CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN advertentie-prijs
DINSDAG 17 MAART 1925
NUMMER T46e
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Gewone advertentiën per regel 221/* cent
Ingezonden Mededeelingen, dnbbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
H.H. ADVERTEERDERS
20 MAART '25
Opesiag Voorjaars-Seizoen
Beleefd verzoeken wij H. H.
Adverteerders, de Copie voor
hunne Advertentiën, tot plaatsing
in het blad van Vrijdag a.s., liefst
Donderdag te doen bezorgen,
aan ons Bureau, Hooigracht 35.
De Administratie.
V Kon het niet anders?
Glashelder heeft Minister Colijn in
de Eerste Kamer in het debat met den
heer Wibaut aangetoond, dat het niet
mogelijk was de begrooting sluitend
te maken zonder aan de salarissen te
raken en zonder nieuwe heffingen op
te leggen.
Een gedeelte van het klemmende be
toog, aan den indruk waarvan ook de
heer Wibaut zich niet kon ontworste
len, laten wij hier volgen:
Om het bewijs te leveren dat, al
ware 't tempo verlangzaamd, al ware
een tijdperk van 2-3 jaren genomen,
in stede van 1 jaar, ook dan nog de
genomen maatregelen niet achterwege
gelaten hadden kunnen worden, moet
ik, aldus de heer Colijn, den heer Wi
baut uitnoodigen er in te bewilligen,
dat ik hem bij de hand neem en hem
door de begrooting heenvoer, opdat
wij samen de begrooting eens gaan
analyseeren.
Ik begin dan met voorop te stellen,
dat aan de salarissen niet mocht wor
den geraakt; die salarisverlaging valt
af te keuren. Dat beteekent dus, dat
een bedrag van 210 millioen huiten de
bezuiniging moet gesteld worden. Ik
neem aan, dat de pensioenen en de
wachtgelden, die tot een gezamenlijk
bedrag van 55 millioen op de begroo
ting voorkomen, volgens den heer Wi
baut ook onaangeroerd moesten wor
den gelaten, omdat zij tot dezelfde ca
tegorie als de salarissen behooven. Dan
kom ik aan de uitgaven voor de soci
ale verzekering, die uitgetrokken zijn
tot een bedrag van 49 millioen. Ik heb
eenig vertrouwen, dat de heer Wibaut
van oordeel is ,dat ook die uitgaven
niet voor bezuiniging in aanmerking
komen. Ik voeg die dus bij de andere.
En hoewel ik nooit gelegenheid heb
gehad daarover met-den heer Wibaut
van gedachten te wisselen, neem ik
toch aan, op grond van wat ik in het
i algemeen van zijn zienswijze weet, dat
ook de post van 107 millioen ten be
hoeve van den dienst van de Nationale
Schuld naar zijn meening niet kan
worden verminderd.
Nu is er nog een andere post, en
daarvan ben ik niet zoo heel zeker,
al heb ik wel een vermóeden, en die
betreft de uitkeeringen aan de gemeen
ten, die tot een bedrag van 19 milli
oen op de begrooting voorkomt. Ik
heb niet gemerkt, dat de heer Wibaut
van oordeel is, dai deze post zou moe
ten worden verlaagd.
Dan is er nog een 2 millioen uitkee-
ring aan de kerkgenootschappen, en
ik meen, dat de heer Wibaut ook daar
aan niet zal willen tornen en evenmin
aan het bedrag, dat op de begrooting
voorkomt ten behoeve van de tekorten
in zake de exploitatie-verliezen van
den woningbouw, groot pl.m. 6 mil
lioen.
Als ik nu dit alles bij elkaar tel, kom
ik tot een rond bedrag van 450 mil
lioen, die dus buiten de bezuiniging
blijven. Indien wij op de salarissen
niet bezuinigd hadden, zou het cijfer
van uitgaven op de begrooting op het
oogenblik staan op rond. 650 millioen.
en dan zou er dus overblijven een be
drag van 200 millioen, waarop wij dan
moesten gaan bezuinigen. Nu is dat
bedrag intusschen ook weer te hoog,
want daaronder zitten allerlei uitga
ven, die gegrond zijn op wettelijke ver
plichtingen. Ik heb dat nu niet nage
gaan voor de heele begrooting, maar
op het Departement van Binnen^land-
sche Zaken is dat bedrag al ongeveer
7 millioen, evenals bij Waterstaat, dus
als men de heele begrooting eens ging
uitpluizen, zou men allicht komen op
ongeveer 25 millioen, waarop men ten
slotte ook niet zou kunnen bezuinigen.
Als object, waarop men kon bezui
nigen, blijft er dus rond 175 millioen
over. Daarop moest worden bezuinigd
een bedrag van 119 millioen; n.l. 138
millioen, verminderd met 19 millioen
meevallers, dié we hebben gehad door-,
dat we de middelen voor 1925 19 mil
lioen booger hebben kunnen ramen
dan voor 1924. Dat wil dus zeggen, dat
alle andere uitgaven van deh Staats
dienst, met inbegrip b.v. van alle wa
terstaatswerken, van alles wat we moe
ten doen voor onderhoud van wegen,
kanalen, dijken enz., kortom van alle
publieke werken, van opvoedings- en
gevangeniswezen enz., tezamen zou
den moeten worden teruggebracht van
175 millioen tot ongeveer 80 millioen.
Mag ik nu niet de vraag herbalen,
of er iemand is, die werkelijk in ge-
moede meent, dat zulks mogelijk zou
zijn geweest? Want alleen indien men
kan aantoonen, dat het mogelijk ware
geweest, beeft men aangetoond,, dat
men het bad kunnen doen zonder de
nieuwe heffingen op te leggen, die
door den beer Wibaut werden afge
keurd, en zonder de salarisverlaging.
Ik ben van oordeel, dat dat niet kon
Niet alleen omdat er niemand is ge
weest, die gezegd beeft boe het wel
kan, maar omdat het niet kan uit zich
zelf, omdat het niet kan in 2 jaren
noch in 3 jaren, omdat het eenvoudig
nooit zou kunnen."
Dit laatste is ten slotte van alle kan
ten toegegeven.
Er is in de Staten-Generaai niemand
opgestaan die een ander en '#3ter dek
kingsplan kon aangeven.
Het financieele beleid van Minister
Colijn bleek onaantastbaar.
Het kon inderdaad niet anders.
STADSNIEUWS.
Hoogheemraadschap Rijnland.
In verband met bet bericht in de
pers omtrent bet dezer dagen door de
vereenigde vergadering van bet hoog
heemraadschap van Rijnland genomen
besluit tot verbetering der waterinla-
ting en versterking der bemaling te
Gouda, deelt men ons bet volgende
mede:
De beteekenis van dit besluit is, dat
Rijnland volledige medewerking geeft
aan de provincie Zuid-Holland ter za
ke van baar plannen tot verbetering
van den scheepvaartweg Rotterdam
Gouda-Amsterdam. Wanneer die plan
nen tot uitvoering komen, zal Rijnland
op grond van het thans genomen be
sluit, overgaan tot bet door de provin
cie nieuw te graven verbindingskanaal
tusschen IJsel en Gouwe, buiten de be
bouwde kom der stad Gouda om. Het
nieuwe gemaal zal komen te staan op
de plaats, waar ook de nieuwe inlaat-
sluis is ontworpen.
Door bet stichten van dat nieuwe ge
maal zullen voortaan hooge Gouwe
standen kunnen worden voorkomen
en zal dientengevolge de schutsluis te
Gouwesluis kunnen verdwijnen, waar
mede de scheepvaart ten zeerste zal
zijn gebaat. Alleen een keersluis zal
te Gouwesluis worden gemaakt, maar
deze zal slechts in geval van calami
teit behoeven te worden gesloten. Met
bet bouwen van een nieuwe inlaat-
sluis wordt beoogd, de inlatingsmidde-
len van Rijnland aanmerkelijk te ver
sterken.
St. Radboudstichting.
In bet gisteren verschenen Staats
blad no. 54 is opgenomen een Kon. be
sluit van den 2den Maarrt 1925, tot
aanwijzing, overeenkomstig artikel 70
der Hooger Onderwijswet, van de Sint
Radboud-Stichtig, gevestigd te Utrecht
als bevoegd om bij de faculteit der
letteren en wijsbegeerte aan de Rijks
universiteit te Leiden een bijzonderen
leerstoel te vestigen.
Hildebrand-avond.
Wij vestigen de aandacht van onze
lezers op de in dit nr. voorkomende ad
vertentie van den „Hildebrand-avond".
Waar reeds meerdere malen Hilde-
brana-avonden in onze stad zijn gehou
den, die zoo uinemend geslaagd zijn,
kunnen wij om tweeërlei redenen onze
lezers opwekken vooral dezen avond bij
te wonen en dus nu al reeds 27 Maart
vrij t6 houden! Ie om het kunstgenot dat
deze avond zal verschaffen, omdat we
nog van vroeger weten, op welke uitne
mende wijze de bekende stukken uit de
Camera door deze dillettanten club zijn
opgevoerd, en lest best om het goede
doel dat deze avond beoogt, nl. het uit
zenden van zwakke kinderen naar C'nr.
gezondheids- en vacantiekoloniën!
Wij raden u aan, voorziet U tijdig van
plaatsbewijzen!
De Wethouder van Onderwijs zal
morgen (Woensdag)-middag geen spreek
uur houden.
W- F. v. \V. heeft gistermiddag
in een dronken bui een spiegelruit
vernield van D. in de Groenesteeg,
mitsgaders een spiraalveermatras. die
voor den winkel stond uitgestald.
Aangehouden is een gesignaleer
de, G. A. B. uit Amsterdam, die nog
13 dagen hechtenis moet ondergaan.
BINNENLAND.
De Koningin en de Prins te Genève.
Zondagochtend aldus wordt aan het
Hdbl. geseind, gingen de Koningin
en de Prins met hun gevolg bij ds.
Frank' Thomas in de Victoriahall ter
kerke.
Deze gevierde redenaar heeft de na
tionale kerk verlaten en preekt in deze
zeer mondaine concertzaal, daar hij
meent aldus publiek te bereiken, dat
geen kerken bezoekt.
De altijd actueele onderwerpen zijner
origineele predicaties worden steeds
tevoren aangekondigd. Ditmaal was
het „Het Koninkrijk Gods komt". Als
teeken daarvan ziet hij den Volken
bond. Sceptisch zijn omtrent Volken
bond noemt hij misdaad. Het Int.
Arbeidsbureau, dat het ideaal van 'den
God van den arbeid verwezenlijkt, het
Roode Kruis, de Y. M. O. A„ de toe
nadering der kerken, Ghandis idea
lisme, China's .Christianiseering door
generaal Feng, zijn teekenen van het
komend Godsrijk.
De predikant zinspeelde in harte
lijke woorden op de aanwezigheid der
Koningin.
Mile Sauvin bracht eenige liederen
ten gehoore.
De vorstelijke bezoekers hadden
plaats genomen temidden van het par
terrepubliek, zoodat zij aanvankelijk on
opgemerkt bleven, behalve voor de
talrijke leden der Hollandsche kolonie.
Na afloop van den dienst keerden
zij te voet door de besneeuwde straten
naar hun hotel terug, gevolgd door
een groote menigte onbescheidenen.
Daarop maakten Koningin en Prins,
ditmaal door niemand herkend, een
wandeling langs de kaden.
's Middags deed de Prins een auto
tocht met consul Van Notten, daarna
met de Koningin, 's Avonds dineerden
de gezant Doude van Troostwijk en
de consul bij het koninklijk echtpaar
in hun particuliere vertrekken van het
Hotel des Bergues.
Zaterdagmiddag had de Prins het
stadhuis bezocht ter raadpleging van
de archieven betrekkelijk het verblijf
alhier van zijn overgrootvader, die het
Geneefsch burgerrecht verwierf.
Na den autotocht door het kanton
maakten de Koningin en de Prins nog
een wandeling door de oude stad. be
zichtigden de kathedraal^ en winkel
den.
De Koningin en de Prins zijn Maan
dagmorgen elf uur uit Genève naar
;Sierre vertrokken.
Uit Genève wordt nog aan het Hdbl.
geseind
De Koningin en Prins Hendrik' wan
delden gistermorgen, al winkels kij
kende, naar het station, waar de con-
su) de heer Van Otten, ds. Frank
Thomas en zeer veel belangstellenden
zich voor het salonrijtuig verzameld
'hadden: De gezant Doude van Troost
wijk vergezelde de hooge gasten.
Bij het langzaam wegrijden van den
trein riep het wuivende publiek: „Vive
la Reine" en „Leve de Koningin
waarop de Koningin terugwuifde en de
Prins het raampje neerliet en eenige
woorden van "dank sprdk.
De Koningin heeft, door Kaar groo
ten eenvoud, zich hier groote popu
lariteit verworven. Zij heeft zich ook
zeer voldaan over het bezoek verklaard
Het incognito is ten strengste be
waard. Niet alleen werd het secre
tariaat van den Volkenbond niet be
zocht, ook niet door den Prins, op
wiens particulier bezoek half en halt
gerekend was, maar de Koningin
heeft zelfs niet de geringste aanra
king met wie dan ook uit Volken-
bondskringen gehad. Zij heeft hier
trouwens niemand ontvangen behalve
den gezant, den consul en den pre
dikant.
De vorstelijke gasten blijven tot Vrij
dag te Sierre ip. het hotel Chateau
Bellevue en vertrekken dan over Lau
sanne, Neuchatel en Bazel naar Ne
derland.
Het Zwitsersche telegraafagent-
schap meldt uk Bern, dat ons Ko
ninklijk echtpaar met gevolg te Sierre
is aangekomen.
De datum der verkiezingen.
Zooals men weet, zegt de M a a s b.
moet volgens wettelijk voorschrift de
verkiezing voor de Tweede Kamer
plaats hebben binnen 45 dagen na de
candidaatstelllng, welke aan d. datum
van 19 Mei is gebonden.
De uiterste datum voor de Kamer
verkiezing is dus 3 Juli.
In verband met de vele werkzaam
heden, welke tusschen candidaatstel-
ling en verkiezing moeten geschieden,
wordt de datum voor de verkiezingen
zoo laat mogelijk gesteld. Bovendien
wordt voor den verkiezingsdag de
voorkeur gegeven aan den Woensdag,
opdat met zoo weinig mogelijk hinder
voor het onderwijs gebruik kan wor
den gemaakt van schoollokalen als
stembureaux.
In verband met een en ander ligt
het, naar wij vernemen, in de bedoe
ling der Regeering den datum van de
verkiezingen te bepalen op Woensdag
i Juli.
De Kamerverkiezingen.
Naar de Ned. verneemt, hebben de
In de Christelijk Democratische Fede
ratie samenwerkende partijen op de
in te dienen candidatenlijst voor de
komende kamerverkiezingen als no.
één aangewezen, den heer A. P. Staal
man te Driebergen, oud-lid der Twee
de Kamer.
De overige plaatsen worden over de
verschillende partijen verdeeld, met
dien verstande dat no. 2 wordt aange
wezen door den Chr. Dem. Bond.
De „Nieuwe Platteland -
in een algemeene vergadering van den
Plattelandersbond met de heeren A.
Braat en A. van der Hoven de volgen
de personen zijn candidaat gesteld
voor het lidmaatschap van de Tweede
FEUILLETON.
In 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
63)
Zelfs zijn moeder merkte de veran
dering op, weinig als zij anders oog
had voor zulke dingen. De belangstel
ling van mevrouw Wybum in het le
ven en de wereld was bijna geheel uit
gestorven. Zij had niets meer overge
houden om voor te leven. Haar geloof
en hoop en eerzucht waren met één
enkelen slag vernietigd, en zij had de
kracht niet, zich bovende ramp te
verheffen. Douglas deed zijn best haar
op te wekken. Maar hij .wist niet, hoe
veel het oude voor haar was geweest;
.hoe trotsch zij er op was, de voor
vechtster te zijn van een nieuwe gods-
idien9tige beweging. Zoo wist hij odk
niet, hoe vreeselijk de slag was, die
haar getroffen had. Het scheen h,aar
voor 't oogenblik, dat alles vernietigd
was, en een tijdlang was zelfs God
slechts een naam voor haar.
Maar langzamerhand begon haar
geestkracht weer terug te keeren, en
zij begon alles in te zien met een hel
derheid, die haar ontbroken had in de
dagen van haar trots en voorspoed.
Maar het leven had niet langer eenige
aantrekkingskracht voor baar. Zij was
thans te oud om de fouten van vele
jaren te herstellen. Zij wilde van de
aarde verdwijnen en vergeten worden.
Op zekeren avond, terwijl zij Dou
glas gadesloeg, die hard zat te wer
ken, zeide zij, na een lang stilzwijgen:
„Gij schijnt hard te werken, mijn
jongen."
„Neen, niet hard, moeder. Het is een
arbeid der liefde."
„Is het voor de courant ,dat ge
schrijft?"
„Neen, moeder, ik schrijf een boek."
„Ach, jongen, dat probeert tegen
woordig bijna iedereen."
„En toch is er plaats voor nog een",
zeide hij lachend, „ten minste, dat
hoop ik."
„Maak er een goed boek van", zeide
zij. Wees niet cynisch en afbrekend,
en omdat ik dwaas ben geweest, laat
u dat niet bevooroordeeld maken."
„Ik zal mijn best doen, moeder."
„Als ik een boek kon schrijven",
ging zij voort, „dan zou het zijn over
„Dingen, die blijven." In het eerst
dacht ik, dat alles vernietig-d was;
'maar he>t is niet zoo, mijn jongen. Er
zijn eenige dingen, die vast staan als
een rots."
„Ik geloof u, moeder.*'
0„ Douglas,, ik heb u zoo verkeerd
beoordeeld en behandeld.
„Het heeft mij geen kwaad gedaan,
moeder."
„God, in Zijn goedhslid, maakt de
draden weder recht, die ik verward
heb. Wees altijd nederig en eenvoudig,
Douglas."
„De wijsheid komt" tot sommigen on
zer zeer laat. Ik dacht eenmaal, dat ik
alles wist, en dat al de anderen dwa
zen waren. Wij moeten zeer veel lee-
ren, mijn jongen, om in te zien, hoe
dwaas wij zijn. Denk vriendelijk over
mij, als ik heengegaan zal zijn.'
„U zult nog in vele jaren niet heen
gaan", zeide hij.
Zij glimlachte droevig, en antwoord
de toen, na een lang stilzwijgen: „Ik
nader mijn einde, jongen. Soms denk
ik, dat ik gaarne zou blijven leven,
om u lief te hebben; maar het is te
laat. Wat kunt gij geven om de liefde
eener oude vrouw? Toen gij een kind
waart en smachttet naar mijn liefde,
verhardde ik mijn hart tegen u, en
was ik bevreesd u eenige liefde te too-
nen, uit angst, dat God toornen zou.
En nu nu ach, dit is ook mijn
smart." En zij boog haar hoofd en
zweeg.
Gedurende de paar volgende weken
had Douglas het zoo druk, dat het hem
niet opviel, dat zijn moeder voortdu
rend zwakker werd. Zij leek ongeveer
hetzelfde als altijd, en daar zij niet
klaagde, dacht hij, dat zij zich wel
voelde.
Zijn boek vorderde langzaam, want
slechts nu en dan kon hij een uurtje
vinden om er aan te wijden. Toch
vorderde het, terwijl hij er steeds meer
belangstelling voor begon te voelen
en dat op zichzelf vond hij een zeer
goed teeken.
Tot dusver had hij nog niet ontdekt
waar Floss Gresham woonde. Het
adresboek hielp hem niet. Er waren
Upton's Greeham's zonder tal, en ze
allen op te zoeken om eindelijk de
goede te vinden, was een onbegonnen
werk. Hij moest een ontmoeting aan
het toeval overlaten. Groot als Londen
was, kwamen de menschen elkander
toch ieder oogenblik tegen, daar er
toch hoofdstraten waren, waar ieder
op zijn beurt al eens doorkwam.
Indien hij zijn oogen dus maar open
hield, zou hij haar te avond of te mor
gen wel eens tegenkomen, dacht hij.
En toch gebeurde dit niet, zoodat
hij na eenigen tijd tot de overtuiging
kwam, dat zij niet te Londen woonde,
en dat het heel toevallig zou zijn, in
dien hun wegen elkander weer kruis
ten.
Maar de jeugd geeft de hoop niet
spoedig op, en de liefde lacht over het
woord „onmogelijk", en hoewel Dou
glas' verstand hem zeide dat het dui- J
zend tegen een was, dat hij Floss "ooit j
weder ontmoeten zou, bleef hij steeds l
op den uitkijk en zeide in zijn hart:1
„Wij zullen elkander wederzien."
In die dagen sprak hij den majoor;
nooit. Hij had gehoord, dat de majoor;
zelfs huwelijksplannen had, en met'
veel ijver het hof maakte aan een jon-
ge dame. En daar de majoor even voor
de slotcatastrophe hevige ruzie metj
zijn zuster had gehad, bemoeide hij^
zich niet verder met haar zaken en be-1.
kommerde hij er zich niet over, wat»
er van haar geworden was. Hij hoorde;
toevallig, dat zij haar intrek bij haar;
zoon had genomen, en met die inlich
ting was hij volkomen tevreden.
Zoo ging de warme zomer voorbij,
en de herfst brak aan en maakte
plaats voor den winter, die op zijn
beurt het veld moest ruimen voor de
lente. Douglas had gedurende al dii
maanden met onvermoeiden ijver ge
werkt, en begon juist de vruchten van
zijn arbeid te plukken. In het kantoor
van „de .Boodschapper" werd hij zeer
op prijs gesteld, en hij werd bevorderd
met een flinke verhooging van salaris.
(Wordt vervolgd).