CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 6e JAARGANG VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1925 NUMMER 1609.' ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten geyestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 liii nummer bestaat uit IWEË Bladen. EERSTE BLAD. Rijk arbeidsveld. De beschouwingen van den heer Stenhuis omtrent het stichten van een nieuwe arbeiderspartij, die in socialis tische kringen zooveel beweging ver oorzaakten heeft den heer J. A. Berg meer aanleiding gegeven over de moderne vakbeweging in „Het Volk" o m. het volgende op te merken: „De fout van Stenhuis in zijn stre ven om een nieuwe partij te stichten, of wil men liever een andere groepee ring te willen, is deze, dat hij zich in de mentaliteit der vakbondsleden ten eenenmale vergist. Hij gaat uit van de stilzwijgende veronderstelling, dat al die vakbonds leden ook zijn socialisten. Daaraan ontbreekt nu nog al het een en ander. Er is bij die vakbondsleden een zeer groot aantal, dat> tegenover het socia lisme gematigd onverschillig' staat. W gaan zelfs verder en durven be weren, dat als de zoogenaamde „lijm stokken" (verzekeringsfondsen) uit ie programma's der vakbonden worden weggenomen, geen vierde deel lii zou blijven. De doorsnee-arbeider is lid van zijn vakbond uit puur egoisme. Hij ziet in zijn vakbond in de aller eerste plaats een verzekeringsinstituut en betaalt daarvoor zijn dikwijls zeer hooge contributie. Niet uit idealistische overwegingen in de eerste plaats, maar uit zuiver materieele overwegingen is hij bij den vakbond aangesloten. Men kan begrijpen wat er van te récht zal komen, als men dit vhkego- isme nog meer op den voorgrond brengt, het als een motor wil bezigen om dit of dat te bereiken. Die van nabij met den doorsnee- arbeider bekend is, weet hoe dikwijls daar de één den ander het licht 1n de oogen niet gunt en hoe juist de werk gevers door allerlei stategische me thoden deze zonderlinge jalouzie en wangunst aanwakkeren, alleen maar, om Zelf zooveel te beter de macht in handen te houden." Wat hier van de moderne arbeiders beweging gezegd wordt is volkomen juist. En hoe kan het ook anders. Jarenlang heeft men den arbeiders bijgebracht de gedachte dat het in de vakbeweging niet gaat om hoogere dingen, maar om de bevrediging van stoffelijke behoefte." Op de materie, op de overwegingen van materieelen aard is allen nadruK. Smalend is gesproken over hen die ook de vakbeweging wilden stellen on der de tucht van Gods Woord en hoe vaak is er niet gespot met wat men noemde het trekken véin een wissel op de eeuwigheid. Dé begeerte is geprikkeld. En door altijd hooger te bieden en hen die niet alleen ipaterieele over wegingen wilden laten gelden te vuur en te zwaard te bestrijden, heeft men getracht de massa te lokken. Wat tot op zekere hoogte ook is ge lukt. Maar daaruit volgt niet gelukkig niet! dat al die vakbondleden nu ook zouden zijn overtuigde socialisten Er zijn onder hen, honderden, dui zenden, die over de beginselen van het socialisme nog nooit hebben nage dacht. Er zijn onder hen ook en hun ge tal is-niet gering die een Christe lijke opvoeding hebben gehad, wiear leven nog een Christelijk stempel draagt en die alleen in de moderne vakbeweging verzeild zijn geraakt, om dat ze niet inzien dat ze ook in het sociale leven hun God en Koning heb ben te eeren, omdat ze de leuze aan vaarden die in andere kringen vaak opgeld doet: „zaken zijn zaken." Hetzelfde geldt ook van de S.D.A.P En daarom ligt hier zulk een rijk ar beidsveld. Er. zijn massa's afgedwaalden, die terugebracht behooren te worden, die niet vijandig tegenover ons, maar die naast ons staan, maar die drei gen weg te zinken. De velden zijn wit om te oogsten. Verstaan we toch onzen tijd en onze roeping! BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 STADSNIEUWS. DE STORMRAMP. Bij den Penningmeester van het Stormramp-Comité zijn weder de vol gende giften ingekomen: J.'fö, H. N. fl, J. v. d. Rh. f5, N. N. f 1.50, J. J d. 1. C f10, H. P. V. f10, Ir. C. H. N. f5- Giften worden nog gaarne inge wacht bij den Penningmeester, den heer S. Muys van de Moer, Plantsoen 49, Gironummer 57471. Ds. G. Hartwigsen. De nestor der Leidsche Ned. Herv. predikanten, Ds. C. Hartwigsen, mag den 15en September a.s den dag her denken dat hij voor 30 jaren zijn in trede deed als predikant bij de Ned. Herv. Kerk' alhier. Het zal den a.s. jubilaris, die, trots zijn lange reeks van dienstjaren, nog een zeer geliefd prediker is en nog steeds voor stampvolle kerken het Woord mag "bedienen, zeker niet aan bewijzen van belangstelling ontbreken Ds. Hartwigsen, die, praetor is van het ministerie van predikanten en van den Ring Leiden, werd op 17 April 1887 te Nieuwpoort in het ambt bevestigd, welke plaats hij in 1889 met Oud-Beij- erland verwisselde. Op 15 Sept. 1895 volgde de bevestiging en intrede te Leiden. Onderscheiding. Prof. Dr. W. de Sitter, hoogleeraar in de astronomie alhier, is in de plaats van Dr. Campbell benoomd tot voorzitter van de Internationaal Astro nomical Unio.A. Leidsche Burgerwacht Morgen zullen te Katwijk onderlinge schietwedstrijden plaats hebben en wel tusschen de burgerwachten Leiden, Oegstgeest en Leiderdorp. Voor den Bekerwedstrijd zullen voor Leiden uitkomen: v. Staveren Jr., K C. P. v d. Drift Ph., Bergman D, v. d. Velden H, en v. Leeuwen J (6). Oegstgeest: Dr. Timmermans, van Druten G, Bakker A. J, en H. W. Col- lee (4). Leiderdorp: Groendijk G, den Bra ver G. en J. J. Wolf (3) en in den korps wedstrijd voor Leiden: Kooreman C F, de Gunst, Haverkorn, de Lange, en Neijenhuis (5-, (Res.) Devilee en Alphenaar. Oegstgeest: Werkhoven, de Geer, v. Breda, de Wit, Schooneveld (5), res Nou wens. Leiderdorp, de Koning GJzn, de Ko ning J. M, K. v. Winkel, v. Ingen Sche nau en T. Nachtegaal. Res P. Zadelaar en J. Nachtegaal. De wedstrijd wordt geopend om 3 uur n.m. met de vrije Baan. Kerkconcert. Het programma van het concert te geven door Mia Peltenburg, Louis van Tulder en Hendrik Andriessen in de Pieterskerk alhier, op Dinsdag 8 Sep tember a.s. vermeldt o.a. liederen en duetten van Carissimi, Anerio en Des- fontaines. De heer Louis van Tulder zingt bo vendien twee middeleeuwsche seq-ien tia, door Hendrik Andriessen bewerkt; men vindt hierover een- toelichting in het tekstboekje. De organist Hendrik Andriessen zal het concert beginnen met Praeludium en Fuga in C. kl t. van J. S. Bach en voorts improviseeren. Ver. bevordering bouw Werkmans woningen'*. Aan het drie en dertigste jaarver slag van cte vereen, tot bevordering van den bouw van werkmanswonin gen, alhier, is het volgende ontleend: Het jaar 1924 heeft zich voor de ver eeniging door weinig bijzondere ge beurtenissen gekenmerkt. De woningen werden gemakkelijk verhuurd.. Een aanvang werd gemaakt met het uitvoeren van uitgebreide verfwerken aan de 147 en 30 wonin gen op het voormalige Kooit?rrein. De ver. „Eigen Haard" heeft, met het afsluiten van het jaar 1924, gehee! aan hare verplichtingen tegenover de vereeniging (Werkmanswoningen II', voldaan. Kon in het verslag over het jaar '23 nog geen gewag worden gemaakt van het ondernemen van den bouw van nieuwe woningen en moest toen der halve worden volstaan met de mede deeling, dat het bestuur ten deze di'li gent zou blijven, thans kan \vo: 'eii opgemerkt, dat, al verkeeren de betreffende plannen nog slechts in het eerste stadium van voorbereiding, de besprekingen welke zoowel in den boezem der vereen, als ook met het Gemeentebestuur plaats vonden toch de verwachting wettigen, dat binnen niet te langen tijd de vereeniging in staat zal zijn opnieuw tot het houwen van arbeiderswoningen in het belang van de volkshuisvesting haar ei genlijke doel over te gaan. In de houtzagerij van de fa. Al berts en de Jong aan het Utrechtsche Jaagpad trof gistermiddag een jonge man uit Leiderdorp, G. y. d. V. een on geval. Terwijl hij een stuk hout door zaagde, schoot dit door onbekende oorzaak terug en kreeg v. d. V. het met kracht tegen het rechterdijbeen, in welk lichaamsdeel het een bloeden de vleeschwond veroorzaakte. Na door den Eerste Hulpdienst te zijn verbonden, werd de verwonde naar zijn woning gebracht. Gistermiddag geraakte een kind van 5 jaar, G D. aan de Houtmarkt spelenderwijs te water. Een groenten- koopman, die het ongeval zag, begaf zich een eindje te water en mocht er in slagen de kleine drenkelinge door handreiking op den wal te brengen. BINNENLAND. Minister van Karnebeek. Minister Van Karnebeek zal. in ver band met de Volkenbondsvergadiving, a.s. Zaterdag naar Genève vertrekken. Ged. Staten van Zuid-Holland. De heer H. van Boeyen, die door de Provinciale Staten van Zuid-Holland in de vacature-Schol^king is be toemd tot lid van Gedeputeerde Stat.m, is 23 Mei 1889 te Putten geboren en sedert 1916 werkzaam aan het hoofdbestuur der Posterijen. In 1912 is hij bevordert tot referendaris, welke functie hij thans nog bekleedt. De heer van Boey en is in 1919 gekozen tot lid van den raad van Voorburg, in welk jaar hij tevens benoemd werd tot wethouder. In 1923 volgde zijn verkiezing tot lid van Provinciale Staten in dit gewest. Aangezien de heer van Boeyen het lidmaatschap van Ged. Staten heeft aanvaard, houdt hij van re\h swege op gemeenteraadslid en wethouder te zijn. De heer Th. Heukels, die in de vacature-Rutgers is gekozen tot lid van Ged. Staten, is oud-hoofd der Pr. Mauritsschool te Rijswijk. v „Patrimonium." Naar gemeld wordt, heeft het be stuur van de gewestelijke organisa tie „Zuid-Holland" van 't Ned. Weik- liedenverbond Patrimonium besloten om in de komende wintercampagne een drietal algemeene verga leringen te houden. De eerste zal begin October gehou den worden. Als sprekers zul Ir n op treden de heeren A. Vingerling, van Zuidland, met het onderwerp: „Patri monium op het platteland" en W. Heins, van 'é-Gravenhage, met het on derwerp: „Patrimonium n de groo- tere plaatsen." De tweede algemeene vergadering zal 2en Kerstdag gehouden worden. De heer J. Hollander, van 's-Gravenhage, zal over een nader te" piibliceeron on derwerp refereerep, terwijl nog ge zocht wordt naar een spreker, die het onderwerp „Patrimonium en de rijpe re jeugd" inleiden zal.' De derde vergadering, tevens jaar vergadering zal midden Februari 192G gehouden worden en o.ro dienen ter bespreking van de ag;nda der bonds vergadering. Getracht zal worden de zen winter aan alle afd> bondsbezoek te brengen, terwijl -Ie ringvorming over heel de provincie zal worden ter hand genomen. Nederl. Middernachtzending vereen. Woensdag werd te Utrecht een ver gadering gehouden van secretarisseh der afdeelingen van de Ned. Midder- nachtzending-Vereeniging uit de ver schillende plaatsen des lands. De wenschelijkheid werd uitgespro ken de algemeene jaarvergadering in Den Haag te houden, zoo mogelijk be gin October. Omtrent het Zeemanshuis te Helder werd door den heer Hartendorf ran- port ui'gebracht, waaruit bleek dat he Puis nog zeer zeker in een be hoefte vcorriet en nog door zee velen van het logies wordt gebruik genaakt Naar aanleiding van deze mededelin gen zal de Voorzitter, de heer Van Munster, zich tot den Minister van Marine wenden, teneinde te trachten opnieuw subsidie voor het Zeemans huis te verkrijgen. Posterijen en telegrafie. Naar het „Tijdschrift voor „P. en T." van welingelichte zijde vernam, bedroeg het totale overcompleet (over alle rangen van hét personeel) op eind Juli j.1.1 nog niet ten volle 200 ambte naren, niettegenstaande de bezetting van alle kantoren allerwegen op het zuinigst is vastgesteld, zoodat in ver band met het natuurlijk verloop over een zoo groot personeel, in 3 maanden het overcompleet tot het verleden zal behooren. Er wórden dan ook reeds maatrege len genomen om* te voorzien in het dreigend personeeltekort. Gaan de plannen tot verlaging der tarieven door waarvoor men den datum van 1 October noemt dan zal de daaruit voortvloeiende toeneming van het ver keer, al zeer spoedig de indienstne ming van nieuwe ambtenaren noodig maken. Onder deze omstandigheden is er naar de overtuiging der (veelal go*d op de hoogte zijnde) redactie van het Tijdschrift geen sprake van, dat ver dere afvloeiing van personeel plaats zal vinden. Bevroren vleosch. De Ned. Bond van Importeurs en Grossiers in Bevoren Vleesch en Vet schrijft: Door enorme verliezen van vldjsph- packers in Argentinië geleden, en de stopzetting der slachtingen, is de prijs van bevroren vleesch in mke'e weken gestegen met pl.m. 20 cent per Kg. Het ziet er naar uit, dat met deze stij ging het hoogtepunt bij lange na nog niet bereikt is. Met zekerheid wordt beweerd, dat de volgende maanden geen aanvoeren van beteekenis zullen plaats hebben, omdat, zelfs nadat deze prijsstijging heeft plaats gehad, toch nog groote verliezen worden geleden. Bovendien is de weersgesteldheid in Argentinië slecht geweest. De stijging in de engrosprijzen van bevroren vleesch zal dit v.leesch ook in den detailverkoop belangrijk duur der maken. Mogelijk zal binnen af- zienbaren tijd dit vleesch niet meer verkrijgbaar zijn, aangezien de voor raden hier te lande beperkt zijn. Landverhuizen naar Amerika. Aan den directeur van het Informa tiebureau van de Ned. Ver. „Landver huizing" is ter oore gekomen, dat ver schillende personen hier te lande weer trachten Nederlanders te bewegen tot emigratie naar en tot huur of koop van gronden of (en) landbouwbedrij ven in de Ver. Staten, zonder dat zij die gronden en (of) bedrijven persoon lijk hebben gezien of onderzocht. De directeur, vorenbedoeld ontraadt een ieder met den meesten nadruk op die aanbiedingen in te gaan. Men wende zich in ieder geval eerst om raad tot genoemd informatiebu reau, Bezuidenhout 97, te 's Gravem hage, als men voor ernstige teleur stellingen en geldelijke verliezen &e- hoed wenscht te worden. Welvaartspoli tiek. Dezer dagen vergaderde de Neder- landsche Werkloosheidsraad te 's-Gra- venhage, ónder voorzitterschap van prof. dr. W. H. Nolens. Vastgesteld werd een schrijven aan de regeering in zake welvaartspolitiek, ontworpen door een in de Juli-verga- dering daartoe benoemde commissi?. De RaaVI besloot het schrijven te ver zenden. Het oude tarief. De Zuid-Nederl. Stoomtram-Mij heeft de tarieven voor personenvervoer met 75 °/0 verlaagd. De tarieven zijn nu gelijk aan die van vóór den oorlog. Algom. Ned. Drogistenbond. In de te Amersfoort gehoudin 28ste algemeene vergadering van den Algem. Ned. Drogistenbond werd in het jaar verslag vermeld, dat het 1 dental stijgt. De vergad^ri ring aan een voorst :!-A t r m o a v schillende artikelen ond r Bon :ti': t t doen fabriceeren en verkoop n. Vas.tg -teld \v rJ e 1 st a 1 1 die ni t *00: Bondsle ien m n v wor.ki. Op 12 v rscki.lenie p'aats n ia o zullen begin October we n sussen geopend wórden. ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 221/» cent Ingezonden Mededeelingen, dnbbel tarief* Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. Belangrijkste nieuws in dit Hummer. Binnenland. Een rumoerige zitting van de Staten van Zuid-Holland. Buitenland. Een Amerikaansch luchtschip ver-, gaan Een groot aantal slachtoffers. Het Fransche garnizoen van SoeSida vermoord. Ernstige treinbotsing in Engeland. De opening van de Sta ten-Generaal. Ook de door den Koninklijken stoet bij de opening van de Staten-Generaal te volgen weg van het Koninklijk Paleis naar de Ridderzaal zal d zelfde zijn als vorige! jaren, n.l. door de Heulstraat, langs Lan ge Voorhout (middenpad), Tournooiveld, Korte Vijverberg, naar het Binnenhof efi terug in omgekeerde volgorde. Bij velen bestond blijkbaar nJ. de ver wachting, dat, nu de verkeersweg langs den Hofvijver 'geheel gereed is gekomen en ook het Buitenhof zijn nieuwe aan zicht heeft bekomen, de route wijzigingj zou ondergaan en over den nieuwen ver keersweg zou leiden. Protesteerende leeraren. Aangezien de tegenwoordige salarisre geling na de verschillende kortingen vol komen onbevredigend wordt geacht en de minister van Onderwijs verbetering heeft geweigerd, hebben de leeraren aan de Textielavondschool te Enschedé, vc*>rzoo- ver zij in vaste betrekking zijn, ontslag aan. gevraagd, terwijl de tijdelijke leeraren te kennen hebben gegeven, daf zij geen be noeming wenschert-. De nieuwe cursus voor deze avond school, waarvoor zich 220 leerlingen heb ben aangemeld, zou 1 October aanvangen. PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND Gisteren hebben de Provinmale Stap ten van Zuid-Holland vergaderd, on der voorzitterschap van E. C. baron Sweerts de Landas Wyborgh, co min. der Koningin. Nadat de voorzitter de vergadering in naam der Koningin geopend heeft leest de griff.'de brieven voor, waarin de heeren Rutgers en Schokking, we gens hun benoeming tot minister, hun ontslag aanboden als leden van Gedi. Staten. In deze brieven danken zij de Sta ten voor het vertrouwen, in hen ge steld en voor de aangename samen werking, terwijl zij tevens dank bren gen aan den hoofdingenieur van de Prov. Staten voor zijn adviezeD. De voorzitter houdt hierna de vol gende rede: Dames en heeren, Voorzeker spreek ik uit uw aller naam, wanneer ik zeg, dat de teg n- woordigheid in-ons'midden van de bei de heeren, die daareven aan het woord waren, in hooge mate door ons zal ge mist worden. Brengen zij uwen Staten# dank voor de welwillendheid, te hune nen opzilhte betoond, gij gevoelt on getwijfeld met mij behoefte, om hen te danken voor den ijver, de toewijding en de bekwaamheid, waarmede zij verscheidene jaren lang het ambt, het zoo gewichtige ambt van lid van Ged. Staten van Zuid-Holland, hebben ver vuld, hen te danken voor de belangd rijke diensten, als zoodanig aan dit schoone gewest bewezen. Thans zijn zij-tot andere diensten geroepen en ik spreek den hartgron- digen w'ensch uit, dat de zegen van den Allerhoogste op de vervulling van de zware, hun door de Koningin toe vertrouwde taak, moge rusten. De vergadering wordt vervolgens geschorst ter onderzoek van de gc*oof8 brieven van de nieuw benoemde Star tenleden, de heeren 'Muiswinkel te Zwammerdam en van Egmond te Kou- dekerke. Verkiezing leden voor God. Staten. Aan de orde is daarna de benoeming van twee leden van Ged. Staten. In de eerste plaats wordt gestemd ter vervulling van de vacature-Rutgers Uitgebracht worden 40 stemmen ip den heer Th. Heukels, 2 op den heer J. H: Schaper, 10 op deri heer Crena de Jongh, 3 blanco en 1 van. on waarde. De heer Heukels is dus gekozen en neemt de benoeming aan. Vervolgens wordt gestemd ter var na: van de vacature-Schokking. eb ebt wórden 40 stemmen :.eer v. Boeyen, 22 op den heer .taper, 10 op den heer Crena ue „ngh en 4 blanco.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1