CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
Be JAARGANG
maandag 25 januari 1926
Mummer 172§
AB ONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenjen gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
Gewone advertentiên per regel 22'/i cent
Ingezonden Mededeelingen, dnbbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiên bij Yooruitbetaling
ran ten hoogste 30 woorden, worden dage*
lijks geplaatst ad 40 cent
(iii ra» beslaat ui! TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Dr. De Visser.
Dr. de Visser zal zich in verband
met de'n gezondheidstoestand van zijn
échigenoote tn ook om zelf v-in d©
vermoehmiss .-n van de laatste weken
uit. te rusten, vuoi een korten lijd
naar het buitenland begeven.
Dit is verklaarbaar.
Het is opzichzelf reeds pijnlijk wan
neer een staatsman van beteekenis na
gedurende 7 weken onafgebroken ge
poogd te hebben een Kabinet te vor
men en den parlementairen wagen
weer op gang te brengen, dat pogen
moet opgeven.
En het wordt het temeer wanneer
bij dat mislukken voor een groot deel
beeft te wijten aan- zijn naaste poli
tieke vrienden, die hem enkele weken
tevoren de eer van het leiderschap
waardig keurden.
Want zoo staat toch de zaak.
Na lang zoeken en onderhandelen
was Dr. de Visser zoo goed als gereed
gekomen door wat men genoemd heeft
het compromis-Bern tot stand te bren
gen.
Mannen als Dr. Schokking, Dr. de
Geer e.a kqpden zich met dit compro
mis vereenigen.
Toen echter de leider van het Kabi
net op kondschap uitging om na t©
gaan of een eventueele motie van af
keuring bij de rechtsche fracties steun
zou vinden, toen bleek het, dat de
Christelijk-Historische fractie niet be
reid was een bevredigende verklaring
af te leggen.
De „Nederlander" verklaart nadruk
kelijk dat de Christelijk historische
Kamerleden nooit het compromis-Bern
hebben aanvaard en do „Maasbode"
voegt hieraan nog toe, dat het door de
Chr. Hist, fractie met 7 tegën 4 stem
men werd verworpen
Wel zouden de Chr. Hist Kamerle
den naderhand op een enkele na indi-
vidueele toezeggingen aan Dr. de Vis
ser hebben gedaan, maar er was geen
zekerheid, dat een eventueele motie
van afkeuring niet met -de hulp van
Chr. Historische stemmen zou worden
afgewezen.
Voor Dr. de Visser is dat een on
aangename situatie.
Als de leider van een fractie, die
daarbij gesteund wordt door de meest
vooraanstaande mannen in zijne par
tij, op een dergelijke wijze door zijne
volgelingen wordt losgelaten en op
een zoo belangrijk punt hun vertrou
wen niet blijkt te bezitten, waardoor
zijn werk met onvruchtbaarheid ge
slagen wordt, dan is dat in hooge ma
te ontmoedigend.
En we verstaan het, dat de leider
van de C .H. fractie behoefte heeft,
eenigen tijd buitenaf te gaan.
V Kwetterende eksters.
Stenhuis, de groote man van het
roode 'vakverbond werd dezer dagen
door zijn partijgenoot Prof. Bonger ste
vig onder handen genomen.
Prof. Bonger had zich veroorloof.!
over de leiding der moderne arbeiders
beweging enkele opmerkingen te ma
ken en daarbij o.m. gezegd niet in te
willen gaan op de delicate kwestie of
ld© jongere leiders uit de handenarbei
dersklasse voo^tgekomefn van dezelfde
kwaliteit zijn als de oudere leiders.
Daarop vatte de heer Stenhuis vuur.
Zooiets liet hij zich niet zeggen.
„Ik, zoo verklaarde hij, behoor tot
die jongere leiders en al behoor ik
niet tot hen die Bonger na-papegaai
en, ik laat mij niet op een wijze als
B. doet op zoo insinueerende wijze
kwalificeeren
Prof. Bonger is het antwoord niet
schuldig gebleven.
Hij begint met te zeggen dat de door
hem uitgedrukte twijfel bij ongeveer
alle oudere partijgenooten reeds is op
gekomen en cok herhaaldelijk priva-
tium is geuit.
En wat dat na-papegaaien betreft,
merkt Prof. Bonger op:
„Nu wij het toch over vogels heb
ben, meet ik bekennen, dat ik toch
wel eens in Stenhuis een kwaliteit
van een vogel heb ontdekt. Het was
niet die van een papegaai; het was
die van een ekster. Toen de Social i-
satie-commissie haar moeizamen ar
beid nog niet geheel geëindigd had,
hield plotseling het N.V.V. een socia
lisatie-congres hoe actief is toch
die organisatie, en altijd de Partij
vóór! De voorzitter van het N V.V. te
vens lid van de Socialisatie-commis-
sie,. had toen de stellingen gemaakt
en hield de inleidingsrede. Wie, als
lid van de Socialisatie-commissi©
dit schouwspel gevolgd heeft, bemerk
te onmiddellijk, dat hierbij in de ruim
ste mate gebruik is gemaakt van ds
gegevens, die de voorzitter alleen in
zijn andere kwaliteit kon weten. Soms
werd niet eens de schijn gered, en
werden de woorden van het Sociali-
satie-Rapport toen nog in concept
letterlijk gebruikt! Dat was geen
„na-papegaaien" maar wel iets ergers.
Men zegt, dat daaraan eksters zich
nog al eens schuldig maken."
Het spreekt wel vanzelf dat wij geen
behoefte hebben ons in deze roode ru
zie te mengen.
Alleen merken wij op dat, ook in
niet socialistische kringen meer dan
eens twijfel is gerezen omtrent de be
kwaamheid der leiders van het mo
derne vakverbond.
En voorts moet het toch wel een
eigenaardigen indruk maken, dat zul
ke kwetterende eksters als hier aange
duid niet alleen in de roode vakbewe
ging, maar ook in de S D.A.P. een zoo
groote rol spelen en als de speciale
vertegenwoordigers van 't georgani
seerde proletariaat naar 't parlement
gezonden worden.
STADSNIEUWS.
Sadhoe Jphn Nelson.
In de overvol.e groote Nutuzaal trad
Zaterdagavond Sadhoe John Nelson
op, die bij zijn hoorders werd ingeleid
door Ds. Rauws, Zendingsdirector te
O egstgejest.
Na opening met het zingen van 2
verzen van Gezang 3 en gebed, las
Ds. R. Joh. 1:1—18 voor. Z.Ëenv.
was dankbaar dat zoovelen waren ge
komen en zeide in 't bijzonder dank
aan de plaatselijke pers, d e door haar
medewerking zeker tot het welslagen
van dezen avond het hare had bijge
dragen
Wat een sadhoe is, vertelde daar
na Prof. Dr. v. Nes, die even herinne
rend aan Sadhoe Soendar Singh, mee
deelde, dat deze zwarie broeder in on
derscheiding van Soendar S'.ngli, ge
boren is uit Christenouders. Vader en
moeder kwamen met het Christendom
in aanraking door de z ndelingen van
Hermannsburg in Duit.chianti. Toch
kwam John Nelson er eerst later toe
om zijn studie vaarwel te zeggen, om
als sadhoe, d.i., als iemand^ die uit
sluitend. zijn leven aan den dienst van
God wijdt, verscheidene landen en vol
ken zijn prediking te doen hooren.
Zoo vertrok hij van Madras in Voor-
Indië en kwam na al heel wat lan
den bezocht te hebben oor enkele
dagen hier aan, om straks weer naar
Zweden te gaan cn daarna ook 't bo
vengenoemde Hermannsburg te be
zoeken, bijna niets met zich medene
mend dan zijn Grieksch Bijbeltje, waar
op aan de buitenzijde staat: Voor mij
is het leven Christus, en het sterven
gewin. John Nelson zal doen hooren
in veelszins Oostersche voorstellingen,
hoe het Christendom leeft in het Oos
tersche hart.
In zijn gele inlandsche kleeding,
waarbij "het sprekende zwarte gelaat
met korte baard en donkere oogen,
scherp uitkwamen, trad na deze mede
deelingen de Sadhoe zelt op, sprekend
over Joh. 1 11.
De Joden, zegt spr., hebben Jezus
in hun midden gehad, maar ze hebben
Hem niet aangenomen. Maar Hij is
ook gekomen tot de Britsch. Indiërs en
velen hebben Hem daar wel aangeno
men en het leven in Christus gevon
den. Jezus riep ook Lazarus uit zijn
frat. Toen leefde hij, maar nog ge_
onden. Jezus maakte hem echter vol
komen vrij. Er zijn er zoovelen, die 't
leven heeten te hebben en toch nog
gebonden zijn. Kennis van Jezus te
ebben alleen is onvoldoende. We moe
ten ook ervaren, dat Hij onze Hei
land is. Wanneer we Hem hebben aan
genomen, zijn we pas ten volle Chris
ten. Spr. zag bij Madras kudden scha
pen met lammeren. Wat waren de
jonge dieren verheugd, als de ouders
weer bij hen kwamen. Zoo moeten wij
ook God met vreugde ontvangen. On
ze ziel is zonder Christus dood. Hij
is ons leven. Hij vloeit ons toe a's
een stroom van levend water. Christus
is onze steunpilaar bij uitnemendheid.
Door ervaring wordt Hij gevonden.
In Br.-Indië wordt geworsteld om God
te vinden. Als Christus 'inkomt,, zijn
tfe menscfien verzadigd.
Spr. zegt. dat de Westerlingen zoo
veel beter in de gelegenheid zijn om
God te leeren kennen. Hij ziet echter
zoovelen een eigengekozen weg gaan,
die niet naar God kan voeren. En
toch is alleen Geestelijk voedsel in
staat den geestelijken honger te stillen.
Hebt er toch tijd voor, roept de Sa
dhoe zijn gehoor toe. Zekerheid komt
alleen door Jezus Christus.
Met tal van teekenachtige beelden
trachtte de Sadhoe de hooge waarde
van de aanneming van Christus te
schetsen. Hoe zullen we dan niet de
mauwlettendste zorg besteden aan de
dingen, die van eeuwige beteekenis
voor ons zijn. Maar hoe kan de heilige
Christus wonen in een onheilig hart.
Velen kennen hun zonden niet. Lij
ken voor de buitenwereld onberispelijk.
Spr. heeft den storm zien gaan over
een bosch. De boomen, die omwaaiden
waren van buiten ook naar 't scheen
geheel gezond. Maar een worm had
reeds lang geknaagd Z$o zullen ook
de menschen ontkomen, in wien dt
zonde blijft voortleven.
Christus geeft ons gelegenheid, aan
de zonde te ontkomen. Hij kan alleen
ons reinigen, 't Bewijs dat Christus
leeft in ons hart, is de vrede, dien
we gemeten.
Spr. heeft voor tien jaar zijn been
gebroken. Om 't gebrokene te zetten
moest hij bij het zetten veel pijn lijden.
Zoo brak de zonde onzen band met
God. En wat toen brak, wordt ook
weer terecht gezet door lod met be.
proevmgen in om gee t lijk leven.
Wandelen naar het vleesch voert ten
docde
Soms ook stelt men zich de vraag:
Vanwaar toch de zonde r 'i Gaat ons
dan als de zieke, die maar 'niet ge
nezen wil worden, voor hij weet, van
waar de ziekte kwam. Dat moet de
vraag niet wezen. Laten we alleen ge
nezing zoeken. Later wordt misschien
indien ai noodig, ons de reden ver
klaard. Verzekert uw leven in Christus.
Dan kan ook de zonde niet op ons in
werken. We zijn dan in midden der
wereld als planten in zout water groei
end, die spr. kent. waarin echter in de
plant zelve geen zout voorkomt. Met
de wereld verliezen we echter Gods
gaven. Als we Christus hebben aan.
genomen, staan we vast. Er is echter
verschil' t usschen het gelcoven in Chris
tus en 't bezitten van Hem. We moe
ten ons aan Hem volkomen onder
werpen. Dan pas krijgt ge volkomen
zekerheid en dat kan alleen eeuwige
blijdschap geven. Hiermede besicoi cle
Sadhoe zijn toespraak, die door prof.
van Nes op uitnemende wijze vertolkt
werd.
Prof. v. Nes dankte den Sadhoe
daarop voor zijn woord en weiuchte
hem cok op zijn verdere reis en leven
God* zegen toe.
De Sadhoe zeide daarop nog, dal de
besten dank, dien zijn hoorders voor
avond konden brengen was, dat ze
zouden bidden o n de inwoning van
Christus in hun harten.
Prof. v. Nes weer er nog op. hoe
deze Oosterling ons me. zijn beelden
rijkdom het typisch Oostersche van
den Bijbel, die ook zoo beeldenriik is.
had herinnerd. En toch, l os geheel
anders deze Oosterling zich uitdrukt,
we toch hebben gevoeld, dat wij met
Hem één Heiland hebben.
Met dien indruk zijn s.tellig de hoor
ders weer huiswaarts gegaan, opnieuw
gesterkt in de waarheid van het En
gelenwoord, dat de verschijning van
Jezus een blijdschap is, die alle volken
wezen zal.
Na 't zingen van Ps. 89:7 werd de
samenkomst door Prof. v. Nes met
gebed gesloten.
Aan den uitgang werd een collecte
Sadhoe ontvangt daarvan slechts het
tot dekking der onko~#n gehouden. De
✓strikt noodige voor i der réizen, daar
hij ook „zonder buicL-1 en zonder male
de r eis zal vervolgen.
Het overblijvende komt ten goede
aan de zending.
Wtothouder A. Mulder.
Naar wij vernemen heeft de ziekte
van den heer Mulder, waaromtrent
wij de vorige week melding maakten,
een zeer gunstig verloop
Hoewel nog aan bed gebonden,
neemt 'de patient gestadig in beter
schap toe en hoopt eerlang zijn werk
zaamheden te kunnen hervatten.
Deze mededeeling zal ongetwijfeld
door velen met blijdschap worden ver
nomen.
Tweede uitkeering der Gredletbank.
De Commissie van Liquidatie der
Credietbank voor Nederland in liqui
datie te Leiden bericht, dat een twee
de uitkeering van 5 pet. op de schuld
brieven idier instelling zal plaats heb
ben.
Een brochure over het kankeronder
zoek door Prof. v. Calcar.
De resultaten van het kankeronder
zoek van prof. Van Calcar, hoogleeraar
in de bacteriologie aan de Universi
teit alhier, zijn uiteengezet in een de
ze week te verschijnen brochure „Die
Ursache des Carsinoam9."
In de eerste plaats wordt in de bro
chure het uitgangspunt, de idee pré-
congue besproken, de theoretische over
weging die aan het practisch onder
zoek moet voorafgaan en vergelijkin
gen gemaakt met die van Cohnheim,
Ribbert en Boveri.
De oorzaak van den kanker moet ge
zocht worden in een protozoaire in
fectie, zooals uitvoerig wordt uiteen
gezet.
Het experimenteel onderzoek tot op
den tegenwoordigen tijd wordt daarna
uitvoerig nagegaan. De experimentee-
le teerkank'er, de wormkanker en het
z g. havercarsinoom. Nergens kan de
werking der protozoën worden uitge
sloten.
Een uitvoerig overzicht wordt gege
ven van het experimenteels onderzoek
en de wijze hoe op voorbeschikte bo
dem door middel van uit granen en
wormen gekweekte protozoën bij die
ren kanker wordt opgewekt. Tenslotte
wordt de cultuur-methode der kanker
parasiet beschreven, die op de kennis
van de biologie der protozoën dient te
berusten.
Waiersnocd-Comité.
Bij het Watersnood-Comité zijn nog
de volgende giften ingekomen:
Jhr. Mr. W. J. M. van E f30; N. C.'
F. v. G. 125; familie K f G; Nette op
brengst darisavond op 20 Januari 1920
gehouden in het café-restaurant „Zo-
merzorg f 116.01; Personeel en Leer
lingen Avondteekenschool Ned R. K.
Volksbond afdeeling Leiden f52.50;
Leidsche Groenteüveiling „Ons Be
lang" f50; Mevrouw de weduwe A. v.
R.B. f2150; Voor den watersnood f 10
Van een klein clubje van de wolfabr
f 7.5V0; N. N. f 1.75.
Giften worden nog gaarne ingewacht
bij den Penningmeester, den heer F
Muy's van de Moer, Plantsoen 49, Lei
den, postgironummer 57471.
Gratificaties aan iaat personeel van
Rijnland.
In de op 23 Januari j.l. gehouden
buitengewone bijeenkomst der Veree-
nigde Vergadering van hel, hoogheem
raadschap van Rijnland )j - Ten-
ring gehecht aan het reeds* un i
besluit van het dagelijksch bestin u
aan het vaste personeel der vier stoom
gemalen gratificaties te verleenen we
gens de plichtsbetrachting, door dat
personeel betoond tijdens de buiten
gewone omstandigheden in de jongste
hoogwater-periode toen deze gemalen
onafgebroken dag en nacht gedurende
worden, ingetrokken,
te Spaaradam zelfs 32 etmalen ach
tereen) in werking zijn geweest, in wel
ke periode eenige Zondaeen. de Kerst
dagen en Oud- en Nieuwjaar vielen.
Van de zijde der hoofdingelanden
werd lof gebracht voor de wijze, waar
op Rijnland in deze moeilijke dagen
den boezemstand heeft kunnen beheer
schen in tegenstelling tot sommige
aangrenzende waterschappen waar
door rampen tengevolge van door
braak van boezemwaterkeerende ka
den zijn voorkomen.
Steun van het Hoogheemraadschap
Rijnland aan de overstroomde polders
Broekvelden en Vettenbroek.
In de op 23 Januari j.l. spoedshalve
bijeengeroepen buitengewone Vereo-
nigde Vergadering van het hoogheem
raadschap van Rijnland is op voor
stel van Dijkgraaf en Hoogheemraden
besloten om mede te werken aan de
'door Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland voorgestelde steunverleening
aan den overstroomden polder Broek-
velden en Vettenbroek. Die steun be
staat hierin, dat het Rijk, de provin
cie Zuid-Holland en Rijnland gezamen
lijk, elk voor een 'derde gedeelte, aan
den polder een renteloos voorschot ver
leenen van ten hoogste f130000 (op
welk bedrag de kosten van dijkherstel
en droogmaling zijn geraamd). Voor
de aflossing is in het algemeen een
termijn van 40 jaren gesteld, terwijl
de aflossing in 1927 zal beginnen De
tonderhandsche aanbesteding en de
gunning van het werk zijn onderwor
pen aan de goedkeuring van Gedepu
teerde Staten. De Minister van Bin-
nenlandsche Zaken en Gedeputeerde
Staten hebben hun medewerking aan
dit plan toegezegd aan het polderbe
stuur.
Het ligt in de bedoeling, dat het ge-
heele werk reeds in April wordt opge
leverd.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: D. Petit, jm. 24 J. en
C. Stouten, jd. 23 j; P. J. van Os, jm.
28 j. en E C. A. Hoofeveen, 24 J.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
Binnenland.
De pers over de opdracht aan mr.
Limburg.
Buitenland.
Kardinaal Mercier is overleden.
Rusland beeft een ultima lum tot
CZiina gericht.
Duitschland heeft de uitnooiigv
tot deelneming aan de voorbereidend a
ontwapeningsconferentie nangcnorac?
BBggfflBM——SMt&3&S22 SSHHfii
Aangehouden is C. J. S. uit Gor-
cum, die door het kantongerecht al
daar veroordeeld was tot f 15 i oete of
15 dagen hechtenis wegens openbare
dronkenschap en als zoodanig in h t
Alg. politieblad was gesignaleerd.
H. v. B. kwam Zaterdagmiddag,
nadat hij een tapperij in het N or
einde had bezocht tot de onaangena
me ontdekking, dat van zijn rijwiel
een Solar-carbidlantaarn en con eln
tingplaatje waren oin vreemd
Ten huize van de familie V. in «ie
Bronckhorststraat ontstond Zaterdag
middag om half drie een begin van
brand, doordat eenig beddegoed in a?
raking kwam met een brandende pe
troleumkachel.
Het v.uur, dat niet veel schade had
aangericht, werd door de bev. oners
met emmers water gebluscht.
BINNENLAND.
DE KABINETSCRISIS.
Naar de jparlementsredacteur van
het Volk uit goede bron verneemt,
heeft dr. De Visser, nadat hem geble
ken was, dat zijli pogingen in de rich
ting van een extra-parlementair kabi
net. onder rechtsche signatuur niet
met goeden uitslag zouden kunnen be
kroond worden, de mogelijkheid on
derzocht van een extra-parlementair
kabinet v linksche signatuur,
welk onderzoek geleid heeft tot een
contact met mr. Limburg, uit welk
contact dr. De Visser dén indruk
kreeg, dat mr. Limburg niet ongene
gen was, pogingen tot vorming van
zoodanig extra-parlementair kabinet
aan te wenden, hetgeen dr. De Visser
aanleiding heeft gegeven aan de Ko
ningin te adviseeren, aan mr. Limburg
opdracht tot vorming van een extra
parlementair kabinet te verleenen
In verband met de pogingen van mr.
Limburg tot kabinetsformatie zal,
naar het Volk voorts verneemt, dr. De
Visser op dit oogenblik niet overgaan
tot publicaties van den gang van za
ken bij zn formatiepogingen.
Van ministers en brievenbestellers.
De groote puzzle, aldu9 de N. R. Crt.
zal ook voor mr. Limburg wel zijn ge
legen in de keuze dergenen, die. hen:
bij de afwerking van zijn program zul
len behulpzaam zijn. Hij zal zijn oog
wel meest naar links willen, en ook
moeten richten, en in zooverre is hij
daarmee bij dr. de Visser in het voor
deel, het verschot" links wellicht wa
grooter is, dan rechts.
Maar de geneigdheid, om zich vooi
een ministers-portefeuille te laten vin
den, zal ook daar, waar mr. Limburg
zal hebben te zoeken, niet groot kun
nen zijn.
Het ministersambt heeft voor veler
die daarvoor in aanmerking kunnen
worden gebracht, weinig aantrekke
lijks, en qp het oogenblik is de ambitie
zeker wel op het laagste punt. Slechts
weinigen, die niet den steun van eer
eigen vermogen hebben, kunnen aan
de ongewisheid van het parlementaire
leven eene positie, die zekerheid biedt
wagen.
In eene dezer dagen aangenome mo
tie van postbestellers zagen wij mis
noegen geuit, dat na de jongste, zeei
gerechtvaardigde, verhooging van hel
ministerstractement eene verhoo
ging, immers, die geheel lag in de lijr
van de vlak voor het uiteengaan dei
Kamer aangenomen wetsontwerpcr
betreffende de ambtenaarssalarissen
dit tractement overeenkwam met het
salaris van.... wel negen postbestel
lers. Maar dit is waarlijk niet veel.
Wij willen niemand grieven of on
aangenaam zijn zelfs, doch wij zouden
niettemin de stelling wel aandurven;
dat een minister meer waard is, dan
negen brievenbestellers, en dat hel
koninkrijk der Nederlanden -.ijn minis
ters slecht betaalt.
Eén minister heeft heel wat meer
zorgen, heel wat meer kunde noodig
en heel wat meer verantwoordelijkheid