Bit nummer lesiasl uit ME Bladen. CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit Nummer ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal I 2.50 Per week i 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 EERSTE BLAD. De belastingontwerpen II. Over de door Minister Colijn inge diende belastingontwerpen is reeds veel geschreven. Met name de voorgestelde belasting van verterings- en weeldeartikelen lieeft heel wat pennen in beweging ge bracht. jarenlang is geklaagd dat de belas tingen veel te hoog waren opgevoerd en dat vooral de kleine inkomens veel te zwaar waren belast. Men moet, zoo werd geroepen, het geld halen waar het zit. Laat men de kleine inkomens vrijstellen en de weel deartikelen belasten, dan zal een veel billijker regeling worden verkregen. Maar nauwelijks komt Minister Co- lijn met voorstellen die in deze rich ting gaan of het politieke onweer is niet van de lucht en het regent bezwa ren. Eigenaardig is daarbij dat wel over de nadeelige gevolgen van de weelde belasting en den druk die daarbij op een deel van de bevolking gelegd wordt, kolommen vol worden geschre ven, maar dat aan de voorgestelde ver laging van de Inkomstenbelasting en de Verdedigingsbelasting .die met na me voor de arbeidersbevolking en de groote gezinnen van zeer groote be- teekenis is, zoo goed als geen aan dacht wordt geschonken. In verschillende bladen die zooge- i naamd in 't bijzonder de belangen van de arbeidersklasse behartigen, wordt stelselmatig verzuimd, op het belang van deze belastingverlaging de aan dacht te vestigen, wat intusschen zeer goed verklaarbaar is, daar men dan tegelijkertijd zou moeten herroepen wat zoo voor en na aan het adres van Minister Colijn is geschreven. Door de beteekenis van de voorge stelde belastingverlaging in het licht te stellen maakt men het tevens dui delijk dat de voorstelling alsof de heer Colijn zou bedoelen óp - de kleine luy- den de zwaarste lasten te leggen een v .i 1 s c h e is., en dat onwaar is, de bewering als zou door dezen Minister een arbeiders-vijandige politiek wor- den gevoerd. Men zou dan moeten erkennen, dat hier een ernstig pogen is om een meer billijke verdeeling van de lasten te verkrijgen en om de maatschappelijk zwakken zooveel mogelijk tegemoet I te komen. Maar dat durft nien niet aan. Men schuwt de waarheid, omdat die waarheid tevens een veroordeeling van eigen optreden inhoudt en daarom wordt stelselmatig van de belasting- verlaging gezwegen en op de voorge stelde nieuwe belastingen de nadruk j gelegd. Dit is echter een geheel verkeerde methode. Het een kan niet zonder het andere I worden beoordeeld. De voorgestelde weeldebelasting staat niet op zichzelf, het is niet een nieuwe last die aan ons volk wordt opgelegd, maar deze belasting heeft geen ander doel, dan de voorgestelde belastingverlaging mogelijk te maken Wanneer wij over de ingediende ontwerpen enkele opmerkingen ma ken, dan mag allereerst worden her innerd, dat tegen de tegenwoordige regeling van de belastingen zee.r ern stige bezwaren kunnen worden inge bracht. Wie een sober en arbeidzaam leven leidt en daardoor niet weinig tot do algemeen noodzakelijk geachte kapi taalvorming bijdraagt, ontvangt bij wijze van tegenprestatie op geregelde tijden zijn belastingbrief. De fiscus staat altijd klaar om een belangrijk deel van het bespaarde in beslag te nemen. Wie het zuinigst en het soberst leeft is de grootste contri buant van de schatkist en heeft een veel grooter deel van de algemeene lasten te dragen dan wie er vroolijk op losleeft en liever groote verterin gen maakt dan een spaarzaam leven te leiden. En bij het sterven staat alweer de fiscus gereed om een zeer belangrrk ADVERTENTIE-! PRIJ$ BUREAU r Hooigracht 35 - Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 Gewone advertentiën per regel 22*/* cenfc Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief/ Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage-] lijks geplaatst ad 40 cent. Inplaats dus, dat het leiden van een sobere levenswijze en het ge regeld sparen Wordt aangemoedigd, wordt feitelijk op het sparen een straf gesteld en de indruk gewekt, dat men toch, in hoofdzaak spaart voor den fis cus, die nooit zegt: het is genoeg. En het is geen wonder, dat tal van menschen die daartoe in de gelegen heid zijn het land verlaten en dat an deren die er voor bedanken altijd maar door den fiscus te worden ge plunderd er op los gaan leven en lie ver dan het bespaarde geld in de be- demlooze schatkist te zien verdwijnen, een leven van plezier gaan leiden, tot chade van het algemeen belang. STADSNIEUWS. Indië als kunstwerk. Maandagavond hield de heer T. B. Roorda, conservator aan 'sRijks Ethnografisch Museum zijn tweede le zing over „Indië als kunstwerk. Reis impressies." In aansluiting aan zijn vorige voor dracht gaf de heer Röorda in den aan vang van deze tweede en laatste le zing nog eenige meerdere voorbeelden van het individualiseerend vermogen en het steeds sterker doorgevoerde naturalisme, waartoe de beeldhouwers van de Midden-Javaansche periode., blijkens verscheidene hunner uitingen in staat zijn gebleken, naast de door hen, bij de noodfiguren, in het alge meen tot wedergave van typen be perkte vormgeving. Een geheel ander beeld vertoonden dan de lichtbeelden van verscheidene der ruim een drietal eeuwen later ont stane Oost-Javaansche reliefs, die een streng volgehouden schematisme ver- toonen, benevens een naïve, en on danks alle decoratieve volmaaktheid, toch vaak eenigszins gebrekkige we dergave van de min of meer gesty- leerde menschelijke figuur, waaruit zou zijn af te leiden dat de makers daarvan zich op een geheel ander en primitiever cultuurniveau hebben be vonden, dat zij althans den mensch nog niet met dien eigenaardigen ana lyseerenden blik hebben aangekeken, die wij bij de vroegere Midden-Javaan sche kunstenaars uit hun werk moes ten concludeeren. De vergelijking van een aan den Boroboedoer ontleend re- lief en een, met eene van inhoud on geveer gelijksoortige compositie ver sierd, paneel van den Tjandi Soera- wana, gaf een ongeveer analoog stijl- onderscheid te zien, als bestaat tus- schen het beeldhouwwerk op het tym- panon van een Romeinschen tempel in een stad van Zuid-Frankrijk en de sculptuur voorkomend op eene vroeg romaansche basiliek. De specifiek indonesisch getinte Oost- Javaansche sculptuur, die met de Hin doe-Javaansche van het Midden-Ja vaansche tijdperk vaak weinig meer dan de onderwerpen gemeen heeft, schijnt, vooral op het gebied der re- liefkunst waarschijnlijk mede ten gevolge van de politieke omwenteling door den Indonesisch-Javaanschen condottiere Ken Arok bewerkt, over- heerschend te zijn geworden en den traditioneelen ouderen stijl te hebben verdrongen. Een sterk decoratief gehouden, vlak ke, aan houtsnijwerk herinnerende en op overdadige wijze het vlak over woekerende versiering lost den oude ren meer picturalen en tevens zuiver der het karakter van steenplastiek vertoonenden stijl af. Het in Midden- Java steeds gevoelde verband met de architectuur ging daarbij geheel te loor. Verscheidene der lichtbeelden toonden dan ook het intusschen vaak zeer fijngevoelige en absoluut be- heerschte sierkunstige karakter van de Oostjavaansche reliefkunst, waar bij echter zoo goed als nergens het grootere complexen beheerschende compositietalent bleek, dat de bou wers van Tjandi Sewoe en Boroboe doer op zoo uitnemende wijze schijnen te hebben bezeten. Een versplintering® proces nemen wij waar, waarbij de samengestelde tempels en de tempel complexen zich steeds meer oplossen in conglomeraten van vaak tamelijk planloos op groote terreinen verstrooi de gebouwen zonder bedoelden inntr- lijken samenhang, een proces dat wij dan het verst dnwffpvnoi-H oonwf leen groote tempelterreinen met ont zaglijke toegangspoorten tot binnen hoven waarin de godshuizen zeiven zijn opgelost in conglomeraten van relatief kleine godenverblijven, mo- roes, meestal in vergankelijk materi aal, hout, bamboe en idjoek opgetrok ken. Spreker vond hierbij echter gele genheid op de schoonheid te wijzen van verscheidene dezer, van materiaal zoo eenvoudige, in verhouding en ver siering echter vaak vorstelijke goden- verblijven, die bij aandachtige be schouwing niet zelden dieper ontroe ren dan de geweldige, pompeuze maar vaak overdadig versierde toegangs poorten, die het eerst in het oog vallen De pracht, tentoongespreid door of ferprocessies en de schoonheid van de bevolking in hare fijngevoelde verhou ding tot landschap en architectuur werd voor zoover dit met kleurloo- ze lichtbeelden mogelijk is, gedemon streerd. Tenslotte werden enkele beel den gegeven van den monumcntalen huizenbouw in de Menangkabausche en de Bataksche landen, waarna spre ker besloot met een citaat van Keyser- ling, waarbij deze het wezen der Indi sche muziek omschrijvend, tevens 'n beeld geeft van een der essentieele ele meuten in het wezen van de Indonesi sche ziel, die, zooals spreker meent, vroeger zich ook in de beeldende kunst uitend, thans zich in hoofdzaak in mu ziek, dans en tooneel openbaart in ma nifestaties die door hare bijna vol maakte schoonheid behooren tot de kostbaarste goederen die de mensch- heid, in dezen tijd van intellectueele overbeschaving en gelijktijdige diep geestelijke verwildering, nog bezit. Met den wensch dat wij Westerlin gen ons van onze verantwoordelijk heid ten opzichte van het behoud van deze schoonheid bewust mogen blijven besloot spreker zijne voordracht. Burgerlijke stand. Gehhwd: G. Kokkedee, jm. en G. Thiel, jd; J. H. Wolfs, jm. en M. C. Melet jd; A. Siera, jm. en W. C. van Rossum, jd; A. Lepelaar, jm. en A. den Oude, jd. Geboren: Martha Cath.a Joh.a, d. v. G. Marcelis en C. v. d. Broeke; Karei, z. v. A. C. v. Tuijn en B. Rietra; Har- tog, z. v. H. Meijer én C. E. Bannet; Wilhehnina Theodora, d. v. C. v. de Berg en H. S. Koevoets; Willem Fre- derik, z. v. H. F. Hanno en M. Kooien; Eldert, z. v. D. Wansink en W. A. Vink; Jacob Willem, z. v. F. J. Schef- fer en M C E v. Leeuwen; Catharina, d. v. A. Brak en C. v. Dis; Johannes Cornelis, z. v. H. v. Putten en M. J. de Haas; Hanna Anta Maria, d. v. J. M. J. Grundeman en C. M. G. Timp; Petronella, d. v. J. Bekooy en M. de Zwijger; Pieter, z v A. v. d. Mey en H. C. Trouwee; Teunls, z. v. J. Fla man en S. Wassenaar; Jannetje Wil- helmina, d. v. W. v. Loon en J. W. Schippers; Jan, z v E. v. Houte en H. G. v. Grieken; Theodora Wilhelmina, d. v. T. de Graaf en W. C. Oudshoorn; Nelia, d. v. G. v d Weijden en J. Star re; Louis, z. v. G. v d Weijden en J. Starre; Cornelis Petrus, z. v. C. P. Fasel en L. M. Boote; Cornelis Adri- anus, z. v. J. v d Zwaan en M. v. d. Voorn; Franciscus Jac.s Ger.s z. v. G. L. v. Leeuwen en A. M. v d Meer; Mar- garetha Joh.a Maria, d. v. B. de Groot en M. v. d. Klugt.; Lambertus, z. v. H, Boom en E. Azier; Hendrik Cornelis, z. v. J. P. L. v. Houten en M. v d Berg Johanna Elisabeth, d. v. J. J. Korswa- gen en M. Marks; Cornelia Hermina, d. v. H. L. v. Wel en H. J. Catien; Hen- drikus Petrus, z. v. J. Bosman en M. E. v. Rossenberg; Gerritje Marie, d. v. G. A. C. Aenmey en W. Minnée; Willem Frederik, z. v. W. T. Bey en H. Laterveer; Cornell's, z. v. H. W. de Nie en J. Valk. Overleden: K. -Smit, wed. Jansen 81 j; M. v. Beelen, wed. J. P. la Lau 65 j: A. C. v d Voorn, dr. 38 j; M. Noest z. 53 j; M. v. Hulstv. d. Aar, wed 74 j., J. F. L. v. Dobben, vr. 80 j; M v. LeerHoesick, vr. 27 j; E. A. Muij derman, m. 29 j; J. W. van Cittert wedr. 69 j; C. ColpaKamers, vr. j; M. A. Overdijk, dr. 6 weken, J. A. F. Degon, zn. 65 j; J. A. v. Wezel, z. 10 mnd; H. Dickhoff, z. 6 j; G. M. Seung- ling^ z. 4'j; P. M. de Groot, m. 35 j L.A.W.E.T. Ter bespreking van de a.s opening van het komend seizoen en van eenige huishoudelijke zaken kwam gister avond de Vereen, tot instandhouding van de L.A.W.E.T. in de bovenzaal van „de Harmonie" bijeen. De voorzitter, de heer H. W. CaHen heette in zijn openingswoord in 't bij zonder den secretaris, den heer J. G. v. Pulle, hartelijk welkom en wensch- te hem geluk met zijn herstel, waar van spr. hoopt dat het van blijvenden aard zal zijn. (applaus). De heer van Pulle dankte voor 's voorzitters harte lijke woorden. De notulen werden gelezen door den 2den voorzitter ,den heer C. A. Mul der, die tijdelijk het secrtariaat had waargenomen. Zij werden onveran derd vastgesteld. Onder de ingekomen stukken is een schrijven van de N.V. „Het Motqrhuïs" waarin dank wordt gezegd voor de be toonde belangstelling bij de opening van haar nieuwe garage aan den Rijns burgersingel. Van de drie Middenstandsorganisa ties is een schrijven ingekomen waar in de grootst mogelijke medewerking werd toegezegd bij gelegenheid van de a.s. seizoensopening. Wordt het eventueel gewenscht geacht dat zij toor een deel helpen dragen in de kos ten van publicatie enz., dan verklaren zij zich bereid voorstellen in dien geest in overweging te nemen. De v o o r z i 11 er zei met genoegen te kutijken constateeren dat in zoover de voorbereiding van de actie dus was geslaagd, dan de medewerking van de ze organisaties van groote beteekenis is. De drie plaatselijke dagbladen had den in antwoord op een desbetreffend schrijven van den secretaris bericht, dat zij bereid zijn, door het verleenen van reductie op de advertentieprijzen op den dag der opening mede te wer ken aan het welslagen van de sei zoensopening. De Nieuwe L. Crt. wilde deze reductie ook uitstrekken tot de leden der drie middenstandsorganisa ties. Vervolgens had ballotage plaats van een viertal voorgestelde leden, n.l de N.V. '„Electro-lux", Stationsweg 14, W. Bleuzé, fotograaf, Apothekersdijk 27, en fa. J. J. v. d. Blij, hoeden- en pet- tenhandeli, Haarlemmerstraat, welke drie werden toegelatén. De opening van het voorjaarssei zoen werd bepaald op 20 Maart. Hierna kwam de te houden winkel- etalagetentoonstelling in bespreking. De voorzitter, zonder de discus sie van de vorige vergadering te wil len heropenen, sprak, als zijn meening uit, dat wat het aantal deelnemers be treft, de tentoonstelling de meeste kans van slagen heeft, wanneer zij in September wordt gehouden, dan in November, als toch waarschijnlijk geen seizoen-artikelen zouden worden ingehouden. Spr. wil niet zeggen dat een tentoonstelling in November be slist tot een fiasco zöu leiden, maar de verhouding moet zoo goed, en de medewerking zoo algemeen mogelijk gemaakt worden. De heer v. R. du Chattel zegt dat bij de behandeling van dit punt steeds eenzijdig wordt gelet op het belang van de textielbedrijven. Voor bedrijven die speciaal met St. Nico- laas hun slag moeten slaan, zou een tentoonstelling in November beter zijn De voorzitter meent juist dat de St. Nicolaas reclames niet in de eerste plaats op de L.A.W.E.T. zijn aangewezen. Of moet de LAWET' mis schien komen met een nieuwe „origi- neele" St. Nicolaas komen? (gelach) De heer Slegtenhorst betreurt den strijd die zich in de vereen, ont wikkelt tusschen de verkoopers van seizoen- en niet-seizoenartikelen. De voorzitter acht een strijd in 't ge heel niet noodlg. Een oplossing als sommigen schij nen te willen, zou eerst zijri te vinden, wanneer de LAWET te groot werd en de Stadszaal te klein, zoodat ieder, vakgroep haar eigen „LAWET"-je zou hebben, (gelach). Maar dan zullen de leden meer propaganda moeten maken Voor de vereeniging en de bedrijven als zoodanig acht spr. een tentoonstel ling in September 't meest gewenscht, Bij de eindstemming SDraken 14 Ia. -T j Binnenland De herdenking van Rev. John Ro binson te Leiden. De Koninklijke familie in Zwitser land. Door de Soc. Democr. Kamerfractie wordt een ontwapendngsontwerp inge diend. Instelling van een prijzencontrole commissie. Buitenland. Het overlijden van Ebert in den Frnisischen Landdag herdacht. De presidentsverkiezing in Duitsch land bepaald op 29 Maart. Buitschland heeft aan verschillende geallieerde mogendheden een bondge nootschap aangeboden. De Gezantenraad verzoekt aan de militaire deskundigen inlichtingen er voorstellen betreffende do ontwape ning van Duitschland. De voorzitteruitte den wenscl dat dit besluit mocht leiden tot ee: zoo groot mogelijke deelname doo: Leidsche winkeliers ,eneinde zoo we: nig mogelijk plaats over te laten aa firma's van andere plaatsen. Bij de mededeelingen releveerde v o o r z i 11 er de voorbereidende maa regelenvan -de a.s. seizoensopening o: 20 Maart. Er zijn geen groote kosten gemaak en alle humbug is vermeden. Het moe in hoofdzaak neerkomen op de pe: soonlijke actie van de winkeliers, va: wie spr. hoopt dat ze allen, zonde onderscheid hun uiterste best zulle doen aan de etalages, die het mees in staat zullen zijn om bij het publiel een goeden indruk te geven. Ook moeten alle winkeliers, niet en kele, zooals de vorige maal, de vla uitsteken. Spr. brengt nog een woord van dan: aan den heer Brouwer, die een pla: had ontworpen voor de a.s. seizoenr opening, om het verdienstelijk wer: dat hij daarmede heeft verricht. De heer Brouwer vindt dat di dank wel wat laat komt. De voorzitte had het voorstel wel kunnen vermei den voor of bij de bespreking van he thans aangenomen plan van het be stuur. De voor zit-ter zegt dat het plan Brouwer moeilijkheden opleverde ii verband met de medewerking met d middenstandsorganisaties, waarmede toch ook rekening dient te worden ge houden. Spr. deelt dan den inhoud mede var het voorstel-Brouwer, dat bedoeld* aan de seizoensoefening een raadsel wedstrijd voor het publiek te verbin den, met beschikbaarstelling van ver schillende prijzen. De heer "v. R. du Chattel zou de zen wedstrijd alsnog willen verbinder, aan de St. Nicolaas actie in Novem ber. De voorzitter heeft daartegen oi zichzelf geen bezwaar, mits men er op dit oogenblik geen beslissing over wenscht te nemen, want het plan i£ niet voldoende voorbereid. De heer Brouwer verdedigt zijn voorstel De vorige seizoenopening was eigenlijk een fiasco, dit meent spr. thans o.m. te kunnen voorkomen door meer medewerking van de winkeliers, die daartoe eigenlijk alleen door het publiek zelf kunnen worden gedwon gen. De voorzitter schrijft het min der goed slagen van de vorige seizoen opening toe aan eenige wrijving onder de leden, die een gemeenschappelijke actie hinderde. Het hoofddoel blijft de seizoenopening, instede van inddivi- dueel, collectief te doen plaats hebben Spr. wijst ten slotte op de zeer gun stige omstandigheid dat we thans de volle medewerking hebben van de 3 middenstandsorganisaties. Tenslotte vraagt spr. een uitspraak van de vergadering over het voorstel van den heer Brouwer. Het resultaat hiervan is dat de ver

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1