JAA1TOANO MAANÖAG2Ï5 WE) 1ï5ff9 MUMMER 1B21 IEDWE LEIDSCHE CODRANT AB ONNEMENTSPRIJS ptlDTCTPT T TV f! A PDT A TAT 'CTTAT'M TTVT AMCTDÜVPW ADVERTENTIE-PRIJS In Leiden en bniten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaalf 2.50 Franco per poet per kwartaal i 2.90 LnKlolËLlJJv BAuDLAUvoorLLlDLN JcJN UMo 1 JKLxvLJN Gewone advert en tiêa par regel 227» oent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarieL Bi) contract, belangrijke reductie. Kleine advertentie» bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. BUREAUHooigracht 35 - Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 ^mistendom en Socialisme Om te bewijzen dat Christendom en Socialisme geen tegenstelling vormen on de sociaaal-democratie tegenover het Christendom niet vijandig staat, wordt gewezen op wat onlangs in Thu- ringen plaats vond. Daar moest n.l. worden beslist over den begrootingspost, waarbij gelden voor de tractementen van predikanten nr\z. worden toegestaan. De sociaal-democratische fractie stemde tegen, maar zij motiveerde hare afwijzende houding aldus: De fractie is bereid, alle pogingen te steunen, die de idee der mensche- lijke solidariteit willen verbreiden en ondersteunen Zij ontkent niet, dat ook de christelijke wereldbe- schouwing ten deele elementen be vat, die deze solidariteit schragen Zij legt daarbij echter nadruk op het feit, dat zij zelf de solidariteit van uit andere wortelen wil zien op schieten en dat zij haar over de gan- sche menschheid wil uitstrekken. De christelijke kerk als het funda ment, waarop de grondgedachten der christelijke wereldbeschouwing moeten rusten treedt echter altoos op voor de belangen der maatschap pelijke groepen, die de solidariteit loochenen Practisch heeft het ge drag der christelijke kerk tengevolge daarvan altijd geleid tot een ver loochening van de christelijke grond gedachten. Wij erkennen, dat in den laatsten tijd stemmen worden gehoord, die op een verandering aandringen zoo wel in de houding ais in het gedrag der Kerk. Dezen vooruitgang be groeten wij met vreugde en wij zeg gen gaarne aan deze mannen onzen steui^ toe. Onze afzijdige houding ziet dus niet op deze personen, doch op het systeem, dat er toe brengt om zedelijke overtuigingen ten of fer te brengen aan de wenschen der machtigen. Zoolang dit systeem werkt, kun nen wij onze stem aan den bedoel den begrootingspost niet geven. In deze afwijzende verklaring, die overeenkomt met wat ook van sociaal democratische zijde ten onzent meer malen wordt opgemerkt,' komt naar betoogd wordt duidelijk uit, dat de sociaal-democratie in den grond der zaak van Christendom en kerk toch niet afkeerig is. Terecht echter merkt Prof. Sloter maker de Bruine in de „Nederlander" hierbij op: Er is zonder twijfel een heenne'ging van sociaal-democraten naar religie. Aan de algemeene geestesstrooming van onzen dag ontkomen ook zij niet. Maarmet heenneiging naar het christendom om van de kerk abso luut te zwijgen heeft dit niets van doen Men nadert niet als socialist tot Ch"istendom en Kerk. Doch men aan vaardt Christendom en Kerk naar mate deze naderen tot het socialisme. Niet het christendom is primair en maat-taf, doch de sociaal-democratie. Men aanvaardt de christelijke soli dariteit, omdat en voor zoover zij. ge lijk is aan het socialisme; men aan vaardt de predikanten, omdat en voor zoover zij socialist zijn. Het staat zonneklaar in de aange haalde woorden. Wat van Duitschland geldt, geldt van Nederland. Wij kunnen het niet anders zien dan zóó: het christendom mag er zijn, als het dienstknecht zijn wil van het socialisme. Dat is natuurlijk de omgekeerde wereld. STADSNIEUWS. Vereeniging bestrijding van Tuberculose. Vrijdagnamiddag hield bovenge noemde Vereeniging, onder voorzitter schap van dr. J. Bruining, alhier, in 'een der zalen van het Nutsgebóuw haar jaarlijksche algemeene vergade ring- Uit het jaarverslag van den secre taris, dr." S. de Graaff, bleek, dat de Vereeniging in 1924 haar werkzaam heden als vorige jaren heeft voortge zet. Het aantal bezoeken, gebracht op het Consultatiebureau, bedroeg 1199 waarvan 240 mannen, 301 vrouwen en 653 kinderen; een getal, iets klei ner dan het vorig jaar. Uit de omliggende gemeenten meld den zich £8 patiënten aan. Het aantal huisbezoeken bleef on geveer gelijk. In het begin van het jaar werd huisbezoek afgelegd in 400 gezinnen. In den loop van het jaar kwamen er 48 gezinnen bij. Het to taal aantal bezoeken bedroeg 358S. Dif werk werd verricht door 'de huisbezceksters de dames A. I* Paar- d-ekoper en A. Temme, die zich met toiewij'dmg van deze moeilijke taak kweten. Eén verblijdend teeken mag het ge noemd worden, dat ook dit jaar pa tiënten konden worden uitgezonden of op andere wijze geholpen, zonder dat de penningmeester uithoofde der geldmiddelen daartegen bezwaar be hoefde te maken. Met dankbaarheid gewaagde de secretaris van den steun dien de gemeente bij dit werk ver leende. Een groot verlies trof de Vereeni ging door het bedanken van prof. Nolen als voorzitter Deze, de op richter en leider gedurende vele ja ren, ging Leiden verlaten en meende hierdoor als voorzitter te moeten af treden. Zijn heengaan wordt door al len betreurd. Op de laatste algemeene vergade ring werd dr. de Graaff als secre taris herkozen, in de plaats van dr. Bijtel, wiens werkzaamheden hij eeni- gen tijd had waargenomen. Als lid van het Dag. Bestuur be dankte dr. Weebers, die werd opge volgd door mr. Bolsius, terwijl diens plaats in het algemeen bestuur werd ingenomen door dr. Leesberg. Dit verslag werd onder dankzegging aan den secretaris goedgekeurd. Hierna bracht de penningmeester de heer Aug. L. Reimeringer, het financieel verslag uit, waaruit bleek, dat de ontvangsten en uitgaven sluiten in totaal tot een bedrag van f27.059.73 met een batig saldo van f 5400, tegenover een saldo van f 4700 in het vorig jaar. Ook de rekening en verantwoording die door de heeren Rollandet en .Van iWensen, als leden der kascommissie was nagezien en accoord bevonden, werd goedgekeurd en de penning- pueester gedechargeerd van het be heer. De begrooting over 1925 werd voor- loopig vastgesteld op f27.365 met een geraamd nadeelig saldo van fl'46.65* Tot leden der kascommissie werden uit dubbeltallen weder benoemd de heeren Rollandet en Van Wensen. Tot bestuursleden werden herbe noemd de dames mevrouw Coebergh Crawenburgh, mej. Coebergh, mr. Bolsius en dr. Leesberg. Op voorstel van het bestuur werd vervolgens bij acclamatie de afge treden voorzitter prof. Nolen, tot eere lid der vereeniging benoemd. De voorzitter deelde mede, dat de Vereeniging het Con$ultatiebureaua aan de Hooigracht moet verlaten om dat de eigenaar het pand voor an dere doeleinden wil bestemmen. Het is het bestuur gelukt de hand te leg gen op geschikte lokalen in het Lu- thersche Weeshuis aan den Middel weg. De vergadering keurde deze rege ling goed. De voorzitter sloot hierna de ver gadering. Zeldzame Jubilea. Heden herdenken de heer en mevr. J. P. SasseVeldhorst, Breestraat 111, den dag dat zij 55 jaar geleden V het huwelijk traden. Maakten wij kort ge leden melding van eenige gouden echt paren, thans spant dit mser-dan-gouden echtpaar de kroon. Beide echtlieden genieten nog een goede gezondheid. De buurtbewoners hebben heden den heer en mevrouw Sasse spontaan een bloemenhulde ge bracht. Wij willen niet achter blijven doch voegen bij de vele v/enschen die het echtpaar dezen dag in ontvangst had te nemen ook de onze en hopen dat beiden nog lang voor elkaar gespaard mogen blijven en hun levensavond die tot heden helder en blij was nog lang moge voortduren. Morgen, 26 Mei, zal het 45 jaar geleden zijn dat de heer L. Zitman, lin dienst trad bij de firma P. J. Mulder en Zoon, boek- en steendruk kerij alhier. Niet dikwijls komt het voor, dat zulk een lange' reeks van jaren in een zelfde dienstbetrekking wordt do<?r- glebracht. Het spreekt zoowel vooi den jubilaris als voor de firma van een goede verstandhouding. Prof. Hertsprung. Prof. Dr. E. Hertsprung, adj. dir. Sterrenwacht alhier, is benoemd tot buitenlandsch lid van de Zweedsche Academie var. Wetenschappen Ie Stockholm. Hij vertoeft anderhalf jaar to Johan- nesberg en komt einde Juli te dezer stede 'terug. SCHAKEN. Competitie 2e kl., groep A. In deze groep won het Rotterd. Schaak genootschap I met 73 van de Haag- sche Arb. Sch. I. en de N. Rott. Sch. II met 64 van de Resid. Sch. I. De wedstrijden in deze groep zijn thans afgeloopen. De eindstand volgt hieronder. Discendo Disc. II 5 5 oo 35 15 10 N. Rott. Sch. II 530227 23 Leidsch Sch. I 5 2 2 1 26 24 6 Resid. Sch. I 5 1 2 2 24 26 4 Rott. Sch. I. 5113 21 Vs28V2 3 H. Arb. Sch. I 5014 i6Va;33V2 1 De eerste rij cijfers zijn de gesp., de tweede de gew., de derde de gel. en de vierde de' verl. partijen. Volgende rij het aafital punten voor en tegen en de laatste rij geeft de totalen aan. Burgerlijke stand. Geboren: Jacoba Catharina, d. v. F. v. W.eeren en E. Arnoldus; Pieter, z. v. H. Montagne en J. C. Mulder; Maria Pieternella, d. v. J. P. v. Hove en C. Tisseur; Jan Wouter, z. v. W. Baars en G. de Lange; Hermanus Johannes, z. V. J. Hoogstraten en A. M. C. v. d. Wilk; Genitje, d. v. D. v. Beek en W. Sluimer; Catharina Lena, d. v. L. H. v. d. Veot en C. L. v. d. Vos; Johannes, z. v. P. J. v. Steijn en P. J. Langezaal; Pieter, z. v. G. de Gunst en J. J. Kraaije stein; Johannes Jacs. Marts, z. v. W. Stikvoort en S. M. N. Jansen; Johan nes, z. v. H. Beekman en A. Toekking; Cornelia, d. v. C. R. L. Oostveen en D. W. v. Beek; Johannes, z. v. J. Brokaar en H. E. W. Gulay; Johannes Gerar- dus, z. v. G. J. Ruigrok en M. M. van Oosten; Willem Daniël, z. v. G. H. Broekema en C. Delfos; Izaak, z. v. I. Lens en J. v. d. Eaay; Willem Jaco bus, z. v. J. Lancel en E. Sierat; Jaco- mina, d. v. H. Donselmans en S. Zwart Marie, d. v. W. Rotteneel en H. Bontje; Willem, z. v. H. Stikkelorum en M. II. S. Brakel; Elisabeth, d. v. A. van Iunteren en G. Klijmey; Hermanus Jaccbus, z. v. H. J. Vogelenzang enr E. Velthuijzen; Gerardus Tlieod.s Marie, z. v. G. Langezaal en Cl H. E. C. Kagfie; Gerard, z. v. G. Kokkedeo en G. Thieï Sophia, d. v. D. Comet en S. Regeer; Johannes Cornelis, z. v. J. C. de Karr en S. E. Zwarter; Hendrik Jan, z. v. P. L. Haneveld en G. v. Leeuwen; Jan netje Jacoba, d. v. G. A. Meijers en C. M. de Haas; Jacob, z. v. P. la Lau en M. C. Kanbier; Johannes, z. v. J. W. F. Schild en C. Olivier; Antonius Franciscus, z. v. P. M. Ducrot en H. Mes; Nicolaas Teunis, z. v. A. A. v. d. Meij en M. v. der Ploeg. Ondertrouwd: J. Annokkee, jm. 24 j. pn N. Spierenburg, jd. 22 j; G. do Wolf ,jm .34 j. en A. Woldendorp, jd. 28 j; J. B. Hendriksen. jm. 23 j. en A. v. d. Tang, jd. 25 j; J W. L. Wijsman, jm. 26 j. en G. Th. J. Kleinhans, jd. 22 j; P, Ligt voet jm. 21 j. en S. Bave- laar, jd. 19 j; J. Stol, jm. 27 j. en R. Kooien, jd. 22 j; H. J. Th. Witteman, jm. 23 j. en M. J. Kuivenhovan, jd. 21 j; J. v. d. Burg, wedr. 32 j. en S. Arke- veld, gesch. 30 j; G. F. M. Schommel, jm. 28 j. en A. M. Ems»», jd. 24 j; J. A. de Haas, jm. 21 j. en M. J. Crama, jd' 19 j. Gehuwd: N. de Jong, jm. en A. M. H. C. Klinkenberg, jd; J. P. L. Fasseur jm. en E. du Prie, jd; J. J. v. Putten, jm en E. Pelt, jd; J. W. M. Hartgamik jm, en M. Huter, jd; J. W. Hartman, jm. en J. J. Bakker, jd; E. J. Woud, jm. en M. W. v. Rosse, jd; A. C. Sloos, wedr. en M. v. d. Bos, wed. C. Kleer, jm. en M. M. v. d. Mark, jd. Overleden: C. H. Breedeveld. ,jd. 19 j; C. v. Weeren, m. 53 J; J. L. Verhaar Zijderveld vr. 46 j; J. C. Leiten, zn. 19 mnd; J. v. Eek—Faber. vr. 44 J; S. SlegtenhorstDevilee, vr. 54 j; J. Oost- 1 veenZitman, vr. 58 j; C. M. Tuithof- Werter. vr. 73 j; B. Erades, wedr. GO j; C. v. Beelen, wedr. 54 j; A. C. Par don—Galjaard, vr .60 j; H. v. Leeuwen m. 77 j; J. Lieshout, dr. 57 j; H. de Jong, dr. 55 j; P. J. Molenkamp, m. 70 j; A. L. v. d. Klugt, wed. 73j; W. Knij- nenbur—Knijnenburg, wed. 80 j; D. A. Treur, zn. 22 j.; A. F. Schilperoort, dr. 1 week. Bij het uitgaan van circus Hagen beek heeft gisteravond een jongeman, J. de W.. zijn vroegere verloofde, mej. Jac. v. R., een slag in het gelaat ge geven. 't Kan verkeer en. Vanmorgen om kwart voor acht on geveer, werd op de Hoogewoerd de 63jarige I. T., uit de Haverzaklaan, terwijl hij de straat dwars over stak., aangereden door een auto. Hij viel, en werd bloedend aan het hoofd ver- wond De Eerste Hulpdienst bracht den man ter volledige behandeling over naar het St. Elisabethgesticht. Volgens omstanders had de bestuur der van de auto. die v. d. St. uit Was senaar bleek te zijn, tijdig signalen ge geven, die echter door den aangereden e blijkbaar niet zijn gehoord Juffrouw B. heeft er zich bij de po litie over beklaagd, dat gisteren in de Paradijssteeg haar buurman Z., met wlen ze ruzie had, een pot koffie over hahr mantel heeft geworpen, waarvoor zij een vergoeding van f75 wil heb- nen. I11 den nacht van Zaterdag op Zon dag heeft de politie met geweld moe ten optreden tegen een vijftal personen dat een gedeelte van de Haarlem merstraat onveilig, althans onrustig maakte. Eerst de gummistok bleek in staat de heeren tot rustig doorlooper te bewegen. v Mej. F. G. is Zaterdag ter boogU van de Stadsgehoorzaal komen te val len.,.. alweer door slippen op de tramrail, die aanzienlijk hooger dan de straat ligt. De wieliijdster verzwikte een en kel en werd door den E.H.D. verbon den, waarna zij naar haar woning ge bracht werd. Het zooveelste motief, om, indien eenigsizins mogelijk, een ander sy steem van bestraten tusschen en naast de rails toe te passen. BINNENLAND. PaSvisa voor Duitschland. Van bevoegde zijde wordt gemeld, dat men aan Duitsche zijde bereid is om de thans bestaande visa-verplich ting in het verkeer met Nederland af te schaffen. De Nederlandsche regeering heeft voorloopig bezwaar tegen algeheele af schaffing der visa kenbaar gemaakt, daar* in het bijzonder het Nederland sche Departement van Arbeid van eer onbelemmerd reizen van Duitscher« eene toeneming van de concurrentie op de arbeidsmarkt vreest. FEUILLETON. De Loods van Zwaankreek. Een verhaal uit het verre Westen. 51) Op zekeren avond stonden die bei den samen voor de deur van Mere diths woning, alleen, in den helderen maneschijn, de Loods met zijn arm nrn Bills schouder. ..Mijn beste goede Bill", zei de Loods maar kon niet verder, zijn stem begaf hem en hij eindigde met een gesmoor- den snik. Bill, recht en strak, zag op naar de sterren, kuchte en slikte een paar malen hoorbaar. Toen zei hij met een vreemd, schor geluid: ,,'tZou mij niet verwonderen, als er storm kwam 'zetten." .Storm?" herhaalde de Loods, met ■n weemoedig lachje. „Beste jongen, bazelt", en hij bleef hem na staan ken, totdat de lange gestalte afdaal- naar den hollen weg en aan zijn onttrokken werd. De dag van de inwijding der kerk btak aan, evenals alle dagen, hoe lang ook venvacht, eindelijk aanbre ken, een prachtige heldere Kerst dag. 't Was windstil en er was vorst in de lucht, vooralsnog vastgehouden door een machtigen wil, wachtende op het woord, dat haar zou vrijlaten. De heuvelen lagen onder hun oogver blindend wit dek te slapen. Verweg achter het heuvelland staken de hoo- ge bergen majestues hun toppen op uit de donkere bosschen en staarden kalm en onbewogen neder op de witte zonbeschenen wereld. Vandaag, nu het licht de spleten effende, die hun hard vochtig aangezicht groefden, schenen zij te glimlachen, alsof de Kerst vreugde iets in hun oude versteende harten had ontbolsterd. Het volk was ln grooten getale op gekomen: veefokkers, landbouwers, veedrijvers, vrouwen, kinderen, allen prettig gestemd, trotscli op hun nieu we kerk, met vroolijke verwachting uitziende naar den Loods en den Voor trekker, die per slede zouden komen, als de Loods wel genoeg was, en pro- beeren wilden Gwen mee te brengen, als het weer het toeliet. Toen het over den bepaalden tijd werd begon Bilt onze* ceremoniemeester, ongerust te worden. Daar verscheen de Indiaan- sche jongen, Joe, en overhandigde Bill een briefje. Hij las het, werd vaalbleek, en gaf het mij. Ach, daar stond in zeer onvast schrift te lezen: Beste Bill, ga voort met de inwij- dijfg. Laat een Psalm zingen, ge weet welken ik bedoel; doe een gebed, en 0 'JBill, kom dan gauw bij mij? Uw Loods. Bill herkreeg langzamerhand zijn zelfbeheersching en deelde der ge meente mede, dat de Loods niet kon komen, duwde mij het gezangboek in de hand en zeide. ,,Laat hen zingen." Opgeslagen was Psalm 121, de psalm der berglandbewoners: 'k Sla de oogen naar 't gebergte heen, Van waar ik dag en nacht Des Hoogsten bijstand wacht. Wij zongen, o ja, maar met een ver slagen hart. Toen het gezang geëindigd was, bleef de gemeente stil zitten wachten. Bill keek jonker Frits aan, vervolgens boer Muizert, eindelijk mij. ..Kunt gij een gebed doen?" vroeg hij zacht. Ik schudde van neen, innerlijk be schaamd over mijn lafhartigheid. Wederom keek Bill rond en zei, daar niemand sprak: „De Loods heeft hl dat briefje geschreven, dat er ge boden moet worden. Kan een van al len het doen?" Plechtige stilte. Toen kwam Hi, die dicht bij de deur stond, zijn vriend te hulp. „Zeg. Bill, waarom zou je 'tmaar niet zelf pro- beeren?" Bill werd, zoo mogelijk, nog bleeker. 'tls mijn vak niet. Maar de loods zegt, dat er gebeden moet worden, en ik wil hem niet in den steek laten. Laat ons bidden." Tegen den preekstoel geleund, begon hij: „Almachtige God, ik iweet niet hoe ik het doen moet, maar misschien zult Gij het toch wel begrijpen, als ik de dingen niet goed zeg." Hier zweeg hij even, en ik hoorde, dat een paar vrouwen begonnen te schreien. „Wat ik wou zeggen", vervolgde Bill, „ls dit: Wij zijn machtig blij met deze kerk, waarvan wij weten, dat Gij en de Loods het bewerkt hebt. En wij zijn allemaal blij, dat wij hier zitten." Wederom een pauze. Opziende zag ik zijn verweerd gezicht smartelijk ver trokken en twee tranen langs zijn wangen biggelen. Toen begon hij opnieuw: „Maar nu, Almachtige God, over den Loods Ik wil U volstrekt niet de wet 9tellen maar als het U 't zalfde ls zouden wij hem zoo graag bij ons willen hou' den. Waarlijk, ik weet niet hoe wij '1 zonder hem kunnen stellen. Daar hebt Gij nu al deze lui; hij is juist zoo goed met ze aan den gang, en brengt za allemaal op den goeden weg en, Al machtige God, als GIJ hem wegneemt, zou 't misschien voor hem heel geluk kig zijn, maar voor onso Heere GoalAmen," In de stilte die volgde begon iemand ik geloof, dat het mevrouw Ashley was: „Onze Vader, die in de hemelen zijt", en ieder, die mee kon doen, voegde zijn ste mbij de hare; tot aas hot einde. Bill bleef een oogenbllk staan en staarde zwijgend voor zich uit, totdat hij zich op eenmaal scheen te herinneren, dat hij nog een plicht te vervullen had. „Deze kerk is Inge wijd!" riep hij. „Nu moet lk gaan." 1 Reeds was hij bij de deur, gaf HL] die hem naar buiten volgde, nog een paar aantvijzlngen, sprong op z'n ponj en reed in vliegenden galop weg. De kerk was ingewijd misschien; niet precies naar de vorm; maar als: groote liefde en nederig geloof meetel-' len, dan voorzeker was alles wat noo- dig Is verricht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1