iesfaat uil ÏWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLADvoor LEIDEN EN OMSTREKEN
üeianurijksle nieuws m uk Kummer
6e JAARGANG
WOENSDAG 1 APRIL ^925
NUMMER 1478
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
V Exportmoeilijkheden.
In ons land staat het nog altijd ge
kleed te dwepen met den z.g. vrijen
handel.
Met den zoogenaamden vrijen
handel.
Want in werkelijkheid is onze han
del allerminst vrij.
Ons land is van alle kanten omringd
dpor hooge tariefmuren. Door alle ons
omliggende landen worden vrij hooge
tarieven geheven.
Het is vooral daarom dat menig
maal .op verhooging van het tarief is
aangedrongen.
De vrije handel is een begeerlijke
zaak, maar nu vrijwel overal bescher
mende rechten worden geheven, is het
gedweep met wat men vrijhandel ge
lieft te noemen, niet zonder gevaar.
Dat blijkt ook weer uit wat „De
Nederlandsche Nijverheid" omtrent de
belemmering van den Nederlandschen
export meedeelt.
Gewezen werd op de teleurstellende
ervaringen van de directie der Glasfa
briek Leerdam met betrekking tot de
deelneming aan de Leipziger Messe.
Om verzekerd te zijn bij eventueele
deelneming gedekt te zijn, verzocht /.ij
't Messeamt er zich bij de Auszenhan-
delstelle van te overtuigen, voor welk
bedrag zij invoervergunning zou kun
nen krijgen.
Zij noemde een bepaald bedrag, in
overeenstemming met hare onkosten,
maar men antwoordde daarvan slechts
ongeveer 1/A te kunnen garandeeren.
Dit maakte het haar onmogelijk
aan de komende Messe deel te nemen.
De directie voegt aan deze teleur
stellende mededeeling toe, dat het h.i.
tijd wordt voor een algemeen optre
den tegen deze toestanden. Duitsch-
land sluit zijn grenzen voor diverse
artikelen, België eveneens en Enge
land schijnt ook te willen volgen.
Verder vestigt een fabrikant te
Zaandam in het Handelsblad de
aandacht op de belemmering van den
Nederlandschen handel in de Fransche
protectoraten in Klein-Azië.
Daar eischt men van Nederlandsche
producten een certificaat van oor
sprong en een factuur, door de Kamer
van Koophandel gelegaliseerd, terwijl
beide stukken sedert December 1924
moeten worden geviseerd door dan
Consul van Frankrijk. De kosten voor
dit visum bedragen 2 X f12.96
f 25.92. Deze zaak verzond vroeger ge
regeld postpakketten naar' genoemde
landen welke een waarde van f50—
f 100 niet overschreden en heeft thans
alle orders moeten weigeren.
Ziedaar nu de gevolgen van den
hooggeloofden vrijen handel in de
practijk.
Hadden we een behoorlijk tarief en
bestond de mogelijkheid retorsiemaat
regelen te nemen, dan zou in elk ge
val iets gedaan kunnen worden om
deze aanslagen af te weren.
Maar men kan nu eenmaal geen
vuist zetten als men geen hand heeft.
En zoo moeten wij het maar lijde
lijk aanzien dat onze industrie wordt
gehandicapt en dat als gevolg daar
van het aantal werkloozen voortdu
rend toeneemt.
V Reizigersbelasting.
Onze handel en industrie hebben met
nog andere moeilijkheden van soort
gelijken aard te worstelen.
De Deensche regeering b.v. zou,
naar we vermeld vonden, al zeer dras
tische bepalingen hebben gemaakt.
„Handelsreizigers, zoo deelde men
„De Nederl. Nijverheid" mede, die in
Denemarken vertoeven zij 't slechts
voor enkele dagen zijn verplicht 'n
„Adgangsbevis" aan te vragen, waar
voor een bedrag van 400 Deensche
Kronen (f 180) wordt geheven.
Nu is niet alleen het bedrag
overdreven hoog, maar men moet bo
vendien nog rekening houden met het
aanzienlijk tijdverlies, dat wordt ver
oorzaakt. door de verschillende forma
liteiten die aan het verkrijgen van zulk
een Adgangsbevis zijn verbonden.
Dit document moet n.l. door de po-
litie-au'oriteiten geregistreerd en van
een visum voorzien worden. Daarmede
gaat een lialve dag verloren.
Men stelle zich den handelsreiziger
voor, die in den kortst mogelijken tijd
groots' aantal zaken w!' afdoen
en ciie van weinige uren welke hij tot
zijft beschikking heeft, er enkele ver
liest door dezen hinderlijken en on-
billijken maatregel l
Wel deelde men dienaangaande aan
het departement van Buitenlandsche
Zaken mede dat de belasting alleen
betreft sommige „koopsteden", maar
aangezien deze steden niet nader wor
den gedefinieerd, en een dorp óók als
„koopstad" kan worden aangemerkt,
begrijpt men, welk een onzekerheid
en dus nog grooter last uit zulk oen
regeling voor buitenlandsche kooplie
den voortvloeit."
Zoo wordt de Nederlandsche export
op een zeer onbehoorlijke en onrede
lijke manier belemmerd.
En dat alles wordt in de hand ge
werkt doordat wij geen wapenen heb
ben om ons te verweren.
Hij treden ten opzichte van onze
handelspolitiek bij voorkeur op in de
rol van het schaap en het is waarlijk
geen wonder, dat we dan ook als scha
pen worden behandeld.
Voorzichtig optreden is hier eisch.
Door ruw ingrijpen kan ontzaglijk
veel onherstelbaar worden bedorven.
Maar daarvoor is niet noodig dat al
bij voorbaat de wapenen uit handen
worden gegeven.
STADSNIEUWS.
Afscheid 2. Bcuwma Nieuwenhuis.
Nadat B. en W. reeds in het middag
uur van dezen trouwen en bekwamen
ambtenaar afscheid hadden genomen,
vereenigden zich gistermiddag in de
raadszaal de ambtenaren van het stad
huis, nevens de vertegenwoordigers
van het ambtenarenpersoneel uit alle
gemeentebedrijven, zooals de Lichtfa
brieken, de Reinigingsdienst, de poli
tie, de gestichten te Oegstgeest, Ge
meentewerken, Het Slachthuis, de Keu
ringsdienst, Militaire Zaken enz enz.
met hetzelfde deel; op waardige wijze
van den gezienen collega, voor wat
het werk ten stadhuize betreft althans,
te scheiden.
Nadat de heer Nieuwenhuis en de
leden van zijn gezin onder applaus
worden binnengeleid, nam de secreta
ris der gemeente, Mr. Dr. van Strijen
het woord.
Het is geen gewoonte, aldus spr. dat
ik bij gelegenheden als deze het woord
voer, maar daarop wil ik voor ditmaal
gaarne een uitzondering maken, waar
ik met u, eerst als commies van re
dactie, later in uw tegenwoordige
functie zoo langen tijd aangenaam heb
samengewerkt.
Reeds vanmorgen in de vergadering
van B. en W. heb ik u de hand gedrukt
en zult gij het hebben gevoeld, dat uw
arbeid gewaardeerd wordt. Spr. zal
dan ook geen lange rede houden, doch
meer een woord ter inleiding op het
geen straks de ambtenaren-collega's
zullen zeggen.
Gij hebt trouwens zelf uw wijsheid
nooit gezocht te uiten in een vloed van
woorden, zegt spr. en uw werk was er
niet minder om. Stil en rustig werktet
ge door aan de belangen der gemeente.
Gij beschouwdet uw taak niet als aan
gevangen en geëindigd met de vastge
stelde arbeidsuren, maar ge waart al
tijd met uw werk bezig.
Met hart en ziel gaaft ge u aan uw
arbeid; ge waart voor de gemeente
een nuttige kracht. Veel hebben we ook
van uw bekwaamheid genoten. Gij wist
ook in moeilijke gevallen wel een weg
ter opklaring te vinden. De ridderorde
die u werd toegekend was ten volle
verdiénd. Daarvan wil spr. gaarne ge
tuigen uit de 20 jaar dat hij van de
475 jaar met hem samenwerkte. Uw
bekwaamheid en welwillendheid was
oorzaak dat ik indertijd als jong amb
tenaar en later als jong secretaris mijn
functie -durfde aanvaarden. Uw advie
zen waren altijd even helder, en ik
hoop dan ook, dat ge, zij het niet als
chef van de rekenkamer, ons zco noo
dig toch nog ter zijde zult willen
staan.
Moge u verder een gelukkige le
vensavond zijn weggelegd, en zij onze
vriendschap u een aangename herin
nering, terwijl wij ons omgekeerd in
de uwe gaarne aanbevelen. (Applaus).
Hierna richtte namens de ambtena
ren de heer A. A. Wijnnobel het woo: d
tot den heer Bouma Nieuwenhuis.
Zoo is dan het oogenblik aangebro
ken, aldus spr. waarop gij uw werk
kring, dien gij bijna 47 jaren met zoo
veel liefde en toewijding ó- A' vc.vuk1
gaat verlaten
ik. weet, dat u gaarne de lialve eeuw
zou hebben volgemaakt en dat alleen
de helaas minder gunstige toestand
van uw oogen de reden van uw ont
slagaanvrage is geweest.
Het valt u niet gemakkelijk uw werk
dat zoo geheel uw denken in beslag
nam, te moeten neerleggen; u en uw
werk waren éen.
Toen u 1 Augustus 1878 als jong
ambtenaar uw loopbaan alhier aam
ving, hebt u vermoedelijk niet gedacht
hier uw levenstaak te zullen vinden.
Aanvankelijk hebt u ook wel eens het
voornemen gehad, elders uw fortuin to
zoeken. Doch Leiden, met haar oude
en hAFi vele historische
gebouwen beviel u wel en toen ge u
bovendien nog met een Leidsch meisje
verloofde, werd aan heengaan niet
meer gedacht.
Na eerst op de afdeeling Algemeens
Zaken te zijn werkzaapi geweest, werd
u, toen in 1892 de heer Kokxhoorn tot
gemeente-ontvanger werd benoemd, in
zijn plaats Chef van de Financieele
afdeeling.
Begunstigd met aen scherp verstand
en met een goed geheugen, met groo-
ten ijver bezield, hebt u gedurende een
lange reeks van jaren uw beste krach
ten aan de gemeente gegeven. Wan
neer de oude eigendomskwesties te be
handelen waren, was u in uw element.
Oude akten, dispositieboeken en aller
lei andere oude registers werden dan
nageplozen en vergeleken en meerma
len gelukte het u een schijnbaar niet
te ontwarren kwestie tot klaarheid te
brengen. Maar niet alleen de eigendom
men en wat daarmede annex was, ook
het andere werk had steeds uw volle
belangstelling.
En het is dan ook niet te verwonde
ren, dat Burgemeester on Wethouders,
en vooral ook de heer Van Strijen, die
zoovele jaren dagelijks met u I aan
raking kwam, u, hoe gaarne z;j uwe
welverdiende rust ook gunnen, slechts
noode laten gaan.
Hoe uw persoon, uw werk door Burg.
en Weth. gewaardeerd wordt blijkt ten
duidelijkste uit de Koninklijke onder
scheiding, die u hedenmorgen is ten
deel gevallen.
Maar gij hebt u niet alleen een uit
stekend ambtenaar, gij hebt u ook een
uitstekend mensch getoond
De verhouding tusschen u en de
ambtenaren van de Rekenkamer is
steeds even prettig, even vriendschap
pelijk geweest. Een beroep op uw wel
willendheid was, wanneer de dienst
het toeliet, nimmer tevergeefs. Wij
leefden mee met u en uw gezin, onze
persoonlijke of huiselijke omstandighe
den hadden uw belangstelling.
Ook de andere ambtenaren ten Stad-
hpize, van de gemeentebedrijven enz.
hebben steeds de grootste medewer
king, de grootste welwillendheid van
u ondervonden. Ook van hunne hoog
achting, hunne vriendschap kunt u
verzekerd zijn. Toen het dan ook be
kend werd, dat het voornemen bestond
u bij gelegenheid van uw afscheid een
stoffelijk blijk van hoogachting en van
bijzondere toegenegenheid aan te bie
den, werd dit plan allerwege met de
meeste instemming ontvangen.
En voor mij is het een groot genoe
gen en een groote eer dat de aanbie
ding van dit huldeblijk aan mij is op
gedragen.
Hierna werd den heer Bouma Nieu
wenhuis door spreker, namens de amb
tenaren, aangeboden een exemplaar
van het welbekende werk van9Frans
van Mieris „Beschrijving der stad Lei!
den 1762" en een pracht gravure.
(Applaus).
De heer J. P. A. Koste r, zich bij
de woorden van den heer Wijnnobel
aansluitende, acht zich gelukkig het
bijzonder verband met de afdeeling
Financiën naar voren te kunnen bron
gen. Het is niet gemakkelijk, aldus spl
een ambtenaar als u te vervangen. Gi.i
waart zoo'n onmisbare schakel in
onze afdeeling. Spr. besluit met den
wensch dat in moeilijke gevallen niet
tevergeefs een beroep zal worden ge
daan op den heer B. Nieuwenhuis.
Als oudste collega sprak na dezen
de heer Rosier, referendaris, die 4"
jaar met den scheidende heeft samen
gewerkt.
Spr. zal niet in herhalingen treden,
doch slechts in 't kort stilstaan bij do
groote werkkiach en wcrklun waai
van de heer B. N. altijd heeft blijk
gegeven, ovenals van zijn groote be
kv.aairlieid, al liep hij daa.meo li\v
wei'Kkring verlaat, maar er is nu een
maal een tijd van gaan. In zeer har
telijke bewoordingen dankt spr. dan
voor de samenwerking, gedurende 45
jaar ondervonden. In al dien tijd heb
ben we, zegt spr. geen onvriendelijk
woord gewisseld. Het afscheid zal u
leed doen, maar, zie dan even terug
op die 47® jaren en groote dankbaar
heid zal u vervullen jegens God, die
u steeds de noodige krachten gaf om
te dienen de belangen van onze goede
stad. Ook jegens u past dankbaarheid
die is ook getoond, door de regeering,
door B. en W. en ook door de amb
tenaren. Wat de eervolle onderschei
ding van H. M. de Koningin betreft,
die heeft hier nog meer heteekenis,
waar het voor de eerste maal is, dat
een secretarie-ambtenaar zulks te
beurt valt. Van harte, zegt spr. ver
heug ik mij in die onderscheiding,
zij is geheel verdiend. Wij zullen u
altijd blijven waardeeren. (Applaus).
Geroerd dankte hierna de heer B o u
ma Nieuwenhuis voor de tot
hem gerichte woorden, Gij kunt be
grijpen, zei hij, hoe ik tegen dezen
dag heb opgezien, waar ik moet gaan
scheiden van dit oude gebouw waarin
ik zooveel dagen heb doorgebracht en
waaraan zooveel herinneringen zijn
verbonden; waar ieder vertrek mij
spreekt van de menschen die er heb
ben gewerkt, van wie er velen reeds
zijn heengegaan. Gewerkt aan een ar
beid die mij lief was, en mijn gansche
hart had. Dankbaarheid vervult spr.
wanneer hij denkt aan de aangename
samenwerking gedurende al die jaren,
en ook voor wat deze dag bracht. En
dan wil spr. allereerst H. M. de Ko
ningin danken voor Haar hooge on
derscheiding, het college van B. en
W. en den secretaris. Het werken on
der u was mij een lust, zegt spr. Alle
ambtenaren dankt spr. voor de pretr
tige samenwerking. Gaarne zal hij,
waar mogelijk met zijn raad dienen.
Ook den heer Rosier wil spr. hartelijk
danken, en ten slotte allen ook voor
hun geschenken, -die spr. op hoogen
prijs stelt en gaarne aanvaardt. Mo
gen wij allen gelukkige jaren tege
moet gaan. (Applaus).
De heer Bouma Nieuwenhuis werd
hierna van alle zijden de hand ge
drukt waarna de eerewijn rondging
en de plechtigheid een einde nam.
Ecll. Maatschappij van Landbouw.
In de koepelzaal van „den Burcht'
vergaderde gisteravond de afdeeling
Leiden van de Holl. Mij. van Land
bouw, onder voorzitterschap van den
heer C. Bakker.
Mede in verband met de veeten
toonstelling te Rotterdam, bleken nog
al heel wat leden verhinderd te zijn.
De voorzitter verwelkomde de aan
wezigen en gaf daarna den secretaris,
den heer N. v. Oosterhout gele
genheid de notulen der vorige verga
dering te lezen, die daarop onder dank
werden vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken welke
hierna werden bekend gemaakt, was
een aanbieding om een Irzlng te laten
houden over de toekomst van den
landbouw in Zuid-Afrika, vanwege 'n
Engelsch genootschap.
Het bestuur zal deze aanbieding iri
herinnering houden. De lezing belooft
inderdaad heel interessant te zijn,
maar men diént eenigszins te kunnen
rekenen op een voldoende opkomst.
Vanuit de vergadering werd aange
voerd dat een dergelijke vergadering
wel kans van slagen zou hebben, war.
neer in breeden kring er de aandacht
op werd gevestigd, en de medewer
king van de pers werd gevraagd.
Algemeen werd er de wensclielijk-
heid van ingezien dat een lezing als
deze wordt gehouden om deskundige
voorlichting te kunnen geven bij emi
gratie, die bij de /kleiner wordende
bestaansmogelijkheid voor onze land
bouwers, door de toenemende bevol
king, mits onder zekere voorwaarden
dient te worden bevorderd. De aan
bieding spreekt van overleg met Dr.
v. Molhuysen, wiens meening hier
over zou zijn te hooren.
Ten slotte werd tct het laatste be
sloten en de lezing te laten doorgaan,
indien zij nog in de eerste helft van
Moi kan worden gehouden.
Ten tweede kwam in behandeling
een verzoek van de Leidsche geiten
fckvereen.'ging, waarvan de afdeeling
donatrice is, cm een subsidie, waarop
gunstig werd beschikt.
Naar aanleiding van een schrijven
n c'en Bond van Leidsche Industri
.erin aaromtrent in de fccsluursver
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 227» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage*
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland
De Haagsche rechtbank ontzegde de
vordering tegen den Staat inzake de
intrekking van art 40 Bezoldigings
besluit.
Wijziging der Inkomstenbelasting in
voorbereiding.
Buitenland.
Sociaaldemocraten en Centrum zijn
in beginsel tot overeenstemming ge-
komen inzake de herstemming voor
het presidentschap en zullen gezamen-
lijk de candidatnnr Mars steunen.
De Pruisische Landdag zal ingevol>
ge deze overeenkomst ontbonden wor
den.
Ongeluk met een militaire ponton
brug in de buurt van Delmold.
gadering reeds besprekingen zijn ge-
voerd deelt de voorzitter mede dat de
afdeeling zich heeft doen vertegen
woordigen op een conferentie, waar de
heer B. F. Krantz, lakenfabrikant een
gedocumenteerde lezing heeft gehou
den over de toenemende verzouting
van de boezemwateringen van Rijn-
iand.
Als resultaat hiervan is met het
hoofdbestuur in overleg getreden over
de mogelijkheid om een collectieve
actie op touw te zetten teneinde stap
pen te doen of te bevorderen die het I
kwaad van de verzouting zouden kun- I
nen keeren. Als een der eerst noodige
maatregelen werd indertijd genoemd j
de verbetering van de sluis te Gouda.
Waar nu echter van het hoofdbe-
stuur niets meer is gehoord, en de
verbetering van de Goudsche sluis
inmiddels reeds ter hand is genomen,
acht het bestuur het beter, voorloo-
pig deze zaak te laten rusten.
De vergadering ging hiermede ac-
coord.
Hierna bracht de secretaris-pen-
ningmeester het financieel jaarver-
slag uit, nadat door een commissie,
bestaande uit de heeren v. Zijverden,
v. d. Bijl cn Lijst de boeken waren
nagezien en accoord bevonden.
De rekening wees een totaal-ont
vangst van f 5G9.83 en een idem uit
gaaf van f 378.35 aan, zoodat gesloten
wordt met een batig saldo van f 131.48.
Den beheerder weid dank gebracht
voor zijn verdienstelijk beleid en dé
charge verleend.
Ten aanzien van de op 29 April te
's-Gravenliage te houden algemeene
vergadering wordt besloten den afge
vaardigde voor de bestuursverkiezing
vrij mandaat te verleenen. Met betrek
king tot het voorstel van het hoofd
bestuur om voor de benoeming van
een secretaris-penningmeester wegens
vertrek van den heer Oly het salaris
te betalen op f 3500 per jaar met 2x2
verhoogingen van f 150 wordt besloten
dit te steunen.
Een voorstel van de afdeeling Jirom-
menie om het jaarboekje af te schaf-
fen, zal niet worden gesteund.
Verder werd ten aanzien van den
beschrijvingsbrief voor de algemeene
vergadering nog medegedeeld, dat des
middags de heer Smeding een lezing
zal houden over de Economische he
teekenis voor ons Vaderland van de
drooglegging der Zuiderzee, waarbij
de Ministers, kamerleden en verdere
autoriteiten zullen worden uitgenoo-
digd. Alle leden worden opgewekt om
deze belangrijke vergadering te be
zoeken.
Bij stemming werd tot afgevaardigd
de benoemd de heer C. Bakker, en tot
plaatsvervanger de heer Jan de Graaf.
Naar aanleiding van een schrijven
van het Hoofdbestuur, dat hierover
rapport wil samenstellen, werd ver
volgens gelegenheid gegeven om grie
ven tegen de huidige vleeschkeurings-
wet te bespreken.
Gezien de geringe belangstelling voor
deze vergadering van de zijde der land
bouwers die er toch het meest me£
te maken hebben, en tevens met bet
oog op dé aanwezigheid van een vol
doend aantal centrale slachtplaatsen
in deze omgeving, werd geconcludeerd
dat het hier nogal schikt met bezwa
ren tegen de vleeschkeuringswet.
Gezien de geringe belangstelling
voor deze vergadering van de zijde
der landbouwers, die er toch het
meest mee te maken hebben, en te-
