CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
De Uitslag.
Bleangrijkste meows in dit Nummer
Be JAARGANG
DONDERDAG 2 JULI 1925
NUMMER 1554*
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
1DSCBE COURANT
BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Gewone advertentaia per regel 22*/a t
Ingezonden Mededeelingen, dubbel ttrbi'
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaHag
van ten hoogste 30 woorden, woeden dege
lijks geplaatst ad 40 cent. J
EERSTE BLAD.
De uitslag van de stemming is, ter
wijl wij dit schrijven, nog niet volledig
bekend.
Van slechts een betrekkelijk klein
lantal plaatsen is de uitslag in ons
oezit zoodat wij nog slechts een voor-
toopigen indruk kunnen vormen, maar
die eerste indruk, dat kan nu reeds
worden gezegd, is voor de rechtsche
partijen in 't algemeen en voor de A.
R. partij in 't bijzonder, niet bemoedi
gend.
De heer Colijn heeft indertijd voor
speld, dat het, wanneer maatregelen
werden genomen om 'slands financiën
weer gezond te maken, steenen rege
nen zou.
En toen hijzelf geroepen werd om
de plaats van den heer de Geer in te
nemen en hij begon met zijne finan-
cieele plannen te ontwikkelen, werd
door hem op den voorgrond gesteld,
dat uitvoering van dat program onze
A.R. partij op het verlies van een paar
Kamerzetels zou komen te staan, zoo
dat onze Kamerfractie, gerekend ook
met het feit dat in 1922 twee zetels
door kleine overschotten werden ver
kregen, waarschijnlijk teruggebracht
zou worden tot 12 leden.
Welnu, de steenenregen is niet uit
gebleven.
En het is met name de A.R. partij
geweest die nu al maandenlang ge
staan heeft in den hoek waar de sla
gen vielen.
Op haar werden in de eerste plaats
de aanvallen gericht.
Men maakte eerst van den heer Co-
lijn en het door hem verrichte werk
een carricatuur, om dan,daartegen de
kiezers in 't geweer te brengen.
En daarbij is toen nog gekomen de
tegenstand der üiterste rechterzijde,
van de zijde der Staatk. Gereformeer
den, die zich ook in de allereerste
plaats tegen de A.R. partij meenen te
moeten keeren.
Bezien we zoo den uitslag, dan zijn
ide A.R! verliezen niet alleen volkomen
verklaarbaar, maar dan kan het ons
zelfs verwonderen, dat de verliezen
niet nog veel grooter waren.
Dit geldt met name van Leiden en
omgeving.
In Leiden gingen wij mei 270 stem
men achteruit, een verlies dat vrijwel
klopt met de winst van de Staatk.
Geref. die met 299 stemmen vooruit
gingen.
Voor de omgeving- zijn de cijfers veel
gunstiger. Leiderdorp b.v. gaf een on
beduidend verlies, evenals Hillegom,
Koudekerk en enkele andere plaatsen
Maar daar staat tegenover dat plaat
sen als Katwijk, Oegstgeest, Rijnsburg
Sassenheim, Wassenaar enz. een niet
onbeduidende aanwinst van het aan
tal A.R. stemmen te zien gaven, wat
recb' geef voor de verwachting, dat
de Kieskring Leiden voor onze partij
een vrij goed figuur zal maken.
In de groote steden is met uitzon
dering van Amsterdam, waar de A.R.
met eenige duizenden stemmen voor
uitgingen, de uitslag voor de A.R.
partij minder gunstig. De kans bestaat
echter dat het platteland waaromtrent
nog weinig bekend Is, nog heel wat
goed maakt.
De Chrlstelijk-Historischen hebben
eveneens, zij 'tdan in mindere mate,
verliezen te boeken, terwijl de R. K.
zich vrijwel wisten te handhaven.
De Sociaal-Democraten hebben al
thans in de groote steden duizenden
stemmen ge(wonnen. Ook de Vrijzin
nig Democraten maakten goede vor
deringen, terwijl de Vrijheidsbond
-veneens tevreden kpr> zifn over den
uitslag in de groote steden.
Overzien we bet geheel, dan schijnt
het ons niet onwaarschijnlijk, dat de
drie groote rechtsche partijen in het
nieuwe parlement over een, zij het
kleine meerderheid zullen beschikken
waarbij dan nog komt de Staatk. Ger.
partij, die vermoedelijk 2 zetels zal
bezetten.
Inplaats van 6040 zal het dus mis
schien worden 5446, met aan de lin
kerzijde een belangrijke versterking
van de S.D.A.P.
In aanmerking genomen de hetze
tegen het bestaande Kabinet en inzon
derheid tegen Minister Colijn ontwik
keld, zou dit een niet onbevredigende
uitslag zijn.
STADSNIEUWS.
DE VERKIEZINGEN.
Er was, wat na de gevoerde actie
ook niet anders verwacht kon worden\
gisteren zeer veel belangstelling voor
de verkiezingen.
Er werd druk gestemd en de ver
schillende partijen- waren heep dsn
dag druk in de weer om de nalatige
of zieke kiezers naar de stembus te
brengen, 't Was heel den dag een gerij
en geros van belang.
Aan sommige bureaux ging het zoo
nu en dan vrij rumoerig toe, zoo zelfs,
dat de politie een enkele maal genood
zaakt was in te grijpen en al te heet
hoofdige kiezers tot de orde te roepen.
Toen om 5 uur de stembus gesloten
was verzamelde zich al spoedig een
dichte menigte voor ons bureau aan
Ie Hooigracht, waar op het bekende
groote bord de»uitslag op duidelijke
wijze bekend werd gemaakt.
Naarmate meer bureaux binnen
kwamen vermeerderde ook de belang
stelling. Honderden en honderden
stonden voor ons bureau opgesteld,
waar velen zich den tijd kortten met
bet maken van bespiegelingen om
trent den vermoedelijken üitslag.
Toen de volledige uitslag bekend
was. begaven vele A.R. zich naar do
Graanbeurs, die spoedig tot in alle
hoeken gevuld was, en waar de voor
zitter yan de Kiesvereeniging enkele
beschouwingen over de gepubliceerde
cijfers ten beste gaf.
Hij begon met vast te stellen, dat
gezien in het licht van den uitslag
van de verkiezingen in 1923, de A.R.
partij tevreden kan zijn. Bij de toen
gehouden statenverkiezingen gingen
we een 1000 en in vergelijking met de
Gemeenteraadsverkiezingen een goede
400 stemmen vooruit. Houden we ech
ter rekening met de verkiezingen in
1922, dan is er een achteruitgang van
een 300 stemmen, wat zeker niet zon
der beteekenis is, maar wat gezien de
felle actie die tegen ons gevoerd werd
en den vooruitgang van de St.k. Ger.
goen reden geeft tot ontmoediging
Ook nu weer aldus spr. is gebleken,
dat de meerderheid van de Leid9Che
kiezers staat aan de rechterzijde, dat
niet links, maar dat rechts in de meer
derheid is.
Vervolgens werd nog gewezen op
den vooruitgang van de S.D.A.P. We
hebben hier niet een uitspraak voor
de Sociaal-Democratie, maar alleen
een uitspraak van de misleide kiezers
tegen de carricatuur die men van Co
lijn en zijne maatregelen gemaakt
heeft. In het licht van de nu bekende
cijfers er waren ook enkele uitsla
gen van dorpen uit de omgeving
meende spr. te mogen concludeeren,
dat de linkerzijde niet de meerderheid
in het parlement zal behalen. Ten
slotte werd gewezen op het verblijdend
feit dat deze verkiezingsactie met
groote eensgezindheid en geestdrift
werd gevoerd en dat niet alleen hier,
maar door heel het land, ons A. R.
volk zich met geestdrift en vertrouwen
heeft geschaard om zijn leider.
Vervolgens werd nog het woord ge
voerd door Ds. Kouwenhoven en de
heeren Nielsen, Warnaar en Kuyper,
waarna de bijeenkomst door Ds. Broek
stra van Rijnsburg met dankzegging
werd gesloten.
Zooals hier boven reeds werd opge
merkt, is ook gisteren weer gebleken
dat ae meerderheid van de kiezers in
Leiden staat aan de rechterzijde.
Namen we den ultsu&g van gisteren
als basis, dan zou de verhouding in
den Gemeenteraad worden 18 rechts
tegen 15 links, n.l. 7 R.K., 6 C.H., 5
A.R., 9 S.D.A.P., 3 Vrijh. Bond, 2 V.D.
1 Democraat.
Dit zegl wel niet veel, daar bij een
eventueele x*aadsverkiezing de verhou
dingen weer heel anders zijn, maar
het feit dat ook volgens dezen uitslag
de rechterzijde hier in de meerderheid
is, is toch zeker niet zonder betee
kenis.
De electrische tram Den Haag-
WassenaarLeiden.
Met de voorbereidingen, verbonden
aan het doortrekken van de electrische
tram Den HaagWassenaarLeiden,
tot aan 't eindpunt van de Haarlemmer
straat (Kouden Hoek) te Leiden is men
thans gereed gekomen, zoodat gisteren
eenige proefritten door Leiden oyer
Stationsweg, Steenstraat, Blauwpoorts
brug, Haarlemmerstraat tot aan den
Kouden Hoek konden worden gemaak,
ten einde het personeel met den weg en
de halten bekend te maken.
Bekend is reeds, dat de tram aanvan
kelijk niet verder kon rijden dan tot
Posthof te Leiden, hoewel de rails en
die stroomleiding door Leiden gereed
waren.
Eveneens mag bekend worden veron
dersteld, dat dé omtandigheid, waarom
de tram niet verder reed dan het Post
hof, zijn oorzaak hierin vond, dat de
concurrent van de de Noord-
Zuid Hollandsche, haar mededingster
•niet zoo maar over haar rads wilde
laten rijden, o.m. omdat de NZHTM.
vreesde, dat haar dierst daardoor
groote belemmering zou onder/ir.'len.
De raad van toezicht op de tramwe
gen heeft zich toen persoonlijk van den
toestand, meer in het bijzonder van die
op het stationsemplacement te Leiden,
op de hoogte gesteld, met het gevolg,
dat nadat dit emplacement was ver
bouwd, de H.T.M. tot aan den Kouden
Hoek zou kunnen rijden.
Thans is men met deze verbouwing
gereed gekomen, welke o.a. hierin be
staat, dat er op dit emplacement ver
schillende wisselsporen zijn gekomen,
en langs het emplacement óp den Sta
tionsweg een afzonderlijk spoor, dat
halverwege het emplacement door mid
wis.eispoor zich bij het
daar loopend spoor aansluit.
Zaterdag 4 Juli treedt voor de H.T.M.
tusschen den Haag en Leiden een
nieuwe dienstregeling in, erf zal men
door Leiden tot aan het eindpunt, den
Kouden Hoek, kunnen rijden.
Van het stationsemplacement komen
de heeft men dan als eerste halte het
begin van de Haarlemmerstraat, de
tweede halte bij de Donkersteeg, de
derde bij de Pelikaanstraat, waarna
gereden wordt tot aan Vet eindpunt.
Vermoedelijk zal er ook een hal e
aan de Vrouwensteeg komen met het
oog op de daar dichtbij liggende Bree-
straal.
Bij het in werking Leden van de
nieuwe dienstregeling Zaterdag a.s. zal
de eerste tram uit den Haag (Dieren
tuin) vertrekken des morgens 6. u. 45;
vervolgens 7 u. 15, 7 u. 40, 8 u. 45, 9 uur
en vervolgens op ieder kwartier en half
uur tot~des avonds 9 uur.
Daarna vrijwel «geregeld om het half
uur tot 11.30 en Zondags tot 12 uur
'snachts. Naar Wassenaar kan men nog
later.
Van Leiden vertrekt de eerste tram
'smorgens 6.10; 6.40 en 7 uur. Vervol
gens 7.20; 7.35; 7.50; 8.10; 8.30; 8.55;
9.15; 9.25; 9.49 en 9.55 en vervolgens
iedere 15 minuten daarna, tot 'savonds
7.55. Vervolgens 8.25; 8.35; 8.55; en ver
volgens om het half uur tot 11 uur tot
11.25.
's Zondags vertrekt de laatste tram
11.55. Bovendien gaan er nog een.ge
trams alleen tot de Haagsche Schouw.
De duur van den rit is 45 a 50 min.
Bij de gister door den heer Lui
tenant Kolonel Garnizoen-comm. ge
houden aanbesteding van de levering
van aardappelen ten behoeve van de
soldaten-menages van het garnizoen,
gedurende het tijdvak van 1 Augus
tus 1925 tot en met 31 October d.a.v.
was ingeschreven als volgt:
a. zandaardappelen, b. kleiaardap-
pelen. J. Jans, Hoorn a. f6.29, b'.
f6.47; W'. den Heeten, Leiden, a.
f5.93, b. f5.98; Th. Fontein, Leiden
a. f4.95, b. f5.85; N. van der Vlist,
Leiden b. f5 per 100 K.G.
Het telegraafkantoor alhier is he
denavond tot 'snachts 1 uur geopend
voor het ontvangen en verzenden van
verkiezingstelegrammen; de kantoren
te Warmond en Voorschoten tot 11 uur.
Onze stadgenoot, de heer A. Ber
nard, slaagde te 'sGravenhage voor het
diploma Engelsche Handelscorrespon
dentie, afgenomen door de Ver. van
Leeraren in Talen. (L.I.T.E.H.), aange
sloten bij de Ver. van Leeraren in het
Boekhouden.
Gistermorgen werd op den Nieu
we Rijn een handwagen aangereden,
door een luxe auto bestuurd doprden
heer v. B. H. Gevolg was, dat de
handwagen uit de koers en door een
etalageraam van de fa. Saroni ge
duwd werd.
De ruit werd geheel vernield. De
bestuurder van den handwagen be
kwam geen letsel.
(Op den hoek (Wjtte Singel-Noord
^indsplein had gistermiddag een aan
rijding plaats tusschen een autobus
en een wielrijdster, mej. W,. K. De
juffrouw beweerde rechts te hebben
gereden, zoodat waarschijnlijk de auto
busbestuurder de bocht wat ruim zal
hpbbep genomen. Persoonlijk letsel,
werd niet veroorzaakt. Het rijwiel is.
beschadigd.
Gisteravond, even over zes, werd
op de Haarlemmerstraat ter hoogte
van de Hartebrugskerk een motor met
zijspan aangereden door een vracht
auto van een boterhandelaar C.
,uit Stompwijk. De motor waarvan de
berijder onbekend bleef, werd licht
beschadigd.
Binnenland
De voorloopige uitslag der Tweed» j
Kamerverkiezingen. Vermoedelijk weer
een rechtsche meerderheid.
Buitenland.
De Grieksche Kamer heelt am mo
tie van vertrouwen in de regeerlnsi
Pangalos aangenomen.
De besprekingen tusschen Italië an
de Ver. Staten over de regeling der
schulden zijn afgebroken.
Ingekomen en vertrokken personen.
Gevestigd.
J. J. van Vliet, Formosastraat 1P
VV'. C. 1-lageman, colporteur, Oude
Hecrengracht 20 A. J. G. Janssen
koopman. Rapenburg 1 G. Hout
kamp en gezin, tabaksbewerker, Mau
ritsstrabt 69 J P. Rietkerk en gezin,
boerenarbeider, Lage Rijndijk 28
D. J. Weeber, electricien, Wiilemstr.
- M. J. M. BokernKiroh, Hooge-
woerd 150 P. Vooijs, arbeider, Vier-
boompoort 1 P. J. Holman, Vree
wijkstraat 16 W. v. d. Heuvel, ver
pleegster, Acad. Ziekenhuis P. C.
van de Graaf en gezin, sohipper, Gal
gewater 19 E. J. Dogrnbos, arb-
remmer N. S. v. Speykstraat 8 H.
Hockx, dienstbode, Haarlemmerstraat
315 A. P. A. Snelders, constr.-bank-
werker. Heerenstraat 43 a A, G. E.
Jansen, arts, Acad. Ziekenhuis G.
Smilde, verpleegster, Zoeterw. Singel
83 J. Broekema, colporteur, Looyer-
straat 20 J. E. van Galen, van de
Helmsraat 23 P. Mirth, dienstbode,
Plantsoen 27 A. Wagemans, de Ge-
nestetstraat 66 P. J. A. Dingjan,
bieeker, Lage Rijndijk 17 A. J. v. d.
Wilk, 1.1. machinist N S., de Genestet-
straat 50 P. Blijswijk en gezin, ar
beider, Bouwelouwensteeg 8 J. M.
Kok en gezin, Witte Rozenstraat 14
A- de V^it, gediende, Zijlsingel 65
A. C. P. Harthoorn en gezin, los werk
man, v. d. Helmstraat 14 P. J. Mink
en gezin, los werkman, le Huigdwars
straat 16 C. J. Neuteboom en ge
zin, koopman, H. Morscbweg 7 J.
C. Hoogendam en gezin, ambt. R. v.
A Kanaalstraat 44 J. F. Sohaufelï
en gezin, spoorlegger, Keet Pesthuis-
laan A. Eikelenboom en gezin,
Noordeindsplein 20 J. W. van Beek,
boekdrukker, Koninginnelaan 30 M
den Brave, dienstbode. Haagweg 28
Med. J. W. ExaltoValkhoff, Steen
straat 9 J. Huizer, dienstbode, Zoe
terw. Singel 18 M. Huizer, dienst
bode, Rapenburg 59 M. Langmna,
onderwijzeres, H. Rijndijk 48 E. A.
A. Himmler, zendelinge, Utrechtscke
Veer 11.
Vertrokken,
H. J. v. d. Mussele, Hillegersberg,
Koctschelaan 9 Mej. J. Steltman.
Steenwijk, Wildstraat 33a P. H. M.
S. v. d. Voort, Noordwijk, Kerkstraat
26 Joh. Verbaar—Severing, Heem
stede, Geweerstr. 6 C. Reeling—
Knap, Den Haag, Van Loostraat 35
Mej. A. KranenburgVis, Koudekerk,
Groenendijk W. v. Dijk, Rotterdam,
Klaverstraat 27 T. D. van 'tHoen,
Hamme (B.), Rue Guillaume 14 Mej.
M. J. Starreveld, Gouda, Achterweg bij
de ouders Mej. E. F. Eckrardt, Den
Haag, K, Molenstraat 9 Mej, Clara
Werner, Hannover, KI. Düvelstrasse
12 Mej. W- WassenaarKoster,
Noordwijkerhout, Leeweg 5 of 9 M.
de Nie, Rotterdam, Da Costastraat 10a
Johs. de Bruin, Massenaar, Rijks
straatweg 116 L. J. de Groot, Rotter
dam, Kruizemuntstraat 16c Mej. J.
A. v. Kersen, Schiedam, Parallelwev
246 G. Smittenaar, Vire (Fr.) Rue
des Dégrès. Mej. G. J. G. v d Was-
senberg. Alpben aan den Rijn, Raad
huisstraat 269 A. W. Rombout, Bu-
ren (G.), Molenstraat 80 Mej. J. P.
Klaaijssen, Antwerpen Adr. Augus-
tinus, Voorhout, 's-Gravendamscbe w.
104 L. M, v. d. Velden, Warmond,
Heerenweg 58 Mej. C. W. Meijer,)
Den Haag Conradkade 32 M. Stöckl
I.oinemünde (D.), Gr. Markt 3 Mej.:
A. A. de Roos, Utrecht, Zadelstraat 17
Mej. C. Hoogevvorst, Zoeterwoude
C 65 Mej. C. M. v. Eijk, idem, Viet-
weg E 11 P. C. Wap, idem H. Rijn
dijk F 190 H. v. Ronkel, den Haag,
Gr. Hertogginnelaan 97 J. A. v. Dijk
Genemuiden,. Langestraat Mej. A.j
C. Kruithof, Oegstgeest, Pr. Hendrik-'
laan 97 Abr. Bavelaar Voorburg,!
Oranjelust 29 H. Fijma, Enkhuizen,
David Vlugstraat 106 Mej. Th. Jj
v. Seggelen, Warmond, C. 51 Mej.
D. Slegtenhorst, Den Haag. Calvania-
straat 2 H. L. du Boeuff, Waddinx-j
veen, Hotel de Unie Mej. M. M.'
Heinsbergen, Haarlem, Kleverpark-
weg 20 J. Schieman, Delft, Emms-
straat 4 Mej. P. H. M. Oushoorn,
Alkmaar, Emmastraat 19 A. de
Neef, Goes, Piccardtstraat 57 C. Col-
pa Rotterdam, Stationsweg 72 A'.
H. v. Bottenburg Amsterdam, Vijzel
straat 9 J. W. Roeloffs, Rijswijk (Z.-
H.), Vredenburgweg 94 Mej. P. Wie
link, Amsterdam, Reinmakerstraat
361 Mej. J. Schoenmakers. R'dam,
Nieuwe Haven 166a Tb. J. A. van
Bellekom, Breda, Nijverheidsingel 40
Joh. Gieling. Heemstede, Zand-
vaartkade 4 J. H. L. v. Kimmenae-
de, Rotterdam, Schiedamsche w. 137 c
I. H. Smit Sibinga. Nieuwkoop,
Rem. pastorie W. F. Gintboven,
Oegstgeest, Emmaiaan 57 Mej. D.
Schavemaker, Alpben aan den Rijn, 1
Juiianastraat 89 M. F. G. J. Breek-
veldt Hengelo (O.) Leliestraat 17 J.
J. Lucas, Den Haag, Zuid.-Ruitensin- j
gel 267.
BUITENLAND.
DE ONLUSTEN IN CHINA. j
Rnslands medeplichtigheid.
De „Times" meldt uit Sjanghai:
Belangrijke bewijzen van Rusland's
medeplichtigheid aan de troebelen in
China zijn gevonden in het bent van
den Bolsjewistischen agent Doss^,
die opnieuw verscheen voor het Ge
mengde Hof, na gedeporteerd te zijn
uit Hongkong met zijn echtgenoote.
De vrouw is gisteren vrijgelaten.
Het volgende document werd ge
vonden onder hun bezittingen: „Dra
ger dezes, kameraad Dosser, Commu
nistisch Partijlid No. 493, wordt ge
zonden door het Agitatie-Departement
Sectie Zuid-China om in Hongkong
en Kanton stakingscomité's te organi-
seeren. De leden der Russische Com
munistische Partij moeten hem alle
mogelijke assistentie verleenen. Ge
teekend door het Agitatie-Depart^
ment van de C. P. R."
Alle mogelijke maatregelen om de
monstraties te verhinderen zijn geno
men.
ITALlë's SCHULD AAN DB VER.
STATEN.
De lendeeringsonderhandelingen
opgeschort.
De verdere bespreking betreffende
de fundeering van de Italiaansche
schuld aan de V. S. zijn «-oor onbe-
paalden tijd uitgesteld.
De Italiaansche vertegenwoordiger
Alberti vertrekt onmiddellijk naar Ro
me, ten einde ruggespraak te houden
met de regeering.
Ter conferentie heeft ljij onder meer
verklaard, dat de belastingdruk in
Italië is verhouding; jesmaal zottsjoot