uii iiiiimycr beslaat uit IWtE Bladen.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Hutnmet
>5e JAARGANG
ZATERDAG 2r FEBRUARI 1925
NUMMEP fSfi»
EDWE LEID
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week i. 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
EERSTE BLAD.
Bemoedigende verschijnselen.
Wie in de gelegenheid was de ver
gaderingen onzer Kiesvereenigingen in
verschillende plaatsen bij te wonen, zal
Jot de ontdekking zijn gekomen dat de
itemming over 't geheel genomen, uit
stekend is.'
Er zijn bemoedigende verschijnselen.
't Is niet, als bij de S.D.A.P. waar nu
reeds de overwinningsliederen worden
gezongen, omdat de leiders een groote
overwinning zeggen te ruiken.
Daarvoor zijn onze mannen te nuch-
i ter en zijn ook onze leiders te nuchter.
Zij begrijpen te goed dat wie zich aan
gordt zich niet moet beroemen als die
zich losmaakt.
Van een overwinningsroes is nergens
ook maar een spoor te ontdekken.
En ook hoort men niet de brallende
taal als op 't Congres van de S.D.A.P.
waar men elkaar opwekte om der re
actie de pooten stuk te slaan.
Dergelijke groote woorden worden in
onze kringen niet gehoord.
Maar wie zijn oogen en ooren den
kost geeft, ontwaart wel een stemming
van rustige vastberadenheid.
En dat is van groote beteekenis.
De ernst van den toestand wordt
overal ingezien.
Beseft wordt dat thans groote belan
gen op het spel staan en dat met name
de Anti-revolutionaire partij het hard
zal hebben te verantwoorden.
Maar beseft wordt ook, dat het thans
niet minder dan ooit te voren, gaat om
de beginselen, dat het gaat om
de Christelijke grondslagen van ons
volksleven.
Waarom wordt door alle partijen
van links zonder eenige uitzondering
zoo getoornd tegen de samenwerking
v&n de rechtsche partijen en het on
mogelijke beproefd om die partijen in
gevechtspositie tegenover elkaar te
plaatsen?
Het antwoord ligt voor de hand.
Het is, omdat men beseft, veel meer
e/i veel beter dan velen die tot de recht
sche partijen behooren, dat die samen
werking voor de toepassing en de door
werking van de Christelijke beginselen
van groote beteekenis is.
Wij zijn vaak geneigd hierbij alleen
te letten op w e 11 e n die al of niet tot
stand komen.
Maar de linksche partijen verstaan
opperbest, dat de wetgeving niet het
eenige en lang niet altijd het voor
naamste is, maar dat er ook van
het gewone beatuurs beleid groo
te invloed uitgaat.
Wij denken hierbij aan de benoe-
m i ng en.
Er is een tijd geweest dat de man
nen van Christelijken huize uit alle
belangrijke betrekkingen werden ge
weerd.
Maar de liberale heerschappij is ge-
oroken.
Ook de belijders van den Christus
zijn nu benoembaar en daardoor in
staat grooten invloed uit te oefenen.
Wij denken aan allerlei maatregelen
die genomen moeten worden en waar
door als in 1918 krachtig kan worden
opgetreden tegen hen die alles omver
trachten te werpen, of waardoor de
Zondagsrust kan worden bevorderd en
de verdere ontkerstening van het volk
gestuit.
Zelfs al was door de opvolgende
rechtsche regeeringen geen enkele wet
van beteekenis in het Staatsblad ge
boekt, dan nóg Zou er reden zijn om te
danken voor wat verkregen is en zou-
ïen de linksche partijen snakken naar
iet oogenblik dat zij weer als vroeger
!n de gelegenheid waren zich uit te
leven.
Maar er is meer verkregen en het
s een verblijdend verschijnsel dat dit
In onze kringen vrij algemeen wordt
:ngezien.
Dat beseft wordt, dat b.v. het werk
fan Minister Colijn niet los staat van
le beginselen, maar dat hij in staat
vaa zijn voor land en volk zegenrijken
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
arbeid te verrichten, omdat hij was
anti-revolutionair, omdat zijn anti
revolutionair beginsel hem noopte on
danks smaad en hoon en tegenwerking
en kans op stemmenverlies, toch vol
te houden en door te zetten en die
maatregelen te nemen die in de gege
ven omstandigheden gebiedend nood
zakelijk waren.
Ons anti-revolutionaire volk is over
tuigd dat de heer Colijn als anti-revo
lutionair zijn plicht heeft gedaan.
Het is overtuigd dat onze Anti-revo
lutionaire Kamerfractie heeft gehan
deld naar plicht en roeping.
En daarom gaat het ook rustig en
vastberaden den komenden strijd te
gemoet.
STADSNIEUWS.
Vijfde Abonnementsconcert.
Harriet van Emden.
Na een uitvoering van Handel's Ju
das Maccabaus in den Haag schreef,
de muziek-recensent van „De Maas
bode", die het soms heel mooi zeggen
kan o.m.: Handels Cantilenen in solo
bewerking zijn doorademd van zijn
verinnigd zielsgebed, huiverend in hun
uitzweven als koorknapen-stemmen in
egn kathedraal, en de onweerstaanbare
zich aldoor opdringende en aanzwel
lende koorklanken, die hel oplichten
van orkestraal kleur-koloriet, als een
avondzon door gebrande kerkramen,
kunnen zoo hevig, geweldig, grootsch
van dramatische en epische kracht op
en om ons heen ruischen, alsof alle
menschelijkheid is vergoddelijkt in de
ze wonderbare, naar God biddende
menschenziel."
Iets dergelijks was te beluisteren in
het drietal Italiaansche Handel-aria's,
waarmee Harriet van Emden haar con
cert opende gisterenavond. Ge voelt in
deze muziek deii menschelijken harts
tocht opbruisen, opvlammen soms,
maar alles blijft toch verheven, wordt
geadeld door de ziele-voornaamheid,
den voornamen eenvoud dkwijls, die er
u uit tegentrepdt. Een betrekkelijk so
ber accompagnement onderstreept het
gezongen woord, belicht het hier en
daar wat meer opvallend, maar het
zingen is in deze aria's hoofdzaak
en gaat, niettegenstaande de naar mo
derne opvattingen hinderlijke gebon
denheid aan streng-gebouwde vormen,
van hart tot hart.
Harriet van Emden heeft een mooie
stem, die ik, om haar timbre, een
mezzo-sopraan zou willen noemen. Van
boven tot beneden is de stem mooi-
gelijkmatig ontwikkeld; de volle klank
van de lagere tonen van het borst-
register frappeerde me gisteren meer
malen. Ze zingt met veel gemak en
groot entrain, bij wijlen een tikje te
veel acteerend bij haar voordracht.
Een enkele hooge toon deed wat al te
hard aan en schaadde daardoor soms
aan de schoonheid van het geheel.
Het programma, 3 Italiaansche aria's
en 17 liederen op Duitschen tekst, gaf
de zangeres ruimschoots gelegenheid,
haar veelzijdig kunnen te demonstree-
ren. En zij bleef daarbij niet in gebre
ke, maar wist de wisselende stemmin
gen van den tekst uitnemend in haar
voordracht uit te beelden.
De eerste helft van den avond ver
mocht mij meer te bekoren dan de
tweede. Handel en Schubert wonnen
het voor mij nog van Rudolf Mengel
berg en den Rus Tchaikowsky. Har
riet van Emden heeft haar accompag-
nateur (Rud. Mengelberg) een ruime
plaats op het programma afgestaan.
Na de pauze zong ze een zestal liede
ren van hem. Deze componist, die cor
rect en zonder zich op den voorgrond
te dringen, accompagneerde, werkt
blijkbaar onder den invloed van de
moderne richting. Na zijn eerste lied
had het gezicht van verscheidene luis
teraars veel van een vraagteeken. Bij
de volgende kwam er wat opklaring
en bij het laatste zelfs een dankbaar
applaus. Och, de meeste hoorders staan
nog zoo vreemd tegen dat niet-gebon-
den-willen-zijn aan regelen van melo
die, rhytmiek en harmonie. En of 't nu
waar is, dat die opgeëischte vrijheid
de zegging van het woord altijd ten
goede kogit? Ik geloof, dat menigeen
daarop nog niet dadelijk „ja" zou wil
len antwoorden. Rud. Mengelberg had
bij zijn liederen op meer dan een
plaats een accompagnement, dat door
juiste teekening trof. Door elkaar ee
nomen acht ik hetgeen voor de piano
was geschreven, interessanter dan wat
hij aan de zangstem te doen gaf. Maar
een componist, die wat te zeggen heeft
en dat steeds mooie* en beter zal kun
nen, meen ik wel, dat we in hem zien
mogen,
D. S.
„Athalia."
In de Graanbeurs gaf Donderdag
avond de Chr. Muziekvereen. „Athalia"
onder leiding van haar directeur, den
heer J. Noordanus Sr. een welgeslaag
de uitvoering.
De groote zaal was dicht bezet met
een aandachtig pubilek.
Aangevangen werd met het zingen
van Ps. 47:1 waarbij: de muziek ver
dienstelijk begeleidde.
De voorzitter, de heer D. Anth. Treur
opende met gebed en richtte vervol
gens een kort openingswoord tot de
talrijke aanwezigen waarbij hij in het
bijzonder de afgevaardigden van de
zustervereenigtingen eh de donateurs
welkom heette. Het werven van meer
dere donateurs besprekende, maakte
spr. een vergelijking tusschen de be
langstellenden, die zoo op 'toog wel
mooie vlinders lijken, maar als men
ze uitnoodigt om donateur te worden,
doen als een bromvlieg. Spr. hoopte
dat 't ditmaal niet zoo zou gaan. (Die
hoop is in vervulling gegaan, want
inderdaad gaven zich eènigen op).
De verschillende nummers van het
programma vielen goed in den smaak.
Er werd trouwens heel goed werk
geleverd. De directeur toonde uitste
kend met zijn mannen overweg te kun
nen. Het kwam ons voor, dat „Athalia"
zich weer in opwaartsché lijn be
weegt.
Van de best uitgevoerde nummers
noemen we de uOverture uit Joseph
van Mèhul, Une fète Trianon, een
Gavotte van Roubier en de „Grande
fantasie sur 1' Opéra van Mozart. Ook
„Berceuse de Jocelijn" van Goddard
deed het weer goed.
De voorzitter dankte in zijn slot
woord voor de groote belangstelling
om ten slotte te eindigen met gebed,
nadat „Athalia" nog een ferme margch
als „toegift" had gegeven.
Ned. Bond van J. V. op Ger. Gr.
Zooals velen bekend zal zijn is dit
voorjaar Leiden aan de beurt om de
jaarvergadering van de afdeeling Zuid
Holland van den Ned Bond van J. V.
op G. G. grondslag te ontvangen.
De ochtenvergadering zal in de groo
te zaal van de Graanbeurs, de middag
vergadering, die ook voor belangstel
lenden toegankelijk is, in de Hooi-
grachtkerk worden gehouden.
Naar wij vernemen was het afdee-
lingsbestuur zoo gelukkig om van Mi
nister Colijn toezegging te krijgen, dat
hij, behoudens onvoorziene omstandig
heden, in de middagvergadering zal
spreken.
Het belooft dus voor de bezoekers
een mooie Tweede Paaschdag te zullen
worden.
Een Geref. Vereen, v. Radiotelefonie.
Naar verluidt heeft zich hier ter
plaatse een commissie gevormd, die
de oprichting van een Vereen, voor Ra
diotelefonie op Ger. Grondslag zal voor
bereiderr.
Het ligt o.m. in de bedoeling om pa-
tienten in de verschillende ziekenhui
zen alhier een ontvangtoestel in ge
bruik te geven, teneinde op die wijze
de predicaties te kunnen volgen. In de
commissie zouden thans zitting hebben
de heeren H. J. de Ru, Ds. W. Bouw
man en I. Snoek.
Mede in verband met verschillende
bezwaren van principieelen aard die
er in de practijk zijn gerezen tegen de
werkwijze'van de Chr Ver. v. Radio
telefonie zal gebruik worden gemaakt
van den zender van de Geref. kerk van
Bloemendaal.
Vefllgheidsplaten.
De van Dinsdag tot Vrijdag j.l. ge
houden tentoonstelling van veiligheids
platen, welke gehouden werd in het
gebouw van den Raad van Arbeid,
werd door ruim 600 personen bezocht.
Daaronder bevonden zich tal van werk
gevers, werkmeesters, bazen, arbei
derSj onderwijzers leeraars en een paar
klassen van een avondschool voor
meisjes.
Met groote aandacht werden de pla
ten bekeken, uitgelegd en soms gekri-
i tiseerd.
ue oeiangsieiiing was zeer groot en
ongetwijfeld heeft deze tentoonstelling
de inzichten van velen op "het gebied
der bedrijfsveiligheid verhelderd. Tal
van platen werden verkocht. Zij zijn
ook in de toekomst steeds hij den Raad
verkrijgbaar.
De Centrale School.
Ons iwordt verzocht het volgende
te plaatsen:
Nu vele ouders deze maand ipoeten
beslissen of zij hunne kinderen, die
het 6e leerjaar hebben doorloopen en
op 1 Maart den 12-jarigen leeftijd heb
ben bereikt, al dan niet van school
zullen nemen, willen wij, ter voorko
ming van teleurstelling, er op wijzen,
dat aan kinderen beneden den 14-jari-
gen leeftijd geen arbeidskaart mag
worden afgegeven. Zeer tot hun na
deel moeten de kinderen, die op zoo
jeugdigen leeftijd de school verlaten,
nog 1 of 2 jaren rondloopen voor zij
aan het werk kunnen gaan. Veel beter
is het daarom de kinderen nog eenigen
tijd naar de Centrale school voor het
7e leerjaar te zenden ,waar het ge
leerde nog eens terdege wordt her
haald en uitgebreid en zeer veel prac-
tische kennis wordt bijgebracht, waar
aan de kinderen in hun later leven
heel veel kunnen hebben.
Nadrukkelijk vestigen wij er 'de aan
dacht op, dat het volstrekt niet alleen
voor de jongens, maar ook voor de
meisjes zeer nuttig is om het 7e leer
jaar te volgen. Kan uit den aard der
zaak op de gewone school niet zoo
heel veel tijd worden besteed aan de
nuttige handwerken, op de Centrale
school ontvangen zij 4 uur per week
les in dit voor haar zoo belangrijke
vak.
Voor jongens, die naar de Ambachts
school wenschen oyer te gaan, is het
zeer aan te bevelen eerst nog een half
jaar de lessen aan de Centrale school
te volgen. Daardoor toch wordt de
kans op toelating tot de Ambachts
school zeer veel grooter en zullen zij
met meer succes de lessen aan die
school kunnen volgen.
Het komt ons voor, dat, indien de
ouders dit alles rustig overwegen, de
keuze tusschen het van school nemen
hunner kinderen en het zenden naar
de Centrale school niet moeilijk zal
zijn.
Aangifte voor de Centrale school kan
plaats hebben bij de hoofden der ge
wone scholen en bij het hoofd der Cen
trale school.
Gezag en Vrijheid.
Onder dezen titel verscheen heden in
een oplaag van 16000 exemplaren een
propagandablaadje, uitgegeven door
de A.R. Propagandaclub hier ter stede.
Dit blad zal tot aan de komende
verkiezingen elke maand verschijnen
en huis aan huis worden verspreid.
't Is in populairen stijl geschreven
en bevat tal van korte artikeltjes,
o waarin gewezen wordt op wat de A.R.
partij bedoelt, op het werk van Mins
ter Colijn, de houding door de ver
schillende partijen ten opzichte van
„het bezuinigingsvraagstuk enz.
Met ingenomenheid zal de verschij
ning van dit propagandablad door ve
len worden begroet.
De drukkerij „Nieuwe Leidsche Cou
rant" zorgde, voor een uitstekende tech
niscbe uitvoering.
„Het Duo.°
Deze welbekende firma in Deiden
en omgeving heeft gisteravond onder
groote belangstelling 'van de zijde van
het publiek haar tweeden winkel ge
opend in het perceel Hoogewoerd 43,
naast de firma Splinter. De heeren
P, Oostendorp en F. H. Gaas-1
tra, hebben door verplaatsing van
één hunner winkels van Janvossen-
steeg naar Hoogewoerd. een belang
rijke schrede vooruit gedaan en hun
beide winkels, n.l. die in de Pieters-
k'erkkoorsfeeg, waar de heer Gaastra
en die aan de Hoogewoerd, waar de
heer Oostendorp woont in onderlinge
harmonie gebracht.
Meer dan tot dusver kan thans in
beide zaken aandacht geschonken wor
den aan den handel in fijn fruit, (recht
streekschen aanvoer) conserven, blik-
g)roenten, comestibles, koek- encho
coladewerken enz.
Dit neemt echter niet weg, dat „Het
Duo" zich blijft beijveren h et gehee-
le publiek te bedienen en voort
gaat in zijn marktkraam wekelijks zijn
artikelen aan het kooplustige publiek
aan te bieden.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiên per regel 22^8 cent
Ingezonden Mededeclirtgen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, i
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland
De patroonsbonden in de bouwvak
ken hebben besloten, het nieuwe col
lectief contract niet te aanvaarden.
Buitenland.
Het Pruisische kabinet-Mar* is reeds
ten val gebracht.
Het Engelsche Lagerhuis heeft een
Labour-voorstel verworpen, strekken
de tot uitbreiding yan het vrouwen-
kiesrecht.
Ernstig mijnongeluk in Engeland.
De firma is er in geslaagd haai
nieuwen winkel aan de Hoogewoerd
mooi ïn te richten.
De bekwame handen van'den schil
der Engels, den timmerman E e g e t
den electricien S w a a k en den stof
feerder Mefjs-en, zorgden er voor,
dat in korten' tijd zoowel de winkel
als Öe achter den winkel liggende
„fruitsalon" (waar men iets nuttigen
kan) keurig werd gerestaureerd.
Een groote sorteering fruit, conser
ven, comestibles, enz., vult etalage en
winkel en geeft een beeld van <^e
uitgebreidheid van dezen handel.
"Wij behoeven onze lezers niet op te
wekken, eens te gaan kijken: een
ieder die de Hoogewoerd passeert, ziet
den helder verlichten winkel reeds s an
verre en zal ongetwijfeld een blik
slaan op al dat heerlijke fruit, dat als
't ware tot koopen noodigt.
Hebbe „Het Duo" veel succes in
zijn beide zaken.
L. de K., de 46-jarige bewoner van
een der alhier vertoevende woonschui
ten heeft een vrouw die 19 jaar jonger
is, en blijkbaar meer voelde voor een
ander H. S., althans sedert eenige we
ken leeft zij met den laatstgenoemde
samen. Gistermiddag kwam de eigen
lijke echtgenoot in de Bouwelouwe-
steeg, waarbij hij haar een glas met
vitriool in het gelaat trachtte te wer
pen. Door een afwerende beweging
kwam bet zoover echter niet, zoodat
het letsel zich beperkte tot eenige nog
al ernstige brandwonden op haar
arm. De K. is voorloopig in arrest ge
steld als beschuldigd van poging tot
zware mishandeling. De dader heeft
n.l. toegegeven dat hij zijn vrouw blind
wilde maken.
Gistermiddag brak van een met
dennenboomen beladen wagen op de
Breestraat een as, zoodat de lading
overhelde en de wagen, die niet ver
der kon, een belemmering werd voor
het verkeer. Dit duurde echter niet
lang, want door overladen kon de wa
gen weer gauw worden vrijgemaakt.
Bestuurder was Jac. v. A uit Boskoop.
Persoonlijke ongelukken kwamen er
niet bij voor.
Op het terrein van de Staatsspoor
aan den Haagweg kreeg gistermiddag
de 53-jarige F. L. toen hij de deur van
een wagon wegschoof, een der zich in
den wagen bevindendekachels op
het gelaat, waarbij de getroffene nogal
beduidende kwetsuren opliep.
BINNENLAND.
Plattelandersbond.
Donderdag vergaderde de Plattelan
dersbond te Utrecht.
Nadat de statuten in dien zin gewij
zigd waren, dat nu ook een afgevaar
digde naar de Kamer of Staten een
Bondshoofdbestuursfunctie mag ver
vullen, werd een motie van de provin
ciale afdeeling Overijssél behandeld,
waarin de wensch werd geuit, dat de
heeren Braat en de Boer zich zouden
verzoenen. Nadat de heer Braat ver
klaard had, dat hij, als de heer De
Boer als berouwhebbend afgedwaalde
meegesleept door verkeerde oppositie-
mannen, zou terugkeeren, hem dan
gaarne de hand wilde reiken, werd een
commissie benoemd met opdracht om
den heer De Boer, die afwezig was,
in die richting te bewerken.
Daarna werd een groslijst van can-
didaten voor de a.s. Kamerverkiezin
gen opgemaakt, welke tot aan de vol
gende algemeene bondsvergadering
aangevuld kan worden.
Op verzoek van het rechtsche gedeelte
van den Bond werd besloten om in 18
kieskringen met gelijkluidende lijsten
;ult rte^knnwn^.metg, ais no. 1 den heer
