CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Nummer
5e JAARGANG
NUMMER 147 f
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Vei kwartaal i 2.50
Vei week 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
EERSTE BLAD.
V Belastingverlaging.
Tegen het door de Regeering inge
diende wetsontwerp tot verlaging van
de Inkomstenbelasting zijn door ons
onlangs enkele bedenkingen geopperd.
Daarom willen wij hier ook laten
volgen wat de Standaard omtrent
dit onderwerp opmerkt:
„Wij geven toe, er zijn bezwaren.
Stond het geheel op zichzelf, dan
zou de vraag kunnen worden overwo
gen of zoodanige vergrooting van den
aftrek niet velen buiten de belasting
stelt,, die toch wel iets mochten bijdra
gen. Maar men denke hier aan de in
directe belastingen, die noodig waren
tot dekking van het tekort.
Het kan niet worden ontkend, dat
er moeilijkheden rijzen in verband
met de gemeentelijke belastingen,, die
in vele gemeenten thans door dei
rijksadministratie* worden geïnd. De
gemeenten moeten in vele gevallen bij
een lager inkomen beginnen aan te
slaan.
Deze mogelijkheid wordt natuurlijk
niet afgesneden en in verband hier
mee is de voorgestelde wijziging in
het forensenontwerp, waarhij de gele
genheid voor de gemeenten om, zelf
weder de inning der belastingen ter
Ihand te nemen, wordt verruimd, van
'beteekenis. Ook vergete men den
wensch. van vele Gemeentebesturen
(tot verhooging van den aftrek niet.
Lastiger is het geval met he^ school
geld, dat thans gekoppeld is aan de
inkomstenbelasting. In een enkel inge
zonden stuk werd onze aandacht op
dat feit gevestigd.
In de pers werd er op gewezen, dat
in een plattelandsgemeente menschen
met 3000 gulden inkomen nogal iets
beteekenen. Hebben zij een flink gezin,
dan vallen zij buiten de inkomstenbe
lasting en behoeven dies ook geen
schoolgeld te betalen. Dit lijkt ons
geen gewenschte toestand-
Wij wijzen er echter op, dat de kop
peling van inkomstenbelasting aan
schoolgeld thans reeds ongewenschte
verhoudingen in het leven riep, die
tot zeer veel ergernis aanleiding ga
ven. De berichten in de bladen van
rijke hoeren, die hun kinderen per
auto naar de school brachten en vrij
waren van het betalen van schoolgeld,
terwijl een eenvoudige arbeider wel
schoolgeld moest betalen, waren niet
zeldzaam. Er is over deze zaak reeds
heel wat te doen geweest.
Men kan dus niet beweren, dat zulke
toestanden door het nieuwe voorstel
zouden worden geschapen. En als de
ongewenschte verhouding breedere af
meting mocht aannemen, dan zal dit
o.i. juist aanleiding zijn de vraag ern
stig te overwegen, of men inzake 'de
schoolgeld-heffing niet een anderen
weg moet inslaan. Maakt men den
band, die tot ongerijmde toestanden
leidde, los, dan vervalt tegelijk dit be
zwaar tegen het thans gedane voorstel.
Het -komt ons voor, dat deze zaak
dus het oordeel over het .voorstel niet
mag beheerschen."
De bezwaren die zich in verband
met de schoolgeldheffing voordoen
schijnen ons van ondergeschikt be
lang, daar het o.i. in elk gaval nood
zakelijk zal zijn dat aan de ongerijmde
toestanden op dit gebied een einde
wordt gemaakt.
Maar het blijft ons vooralsnog onge-
wenseht schijnen dat door de voorge
stelde wijziging een zoo belangrijk deel
I van de bevolking buiten de belasting
wordt gesteld,
j Het is wel waai* dat deze personèn
in de indirecte heffingen hun aandeel
bijdragen, maar voor hun besef is het
toch zoo, dat zij van den gewonen be
lastingplicht zijn vrijgesteld.
En dit schijnt ons uit opvoedkundig
oogpunt niet juist gezien.
Van veel meer beteekenis zijn de
moeilijkheden die zich voor de gemeen
ten zullen voordoen.
Bij vele Gemeentebesturen bestaat
inderdaad de wensch den aftrek voor
noodzakelijk levensonderhoud belang
rijk te verhoogen.
En op zichzelf is dat een zeer ver
klaarbare wensch.
De moeilijkheid is echter dat aan de
ren wensch niet kan worden voldaan'
zonder de gemeentefinanciën hopeloos
te desorganiseeren.
Vele gemeenten kunnen de bijdra
gen uit dezen hoofde nu eenmaal niet
missen.
Hoe wenschelijk verhooging van
het niet belastbare bedrag vaak ook
mag zijn, de m og e 1 ij khe id om de
zen wensch te vervullen ontbreekt.
En aan besluiten in dezen geest is
dan ook meermalen goedkeuring ont
houden.
Gaat nu echter het Rijk in deze
lichting voor, dan zal niet alleen de
lust om hierin te volgen toenemen,
maar dan zal het ook moeilijker wor
den dergelijke voorstellen af te wijzen.
En dan komen de. gemeenten in last.
Want zij hebben niet evenals het
Rijk een equivalent in de indirecte
belastingen.
ONS FEUILLETON.
In dit nummer beginnen wij de
plaatsing van een nieuw feuilleton,
een spannend verhaal uit het Verre
Westen, dat tevens een kijk geeft op
het leven van fortuinzoekers en uit-
gestootenen in deze afgelegen streken.
STADSNIEUWS.
Ghr. Hist. Unie.
Onder leiding van den plaatsV. vöorz.
den heer W. v. d'. Akker uit Katwijk aan
Zee, hield de Kamerkring Leiden op Za
terdag j.l. in het Nut te Leiden zijn jaar
vergadering.
Smartelijk' miste men zijn' voorzitter, mr.
J, Schokking, wiens langdurige ziekte aan
leiding was, hem in den gebed© te her
denken. Men deed de gewone jaarlijksche
punten der agenda af, waarvan hier
slechts aangestipt wordt, dat de heeren
Van Boeijen uit Voorburg en Van Wil-
lemswaard uit Schoonhoven met nagenoeg
algemeene stemmen werden herkozen als
leden van het bestuur.
Met overgroote meerderheid besloot de
vergadering de Utrechtsche motie inzake
de Plaatselijke Keuze en gericht tegen de
vijf leden der Eerste Kamer aan te ne
men. De overige tijd werd besteed aan de
voorbereiding der verkiezingen.
Ofschoon er openhartig critiek werd
uitgebracht over den gang van zaken in
de laatste periode, kenmerkte zich de
vergadering door een aangenamen geest.
(Nederl.)
Jubileum.
Den 24sten April a.s. zal het 25 jaren
geleden zijn dat de heei* M. v. Nieuw-
kerk bij de H. IJ. S. M. in dienst trad.
De jubilaris is thans stations-beambte
bij de Ned. Spoorwegen. i .-j A
Ambtsjubileum.
Onder zeer veel belangstelling Heeft
Zondag de bekende pater A. J. M. v d
Donk alhier zijn zilveren priesterfeest
gevierd.
Een nieuv/ Klooster?
De „Leidsche Courant" meldde giste
ren dat door de orde der Kruisheeren
een groot terrein is aangekocht langs
den Vrouwenweg onder Zoeterwoude,
aan den hoek van de Meerburgerwe
tering tegenover de plaats Cronesteyn,
dat bestemd zou zijn voor den bouw
van een klooster en een kerk.
De beer Ir. C. G. Driessen, inge
nieur bij de Stedelijke fabrieken yoor
Gas en Electriciteit komt als nummer
éen voor op de voordracht voor de be
noeming van een direceur van het ge
meentelijk gas- en waterbedrijf te
Maastricht, door B. en W. dier ge
meente opgemaakt.
Naar gemeld wordt, komt onze
jeugdige stadgenoot, de heer Jan Veer
man, leerling van den kunstschilder
L. v. d. Vlist, in aanmerking voor het
Kon. Subsidie voor jonge kunstschil
ders.
Gisterenmorgen om kwart over.
elf moest de politie tusschenbeide ko
men in een minnetwist tusschen den
20-jarigen N. M. en zijn 24-jarigen con
current A. v. d. B. waarbij de laatste
en bloedende wond boven het oog be
kwam, waarschijnlijk toegebracht met
een hard voorwerp. De wond werd in
het politieposthuis' aan de Haven ver
zorgd.
Op dtn hoek Breestraat—Kort
Rapenburg werd gistermorgen om
kwart voor tien de boomkweeker C. de
B. uit Alphen a. d. Rijn, terwijl hij
eenige boompjes op zijn fiets meevoer
de aangereden door een uit 't Noord
einde komenden auto, die bestuurd
werd door G. V. uit Schiedam. De
wielrijder bekwam zelf geen letsel,
maar zijn rijwiel werd sreheel vernield.
De schuld lag bij hemzelf, daar hij
in weerwil van het stop-sein van den
verkeersagent, dat hij) duidelijk gezien
had, nog wel meende te kunnen door
rijden. 1 1
- In de fabriek van 'de N.V. Stoom
spinnerijen Nico Hoos aan de Zijl on
der Leiderdorp Had gistermorgen de
15-jarige W. B. uit d$ Gasstraat Het
ongeluk uit te glijden, als gevolg waar
van hij zich' ernsig bezeerde. Daar
geen geneeskundige hulp in de buurt
te krijgen was, werd de Eerste Hulp
dienst uit de stad ontboden, die een be
klemde breuk bij den jongen consta
teerde, en hem per politie-brancard
deed overbrengen naar het Acad. Zie
kenhuis.
Bij een bouwwerk' in de Hansen
straat waren gistermorgen eenige op
geschoten jongens bezig werklui tepla
gen, wat een der arbeiders, B., aan
leiding gaf om een der belhamels met
een steen te gooien, die ongelukkiger
wijze juist het onschuldige hoofd tref
fen moest van den 3-jarigen Nicolaas
de V., een knaapje van een der omwo
nenden, dat een en ander stond af te
kijken. Het kind werd nogal ernstig
gewond en moest ten ziekenhuize di
rect onder geneeskundige behandeling
worden gesteld, nadat door B. zelf een
noodverband was gelegd.
Schaken.
Competitie Ned. Schaakbond, 'district Z.
Holland, 3e kl. groep A.
De twee afgebroken partijen uit den
wedstrijd VoorschotenLeiderdorp zijn
door den arbiter beslist, de eene partij
werd voor Voorschoten (A. v. Meenis-)
de andere voor Leiderdorp (F. de Bruin)
gewonnen verklaard. De einduitslag blijft
daardoor gelijk spel (55).
De stand in deze groep is nu als volgt:
Leidèch Schaakgen. II: ge?p. 4, gew.
2, gel. 2, verl. o. Aant. p. voor 211/2',
tegen 18Vb, totaal 6.
Resid. Schajakcl. IIIgesp. 2, gew. 1,
gel. 1, verl. o. Aant. p. 12V21 voor, tegen
71/2 p. Totaal 3.
L'. Volksschaakclub: gesp. 3, gew. 1,
gel. 1, verl. 1. Aantal p. 13 voor, tegen
17 p. Totaal 3.
Voorschotensch'e Schaak'v.gesp. 2, gew
o, gel. 1, verl. 1. Aantal p. 9V2. voor, tegen
101/2. Totaal 1.
Leiderdorpsche Schaakv.gesp. 3, 'gew.
o, gel. 1, verl. 2. Aantal p. 13V2 voor, tel
gen 161/2. Totaal 1.
Thans resten in deze groep no!g drie
wedstrijden.
Vermoedelijk 2 April te Leiden: Resid.
Schaakcl. IIILeiderd. Schaakv. Op 6
April te Leiden: Voorsch. Schaak'ver.
L. Volksschaakclub en op 9 of 16 April
in Den Haag Voorsch. Schaak'vereen.
Res. Schaakclub III.
BINNENLAND.
Geref. Vereen, voor Drankbestrijding.
Zaterdagmiddag j.l'. hield de Prov.
Z. H. Bond van de Geref. Vereen,
voor Drankbestr. zijn ,4e jaar verg. te
Rotterdam.
De voorzitter, de heer W, C. F.
Scheps, opende de verg. op de gebrui
kelijke wijze en sprak in zijn openings
woord over den groei der beweging
in den laatsten tijd en de belang
stelling voor de goede zaak tot in 's
lands vergaderzaal toe, al was er ook:
veel' teleurstelling en tegenwerking,
niet 't minst van hen, die ons be
hoorden te steunen.
iUit het jaarverslag bleek een kleine
achteruitgang in ledental, maar ook
dat er goede arbeid verricht was. Het
'toestuur stelde voor, ditmaal niet mee
te doen met Blauwe iWeekbetoogingen
v.n. om financieele redenen, waar 't
houden van betoogingen voor onze
menschen toch niet 't meeste succes
oplevert. Bovendien schijnt het voor
sommige sprekers zeer moeilijk neu
traal te blijven. De Bond zal lie
ver spreekbeurten financieel voor zijn
rekening nemen, al' blijft iedere af-
deeling vrij naar omstandigheden te
handelen. In de twee vacatures voor be
stuurslid werden gekozen ds. Mak van
den Briel' en G. Dom van Vlaardin-
gen.
Van de afd. Vlaardingen waren een
5-tal' voorstellen ingekomen. Het eer
ste om op de a.s. Generale Synode
der Geref. Kerken de aandacht op
onze zaak gevestigd te zien werd
aangenomen.
Het tweede aan predikanten me
dewerking te vragen aan het be
stuur teruggezonden ter wijziging.
Het derde instellen van een pers
commissie, verworpen, omdat "t be
stuur deze zaak zelf ter hand heeft
en dit voorstel extra kosten meebrengt
Het vierde verzoek aan Chr. Be
sturenbonden voor hen te mogen spro
ken aangenomen.
Het vijfde Radio-programma-rede
aangenomen en in hoofdzaak reeds
financieel' geregeld.
Ds. van Herksen van Hillegom
'sprak een opwekkend woord. j
Den spreker werd dank gezegd
voor zijn krachtig woord.
De vergadering werd daarna met
'dankzegging gesloten.
Opheffing Raad van Arbeid Guoda.
Verschenen is het K. B. van 11 Maart
1925 S No. 73 houdende opheffing met
ingang van 1 April a.s. van den Raad
van Arbeid te Gouda.
Van de tot het gebied van dezen
Raad behoorende gemeenten gaan over
naar den Raad van Arbeid te Leiden
Benthuizen, Bleiswijk, Bodegraven,
Boskoop, Moer-Kapelle, Zegwaard, Ze
venhuizen en Zoetermeer.
Voorts gaan er 3 gemeenten over
naar den Raad van Arbeid te Rotter
dam en 6 gemeenten naar die te Dor
drecht, Gouda en de rest van het ge
bied zijn ondergebracht bij den Raad
van Arbeid te Utrecht, welke Raad te
Gouda ten behoeve van het publiek
een bijkantoor zal openen.
De strijd om den Zomertijd.
Naar wij vernemen heeft het Hoofd
bestuur der Nederlandsche afdeeling
van den Joodsch-orthodoxen Wereld
bond „Agoedas Jisroëil" zich gewend
met een adres tot de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, waarin op grond
van de groote religieuse bezwaren voor
de handeldrijvenden en neringdoen
den, aan den zomertijd verbonden met
klem er op wordt aangedrongen het
Regeeringsvoorstel tot afschaffing van
den zomertijd mede op deze gronden
te willen aannemen.
Het Verbond van Nederlandsche Fa
brikanten Vereenigingen heeft een
adres gericht aan de Eerste Kamer,
waarin wordt aangedrongen op het*
behoud van den Zomertijd.
Als bijzondere voordeelen, die de
Zomertijd voor de industrie mede
brengt, worden genoemd betere hoeda
nigheid der productie bij daglicht dan
bij kunstlicht, speciaal in textiel- en
kleedingbedr ij ven. Winst van een koel
morgenuur tegenover een warm mid
daguur in de werkplaats, in het bijzon
der voor de levensmiddelen-industrie.
Belangrijke besparing op kosten elec-
trische stroom, zoowel door minder
gebruik van licht als door langer ge
legenheid om van de goedkooper dag
tarieven voor kracht te profiteeren
door later intreden van de z.g. „sper-
uren."
Ten slotte wijst het Verhond op de
voordeelen die de, lange avonden voor
de arbeiders en kantoorpersoneel me
debrengen.
Nederlandsch fabrikaat.
In de Maart aflevering van het tijd
schrift der Vereeniging „Nederlandsch
Fabrikaat" treffen wij o.a. aan::
Een uitvoerige opgave van hetgeen
de vereeniging in de laatste maand
deed, waaruit de lezer zich een helder
denkbeeld kan vormen omtrent de vee7-
zijdige werkzaamheden van de ver
eeniging. In het bijzonder trekt o.a. de
aandacht de mededeeling omtrent de
verspreiding op ruime schaal van een
biljet, waarin onze landgenooten wor
den opgewekt mede te werken ter ge
legenheid van het feit, dat tien jaren
geleden de Vereeniging werd opgericht
welk feit in de tweede helft van de
maand Mei zal worden herdacht, en
in dien tijd in het bijzonder hun aan
dacht te wijden aan het beginsel van
de vereeniging.
In de bijdrage „Verheugende ver
schijnselen" wordt uiteengezet, dat de
vooruitzichten betrekking hebbende op
ons economisch leven, gunstig kunnen
worden genoemd. Met verschillende
bewijzen wordt deze meening gestaafd.
„Vreedzame Land verovering" is de
titel van een belangwekkende uiteen
zetting omtrent de ontginning van de
Peel, waarbij verschillende afbeeldin
gen zijn opgenomen.
„De handel met het Buitenland in
1924" geeft een uitvoerig en gedocu
menteerd overzicht omtrent dit ont
werp. Aardig is een stukje, overgeno
men uit het Algemeen Weekblad „De
Middenstandsbond" waarin zeer gees
tig wordt gehekeld de wijze waarop
Engelsche kleermakers hier te lande
afzet voor hun fabrikaat zoeken.
Een nieuw model greppelploeg.
In het „Friesch Landbouwblad"
wordt melding gemaakt van een door
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22l/a cent
Ingezonden Me de deelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentien bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
JïJfBinnenland cr
Hef Brongebouw te Haarlem zal
waarschijnlijk worden ter beschikking
gesteld van de Vereen, van Bloembol-,
lencnltunr.
1
Het pas bijeengekomen Egyptisch 1
parlement opnieuw ontbonden.
Buitenland. S-
Eenige leden der Kaukasische regee
ring door een vliegongeluk om het le
ven gekomen.
De Dnitsch-nationalen hebben verze
kerd de buitenlandsche politiek van
Stresemann te blijven steunen.
Het einde der papiermarken in
Duitschland.
den heer O. H. Baar da, leeraar aan
de ambachtsschool te Harlingen, ge
construeerd nieuw model greppelploeg
een werktuig ten dienste dus van een
betere ontwatering van het land.
Door middel van een drietal messen
welke in en uit werk kumien wor
den gesteld of gewijzigd in diepgang
wordt het grondLchaam driehoekig
aangesneden en in de lengterichting
in tweeën gedeeld. Daardoor wordt
bereikt, dat de beide risters, nadat
de schaar van den grond ook aan
de onderzijde volledig heeft losge
maakt, den uitgesneden grond op vol
doenden afstand van de greppelkanten
neerleggen, zonder terugvallen. Het
achterstuk van de pleeg kan zoodanig
opgeheven worden, dat de schaar vrij
van den grond loopt, terwijl voorts
de diepgang van de schaar en de
onderlinge afstand der risters gere
geld kunnen worden.
De ploeg maakte op zwaren klei
grond een greppel die „af" was. De
benoodigde trekkracht (de bodem was
nat) was echter nogal aanzienlijk; drie
gekruiste Belgen hadden zwaar werk
te verrichten.
De prijs van het werktuig zal nog
al hoog worden, maar daar staat te
genover, dat het zich zeer goed leent
om door een combinatie van boeren
te worden aangekocht.
De zetel van de Alg. Ver. v. Bloem
bollencultuur te Haarlem?
In verband met een voorstel van B.
en W. van Haarlem aan den raad dier
gemeente om de overeenkomst, waar
bij 'de gronden in het Frederikspark
aan de Mij. tot exploitatie van Staal-
waterbronnen (Het Brongebouw) in
erfpacht zijn uitgegeven, als vervallen
te beschouwen, verneemt het Hbld.
dat, wanneer de overeenkomst vervalt,
hetgeen zoo goed als zeker is, het ge
bouw zeer waarschijnlijk zal worden
beschikbaar gesteld voor de Alg. Ver.
van Bloembollencultuur, die het dan
als vereenigingsgebouw zal inrichten.
BUITENLAND. j
HET EGYPTISCHE PARLEMENT.
De opening.
De Egyptische koning heeft giste
ren met de gebruikelijke plechtighe
den het parlement geopend.
Overal langs zijn weg werd de vorst
door de menigte geestdriftig toege
juicht.
Zagloel nam zijn plaats in de Ka
mer in te midden van een diepe stilte.
Ziwar Pacha las de troonrede voor;
hij werd herhaaldelijk toegejuicht. Hij
betuigde opnieuw het diepste leedwe
zen der regeering over den verfoei
lijken moord op den sirdar, en sprak
de hoop uit, dat de moordenaar spoe
dig zijn verdiende straf zou ontvangen*
De relaties met Engeland, welke
door deze misdaad hadden geleden,
begonnen weer normaal, vriendschap
pelijk en welwillend te worden, zeroé
hij.
Daarop zette Ziwar Pacha het r«K
geeringsprogram uiteen.
De vergadering werd besloten njef
een driewerf gejuich voor den koning.
Er hadden geen incidenten plaats-
Ontbinding.
De vregere premier Zagloel Padia
werd met 125 tegen 85 stemmen tot
president van de Egyptische Kamers
gekozen.
Zagloel zelf heeft in een rede, waar
in hij het presidentschap aanvaardde,
den nadruk gelegd, op de onpartij;
