier beëindigd (het was 5 minuten voor 12) om in 'n volgende vergadering te worden voort gezot De heer van Noort drong bij de rondvraag aan op statutenwijziging, waardoor niet leden der middenstands vereenigingen toch lid van de L. A. W. E. T. zouden kunen zijn. De V o o r z. herinnerde eraan, dat een bestuursvoorstel in dien geest in dertijd is verworpen, zoodat nu het initiatief van de leden moet uitgaan. De vergadering werd, nadat de voor zitter bedankt had voor de belang stelling. gesloten. Christelijke Besturenbond. De Leidsche Christelijke Besturen bond zal Woensdag 's avonds 8 uur in „Prediker" zijn jaarvergadering hou den. Aan de beurt van aftreden zijn de bestuursleden Ph. J. de Leeuw, J. Sleg tenhorst. J. Wassenaar en J. E. Ouwee len. De heer Ouweelen stelt zich niet herkiesbaar. In zijn plaat9 zijn de vol gende candidaten gesteld: Joh. Bon, H. v. Bostelen, A. Bui9, H. v. Clttert en A. Knetsch. Inaugnreele rede Prof Dr. D. Plooy. Maandag den len Maart 1926 dë9 na middags 3 uur zal de hooggeleerde heer Dr. D. Plooij, predikant bij de Ned. Herv. Gem. alhier, benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in de uit legging van het Nieuwe Testament en in de Oud-Christelijke letterkunde zijn hoogleeraarsambt aanvaarden door 't uitspreken eener rede in de aula der universiteit te Amsterdam. Zendiings-commissies in de olasse Lelden. Op initiatief en uitnoodiging van de Zendingscommissie t© Hillegom werd op Woensdag 17 Febr. j.l. in de consis torie der Geref. Kerk aan de Hooi gracht te Leiden daartoe welwillend door den Kerkeraad afgestaan, een vergadering gehouden van Zendings commissies in de classe Leiden. De heer De Koning van Hillegom opende de vergadering en heette de afgevaar digden, de onderscheiden commissies welkom. Tien gemeenten waren ver tegenwoordigd. Het doel der vergade ring was, eikaars werkwijze te leeren kennen en elkaar aan te vuren in den jter voor de zendingszaak. De voorziW ter deelde Hillegoms werkwijze mee, waarna ieder der afgevaardigden ver lag deed van de gevolgde methode.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1