AB ONNEMENTSPRIJS
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
53 JAARGANG
DONDERDAG 19 MAART 1925
NUMMER 1467
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
(Per kwartaal n i 2.50
[Per week i 0.19
[Franco per post per kwartaal 2.90
BUREAUHooigracht 35 - Leiden Z
TeL 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22cent
Ingezonden Mededeelingen, dnbbel tarief.;
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
ue Rijksmiddelen.
De maandstaat van de Rijksmidde
len maakt, wanneer we hem vergelij
ken met die van de vorige maand en
van Februari 1924 nu niet bepaald een
gunstigen indruk.
Was het vorig jaar de opbrengst
133878.107, in de pas verloopen maand
werd ontvangen f 33.310290., Dit resul
taat kon echter slechts worden bereikt
doordat de rijwielbelasting een bate
gaf van f300.999 en de accijns op bier
tengevolge van de verbooging van dit
recht een .meerdere bate van f298000.
Bovendien gaf de afgeloopen maand
een meerdere opbrengst aan successie
rechten van bijna negen ton.
Trekt men deze bedragen van de
ontvangsten af, dan blijkt, dat we in
vergelijking met bet vorig jaar ruim
2 millioen zijn achteruitgegaan.
Daarbij komt dan nog, dat algemeen
verwacht was, dat de invoerrechten
in verband met de in uitzicht gestel
de verbooging van het tarief sterk
zouden stijgen. Regel is toch, dat een
ieder zich tracht te dekken voor de
bui losbreekt, wat dan een tijdelijk
sterk vermeerderden invoer tengevol
ge beeft. Uit den middelenstaat blijkt
daarvan echter niets.
Nu moet men, evenals met alle cij-
I fers, ook met deze cijfers voorzichtig
zijn en daaraan geen al te voorbarige
1 conclusies verbinden.
Zoo is b.v. al dadelijk van invloed
dat de maand Februari dit jaar 28
j dagen telde, en het vorig jaar 29,
1 waardoor de ontvangsten uiteraard
een weinig zijn gedrukt.
Bovendien blijkt uit de specificatie
van de opbrengst der Inkomstenbelas
ting dat de mindere ontvangst een
gevolg is van bet feit dat nu minder
aan achterstand ontvangen werd dan
een jaar geleden. Wordt dat in het
oog gehouden, dan kan zells worden
was een sterk vermeerderde ont-
Merkwaardig is bet verschijnsel dat
de accijns op het gedistilleerd te zien
geeft.
Enkele jaren geleden is deze belas
ting verdubbeld, zoodat er alle reden
was een sterk vermeerderde ont
vangst te verwachten. Uit de cijfers
blijkt echter bet tegendeel. De op
brengst is niet vermeerderd, maar ver
minderd.
Dit zou een zeer verblijdend ver
schijnsel zijn, indien dit een gevolg
was van bet sterk verminderd drank
gebruik. En nu is dat ongetwijfeld
ook wel van invloed geweest. Maar-
voor een deel is de verminderde op
brengst ook een gevolg van den clan-
destienen invoer die door de booge
rechten veel meer loonend is gemaakt
i en van de geheime branderijen, die
telkens weer gesignaleerd worden.
Over 't geheel maakt de middelen-
staat, vooral als we hem vergelijken
met de raming over 1925 geen al te
pessimistischen indruk.
Er is reden tot tevredenheid.
Maar waakzaamheid blijft geboden.
Bezuiniging blijft eisch.
Noodzakelijk blijft een Minister van
Financiën, die de touwtjes in banden
weet te houden en die de uitgaven
binnen zekere grenzen weet terug te
brengen.
STADSNIEUWS.
Het zwemonderricht op do lagere
scholen.
Door het Bestuur der Leidsche Zwem'
Club is wederom aan B. en W. een ver
zoek! gericht, een proef te nemen met
het zwemonderricht op de lagere scholen,.
Op eenzelfde verzoek, verleden jaar ge
daan, ontving het L.Z.C.-bestuur een af
wijzend antwoord, waarin echter B. en
W. verklaarden overtuigd te zijn van het
nut van het zwemonderricht.
Het L.Z.C.-bestuur vond hierin aanlei
ding, op deze zaak terug te komen en
gaf de door haar ingestelde commissie,
(bestaande uit technici op het gebied van
Lichamelijke Opvoeding, "Onderwijs en
Zwemmen) opdracht de zaak opnieuw in
studie te nemen. Deze commissie heeft
toen alle bezwaren, welke verleden jaar
tegen het schoolzwemmen ingebracht wer
den, nagegaan.
Zij ging hierbij uit van het standpunt,
dat:
ie. Het zwemonderricht op de scholen
voor de Gemeente geen meerdere uit
gaven met zich zou brengen;
2e. Het zwemonderricht niet storend
mocht werken op den gang van het on
derwijs.
Aan de hand van deze twee stellingen
heeft de commissie een uitvoerig rapport
samengesteld, waarin zij tot de conclusie
kwam, dat deze bezwaren óf niet beston
den, óf zeer gemakkelijk te ondervangen
zouden zijn.
De commissie gaf tenslotte het advies
nogmaals aan B. en W. te verzoeken een
proef te willen nemen met het school
zwemmen voor leerlingen der zesde klas
se van een 5- of 6-tal lagere scholen.
De Commissie heeft echter tegelijkertijd
onderzocht of, wat waarschijnlijk zal ge
beuren, indien de proef slaagt, het moge
lijk is aan alle leerlingen der lagere scho-
ien zwemonderricht te laten geven, waar
bij zij uitgaat van de uren, waarin de leer
lingen thans gaan baden, hoewel zij1 de
tiogelijkheid openlaat het zwemonder
richt te geven op de uren, uitgetrokken
voor het vak' Lichamelijke Opvoeding,
(zooals b.v. gebeurt op de eerste Leid
sche Schoolvereeniging).
De commissie heeft in haar rapport een
voorbeeld van rooster gevoegd, waaruit
blijkt, dat het zwemonderricht aan de leer
lingen van alle lagere scholen mogelijk
is.
Overeenkomstig het advies der Com
missie heeft het L.Z.C.-bestuur aan B.
en W'. het verzoek gericht; bij dit verzoek
is het rapport der Commissie gevoegd be
nevens een zeer gunstig rapport van den
Wethouder van Onderwijs van Haarlem,
inzake het schoolzwemmen aldaar.
Het L.Z.C.-bestuur hoopt, dat B. en W.
ditmaal aan het verzoek kunnen voldoen,
opdat hier ter stede in de toekomst geen
kind hetzij meisje of jongen zal
zijn ,die de zwemkunst niet machtig is.
Natuurhistorische lil'm.
Een stroom van menschen ging gis
terenavond „Rejo'-theater" binnen, maar
bemerkende, dat niet een der filmen van
liet gewone gehalte zou worden vertoond,
doch slechts een natuur-historische film
keerde de grootste helft weer terug; wij
vonden in de zaal een niet groot maar
uitgelezen gezelschap.
Toch was de film ieders belangstelling
\vaard. Of behoeven de moderne men
schen niet meer in bewondering te staan
voor de natuur, die in haar gene ei ge
nomen blijft „ein Reflex der Göttlichen
Vollkommenheiten"
Van de 12 nummers zullen wij enkele
van de belangwekkendste noemen, zooals
„de zangers der natuur". Niet alleen de
gevederde zangers, maar ook de sprink
hanen, de krekel en een buitenlandschen
„bóeren-nachtegaal". In het leven van
de mot zagen wij de metamorphose van
de rups door den poptoestand heen, tot
vlinder een van de meest zonderlinge
verschijnselen in de natuur, die zelf reeds
één groot wonder is.
„Het leven der bijen" was opgenomen
bij den bijen-vader Jan Luberti in Was
senaar. Dit is een teelt, die de belangstel
ling heeft, van groot tot klein. Het uit
komen der bijen, het zwermen, een prin-
^sessengevecht en de darrenmoord speelde
zich op de films af.
Een komisch nummer was het woedend
gespring van. dc kangoeroe's. In de niet-
genoemde filmen traden op Inktvisschen,
Giraf en Neushoorn, Emu en Casuaris,
enz.
Een mooi nummer >vas ook het ontlui
ken en sluiten der bloemen en het groeien
der vruchten in een versneld tempo voor
gesteld.
Tot lid der Ned. Natuurhistorische ver-
eeniging kan men zich opgeven bij' S.
Broekhuizen Jr., Hooge Rijndijk 67."
Leidsche Chr. Orauje-Vereeniging.
Op de j.l. gehouden jaarvergadering
dezer vereeniging werden reeds eenige
mededeelingen gedaan omtrent het voor
nemen, om op' 1 en 2 April een groot
nationaal folkloristisch filmwerk „Neer-
land's volksleven in den zomer" te doen
vertoonen, waarbij de heer J. D. v. d.
Ven een populair-wetenschappelijke voor
dracht houdt, met begeleiding van muziek,
gecomponeerd door Prof. Julius Röntgen,
op oude volks- en populaire wijzen.
Dit is iets zeer bijzonders. Deze film
wordt in geen bioscoop vertoond, alleen
voor vereenigingen en op speciale uic-
ncodiging, laatst voor autoriteiten in Den
Haag, voor den Gouverneur-Generaal van
West-Indië tijdens zijn verblijf in Arnhem,
voor de Chr. .Oranje-vereen, te Hilver
sum, enz.
Gezien het groote succes overal met
deze film behaald, besloot het bestuur
de vertooning te Leiden mogelijk te ma
ken., Met het oog echter op de groote
kosten, dienen de leden zich een kleine
opoffering te getroosten en zullen de
toegangskaarten voor de leden en hun
huisgenooten verkrijgbaar zijn voor 50 ets.
per stuk (belasting inbegrepen). Dit is
zeer goedkoop. In Baarn o.a. werden de
kaarten verkocht voor f 2,50.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
we naar de in dit no. voorkomende ad
vertentie.
De bijzondere leerstoel in de
Thomistische wijsbegeerte.
Zooals reeds medegedeeld, heeft de
Sint Radboud-Stichting bij K. Besluit
de bevoegdheid verkregen, om aan
de Rijks-universiteit alhier een bij zon
deren leerstoel te vestigen, opdat door
den daarvoor te benoemen hoogleeraar
onderwijs worde gegeven in de wijs
begeerte van den H. Thomas van
Aquino. (Thomistische Wijsbegeerte;
Naar verluidt, zal als zoodanig wor
den benoemd de Zeereerw. hooggel.
pater prof. Welschen O.P. die na den
dood van pater De Groot de Tho
mistische Wijsbegeerte doceert aan de
Amsterdamsche Universiteit, en aan
wien nu ook 't onderwijs in genoemd
vak te Leiden zou worden toever
trouwd.
'Aiam Den jxaagWasseiu. —Leiden.
De aanleg van de electrische iram Den
HaagWassenaarLeiden nadert thans
haar voltooiing. Toch zal, naar de N. R.
Ct. meldt, de iram zooals zich aanvanke
lijk liet aanzien, niet reeds in April in
exploitatie kunnen worden gebracht. De
reden hiervan is, dat de firma, die be
last was met de aflevering van het ma
teriaal voor den bovenbouw van de brug
hij het Haagse he Schouw, deze niet op
tijd heeft doen geschieden. Thans is
echter dit materiaal aangekomen, zooflat
aan cle voltooiing van de tramlijn niets
meer in den weg staat en de dag, waar
op de opening zal plaats hebben, spoe
dig definitief zal kunnen worden vast
gesteld.
Schaken.
Competitie Ned. Schaakbond, district
Z. Holland, 2e kl. groep A
Door de uitslagen Leidsch Schaakgen.
I—H. Arb. Sch. I 8—2 en D D ÏI—N. R.
Sch. II 6—4 is de stand in deze groep
thans de volgende:
gesp. gew. gel. verl. aantal punten Tot.
voor tegen
Disc. Disc II 5 5 o o 35 —15 10
L. Sch. I. 5 2 2 1 26 —24 6
N.- R. Sch. II 4 2 o 2 21 19 4
Res. Sch. I 3 o 2 1 12I/217Va! 2
Rott. Sch'. I 3 o 1 2 12 18 1
H. Ar. Sch'. I 4 o 1 3 131/2—-261/2 1
Het Haagsche D. D. II bezette alzoo
de eerste plaats met 10 punten en 5 ge
wonnen partijen. Thans resten nog de
wedstrijden H. Arb. Sch. I—Rott. Sch.
I (25 Maart te Rotterdam), Resid. Sch. I
R. R. Sch. II (6 April te Rotterdam)
en Resid. Sch. IRotterd. Sch. I (op een
nader tc bepalen datum in April tè Rot
terdam).
Op den hoek Hooge Woerd-Kraai-
erstraat had een aanrijding plaats tus-
schen twee auto's, resp. bestuurd door
H. en A., die beiden verzuimd hadden
signalen te geven.
Persoonlijke ongelukken hadden er niet
bij plaats en h$t materieel bekwam weinig
schade.
Gistermiddag heeft de brandweer
een schoorsteenbrandje gebluscht ten hui
ze van J. H. v. d. W. aan de Minnebroe
dersgracht. Geen schade.
De reiziger W. N. L. is gistermiddag
op de Hoogewoerd met zijn auto tegen
een voor de garage van den heer Stol-
linger staande auto aangereden bij het
uitwijken voor een wielrijdster.
In den stilsta anden auto werd de vooras
verbogen, en van L.'s auto het pantser
van den motor ingedrukt.
KAMERKIESKRING .LEIDEN" DER
A. R. PARTIJ.
Gisteren vergaderden in „Pulcliri
Studio" te Den Haag de Kamerkies
kring „Leiden."
Bij verhindering van den voorzitter,
den heer W. Warnaar, berustte de leb
ding bij d. heer D. P. v. Muylwijk, die
de vergadering opende met het laten
zingen van Ps. 89:8, het lezen van een
gedeelte van Ps. 78 en gebed.
Onder luide instemming van de ver
gadering werd vastgesteld en besloten
telegrammen van hulde en heilwensch
te zenden aan Minister Colijn, en aan
den heer' Warnaar, die momenteel te
Ginneken verblijf houdt.
Het telegram aan Minister Colijn
luidde aldus:
„De Kamersectie „Leiden" der A.R.
Partij, in vergadering bijeen te 's-Gra-
venhage in Pulchri Studio, volkomen
vertrouwen stellend in uwe leiding,
waardeerend uw belangrijke werk-t
zaamheden voor Vaderland en Partij,
bidt Gods zegen af op uw persoon en'
werk."
Aan den heer Warnaar werd een
telegram verzonden van den volgen
den inhoud:
„De Kamersectie Leiden" d.er A. R.
Partij, in vergadering bijeen te 's-Gra-
venhage in Pulchri Studio, wehscht
u volkomen herstel en bidt Gods ze
gen af voor uw persoon en werk."
Van den heer Warnaar werd het
volgende antwoord terugontvangen:
„Hartelijk dank voor uw goede wen-
schen. Mijn bede dezen morgen was,
dat God uw vergadering mocht zege
nen tot Zijn eer, tot sterking van onze
A. R. Partij en dus tot zegen voor
Land en Volk."
Bericht van verhindering was inge
komen van de heeren v. Muyswinkel
(Bodegraven) Jongenburger (Gouda),
Eikerbout (Leiden), en van den heer
P. A. Colijn, burgemeester van Bos
koop.
De secretaris, de heer J. Karstens
las de notulen der vorige vergadering,
welke ongewijzigd werden goedge
keurd. Dezelfde maakte vervolgens
den uitslag bekend van ,de in beide
Kamerkieskringen gehouden stemmin
gen voor de candidatenlijsten der a.s.
Kamerverkiezingen reeds in ons blad
vermeld.)
Aan de orde kwam hierna de ver
kiezing van enkele bestuursleden, die
echter werd voorafgegaan door een
uitgebreide discussie naar aanleiding
van het feit dat ditmaal geen perso
nen uit de stad Gouda zelve op de can-
didatenlijst waren gesteld.
De heer J. P. Kol ij n (Gouda) vroeg
of het bestuur van meening was, dat
men het in Gouda „niet meer kon."
Nadat de voorzitter, de heer v. Muyl
wijk tevergeefs had getracht de lei
ding voor deze zaak in andere han-
den te doen overgaan, gaven de hee
ren Nieuwenhuysen en Ds. Broekstra
uiteenzetting van het standpunt dat
het bestuur te dezen meende te moe
ten innemen in verband met de te
Gouda hangende kwesties, waarmede
het bestuur zich niet kon en meende
niet te mogen inlaten. Een voorstel
van den heer Baart( Alphen a. den
Rijn) om met het standpunt van het
bestuur accoord te gaan, werd ten
slotte met groote meerderheid aange
nomen, nadat in uitzicht was gesteld,
dat bij de behandeling van de voor
stellen tot reglementswijziging gelegen
heid zou worden gegeven om aanvul
ling, gewenscht met Goudsche perso
nen mogelijk te maken.
Het concept- reglement werd hierna
artikelsgewijze behandeld.
De hierbij gehouden bespreking was
in hoofdzaak gewijd aan de ingeko
men voorstellen van Alphen a. d. Rijn,
Voorburg en het bestuursvoorstel ten
aanzien van artikel 3, dat de verkie
zing van bestuursleden van den Ka
merkieskring regelt.
FEUILLETON.
In 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
65) 1
Tevergeefs trachtte hij zich zijn klei
ne toespraak te herinneren, maar geen
lettergreep kwam hem in de gedach
ten; hij kon haar slechts aanstaren en
zich vermeien in haar schoonheid en
denken hoe vriendelijk de tijd haar
had behandeld, want zij was mooier,
dan toen hij haar den laatsten keer
zag. Gedurende de laatste drie jaren
was haar schoonheid tot rijpheid en
haar gestalte tot volle ontwikkeling
gekomen. Zij was de oude Floss, maar
mooier en bevalliger dan ooit.
Het scheen hem toe, alsof er minu
ten verliepen, maar in werkelijkheid
waren het slechts eenige seconden; en
terwijl hij zocht naar woorden om
iets te zeggen, gleed een glimlach
over Floss' gelaat en zeide zij
„Ik ben dikwijls benieuwd geweest,
of wij elkander niet eens zouden ont
moeten, want natuurlijk wist ik, dat
u in Londen waart."
„Ik heb sedert jaren naar u uitge
zien", zqide hij ronduit, „en had bijna
de hoop opgegeven u ooit teVug te
zullen zien."
„Hoe wist u, dat wij hier wonen?"
vroeg ze, met een lief blosje.
„Sugden vertelde het mij. Hij was
de uitgever, .zooals u misschien weet,
van „Het Nieuws van Deeping."
„O ja, ik herinner mij zijn naam
zeer goed."
„Ik wist niets, voör ik Sugden ver
leden zomer ontmoette, van ik be
doel, ik had nooit een van de Deepin-
ger couranten gelezen; en, natuurlijk
wist ik niet dat u ik bedoel, dat
ik niets gehoord van van wat er
gebeurd was, weet u."
Zij lachte over zijn verwarring en
bloosde.
„Ik ben blij, dat u alles weet", ant
woordde zij, „het ontheft mij van de
noodzakelijkheid van pijnlijke uitleg
gingen. Maar er bestaat daarom vol
strekt geen reden, waarom ik niet
volkomen oprecht tegen u zou zijn.
Ik heb mijn bevrijding aan u te dan
ken. en mijn oom en ik zullen u daar
altijd dankbaar voor blijven."
„De dokter maakt het goéd, hoop
ik?" stamelde hij.
„Hij is heel wel, hoewel hij dage
lijks zwakker wordt. Wilt u hem niet
eens komen opzoeken. Ik weet, dat hij
zeer verlaagt o te zien, en het zou
werkelijk een groote vriendelijkheid
van u zijn, als u hem een visite zoudt
wilien maken."
„Niets zou mij aangenamer zijn",
zeide hij vol vuur. „De waarheid is,
dat ik de laatste tien maanden altijd
op den uitkijk naar u ben geweest."
„Ik dacht, dat u ons anders liever
zoudt vermeden hebben," zeide zij,
zonder hem aan te zien. ,Oom en ik
hebben er beide veel verdriet over ge
had, dat we u zoo slecht behandeld
hebben."
„O, maar het gebeurde niet met op
zet, gij hadt bijna niet anders kunnen
handelen, dan u deedt. Maar laten
wij, als het u belieft, niet langer over
die zaak spreken; daarenboven vrees
ik, dat ik u onbehoorlijk lang op-
koud."
„O, volstrekt niet. De waarheid is,
dat ik jui.:t op weg was naar Denny
om uw nieuwe boek te koopen het
laatste exemplaar, dat ik had, gaf ik
weg."
„U heeft het dus gezien?"
„Ik kocht het den dag zelf, dat het
uitkwam, en ik las het eer ik naar
bed ging."
Hij wachtte, hopende, dat zij nog
iets meer zcu zeggen. Een wccid van
'cvf van haar lippen, kon hem schade
loosstellen voor al de onverschillig
heid van het gansche lezende publiek.
Maar zij voldeed niet aan zijn wensch.
„Mag ik u een exemplaar aanbie
den? Ik zal het mij tot een groote eer
rekenen."
„Het is heel vriendelijk van u."
„Volstrekt niet. Mag ik het u van
middag brengen? hoewel u mij nog
niet verteld hebt, waar u woont."
„O. wij hebben een heerlijk ouder-
weisch huis op Rustell Square", en
zij gaf hem het nummer.
„Hoe wonderlijk!" zeide hij. „Ik heb
kamers gehad op geen kwartier af-
stands van u, gedurende de laatste
drie jaar. Mag ik hier op u wachten
èn met u terug wandelen?"
„Er is niets om op te wachten" zei
de zij, met een lief lachje. „Het boek
was mijn eenige boodschap, en u heeft
mij die reis bespaard."
,Als wij dan eerst het park eens
rondwandelden", stelde hij voor. „Ik
vind het altijd zoo'n heerlijk groen
plekje zoo dicht bij de stad."
„En zoo stil en rustig", zeide zij.
,Ik ontdekte het eens toevallig."
„Het is een veel prettiger weg dan
de drukke straten. Maar hier is een
ledige bank in de schaduw. Als we
hier eens wat rustten als u ten
minste geen haast hebt om thuis te
komen."
,Ik heb niet de minste haast", zei
de zij oprecht. Zoo zaten zij naast el
kander neder en gedurende een half
uur spraken zij over alles, behalve
over het ééne onderwerp, dat hen het
naast aan het hart lag.
En toch had hij op 't oogenblik geen
verlangen zijn hartewensch uit te spre
ken. Hij had thans genoeg aan de j.
vreugde dicht bij Flos9 te zijn en te
luisteren naar de zachte, liefelijke mu
ziek harer stem.
Eindelijk stond Floss op en drentel- 'j
den zij langzaam naar Rustell Square. I
Bij de deur van „Newlands" zooals (j
Floss het huis schertsenderwijze noem
de, stak zij hem haar hand toe. „Wij
eten precies om zeven uur", zeide zij;
en als u vroeg weg moet om uw ar
tikel voor de courant te schrijven,
moeten wij ons natuurlijk onderwer
pen."
Douglas drukte zwijgend haar hand,
toen keerde hij om en snelde weg in
de richting zijner kamers. Hij wist
bijna niet of hij waakte of droomde.
De ontmoeting wa9 zoo plotseling en
onverwacht geweest, Floss was zeó
lief en vriendelijk.
(Wordt vervoledj.
