CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
'5e JAARGANG
NUMMER 1441
DINSDAG '17 FEBRUARI 1925
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
Y ï^omneiasspeculatie.
In de rede waarmede Zaterdag de
heer Vliegen het congres van de S.D.
A.P. opende, heeft hij ook verklapt hoe
de leuzen waarmede de Sociaal-demo
craten gewoon zijn het publiek te be
werken, tot stand komen.
Rondweg werd toegegeven dat het
daarbij niet gaat om de zaken in de
leuzen aangeduid, maar om die leuzen
zelf.
Eerst heeft men het geprobeerd met
de socialisatie en de bedrijfsorganisa
tie. Nog voor was uitgemaakt wat daar
mee bedoeld werd, had men de arbei
ders reeds opgeroepen om daarvoor te
demonstreeren.
Maar de leuzen sloegen niet in.
Het groote publiek Was te verstan
dig en gevoelde er niets voor.
En nu waren er aldus de congres-
redenaar die wonderen verwachtten
van de Ontwapepingsleus, die veel
meer de menschen in 'thart zou grij
pen dan de socialisatie of de bedrijfs.-
organisatie.
Dit bleek echter al spoedig een ver
gissing.
De speculatie op de domheid van de
massa mislukte.
Men was blijkbaar niet vergeten hoe
gëdurende den oorlog de Sociaal-de
mocraten over leger en vloot oordeel
den.
Men zag het optreden van Socialis
tische ministers in andere landen, die
aan geen ontwapening dachten.
Men begreep dat de ontwapenings-
leuze geen andere beteekenis had dan
de massa in onrust te brengen en de
„beweging" te sterken.
Het publiek begreep dat het beetge
nomen werd.
De domheids-speculatie werd een lee
lijke mislukking.
V Persoonlijke toewijding.
Door den heer Vliegen werden bij
de opening van het congres ernstige
klachten geuit over den achteruitgang
van het ledental der S.D.A.P.
Ondanks de herhaalde betoogingen
in en buiten de Kamer, waarvan veel
voor de partij werd verwacht, viel een
verlies van 3000 leden te boeken.
De oorzaak is volgens den heer Vlie
gen te zoeken in het gebrek aan per
soonlijke activiteit.
En als eenig middel om de partij
"veer te sterken werd door hem aange
geven de persoonlijke toewijding van
de partij^enooten.
Wat hier gezegd werd geldt niet al
leen van de S.D.A.P. maar van alle
partijen.
Ook van de Antirevolutionaire
partij.
De leiding mag nog zoo goed zijn, en
de financiën nog zoo goed verzorgd,
als de persoonlijke toewijding ont
breekt. dan zal iedere actie, ook de
verkiezingsactie, tot vruchteloosheid
gedoemd zijn.
De persoonlijke activiteit is een on
misbaar, maar dan ook een zeer
waardevol element in den strijd
voor de anti-revohitionaire beginselen.
STADSNIEUWS:
Mr. J. Schokking.
Aangaande de ziekte van Mr. Schok
king, deelt de „Ned." mee, dat na een
consult de geneesheeren geen veront
rustende verschijnselen hebben kun
nen constateeren, zoodat vertrouwd
ma£ worden, dat Mr. Schokking bin
nen afzienbaren tijd zijn werk .weer
zal kunnen hervatten.
Leidsch-Utrechisch Philologen.-
Genoofschap.
De Societas Philologica Lugduno-
Trajcetina heeft haar 55e bijeenkomst
clen 14en Februari te Utrecht gehou
den, onder voorzitterschap van prof.
dr. P. H. Damsté.
Prof. dr. F. M u 11 e r Jzn. sprak over
de zestiende episode van Horatius in
verband met de beroemde vierde eclo-
ga van Vergilius, waarin de geboorte
van een kind wordt voorspeld, dat een
redder en heiland voor de menschheid
zal worden.
Het gedicht van Horatius is volgens
spr. ouder dan dat van Vergilius.
Dr. F. C. U n g e r vervolgde zijn in
de vorige bijeenkomst afgebroken voor
dracht over de aanbevolen wijziging
van de uitspraak van het Latijn. Een
opgelapte onjuiste uitspraak is voor
de leerlingen van het gymnasium van
geen waarde. De voorgestelde wijzi
ging der traditioneele uitspraak is een
onpractische daad, die velen in den
lande van het Latijn zou kunnen ver
vreemden. De problemen der elocutie
behooren thuis aan de universiteit.
In aansluiting aan deze voordracht
zette dr. Vroom uiteen, om welke
redenen de katholieken in Frankrijk,
en Nederland thans de Italiaansche
uitspraak van het Latijn iri kerk en
school hebben ingevoerd.
Examens apothekers-assistent.
Bij beschikking van den minister
van Onderwijs, K. en W. is bepaald,
dat de commissies, die gedurende het
jaar 1925 belast zullen zijn met het af
nemen van de examens van apothe
kersassistent, zullen zitting houden te
Leiden, Utrecht, Groningen en Amster
dam;
Benoemd zijn in de commissie, die
zitting zal houden te Leiden:
tot lid en voorzitter: dr. L. E. Goes-
ter, buitengewoon hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Leiden;
tot leden: dr. L. van Itallie, hooglee
raar aan de Rijksuniversiteit te Lei
den, en G. F. A. ten Bosch, apotheker
te Leiden, met bepaling, dat het lid
dr. L. van Itallie den voorzitter bij ver
hindering tijdelijk zal vervahgen; tot
plaatsvervangende leden: dr. W. van
Rijn, apotheker te Rotterdam, A. H.
Schirm en dr. D. H. Wester, beiden
apotheker te 's-Gravenhage;en aan
de commissie zijn toegevoegd als des
kundigen: mej. C. P. Renaud, oud-
hoofd eener openbare school en J. B.
Meynen, oud-hoofd eener bijzondere
school, beiden te Leiden.
De Veilingloods aan de Boommarkt.
Vanmorgen had in de kamer van B.
en W. ten raadhuize de verhuring
plaats van de groenten-yeilingloods aan
de Boommarkt.
Er was nogal veel belangstelling van
de zijde der tuinders, waaraan de tus-
schen belanghebbende vereenigingen
hangende kwestie blijkbaar niet vreemd
was, te oordeelen althans naar de uitla
tingen die voor en na de „beslissing"
werden gebezigd.
Er waren .slechts twee inschrijvingen.
De Leidsche Tuinders Patroonsvereeni-
ging (A. J. de Graaf e.a.) had ingeschre
ven voor 1500, de andere was van het
bestuur der Leidsche Groentenveiling
„Ons Belang1' (W. Binik e.a.), dat in
schreef voor f 6250.—).
Voor de gemeente niet onvoordeelig.
Een nieuwe Sportvereeniging.
Alhier is opgericht een amusements-
sportvereeniging, waarvan de leden
hoofdzakelijk het korfbalspel zullen be
oefenen. Deze Ver. zal den naam dra
gen van „Animo."
De tot op heden toegetreden leden
zijn grootendeels dames en heeren die
reeds eerder „gekorfbald" hebben.
Naast deze, zullen echter ook andere
takken Van sport worden beoefend. Zoo
ligt het o.m. in het voornemen, om in
den zomer fiets- en wandeltochten te
organiseeren, terwijl in den wintertijd
„intieme avondjes" den band tusschen
leden en vereenigingswerk zullen be
waren.
Het secretariaat is gevestigd: Utrecht-
sche Jaagpad 12.
„Onderling genoegen."
Deze muziekclub gaf gisteravond be
langeloos een muziekavond in het Ko
ninklijk Militair Invalidenhuis aan
den Hooge Rijndijk, voor de militai
ren. De avond is zeer tot genoegen ge
weest en aan het einde van de uitvoe
ring betuigde de ondercommandant
namens den commandant (die dezen
avond door omstandigheden verhin
derd was aanwezig te zeijn) zijn harte-
lijken dank en sprak hij zijn ingeno
menheid uit met dezen avond.
Tevens werd de hoop geuit dat „On
derling Genoegen" nog eens zou terug
komen.
Gistermiddag ongeveer half 6 bij
het lichten van een wagen uit een
vaartuig in de Heerengracht, schoot
dit laatste achteruit, met het gevolg,
dat zekere J. S. het wiel op zijn rechter
voet kreeg. Hij kon niet doorgaan met
zijn werk, maar werd per E. H. D. naar
het Ziekenhuis vervoerd.
Aangehouden is de schilder J. K.
alhier woonachtig, die uit een schuur
in den tuin van Zomei'zorg een rijwiel
van een student heeft ontvreemd.
BINNENLAND.
H. van Kol.
De heer H. van Kol,' oud-lid der Eer
ste Kamer, moest sedert eenige dagen
in zijn woning te 's-Gravenhage het
bed houderi wegens een vrij ernstig
ongemak, dat hem in zijn vrije bewe
gingen belemmerde.
Heden zou hij zich voor verdere ver
pleging doen opnemen in het Diaco-
nessenhuis Bronovo te 's-Gravenhage.
Een o bron van de „Bataaische."
De :.afsche Petroleummaatschap-
pij hc;_. een geweldigen spuiter te Ke-
dawan in het Tjepoesche aangeboord,
die losbarstte, toen tie boring 780 me
ter diep was,
De kracht was zoo groot, dat de bui
zen werden omlaag geperst en de zwa
re boorinstrumenten gedeeltelijk weg
geslingerd. De boortoren is verwron
gen.
Herziening Falilissementswet.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot herziening van
de Faillissementswet.
In de Memorie van Toelichting wordt
o.a. opgemerkt, dat de opvatting als
zouden tractementen, soldij en pensi
oenen slechts dan in het faillissement
vallen, indien krachtens bizondere wet
ten verhaal daarop uitdrukkelijk is
toegstaan, in strijd is met hetgeen
met het oog op de belangen der schuld
eischers wenschelijk moet worden ge
acht. Ook bleef ongeregeld de invloed,
welken de homologatie van een ak
koord uitoefent op de voortzetting der
verificatie-procedures.
Volgens de voorgestelde bepalingen
brengt de homologatie van rechtswege
schorsing mede van de verificatie-pro
cedures, welke tusschen een crediteur
en den curator worden gevoerd. Een
uitzondering wordt alleen gemaakt
voor het geval dat de stukken van het
geding reeds tot het geven van een be
slissing aan den rechter zijn overge
legd.
De bedoeling van het wetsontwerp
is, ten aanzien van deze en enkele an
dere punten, de noodig gebleken voor
zieningen te treffen.
Wijlen Jhr. Mr. de Savornin Lobman.
In perceel Trompstraat 334, het huis
van wijlen jhr. mr. A. F. de Savornin
Lohman zal Zaterdagmiddag 21 dezer
te 2,30 uur door jhr. mr. D. J. de Geer
de plechtige onthulling van een ge
denksteen geschieden.
Forensenbelastiiig.
Vele van de bezwaren, verbonden
aan de tegenwoordige regeling van de
forensenbelasting zullen, naar minis
ter Colijn blijkens de memorie van ant
woord aan de Eerste Kamer inzake de
begrooting van Financiën hoopt, wor
den weggenomen bij de aanhangige
herziening van de Gemeentewet.
N.V. De Hoogstraat.
Naar aanleiding van de oprichting
van de N.V. De Hoogstraat was in het
voorloopig verslag der Eerste Kamer
over de begrooting van financiën on
der het hoofd „Richtige heffing'der di
recte belastingen" gevraagd, waarom
deze vorm van overdracht van de be
zitting, welke zich leent tot het reser
veeren van winst, is gekozen.
De minister van financiën heeft
thans in zijn memorie van antwoord
daarop het volgende bescheid gegeven:
,.Met het oog op het particuliere ka
rakter der aan het slot van dit onder
deel" („Richtige heffing der directe be
lastingen") bedoelde aangelegenheid
en de in dit geval nog al zonderlinge
onderstelling die aan de naar aanlei-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22lJi cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarieL
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Aan het Zoeklicht.
Leiden, 17 Februari 1925.
Ik wil de rede waarmee de lieer Vlie
gen het congres van de S.D.A.P. opende
niet al te letterlijk nemen.
Een partijleider, die aan den voor
avond van den verkiezingsstrijd staat
voor het front van de troepen, tracht
natuurlijk den moed er in te houden.
Moed geeft immers tien vooruit!
Toch lijkt 't me ook niet verstandig
om wat deze partijleider opmerkte.zon
der meer te passeeren.
Welnu, volgens de verklaring van
den lieer Vliegen een nuchter en be
zadigd man .staat de S.D.A.P. er uit
stekend voor.
Ik ruik zoo verklaarde hij de
mogelijkheid van een groote overwin
ning.
Een groote overwinning voor de S.
D.A.P. beteekent een geweldigen klap
voor de rechtsche partijen.
Hartelijk dank meneer Vliegen voor
deze waarschuwing.
Me dunkt, ik ruik den strijdlust bij
onze propagandisten!
OBSERVATOR
ding daarvan gedane vraag ten grond
slag ligt, acht de ondergeteekende zich
ontslagen van het geven van een anL
woord op die vraag."
Bevordering der Nederlandsche
Industrie.
In tegenstelling met de vele Neder-
landsche aanbestedingen, die ter wille
van slechts enkele procenten voordeel
dikwijls naar het buitenland gaan, ver
nemen wij, dat de Philips Gloeilam
penfabrieken de ijzerconstructies voor
een belangrijke yitbreiding hunner
proeffabriek (4000 M2) en voor den
nieuwbouw van een papierfabriek en
een cartonnage fabriek, op uitnoodi-
ging aan de Nederlandsche firma De
Vries Robbé 'te Gorinchem hebben op
gedragen.
Het totaalbedrag dezer opdracht, ge
baseerd op de prijzen der laatst gehou
den aanbestedingen in het binnen- en
buitenland, beloopt ogeveer 4^ ton.
St. Michaël.
Naar de Maandagmorgen verneemt,
heeft het Verbond St. Michaël Zater
dag in zijn te Utrecht gehouden ver
gadering het door de besprekingen van
Prof. J. D. N. Aengenent met den Al-
gemeenen Bond van R.K. Kiesvereni
gingen bereikte compromis aanvaard.
De ter vergadering gevormde kies-
kringgroepen hebben afzonderlijke be
sprekingen gevoerd.
Gezant te Madrid.
In diplomatieke krjngen verluidt,
dat voor den post van Nederlandsch
gezant te Madrid vermoedelijk in aan
merking zal worden gebracht oud-mi
nister van koloniën mr. Th. B. Pleyte,
thans gezant van Nederland'te Rio de
Janeiro (Brazilië).
Ket luchtverkeer.
De Kon. Luchtvaartmaatschappij
had gisteren van Rotterdam naar En
geland zooveel passagiers en goederen
FEUILLETON.
Sn 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
40)
Het was heden de beurt van Floss
Gresham om voor de patiënten te zin
gen. Zij had geaarzeld bijna tot het
laatste oogenblik. Zij wist, dat Dou
glas Wyburn in het ziekenhuis was,
en zij zag er zeer tegen op hem te ont
moeten. Zou zij zich verontschuldi
gen? Een plaatsvervangster zenden?
Ongesteldheid voorwenden? Het zou
een groote-teleurstelling zijn voor vele
der patiënten, dat wist zij. Zij zagen
altijd vol verlangen haar komst tege
moet.
Zij kwam in het eind tot de overtui
ging, dat zij niet aan zichzelve mocht
denken, dat het zelfzuchtig en laf zou
zijn, zulks te doen.
Toen zij het ziekenhuis naderde, ver
dween def angst Douglas Wyburn te
ZJillen ontmoeten en een anxier gevoel
trad in de plaats. Zij hoopte bijna, dat
zij hem zien zou. Zij was niet geheel
rechtvaardig 'jegens hem geweest, zij
was niet rechtvaardig jegens zichzelf
geweest. Daarenboven, wat zijn verle
den ook mocht geweest zijn, hij deed
nu eerlijk zijn best; en het was zeker
zeer verkeerd hem niet behulpzaam te
willen zijn op den goeden weg te blij
ven, nu hij er den voet weder op had
gezet. Het zou een pak van haar hart
dijn, als zij hem alles eens kon uitleg
gen. Zij vond het vreeselijk, onrecht
vaardig jegens iemand te zijn, zelfs al
was hij haar medelijden niet waard.
Ook had hij zich moedig en heldhaftig
gedragen, en dat moest men toch niet
vergeten. En terwijl alle andere men
schen hem prezen, moest zij dan zwij
gen en zelfs weigeren hem te herken
nen?
De bijeenkomst was in de regenten
kamer. Floss was een paar minuten
over haar tijd. Een veertig mannen en
vrouwen, allen meer of minder hulp
behoevend of ziek, wachtten geduldig
op haar komst. Zij trad binnen met
vlugge, bevallige bewegingen, en aller
gelaat helderde onmiddellijk op. ,,'t Is
een liefje, dat zeg ik!" mompelde een
oude vrouw, achter in de kamer, een
opmerking, waarmede ieder die haar
hoorde het eens was. Zij was „een lief
je" daar was geen twijfel aan, en zij
scheen met zich te brengen den geur
van appelbloesem en een straal van
lente-zonneschijn#
Floss durfde niet rondzien, eer zij
zich voor de piano gezet en haar hand
schoenen uitgetrokken had, toen liet
zij vlug haar oogen gaan over de klei
ne groep van aangezichten, die haar
vol verwachting aanzagen. Die blik
was genoeg Douglas Wyburn was
niet onder haar gehoor. Misschien wist
hij, dat zij dien middag zou komen en
had hij geweigerd te komen. Zij had
daar van te voren niet aan ge,dacht.
Dit was zonder twijfel de reden. Wel
n,u, zij kon er zich niet over verwon
deren. Na alles, wat er tusschen hen
was voorgevallen, zou hij niet verlan
gen haar weder te hooren zingen of
haar zelfs terug te zien.
Zij voelde hoe het bloed haar naar
het gelaat steeg, terwijl deze gedach
ten haar door het hoofd gingen. En
toch, over het geheel,, voelde zij zich
toch verlicht, dat hij niet in de zaal
was; zij zou nu vrijer kunnen zingen."
,Ik zal vandaag een paar gezangen
voor u zingen," zeide zij, terwijl zij
haar lief, innemend gelaat tot den
kleinen kring van patiënten keerde.
Toen sloeg zij een paar accoorden aan
en begon te zingen „Hoog omhoog het
hart naar boven." Hoe spraken de
woorden tot aller hart. Zij voelde hoe
de woorden haar hoorders troffen. Zij
wendde haar hoofd om, en zag hoe
meer dan een traan schielijk werd af-
gewischt. Haar eigen oogen werden
vochtig, en een nieuwe uitdrukking
kwam in haar stem, diep en teeder. Zij
kon haar door de zaal zoowel hooren
als voelen trillen.
Haar gehoor haalde ternauwernood
adem. Sommigen zaten met gesloten
oogen, staarden in de verte voor zich
uit, anderen met gebogen hoofd veeg
den de stil vlietende tranen weg.
De eenvoudige woorden van het ge
zang roerden een snaar aan in ieders
gemoed. Zij leden smart en pijn; en ve
len onder hen konden op niets beters
hier op aarde hopen. En terwijl Floss
voortzong en haar stem aan kracht en
vertrouwen en uitdrukking won, had
den sommigen harer toehoorders een
gevoel, alsof hun hart waarlijk naar
omhoog werd getrokken.
Douglas schrikte op bij de eerste to
nen harer stem, alsof iemand hem had
geslagen.
„Dat is Floss Gresham," zeide hij,
terwijl hij de courant neergooide. „Ik
zou haar stem onder tienduizenden
herkennen."
Hij stond even later van zijn stoel op
eA zette zijn deur een klein eindje
open, en stond met zijn schouder te
gen de post en zijn oor bij de opening.
Hij was zeer bleek, en zijn lippen beef
den telkens.
Het gezang zou hem bekoord hebben
door elke andere goede zangeres voor
gedragen, maar nu het gezongen werd
door Floss," deed het de diepste snaren
van zijn. gemoed trillen.
Hij vergat de beleediging, die zij
hem nog slechts weinige weken gele
den naar het hoofd had geslingerd,
vergat alles, behalve, dat hij haar lief
had. Hij zou aan haar voeten hebben
vallen, terwijl zij zong, om haar te aan
bidden. Het gezang was eindelijk uit
en er heersehte diepe stilte, en hij
sloop uit de kamer en begaf zich zacht
jes door de gang naar de zaal.
Buiten de deur stond hij stil en luis-
terd. Floss las haar klein gehoor een
hoofdstuk uit een der Evangeliën voor.
Zij las van het water te Bethesda, en
van de lijdende menschen, die lagen
te wachten, tot het water zou beroerd
worden. Hij kende de geschiedenis zeer
goed, en in, zijn cynische buien had hij
er dikwijls om gelachen. Maar terwijl
Floss voorlas met haar zachte lieve
stem, scheen zij een nieuwe betfeekenN
te verkrijgen.
(Wordt vervolgd).