CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste nieuws in dit Hiimmec.
6e JAARGANG
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1925
NUMMER A310
AB ONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
i Postbox 20
ADVËRTENTIE-PRUS
Gewone advertentiïn per regel 2cent
Ingezonden MededeeUngen, dubbel lelfcA'
BI) contract, belangrijke reductie.
Kleine adrertenUin W) Toomltbetnllng -r
van ten hoogate 30 woorden, woedeodagjP"
lij ka geplaatst ad 40 cent. -]
Het goede voor het volk
Dat de weg van het Kabine<t-Colijn
niet op rozen zal gaan en dat het met
heftigen tegenstand zal hebben te wor
stelen, is nu reeds duidelijk.
Het is nog slechts kort aan het be
wind en het heeft zelfs nog geen ge
legenheid gehad om met 't parlement
in aanraking te komen en zijn plan
nen bloot te leggen.
Dit verhindert echter de tegenstan
ders niet om voortdurend pogingen te
doen deze regeering bij het volk ver
dacht te maken en door allerlei on
ware voorstellingen den tegenstand te
prikkelen.
Dit pleit niet voor onze politieke te
genstanders.
Van een loyale oppositie mocht men
althans verwachten dat men tenminste
het Kabinet gelegenheid zou geven om
zijne plannen te ontwikkelen om het
dan straks naar zijne daden te be-
oordeelen.
Toch behoeft dit optreden niet aI te
zeer te verwonderen.
Het is de oude geschiedenis die zich
telkens weer herhaalt.
Nehemia wist er in zijne dagen ook
al van mee te spreken.
Hij had een schitterende betrekking
aan het hof van koning Artahsasta
verlaten om de ellende en de smaad-
heid van Juda weg te nemen, Jerusa-»
lem de stad des grooten konings te
bouwen en het volk weer te brengen
onder de tucht van de wet en het
woord des Heeren.
Was hij op eigen eer en voordeel en
voordeel bedacht geweest, hij zou stil
letjes te Susan zijn gebleven en hij zou
zich met den opbouw van zijn vader
stad en de belangen van zijn volk niet
hebben bemoeid.
Maar dat deed Nehemia niet.
Hij pleitte op de beloften Gods voor
zijn volk om dan, na bekomen verlof
naar Jerusalem te trekken om stad en
tempel te restaureeren en de belangen
van het volk te behartigen.
En dan staat het er zoo teekenachtig
in Nehemia 3: „Toen nu Sanballat de
Horoniet en Tobia de Ammonietische
knecht dat hoorden, mishaagde het
hun met groot mishagen, dat er een
mensch gekomen was om wat goeds
te zoeken voor de kinderen Israëls*
Was Nehemia gekomen om de vaan
des oproers te ontsteken, om een re
volutie voor te bereiden en het volk
verder los te maken van God en zijn
dienst, hij zou niets anders dan toe
juiching hebben gevonden.
En had hij zich bepaald tot 't zuch
ten over de verbreking van stad en
tempel, en tot het getuigen tegen de
afwijkingen van het volk, men zou
hem misschien als een ongevaarlijken
dweper met rust hebben gelaten.
Maar nu Nehemia zijnhoogen post
verliet om het goede te zoeken voor
zijn volk, eii nu hij zich opmaakte om
de verscheurde muren te herstelleft en
de verbrande poorten weer op te rich
ten, nu werd reeds bij voorbaat dat
pogen verdacht gemaakt en straks
geen middel onbeproefd gelaten om 't
werk te stuiten.
Het geslacht van de Sanballats en
de* ïobia's is nog niet uitgestorven
De geschiedenis herhaalt zich altijd
weer.
Telkens wanneer daar mannen op
staan met geen andere bedoeling dan
om overeenkomstig de door God in zijn
Woord gegeven ordinantiën het goede
voor het volk te zoeken, dan zijn er
ook de tegenstanders, die trachten dit
werk te verijdelen en hen die daarbij
vooraan staan verdacht te maken.
Deze tegenstand behoeft echter niet
te ontmoedigen.
Wanneer het waarlijk de bedoeling
is niet in eigen kracht te staan, maar
als dienstknechten Gods te arbeiden
voor het welzijn van land en volk,
dan mag ook het woord van Nehemia
worden herhaald: God van den hemel,
c!ie zal het ons doen gelukken.
voor een vaak voorkomende ernstige
misvatting moet hier echter worden
gewaarschuwd.
Er zijn er, die smalend spreken van
menschenwerk, omdat het toch God is
die alleen het werk kan doen gelukken
en die daarin vrijheid me enen te vin
den, om zich uit alle actie terug te
trekken en maar ru9tig af te wachten
wat God zgl doen.
Zoo handelde Nehemia niet.
Als hij zich gesterkt had in het ge
bed, dan werd met de eene hand het
gereedschap gegrepen, terwijl de an
dere hand het geweer vasthield.
Dan werd er gewaakt en gewerkt
van het opgaan des dageraads tot het
voorkomen der sterren toe, totdat ein
delijk het geheele werk voltooid was.
Vinde dit verheven voorbeeld van
Nehemia onder ons navolging.
De voortreffelijksten onder de Te-
koiëten, zoo staat er, brachten hunnen
hals niet ten dienste huns Heeren.
Een verschijnsel dat zich ook in on
zen tijd wel voordoet.
Maar wij hebben, Gode zij dank, toch
ook onze Nehemia's, de bidders en de
werkers.
Wanneer zij arbeiden in afhanke
lijkheid van God en zich gesteund we
ten door het volk, dat een ieder op zijn
eigen plaats bezig is te waken en te
werken, dan mag ook ondanks allen
tegenstand die straks misschien zal
worden verdubbeld, de juichkreet wor
den gehoord: God van den hemel die
zal het ons doen gelukken!
V Ontwapening?
In de rede gehouden bij de opening
van de jongste vergadering van den
Volkenbond, verklaarde Painlevé, na
dat hij er op gewezen had dat het zijn
taak is aan de oplossing van het vei
ligheidsvraagstuk mede te werken:
Wellicht zou het terzelfder tijd nut
tig zijn, dat de volkenbondsvergade
ring haar besluit van het vorig jaar
hernieuwde, door aan 'den raad te
vragen, om, zoodra deze van oordeel
is, dat er voldoende voorwaarden
voor de veiligheid geschapen zijn,
een conferentie voor de beperking
der bewapening bij een te roepen.
Dat is al een zeer voorzichtige uit
spraak.
Gevraagd wordt niet dat tot ontwa
pening zal worden overgegaan en ook
niet dat een conferentie ter beperking
der bewapening zal worden bijeenge
roepen, maar alleen, om zulk een con
ferentie te houden wanneer er voldoen
de voorwaarden voor de veiligheid ge
schapen zijn.
Die voorwaarden worden dus en
zeer terecht thans niet aanwezig ge
acht.
Het is dus nog niet de tijd voor be
perking van bewapening.
Zelfs niet voor een conferentie.
Laat staan voor ontwapening.
Heeft dit aan hen die zoo lichtvaar
dig om nationale ontwapening roepen
niet iet9 te zeggen?
V Het is kras!
Wij hebben onlangs, naar aanleiding
van het toen verschenen verslag van
de Rekenkamer, een en ander meege
deeld omtrent de verspilling van
's lands gelden hij de verbouwing van
het Provinciaal Gouvernementsge
bouw te Arnhem.
Het i9 tamelijk kras wat daarbii ge
beurd is.
In 1915 werd het werk geraamd op
f 190.000, terwijl in 1924 toen de verbou
wing afgeloopen was in totaal een be
drag van 1986.258 bleek te zijn uitge
geven.
Dit feit vond terecht algemeene af
keuring.
Maar alleen in het brein van de Volk
redactie kon het opkomen om van de
ze geldverspilling Minister Colijn de
schuld te geven.
Colijn moet nu eenmaal verdacht ge
maakt worden.
En daarom, hoewel toen Minister
Colijn aan het bewind kwam aan de
geheele zaak niets meer te veranderen
viel, schrijft toch het roode orgaan zon
der blikken of blozen: „De Minister
van Financiën is er anders niet afkee-
rig van zijn collega's, wanneer die uit
gaven willen doen, op de vingers te
tikken."
Colijn heeft het dus weer gedaan.
Zoo wordt er gelasterd en aelogen.
„Het is kras" zegt „Het Volk" aan
zijn slot van zijn beschouwingen.
Inderdaad, het is kras, wanneer zoo
welbewust gelogen wordt om een tegen
stander te treffen.
STADSNIEUWS, j
De L. A. W. E. T.
(Vervolg.
Het wandelen langs en tusschen de
stands blijft een genot op zichzelf. Door
doii gezelligen toon die er heerscht,
maar niet minder doordat de eene
«tand na de andere aandacht vraagt
voor iets anders; er is in weerwil van
het aantal, verscheidenheid genoeg.
Van de verscheidene branches be
spraken wij reeds de vertegenwoordi
gers, maar we hebben nog tweemaal
zooveel standhouders te bezoeken.
Op No. 16, men ga zelf maar. eens
zien waar dat is, vindt men den heer
J. Penseel, L. v. Leydenstr. alhier,
bezig de driedubbele werkzaamheid
van den Hoover-stofzuiger te demon-
streeren. Hij klopt, hij veegt en hij
zuigt, staat er heel onschuldig op de
reclame, maar we hebben zoo'n stil
vermoeden, dat het den. Hoover-man
om het eerste t meest te doen is.
In meer dan één opzicht is de stand
van den heer W. F. v. d. Reyden,
die dan aan de beurt is, een aantrek
kelijke. Bescheidenheidshalve noemen
We slechts de producten die er uitge
stald zijn: fijn gebak, suikerwerk,
vooral bonbons, van wier heerlijke
smaak men zich. mondelijk mag over
tuigen.
De heer W. BI e u z Apothekers-
dijk brengt in stand 18 iets aparts op
het gebied van de fotografiekunst. Niet
zoozeer in den handel van foto-arti
kelen, dan juist wel in fijn afgewerkte
en dikwijls onder moeilijke omstandig
heden vervaardigde fotografieën heeft
hij zijn kracht gezocht, 'n Stand welke
men aandachtig bezichtigen moet.
De volgende expositie, van den heer
J. P. Stikkelman, Vischmarkt
brengt ons weer op huishoudelijk, spe
ciaal op keuken-terrein. In aardige ser
viezen, goudgroen emadllewerk, enz.
enz. brengt de heer St. een ruime keus
Voor kunstlievende huisvrouwen, ook
voor die met een minder zware beurs,
die een smaakvol wandversiersel of ar
tistiek ornament voor kamer en salon
zoeken, zal de expositie v. d. kunsth.
der fa. N. Questroo, Nieuwe Rijn
veel bieden dat haar aantrekt. Men
zie hier eens rustig rond, envrage
eens naar den prijs. 'JMag gerust.
De heer W. S. P o p t i e, Oude Rijn
kan u blijkens stand 22 helpen aan
elk gewenscht model van de Columbia-
gramofoons- en pltaen, als 't moet zelfs
van een constructie die het mogelijk
maakt het instrument als koffer mee
te voeren.
Nog even moeten we terug, en wel
naar no. 19, waar de boekbinderij en
linie er inrichting van de fa. J. G. Pulle,
ver buiten Leiden bekend, vertegen
woordigd is. Een collectie artistiek
afgewerkte boekbanden en prcatische
kantoorboeken geven een goeden kijk
op het bedrijf van deze firma, die be
schikt over de nieuwste machines.
Stand 23 vooraan de tweede rij van
rechts is iets aparts. De heer H. T.
T r o s s e 1, Hoogewoerd laat hier iets
zien van zijn verrassende keus in hee-
ren-mokleartikelen. Wanneer het waar
was, dat de „kleeren den man" maak
ten zou de heer Trossel daar al heel
krachtig aan kunnen meehelpen.
Men probe ere het toch maar eens;
'tkomt zeker goed uit. Alle „smaken"
kunnen hier bevredigd worden.
Een welvoorzien schrijfbureau en
een goed ingericht kantoor behooren
tot de zeer gewenschte dingen voor
alles wat geestelijken of administra
tieven arbeid verricht.
Stand No. 27 geeft het bewijs dat de
kantoorboekhandel van den heer L.
D e m m e n i e op dit gebied ruim voor
zien is. Het nieuwste dat de techniek
op dit gebied heeft geleverd en dat
is zeer veel is hier bijeen .Men krijgt
er even den indruk dat zoo ongeveer
alles machinaal kan gebeuren. Als
men den weg maar weet. 'n Belang
wekkende stand.
Radio-techniek en electericiteits-ge-
bruik vinden steeds meer toepassing.
Stands 25 en 30 staan geheel in dit
teeken, dank zij de fa. Ge era erts-
Re u t e r, Mare, die een mooie collec
tie radio- en electriciteitsartikelen ex
poseerde. Uw 4-lamp rad.io-ontvap.g-
toestel wordt tegenwoordig ingebouwd.
en kan dan tevens dienen als 'n sier
lijk meubel.
Dezelfde firma vraagt aandacht voor
een partij nikkelen theelichtjes die ze
„zachtjes" kan aanbieden.
Een bijzonder waardig cachet ont
dekten we in de twee aaneensluitende
stands der fa. Hasselman en Pander,
Het beste dat de moderne woningin
richting biedt is hier aanwezig. Er
zit stijl in deze expositie, ook waar zij
betreft een bezienswaardige collectie
tapijten van het betere genre.
De eindstand op deze rij is gewijd
aan de automobiel-industrie, getuige
het sierlijk model van een* „Essex
Hudson Super Six" dat heel geslaagd
de zaak van den heer E. H. F. P a s-
s i e r, Hoogewoerd, vertegenwoordigt.
Op welk gebied de aanduiding „Oud"
een minder aanbevelende strekking
moge hebben, in den wijnhandel, is
het dikwijls „hoe ouder hoe beter."
Daarom stemt de naam der firma Oud
uit Purmerend al heel goed overeen
met de kwaliteit van haar product,
het edele druivennat dat men in ver
schillende emballages kan aantreffen
op stand 31.
Daarnevens gonst weer zoo nu en
dan een demonstre erende stofzuiger,
het succes-artikel der N.V. Electrolux,
Stationsweg alhier.
Een schitterend effect maakt ook de
stand van den heer A. J. Stallinga
Hoogewoerd.
In voorname rust, maar toch ook
weer paraat om als het noodig is zóó
weg te rijden staan hier een drietal
mooie auto-modellen. Men heeft het
maar voor het kiezen. Een stevige Che
vrolet, in mooie proporties opgebouwd,
open of gesloten, en wie wat meer voor
luxe gevoelt, bekijke den „Oakland"
eens met genoegen.
Op stand 36 vinden we de horlogerie
vertegenwoordigd van den heer W.
Brouwer. Die heeft er iets fijns van
gebroüwd. De uurwerken in allerlei
vorm en stijl aanwezig „doen" het
prachtig, 'n Ges linger als in een apen-
huis. Ook de fijnere uurwerken in de
glazen vitrines komen, vooral wan
neer deze verlicht zijn, mooi uit.
Een eerlijk koopman zal zich gaarne
bedienen van een secuur weegwerk
tuig. Hij vindt bij den heer H. J. van
II e n s b e r g ei n, stand 37, wat hij
noodig heqft en als het zijn moet ook
een stérk en practisch transportrijwiel
met toebehooren en onderdeelen.,
Het wordt hoog tijd dat we eens
vooraan gaan kijken, naar den stand
van den heer H. G. v. L u y k e n, Nieu
we Rijn. 't Heeft wat overleg geëischt
om hier in een beperkt bestek een
overzicht te geven van het voorradige
op het gebied .van gramophone's en
andere muziekinstrumenten. De „His
masters voice" reclame doet het weer
prachtig, en wat de modellen betreft,
zij passen geheel bij den modernen
meubel-stijl. De prijzen schijnen noga',
mee te vallen.
Er zou nog meer zijn te noemen,
maar we moeten nog verder.
Daar wacht ons reeds de Uiterst
chique stand van het dames-modema
gazijn v.h. Wisbrun en Liffmann.
Om te stelen zijn de variëteiten die
we hier vinden geëxposeerd., en in de
allernieuwste creaties. Bij even oplet
ten ontwaren we tusschen andere de
allerlaatste nouvéauté's, zoo pas uit
Lyon en Parijs aangekomen. Men zie
slechts de zeldzaam fijne aivondshawls.
Er is in dezen 9tand heel wat moois
op te merken, dat men vooral niet op
pervlakkig bezichtigen moet.
Waar eens de vestiaire wasis
nu een miniatuur-filiaal van de we
reldberoemde Ford-autofabrieken, ge
arrangeerd door „Het Motorhuis."
Het practische, het degelijke en
het goedkoope komen hier vooral uit.
De eenvoudige en niet dure onder
deelen het chassis'waarop men uit
nemend een lastauto kan construee-
ren, het zijn de bekende fabrikaten,
die hier nog eens goed voor den dag
komen, waarbij dan nog een tweetal
luxe modellen de uitstalling comple-
teeren.
Men moet z'n zintuigen maar klaar
hebben; van de automobielen die het
oog bekoren, trekken we naarde
Hollandsche wafelen waar de fa. Eps-
k a m p eerst uw neus te gast doet
gaan. Een invitatie die slechts noode
zonder gevolg zal kunnen blijven.
Even blijven we nog in de lijn, met
een bezoek aan den stand der; N. V,
Binnenland.
De Leidsohe algemeene wllikrt qf»
lage-tentoonsteUing.
De sluiting van de vereenigde ztttlzqi
der Staten-GeneraaL
Buitenland.
De Fransche bankbediendenstakfng
is geëindigd met een overwinning der*
bank directies.
i
De Nederlandsche afgevaardigde ter
Volkenbondsvergadering hoodt een re
de en dient een voorstel ia.
Sluis' biscuitfabrieken naast het LA-
WET-bureau. die van de smakelijkste j
voortbrengselen uit dit bedrijf een be- j
langwekkend overzicht geeft.
Van hier gaat onze tocht naar boven, j
naar de kleine zaal, waar nog beel wat
te zien en tè hoeren is.
Met het laatste bedoelen wij de fijn-
afgestemde New Edison's der N.V. Pi-
anohandel C. F. v. d. Does (v.h Cot
A. Mulder) die er op stands 50 en 51
naast de edelste merken uit de piano-
en orgelwereld een belangrijke plaats
innemen, 'n Voorname "stand, die veei-
belangstelling waard is.
Een artistiek genot geeft bet bezich
tigen van stand 45 a, rechts van den
ingang, waar de N.V. Kunsthandel v.
h. C. L. Korenhoff om. optreedt
als vertegenwoordigster van de ver
maarde Origin ale Ungarische H&ndar-
beiten. Zeldzaam mooie bewerkte
shawls, doeken en kleeden wekken
hier de bewondering op. Ook is er
kostbaar kunstaardewerk van den be
roemden pottebakker Chr. Lanooy.
Een mooie expositie.
Het Leidsch fabrikaat treedt weer
op den voorgrond in den stand van
den heer J. P. Meyers, Geeregracht
Zelfvervaardigde rietmeubelen in al
lerlei vorm en afwerking zijn hier
aanwezig.
De heer J. C. v. d. Steen komt in
stand 48 uit met een groote verschei
denheid koek- en suikerwerk, van het
eigen, ver in den omtrek bekende fa
brikaat. Slechts weinigen zullen met
de producten van deze firma nog niet
kennis hebben gemaakt.
De kunstnijverheid is hier vertegen
woordigd door Mevr. Zwaan de Bruin,
Stadhouderslaan. die Belgisch klos-
kant exposeert, en ook door den heer
J. H. Maas, Hoogewoerd, die uitkomt
met houtsnijwerken en kunstvoorwer
pen (stand 52).
De heer J. v. Zijp (Haazi.straat) ex
poseert op de stands 54 en 55 een be-
zieenswaardige collectie muziekinstru
menten, w.o. gramophones een eerste
plaats innemen.
Hiermede hebben wij, in eerste In
stantie althans, de LA WET doorwan
deld en overzien. Voordat we een nieu
wen tocht beginnen mag de mond even
zwijgen, en daarom laten we ons gaar
ne bij den laatsten stand iets presen
te eren uit de collectie Fransche Nou
gat, tof fee's enz. waarvan de Nationale
Import's en Export Mij. te Rotterdam
op stand 56 een rijke verscheidenheid
heeft uitgestald.
Christelijke
Tot 1 eeraar aan de Christel. Kweek
school alhier (directeur de heer X.
Schaap Hz.) is in de vacature W. P.
ten Kate benoemd de heer M. J. F. Ro-
bijns, thans leeraar aan de Handels
school te Middelburg.
Christ Hist Unie. v
De vorige week hiehd, naar de ZuB-
Hollander meklt, de afd. Lelden van
de Chr. Hist. Unie een feestelijke bij
eenkomst in verband met de benoe
ming van Mr. Dr. Schokking tot Mi
nister van Justitie.
Vooraf werd door den voorzitter ln
roerende bewoordingen herdacht het
overlijden van den heer W. R. ten
Kate
Vervolgens weid de fam. Schokking
door den heer Jac. Wilbrink binnenge
leid. Als welkom werd zijne Excellen
tie de zegenl>ede van Qez. 224:1 en 5
eenigszins gewijzigd) toegezongen.
Na te zijn voorgegaan in gebed sprak
de voorzitter zijne Excellentie toe, hiek
bij nagaande hoe toch een zeer moei-,
lijk jaar door Mr. Schokking is .-door
gemaakt. Door ziekte aan bed of stoel
gekluisterd en dat juist in verkiezing»:
dagen. Dan ten slotte de uünlag, del'