MODE-RUBRIEK
RECHTZAKEN.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAG 21 AUGUSTUS 192®
Uit het Sociale Leven.
Het conflict In de metaalindustrie.
De Nederl. R.K. Metaalbewerkers-
bond beeft aan den Metaalbond, den
volgenden brief geschreven, dien we
aan de Volkskrant ontleenen:
Waar door u aan onze organisatie
gevraagd wordt onze zienswijze weer
te geven inzake overwerkvergunnin-
gen, hebben wij gemeend goed te doen
deze kwestie in een aantal punten te
formuleeren.
In deze punten hebben we omschre
ven hoe volgens onze meening behoort
gehandeld te worden ten einde tot
eventueel overwerken te komen.
Wij spreken daarbij den wensch uit
dat deze, onze zienswijze, door u ern
stig zal overwogen worden.
I. In het algemeen zijn we niet te
gen noodzakelijk overwerken.
II. De vraag, of er overgewerkt moet
worden, 'behoort te zijn een kwestie
van overleg tusschen werkgevers en
werknemersorganisaties.
II. In dit raam bezien achten wij het
onjuist een systeem te aanvaarden,
waarbij de beslissing over de vraag of
er overgewerkt zal worden, in handen
gelegd wordt van de regeering of een
regeeringsambtenaar.
IV. Gelet op bovenstaande behoort
o.i. vóórdat een aanvrage tot het ver
krijgen van een algemeene overwerk-
vergunning gericht wordt tot de auto
riteiten, overleg gepleegd te worden
door de betrokken organisaties.
V. Leidt dit overleg niet tot over
eenstemming, dan kan de werkgever
j (organisatie) zich wenden tot de auto
riteiten.
VI. Is een der partijen het met de
beslissing der autoriteiten niet eens,
dan wordt de kwestie ter beslissing
voorgelegd aan een door partijen, „pa
ritatisch" samengestelde commissie.
Deze commissie kiest zich een onpar
tijdig voorzitter. De beslissing van de
ze commissie is voor beide partijen
bindend.
VII. Wanneer de lo onvraag of an-
dere arbeidsvoorwaarden aan het over
werken worden verbonden, of indien
de verleende overwerkvergunning ge
saboteerd wordt, behoudt onze organi
satie zich het recht voor, zich daartc-
gen met alle middelen, waarover zij
1 beschikt, te verzetten.
Waar wij in bovenstaande punten ons
i standpunt inzake overwerken hebben
uiteengezet, achten wij een bespreking
daarover met ji wel gewenscht.
Los van bovenstaande echter, mee-
nen wij dat een bespreking over het
Sohiedamsch-Rotterdamsch conflict
wel gewenscht is, in verband met zijn
oplossing.
Dit te meer, omdat uit uw schrijven
blijkt, dat uwe opvatting inzake ons
standpunt ten opzichte van dit con
flict onjuist is.
Het N.V.V. en de. werkloosheid.
Het Ned. Verbond van Vakvereni
gingen heeft aan de regeering doen
toekomen een uitvoerige memorie over
de werkloosheid. Zij bespreekt daarin
de heerschende werkloosheid en geeft
haar wenschen voor werkverruiming
aan. Voorts heeft het bestuur een au
dientie „met de regeering" aange
vraagd om de in de Memorie behan
delde aangelegenheid nader te bespre
ken.
EEN BELANGRIJK EEUWFEEST.
Dezer dagen, aldus schrijft "de heer B.
M. Noach aan de „N. R. Crt.", viert
een uitvinding haar honderdjarig jubi
leum, die niet minder dan de boekdruk
kunst voor duizenden ten zegen is go-
worden.
In. 4825 vond Louis Braille het naar
hem genoemde Blindenschrift uit, dat
thans ter wereld in gebruik is.
Louis Braille werd den 4den Januari
1809 geboren te Coupvrai (Departement
Seine et Mame) als zoon van Simon Re
ne Braille en Monica Baron.
Als kind bracht Louis zich met een
stuk gereedschap van zijn vader letsel
toe aan zijn oogen, en dit leidde tot zijn
ongeneeslijke .blindheid.
Den 15 Februari 119 werd hij als leer
ling van het blindeninstituut opgenomen
en onderscheidde zich daar spoedig zoo
wel door zijn groote verstandelijke als
door zijn muzikale begaafdheid. Zoo werd
hij in 1S28 onderwijzer aan het instituut
waar hij zelf zijn opleiding had genoten
en verwierf zich door zijn paedagogische
en didactische bekwaamheden de alge
meene sympathie van leerlingen en supe
rieuren.
Maar meer nog dan de liefde en aoh
ting van zijn kleine omgeving beteekent,
dat hij tot op den huldigen dag toe wordt
geëerd door de duizenden lotgenooten,
die hij door zijn uitvinding onschatbare
diensten heeft bar.vezen.
Het Brailleschrift is natuurlijk niet de
eerste poging geweest, om de blinden in
staat te stellen kennis te maken met de
geestelijke vruchten hunner medemen-
schen langs anderen weg dan door voor
lezen.
Reeds vóór Braille was de tastzin, daar
aan dienstbaar gemaakt. Men had boeken
gedrukt met letters in basreliëf. Dat was'
voor de blinden echter een omstandig
en tijdroovend tasten en de letters moes
ten relatief zeer groot zijn, zoo ze in a!
hun bochten en wendingen herkenbaar
waren voor den tastzin.
Vandaar dat men er toe overging voor
blindenschrift uitsluitend de Romeinsche
hoofdletters aan te wenden, die door hun
grootte en rechtlijnigheid daartoe meer
Afb. 1. Rouwcostuum met
moderne r0nd-geknipte rok,
voor jonge 'dames. Op ons plaatje
is de eenvoud van het rouwcostuum gepaard
aan de op het oogenblik heerschende mode.
De gladde taille, lang van lijn is glad aan
de rondgeknipte rok gezet met een een
voudige naad. De hals, die hier het z. g.
bootmodel heeft, wordt begrensd door een
passe van witte crêpe, niettemin kan de
hals even zoo goed het gewone ronde
model hebben. Van voren, en wel links
opzij wordt een split gemaakt, om de japon
zonder sluiting te houden. Het split wordt j
gedekt door een passé, eveneens van witte
crêpe, die geheel met knoopen bezet is.
Deze passé loopt door, tot even over de
rok. In overeenstemming met het geheel
wordt de mouw afgewerkt door een ronde
volant van crêpe.
Afb. 2. Hoogsluitend costuum
met jabot en passes, voorrouw-
costuum geschikt. De quaestle van
het rouwcostuum is er een van zuiver in-
tuitieven aard en hiervoor is geen speciale
mode geboden. Ons voorbeeld is van
zwarte ripsstof en heeft een garneering, die
uit een jabot bestaat, waardoor ook oudere
dames eventueel dit model kunnen nemen.
Het costuum loopt van voren en van
achteren door en is slechts opzij aan' de
Afb. 2. Hoogsluitend rouw
costuum met jabot
en passes.
Afb. 1. Rouwcostuum met
rondgeknipte rok voor
jonge dames.
rok gezet. De aanzetnaad wordt gedekt door een passé
van crêpe of zijde. Midden voor is de japon uitgeknipt
en wordt de sluiting gedekt door een met knoopen be
zette passe, die schijnbaar de jabot samenhoudt. De
kraag van dubbele stof, wordt door baleintjes omhoog
gehouden, terwijl hij van voren breed uitloopt. De glad
ingezette mouw heeft een crêpe-opslag, die buitenwaarts
als een passé oploopt.
Afb. 3. Costuum met tunique en vest'
voor halve rouw. Op ons plaatje is de rondge
knipte rok op een voeringrok gezet, zoodat deze, een
handbreed onder de tunique uitkomt. Het spreekt van
zelf dat dit gedeelte ook van de hoofdstof gemaakt is.
De lange taille heeft een vest, dat van dezelfde stof of van
crepe en ook van zijde gemaakt kan worden. Dit vest heeft
knoopsluiting, iets dat voor het aan- en uittrekken zeer
gemakkelijk is. De hals wordt begrensd door een smalle
liggende kraag van witte stof. Hiermede harmonieert de
smalle opslag aan de lange mouwen, welke opslag iets
ingehaald en in een breede manchet gezet is.
Afb. 3. Costuum met
tunique en vest voor
halven rouw.
geschikt waren dan de gewone druklet
ter. Dit stelsel bleef lang in gebruik. Een
der grootste bezwaren was, dat de boe
ken, die voor blinden leesbaar waren, een
geweldigen omvang moesten krijgen, voor
al .ook, omdat de bladzijden slechts aan
één kant konden worden -bedrukt.
Een groote vooruitgang was de ont
dekking, dat de tastende vinger een rij
punten .beter voelt dan' een aantal lijnen.
En zoo werd in 1821 aan het Instituut
te Parijs een systeem .ingevoerd, uitge
dacht door Barbier, dat de letters voor
stelde door eenige punten, op verschil
lende wijzen gegroepeerd.
Dit stelsel had evenwel verschillende
bezwaren. Ten eerste werd bij dit soort
blindenschrift de spelling der woorden
veronachtzaamd; dan miste het stelsel van
Barbier cijfers en leesteekens. Een en an
der gaf den blinde groote moeilijkheden
zoowel bij het lezen als bij .het schrijven.
Louis Braille vond nu het schrift uit
dat tot op heden in gebruik, niet slechts
de volle spelling recht laat wedervaren,
maar bovendien heeft zijn systeem voor
cijfers en interpunctie, ja zelfs voor mu
ziekschrift een volmaaktheid bereikt, die
tot op heden volkomen bruikbaar en
volledig is gebleven.
Braille ging uit van de waarneming, dat
een bepaald complex van punten met één
enkele tastbeweging als een eenheid wordt
gevoeld, mits natuurlijk dit complex van
bescheiden omvang is. Zes punten op
zijn hoogst gebruikt hij; streng systema--
tisch geordend is nochtans het aantal mo
gelijkheden van onderlinge plaatsing zoo
groot, dat zijn stelsel de voordeden. heeft
dat het absolute volledigheid paart aan
de niet minder gewichtige eigenschap, dat
het zich zeer gemakkelijk en snel laat aan
leeren.
Braille vond ook de toestellen uit om
zijn schrift te schrijven en nu ging de ver
dere ontwikkeling zeer snel.
Een procédé om boeken in Braille
schrift door den druk te verveelvoudigen,
was een groote stap vooruit. Zoo ontston
den boeken in Brailleschrift op elk gebied
Speciale blindenbibliotheken werden in
gericht en dit is van ontzaglijke beteeke
nis gebleken, niet alleen voor hen, die
blind geboren waren of door oogziekten
het gezichtsvermogen verloren hadden,
maar vooral ook voor degenen, die door
den oorlog van het oogenlicht waren
beroofd: Zelfs bestaat er een blinden-
stenografie naar het beginsel van Braille
en ,op deze wijze treden blinden op als
nauwkeurige verslaggevers van congres
sen, conferenties, enz.
Zoo heeft de zegenrijke uitvinding van
Louis Braille in 1825 de blinden terug
gebracht in de sfeer hunner ziende me-
demenschen, waaraan zij voor dien tijd
waren ontrukt.
Hij heeft ze in staat gesteld hun geest
te ontwikkelen en ze daardoor, voorzoo
ver ze over normale verstandelijke gaven
beschikten onafhankelijk gemaakt van de
hulp van anderen, waarop ze vóór 1825
absoluut waren aangewezen.
De minimale opleiding voor het leven
in de maatschappij, waartoe de Blinden
instituten vóór 1825 zich moesten beper
ken, kon, dank zij zijn uitvinding, ver
der worden uitgebreid, zoodat het gees
telijk niveau der blinden niet langer bij'
dat der zienden achterstond.
De beteekenis van het Brailleschrift
valt nog meer in het oog, wanneer men
bedenkt, dat hierdoor ook de doofblinde
die door h(et ontbreken van gezicht en
gehoor bijna volkomen van de menschen-
wereld. was geïsoleerd, door de uitvin
ding vad Braille gemakkelijk in gemeen
schap kon komen met zijn medemenschen
Weliswaar bestaat er een speciale taal
voor doofblinden; het is een soort van
'alphabet, dat is samengesteld uit het aan
raken van de hand op verschillende plaat
sen. Uit den aard der zaak kennen slechts
heel weinigen dit middel om zich voor
doofblinden verstaanbaar te maken, en
zoo leefden deze rampzaligen midden in
de wereld en toch geheel daarbuiten.
Brengt men deze ongelukkigen na
tuurlijk met behulp van hun speciaal
alphabet het eenvoudige Brailleschrift
bij, dan kan men met recht zeggen, dat
men de wereld voor hen opent.
Een doofblind meisje, dat Brailleschrift
had geleerd en voior het eerst een boek
in dit schrift las, zei opgetogen tot haar
leeraar: „Ik geloof, dat ik nogeens vol
maakt gelukkig wordt".
In deze woorden ligt opgesloten, hoe
kostbaar het geschenk is, dat Louis Brail
le voor honderd jaar de mensohheid gaf.
Het Legioen van Eer, waarmede de
Fransche regeering hem begiftigde, druk
te dedankbaarheid zijner natie uit.
Meer nog dan dit uiterlijk eerbetoon is
de stille dank, dien de blinden toit op
heden voor hem mo.eten voelen. Hij
voerde ze van de duisternis tot het licht
Het honderdjarig jubileum van het
Brailleschrift is een buitengewoon belang
'rijk feit in het - cultureele leven van de
geheele menschheid.
GEMENGD NIEUWS.
Hotelbrand in New-Jersey.
Te Long Branch is een deel van
het New Atlantic hotel in de Oceani
Avenue door het vuur verwoest. Hier
bij zijn twee brandweerlieden en een
zestienjarig meisje levend verbrand.
Twee andere brandwachts en tweel
vrouwen lieden verwondingen op, ter
wijl de 600 gasten door den rook ge
noodzaakt waren, hun kamers in dei!
haast te verlaten.
Profetes, die b'roiod eét.
Een helderziende Amerikaansche,
Miss Bella Bart, directrice van de as
trologische academie te New-York, i£
dezer dagen in Europa aangekomen,
speciaal met het doel de horoscope
van politieke personen te trekken. Zij
heeft reeds voor de komende twintig)
jaar het lot van Engeland voorspeld
en de volgende gebeurtenissen gepro
feteerd
De ster van Stanley Baldwin is ver-<
bleekt. In December a.s. zal een ern
stige crisiskomen in de Engelschei
steenkoolmijnen, die in 192G een re-
geeringscrisis zal veroorzaken. Daar
na zal een dictator, een man gelijk
(Mussolini, ten tooneele verschijnen.
In 1928 zal de proclamatie van een
Britsche republiek plaats vinden, waar
in Lloyd*George en Winston Churchill
de hoofdfiguren zullen zijn.
In 1944 zal er voor altoos vrede op
aarde zijn. De twee halfronden zullen
door een universeel parlement, dat in
de Vereenigde Staten zal zetelen, wor
den geregeerd.
Motorjacht uitgebrand.'
.Nadat zij gedurende twee maanden de
Nederlandsche waterwegen in hun 16-
tons motorboot hadden doorkruist, zijn
de heer en mevrouw Maitland en een
bediende met de boot de Noordzee
weder overgestoken. Het had echter
slechts zeer weinig gescheeld, of zij
zouden'hun vaderland niet meer heb
ben teruggezien.
In het Kanaal, nabij Newhaven,
sloeg plotseling een vlam uit den mor
tor,- waardoor het bootje in een oog
wenk in lichte laaie stond.
De drie menschen, die zich er op
bevonden, vluchtten half gekleed, in
de reddingsboot en konden nog maar
juist intijds door een jacht, dat zich;
op (eien mijl afstand bevond, worden
overgenomen.
Dé motorboot brandde geheel en
al uit en werd een volkomen wrak,
terwijl de drie opvarenden al hun be-
zitttingen in den s'eek hebben moeten
laten.
ToöriSten verongelukt.
(Volgens (bericht uit Zermatt zijn bij
de bestijging van den Breithorn drié
toeristen ;uit Frankfort, 1 dame en
2 iheeren, in een lawine geraakt. De
•dame werd gedood, terwijl een der,
hoeren een dubbele dijbreuk opliep.
•De derde toerist bleef ongedeerd, ën
konih ulp gaan halen.
KANTONGERECHT LEIDEN.
Voor de openbare zitting kwamen
op de rol voor 78 zaken; voor niet open
haar 5 zaken.
Ambtenaar van het Openbaar Minis
terie is Mr. M. B. Vos.
W. N. 18 jaar, P. J. K. 16 jaar, J. B
15 jaar en A. V. 14 jaar, hebben op
een Zondag te Oegstgeest vanaf
de brug aan het Haagsche. Schouw
steenen geworpen in een daaronder
door varend bootje.
De oudste beklaagde ontkende in 't
bootje steenen gegooid te hebben, wel
in 't water om te spetteren. De overige
beklaagden bekenden het ten laste ge
legde.
Als getuige werd j&hoord M. J.
nen van Oegstgeest, die het gezien ha
en een en ander bevestigde.
De Ambtenaar dacht teneinde d
steeds toenemende baldadighedei
eenigszins te beteugelen, eens een flir
ke straf te eiscihen, en eischte voor d
twee oudsten ieder f 15 boete of 15 da
gen. Voor de twee jongsten werd gee
straf geëischt, ofschoon die volgens d
meening van den Ambtenaar eenflin
pak slaag verdiend hadlden.
Beklaagden keken een beetje sip.
G. L. v. d. B. slager te Noórsdwij]
is ten laste gelegd, dat hij 2 koeie
op andermansland heeft laten loopei
Getuige L. Hoogeveen vraagt voora
f 10 schadevergoeding.
Bekl. zegt dat hij- getuige reeds dik
wijls voorgesteld heeft een afdoend
scheiding te maken, doch dat deze e
niet aan wil. Getuige heeft ook een de
dieren vastgehouden, wat het die
schade deed.
Getuige Hoogeveen heeft geregel*
last van de dieren en heeft er ten slot
te de politie bijgehaald. Eisch f 10 0
10 dagen.
A. v. S. te Leiden' heeft met eet(
auto zonder signaal te geven acht<
uitgereden en daarbij op de Breestrl
een andere auto aangereden. Bekl.
niet verschenen, doch na het hoored
van de getuigen Livingstone en Koll
achtte de Ambtenaar het feit bewezen!
en eischte f 15 of 5 dagen.
P. W. v. D. chauffeur te Delft,
heeft met een vierwielig motorrijtuig!
op 'de Hoogewoerd te Leiden eer
handwagen aangereden, gevolg van[
onvoldoende uithalen.
Bekl. is niet verschenen, doch ge-|
tuige v. Velsen te Katwijk, wiens wa
gen aangereden is, zoo goed als de ge
tuigen Th. Colijn en v. d. Star, ver
klaren allen de schuld aan bekl. waar-|
op f 15 of 5 dagen wordt geëischt.
J. C. v. S. slager te .Leiden, staatl
terecht voor een arbeidswetovertre-l
ding, waarvoor al9 getuige gehoord
wordt de bediende, die de overtreding
bewerkte, van Ulden waarna tegeD den
niet verschenen beklaagde f5 of 5 da-|
gen werd geëischt.
P. B. wagetivoerder bij de N.Z.H. tel
Leiden, is ten laste gelegd, het aan
rijden van een autobus van „Het
Stadsverkeer." Uit het verweer vanl
bekl. en de verklaringen van den agent
van politie Teunissen zoogoed als vanl
de getuigen G. v. Werkhoven en vap
Hal te Leiden, blijkt dat de baan wel
vrij geweest is, doch de autobus ge
raakt is doordat juist in de bocht bij
de Blauwpoortsbrug, waar het plaats I
vond, ide tram een eind oversteekt. Van
verre was dat niet te zien geweest en
er moet gang gereden worden om de[
stroomlooze brug over te komen.
De Ambtenaar ziet hier geen directe
schuld, waarom hij vrijspraak vraagt.l
Aan W. v. E. magazijnknecht te Lei-I
"den (beklaagde M. A. E. V. de verloof-]
de van eersten beklaagde is niet ver
schenen), is ten laste gelegd; zich te
Oegstgeest in strijd met de gemeente-1
verordening in een grasberm opgehou-1
den te hebben.
De Kantonrechter zal hem de var-1
dere voorlezing besparen, ofschoon hij
van oordeel is, dat hij zich eigenljjk
voor cie rechtbank had te verantwoor
den. Eisch f3 of 3 dagen.
A. S. koopman te Leiderdorp]
heeft met een motorrijwiel gereden
zonder nummer en niet gestopt op or-1
der der politie. Bekl. was de motor
aan het verkoopen en reed proef.
Eisch 2 maal f 5 o f2 maal 5 dagen
K. L. bakker te Leiden, is voor 6
uur in den morgen aan het deegmaken
geweest. De zaak was pas aan den
gang, waarom bekl. veel en hard werk
te. Eisch f2 of 2 dagen.
Cl. V. v. W. geb. R. te Leiden
heeft met een auto de voorgeschreven
snelheid van 15 K.M. overschreden, j
zelfs tot 28 K.M. Bekl. beweerde dat I
het tusschen de 20 en 25 was, doch
toch te snel. Eisch f5 of 5 dagen.
A. Th. v. d. W. te L i s s e deed het
zelfde, waarvoor dezelfde straU ge-
zelfde straf geëischt werd, n.l. f5 of
5 dagen.
Dat gaat mogelijk in Lisse wjsl, zegt
de Kantonrechter, doch hier moet je
oppassen.
J. v. d. H. timmerman te Zoeter-
w 0 u d e heeft zonder licht gereden,
evenals zijn zoon P. v. d. H. die niet
verschenen is.
Eisch f2.50 of 2 dagen.
Voor ons samen, vraagt bekl. De
Ambtenaar bedoeldt voor ieder, zegt
de kantonrechter.
H. C. te L e i d e n, die met een mo
torrijwiel is bekeurd, doch voor een
rijwiel gedagvaard, wordt vrijgespro
ken op dien grond, ofschoon de moge
lijkheid van een nieuwe juistere dag
vaarding blijft bestaan.
H. L. te Amsterdam heeft zich' te
Voorschoten op grond van baron
van Schimmelpenninck bevonden. -Be
klaagde heeft er liggen slapen, omdat
het aan de andere zijde van den weg
zoo zonnig was. Hij had er slecïits 6
of 7 passen in het gras geloopen, om
onder het boomenlommer te komen.
De Kantonrechter wilde daarom
maar 50 ct. eischen.
Door d.ie 6 of 7 passen zal het grai
niet minder groeien, zegt de Kanton
rechter, je krijgt geen straf, maar bli f
er danjrogrt&An.af.
