WOENSDAG 25 FEBRUARI 1925 Kapitaalvorming en Bezuiniging i. (Ingezonden). Wanneer ooit, dan zijn thans de vraagstukken over: Kapitaalvorming en Bezuiniging aan de orde van den dag. Ieder heeft er den mond vol van. Onze leider, minister Colijn, betoogde de noodzakelijkheid er van herhaalde lijk met klem van redenen. Het schijnt niet overbodig eens te overwegen, wat eigenlijk met kapitaal vorming wordt bedoeld en in hoeverre bezuiniging daartoe kan medewerken. Dat is nog al duidelijk, zal men zeggen. Kapitaalvorming is: sparen en dit wordt bevorderd door: bezuiniging. Juist, beaamt de zakenman, die met een tekort aan bedrijfskapitaal wor stelt: de uiterste zuinigheid is eisch. Wordt die door Staat en Gemeenten ook betracht, dan zullen de belastingen dalen, zal er bovendien meer kapitaal voor „productieve doeleinden" beschik baar komen en zal het bedrijfsleven, zal heel de burgerij er wel bij varen. Bij „kapitaalvorming" wordt aller eerst gedacht aan geld kapitaal-vor- ming door besparing. Nu dringen zich echter in deze dagen allerlei vragen op, bijv. deze: Als er werkelijk té weinig kapitaal is of dreijt te komen, hoe komt het dan, dat er thans zooveel over is? Allerlei leeningen worden gemakkelijk geplaatst, de rentevoet daalt. Zeker, voor zaken is dikwijls mdei- lijk kapitaal te krijgen, maar daarom i s het er wel. Slechts is het beleggend publiek, zijn de banken wat bang ge worden hun geld te steken in kwij nende bedrijven. Een tweede vraag: Als werkelijk ka pitaalvorming en daartoe bezuiniging noodig is, zal deze de volkswelvaart doen toenemen? Zal de mindere vraag naar allerlei goederen, waarop bezui nigd wordt, het zakenleven .niet nog ineer fnuiken? Zal het belastingpercentage niet even hoog blijven als het inkomen1 van groo- te volksgroepen, zooals de midden stand, door het algemeen bezuinigings- streven blijft dalen? Om voor dergelijke vragen een oplos sing te zoeken, is het noodig dat we ons goed rekenschap geven, waartoe kapitaalvorming dient en, wat de twee de vraag aangaat, waarop wordt h zuinigd. Geld is een ruilmiddel. Het heeft voor ons in 't algemeen slechts waar de, omdat we weten, dat er nu of in de toekomst goederen voor gekocht kun nen worden of diensten gepresteerd. Wie in ruil voor zijn arbeid, geld. (loon) ontvangt, ruilt feitelijk arbeid langs een omweg voor levensmiddelen enz. Nu heeft d« Maatschappij een zeker geldkapitaal noodig, dat niet d i r e c wordt aangewend ter voorziening in de levensbehoeften dit woord in den ruimsten zin genomen. Het dient öm indirect, langs een omweg, die behoeften te helpen bevre digen. Hiertoe behoort o.m. het geld voor bouw of aankoop van fabrieksgebou wen, machines, winkelpanden, sche pen enz. En omdat deze regelmatig slijten, om vernieuwing uitbreiding of vervan ging vragen, moet er geregeld nieuw kapitaal worden gevormd, moet er geld beschikbaar zijn om het z.g. „vas te kapitaal" in stand te hpuden. 1 Dit in-stand-houden is alléén- goed en noodig, indien de door de machines ge produceerde artikelen, de in die gebou wen vervaardigde of verhandelde pro ducten, behoeften bevredigen. Daartoe is noodig, dat die behoeften in verband met de koopkrachtige vraat? kunnen worden bevredigd. Koopkracht is dus ook een ver eischt?. Ontbreekt deze op den duur, dan zal de productie van den handel in artike len, die geen eerste levensbehoeften zijn, moeten worden ingekrompen. In die periode van inkrimping zal kapitaalvorming in veel mindere •nlate noodig zijn dan in normale tijden Immers: bedrijven, die gehouwen machines schepen enz. noodig hebben kunnen deze dikwijls overnemen van andere, die wegens de verminderde vraag moesten worden stopgezet. En vooral: er wordt zoo weinig mo gelijk in „vast kapitaal" vastgelegd, omdat men ziet, dat de bestaande on dernemingen al niet rendeeren! Is kapitaalvorming d a n niet'in die mate noodig, het is ook niet altijd gewe nscht. Wordt er zóó sterk bezuinigd, dat de koopkracht zéér wordt beperkt hetzij vrijwillig of gedwongen dan beeft kapitaalvorming juist min der zin, omdat zij niet aan haar doel: indirecte behoeftenbevrediging kan beantwoorden. Althans op dat oogenblik niet. In de toekomst misschien wel. RECLAME. ten vari een te-veel aan (vast) kapitaal Toch dringt Minister Colijn op (geld) kapitaal v or m ing aan. Blijkbaar verwacht hij, dat dit nieu we kapitaal weer spoedig emplooi zal kunnen vinden doordat de koopkracht weer spoedig zal stijgen. Aan een beoórdeeling, of dit juist is gezien, waag. ik mij niet. Maar wèl moet worden bedacht, dat het bevorderen der koopkracht aller eerst noodig is, zal verdere kapitaal vorming doel treffen. Uit onze Indiën. De ramp te Wonosobo. Een verslaggever van de Loc. heeft een .bezoek gebracht aan Wonosobo en doet in een uitvoerig artikel me- dedeeling van den wederopbouw dei- geteisterde streken. Er heerscht, naar hij* vertel^ ten op zichte van de herstellingswerkzaam heden een stemming van besluiteloos heid. En de oorzaak daarvan is: de weinige voortvarendheid waarmede de regeering te werk* gaat. Het postkantoor, de woning van den assistent- resident, de woning van den controleur er staan nog slechts fun damenten van. Een begin van herbouw is niet gemaakt. Ter andere ziet men op dit oogenblik de noodwoningen aan den Aloon-Aloon nog in een be ginstadium van aanbouw In mindere mate dan onder Euro- peesche en Chineesche bevolkingsgroe pen, wordt de gedruktheid bespeurd onder de inlandsche ingezetenen. Uiteraard zijn zij het, die niet of zeer weinig geleden hebben. Hun hui zen hielden, dank zij het lichte bouw materiaal, stand tegen de golvingen van den hoclem en de schade aan hun have binnen de kotta toegebracht over schrijdt het betrekkelijk minieme be drag van f 6000 niet. Met te mee% spijtigheid zal de be zoeker van Wonosobo het aanzien, dat er in grooten kring zulk een stemming en lusteloosheid is, wanneer hij be denkt. dat door een en ander de in een deel van de pers uitgesproken mee ning, als zou Wonosobo ten doode op geschreven zijn, voedsel gegeven wordt. Overigens verdient het opmerking, dat Wonosobo als pasarplaats en dat is het toch in eerste instantie geen noemenswaardige verandering heeft ondergaan. Van heinde en verre komen op de daarvoor bestemde da gen de Javanen met hun- predukten aan. De levendigheid van de plaats als Javaansch pasar-oord heeft niet het minst van haar karakter verloren. Nog steeds ziet men op de buitenwe gen de eindelooze processies van pasar gangers, die zoozeer den indruk; van welvaart en nijverheid voor deze con- trijen vestigen. s De schaderegeling voor de Javaan- sche bevolking voorzoover deze bin nen de kotta woont is vrij gemakke lijk. Ook voor hen wordt een s'chade- rarning opgesteld en daar het meestal gaat om kleine bedragen, worden deze zonder meer ter hand gesteld dus zon der gebruikmaking van de voor groo- tere bedragen geopende giro-rekening. Vepl ingewikkelder wordt de rege ling, waar het betreft de schade ge leden door de desa-bevolking. In het geteisterde gebied schat men het aantal verwoeste hüizen op 2250. Dooreen rekent men hiervoor op e.m vergoeding uit de ka-s van het steun comité van f40 per huis, dus van f90.000. De waarde van het verloren gegane vee is getaxeerd op eenige dui zenden. Grooter echter is de schade welke de bevolking werd toegebracht, door het verlies der akkers. In liet algemeen worden hierbij onderscheiden sawah- grönd, die absoluut is afgeschreven .en waardeloos geworden en sawah- grond, die door bodem-werking van sa wall in tegata,n geconverteerd is. Een opmeting van dezen grond is, voorzoover doenlijk, nauwkeurig ge schied door eenige mantri's van de Irrigatie en aan het herstel wordt met kracht gewerkt. Het aantal thans nog in de barak ken vertoevenden bedraagt 572. Velen keerden weer terug, dan wel zochten bij anderen, dichter in de buurt van hun have of grond, een onderdak. In Kali Beber zijn er nog 383, in Wono sobo nog 189 menschen in de barak- -ken. In totaal wordt op dit moment nog gedistribueerd aan plus minus 3000 desalieden. De distrlibutie geschiedt bijna uit sluitend uit afzonderlijke schenkingen van plaatselijke comité's, terwijl er nog "belangrijke gouvernementeele re serve aanwezig is en ook rijst. Alleen voor bepaalde desa's, waar van door het bestuur zonder meer We leven thans in een tijd van ver- |-kon worden uitgemaakt, dat de lig- tnindorde koopkracht, in vele opzich- ging als uiterst gevaarlijk meest ge nual ificcerd worden, werd het ontrui- mingswerk onmiddellijk aangevangen. Alles doet zien, ftat het B.B. de zaak niet lialf afdoet, en dat er een uitste kende organisatie, is in het leven ge roepen, welke -Verwachten doet dat de opbouw voor zoover het de buiten desa betreft, zeer. spoedig kan voltrok ken zijn. De geest van de bevolking in het geteisterd gebied laat Weinig te wen- schen en men erkent met dankbaar heid, de belangstelling en het werk door de regeering verricht. Over en weer wordt in de beste Samenwerking gearbeid. Tenslotte concludeert schr. dat de heropbouw van Wonosobo een kwes tie van tijd is. Er bestaat niet de min ste twijfel of het welvarende, aardige binnenplaatsje, dat onder den naam Wonosobo zoo algemeene bekendheid geniet, zal eerlang in den ouden staat hersteld zijn en een nieuwe periode van bloei tegenloet gaan. Communistische relletjes. Te Bandoeng is het onlangs tot com munistische relletjes gekomen. Een twaalftal vakvereenigingen hielden een groote vergadering die langzamerhand het karakter van een openlucht-bijeenkomst kreeg, waar voor geen toestemming was verleend. De heer Knufman, hoofdcommissa ris van politie, gelastte toen volgens het O.I.D. den voorzitter de vergade ring kalm uiteen te doen gaan. De voorzitter voldeed hieraan niet, óók niet toen het bevel herhaald werd. De heer» Knufman richtte zich toen tot de aanwezigen en zeide hun, heen te gaan. Het licht verminderde, waar op bleek, dat de gastoevoer afgesloten was. De politie begreep, dat men haar in het donker wilde zetten; de hoofd commissaris gelastte daarop het optre den van een 15-tal politieagenten, die met de handen trachtten de menschen naar buiten te duwen. Dit bleek ech ter onvoldoende, waarop de gummi stok gehanteerd werd en een \yaar sauve-qui-peut ontstond. De bilikwan- den werden omver geloopen, vrouwen gilden, anderen riepen: „Leve het com munisme!" Uitroepen van woede en verzet te gen de politie weerklonken, een hoofd agent werd aangevallen en geschopt. Vier arrestanten werden weggevoerd. Een mantri van het mijnwezen kreeg een klewanghouw en werft aan den arm gewond. Van een ander werd een arm gekneusd, terwijl velen blauwe plekken opliepen, ten gevolge van sla gen met den gummistok. Buiten wer den de groepen verspreid, later op den avond was het in de stad rustig. De militaire bezoldigingen. Het Bat. Nbl. schrijft: Wij verne men, dat de commissie, door het D, v. O. ingésteld om de uitvoeringsbe palingen omtrent de nieuwe militaire salarisregeling samen te stellen, haar werk voleindigd heeft. De regelgng treedt ook met ingang van 1 Februari 1925 in werking, terwijl die opgeno men in het besluit van 1 Maart No. 33 buiten werking gesteld wordt. Bij dezej in 23 hoofdstukken verdeelde regeling zijn eenige nadere voorschrif ten van den leger-commandant ge voegd. Bij de overgangsbepalingen is vast gesteld, dat landsdienaren, wier in komsten over de maand Februari 1925 minder bedraagt dan dat, waarop zij aanspraak hadden, boven en behalve de inkomsten volgens de nieuwe sala risregeling, in het genot gesteld wor den van een bedrag, gelijk aan die ver mindering-va A vast inkomen. De pensioensregeling, verlofsbezoldi ging, non activiteits-tractementen en wachtgelden zijn voor iedere categorie afzonderlijk vastgesteld. Tien zeeraovers veroordeeld. De Deli Ct. meldt, dat de Raad van Justitie te Médan uitspraak Jieeft ge daan in de zaak tegen 10 Chineezen, beschuldigd van zeerooverij. Het O. M. had 5 jaar voor ieder geëischt, terwijl hun toegevoegde verdediger mr. van Doorninck vrijspraak subs, clementie bepleitte. De Raad het ten laste gelegde wettig* bewezen achtend en de wijziging in de dagvaarding van niet zoo groot be lang vindend als pleiter had aange voerd, veroordeelde elk der tien be klaagden tot 3 jaar gevangenisstraf met aftrek van preventief. De Medische Hoogeschool. Naar het Bat. Nwsbld. verneemt zijn thans bij de betrokken autoriteiten de verschillende mogelijkheden om tot de stichtig van een Medische Éooge- school te geraken, in overweging. Zware brand te Bandjermasin. Aan de Deli Crt. wordt uit Bandjer- masin geseind: Zaterdagavond (14 Ja nuari) woedde een zware brand op Pasar Baroe, bovenstrooms in passar Soedimampir, in zeven groote toko- blokken. De schade bedraagt ruim an derhalve ton, waarvan 60 mille door assurantie wordt gedekt. De bevolking van Batavia. Het aantal mannelijke en vrouwe lijke Europeesche en met hen gelijk gestelde inwoners v. Batavia bedroeg op ultimo November 1924 respectieve lijk 14.446 en 13,542. De mannelijke be volking vermeerderde door geboorte of door vestiging met recpectievelijk 37 en 255 zielen, de vrouwelijke met respectievelijk 29 en 220. In den loop der qdaand! December verminderde het aagital mannelijke inwoners door overlijden of door ver trek met resp. 15 en 322 en dat der vrouwelijke met resp. 8 en 224. Op ultimo December bedroeg het to taal aantal Europeanen 27:960, waar van 14.401 mannelijke en 13.559 vrou welijke. waaruit men "kan opmaken, dat het aantal mannelijke inwoners met 45 verminderde en het aantal vrouwelijke met 17 vermeerderde. Communistische actie. De Loc. schrijft: Hebben wij eenige weken geleden gemeld, dat te Soera- baja een communistisch dagblad zou uitgegeven worden, dat Bromo (vuur) zou heeten en waarvoor een complete zetterij en drukkerij-inventaris uit Ba tavia zou worden gezonden, thans ver nemen wij dat de verschijning van dat blad 'wacht op de expiratie van den straftijd van den a.s. redacteur die nog in een der gevangenissen is opgesloten Uit Batavia wordt vernomen dat het hoofdbestuur van de P. K. I. aldaar reeds een coipplete drukkerij-inventa ris heeft aangekocht, waarmede te Ba tavia een dagblad zal uitgegeven wor den dat den naam van Njala (vlam men) zal dragen. Bandoeng krijgt eveneens een eigen drukkerij voor het uitgeven van een communistisch or gaan. Dit zal Matahari heeten. Weer een geval van zeeroof. Ter hoogte van Tandjong Kedaboe, op de Noordkust van Gangsang bin nen de territoriale wateren is een sampan, die zonder papieren bleek te zijn, bemand met drie Chineezen, af komstig van Batoe Pahat aan den Overwal, aangevallen en beroofd door etn viertal Chineezen in een anderen sampan gezeten. De zeeroovers kapten den mast van eerstgenoemde boot, na men zeilen en riemen mee en lieten de bemanning, na haar van alles be roofd te hebben, aan haar lot over. De sampon had een lading van onder meer vijf en een halve pikol rubber. De roof had 16 Januari plaats en kort daarop werden twee Chineezen opgepikt, vermoedelijk de daders van het misdrijf. Geneeskundige behandeling van ambtenaren. Het Soer. Hdbh verneemt, dat bij wijze van tijdelijken maatregel door den Jandvoogd is bepaald, ten eerste, dat aan landsdienaren, die aan ge neeskundige behandeling binnen zes maanden meer uitgaven, dan overeen komt met 15 pet. van de genoten landsinkomsten gedurende dien tijd, deze meerdere kosten zullen worden vergoed; ten tweede, dat alle kosten eener geneeskundige behandeling, die het gevolg is van wonden of gebreken in of door den dienst verkregen, hetzij door gewelddadige aanranding, hetzij door gevaarlijke dlienstverrichtingen, door het gouvernement zullen worden gedragen; ten derde, dat dit besluit op 1 Februari 1925 in werking zal tre den; ten vierde dat het advies terzake van den hoofdinspecteur van den B, G.D. uiterlijk op 1 Febr. 1926 vernacht wordt. Het Pefronella-hospitaal. Volgens het blad Matarma is onder voorzitterschap van den resident te Jocja een comité opgericht, dat ten doel heeft het inzamelen van gelden, om aan het Petronella-hospitaal ter gelegenheid van het aanstaand 25- jarig jubileum een compleet uitgeruste operatiekamer aan te bieden. Uit het Sociale Leven Christel. Nat. Vakverbond. In het laatste kwartaal van 1924 heeft het ledental van het C. N. V. nog slechts een kleine achteruitgang ondergaan. Het daalde van 51.129 op 50.687, een teruggang dus van 42 le den of met nog niet 1' pCt. Negen organisaties die van Be- 1 astingambtenaren^ D iamantb ew erkers Houtbewerkers, Kantoor- en Handels bedienden, Landarbeiders, Mijnwer kers, Personeel in Publieken Dienst, Spoor- en Tramwegpersoneel en Tex tielarbeiders gingen in ledental vooruit met tezamen 181 leden. Bo vendien sloot zich de Chr. Vereen, van Verzekeringsagenten met 60 leden bij het C. N. V. aan. De 11 overige organisaties zagen haar ledental nog terugloopen met sa men 683 leden. De Alg. Ned. Chr, Ambtenarenbond verloor 161 leden, de Ned. Bond van Chr. Fabr. en Transportarbeiders 116. De overige bleven met hun verlies beneden '100 Deze stand van zaken kan zeker als een hoopvol teeken beschouwd wor den. Ook het geheele jaar 1924 geeft een gunstiger beeld dan voorgaande jaren. In 1922 was het verlies 11.02S of 14.99 pCt. In 1923 S.554 of 13.73 en over 1924 slechts 3.280 of 6.0"" pCt. Vergadering Algem.. Bestuur. Naar wij' vernemen zal het Alge meen Bestuur van het C. N. V. Woensdag 4 Maart te Utrecht verga- deren. De secretaris van het Verb nc de heer H. A m ei ink, zal in deze vergadering inleiden de besprek ng van het door den Minister van Arbeid Handel en Nijverheid, bij den Hooger, Raad van Arbeid aanhangig gemaakte raagstuk, betreffende wijziging der Arbeidswet in verband met de On derwijswetten. De voorzitter, de heer K. Kruit- h,of, zal de aanhangige reorganisatie an den Hoogen Raad van Arbeid bespreken. de belastingplannen der regeering. De kinderaftrek. In. De Maasbode geeft een mede werker het volgende overzicht van de voorstellen inzake de wijziging der inkom stenbelasting De Regeering beoogt met haar vijf voor stellen tot wijziging'van belastingen o.m. vermindering van den druk der inkom stenbelasting, vooral voor de kleine in komens. Uit het volgende staatje moge blijken, hoever de regeering met de wijziging van den kinderaftrek is gegaan. Zooals be kend is, stelt de regeering een aftrek voor van f 300 per kind en bovendien een aftrek vari 'f 200 op het belastbaar inko-» men van eiken gehuwde. Een eerste gevolg van dit voorstel is, dat een gehuwde met één kind eerst in de rijksinkomstenbelasting valt, wanneer zijn belastbaar inkomen f 1300 of meer be draagt. Hij krijgt dan een aftrek van f 200 en f 300 is f 500. (De rijksinkomstenbelas ting wordt geheven van alle belastbare sommen van f 800 en daarboven, de ver dedigingsbelasting II van alle belastbare sommen van f 1200 en daarboven. Onder .belastbare som" wordt verstaan het be lastbaar inkomen, verminderd met den aftrek voor kinderen en gehuwden). Een tweede gevolg is, 'dat de gehuw den met en zonder kinderen nog iets meer dan de andere belistingplichtigen prcfiteeren van de voorgestelde verminde ring van de verdedigingsbelasting II. Een gehuwde Hij wordt is thans vrij bij aanneming bij een belast- van de inge- baar inkomen gediende voor van minder stellen vrij dan: bij een belast- baar inkomen van minder -= dan: f 1000 i'3oo 1600 met 1 kind 900 met 2 kind. 1000 met 3 kind. 1100 1900 met 4 kind. 1200 2200 met 5 kind. 1300 2500 met 6 kind. 1460 2800 met 7 kind. 1780 3100 met 8 kind. 2160 3400 met 9 kind. 2420 3700 met 10 kind. 2700 4000 met 11 kind. 2890 4300 met 12 kind. 3200 4600 Enz., enz. -v 1 De kinderaftrek' bedraagt per kind: Bij een belast baar inkomen v. minder dan thans en wordt f 1400 f 100 14001500 110 f 1500— iópo 120 16001700 130 17001800 140 altijd 18001900 150 f 300 19002000 160 20002300 170 23002600 180 26003000 „19° I 3000 of meer 200 Hier volgen thans nog enkele voorbeel den, waaruit zou blijken, welk verschil een en ander in geldbedragen heeft. Men houde daarbij echter in 'toog, dat al deze veranderingen slechts de hoofdsom der rijksinkomstenbelasting, de 25 opcenten daarop geheven voor het Leeningfonds 1914 en de verdedigingsbelasting II be treffen. Een en ander geldt alléén dan voor de gemeentelijke inkomstenbelasting wanneer deze uitsluitend wordt geheven in den vorm van hoogstens honderd op centen op de hoofdsom van het rijk. In verreweg de meeste gevallen geschiedt dit5 niet, zoódat men kan zeggen,_ dat de gemeentelijke inkomstenbelasting in het algemeen door deze voorstellen geen ver laging ondergaat. Belastbaar inkomen van f 1400; ge huwde met één kind: Deze betaalt thans f 15,32 aan rijksinkomstenbelasting, 25 op centen en verdedigingsbelasting II. Dit zal na aanneming van deze voorstellen worden f 3,75. Belastbaar inkomen f 2000 gehuwde met 2 kinderen. Hij betaalt thans aan vo renbedoelde belastingen f 30,25dit zal worden f 12,25. Belastbaar inkomen f 4000: gehuwde met 3 kinderen. Deze is thans f 119 ver schuldigd; dit zal worden pkn. f87.. Belastbaar inkomen f 4000gehuwde met zes kinderen. Deze moet thans be talen f88,25; dit wordt f44. Belastbaar inkomen f 6000gehuwde met 4 kinderen. Hij betaalt nu f221,75, dit wordt plrn. f 174. UIT DE OMGEVING. alphen aan den rijn. In de Donderdag te houden Raadsver gadering komen de volgende punten aar. de orde: 1. Onderzoek' van de geloofsbrieven van het benoemd verklaard raadslid W. J. den Hertog 2. Voorstel van B. en. W. inzake de zekerheidsstelling van den gemeente-ont vanger. 3. Voorstel van B. en W. tot vaststelling van het voorschot, hetwelk ais vergoeding fian bijzondere schoten, krachtens artikei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 6