CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN öit nummer bestaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. nieuws in dit Nummer. 6e JAARGANG VR1JÖAG 23 OÓTÖBÉR 1G23 MUMMCR 14-71 NIEUWE LEFDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 3.50 Per week I 0.19 Franco per post per kwartaal 3.90 BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 221/» oent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent Het Bolsjewisme. Wij hebben, dezer dagen een en an der meegedeeld omtrent de houding die de Communisten in Rusland aan nemen tegenover het Christendom en den Christus. Het wordt steeds duidelijker, dat heel de bolsjewistische beweging een sterk uitgesproken anti-Christelijk ka rakter draagt. Want, en dat verdient de aan dacht het optreden tegen het Chris tendom is niet een van de uitwassen van het bolsjewisme, maar het is de rechtstreeksche vrucht van het begin sel waaruit men leeft. En dat is vooral daarom van betee- kenis, omdat het bolsjewisme vol strekt niet een uitsluitend Russische liefhebberij is. Onvermoeid wordt gepoogd heel de wereld met de daar beleden en beleef de revolutionaire beginselen te vergif tigen. Overal tracht het bolsjewisme zijn invloed te doen gelden. Geen land ter wereld of de door Mos kou uitgezonden agenten trachten er hun invloed te doen gelden. Bijna geen revolutionaire beweging heeft er plaats of de bolsjewisten heb ben er de hand in. Overal wordt het revolütievuur gestookt Nu is het een feit dat het bolsjewis me in ons land tot nu toe weinig in vloed heeft verkregen. Daaruit volgt echter niet, dat deze beweging voor ons land niet van betee kenis zou zijn. Althans niet, zoolang de S.D.AP. niet opeplijk en volstrekt het bolsjewis me heeft verloochend. En dat is juist niet het geval. Oppervlakkig gezien is er een groot verschil. De Russische 'gruwelen worden ook door de S.D.A.P. veroordeeld. Maar dat zegt nog weinig. Dat betreft slechts de uitwassen en niet het beginsel. En nu kan dit worden geconsta teerd en wij doen verstandig daar voor de oogen niet te sluiten dat hoezeer men ook de Russische m e- th o d en veroordeelt het bolsjewis me als zoodanig doQi* de leidende man nen van de S.D.A.P. toch niet veroor deeld wordt Integendeel, tal van vooraanstaan de figuren zijn voorstanders van het vormen van een éénheidsfront. En vroeg of laat zal men, waar er geen principieel vepgchil is, elkaar we ten te vinden. Waakzaamheid blijft dus noodig. Waakzaamheid vooral in dien zin. dat krachtig geijverd wordt voor de doorwerking en de beleving van de Christelijke beginselen. Alleen principieeje tegenstand kan hier haat brengen. STADSNIEUWS. „Armenzorg.' Aan het jaarverslag van de Vereeni- ging „Armenzorg" welk verslag uit be zuinigingsoogpunt niet in druk ver schijnt is het volgende ontleend: Ter vermijdig van drukkosten werd ook over het laatste werkjaar geen verslag verspreid; in het kort worde hier een en ander medegedeeld 45 g'e- zinnen van alle ^gezindten waren in behandeling, meest ouden van dagen en weduwen met jonge kinderen, die hulp en v.oorlichting bij de opvoeding behoeven. Aan jaarlijksche bijdragen werd f977, aan giften f250.50 ontvangen, circa f 100 minder dan in t vorige jaar. 't geen voor een kleine vereeniging nog al wat beteekent. De uitgaven voor 'onderstand bedroegen f790.94; voor melk en eieren aan zieken en zwakken werd f413.18 uitgegeven, waarvan een klein deel door particulieren werd bij gedragen. Aan ieder gezin werd met 'Kerstmis een mud cokes verstrekt, ter wijl, mede door de hulp der Leidsche Katoenmaatschappij en van de Leid sche Naaivereeniging, terzelfder tijd een kleerenuitdeeling kon plaats heb ben'. Onze ijverige en acurate pen- ningmeesteresse, Mevr. J. M. Drosv. Rhijn, moest tot ons aller leedwezen volgens rooster aftreden en werd ver vangen door mej. R. Driessen; Mej. M. C. de Bruyn nam weer de opengevallen plaats in het Bestuur in. Ook dit jaar konden wij met de naai- en breiwerk verschaffing doorgaan en werden in opdracht van de Vereeniging „School- kinderkleeding" tot wederzijdsche te vredenheid kinderkleeren en kousen vervaardigd ;een 20- tal vrouwen, was hiermee ten zeerste gebaati Zoo gaarne zouden wij ons werk uitbreiden en meer afdoende hulp ge ven de toestand van onze geldmid delen maakt dit helaas onmogelijk. Wij bevelen daarom onze Vereeniging nogmaals in de belangstelling onzer stadgenooten aan, met het vriendelijk verzoek onze Pennii^meestefesse, Breestraat 125, te verblijden met de toezegging van een gift of een jaar lijksche bijdrage. Niet-stemmers. Aanstaanden Maandag zal voor het Kantongerecht alhier een begin wor den gemaakt, met de vervolging van kiezers, die bij de Kamerverkiezingen in Juli j.l. zonder wettige reden van de stembus zijn weggebleven. Het aan tal dergenen, die tegen Maandag ge dagvaard zijn, bedraagt 50. De overige nalatig gebleven kiezers komen later aan de beurt W. A. Leembruggen f Te Kreuzlingen in Zwitserland waar hij gedurende de laatste drie jaren bij na geregeld vertoefde voor zijn ge zondheid is overleden de heer W. A. Leembruggen, gedelegeerd commissa ris van de N. V. P. Clos en Leem- bruggeiTs textielfabrieken alhier. Voordat de fa. Clos en Leembrug gen werd omgezet in een naamlooze vennootschap, had de overledene in de leiding van de zaak reeds een groot aandeel als patroon, in welke kwali teit hij zich deed kennen als een uit nemend fabrikant wat de techniek be- treft zoowel als de verhouding tot het personeel, dat steeds kon rekenen op zijn medewerking wanneer die ge vraagd werd. Zoo was de overledene om. beschermheer van eenige uit het fabriekspersoneelgevormde vereen in gingen. In hoofdzaak echter door zijn op treden als leider van een uitgebreide textielindustrie is hij voor den maat- schappelijken welstand van honder den gezinnen van veel beteeken\s ge weest. Het stoffelijk overschot zal op Maan dag a.s. van Kreuzlingen naar hier worden overgebracht en te 12 uur van uit het Kantoorgebouw aan de Lan- gegracht op de begraafplaats aan de Groenesteeg ter aarde worden besteld, waar het in het familiegraf zal worden bijgezet. Oplichters. Den laatsten tijd wordt Leiden on veilig gemaakt door een tweetal su jetten, zich noemende Veenendaal en van den Akker, die er hun werk vAn maken door allerlei mooie praatjes en het noemen van namen van vooraan staande personen, voor veel geld slech te sigaren aan den man te brengen. Verschillende personen zijn van. de ze praktijken reeds de dupe geworden. Gewoonlijk worden de sigaren tegen ietwat „verlaagde" prijzen aangebo den, zoo het heet om op die manier weer tabak vrij te kunnen krijgen voor verdere bewerking. Daar de mogelijkheid bestaat, dat' de operaties hier ter stede nog niet zijn afgeloopen en dat in omliggende plaat sen dezelfdè practijken worden be proefd, is een waarschuwing hier ze ker niet misplaatst. Een schoolspreekuur. B. en W|. schrijven aan" den Ge meenteraad: De Directeur van den Gemeentelij ken Geneeskundigen Dienst stelt voor om over te gaan tot de instelling van een „Schoolspreekuur". Het geneeskundig toezicht op de, openbare en bijzondere scholen neeft aldus de Directeur zeer zeker zijn nuttig effect, hetgeen o.a. blijkt uit het feit, dat het besmettelijk hoofd zeer (favus) bijna geheel is verdwe- nén; voldoende is net toezicht echter niet. Itnmers, tal van gebreken blijven voor den schoolarts verborgen. Ver krommingen van den wervelkolom en van de beenen, bij- en vèrziendheid, breuken, afwijkingen der borstorga- nen, huidziekten, enz., worden door hem niet opgemerkt, eendeels, omdat de tijd voor een volledig onderzoek ontbreekt, anderdeels, ornaat geen ge legenheid bestaat om de kinderen te ontkleeden. M/erden deze gebreken tijdig onder de aandacht yan de ouders gebracht en het kind onmiddellijk onder behan deling van den huisarts gesteld, da$ zou vrij1 zeker 'in vele gevallen nog algeheele genezing kunnen volgen. De ouders bemerken deze gebreken echter dikwijls te laat, óm blijvende afwijkin gen te kunnen voorkomen. Daarom acht de Directeur de in stelling van eens schoolspreekuur be slist noodzakelijk. Voor het door hem bedoeld onder zoek vindt hiji 'het derde leerjaar het meest aangewezefr; het omvat de kin deren van den 810-jarigen leeftijd; dat zijn zij, op wier gezondheidstoe stand de -invloed van het schoolleven zich reeds duidelijk heeft doen gelden.. De aanmelding voor het onderzoek Üient geheel vrijwillig te zijn, zoodat van eenigen dwang in deze geen spra ke is. Het is verder de bedoeling, dit on derzoek, voorloopig bij wijze van proef door den Directeur zelf, met hulp van de beide schoolvevpleegsters, te doen verrichten en wel op twee middagen per week (Woensdag en Zaterdag i'n de lokalen van het Instituut voor Tro pische Geneeskunde alhier, welke lo kalen, benevens eenige daarin aan wezige hulpmiddelen, door het be stuur van het Instituut kosteloos zul len worden beschikbaar gesteld. Behandeling van de kinderen blijft evenals thans uitgesloten; de Direc teur bepaalt zich tot het geven van advies aan 'de ouders. Uit den aard der zaak zal dit per soonlijk onderzoek een voorloopig ka rakter dragen. Mocht het blijken, dat hiermede voor den Directeur, in ver band met diens andere werkzaamhe den te veel tijd gemoeid is. dan kan na afloop van een proeftijd van b.v. twee jaar worden overwogen, of de proef zal worden voortgezet, dan wel zal worden gestaakt. De aan het onderzoek verbonden kosten zullen, blijkens des Directeurs rapport bedragen: Voor kosten van aanschaffing van hulpmiddelen, de z.g. installatiekosten f525 en voor jaarlijksch onderhoud f 110, benevens de kosten van schoon houden. Het komt B. en Wi. voor en de Commissie voor den Geneeskundi gen Dienst deelt geheel déze mee ning dat er alleszins reden is, om met het door den Directeur voorge stelde spreekuur een proef te nemenj. Bijzonder Vervolg onderwijs. Blijkens beschikking van 6 Oct. j.l. hebben de Gedeputeerde Staten dezer provincie, naar aanleiding van de be roepen, ingesteld door de Vereeniging tot oprichting en Instandhouding van scholen voor lager en meer uitgebreid lager onderwijs op gereformeerden grondslag (Ger. Schoolvereeniging^ en de Vereeniging voor Christelijk On derwijs alhier, tegen het raadsbesluit van 26 Januari 1925, waarbij 'de bij drage in de kosten van het bijzonder vervolgonderwijs over 1923 ola. voor de cursussen in de scholen aan de Hooglandsche Kerkgracht 20a., d% Pasteurstraat 2b., en de Middelste gracht 119, respectievelijk is bepaald op f322.56, f 334.50V2 en f637.65y2, besloten de bijdrage vasts te stellen op resp, f618.30. f641.20 en f 1222U29. In tegenstelling met het College van Gedeputeerde Staten, dat' van oordeel is, dat deze bijdrage moet worden be rekend naar de ten laste der gemeente gebleven kosten over 'hetzelfde jaar, meenen B. en W. dat de bijdrage te recht is gebaseerd op de gemeente lijke uitgaven over net afgeloopen dienstjaar (i.e. 1922'. Voorzcover hun bekend is deze opvatting steeds alge meen gehuldigd en is tegen die op vatting in vorige jaren nimmer, ook niet door de bovengenoemde vereeni- gingen, opgekomen. Maar ook gl zoude de opvatting van Gedeputeerde Staten juist zijn, dan nog meenen B. en Wi.f dat net niet aangaat, om gelijk bij 'de ge noemde beschikking is beslist een gedeelte van het m 1923 voor net openbaar vervolgonderwijs ontvangen Rijkssubsidie bij de berekening der gemeentelijke bijdrage voor het bij zonder vervolgonderwijs -buiten aan merking te laten. Dit toch druischt h.i. in tegen art 102 der L'. O.-wet 1920, waarbij bepaald wordt, dat de bijdrage wordt berekend naar het ten' laste aer gemeente gebleven bedrag. Op deze gronden geven B. en Wl. den Raad in overweging van de be slissing van Gedeputeerde Staten in gevolge het bepaalde bij art. 17 der fenoemde wet, beroep in te stellen ij de Kroon. Veeionds Lelden. Onder voorzitterschap van den heer S. v. d. Stoel, uit Wassenaar, werd hedenmorgen in café '1 Union aan de Stcenstraat de jaarlijksche algemeene vergadering van het .Veefonos „Lei den^ gehouden. De secretaris, de heer C. Bakker uit Oegstgeest las de notulen der vorige jaarvergadering, welke ongewijzigd wer den goedgekeurd. Vervolgens bracht de heer P. P. V e r k 1 e y uit Leiderdorp, penningmees ter, het financieel verslag uit, dat eigen lijk tevens het geheele jaarverslag is daar de bemoeiingen der vereeniging van louter financiëelen aard zijn. Verassureerd werden: 572 runderen f 2556, 395 runderen 1570, 497. runderen 1790, 580 runderen 2006,50 Ink. vleiesch en vet 1695,83 Nieuwe leden 30, Zegels 11,30 Totaal ontvangsten aldus f 9359,63 Uitgekeerd werd 8406,73 Batig saldo f 892,90 Hierna kwam de vervullia^ van een vacature aan de orde. De Voorzitter uitte er zijn leedwezen over, dat het bestuur afstand zou moe ten doen van den heer A. de Jong Sr. van Hazerswoude, die wegens hoogen leeftijd ontslag heeft genomen. Hij bracht dezen hartelijk dank voor het vele, dat hij voor het fonds heeft ge daan en hoopte, dat de eventueele op volger hetzelfde voetspoor zou volgen. Op voorstel van den heer M. Heyker uit Hazerswoude, werd voorgedragen de heer A. J. de Jong, eveneens uit die plaats ©h zoon yan het aftredend be stuurslid, die daarna met op één na algemeene stemmen werd benoemd en zijn functie ook aanvaardde. Bij de rondvraag bracht de heer de Jong h'et peil van de tarieven ter spra ke, waarbij van bestuurszijde werd op- jgemerkt, dat het veefonds Leiden met zijn premie van f 3,50, vergeleken bij andere plaatsen een zeer goed figuur maakt. Wel zijn er enkele fondsen, o.a. te Leiderdorp en te Zoeterwoude, die voor bepaalde soorten runderen een iets lagere premie heffen, maar dit heeft voor hen dan ook dikwijls tot ge volg, dat in geval van afkeuring het aan premies ingekomen bedrag niet toereikend is en dan ..moeten de eiget- naren toch bijpassen, terwijl men er hier steeds „ai" is met )de premie al leen. Zelfs is er een flink saldo, ter wijl vele andere fondsem zooals P;ur- merend, Amsterdam en Zaandam veel al op zwart zaad zitten. De vrager toonde zich met dit" ant woord bevredigd, waarna de "Voorzit ter de vergadering sloot met een woord van dank voor ae opkomst. Werkloozensteun Door de heeren J. B. H. Grotenhuis en J. Slegtenhorst, resp. voorzitter en secretaris van den Chr. Besturenbond is aan B. en W. een adres gezonden, waarin wordt opgemerkt: dat zij vernomen hebben dat, als ge volg van de door Duitschland inge voerde verhoogde invoerrechten op landbouwproducten, er in het land en tuinbouwbedrijf niet onbelangrijke werkloosheid dreigt. dat hun reeds bekend is dat meer dere land- en tuinbouwarbeiders ont slag is aangezegd; redenen waarom zij verzoeken de crisissteunregeling weder voor de land en tuinbouwarbeiders open te stellen opdat den werkloozen, behoorende tot deze categorie weder steun kan wor den verstrekt." Herkeuringsraad. De aandacht van belanghebbenden wordt gevestigd op de in deze gem. op de daarvoor gebruikelijke plaatsen aangeplakte openbare kennisgving van den Burgemeester, betreffende de zitting van den Herkeuringsraad in November en December a.s... Blijkens deze openbare kennisgeving kan de voorzitter van den Herkeu ringsraad te 's-Gravenhage (Plein no. 5) aan voor den dienstplicht ingeschre ven personen, die nog niet bij de land- of zeemacht zijn ingelijfd, en aan ge wone, zoowel als aan buitengewone dienstplichtigen, die nog niet in wer- kelijken dienst zijn geweest, de gele genheid geven om bij genoemden raad een geneeskundig onderzoek naar hun geschiktheid voor den dienstplicht te ondergaan. Nadere inlichtingen zijn. desge- wenscht, te bekomen aan de afdeeling Militaire Zaken der gemeentesecreta rie, Breestraat no. 199 hoek Wolsteeg. alhier. Machinisten-examens. Gisteren deden met goed gevolg exa men voor het Machnistendiploma de heeren D. M. Lafeber, B. N. Swierstra en C. Visser, alle van Leiden en leer lingen van de machinistencursus, ver bonden aan de Ambachtsschool. Ook eergisteren slaagden twee leerlingen van den. Leidschen cursus. Ean woord van waardeering is ze- Binnenland. De heer W. A Leembruggen, indus trieel te Leidén, ie in Zwitserland overleden. De staking bij de ia. Wilton te Rot terdam. Buitenland. Oorlogsgevaar op den Balkan Grie kenland heeft het Buigaarsche arbi trage-voorstel verworpen. Caillaux' positie onzeker in verband met de afbrokkeling van den Fran- schen frank. De geallieerden zijn tevreden over den stand der Duitsche ontwapening. De Duitsche Rijksregeerlng heeft de houding der Duitsche delegatie te Lo carno goedgekeurd. ker niet misplaatst en we mogen de leeraren: de heeren Parmentier en Verschoor wel ^an harte gelükwen- schen met hun succes. Te meer, wanneer men let op het volgende: er waren 115 candidaten, waarvan na het schriftelijk gedeelte van het examen 70 wegens onvoldoend werk niet behoefden terug te komen Onder deze 70 was geen enkele Leid sche leerling. Gedurende de drie dagen, dat het mondeling gedeelte aan den gang is. slaagden van de 36 candidaten 21, waaronjier alle 5 Leidenaars. Dat pleit toch wel voor het doeltref fende vaji de opleiding. In den afgeloopen nacht is ten. na deel e van M. uit een weide op den Haagweg een koe ontvreemd. In ver band hiermee heeft de politie van morgen op de( Veemarkt aangehóliden J. v. G. uit Alphen a. d. Rijn, die zich aan dezen diefstal had schuldig ge maakt. Hij had de koe op de markt te koop aangeboden, maar de politie kwam tijdig genoeg om er beslag op te leggen. Op den Rijnsburgerweg wilde gis termiddag omstreeks kwart over vie ren D. v. R. die een handtvagen be stuurde een stilstaanden wagen pas- seeren, toen achter hem een auto aan kwam. Denk wide, dat de bestuurder van laatstgenoemd voertuig wel even zou wachten zooals hij behoorde te doen, reed v. R. door, maar ongelukkig deed ook de auto het, zoodat er geen voldoende ruimte overbleef en een aan rijding onvermijdelijk was. Persoonlijk letsel werd niet veroor* zaakt, maar wel werd de handwagen aanzienlijk beschadigd. De autobe stuurder, die gewoon doorreed, is on bekend gebleven. Op de Haarlemmerstraat is gis teravond weer een heerenrijwiel ont- beheerd aangetroffen en door 'n agent van politie meegenomen naar het bu reau. Gisteravond wilden twee onbe kend gebleven personen een rijwiel meenemen, dat onbeheerd op de Hoog landsche Kerkgracht stond. Een derde v. d. K. bemoeide er zich mee en waar schuwde later een politie-agent, dier hij op de Hoogewoerd ontmoette, en die dan ook het rijwiel in beslag heeft genomen. Later bleek zekere K. de eigenaar te zijn. BINNENLAND. De Tweede Kamer. Verwacht wordt, dat de behandeling van de begrooting van buiten landsche zaken in de Tweede Kamer Dinsdag 10 November een aanvang zal kun nen nemen. Het moet in de bedoeling liggen, de begrooting in avondverge ringen te behandelen. De commissie der Tweede Kamer voor de buitenland9Cbe aangelegenhe den heeft gisterochtend vergaderd niet den minister van buiteniandecbe 7." ken. Ds Eerste Kamer. De leden van de Ketste Kamer der Staten-Generaal zijn ter vergadering bijeengeroepen tegen Dlnedag 10 X vember, des avonds te hali 9 uur Het vischverbrulk ln Nederland. In bet jongste jaarverslag van bat staatsvisebbavenbedrijf te IJmuMen,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1