CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 5e JAARGANG DONDERDAG 19 FEBRUARI 1925' NUMMER 144" ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 BUREAUHooigracht 35 - Leiden Tel 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone adverientiën per regel 22:/i cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. een stapje verder. Ket voorstel van de Regeering tot afschaffing van den stemplichtver dient toejuiching. Om meer dan eene reden. Er kan toch geen enkel landsbelang mee gemoeid zijn om hen die in de politieke vraagstukken niet het min- 'ste belang blijken te stellen en wien het volmaakt onverschillig is welke canüidaten gekozen worden ,toch te dwingen hun stem uit te brengen. Zulke stemmen hebben niet de min ste heteekenis, voorzoover ze althans niet gebruikt worden om zooals te Amsterdam gebeurde, een man van de rapaille-partij op het kpssen te bren gen. Bovendien is de onhoudbaarheid van den stemplicht uit de practijk voldoende gebleken. Alleen te Amsterdam bleek bij de verkiezingen in 1922 het aantal over treders 57.810 te bedragen, welk aan tal in 1923 was gestegen tot 76.677. Het spreekt vanzelf dat vervolging bij een zoo groot aantal overtredingen niet mogelijk was. In kleine gemeenten, waar het aan tal kiezers gering is en slechts een klein percentage thuis bleef, bleek handhaving van de wet wel mogelijk, maar met het gevolg dat er voor de plattelands- en de stadsbewoners twee erlei recht was, Werden de eersten gestraft, de laatsten gingen bij gelijke overtreding vrijuit. 't Is daarom en ook omdat er kie zers blijken te zijn die tegen de ver vulling van den stemplicht ernstige bezwaren hebben, dat de regeering voorstelde den stemplicht af te schaf fen, althans in dien zin dat de straf rechtelijke sanctie vervalt. Wij juichen dit toe. Alleen behoort naar het ons voor komt, nóg een stap verder te worden gegaan. 4 De regeering wil den stemplicht of wil men, den opkomstplicht handha ven, omdat afschaffing van dat voor schrift den onjuisten indruk zou kun nen wekken,, dat de uitoefening van het kiesrecht een zaak ware die den wetgever onverschillig is.i Het geldt hier aldus de memorie van 'toelich ting een zedelijken plicht dien de Overheid erkent en dien zij blijve voorhouden aan hen wien het kies recht verleend is.' Deze z e d e 1 ij k e plicht wordt ook door alle anti-revolutiinairenzjonder •onderscheid erkend. Maar daaruit volgt niet dat de voor gestelde regeling het aangewezen mid del zou zijn om dezen plicht aan de kiezers voor te houden. Daartoe zijn andere middelen noo- dig. Hier heeft de pers en hebben ook de Kiesvereenigingen een taak. Wanneer echter de Regeering vöorJ schriften geeft die zij niet bij machte is te handhaven en op de overtreding waarvan dan ook geen straf wordt bedreigd, dan zal de z e d e 1 ij k e in vloed daarvan gering zijn, terwijl te gelijkertijd de wet tot een aanfluiting wordt gemaakt. uit eerbied voor ae ernstig bezwaar den en uit eerbied voor de wet drin gen wij dan ook op algeheele af schaffing van den stemplicht aan. STADSNIEUWS. Jaarboekje Ned. Herv. Gem. Vy Wij ontvingen hedenmorgen Jhet „Jaarboekje der Ned. Herv. Gem. te Leiden in de Ringen Noordwijk en Alphen", een uitgave van de Drukkerij Jansen, Aalmarkt 3 alhier. Zooals reeds uit den titel blijkt, is het terrein, dat het jaarboekje be strijkt, grooter geworden, doordat ook de gemeenten van de ringen Noord- wijk en Alphen er in zijn )opgenomen. Het bevat een "schat van gegevens, die natuurlijk in de eerste plaats voor Hervormden van belang zijn, doch ook van het breëdere veld der alge meen-christelijke actie in cyize stad geeft het een goed overzicht. Bij het boekje is gevoegd een goed- gelijkend portret van Ds. Hartwigsen op mooi kunstdrukpapier. Tegenover den maandkalender staan overdenkingen .van Verschillende pre dikanten, waarvan ons vooral troffen de eerste, van Ds. Boissevain, over Gen. 8:22, die van Ds. Punselie over Ps. 148:#8b en het gedicht „Stadsgaar- de" van Ds. Riemens. De laatste schreef ook een interes sant historisch artikel over „DeHoog- landsche of St. Pancraskerk", verlucht door een tweetal foto's. Verder bevat het jaarboekje de plat tegronden van de vier kerken met ver melding van de prijzen der zitplaat sen, de aanwijzing „dames" of „hee- ren" enz. Daarna volgen wenken over de gods dienstoefeningen, bediening der sacra menten, catèchisaties, huwelijksinze gening, enz., alsmede gegevens over de inrichting der Ned. Herv. Kerk, de samenstelling van den Kerkeraad, en der commissies van den Kerkeraad, van het kiescollege, der colleges van Collectanten, het verslag van den ker keraad over «het afgeloopen jaar, de kerkelijke wijkindeeling, een „alpha- betische lijst van de namen der Stra ten, Grachten, Pleinen, Stegen, Hof jes, Wegen, Lanen, Poorten enz. met aanwijzing der kerkelijke wijken en diaken-kwartieren", ds wijkvereeni- gingen, zondagsscholen en kinderker- ken, enz. enz. Vervolgens de in richtingen van onderwijs; de organi saties voor den Arbeid onder vrouwen en meisjes, voor de Zending en de Stadszending; de vakvereenigingen; Diaconessenarbeid; de Instellingen van Weldadigheid en Maatschappelijke hulp; de Hofjes; Drankbestrijding; zang-, muziek- en gymnastiekvereni gingen; verschillende „propagandaver- eenigingen", waaronder ook de poli tieke vereenigtfngen; ten slotte komt de YVaalsche Gem. en de „Buitenge meenten, dat zij nde gemeenten in de ringen Alphen en Noordwijk. Van de „Oude Kark" te Katwijk aan Zee zijn ook een tweetal foto's opge nomen. Men ziet, dat in dit jaarboekje veel en velerlei te vinden is, en om te zor gen, dat men niet lang behoeft te zoe ken, dient de uitvoerige inhoudsopgave aan het eind, zoodat het een „gids" mag genoemd worden in den vollen zin des woords. De uitvoering verdient allen lof en de prijs (f0.65) is ongetwijfeld billijk. Federatie van Diaconieën in de Ned. Hervormde Kerk. Naar men ons mededeelt zal Woens dag 4 Maart a.s. in den foyer der Stadsgehoorzaal neen buitengewone classicale bijeenkomst worden gehou den van de Classis Leiden der Ned. Herv. Kerk. Als spreker zal daar optreden Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruine van Utrecht, met het onderwerp: „De voor stellen tot wijzigingen in het Diaco nale reglement, welke voorloopig door de Synode zijn aangenomen." De bedoeling van deze bijeenkomst is, meer bekendheid te geven aan de ze voorstellen en het voor en tegen te overwegen. Op'de a.s. classicale ver gaderingen komen deze voorstellen weer aan de orde en moet er over ge stemd worden. Nu hebben in die ver gaderingen geen diakenen zitting al leen predikanten en ouderlingen. Om nu, te voorkomen, dat de mee ning der diakenen en der leden der gemeente niet gehoord zou worden, worden allerwege ciassikale bijeen komsten gehouden, waar ieder belang stellend lid der gemeente kan 'komen, en de voorstellen besproken worden. Waar het hier gaat om de plaats en de'positie der diaconie, in de kerk. is het van het hoogste belang dat van deze gelegenheid éen.ruim gebruik gemaakt wordt om op de hoogte te konten. De voorstellen zelf behelzen het instellen van diaconale raden, classicalen, provincialen en algemenen raad, en verder het wijzigen van het verband tusschen grootere diaconieën en kerkeraden. De Leidsche malversaties. Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft arrest gewezen in de zaak van den gewezen rijksbouwmeester Vrij man,^ die veertien dagen geleden in hcog'er beroep terecht stond van het vonnis der Haagsche rechtbank, waar bij hij ter zake van. de bekende mal versaties, gepleegd aan het voormalig bureau van den Rijksbouwmeester vcor de Onderwijsgebouwen, wegens oplichting en valschheid in geschrifte tot S&2 jaar met aftrek der preven tieve hechtenis werd veroordeeld. Het Hof veroordeelde gisteren Vrij man tot zes maanden gevangenisstraf met aftrek van de voorloopige hechte nis, welke, zooals men weet, langer dan een half jaar heeft geduurd. Men zal zich herinneren, dat bij de be handeling van deze zaak voor het ge rechtshof de procureur-generaal' die aanvankelijk bij zijn requisitcr beves tiging van het vonnis der Haagsche rechtbank had gevorderd, bij zijn re pliek na het pleidooi vati den ver dediger, Mr. J. v. Kuyk, nader aan het Hof voorstelde beklaagde te ver- oordeelen tot een straf, gelijkstaande aan de ondergane preventieve hech tenis. Zooals reeds gemeld, is Vrijman kort naüat hij voor het Hof had te rechtgestaan, uit voor-arrest ontslagen. Leidsch studentencorps. Bij enkele candidaatstelling is geko zen tot quaestor collegiï van het Leidsch Studentencorps de heer P. M. Baerdt van Swinia. Gereformeerde Oudervereeniging. De Gereformeerde' Oudervereeniging hielcl gisteravond in het Nutsgebouw haar eerste jaarvergadering, onder lei ding van den voorzitter Ds. ,W- Bouw man, die bij den aanvang liet zingen Psalm 11953, om daarna voor te gaan in gebed. In zijn openingswoord stond ZEerw. na de ouders en de ouderen te hebben welkom geheeten, stil bij de beteekenis van het feit, dat we" thans voor het eerst mogen terugzien op een jaar van prac- tischen arbeid. Hoewel die in zekeren zin langs de oudervereeniging heen ging, wat de di recte leiding der Jeugdverenigingen betreft, hoopt spr. foch, dat de ouderen van dat werk zullen hebben kennis ge nomen. De gelegenheid was er ruimschoots. In de naaste toekomst, aldus spr., moet het zoo worden, dat hetgeen de ouders op de Jaarvergadering omtrent den toe stand der verschillende verenigingen, clie van hen uitgaan, vernemen, niet nieuw meer voor hen is. Vervolgens besprak de voorz. de ern stige verschijnselen die er thans op het terrein van de jeugdbeweging worden waargenomen, om mede met het oog op daarop te besluiten met de ernsVige op wekking, om toch met woord en /daad de jeugdverenigingen op Geref. Grond slag te steunen. Tegenover den toe- nemenden invloed van ongeloof en re volutie zullen wij onze actie moeten stellen: op elk terrein centra van chris- telijken invloed hebben ie stichten. Het programma van den avond ver meldde voorts jaarverslagen van ouder vereeniging en jeugdverenigingen, af gewisseld door litteraire bijdragen, en piano en vioolmuziek, zoodat de verga dering een heel prettig, verloop had. De heer S. Bulthuis bracht als secre taris het jaarverslag uit van de Ouder vereeniging, waarbij zelfs tot den, voor haar althans, prae-historischen tijd werd teruggegaan. Het bestuur van de oudervereeniging bestaat thans uit de heeren Ds. W. Bouwman, S. Bulthuis, Jac. de Graaff en C. Versluis. Namens de Jongelingsvereen. „Timo- theus" bracht de heer C. Wassenaar, na mens de Knapenvereeniging ..Mijn zoon geef Mij uw hart", de heer H. L. Boter verslag uit, waartusschen de heer Jacq. de Graaff een aardig stukje proza ten beste gaf, en mej. Hendricks en de heer Bouhuis zHi op' hun Vespëctievelijk ta lentvol bespeelde instrumenten lieten hooren. Mej. C. Schot vanger, clie cle pas opge richte Jongemeisjesvereenigingen Tirza en Talitha» vertegenwoordigde, verbond aan het verslag van wat in de korte periode van 't. bestaan cler vereenigingen plaats vond, een verdienstelijke schets van een vergadering der M. V., die blijk baar veel belangstelling vond. Na de pau=\ tijdens welke een kopje koffie werd gepresenteerd, hield de heer Abr. v. Weeren Jr., voorzitter/ van de K. V. een causerie over het werk van den jeugdleider, onder den titel „Mijn ervaringen als jeugdleider" De inleider slaagde er uitnemend in. door zijn prettige teekening een beeld te geven van het leven in de knapen- ei: jongelingsvereenigingen, en oogstte der dank der aanwezigen. Namens clen kerkeraad, die vertegen woordigd was door de heeren Blom- mendaal en v. d. Meer, sprak laatstge noemde de vergadering toe, waarbij uiting werd gegeven aan de groote dank baarheid waartoe het vele, dat voor dt jeugd mag worden gedaan, stemt. Namens cle M. V. „V.-O.K." sprak mej. Porrepaal terwijl de J. V. Bavinck dooi vr. de Graaff, en cle J. V. Obadja cloor vr. Berger was vertegenwoordigd. De heer v. Weeren Jr. bracht neg even de lachspieren in beweging door cle voordracht van een geestig stukje proza, waarna Ds. Bouwr^an (het was toen ruim elf uur geworden) aan z^jn slotwoord begon. Hartelijk dankte spr. de medewerkers voor hedenavond, o.w. in 't bijzonder mej. Hendrichs en den heer Bouhuis, wie spr. een denkbeeldig bouquet aan bood, onder luicle instemming van cle vergadering natuurlijk. Terecht moet spr. constateeren. dat deze eerste jaarvergadering zeer goed geslaagd was, waaraan nog .werd toe gevoegd de wensch, dat in het komen de tijdperk de ouders veelvulcliger ge bruik zullen maken van cle gelegenheid om door persoonlijk bezoek het werli der vereemging te leeren kennen, wat onget wij fled cle liefde ervoor nog - zal versterken. De heer Blommendaal ging aan het eincl der -vergadering op verzoek voor in dankgebed.* Ambtsjubileum S. Th. Euijs. Heden herdacht de heer Buys, hoofd- administratief ambtenaar ten kantore van den Gemeente-ontvanger, het feit dat hij vóór 25 jaren in gemeentedienst tjrad. Het was al zeer vroeg op het kan toor des Ontvangers te bemerken, dat een bijzondere plechtigheid zou plaat:' hebben. Om halftien ontboden, werd de jubi laris op hartelijke wijze toegesproken door den Gemeente-ontvanger, die in zeer waardeerendé bewoordingen ge waagde van. des heeren Buys' onver droten ijver, groote plichtsbetrachting en onkreukbare eerlijkheid. Memoreerende, dat de jubilaris in die 25 jaren achtereenvolgens alle ran gen in zijn ambt heeft doorloopen, kon spr. niet nalaten, op geestige wijze den heer Buys te schetsen als een schrik beeld voor velen, toen hij als deur waarder der gemeentebelastingen inge volge art. 261 der Gemeentewet zijn e.xploiten ginfc beteekenen. \\;ie hem echter kennen, weten evenwel,' dat hi. niet de gevreesde was, docli een ambte naar, die soepelheid betrachtte en dc billijkheid niet uit het oog verloor. Ook als huisvader, aldus spr. is de heer Buys een schitterend voorbeeld geweest en als ernstig religieusmensch getrouw -aan zijn persoonlijke overtui ging, bleef hij niet ten achter. Daarom was het spr. een vreugde op dit oogenblik namens alle ambte •naren hem met zijn zilveren ambts jubileum te mogen gelukwenschen. FEUILLETON. Bn 's levens branding (Uit het Engelsch)). 42) „Neem u mij niet kwalijk", zeide hij kortaf. „Maar als u gelooft, dat u mij onrechtvaardig heeft behandeld, is er geen vernedering in, mij di\t te zeg gen. Maar ik vergeet, dat u dit niet verklaard heeft." „U heeft er mij de gelegenheid niet toe gegeven", zeide zij met vuur. Hij beet zich op de lippen en zweeg. ;Hij voelde, dat hij zich zeer onheusch gedroeg* en de slechtste zijde Tan zijn karakter toonde. En toch was hij ge noodzaakt zich voortdurend te bedwin- gen om de woorden terug te houden, die hem naar de lippen drongen, eip clen hartstocht meester te bl-ven, die dreigde hem alle zelfbeheersching te *doen verliezen. y Ieder woord, dat hij tot dusver ge sproken had, was als een steek ge weest in zijn eigen hari. De groote smeekende oogen van Floss, die hem aanzagen, deden hem wenschen, dat hij nooit geboren ware. Hij geloofde een algemfeene inbeelding van min naars dat een man nooit een vrouw had liefgehad, zooals hij- Floss Gres ham liefhad. Ook kon hij zich geen hopeloozer toestand indenken, dan de zijne. Floss was meer dan een weinig ont stemd, en toch kon zij niet nalaten hem t.e bewonderen.- In zijn gestreng heid en cynisme was een waardigheid, die tot haar sprak op een wijze, die zij niet volkomen kon begrijpen. Zij bewonderde ook zijn fieren oogopslag, zijn volkomen zelfbeheersching, en zijn blijkbaar voelen, dat hij geheel haars gelijke was. Zijn gedrag was altijd dat van een gentleman, dit was een onloo chenbaar feit. Indien hij was, of ooit .geweest was, de man, die David hem beweerde te zijn, hoe kwam het dan, dat hij dit nooit door woord of blik verried? Het stilzwijgen, dat thans ontstond, dreigde benauwend te zullen worden. Douglas vestigde zijn oogen ftp den groncl, en wachtte tot zij zou voort gaan. „Ik wou u nu ik bedoel."' Toen aarzelde zij weder. Hij zag haar weder vragend aan, er; glimlachte, eeh van die zeldzame glim lachen, die zijn weemoedig en toch zóo krachtig gelaat, eon buitengewone schoonheid verleenden. „Ik wil zeggen", zeide zij in wan hoop, „dat ik wou, dat ik dien dag niet tot u gesproken had, zooals ik deed. Het was niet vriendelijk van mij, en ik heb er sedert voortdurend gewe tenswroegingen over gehad. Ik weet niets, van hetgeen u waart, eer u naav Deeping kwaamt, en ik hoop, dat de dingen, die over u gezegd werden, on waar zijn. Maar u heeft u hier zeer edel gedragen behalve behalve in één opzicht. „En dat is?" vroeg hij. „U heeft den man belasterd, die mijn echtgenoot zal worden." „Douglas kromp ineen bij het hoo ren van het woord „echtgenoot." De gedachte, dat zij eenig man, maar vooral dat zij zulk een verachtelijk wezen als dien David Sutcliffe trou wen zou, was als een dolksteek door zijn hart. „In welk opzicht heb ik hem belas terd?" vroeg hij, terwijl hij haar vast in de oogen zag'. „Ik weet niet, wat u gezegd heeft", antwoordde zij, "„zij willen het mij niet vertellen. Maar oom verzekerde mij, dat u slechte, schandelijke din gen over hem gezegd hadt." Hij glimlachte bitter. „Ik vermoed dat uw oom er niet over geklaagd heeft, dat hij slechte, schandelijke dingen over mij heeft gezegd?" „Neen, dat is zoq", antwoordde zij, diep blozende. „Oom zegt, dat hetgeen hij'over u verteld heeft, algemeen be kend was." „En weet u, wat hij van mij verteld heeft?" „Neei\, dat weet ik niet." „Wilt u beproeven het te weten te komen? En wilt u aan uw oom en aan dezen mijnheer David Sutcliffe zeg gen, dat ik hen tart, zij mogen onder zoeken zooyeel zij willen en ik zal hun dit zoo gemakkelijk mogelijk* ma ken één enkele schandelijke daad in mijn leven aan 1e wijzen? De He mel weet, dat ik geen heilige ben ge weest, maar ik ben ten minste een fatsoenlijk man, en ik heb mijn eigen goeden naam en mijns vaders naam hooger geacht, dan eenige andere be zitting." „Als dat zoo is, dan is het des te treuriger, dat u zulke dingen als u deedt, over mijnheer Sutclifef hebt verteld." „Het was, zonder twijfel zeer dwaas van mij", zeide hij spottend. „Hij loog over mij, op de laagste wijze, en uit zucht naar wraak, besloot ik de waar heid omtrent hem te vertellen. 'tZou beter geweest zijn, als ik mijn mond had gehouden; de waarheid vindt niet overal ingang'.' ,.0, zwijg!" zeide zij, met oogen, die vuur schoten. „Hoe durft u zeggen, dat de heer Sutcliffe loog, of dat de slechte dingen, die u over hem ver teld heeft, waar zijn?" „Maar, dis men mij beschuldigt, vroeger slecht te hebben geleefd en thans te liegen, dan heb ik toch stel lig wel het recht, mij te veredidigen. Het is mijn schuld niet, doch mijn ongeluk, dat mijn woorden tot bevoor oordeelde ooren komen." „Maar u zeidöt, dat de heer' Sut cliffe loog." „En ik herhaal- het, hij heeft gelo gen, op een lage, gemeenc, verachte lijke manier, en helaas! liegen is de minste zijner ondeugden." „Hoe durft u mij dit alles zeggen!" En haar gelaat was vuurrood. „Ik wil zulke woorden niet aanhooren." (\Vordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1