abonnementsprijs
Oil nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN advertentie-prijs
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
6e JAARGANG
MAANDAG 7 DECEMBER 1925
NUMMER 1690
NIEUW! LEIDSCHE COURANT
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaalf 2.50
Per week1 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
V Een moeilijke winter.
De revolutie heeft ook in Beieren
niet de vervulling gebracht van veler
geluksdroomen.
De toestand van een groot deel der
bevolking is diep treurig.
Met angst wordt de komende winter
tegemoet gezien.
Het is in verband daarmede, dat de
Regeer.ng 'n officieele waarschuwing
heeft gepubliceerd, waaraan wij het
volgende ontleenen:
,,Wij staan aan het begin van een
moeilijken winter. Desniettemin hoort
men in alle kringen praten over dan
sen en vermaak en feesten. Dit is niet
in Overeenstemming met den ernst der
tijden. Dergelijke feestelijkheden zijn
als een hoon bij den bitteren noodtoe
stand, waarin zich de meerderheid van
het volk bevindt Zij maken ook in het
buitenland een verkeerden indruk.
De Beiersche regeering acht het haar
plicht waarschuwend, haar stem te ver
heffen. Het is nu geen tijd om feest te
vieren. Slechts een ernstige levenswij
ze, onverdroten arbeid en uiterste
spaarzaamheid kunnen ons redden uit
de economische ellende.
De gelukkigen, die nog in staat zijn.
gelden beschikbaar te hebben voor an
der doeleinden dan voor de bestrij
ding van hun onmiddellijken nood
druft, mogen den nood van hun mede-
menschen gedenken, die met bange
zorgen den winter te gemoet zien en
dien van de openbare en particuliere
weldadigheidsinstellingen die de groot
ste moeite hebben het hoofd boven wa
ter te houden.
De staatsregeering doet een beroep
op de zedelijke plichten der bevolking
in alle kringen om in haar ge-
heele doen en laten rekening te hou
den met den bestaanden noodtoestand
di,e in de komende maanden waar
schijnlijk nog zal toenemen. De leden
zelfs der regeering zullen in elk geval
niét in staat zijn in dezen winter aan
feestelijkheden deel te nemen, die niet
in overeenstemming zijn met den ernst
van den toestand en verzoekt van uit-
noodigingen daartoe verschoond te
blijven
Dit waarschuwende woord heeft ook
ons wel wat te zeggen.
De vroeg ingevallen witner, voor ve
len een bron van rijk genieten, betee-
kent voor een niet gering deel der be-
volkihg vermeerdering van gebrek en
armoede en ellende.
Voor velen is de vraag: wat zullen
wij eten en waarmede zullen wij ons
kleeden een bange levensvraag gewor
den, die zij niet weten te beantwoorden
Maar dat verhindert niet, dat ook
hier berichten over dansen en vermaak
en schitterende feestmaaltijden aan de
orde van den dag zijn.
Naast de bitterste armoede is er
vaak een tergende uitstalling van
weelde en overvloed.
Worde ook hier verstaan, dat de
nood der tijden beperking eischt, niet
alleen, maar dat op a 11 e n die door
God met overvloed gezegend werden,
de heilige plicht rust om te helpen
en te steunen hen, die gebrek lijden.
STADSNIEUWS.
DE GEMEENTEBEGROOTING.
Door den heer van Stralen zijn bij
den Gemeenteraad nog de volgende
voorstellen ingediend:
I. Ondergeteekende stelt voor de sub
sidie aan de Stedelijke Werkinrichting
volgnummer 488 der gemeentebegroo-
ting) te verhoogen met f1000 teneinde
daardoor uitkeering van 100 procent
van het werkloon aan de verzorgden
mogelijk te maken.
.II De Raad, gezien de nog altijd
voorfdurende werkloosheid in onder
scheidene bedrijven;
van meening, dat ten deze de Over
heidszorg vooral gericht moet zijn op
net verschaffen van productief werk
aan werklooz.en;
erkennende de beperkte mogelijkheid
n dit opzicht in een gemeente als Lei-
den;
van oordeel echter dat op het gebied
van grachtd.emp.ng en overwulving.
alsook van den aanleg van speelter
reinen in onze gemeente nog verschil-
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
lende werkverschaffingsobjecten zijn
te vinden;
noodigt Burgemeester en Wethou
ders uit de noodige maatregelen te ne
men om op de snelst mogelijke wijze
tot de uitvoering van een of meerdere
werkverschaffingsplannen te komen.
III. De Raad spreekt de wenschelijk-
heid uit, mede uit werkverruimings
oogpunt, van de verbetering en ver
breeding van den Haarlemmerweg, ge
paard gaande zoo mogelijk met het
doen vervallen der voortuinen en het
dempen der slooten, en noodigt Bur
gemeester en Wethouders uit met
spoed de daartoe noodige stappen te
doen.
IV. De Raad, van oordeel dat verbe
tering van den Haagweg vanaf de Wit
te Poort tot aan De Vink dringend ge-
wenscht is, zoowel om redenen van
verkeersbelang als uit werkverrui
mingsoogpunt,
verzóekt Burgemeester en Wethou
ders er bij het Rijk op aan te dringen,
dat verbetering van dezen Rijksweg
zoo spoedig mogelijk onderhanden ge
nomen wordt.
Voor de Chr. Fröbelschool.
Door het Bestuur der Ver. voor Chr.
Fröbelscholen in de omgeving van
Heerensingel, Kooipark enz. is de vol
gende circulaire verspreid:
Door het bestuur van bovengenoem
de vereeniging is besloten om bij ge
noegzame belangstelling op te richten
oen Moederkrans en een Meisjeskrans,
met het doel op de bijeenkomsten goe
deren en voorwerpen te vervaardigen
voor een in het volgend jaar te houden
Bazar, ten bate van de Fröbelschool
aan den Heerensinel.
Het voornemen is om de eene week
te vergaderen met de moeders en de
andere week met de meisjes en wel in
een der lokalen van de Heerensingel-
school. De meisjes zullen op de bijeen
komst ook onderricht krijgen in nut
tige handwerken. De leiding is opge
dragen aan Mej. De Rave, Hoofd der
school, die door verschillende Dames
zal worden bijgestaan.
Gehuwde vrouwen, die geen of nog
geen schoolgaande kinderen hebben,
doch voor het goede doel willen wer
ken, zijn natuurlijk even hartelijk wel
kom als de moeders onzer kinderen
zelve
De meisjes moeten de lagere schooi
hebben doorloopen en dus ten minste
pl m. 13 Jaar of ouder zijn.
Zij, die aan deze bijeenkomsten wil
len deelnemen; worden verzocht a.s.
Dinsdag 8 December in de Heerensin-
gelschool te komen en wel de meisjes
om 7 uur en de vrouwen en moeders
om 8 uur. Alsdan zal een en ander na
der worden besproken.
Een ieder wordt verzocht in zijn om
geving aan deze zaak zooveel mogelijk
bekendheid te geven, daar bij onvol
doende deelname een ander niet kan
doorgaan.
Belangstellende vrouwen en meisjes
Jie deze circulaire niet hebben ontvan
gen, worden vriendelijk verzocht daar
om niet weg te blijven, doch ter be
stemder uur te komen.
Een jubileum.
Den 9den December a.s. hoopt onze
stadgenoot, de heer R. Th. van Leeu
wen, zijn 40-jarige loopbaan als stads-
beiaardier te herdenken.
In het jaar 1885 aangesteld, heeft hij
zijn functie met voorbeeldige trouw en
toewijding waargenomen en onze inge
zetenen eiken Woensdag- en Zaterdag
morgen vergast op zijn schoone klok-
kenklanken.
Een guitig Leidenaar zou met het
oog op onze torenbedekking kunnen
zeggen, dat alles van een leien dakje
ging, maar in werkelijkheid is dit niet
zoo. Met krachtige vuisten moeten de
toetsén, die door metalen draden aan
de klokken verbonden zijn, worden ge
slagen, en de zeer groote klokken moe
ten met de voeten, die de pedaaltoet-
sen met zekerheid treffen, in beweging
worden gebracht.
Reeds geruimen tijd voor zijn aan
stelling had de heer van Leeuwen, tij
dens de ziekte van zijn leermeester,
den heer Hartrop, zoowel in Den Haag
als in Leiden, het carillon bespeeld.
Dat zijn spel gewaardeerd werd
bleek, toen in Juli 1908 de heer van
Leeuwen werd uitgenoodigd tijdens de
Lustrumfeesten te Delft mede te wer
ken in combinatie met het Toonkunst
koor en een orkest. Voegen wij hier
ook nog bij de rele extra bespelingen
tijdens de in Leiden plaats gehad heb
bende congressen, enz.
Dat genoemde heer ook naast zijn
talenten als beiaardier een goed the
oreticus is, bewijzen wel de verschil
lende liederen, bij heel en halfslag,
daar toch deze liederen gearrangerd
moeten wordn met het oog op het aan
tal aanwezige klokken. Dat ook dit
werk zeer op prijs wordt gesteld, be
wijzen toch zeker de aanvragen van
vooraanstaande mannen in de muziek
om hun composities te arrangeeren
voor carrillon.
Wij hopen, dat de dag van 9 Dec.
voor den heer van Leeuwen een ware
jubeldag mag zijn, en hij nog langen
tijd de klokken van onzen stadhuis
toren zal doen zingen.
Ex. apothekersassistent.
Bij 't laatst gehouden ekamen slaag
den van de 4 opgeroepen candidaten
mej. N. Snaardijk, geb te Borger.
Classic. Bestuur Leiden.
Het Classic. Bestuur van Leiden der
Ned. Herv. Kerk heeft den heer A. Blij
leven te Nieuwkoop toegelaten tot de
bediening als godsdienstonderwijzer.
Een ergerlijk staaltje van wegenvan-
dalisme
Onder bovenstaanden titel schrijft de
„Haagsche Courant" het volgende:
Men heeft ons een ergerlijk staaltje
van wegenvandalisme gesignaleerd, dat
wij, indien wij het hedenochtend niet
met eigen oogen aanschouwd hadden,
ongelooflijk genoemd zouden hebben,.
Het blijkt, dat artillerietroepen uit
Leiden, Maandag met eenige batterijen
op Scheveningen geoefend hebben. Om
de een of andere reden is men dien
dag niet met de stukken teruggekeerd.
Zij bleven in Scheveningen achter.
'Den volgenden dag kwam men weer
met losee paarden uit de garnizoens
plaats om te trachten de stukken op te
halen. Ook ditmaal mislukte dit Blijk
baar iajehtte men de wegen te glad om
een veilig transport mogelijk te maken.
Eerst Donderdag, toen er geen ver
sche sneeuw meer lag, en verschillende
wegen, o.a. door bemiddeling van den
Rijkswaterstaat door zandstrooiïng be
gaanbaar gemaakt waren, heeft men de
poging hernieuwd en thans slaagde men
er in de stukken naar het garnizoen
terug te breng en. Maar op welke onver
antwoordelijke wijze vond dit transport
Het schijnt, dat de batterijen, be
staande uit zware houwitsers, in twee
afdeelingen teruggevoerd zijn, de eerste
afdeeïing passeerde omstreeks vier uur,
op klaarlichten dag dus, den Leidschen
straatweg ter hoogte van Huize De Deyl,
de tweede groep ging eenige uren later
voorbij.
Ziehier de manier, naar het verhaal
van ooggetuigen, waarop de troepen,
waarbij zich verschillende officieren be
vonden, kris-kras den Leidschen Straat
weg hebben bereden.
Even voorbij het Boschhek ziet men
rechts van den weg diepe sporen^ door
de wielen der zware affuiten m de
(sneeuw gemaakt. De troepen' hebben
hier te veel naar rechts gehouden- Boom
na boom is door de ijzeren wielen be
schadigd. De bast is aigescheurd en
diep dringen de groeven in den stam
en verminken het hout.
Nadat dit staaltje van onbekwaam
rijden vertoond was, trokken de troepen
dwars den weg over, door den berm en
kwamen zoo op het rijwielpad terecht,
dat daarna over een afstand van eenige
kilometers vernield werd. De grond is
door de paardenhoeven omgewoeld, diep
gaan de breede sporen van de wielen
der affuiten het verharde pad en maken
er een mul ruiterpad van.
Wat de militairen bezield mag hebben
weet men niet, maai* het is onverklaar
baar, dat men dit rijwielpad verliet om
nog meer naar links te gaan, waardoor
men in de afrastering van het landgoed
van den heer Van Ommeren terecht
kwam. Over een afstand van tien of
twaalf meter werd dit kapot gereden,
zoodat men thans zonder hindernis van
den weg af het goed kan binnengaan.
Nog was deze vernieling den troep
niet voldoende. Weer werd de Rijksweg
overgestoken en thans kwam men, voor
bij „De Deyl" op het geteerde rijwiel
pad, dat hier rechts van den weg ligt.
Ook hier werd het mooie pad door ae
zware kanonnen gegroefd en geplet.
Een der nieuwe boompjes moest het
bovendien ontgelden en werd omver ge
reden.
Bij den Haagsche-Se houw werd rechts
afgebogen. Tot hier toe hebben wij het
spoor van den troep gevolgd.
Het mooie rijwielpad, waarop zoo lang
door. de wielrijders is aangedrongen,
eerst weinige maanden in gebruik, is ho
peloos vernield. Maanden van hard wer
ken door den Waterstaat zijn hier in
een paar uren illusoir gemaakt.
Rücksichtlos heeft men gehandeld.
Zonder eenige noodzaak want de
Leidsche straatweg was. doordat er met
zand ietóooic was, xuet alad meer en
lag over vele kilometers zelfs zonder
sneeuw hebban de troepen de ver-
keersvoorschiiiten, welke voor ieder:e.i
gelden, overtreden en is het particuliere
eiff&n^om schande.jjk vernield.
Wij hoorden, dat de marechaussée
een onderzoek naar de plegers van dit
wegenvandalisme heeft ingesteld, ter
wijl bovendien de Rijkswaterstaat ter
bevoegde plaatse zal protesteeren en zal
trachten de koëten voor het herstel, wel
ke in de duizenden zullen loopen, op
hen, die voor dit schandelijk stukje aan
sprakelijk zijn, te verhalen.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek
„Reuvens."
Aanwinsten.
Berg son, H. De scheppende evo
lutie.
O vink, B. J. H. Overzicht der Griek
sche wijsbegeerte.
Cornells, H. W. Handschrift en
karakter.
Druten, H. van. Geschiedenis der
Nederlandsche Bijbelvertaling.
Voortrekkers van d. Vaderland-
schen stam.
Beynum, J. E>. van. Paul Kruger.
Rijn, G. van. Nicolaas Beets. 3 aln.
Klaver, A. Rabindranath Tagore.
Witt Huberts, Fr. de. Willem
III, Stadhouder.
Bakhuizen van den Brink, R.
C. Studiën en schetsen over vaderland-
sche geschiedenis, deel V.
Amundsen, R. Mrjn Noordpool-
vlucht.
Columbus, C. De ontdekking van
Amerika.
Cortes, F. De verovering van Mexi
co.
Hans, G. Kerlingaland.
Rutgers, H. C. Door Amerika, Ja
pan en Korea naar China.
Thomassen Thuessink vain
der Hoop, J. Door de lucht naar In-
dië.
Hurley, T. Parelvisschers en Pa-
jpoea's.
Poor ten-aar, J. en Geertruida
Poortenaar-van Vlader acken.
En kunstreis in de tropen.
Brug mans, J. J. Dé arbeidende
klasse m Nederland.
Kranenburg, K. Het Nod. Staats
recht. L
Büchiner, E. H. Molekulen en ato
men.
A mm era Küllor. Jo v. De op-
standigen.
Arras, J. Begynensprookjes.
Gekke vertelsels.
Bang, H. Mikaël.
Bruun, L. Van Zanten's gelukkige
tijd.
Van Zanten's eiland van geluk
zaligheid.
Buerbaum, J. Keldermond-vertel
lingen.
Conscience, H. De kerels van
Vlaanderen.
E b b i n k, W. M. De groote misleider.
Franzos, K. E. Moechko van Par
ma.
Haggard» H. Rider, Otomie.
Hargrave, J. Harbottle.
Heyermans,H. Vuurvlindertje.
Jenkins, H. De avomdclüb.
Juffrouw Bindle.
De Bindle's op zwart zaad.
Kellermann, B. De zee.
Lagerlöf, Selma. De groote betoo
vering.
Laoberton, Mien. Schemeringen.
Laman de Vries. Tchi-Mè.
Lewis, S. Babbit.
Mason, Caroline Atwater. De
vertreden weg.
Mikkeisen, E. Benoorden wet en
recht.
Montgomery, L. M. Het huis van
Anne's droomen.
Het regenboogdal.
Rilla van Ingleside.
Naeff, Top. Voorbijgangers.
Obstfelder, S. Het kruis.
Penn ing, L. Jan kordaat.
Porter, Ëleonor, H. Zus Sanraie.
Querido, I. Mooie Karei.
Keymont, W. H. De boeren. I.
Ru na. Ols Barbro.
Het i}s.
Sinds Zaterdag staat alles in het tee-
ken van het ijs en van het ijsvermaak.
Nadat zooals we reeds gemeld hebben.
Zaterdag de Leidsche ijsbaan is open
gesteld, zijn ook andere gelegenheden
beproefd, aJ zijn die over het algemeen
nog zeer schaarsch. Op de Singels, spe
ciaal den Witte Singel, waarop geen
verbod ligt, is gisteren vrij druk op de
schaats gereden, maar er werd groote
voorzichtigheid vereischt. Zekerheids
halve hield de politie de kinderen zoo
veel mogelijk van het ijs, terwijl ook
verder de agenten steeds met reddings
middelen in d'e nabijheid bleven.
De openbare ijslman op den Zoeter-
woudsche Singel bleef gisteren den ge-
heelen dag nog gesloten. Oogenschijn-
lijk is het ijs er van vrij goede kwali
teit, maar gelet op de minder gunstige
omstandigheden waaronder zich dit
maal de ijsvloer vormde, stellen de
autoriteiten aan de ijsdikte een iet-
Gewone advertentiën per regel 22'/$ cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
tan ten hoogste 30 woorden, worden dage-'
lijka geplaatst ad 40 cent.
Berichten over de in binnen- en bui
tenland heerschende koude.
Bij een scheepsramp op de Sohelde
zijn 4 personen verdronken.
Het kabinet-Lnther ls afgetreden.
wat verhoogden eisch, wat o.i. zeer te
waardeeren valt.
Gedurende den geheelen dag werd
er vandaag gepeild. Misschien wordt
de baan vanavond nog opengesteld.
Wat de verbinding met de omgeving
betreft ziet hét er nog niet schitterend
uit. Door de ongestadige ijsvorming en
den tusschentijd8chen sneeuwval is
niet gerekend op een definitieve strem
ming van de scheepvaart, zoodat het
water óf lang opengehouden, óf gedeel
telijk ijsvrij gemaakt. En heel hard
vriest het eigenlijk nog niet. Verder
dan 4 a 46 graad beneden nul wil het
kwik nog niet zakken, en dus kan het
nog wel eenige dagen duren, vooral
waar er weinig reden schijnt om de
scheepvaart te belemmeren, eer van
eenige betrouwbare groote verbindin
gen kan worden gesproken.
Burgerlijke stand.
Ondertrouwd:
W. A. Mulder, jm. 31 j. en A. v Duijn,
jd. 20 j., H. van Houten, jm. 28 j. en H.
Hemerik, jd. 30 j., P. Helvensteijn, jm.
26 j. en A. Pon, jd. 23 j., P. J v. cLBurg,
jm. 29 j. en M. J. Ros, jd. 20 j.
Het schijnt, dat er dezer dagen
weer heel wat katten worden gemept.
Gisteren w as het weer de opzichter
bij de S.L.F., J. M. B. uit de Lange
Zandstraat, die aangifte deed van het
spoorloos verdwijnen van zijn poes.
Het 7-jarig zoontje van de familie
P. D. in de Leege Werfsteeg kwam gis-
teravond spelenderwijs tegen een thee*
tafel aan te vallen, met het droevig ge^
volg dat hij den kokenden inhoud van
een theepot op het lichaam kreeg. Met
vrij ernstige brandwonden werd hij
door den E. H. D in behandeling ge
nomen.
Gistermiddag om half vier zijn op
den Haagweg de auto van den heer
B. uit Leiden en van den heer M. C.
M. uit Maastricht tegen elkaar opgere
den, met het gevolg dat beide voertuL
gen werden beschadigd Persoonlijk
letsel kwam er niet bij voor.
BINNENLAND.
Nederland en de Volkenbond.
Naar aanleiding van een verzoek van
den secretaris-generaal van den Vol
kenbond om een vertegenwoordiger,
aan te wijzen in den raad, wanneer
overeenkomstig art. 4 van het Volken-
bondsverdrag de Nederlandsche regee
ring wordt uitgenoodigd, deel te nemen
aan de besprekingen nopens de beëin
diging van de functie van commissaris
generaal voor Oostenrijk, heeft de Ned.
regeering als zoodanig aangewezen
mr. R. J. H. Patijn, oud-secretaris-gene
raal van het departement van buitenL,
zaken, lid van de commissie van con
trole voor Oostenrijk.
Mr. A. R. Zimmerman.
Belga seint \iit Genève, dat in ^en
loop van den maaltijd, dien de verte
genwoordiger van Frankrijk bij den
Volkenbond, de heer Paul Boncour, ge
geven heeft aan de leden van de com
missie uit den Volkenbondsraad en aan
mr. Zimmerman, deze het teeken van
groot-officier van het legioen van eer
ontvage heeft.
Te Genève gaat het gerucht, 'at
door een groote Nederlandsche maat
schappij aan Mr. Zimmerman een be-
'angrijke pofitie is aangeboden.
Begrooting Vestingstelsel.
Blijkens verslag over het wetsont
werp tot vaststelling van de begrooting
van uitgaven ten behoeve van de vol
tooiing van het vestingstelsel 1926 werd
bij het afdeelingsonderzoek de vraag
gesteld of niet in verband met de ver
anderde wijze van oorlog voeren tot
opheffing van het vestingstelsel dient
te worden overgegaan. Andere leden
vroegen of de minister de verzekering
kan geven, dat mot de gelden, bij_dcze
begrooting aangevraagd, voldoen c
kan worden voorzien in het onder!
van gebouwen en andere werken in
niën en stellingen.
