CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN I ADVERTENTIE-PRIJS
6e JAARGANG
DINSDAG 8 DËC1MBER 1925
NUMMER 1691
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Veel beloven.
In den oorlogstijd hebben de Leid-
sehe Sociaal-Democraten zich onder
scheiden door het stellen van ver gaan
de eischen, waarvan zij zelf moesten
verklaren, dat ze niet voor verwezen
lijking vatbaar waren.
Zelfs op het congres van de S.D.A.P.
werd dit optreden door leidende figu
ren afgekeurd. Ter verontschuldiging
werd toen door Mr. van Eek aange
voerd: „wij zijn er 'groot bij gewor
den."
Groot worden, aanhangers werven
onder de kiezers, dat is nog altijd het
ideaal van de Leidsche sociaal-demo
craten en geen middel hoe afkeu
renswaard ook op zichzelf dat daar
toe dienen kan, wordt ongebruikt ge
laten.
D't blijkt ook weer bij 'de behande-
ling van de begrooting voor 1926.
Hier heeft men weer dezelfde tac
tiek die in de oorlogsjaren werd ge
volgd: hooge eischen stellen ook als
men weet, dat zij niet voor verwezen
lijking vatbaar zijn.
Er werd, zooals uit het verslag blijkt
een verbijsterend groot aantal voor
stellen en moties ingediend, voor
stellen, die voor een deel onuitvoer
baar zijn en die overigens zulke hooge
uitgaven met zich brengen, dat dé toch
al hooge belasting zeer belangrijk ver
hoogd zou moeten worden.
Wat thans gevraagd wordt, is en
daarvan zijn ook de Sociaal-Q/emo*-
craten overtuigd voor Leiden on
betaalbaar.
Vandaar dat men de vraag,* wie dat
alles zal moeten betalen geheel heeft
laten rusten. Dat laat men gaarne aan
de burgerlijke" meerderheid over. Men
stelt eenvoudig eischen, die op' het
goedgeloovige publiek een goeden in
druk kunnen maken, maar bekom
mert 2lich niet over de vraag, wat van
de aanneming van die "voorstellen het
gevolg zou zijn.
Dat Leiden op die manier onbewoon
baar zou worden, dat de lasten tot een
ondraaglijke hoogte zouden stijgen,
dat de financiën hopeloos ontredderd
zouden worden en dat behalve de mi-
denstand ook de arbeidersklasse daar
van de droeve gevolgen zou ondervin
den, dat alles laat hen koud.
Zij bepalen zich eenvoudig tot het
veel beloven, in de hoop op die wijze
niet de kiezers, maar de partij vroolijk
te doen leven.
Vertrouwd mag worden dat de recht
v sche meerderheid haar plicht zal doen
en aanneming van deze dwaze en ge
vaarlijke voorstellen zal weten te voor
komen.
En vertrouwd mag tevens worden,
dat de oQgen van het publiek langza
merhand zullen opengaan en dat 'tde
tactiek van de S.D.A.P. die noch op
het gemeentebelang noch op het be
lang van de ingezetenen is gericht,
zal doorzien.
STADSNIEUWS.
Kinderkoor „Voordorp".
Een mooie avond was dat gisteren in
de Oosterkerk voor de sympathieke
stichting der Ned. Herv. Gemeente.
Uit breeden kring waren de belang
stellenden opgekomen, en vulden na
genoeg geheel het ruime kerkgebouw,
dat voor deze gelegenheid heerlijk ver
warmd was.
Typisch was de belangstelling, die
het publiek toonde, toen de kleine zan
gers en zangeressen, voorafgegaan door
de directrice, binnenkwamen en zich
neerzetten in het gedeelte dat voor de
ze gelegenheid als koor gebruikt werd.
De uitvoering werd geopend door Ds.
G. H. Beekenkamp,voorzitter van het
bestuur van „Voordorp".
Nadat Z.Eerw. had laten zingen Ps.
100 1—4, gevolgd door het lezen van
den 98sten Psalm en gebed, heette .hij
de vele aanwezigen hartelijk welkom,
zijn voldoening uiting gevend over de
groote belangstelling.
Niet door het Woord, zooals gewoon
lijk op deze plaats, maar door het lied
zullen we vanavond, aldue spr. hooren
gewagen van den rijkdom van Christus
de heuglijkheid van het Kerstfeest.
In het hijzond er verwelkomde spr.
ien directeur van Voordorp s kinder-
LEIDSCHE COURANT
BUREAU: Hooigracht 3S
Leiden r
koor, den heer F. D. van Wijck, aan
wiens goede leiding het is te danken
dat het tot deze uitvoering kon over
gaan. Wat het ten gehoore zal brengen
is geen beroepswerk, maar is eenvou
dig uiting van hetgeen onder goede lei
ding werd aangekweekt. Spr. besloot
met den wensch, dat de vele hoorders
dezen avond zouden worden gesterkt
in hun overtuiging, dat het schoone
werk der opvoeding in Voordorp den
steun en het gebed verdient Van allen
en dat het met de opvoeding in Chris-
telijken geest op Voordorp nog altijd
goed in orde is.
Hier ging de leiding over naar den
directeur van het kinderkoor.
Een kort praeludium voor orgel (Mej.
H. A. Schreuder) en piano (Mej. M.
Meerburg, L.dorp) en leidde de drie
stemmige Kerstcantate, getoonzet door
A. Lijzen op woorden van H. W. Has-
selboek, in, .waarna de jeugdige zan
gers inzetten.
Het begin, dat sterk in mineur is ge
zet, omdat het den droevigen toe
stand van Israël bij de geboorte van
Christus teekent, werd wat heel som
ber door het domineeren van de twee
de en de derde stem, maar gelei
delijk herstelden zich de verhoudingen
en kwam het koor in zijn kracht.
De koorgedeelten werden afgewis
seld, in het laatste deel ook begeleid
door solozang, waarbij mr. J. H. Goud
smit de tenor-, en Mej. Zaalberg de
sopraanpartij vervulde. Naar beiden
werd met genoegen geluisterd.
Het werd zoo een mooi geheel. Een
kinderkoor heeft om meerdere rede
nen een bijzondere aantrekkelijkheid,
en ook hier liet zich die eigenschap ge
voelen door den eenvoud en de onbe
vangenheid, waarmee gezongen werd.
Ieder bleek zich goed bewust van eigen
taak en bracht die trouw ten einde De
jongens probeerden zelfs nu en dan er
wat bij te doen, maar dan bracht gauw
de directeur weer bet evenwicht. Meer
malen, vooral door het prachtig aan
vullend werk van Mej. Schreuder en
Mej. Meerburg, kwam het koor er heel
aardig „in" en kon men de diepe
schoonheid van de melodie als het
ware voelen doorstralen.
De pauze bracht afwisseling door het
gemeenschappelijk zingen van de ver
zen 1, 4 en 5 van den lofzang van Za-
charias, daarna werd het andere deel
der cantate uitgeVoerd.
Tenslotte bracht Ds. Beekeiftamp al
le medewerkenden hartelijk dank.
Ge moet, aldus spr., dit tekstboekje
maar bewaren, en den inhoud nog eens
goed doorlezen.
Evenwel, het ging vanavond meer
om de wijze waarop die inhoud werd
vertolkt, en die was van dien aard, dat
we een woord van lof hier op zijn
plaats achten. Hartelijk dankte spr. de
dames Schreuder, Zaalberg en Meer
burg en den heer Goudsmit voor hun
medewerking, de kinderen voor hun
zang en den directeur voor zijn leiding.
Zij deze avond u een spoorslag om
uw beste gaven aan de kinderen van
Voordorp te blijven geven, aldus be
sloot spr., dit tevens toepassend op den
grooten vriendenkring die opgekomen
was.
Mogen velen hier aanleiding hebben
gevonden om voor het eerst of in meer
dere mate hun sympathie en daadwer
kelijke liefde aan Voordorp te geven.
En voorts: Sursiim Corda, de harten
naar boven.
Met het zingen van Psalm 150 1 en
dankgebed werd geëindigd.
Armenraad Leiden.
Naar wij vernemen heeft de heer
A. Couvee P.J.zn., die in de laatst ge
houden vergadering van den Armen
raad tot voorzitter werd gekozen, deze
benoeming niet aangenomen.
Het ligt in de bedoeling binnenkort
den Armenraad weder in vergadering
bijeen te roepen, teneinde een nieuwen
Voorzitter te benoemen.
Enkele namen hoorden wij reeds
hiervoor noemen n.l. de heeren: Lau
rens Bosch, J. W. Groot Enzerink en T.
S Goslinga.
Winkelweek „Centrumbolang".
De prachtig geslaagde Ni-vi-bo-win-
kelweek van de winkeliers in het Cen
trum is gisteravond officieel gesloten
met een vergadering in de Graanbeurs
In zijn openingswoord kon de voor
zit Ier. de heer J. C. Schrijvers, na de
aanwezigen verwelkomd en op de
winkelweek-periode een 'terugblik te
hebben gegeven, gewagen van veel sue
ces.
RECLAME.
AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET M".
Heerensingel 34/35. Tel. 1323.
PRIMA KWALITEIT. VERZEGELDE ZAKKEN.
Wat ons nog niet bekend was, is 't
reeds eerder tot uiting gekomen inltia
tiet van de Centrum winkeliers, toen
n.l. in 1921 reeds de heeren Schrij
vers, de Haan en M. Splinter plannen
maakten voor een winkelweek. Helaas
door het onverwacht verscheiden van
den heer Splinter kon daar toen niets
van komen.
Na verloop van eenigen tijd kwam
het weer tot een samenwerking onder
de centrum-winkeliers, en nu kunnen
we terugzien, aldus spr., op een aan
vankelijk welgeslaagde actie.
De winkelweek is een groot succes
geworden, dat onze verwachtingen
niet heeft teleurgesteld. Duizenden,
waaronder ook velen, die miet het
Centrum nog niet bekend waren, zijn
komen kijken en hebben met de winke
liers kennis gemaakt. Spr. boopte, dat
het kennismaking voor langen tijd zou
blijken te zijn.
Vervolgens werden de namen der
prijswinners bekend gemaakt. Een lan
ge lijst, die we hier niet in haar ge
heel kunnen plhatsen. Maar den prijs
winners is een circulaire toegezonden
waarin hen van hun succes mededee-
ling werd gedaah. zoodat het niet on
ze schuld zal zijn, als er prijzen blij
ven liggen.
In totaal waren er 1631 oplossin
gen ingekomen, een cijfer, dat genoeg
zegt aangaande de belangstelling van
de winkelweek, waaronder er 386 wa
ren, die de zinspreuk juist hadden sa
mengeeteld.
Bij het sluiten van de vergadering
die door de muziek van een strijkje
en eenige voordrachten aangenaam
werd afgewisseld, memoreerde de voor
zitter nogmaals het bereikte succes,
terwijl hij tevens aanspoorde tot wak-
kerblijven en den wensch uitsprak,
dat een tweede maal dewinkeliers,
die zich afkeerig toonden, zullen mee
doen.
Het publiek wil wel naar het cen
trum, maar wij moeten den weg er
heen aantrekkelijk blijven maken.
Spr. hoopte, dat dit ook de aandacht
van het gemeentebestuur zou blijken,
te hebben, en dat binnenkort de tot
het Centrum behoorende straten en
grachten een betere verlichting, bree
ds trottoirs en een asphalt straatbo-
dekking zouden hebben.
Ten slotte bracht spr. allen die tot
het welslagen hadden medegewarktt
hartelijk dank, speciaal hen die ge
schenken hadden afgestaan, de pers
commissie, de pers, en ook den gezant
van de Graanbeurs en het strijkje, dat
besloot met een krachtig gespeeld Cen
trumlied.
Tandheelkunde.
In 1913 werd door een wetswijziging
aan tandtechnici de bevoegdheid ont
nomen de tandheelkunde uit te oefe
nen. Vele tandtechnikers werden door
deze bepaling broodeloos gemaakt;
daarom was het gewenscht, dat voor
de toen in functie zijnden een over
gangsbepaling werd gemaakt, hetgeen
onlangs geschied is, welke bepaling
voorkomt in Staatsblad 282 van 25 Ju
ni J.I.
Hier ter stede is er één tandtechni-
cus, die onder deze bepaling valt en
die dus thans wettige bevoegd
heid heeft. Dat is de heer J. J. Bollin,
die tot dusver werkzaam was in de
practijk van den tandarts Schouten,
Breestraat 155.
Leidsche Burgerwacht.
Hadenavond half 6 zullen in Café.
1' Union, Stesnstraat, da competitie
wedstrijden van de Leidsche Burger
wacht een aanvang nemen. De burge
meester zal bij deze opening tegenwoor
dig zijn.
Kerstpakketten voor Oostenrijk.
Evenals vorige jaren zal er ook thans
weer gelegenheid bestaan, om Kerst
pakketten met Liebesgaben naar Wee-
nen en verder Oostenrijk te verzenden.
Deze pakketten zooveel mogelijk in
houten kistjes te verpakken, niet
zwaarder dan 10 K.G. per stuk wegend.
De verzendingskosten tot Weenen be
dragen ongeveer 1.35 per pak. De
kistjes moeten zoo spoedig mogelijk,
uiterlijk Zaterdag 12 Dec., toegezonden
worden aan den heer D. M. van Nes,
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
na voorafgaande mededeeling van aan
tal stuks, en adres van bestemming, bij
wien alle nadere inlichtingen zijn te
verkrijgen, (adres Vreewijkstraat 8,
Leiden, Tel. 2152).
Kindertransport naar Oostenrijk.
Op 21 December zal nog een klein
transport van Oostenrijkshce pleegkin
deren van deze voorloopig laatste ge
legenheid om hen onder geleide te
doen terugkeeren, gebruik wenschen
te maken, dienen zich, voor Leiden en
omgeving, zoo spoedig mogelijk te
wenden tot den heer D. M. van Nes,
Vreewijkstraat 8, Leiden, ter verkrij
ging van nadere inlichtingen. Alle met
den Oostenrijkschen vacantietrein hier
gekomen en achtergebleven kinderen
dienen thans mede terug te reizen, ten
zij men er de voorkeur aan geeft, hen
voor eigen rekening te houden en later
terug te zenden.
Nieuwe Waldadigheldspostzegels.
Wij vernemen, dat in den tijd van 17
Deoembertot 16 Januari weer weldadig-
heidspostzegels zullen worden uitgege
ven, en naar een geheel nieuw ontwerp
van den heer Ant. H. J. Molkenboer
vervaardigd.
De zegels, waarvan wij reeds een ver
grootten afdruk onder de oogen kregen,
zien er mooi uit.
Die van 2 cent dragen het wapen van
Noord Brabant, die van 71/a cent het
wapen van Gelderland, terwijl op die
van 10 cent het wapen van Zuid Holland
voorkoont.
Voor de zegels van 2 ceot wordt 4,
voor die van 71/2 cent 10 en voor die
van 10 cent 121/2 cent betaald.
Het prjjsverschil komt ten bate van
den arbeid voor het bescherming- en
hulpbehoevende kind, uitgezonderd de
zuigelingenverzorging.
Ongetwijfeld 'n mooie en gemakkelij
ke vorm van offeren goor een zeer
sympathiek doel.
De overgroote meerderheid kan wel,
zjj het desnoods een enkele maal, voor
zfjn postzegel 12 Va cent in plaats van
10 cent betalen.
Moge het voor een ieder duidelijk zjjn
dat, wie naar znn vermogen weloadig-
heidszegels koopt, niet alleen gemeen
schapszin toont, maar ook een daad van
naastenliefde doet jegens het misdeelde
kind., dat ook zjjn hulp behoeft.
Kamez van Koophandel.
De Kamer van Koophandel zal Woens
dag 9 Deo. te half drie n.m. in de bo
venzaal der Sociëteit „Amicitia" bijeen
komen ter behandeling van de volgende
agendapunten:
1. Opening.
2. Notulen.
3. Ingekomen stukken.
5. Opheffing van één poetbestelling
te Leiden.
6. Bescherming van den buitenland-
schen kooper.
7. Bureau voor uitvinders.
8. Vereeniging „Nederlandsoh Fabri
kaat".
9. Vereeniging „Nederland in den
Vreemde".
10. Opleiding van Landmaohinisten.
11. Normalisatie in Nederland.
12. Wetsvoorstel tot heffing van ac
cijns op Vruchtenwijn.
13. Herziening IJkwet.
14. Rondvraag.
15. Sluiting.
BINNENLAND.
De Hnnrcommissies.
De parlementsredacteur van „Het
Volk" schrijft:
„Bij geruchte vernemen wij, dat op
initiatief van minister Kooien aan het
departement van Arbeid wordt voorbe
reid de opheffing van de Huurcommis-
sies in den lande tegen 1 Febr. a.s., en
wel zoodanig, dat de definitieve beëin
diging van haar werkzaamheden zal
plaats hebben tegen 1 Augustus 1926.
„Wij hebben getracht, betreffende dit
gerucht zekerheid te verkrijgen aan
het departement van Arbeid, waar men
ons verklaarde zich er niet over te
kunnen uitlaten.
„Op onze vraag, of men het gerucht
dan kon tegenspreken, gaf men een
ontkennend antwoord.
„Evenwel voegde men er bij, dat het
eenige, dat men kon.mededeelen is, dat
in deze kwestie in geen geval een be
slissing wordt genomen, zoolang de re-
geeringscrieis niet is opgelost."
Verkoop rijwialplantjes.
De rijwielplaatjes voor 1926 zullen
eerst op 1 Januari a s. op do postkan
toren verkrijgbaar zijn. Teneinde aan
de behoeften van het publiek tegemoet
te komen, zullen de plaatjes op 1 Ja
nuari a.s. gedurende den geheelen
duur der openstelling van de postkan
toren verkrijgbaar zijn
Gewone advertentiën per regel 22'/» cont
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarieL
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine adrertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks gepisatst ad 40 cent.
Belangrijkste nieuws in.dit Nummer.
Binnenland.
H. M. de Koningin heeft Dr. de Vis
ser, oud-minister van Onderwijs, op
dracht gegeven tot Kabinetsformatie.
De Logger „Nally MA 29" uit Maas
sluis is vermoedelijk vergaan.
Buitenland.
De Volkenbondsraad bijeen ter ha-
handeling van het rapport inzake het
Grieksch—Bolgaarsche geschil.
In Duitschland wordt een rijkskabi
net verwacht op den grondslag van een
groote coalitie.
De verschrikkelijke toestand der
Christenen, die uit Mosoel verdreven
zijn.
Zooals voor de hand ligt, zijn aan
het zoo laat verkrijgbaar stellen van
de plaatjes, bezwaren verbonden voor
het wielrijdend publiek, dat zich op 1
Januari tot een gang naar de postkan
toren verplicht ziet en niet minder
voor de postkantoren, alwaar men óp
dien dag toch al handen te kort komt
en waar men nu personeel zal moeten
vrij maken voor den verkoop van de
plaatjes, die natuurlijk druk zal loo-
pen. Wij vernamen dan ook, dat ver
schillende directeuren tegen den ver
koop niet vroeger dan 1 Januari, be
zwaren bij de centrale postdirectie In
dienden.
Aangezien reeds eenige weken ge
leden een aanvang is gemaakt met ds
toezending der plaatjes aan de post
kantoren, schijnt de maatregel gericht
te zijn tegen vervalschers der plaatjes,
die nu geen gelegenheid hebben zullen
om, op toogenblik van de grootste
vraag naar rijwielplaatjes, him pro
duct aan de markt te brengen.
Zilver bons.
De min. van Financiën maakt in de
„Stcrt." bekend, ter voldoening aan
art. 6 der wet van 6 Augustus 1914
(Stbld. no. 377) dat in de maand No
vember 1925 bij de Alg Rekenkamer
zijn overgebracht:
400.000 stuks onbruikbaar geworden
zilverbons a f 1 van den bij Koninklijk
besluit van 19 Februari 1920 (Stbld. no.
82) bepaalden vorm;
700.000 stuks onbruikbaar geworden
zijverbons a f 2.50 van den bij Konink
lijk besluit van 14 Juni 1918 (Stbl.
no. 357) bepaalden vorm
De Communistische Gids.
Het partijbestuur van de Comm. Par
tij Holland deelt in „De Tribune" me
de, dat bet door zakelijke redenen ge
noodzaakt is, tot opheffing van ,,De
Communistische Gids" te besluiten.
Het December-nummer van „De Com
munistische Gids" zal het laatste num
mer zijn.
Modernen en Communisten.
„De Strijd", het orgaan van het N.V.
V., schrijft:
De communisten hebben eenige hun
ner leden in onze moderne vakbewe
ging gezonden om bij ons te komen
wroeten. Als redacteur van „De Strijd"
merken we dat aan de ingezonden
stukken.
Zoon communistische schrijver
vraagt dan plaatsing op grond zijner
democratische rechten.
Zouden we er aan voldoen, dan lach
ten ze ons achter onzen rug uit om on
ze domheid, die voortvloeit uit onze
democratische ideologie.
Daarom deelen we eens en vooral
mee, dat alle communistisch geschrijf
bij ons de prullemand ingaat. De drie
communisten, die ons een artikel zon
den, weten nu meteen wat er met hun
epistel is geschied.
Aan deze verklaring voegen we een
waarschuwing toe. De communistische
agenten in onze vakvereenigingen zul
len nu wel een motie van protest bij
hunne afdeeling indienen. De voorzit
ter der afd. late daarover geen diskus»
sie toe. Daar is het deze herrieschop
pers en vandalen juist om te doen.
Nu ze in het N.A.S. en in de con
munistische Partij de deuren en
sters hebben kapot geslagen zoeken ij
een andere plaats om bun vernielzu '.t
bot te vieren.
Onze afdeelingsbestuurders dieren
daar korte metten me» te maken.
Over de motto zonder disku&jto