NIEÜWÊ LEIDSCHE COURANT VAN DINSDAG 28 JUNI 1925
TWEEDE BLAD.
Wat de bladen zeggen.
Het roode kabaal.
Naar aanleiding van het kabaal doof
de S.D.A.P. gemaakt legen de opdracht
tot Kabinetsformatie aan den heer Co-
lijn, schrijft Prof. Kernkamp in „Do
Groene Amsterdammer:
De drogredenen, waarmede het ma
nifest den verkiezingsuitslag tot een
triumf der democratie wil proclamee-
ren, leveren op zich zelf reeds het be
wijs, dat men tegen Colijn een „ge
zocht standje" opzet.
Of men dit -doet, omdat men in het
sociaal-democratische kamp alleen
jmaar de behoefte gevoelt, wat leven
in de brouwerij te brengen," dan wel
omdat de leiders de noodzakelijkheid
inzien, aan hunne teleurgestelde volge
lingen althans de voldoening aan te
bieden van eenige protestvergaderin
gen, nu de man, dien zij hun als den
baarlijken duivel hebben afgeschilderd
met de formatie van het Kabinet werd
belast, kan in het midden worden ge
laten. Dit zijn interne aangelegenhe
den van de SD.A.P. die aan buiten
staanders weinig belang behoeven in
te boezemen.
Iets anders zou het zijn, wanneer het
bestuur der S.D.A.P. de verwachtin
koesterde, dat het door zijn actie ook
beroering zou wekken in de kringen
der rechtsche partijen en daardoor
misschien het tot stand komen van het
kabinet-Colijn zou verijdelen.
In dat geval zou het een poging wil
len doen om door demagogische mid
delen in te grijpen in het naar onzi
constitutioneele gebruiken normal:
verloop eener kabinetscrisis.
Een poging, waarvan de mislukking
moet worden gewenscht door elk, die
prijs stelt op het behoud van onzen
parlementairen regeeringsvorm.
Aan de partijen, waarop een kabinet
Colijn zal moeten steunen, komt de
beslissing toe, of zij een door liem op
gesteld programma en een door hem
bijeengebracht ministerie aanvaardèn;
cte echte democratie eischt, dat de ove
rige partijen zich hierbij afzijdig hou
den en geen ontijdig misbaar aanhef
fen;' zoodra de nieuwe Kamer bijeen
komt, vinden zij de gelegenheid, aan
hun overkropt gemoed lucht te geven.
In het tegen den kabinets-formateur
Colijn opgezette kabaal verdient nog
één ding de aandacht.
Bij den jongs ten verkiezingsstrijd
viel het reeds op, dat de sociaal-demo
craten hun gelieelen aanval concen
treerden op den persoon van den heer
Colijn.
Tegelijk echter verweten zij den an-
tiievolutionairen, er een Colijn-verae-
ring op na ,te houden.
De lieer Colijrr is naar onze meening
niet de Mussolini-figuur, die sommi
gen in hem zien; wij gelooven ook niet
dat hij eenige neiging heeft, dezen
staatsman na te volgen.
Indien iets echter er toe kan strek
ken, aan de. persoon van dm heer-Co
lijn een grooter belang bij te zetten,
dan zij verdient, dan is het de felheid
van de actie, waarmede de sociaal-,
democratie hem bestookt.
Waakzaamheid noodig.
De Standaard bespreekt onder den titel
recidive" het manifest van de SD.A.P.
naar aanleiding van de opdracht aan den
heer Colijn. Dit manifest bewijst, vol
gens het blad, dat de S.D.A.P. nog
steeds op het standpunt staat, door tnr.
Troelstra ingenomen bij zijn poging tot
revolutie in 191S.
Wij zeggen niet, dat dit ons :n Albar-
tla teleurstelt. Want de beginselen zijn
nu eenmaal niet-anders. Het manifest en
de protestvergadeïmgen zijn in wezen
hetzelfde als datgene wat mi'. Troelstra
in '18 bestond. Alleen de graad verscnilt
Maar weer wordt het zoo duidelijk
wat de z.g. democratie beteekent, al
thans Voor dat deel dat er sociaal voor
plaatst. March an t kon zoo niet hande
len. Hij wijst op '29, op den volgenden
strijd, waarbij men de winst zal voor
zetten. Dat is zijn recht. Er valt niets
op aan te merken.
Maar den soc. democraat „duurt het
te lang". Hij denkt alweer aan de ter
reur van zijn groote woord. Kan hij het
met het grondwettelijke recht van zijn
stem niet krijgen, kan hij zoo zijn wil
niet doorzetten dan roept hij het geweld
te hulp. Met het woord - of ais de kans
daartoe bestaat, met de daad.
Dit optreden verschrikt of verwon
dert ons niet. Het is ons ook niet onaan
genaam. Wij zien gaarne dat elke partij
zich laat zien zooals zij is. Ons volk
moet het goed verstaan, en het manifest
is weer zeer leerzaam. Als er soms
mochten zijn, die zich door die lieve
praatjes der huisbezoekers hebben laten
verleiden dan zullen zij thans wel lee-
ren begfijpen, hoe zij zich lieten mis
leiden. Zoo'n socialistisch manifest be
hoorde in den meest breeden kring van
ons volk te worden bekend gemaakt. Er
is nu reeds een geval van recidive.
Na '18 valt men in '25 reeds weer in
zijn ouden aard terug.
Zulks doet wenschen, een krefchtig
kabinet dat de constitutioneele vrijhe
den van het volk handhaaft en verde
digt, dat handhaaft en verdedigt al de
Vrijheden en rechten van ons volk tegen
over de revolutionaire macht, die gedu
rig op den loer ligt, om over ons de Rus
sische slavernij te halem Want de com
munit doet het zeljde. Er is alle reden
tot waakzaamheid.
Uit onze Indiën.
Nieuwe moeilijkheden op Atjeh?
De Atjehsphe correspondent van de
„Loc." schrijft aan zijn blad:
Zooals bekend, waren ten tijde van
de Oost-Indische Compagnie Ambon en
de Ooeliassei's bet eenige gebied der
wereld, waar kruidnagelen groeiden,
De Compagnie handhaafde haar mo
nopolie angstvallig en schroomde om
dit te verdedigen niet de meest dras
tische maatregelen; de honigtochten
zijn met reden berucht geworden.
In dezen toestand zijn sedert gewich
tige veranderingen gekomen. De nagel-
hoornen bleken op de eilanden Zanzi
bar en Pemba, op de Oostkust van
Afrika, uitstekend te willen groeien,
zoodat deze tegenwoordig pl.m. 90 pet.
van de wereldproductie leveren. Nog
enkele andere gebieden voeren deze
specerij uit, zooals Mauritius, Réunion,
de Seychellen, Malakka en Penang. Nu
valt het op, dat deze alle deel uitma
ken van het Bihtsche rijk, zoodat, uit
gezonderd de productie van Neder-
landsch-Indië, thans Engeland zich bij
na van het monopolie heeft meester
gemaakt. En van te meer belang is
dit, waar op Zangibar en Pemba de
cultuur van, althans de handel in
kruidnagelen practisch regeeringszaak
is. De oogst wordt daar afgeleverd 'in
gouvernementspakhuizèn, opkoopers
worden niet toegelaten en het product
wordt van de hand gedaan door gou-
vernementsmakelaars. In „vette" jaren
wordt een deel van den oogst oj
schuurd, dat in minder gunstige tij
den van de hand. wordt gedaan, zulks
ter voorkoming van te groote prijs-
schommelingen. Reeds nu dus heeft
Engeland een overwegenden invloed op
den prijs van dit product; zooveel te
meer wanneer het monopolie zou ver
krijgen.
Nu dreigen door een sterken ach
teruitgang van de productie (waarvan
de oorzaken mij niet bekend zijn) de
Oeliassers steeds meer een quantité
négligeable te worden, al blijft ook
het product, dat zij leveren, van een
zeer gezochte kwaliteit.
Het mag dus van belang geacht wor
den in Nederlandsch-Indië nieuwe ge
bieden te vinden voor de productie
van kruidnagelen. En als zooda7iig
verdient Atjeh de aandacht.
Van eer cultuur van leze specerij
kan hier nog absoluut niet gesproken
worden, maar op de Westkust ko'^er.
hier en daar kruidangelboomen voor
bodem en klimaat schijnen dus gun
stig en bovendien.... de bevolking
blijkt er aan te willen, want wanneer
in Lho Nga soms jonge nagelboompjes
worden aangevoerd, vinden die opval
lend gretig koopers. Waarschijnlijk is
hier voor het bestuur dus een dank
baar \Verk te verricfiten door dezen
aanplant aan te moedigen. Voorloopig
behoeven er nog geen aanplantingen
op groote schaal te worden aangelegd,
maar wanneer de bevolking te werk
gaat als bij de muskaatnoten, kan zij
ook uit' dit nieuw gewas een aardige
bijverdienste trekken. De muskaatboo-
men komen hier uitsluitend in onge-
regelden aanplant voor, enkele boomen
in tuinen of op erven. Maar toch kon
in 1924 ruim 100 ton worden uitge
voerd.
Mocht het bestuur zich deze zaak
aantrekken, dan zou het tevens, Ju sa
menwerking met -den landbouwvoor-
lichtingsdienst, maatregelen kunnen
treffen tegen den invoer van minder
waardige boomen.
Om een lapje grond.
Zoo af en toe komen streken aan
het Jicht van die elementen, waaron
der de Arabieren een voorname plaats
bekleeden, die op de domme bevolking
asen.
Een Arabier in Pemalang koesterde
sinds lang het verlangen een stukje
grond te bezitten, dat in eigendom
toebehoorde aan een Inlandsche we
duwe. Alle biedingen die hij erop deed
werden echter door de weduwe afge
slagen, omdat zij van dezen grond
geen afstand wenschte te doen, meld
de de „Loc."
Een tijdje hierna kwam de vrouw
van den Arabier de weduwe bezoeken,
welk bezoek een pdar dagen daarna
werd herhaald, en na eenigen tijd wer
den .de twee vrouwen goede vriendin
nen. Nu bekende de vrouw van den
Arabier, dat zij om f3000 verlegen was,
en riep de hulp der weduwe in om
haar hieraan te helpen.
De weduwe wilde, doch kon niet
helpen wegens gebrek aan contanten.
Daar wist de vrouw van den Arabier
wel raad op. Zij zou het geld van een
Arabier (haar eigen man) leenen, mits
de weduwe zich borg wilde stellen.
De Inlandsche vrouw liep er in, en
moest aanzien, dat een paar maanden
daarna op haar frond beslag werd
gelegd.
Door goede kennissen daartoe bewo
gen, toog eindelijk de weduwe naar
den landraad en diende tegen deri
AfabiAr fien aanklacht in-
Een zware bandjir.
Een zware bandjir in het Palopo1-
sche bracht bij kampong Badjo zeer
zware schade teweeg, over een uitge
strektlieid van 10 k.m. op den weg
naar Palopo. Dertien personen zijn ver
dronken en een aantal stuks grootvee
zijn verloren gegaan. Verschillende
huizen werden uit de kampongs weg
gespoeld en vier bruggen zijn wegge
slagen, meldde Aneta.
On ge wenschte vreemdelingen.
Naar het Bat. Nwsbl. vernam arri
veerden eenigen tijd geleden in Indië
twee buitenlanders, ^ogenschijnlijk
voorzien van behoorlijke papieren en
uitgezonden door te goeder naam be
kend staande buitenlandsche firma's
met bijkantoren op Java en op de bui
tengewesten.
Zij waren te Tandjong Priok gede-
barkeerd, doch werden te Soerabaja
geplaatst en kort na hun indiensttre
ding verbraken zij het contract met
de firma, die hen uit Europa had uit
gezonden.
Het bleek toen, dat beide heeren in
relatie stonden met de Russische Sov
jet en herwaarts waren getrokken,
voorzien van de noodige instructies.
Hun na verbreking van het dienst
verband verkregen bewegings-vrijheid
gebruikten zij om in nader contact te
komen met de communistische bewe
ging op Java en zoodoende liepen bei
den in den kijken
Eén hunner werd deswege zoodanig
in het nauw gebracht, dat hij zijn ver
blijf in Indië al spoedig afbrak en
den aftocht blies naar het buitenland.
De andere vertoefde, toen het Bat.
Nbl. dit schreef nog in Soerabaja, als
hij tenminste niet juist op reis was
door Java, doch het bleek, bij nadere
informatie te bevoegder plaatse, dat
de autoriteiten genoegzaam bekend
zijn met de fa-its en gestes van be
doeld heerschap, zoodat hij wel niet
veel zal vermogen uit .te richten voor
zijn Russische 'opdrachtgevers.
De waarschijnlijkheid is groot, dat
de papieren.-.welke in het bezit zijn
van de beide bedoelde Sovjet-spionnen
valsch zijn, althans vervalscht en dat
zij onder 'n valschen naam Indië zijn
binnengekomen.
Öe psst in Soerabaja.
Het is thans, schrijft het Soer. Hbl.
precies twee- maanden geleden, dat in
dc stad Soerabaja zich het laatste ge
val voordeed van menschen- en rat
tenpest. Een -zoo lange pestvrye peri
ode heeft Soerabaja in langen tijd niet
gekend.
Zooals men weet, kan na een pest-
vrije periode van twee maanden be
smetverklaring wegens pest worden
opgeheven. Het voorstel daartoe zou
door de betrokken bestuurs-autoriteit
op advies van de bevoegde medische
autoriteit te Soerabaja moeten worden
gedaan, waarna de hoofdinspecteur
van den B.G.D. te Batavia een beslis
sing heeft te nemen.
Naar wij vernemen, zal het voor
stel, om Soerabaja thans reeds pestvrij
te verklaren, niet werden gedaan, om
dat de mogelijkheid zeer groot is, dat
zich vandaag of morgen weer een
nieuw geval van pest bij mensch of
rat in Soerabaja voordoet. Het is niet
aan te nemen dat deze ziekte nu plot
ting voorgoed uit een handelsstad
verdwenen is.
Hoe het zij, merkwaardig èn gerust
stellend is het zeker, dat in twee maan
den, gedurende welken tijd met het
systematisch uitzwavelen van goe-
dangs en pakhuizen werd voortgegaan,
het bacteriologisch onderzoek -van alle
gevangen ratten en van rattencadaver3
in het gewestelijk laboratorium te Soe
rabaja een negatief resultaat oplever
de. Blijkt Soerabaja nog eenige maan
den pestvrij, dan zal er zeker over
gedacht worden het voorstel tot ophef
fing der besmetverklaring in te dienen
De jaarbeurs te Bandoeng.
Den eersten dag der Jaarbeurs te
Bandoeng, Zaterdag 20 Juni, werd de
ze bezocht door bijna 13.000 personen,
dat is ruim 6000 meer dan verleden
jaar.
Op den tweeden dag, Zondag, was
het aantal bezoekers ruim 14.000, wat
1200 meer is dan op den overeenkom-
stigen dag van 1924, die een record
opleverde voor de toen gehouden Jaar
beurs.
In twee dagen ruim 27.000 bezoekers
het is zeer bevredigend!
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERIC.
Beroepen: Te Bergambacht, E. V.
Japchen te Hei- en. Boeicop.
Aangenomen: Naar Zeist, R. Bar:-
lema te Hcogeveen. Naar Utrecht, Dr. G.
W. Oberman te Leeuwarden.
Bedankt: Voor Haskerhome en Ou-
delande, P. F. van Noord te Zalk en
"eecaten.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Grjningen, J. L. v.
d.*\Volf te Kralingen.
Aangenomen: Naar Ocgstgeest,v K.
Schilder tc L\1J:.
B e cl a 'r 'c t
nalda Jr
D. G
Doetinchem, D. Ring
i-chn. Vcor Stroobos
rr c
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Vlaardingen, J. de Bruin
te Maassluis en N. Bijdemast te Delfs-
haven.
Bevestiging, Intrede, Afscheid.
Ds. J. H. Grolle hoopt Zondag 23
Aug. afscheid te nemen van zijn tegen
woordige gemeente te Sloten (Fr.) en
30 Aug. d.a.v. intrede te doen bij de Ned.
Herv. Gem. te Hillego-m, na bevestigd
te zijn door zijn schooonvader Ds. J. Bucnk
van Amsterdam.
Ds. C. B. Oorthuysf
Omtrent Ds. C. B. Oorthuis van wiens
overlijden te Oegstgeest wij' gisteren mel
ding maakten, vonden wij nog het vol
gende vermeld
Ds. Ca sparus Bemardus Oorthuys," de
vader van Dr. G. Oorthuys, predikant der
Ned. Herv. Gem. te Amsterdam, werd 2
Mei 1849 te Katwijk geboren als de jong
ste van de 8 zonen van den ontvanger
Oorthuys aldaar.
Ds. Oorthuys was aanvankelijk niet voor
de studie in de godgeleerdheid bestemd,
doch later studeerde hij aan de Universi
teit van Leiden, werd in 1872 candidaat
en deed 16 Maart 1873 intrede bij de Ned.
Herv. Gem. te Waarde (Z.), Zijn volgende
standplaatsen waren 's Heer Abtskerke,
van 1876 tot 1879, Wpudrichem van 1079
tot 1883, Harderwijk van 18S3 tot i836,
Katwijk aan Zee van 1886 tot 1888, Den
Haag van 1888 tot 1893, weder Katwijk
aan Zee van 1893 tot 1897. Op 9 Mei 1897
werd Ds. Oorthuys te Rotterdam bevestigd
door wijlen Ds. H. Metz, in de vacature
Ds. S. D. van Veen, die als hoogleeraar
naat Utrecht vertrok.
Ds. Oorthuys was oorspronkelijk de mo
derne richting toegedaan. Een predicat e
van Ds. P. Huet was esn middel in Gods
hand, om zijn geestesrichting in geheel
andere banen te leiden. En in zijn eerste
gemeente beleed hij. met schaamte, s.eeds
een valschen Chmtus in zijn prediking
gebracht te hebben.
Ds. OoTthuys, die 1 Mei 1915 emeri
taat verkreeg, was vooral in Rotterdam
zijn laatste gemeente, een geliefd prediker
die door zijn oprecht gelooof zeer velen
tot zegen is geweest. In die Ned. Herv.
Gem. te Rotterdam ging van zijn Geref.
prediking buitengewoon veel invloed uit.
Het vorig jaar gaf de beminde leer-
aar, die steeds recht op den man afging,
en met Ds. Kraayenbelt een der eerste pre
dikanten van Geref. richting te Rotter
dam was, een boekje uit over zijn levens
ervaringen.
Ds. Oorthuys is voorzitter geweest van
de vereeniging tot Stichting en instand
houding van scholen voor Chr. L O.
en M. U. L. O. te Rotterdam en is ook
met wijlen Ds. v. d, Giesen bestuurslid
geweest der Middemachtzendingvereeni-
ging te Rotterdam.
„Filippns."
D- jaar ergade.in^ va „F lipp wo t
D.V. gcuouu.cn 20 en. 21 U_u>_e: a.s. te
Breda. In den bidstond hopen voor te gaan
Prof. Lindeboom en Dr. H. Franssen, resp.
oorz. en oud-voorz. Een referaat zal ge
houden worden door Ds. J. v. d. Meulen
te 's-Hertogenbosch over de beste wijze
van tractaatverspreding. Aangezien „Filip-
pus" dan zijn 50-jarig bestaan hoopt te
volg uitgegeven worden op het vroeger ver
schenen geschrift van Ds. C. Lindeboom.
Hcspiiaalschip ,;Ds Hoop."
Verrichtingen, gedurende den eersten
kruistocht onder de visschersvlcot van
het hospitaalkerkschip „Ds Hoop" van
6 Juni tot 25 Juli 1925
De geneesheer, Dr. F. G. van Aspsren
behandelde 124 patiënten, van verschillen
de nationaliteit, waarvan in volle zee 16
en in de haven Lerwick 107, waar vier
maal werd binnengeloopen. Ook vonden
drie opnemingen plaats met gezamenlijk
73 verpleegdagen, die naar IJmuiden wer
den binnengebracht, waaronder een Duit-
scher en twee Hollanders.
Examens en natuurleven.
Een medewerker van „The Times Educ.
Suppl." schrijft, dat in de paedagogische
boeken nooit de aandacht wordt geschon
ken aan de vacanties. Ze worden eenvou
dig beschouwd als negatieve periodes, tij
den, waarin geen onderwijs wordt gege
ven, en als zoodanig schijnen ze te on-
beteekenend o.m er aandacht aan te wijden.
Men. kan zich, zegt de schrijver, voor
stellen, dat men daar vroeger niet al te
eel daarover nadacht: er waren geen
schoolinspecteurs, geen rapporten, geen
overangs- en andere examens, geen geor
ganiseerde, publieke opinie, geen cricisee-
rende deskundigen, in het kort, er was
niets van dat alles, wat thans als een
zware vracht drukt op de school. Als voor
beeld geeft de schrijver een dorpsonder
wijzer uff 1833. Hij had in zijn éénmans-
school minder dan twintig leerlingen.
Meester was dol op jagen, visschen en
sport.
September en October waren gewijd
aan het geweer, de overige maanden
bracht hij door met jagen met honden
of met visschen en Juli en Augustus
waren de vacantiemaanden.
De school liet hij over aan de leer
lingen, daarvoor waren ze er immers en
hij werd soms in weken niet gezien in de
school.
Als hij geen ouderen leerling bij de hand
had, om voor het toezicht in de school
te zorgen, dan begon het onderwijs niet
óór twee uur 's middags.
De schrijver durft, hoewel hij het leven
an dien schoolmonarch ten zeerste be
nijdt, hem toch niet in alle opzichten als
oorbeeld s-tellen, maar hij gelooft, dat
men wel iets van zijn methode kan over
nemen; de winter, zegt hij, is b:stemd voor
de schoolboeken, de zomer gebruike men
oor het leven in veld en bosch. Men ver
giftige, zegt deze Engelschman, niet lan
ger de mooiste maande* van het jaar
met blokken voor examens. Die moeten
erplaatst worden naar Maart of April.
Daar zguden de kinderen en de leer
krachten wel bij varen.
Voorts wil hij de leerlingen van stads
en van plattelandsscholcn nu en dan in l>lei
nc- groep:n laten omruilen, omdat de
stadsjeugd ook eens wat ziet van het
leven der natuur
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 28 Juli 1925.
Een verblijdend bericht komt uit Bo
degraven.
Terwijl overal geklaagd wordt over
malaise en crisisverschijnselen, die
een neerdrukkenden invloed uitoefe
nen, nam men daar maatregelen om
de kaasmarkt, voor die omgeving van
zooveel beteekenis, uit te breiden en
daardoor de plaats zelf tot grooteren
bloei te brengen.
Men heeft naar ik vernam, de zaak
flink aangepakt.
Het nieuwe marktterrein met zijn
flinke toegangs- en verkeerswegen
biedt maar even plaats voor een 600
wagens, zoodat althans voorloopig over
gebrek aan ruimte wel niet te klagen
zal vallen.
Aan het gemeentebestuur, dat deze
zaak zoo flink aanpakte en dat daar
door niet alleen de belangen van de
landbouwers, maar ook die v. de inge
zetenen diende, mijn hartelijke geluk-
wenscben met het totstandkomen van
dit nieuwe marktplein.
Moge straks bet werk deze kloeke
vooruitziende meesters loven.
OBSERVATOR.
Uit het Sociale Leven.
Overheid en werkgeefster.
In -de „Christelijke Ambtenaar"
komt een artikel voor onoer net op
schrift: De Regeering de verkiezin.
gen en wij, waarin het o.m heet:
„Onze critiek heeft zich strikt be
paald tot de daden der Regeering als
werkgeefster; wat de Regeering als
Overheid deed of naliet, hebben wij
steeds buiten beschouwing gelaten."
Den gedachtengang.. waarvan hier
wordt uitgegaan, zegt Mr. Rutgers in
de Rotterdammerachten wij volstrekt
onjuist. Wanneer over de verhouding
der regeering tot haar ambtenaren,
wordt gesproken, en daarbij buiten be
schouwing wordt gelaten wat de Regee
ring als overheid doet, dan wordt ver
waarloosd wat juist het hoofdelement
is in de verhouding van Regeering en
en ambtenaren.
Van een ambtenaarsbond mag, dunkt
ons, wel in de eerste plaats gevraagd
worden, dat hij zich rekenschap geeft
van het verschil van positie tusschen
een ambtenaar en een gewoon werkne
mer. Nooit mag uit het oog worden' \er-
loren, dat de ambtenaar medearbeidt
aan de ten uitvoerlegging van een ge
heel andere taak als de arbeider in par
ticulieren dienst.
In het vrije bedrijf gaat het soms om
het behartigen van particuliere belan
gen en zijn. partijen vrij om zoodanige
contracten te maken als zij willen. Bij
den publieken .dierst gaat het om de ten
uitvoerlegging van de overheidstaak; 1
wie als ambtenaar wordt aangesteld,
wordt tot medewerking aan die ten uit
voerlegging geroepen, wordt in de or
ganisatie van den publieken dienst op
genomen, en onderwerpt zich door de
aanvaarding van zijn ambt, aan de re
gelingen, die voor"den publieken dienst
door net bevoegde gezag, worden vast
gesteld.
De ambtenaar, die bij de beschou
wing van zijn positie, de Regeering als
werkgeefster ziet en buiten beschou
wing laat, dat zij overheid is, loopt het
allergrootste gevaar te komen tot con
clusies, welke aan het eigenaardig ka
rakter van de verhouding waarin hij
staat, geen recht doen wedervaren.
De Staatscommisie te* voorbereiding
van algemeene wettelijke regelingen be
treffende den rechtstoestand van amb
tenaren heeft er dan ook geen oogenblik
aan gedacht, om de positie van de Over-
heid buiten beschouwing te laten, i^te-
gendeel stelt zij op den voorgrond, dat j
zij bij haar regeling de 1 ovoegdheid en
macht welke haar als zoodanig over
haar personeel toekomt, getracht heeft
onverkort te handhaven.
Een arbeidsconflict.
Tusschen de directie van de Ncd.
Kabelfabriek te Delft en het aanhaar
fabriek werkzame personeel, is een
conflict gerezen in zake de loon- en
.werktijdregeling. ITet vorige jaar werd
aan deze onderneming de werkweek
verlengd van 45 tot 48 uur, terwijl
het oude loon bleef gehandhaafd. Van
arbeiderszijde wordt nu aangedrongen
op weder invoering van de 45-urige
werkweek of op verhooging van het
tegenwoordige weekloon met 3 maal
het uurloon.
Daar de directie niet bereid is met j
de organisaties van fabrieksarbeider-
te onderhandelen, schijnt een conflict
onvermijdelijk. De modern georgani-
seerden hebben reeds in beginsel be- j
sloten om, ingeval de directie verder
overleg blijft weigeren, tot staking
over te gaan.
Overwerkvergnnnicg vcor het hout
bedrijf.
De Minister van b~id, Hande
en Nijverhefó:
beschikkende op een verzoek var. 1
den Bond van Werkgevers in het
Houtbedrijf te Zaandam, den Centra-
len Boild van TransportarbeideTs te
Rotterdam, den Bond van Nederland
sche Chr. Houtbewerkers, Meuboima
kers behangers en Aanverwante Vak-
