Bit nummer lesiasl uit ME Bladen.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Nummer
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
EERSTE BLAD.
De belastingontwerpen
II.
Over de door Minister Colijn inge
diende belastingontwerpen is reeds
veel geschreven.
Met name de voorgestelde belasting
van verterings- en weeldeartikelen
lieeft heel wat pennen in beweging ge
bracht.
jarenlang is geklaagd dat de belas
tingen veel te hoog waren opgevoerd
en dat vooral de kleine inkomens
veel te zwaar waren belast.
Men moet, zoo werd geroepen, het
geld halen waar het zit. Laat men de
kleine inkomens vrijstellen en de weel
deartikelen belasten, dan zal een veel
billijker regeling worden verkregen.
Maar nauwelijks komt Minister Co-
lijn met voorstellen die in deze rich
ting gaan of het politieke onweer is
niet van de lucht en het regent bezwa
ren.
Eigenaardig is daarbij dat wel over
de nadeelige gevolgen van de weelde
belasting en den druk die daarbij op
een deel van de bevolking gelegd
wordt, kolommen vol worden geschre
ven, maar dat aan de voorgestelde ver
laging van de Inkomstenbelasting en
de Verdedigingsbelasting .die met na
me voor de arbeidersbevolking en de
groote gezinnen van zeer groote be-
teekenis is, zoo goed als geen aan
dacht wordt geschonken.
In verschillende bladen die zooge-
i naamd in 't bijzonder de belangen van
de arbeidersklasse behartigen, wordt
stelselmatig verzuimd, op het belang
van deze belastingverlaging de aan
dacht te vestigen, wat intusschen zeer
goed verklaarbaar is, daar men dan
tegelijkertijd zou moeten herroepen
wat zoo voor en na aan het adres van
Minister Colijn is geschreven.
Door de beteekenis van de voorge
stelde belastingverlaging in het licht
te stellen maakt men het tevens dui
delijk dat de voorstelling alsof de heer
Colijn zou bedoelen óp - de kleine luy-
den de zwaarste lasten te leggen een
v .i 1 s c h e is., en dat onwaar is, de
bewering als zou door dezen Minister
een arbeiders-vijandige politiek wor-
den gevoerd.
Men zou dan moeten erkennen, dat
hier een ernstig pogen is om een meer
billijke verdeeling van de lasten te
verkrijgen en om de maatschappelijk
zwakken zooveel mogelijk tegemoet
I te komen.
Maar dat durft nien niet aan.
Men schuwt de waarheid, omdat
die waarheid tevens een veroordeeling
van eigen optreden inhoudt en daarom
wordt stelselmatig van de belasting-
verlaging gezwegen en op de voorge
stelde nieuwe belastingen de nadruk
j gelegd.
Dit is echter een geheel verkeerde
methode.
Het een kan niet zonder het andere
I worden beoordeeld.
De voorgestelde weeldebelasting
staat niet op zichzelf, het is niet een
nieuwe last die aan ons volk wordt
opgelegd, maar deze belasting heeft
geen ander doel, dan de voorgestelde
belastingverlaging mogelijk te maken
Wanneer wij over de ingediende
ontwerpen enkele opmerkingen ma
ken, dan mag allereerst worden her
innerd, dat tegen de tegenwoordige
regeling van de belastingen zee.r ern
stige bezwaren kunnen worden inge
bracht.
Wie een sober en arbeidzaam leven
leidt en daardoor niet weinig tot do
algemeen noodzakelijk geachte kapi
taalvorming bijdraagt, ontvangt bij
wijze van tegenprestatie op geregelde
tijden zijn belastingbrief.
De fiscus staat altijd klaar om een
belangrijk deel van het bespaarde in
beslag te nemen. Wie het zuinigst en
het soberst leeft is de grootste contri
buant van de schatkist en heeft een
veel grooter deel van de algemeene
lasten te dragen dan wie er vroolijk
op losleeft en liever groote verterin
gen maakt dan een spaarzaam leven
te leiden.
En bij het sterven staat alweer de
fiscus gereed om een zeer belangrrk
ADVERTENTIE-!
PRIJ$
BUREAU r Hooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Gewone advertentiën per regel 22*/* cenfc
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief/
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage-]
lijks geplaatst ad 40 cent.
Inplaats dus, dat het leiden
van een sobere levenswijze en het ge
regeld sparen Wordt aangemoedigd,
wordt feitelijk op het sparen een straf
gesteld en de indruk gewekt, dat men
toch, in hoofdzaak spaart voor den fis
cus, die nooit zegt: het is genoeg.
En het is geen wonder, dat tal van
menschen die daartoe in de gelegen
heid zijn het land verlaten en dat an
deren die er voor bedanken altijd
maar door den fiscus te worden ge
plunderd er op los gaan leven en lie
ver dan het bespaarde geld in de be-
demlooze schatkist te zien verdwijnen,
een leven van plezier gaan leiden, tot
chade van het algemeen belang.
STADSNIEUWS.
Indië als kunstwerk.
Maandagavond hield de heer T. B.
Roorda, conservator aan 'sRijks
Ethnografisch Museum zijn tweede le
zing over „Indië als kunstwerk. Reis
impressies."
In aansluiting aan zijn vorige voor
dracht gaf de heer Röorda in den aan
vang van deze tweede en laatste le
zing nog eenige meerdere voorbeelden
van het individualiseerend vermogen
en het steeds sterker doorgevoerde
naturalisme, waartoe de beeldhouwers
van de Midden-Javaansche periode.,
blijkens verscheidene hunner uitingen
in staat zijn gebleken, naast de door
hen, bij de noodfiguren, in het alge
meen tot wedergave van typen be
perkte vormgeving.
Een geheel ander beeld vertoonden
dan de lichtbeelden van verscheidene
der ruim een drietal eeuwen later ont
stane Oost-Javaansche reliefs, die een
streng volgehouden schematisme ver-
toonen, benevens een naïve, en on
danks alle decoratieve volmaaktheid,
toch vaak eenigszins gebrekkige we
dergave van de min of meer gesty-
leerde menschelijke figuur, waaruit
zou zijn af te leiden dat de makers
daarvan zich op een geheel ander en
primitiever cultuurniveau hebben be
vonden, dat zij althans den mensch
nog niet met dien eigenaardigen ana
lyseerenden blik hebben aangekeken,
die wij bij de vroegere Midden-Javaan
sche kunstenaars uit hun werk moes
ten concludeeren. De vergelijking van
een aan den Boroboedoer ontleend re-
lief en een, met eene van inhoud on
geveer gelijksoortige compositie ver
sierd, paneel van den Tjandi Soera-
wana, gaf een ongeveer analoog stijl-
onderscheid te zien, als bestaat tus-
schen het beeldhouwwerk op het tym-
panon van een Romeinschen tempel in
een stad van Zuid-Frankrijk en de
sculptuur voorkomend op eene vroeg
romaansche basiliek.
De specifiek indonesisch getinte Oost-
Javaansche sculptuur, die met de Hin
doe-Javaansche van het Midden-Ja
vaansche tijdperk vaak weinig meer
dan de onderwerpen gemeen heeft,
schijnt, vooral op het gebied der re-
liefkunst waarschijnlijk mede ten
gevolge van de politieke omwenteling
door den Indonesisch-Javaanschen
condottiere Ken Arok bewerkt, over-
heerschend te zijn geworden en den
traditioneelen ouderen stijl te hebben
verdrongen.
Een sterk decoratief gehouden, vlak
ke, aan houtsnijwerk herinnerende en
op overdadige wijze het vlak over
woekerende versiering lost den oude
ren meer picturalen en tevens zuiver
der het karakter van steenplastiek
vertoonenden stijl af. Het in Midden-
Java steeds gevoelde verband met de
architectuur ging daarbij geheel te
loor. Verscheidene der lichtbeelden
toonden dan ook het intusschen vaak
zeer fijngevoelige en absoluut be-
heerschte sierkunstige karakter van
de Oostjavaansche reliefkunst, waar
bij echter zoo goed als nergens het
grootere complexen beheerschende
compositietalent bleek, dat de bou
wers van Tjandi Sewoe en Boroboe
doer op zoo uitnemende wijze schijnen
te hebben bezeten. Een versplintering®
proces nemen wij waar, waarbij de
samengestelde tempels en de tempel
complexen zich steeds meer oplossen
in conglomeraten van vaak tamelijk
planloos op groote terreinen verstrooi
de gebouwen zonder bedoelden inntr-
lijken samenhang, een proces dat wij
dan het verst dnwffpvnoi-H oonwf
leen groote tempelterreinen met ont
zaglijke toegangspoorten tot binnen
hoven waarin de godshuizen zeiven
zijn opgelost in conglomeraten van
relatief kleine godenverblijven, mo-
roes, meestal in vergankelijk materi
aal, hout, bamboe en idjoek opgetrok
ken. Spreker vond hierbij echter gele
genheid op de schoonheid te wijzen
van verscheidene dezer, van materiaal
zoo eenvoudige, in verhouding en ver
siering echter vaak vorstelijke goden-
verblijven, die bij aandachtige be
schouwing niet zelden dieper ontroe
ren dan de geweldige, pompeuze maar
vaak overdadig versierde toegangs
poorten, die het eerst in het oog vallen
De pracht, tentoongespreid door of
ferprocessies en de schoonheid van de
bevolking in hare fijngevoelde verhou
ding tot landschap en architectuur
werd voor zoover dit met kleurloo-
ze lichtbeelden mogelijk is, gedemon
streerd. Tenslotte werden enkele beel
den gegeven van den monumcntalen
huizenbouw in de Menangkabausche
en de Bataksche landen, waarna spre
ker besloot met een citaat van Keyser-
ling, waarbij deze het wezen der Indi
sche muziek omschrijvend, tevens 'n
beeld geeft van een der essentieele ele
meuten in het wezen van de Indonesi
sche ziel, die, zooals spreker meent,
vroeger zich ook in de beeldende kunst
uitend, thans zich in hoofdzaak in mu
ziek, dans en tooneel openbaart in ma
nifestaties die door hare bijna vol
maakte schoonheid behooren tot de
kostbaarste goederen die de mensch-
heid, in dezen tijd van intellectueele
overbeschaving en gelijktijdige diep
geestelijke verwildering, nog bezit.
Met den wensch dat wij Westerlin
gen ons van onze verantwoordelijk
heid ten opzichte van het behoud van
deze schoonheid bewust mogen blijven
besloot spreker zijne voordracht.
Burgerlijke stand.
Gehhwd: G. Kokkedee, jm. en G.
Thiel, jd; J. H. Wolfs, jm. en M. C.
Melet jd; A. Siera, jm. en W. C. van
Rossum, jd; A. Lepelaar, jm. en A.
den Oude, jd.
Geboren: Martha Cath.a Joh.a, d. v.
G. Marcelis en C. v. d. Broeke; Karei,
z. v. A. C. v. Tuijn en B. Rietra; Har-
tog, z. v. H. Meijer én C. E. Bannet;
Wilhehnina Theodora, d. v. C. v. de
Berg en H. S. Koevoets; Willem Fre-
derik, z. v. H. F. Hanno en M. Kooien;
Eldert, z. v. D. Wansink en W. A.
Vink; Jacob Willem, z. v. F. J. Schef-
fer en M C E v. Leeuwen; Catharina,
d. v. A. Brak en C. v. Dis; Johannes
Cornelis, z. v. H. v. Putten en M. J.
de Haas; Hanna Anta Maria, d. v. J.
M. J. Grundeman en C. M. G. Timp;
Petronella, d. v. J. Bekooy en M. de
Zwijger; Pieter, z v A. v. d. Mey en
H. C. Trouwee; Teunls, z. v. J. Fla
man en S. Wassenaar; Jannetje Wil-
helmina, d. v. W. v. Loon en J. W.
Schippers; Jan, z v E. v. Houte en H.
G. v. Grieken; Theodora Wilhelmina,
d. v. T. de Graaf en W. C. Oudshoorn;
Nelia, d. v. G. v d Weijden en J. Star
re; Louis, z. v. G. v d Weijden en J.
Starre; Cornelis Petrus, z. v. C. P.
Fasel en L. M. Boote; Cornelis Adri-
anus, z. v. J. v d Zwaan en M. v. d.
Voorn; Franciscus Jac.s Ger.s z. v. G.
L. v. Leeuwen en A. M. v d Meer; Mar-
garetha Joh.a Maria, d. v. B. de Groot
en M. v. d. Klugt.; Lambertus, z. v. H,
Boom en E. Azier; Hendrik Cornelis,
z. v. J. P. L. v. Houten en M. v d Berg
Johanna Elisabeth, d. v. J. J. Korswa-
gen en M. Marks; Cornelia Hermina,
d. v. H. L. v. Wel en H. J. Catien; Hen-
drikus Petrus, z. v. J. Bosman en M.
E. v. Rossenberg; Gerritje Marie, d.
v. G. A. C. Aenmey en W. Minnée;
Willem Frederik, z. v. W. T. Bey en
H. Laterveer; Cornell's, z. v. H. W. de
Nie en J. Valk.
Overleden: K. -Smit, wed. Jansen
81 j; M. v. Beelen, wed. J. P. la Lau
65 j: A. C. v d Voorn, dr. 38 j; M. Noest
z. 53 j; M. v. Hulstv. d. Aar, wed
74 j., J. F. L. v. Dobben, vr. 80 j; M
v. LeerHoesick, vr. 27 j; E. A. Muij
derman, m. 29 j; J. W. van Cittert
wedr. 69 j; C. ColpaKamers, vr.
j; M. A. Overdijk, dr. 6 weken, J. A. F.
Degon, zn. 65 j; J. A. v. Wezel, z. 10
mnd; H. Dickhoff, z. 6 j; G. M. Seung-
ling^ z. 4'j; P. M. de Groot, m. 35 j
L.A.W.E.T.
Ter bespreking van de a.s opening
van het komend seizoen en van eenige
huishoudelijke zaken kwam gister
avond de Vereen, tot instandhouding
van de L.A.W.E.T. in de bovenzaal
van „de Harmonie" bijeen.
De voorzitter, de heer H. W. CaHen
heette in zijn openingswoord in 't bij
zonder den secretaris, den heer J. G.
v. Pulle, hartelijk welkom en wensch-
te hem geluk met zijn herstel, waar
van spr. hoopt dat het van blijvenden
aard zal zijn. (applaus). De heer van
Pulle dankte voor 's voorzitters harte
lijke woorden.
De notulen werden gelezen door den
2den voorzitter ,den heer C. A. Mul
der, die tijdelijk het secrtariaat had
waargenomen. Zij werden onveran
derd vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken is een
schrijven van de N.V. „Het Motqrhuïs"
waarin dank wordt gezegd voor de be
toonde belangstelling bij de opening
van haar nieuwe garage aan den Rijns
burgersingel.
Van de drie Middenstandsorganisa
ties is een schrijven ingekomen waar
in de grootst mogelijke medewerking
werd toegezegd bij gelegenheid van
de a.s. seizoensopening. Wordt het
eventueel gewenscht geacht dat zij
toor een deel helpen dragen in de kos
ten van publicatie enz., dan verklaren
zij zich bereid voorstellen in dien geest
in overweging te nemen.
De v o o r z i 11 er zei met genoegen
te kutijken constateeren dat in zoover
de voorbereiding van de actie dus was
geslaagd, dan de medewerking van de
ze organisaties van groote beteekenis
is. De drie plaatselijke dagbladen had
den in antwoord op een desbetreffend
schrijven van den secretaris bericht,
dat zij bereid zijn, door het verleenen
van reductie op de advertentieprijzen
op den dag der opening mede te wer
ken aan het welslagen van de sei
zoensopening. De Nieuwe L. Crt. wilde
deze reductie ook uitstrekken tot de
leden der drie middenstandsorganisa
ties.
Vervolgens had ballotage plaats van
een viertal voorgestelde leden, n.l de
N.V. '„Electro-lux", Stationsweg 14, W.
Bleuzé, fotograaf, Apothekersdijk 27,
en fa. J. J. v. d. Blij, hoeden- en pet-
tenhandeli, Haarlemmerstraat, welke
drie werden toegelatén.
De opening van het voorjaarssei
zoen werd bepaald op 20 Maart.
Hierna kwam de te houden winkel-
etalagetentoonstelling in bespreking.
De voorzitter, zonder de discus
sie van de vorige vergadering te wil
len heropenen, sprak, als zijn meening
uit, dat wat het aantal deelnemers be
treft, de tentoonstelling de meeste
kans van slagen heeft, wanneer zij in
September wordt gehouden, dan in
November, als toch waarschijnlijk
geen seizoen-artikelen zouden worden
ingehouden. Spr. wil niet zeggen dat
een tentoonstelling in November be
slist tot een fiasco zöu leiden, maar
de verhouding moet zoo goed, en de
medewerking zoo algemeen mogelijk
gemaakt worden.
De heer v. R. du Chattel zegt
dat bij de behandeling van dit punt
steeds eenzijdig wordt gelet op het
belang van de textielbedrijven. Voor
bedrijven die speciaal met St. Nico-
laas hun slag moeten slaan, zou een
tentoonstelling in November beter zijn
De voorzitter meent juist dat
de St. Nicolaas reclames niet in de
eerste plaats op de L.A.W.E.T. zijn
aangewezen. Of moet de LAWET' mis
schien komen met een nieuwe „origi-
neele" St. Nicolaas komen? (gelach)
De heer Slegtenhorst betreurt
den strijd die zich in de vereen, ont
wikkelt tusschen de verkoopers van
seizoen- en niet-seizoenartikelen.
De voorzitter acht een strijd in 't ge
heel niet noodlg.
Een oplossing als sommigen schij
nen te willen, zou eerst zijri te vinden,
wanneer de LAWET te groot werd en
de Stadszaal te klein, zoodat ieder,
vakgroep haar eigen „LAWET"-je zou
hebben, (gelach). Maar dan zullen de
leden meer propaganda moeten maken
Voor de vereeniging en de bedrijven
als zoodanig acht spr. een tentoonstel
ling in September 't meest gewenscht,
Bij de eindstemming SDraken 14 Ia.
-T j Binnenland
De herdenking van Rev. John Ro
binson te Leiden.
De Koninklijke familie in Zwitser
land.
Door de Soc. Democr. Kamerfractie
wordt een ontwapendngsontwerp inge
diend.
Instelling van een prijzencontrole
commissie.
Buitenland.
Het overlijden van Ebert in den
Frnisischen Landdag herdacht.
De presidentsverkiezing in Duitsch
land bepaald op 29 Maart.
Buitschland heeft aan verschillende
geallieerde mogendheden een bondge
nootschap aangeboden.
De Gezantenraad verzoekt aan de
militaire deskundigen inlichtingen er
voorstellen betreffende do ontwape
ning van Duitschland.
De voorzitteruitte den wenscl
dat dit besluit mocht leiden tot ee:
zoo groot mogelijke deelname doo:
Leidsche winkeliers ,eneinde zoo we:
nig mogelijk plaats over te laten aa
firma's van andere plaatsen.
Bij de mededeelingen releveerde
v o o r z i 11 er de voorbereidende maa
regelenvan -de a.s. seizoensopening o:
20 Maart.
Er zijn geen groote kosten gemaak
en alle humbug is vermeden. Het moe
in hoofdzaak neerkomen op de pe:
soonlijke actie van de winkeliers, va:
wie spr. hoopt dat ze allen, zonde
onderscheid hun uiterste best zulle
doen aan de etalages, die het mees
in staat zullen zijn om bij het publiel
een goeden indruk te geven.
Ook moeten alle winkeliers, niet en
kele, zooals de vorige maal, de vla
uitsteken.
Spr. brengt nog een woord van dan:
aan den heer Brouwer, die een pla:
had ontworpen voor de a.s. seizoenr
opening, om het verdienstelijk wer:
dat hij daarmede heeft verricht.
De heer Brouwer vindt dat di
dank wel wat laat komt. De voorzitte
had het voorstel wel kunnen vermei
den voor of bij de bespreking van he
thans aangenomen plan van het be
stuur.
De voor zit-ter zegt dat het plan
Brouwer moeilijkheden opleverde ii
verband met de medewerking met d
middenstandsorganisaties, waarmede
toch ook rekening dient te worden ge
houden.
Spr. deelt dan den inhoud mede var
het voorstel-Brouwer, dat bedoeld*
aan de seizoensoefening een raadsel
wedstrijd voor het publiek te verbin
den, met beschikbaarstelling van ver
schillende prijzen.
De heer "v. R. du Chattel zou de
zen wedstrijd alsnog willen verbinder,
aan de St. Nicolaas actie in Novem
ber. De voorzitter heeft daartegen oi
zichzelf geen bezwaar, mits men er
op dit oogenblik geen beslissing over
wenscht te nemen, want het plan i£
niet voldoende voorbereid.
De heer Brouwer verdedigt zijn
voorstel De vorige seizoenopening was
eigenlijk een fiasco, dit meent spr.
thans o.m. te kunnen voorkomen door
meer medewerking van de winkeliers,
die daartoe eigenlijk alleen door het
publiek zelf kunnen worden gedwon
gen.
De voorzitter schrijft het min
der goed slagen van de vorige seizoen
opening toe aan eenige wrijving onder
de leden, die een gemeenschappelijke
actie hinderde. Het hoofddoel blijft de
seizoenopening, instede van inddivi-
dueel, collectief te doen plaats hebben
Spr. wijst ten slotte op de zeer gun
stige omstandigheid dat we thans de
volle medewerking hebben van de 3
middenstandsorganisaties.
Tenslotte vraagt spr. een uitspraak
van de vergadering over het voorstel
van den heer Brouwer.
Het resultaat hiervan is dat de ver