CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
5e JAARGANG
WOENSDAG 11 FEBRUARI 1925
NUMMER 141
IEUWE LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
ïn Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
V Verblijdend verschijnsel.
De S.D.A.P. heeft de goede gewoonte
om elk jaar een beredeneerd verslag
het licht te doen zien.
In het verslag over 1924 wordt ern
stig geklaagd over den achteruitgang
van het ledental.
Telde de partij op 31 December 1919
meer dan 47000 leden, in de daarop vol
gende jaren is dit aantal langzamer
hand gedaald.
In 1923 was men gekomen tot 41230
en. het boekjaar 1924 eindigde met een
ledental van 38265.
In het verslag worden aan dit ver
schijnsel enkele beschouwingen gewijd,
die niet van belang ontbloot zijn.
De oorzaak van den teruggang is
naar het secretariaat meent, niet dui
delijk aan te geven.
Plaatselijke omstandigheden, de eco
nomische crisis, heb ontbreken van
tusschejitijdsche verkiezingen zullen
waarschijnlijk van invloed zijn geweest
maar positieve gegevens ontbreken.
In dit verband wordt er dan op ge
wezen dat noch de September-demon-
stratie van 1923, noch liet Vlootwet
petitionnement, noch de actie tijdens
de regeeringscrisis, noch de betoogüi-
gen ^egen de onderwijsverslechtering
en voor de medezeggenschap ook maar
eenigen invloed ten goede hebben ge
had.
Dit zijn ongetwijfeld verblijdende ver
schijnselen.
Er is door de S.D.A.P. een geweldige
actie ontwikkeld.
Alles werd aangegrepen om ons volk
in beweging te brengen, om het op
groote schaal te verlëugenen en op die
wijze de positie van de Regeering te
ondermijnen en voor de partij propa
ganda te maken.
Maar nu moet openlijk worden er
kend, dat heel deze beweging niet den
minsten invloed heeft gehad.
De massa, langzamerhand aan de
monstraties en betoogingen en scheld
woorden gewoon geraakt, bleef onbe
wogen.
De verwachte politieke winst bleef
Uit.
Dat pleit voor de nuchterheid van
ons volk.
Het is een verblijdend en moedge
vend verschijnsel.
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
STADSNIEUWS.
Vereen, voor Dierenbescherming.
Gisteren hield de afd. Leiden van
de Ver. tot bescherming van Dieren
haar jaarlijksche algemeene Vergade
ring.
De secretaresse," Mevr. J. C. van
Poelgeest-Brand, bracht verslag uit
van de werkzaamheden in het afge
loopen jaar.
Hoewel in het afgeloopen jaar geen
bijzondere propaganda-dagen werden
gehouden, kon met genoegen worden
j geconstateerd, dat het ledental, dat
in 1923. met zoo'n grooten sprong voor
uit ging, bleef gehandhaafd op 52ö.
Als men in aanmerking neemt, dat
bij een dergelijk aantal door 9verlij
den, door vertrek naar elders, enz
meerdere tientallen afvallen, wil dat
dus zeggen, dat zich ook weer heel
wat nieuwe belangstellenden hebben
aangemeld.
Het geheele bestuur bleef in func
tie; bovendien w^rd door de ledenver
gadering op 29 Januari de heer \V.
D. Eeltjes als leider van de jeugd
groep. terwille van een goed contact
van die groep met de hoofdvereeni-
ging. mede in het bestuur gekozen.
In de commissie van Advies werd
de heer Duyvermari als afgevaardigde
van den B.N.O. vervangen door den
heer Hoogendam.
Mej. van Spall maakte zich weer
verdienstelijk in de film-commissie.
De heer Nord Thomson bleef onze
afdeeling vertegenwoordigen in de
commissie „Brand in Stallen".
De secretaresse bleef voor dq hoofd-
vereeniging Algemeen 'Bestuurslid in
den Nat. Vrouwenraad en kon als
zoodanig in opdracht van het H.B.
mede bewerken, dat de Nat. Vrouwen
raad zich uitsprak tegen het gebruik
.an den hond als trekdier.
Van de werkzaamheden, die door
de afdeeling werden verricht, werd
gememoreerd de verspreiding ge
schriften.
Door het secretariaat werden aan
het maandblad en aan de plaatselijke
en andere bladen verschillende stukjes
en mededeelingen ingezonden.
Een heel apart belang, dat vrijwel
het geheele jaar door de aandacht
heeft gevraagd, was de stalling voor
de woqnwagenpaardjes. In Januari
begonnen er stemmen uit het publiek
op te gaan, die den toestand voor de
paardjes in het woonwagenkamp ten
zeerste afkeurden. De afdeeling, die
reeds bij het in orde brengen van
het terrein deze kwestie onder de
oogen had gezien, vond hierin aanlei
ding om de zaak krachtig aan te pak
ken en door gedurende het geheele
jaar cp allerlei wijzen (lijsten, stukjes
in dagbladen, straatverkoop] gelden
in te zamelen, slaagde men er in,
dank zij ook enkele zeer royale giften,
de fondsen bijeen te krijgen om in
het najaar te gaan bouwen. Half De
cember kwam er een stalling gereed
'voor tien tot vijftien paarden en hoe
wel andere financieele belangen door
deze uitgave voor het oogenblik wel
eenigszins in het gedrang komen, kon
de stal volledig worden betaald. De
vele onderhandelingen, die telkens
nog met het gemeentebestuur werden
gevoerd, konden er helaas niet toe
leiden, dat van gemeentewege ook
maar de minste financieele steun werd
verleend. Wel werd met erkentelijk
heid gewaagd van de medewerking
der Directie van Gemeentewerken bij
plannen en uitvoering. Hei zal velen
dierenvrienden in dagen van storm,
regen en koude een voldoening zijn,
te weten, ciat de oude woonwagen-
paardjes nu beschut staan.
In de wintermaanden werden, even
als verleden jaar, aan het secretariaat
de vetbollen vQor zangvogels ver
kocht.
Het aantal klachten, dat het secre
tariaat bereikte, was zeer uitgebreid
en Veelsoortig.
Genoemd worden die over verkeer
de behandeling van bode-paarden, van
de paarden van Van Gend Loos,
van paarden voor zand- en steenen-
vervcer, overmatig slaan van paarden,
slechte oogkleppen, onvoldoende s.ai
ling en voeding van Engelsche slacht-
paarden. verzuim van maatregelen te
gen gladheid der straten, belemmering
van het verkeer te water op Zon- en
feestdagen, waaronder het vee op de
boptén b.v. op Hemelvaartsdag tot
stervens toe te lijden had, het vervoer
van nuchtere kalveren, .mishandeling
van vee op de veemarkt, het te laat
monteeren van de drinkfonteinen, het
overrijden van -een hond aan de Vink
door een trein (de baanwachter wei
gerde de boomen nog even te openen,
toen van beide zijden een trein in
aantocht was en een groote trekhQnd
die zich pp de rails Bevond, te ver
geefs naar een uitweg zocht), slechte
behandeling van trekhonden, verwaar
looting van dieren, doodschieten Van
honden, overrijden van honden door
luxe- en vrachtauto's, kreupele en
schurftige trekhonden, het neerleggen
van vergiftigd voedsel, om' katten op
te ruimen, het schieten van 130 roeken
in den tijd van de nestvogels, onaange
name reclame, het zoogenaamde mep
pen van katten: een lijst van aan
klachten, waaruit wel blijkt, dat een
weinig meer aandacht, zorg en belang
stelling van den mensch tegenover het
dier met aandrang mag worden ge
vraagd en bevorderd.
Naar aanleiding van het succes in
den Nat. Vrouwenraad richtte de'se
cretaresse een uitvoerig schrijven tot
Mevr. Bakker-Nort, lid van de Twee
de Kamer der S. G., cm naar in te
lichten over allerlei bijzonderheden
van het trekhendenvraagstuk en haar
te verzoeken het in de Kamer eens
voor den trekhond op te nemen. Het
antwoord, dat Mevr. Bakker-Nórt
zond, was zeer bevredigend en bij de
begrooting heeft ze e:n bijzonder go:d
gedocumenteerd betoog gehouden
voor geleidelijke afschaffing van den
trekhond. Ook heeft ze aan de secre
taresse verzocht, haar op de hoogte
te houden van alle misstanden in den
omgang der menschen met de dieren,
claar zij dan haar invloed ten goede
wil aanwenden. Dit is een vingerwij
zing om/ de -belangen van Dierenbe
scherming ook bij andere parlements
leden aanhangig te maken en hen in
te lichten, omtrent alles wat noodza
kelijk nog verbeterd mpet worden.
De jeugdgroep vond verscheidene
keeren gelegenheid zich voor de af
deeling nuttig te maken.
Bovenstaande lijst van werkzaam
heden, die geen aanspraak op volle
digheid maakt, toont wel, dat de af
deeling niet heeft stilgezeten. Als we
dan tooJi zien, dat in enkele andere
plaatsen van ons land, maar zeer ze
ker in het buitenland, veel meer nog
geschiedt dan in Leiden op het punt
van Dierenbescherming., dan kan de
ze afdeeling zich excuseeren door er
op te wijzen, dat zij ook nog maar
korte jaren bezig is, maar dan moeten
dergelijke voorbeelden tcch aanmoe
digen om den achterstand in te halen
Zij, die met ons meeleven, behoeven
niet te gaan vergelijken, om het nog
schrijnende tekort dagelijks te be
seffen.
Moge U aller medewerking, aldus
besloot de secretaresse, ons hetvol
gend jaar weer een stap verder bren
gen!
Aan het financieel verslag is het vol
gende ontleend:
De kas- plus giro-omzet over 1924 is
kleiner dan vorige jaren omdat geen
najaarsactie (dierenweek) gehouden
Werd. De inkomsten bedroegen:
Saldi 1923 f 22.04
Contributies 772.62V2
Giften en diversen 99.
Voor woonwagenpaardjes 97(X3272
Straatverkoop i 539.24
Opgenomen tegoed op
spaarbank 650.
ADVERTENTIE-PRIJ
Gewone advertentiën per regel 22V2 c
Ingezonden Mededeeling en, dubbel tar
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden daj_
lijks geplaatst ad 40 cent.
De uitgaven bedroegen:
Hoofdbestuur
Bijdrage andere instell.
Abonnementen, kalender
Diversen
Stalling W.W.-paardjes
Bijdrage asyl
Saldi 1924
f 3054.127,
f 78.75
30.—
152.75
"204.17
1432.—
1100.—
56.457s
f 395442 V:
De begrooting voor 1925 bedraagt in
inkomsten en uitgaven, met een pro
memorie-post voor de najaarsactie
f 3606.4572.
De voorzitter, Prof. Mr. André de la
Porie bracht beide functionarissen har
telijk dank voor hun vele verdiensten
in het afgeloopen jaar getoond.
Bij de rondvraag kwam een der aan
wezigen met het plan om ook hier een
polykliniek te stichten. Er werd van
verschillende zijden instemming mede
betuigd. Besloten werd het plan in stu
die te nemen.
De vergadering gaf blijk van veel
medeleven bij de leden, en wa's van
het begin tot het eind zeer geanimeerd.
BURGERLIJKE STAND.
Overleden: W. Jongbloed, m. 52 j.,
A. BleekstijnMuijzert, vr. 69 j., C.
Spaanderman, wedr. 87 j., C. Bouwman
Tierolf, vr. 81 j., A. v. d. Berg, 58 j.,
P. W. Altorf, m. 45 j., M. v. Weerlee
Arbouw, vr. 37 j., J. H. C. Ederzeel, wed
Ranselaar, 88 j., S. F. Knaap, m. 71 j.,
G. J. Zweistra, m. 73 j., C. Duk—Otger,
79 j-
Gehuwd: H. v. d. Westen, jm. en W.
v. Kempen, jd., J. R .Kampf, jm. en J.
Te^laar, jd., P. Oudshoorn, jm. en G
Bleijs jd., S. Heemskerk,, jm. en S. C.
v. Egmond, A. Laftbrdus, jm. en S. C.
v. Es jd„ J. H. Wegman jm. en C. Fiele-'
mon, jd., W. Teyn, jm. en F. F. Meyer,
jd., M. B. Laporte, jm. en F. v. d. Wak
ker, jd.
Geboren: Maria, d. v. W. Verboom en
J. W. Optendrees; Anna Berendina, d
v. A. Groenendijk en J. G. v. d. Kamp;
Hendrik, z. v. J. Kenbeek en J. C. v. d.
Berg; Louis, z. v. W. H. Keereweer en
L. de Groot; Leendert, z. v. J. B. Ver
meulen en M. Daanen; Geeriruida Hen
drika, d. v. J. Langerak en E. J. van
Qessel; Pieter, z. v. I. Snoek en J. Kra
mer; Margaretha^ Jacoba, d. v. P. J.
Baggerman en J. H. Osnabrug; Jaco
bus, z. v. J. de la Rie en A. M. Neut9-
boom; Abraham Wilhelmus, z. v. J. A
Lamboo en J. C. Korenhof; Renske, d
v. R. Mosselman en J. v. Velzen; Cor
nelia, d. v. H. v. d. Lucht envJ. Weber;
Bastiaantje, d. v. H. J. v. Kempen en
B. Lemmers; Jacobus Johbnnes, z. v.
H. Tegelaar .en J. E. Sterk; Franciscus
Johannes, z. v. H. Bekkerin en C. Era
des; Johanna Catharina, d. v. J. Ver
meulen en M. C. Warnaar; Caspar Ma
rie, z. v. J. T. A. M. v. Kimmenade cn
E. J. Schmidt; Elisabeth Maria, d. v.
I. Beurze en S. C. v. d. Hoeven; Maria
Cornelia ,d. v.-M. E. J. Stevens en G
v. d. Berg; Wilhelmina Grade Alida,
d. v. H. G. J. Weulen Kranenburg en
M. Renes; Jacobus Jan, z. v. J. F. v. d.
Waals en G. Snoeker; Jan Aleides Jo
hannes, z. v. N. H. de Klerk en W. BI
ken; Petronella, d. v. A. Serdijn en
J. de Haan; Geertrui; d. v. J. v. R
en C. Kromhout; Jannetje, d. v.
Arendsen en M. v. Weerlee;* Samuel,
v. B. Erades en G. v. d. Putten; Mai
Judith, d. v. C. G. W. v. d. Ham en
v. d. Wijngaard; Hendrik, z. v. I. H
tevelt eri M. Klein; Bob, z. v. E. Nol",
en M. M. de Tombe; Marietje, d. v. I
v. d.#Pijl en S. Prins.
„Belhesda".
Reeds eerder hebben wij üe aandac'
gevestigd op de pogingen die word
gedaan' om ook voor deze omgeving
komen tot de vorming van een plae
selijk comité voor de stichting „E
thesda" te Boedapest.
Een advertentie in dit nummer ge:
daaromtrent thans nadere inlichting
Niet alleen mevr. Eiberauer, zoca
eerst was aangekondigd, maar ook E
Biberauer hoopt als spreker op te tr
den, terwijl schitterende lichtbeeld,
vertoond zullen worden.'
Verstandige Belgen.
Da politie teBrussel heeft Wille:
Moock, die den kost verdiende m
„hongerstaken" en hier ter stede me
bekend is als „Wolly de hongerkoninr
als „ongewenschte vreemdeling" ov.
de grens gezet.
Dat schijnt ons'*niet onverstandig
van de Belgische autoriteiten".
Patrimonium.
Wij herinneren aan de vergaderi.
van Patrimonium die hedenavond 1
houden wordt en waarin zeer belar.
rijke onderwerpen aan de orde zuil
komen.
Schaken.
Hieronder vclgt de uitslag van d
gisteravond alhier gespeelden vedstrij;
voor de competitie v. d. Nederlandscht
Schaakbond, district Zuid-Holland, 3de 1
greep A. tusschen dc Leidsche Volk
schaakclub en het tweede tiqntal v.
Leidsch Schaakgenootschap.
L. Volkssch. L. Schaakgen. II.
1. C P. de Blauw 1A 2 W. de Bru.
2. C. J. v. Goor 1. o M. M. 'Sega:
3. W. Segaa'r 1. o H. N. Frango.
4. B. Meijn o. 1 A. W. Jongepie
5. H. I. de Nie 1. o A. Th. Cahe:
6. H. v. Duuren o. 1 M. Bloc:
7. J. v. d. Wilk X G. Schoppe
i>. T. Worst o. 1 J. J. Swaan
9. P J. v. d. Zeeuw 1. o T. Nieucl
10. W. F. 'Smeder o. 1 W. A. v. Otteri
Totaal Leidsche Volksschaakclub 4!
Leidsch Schaakgenootschap II 41e. c
1 afgebroken partij, die ter beslissing a a
den arbiter is opgezonden.
Bij beschikking van den MinUtc-
van Onderwijs. K. e:i W. is benoemd tv
directrice van het Ziekenhuis der Rijk:
universiteit alhier Mejuffrouw S. G. He
dema, sedert 1 December 1924 tijdel:;
als zoodanig werkzaam.
BINNENLAND.
Gemsentsïijk melkbedrijf.
Na dagenlange debatten heeft eir.
delijk de Amsterdam sch e Gemeente
raad een beslissing gcnoihen inzake d
gemeentelijke melkvoorziening.
Met 23 tegen 22 stemmen werd n.l
een motie van den heer Drabbe aan
genomen vdn den volgenden inhoud:
De raad, overwegende, dat het nood
zakelijk is te komen tot een beter,
melkvoorziening van Amsterdam;
van meening, dat daartoe vooralsnog
niet noodig is de dior B. en W. voor
FEUILLETON.
1st 's 9@v©tns branding
(Uit het Engelsch)).
35)
De menschen vertelden dingen, waar
niets van waar was, 111 de vaste over
tuiging, dat zij het bij het rechte eind
hadden. Dat deze man met opzet had
gelogen, scheen onmogelijk. "Hij «had
zich eenvoudig vergist; hij had iemand
anders voor David aangezien. David
was de eerlijkheid en vertrouwbaar
heid in persoon.
En zij waren dus allen verplicht den
heer Wybum hun verontschuldigingen
aan te bieden voor de wijze, waarop zij
hem hadden behandeld, en hij moest
bij David zijn verontschuldigingen aan
bieden, omdat hij hem belasterd had,
en en Maar David had immers
dingen ontdekt had bewezen "O,
hemel, daar stond zij weder voor het
dilemma.
En zoo lag zij den halven nacht wak
ker, trachtende een weg te vinden in
dit wonderlijke doolhof, maar zij slaag
de er alleen in, nog verder te verdwa
len. Dit was, uit bet oogpunt van den
dokter beschouwd, in alle opzichten
slecht voor Floss.. Hij zag den volgen
den .morgen aan haar oogen, dat zij
zeer weinig had geslapen, en toen hij
er haar naar vroeg, stemde zij toe, dat
zij den halven nacht wakker had gele
gen. Zij bekende cok, dat zij voortdu
rend aan Douglas Wybum had ge
dacht.
„De duivel hale dien jongen!" grom
de de oude dokter bij zichzelf, toen hij
na het ontbijt zijn courant openvouw
de. „Hij schijnt er op uit te zijn gezeur
te maken en allerlei onaangename
toestanden in het leven te roepen, en
tcch slaagt hij er in ieders sympathie
voor zichzelf te winnen. Natuurlijk is
hij een schurk. Hij stemde het zelf half
'toe. Hij vertelde Floss, dat zijn ouders
hom voor predikant hadd'en bestemd,
doch dat 'hij niet waard was, die be
trekking te bekleeden. En dan heeft
David van allerlei over liem ontdekt."
Dr. Upton, evenals de meeste achter
dochtige menschen, was nu en dan ont
zettend goedgeloovig. Zijn regel was,
in niemand te gelooven en niemand te
vertrouwen. Maar er waren uitzonde
ringen in zijn geval, zooals die overal
zijn. Hij had een onbeperkt vertrouwen
in Floss en in David. David was een
jonge man, die de eer van zijn ge
slacht ophield. Hij was bijna boos op
zichzelf, dat hij ooit aan eenige ach
terdocht omtrent David in zijn hart
had plaats gegeven, en toch had het
hem bijzonder veel genoegen gedaan,
dat de jonge man in staat was ge
weest zich zoo snel en zoo volkomen
te rechtvaardigen.
Hij had na het gesprek met den
Jood, David zijn verontschuldigingen
aangeboden, en daarmede was de zaak
uit. Maar het was al heel vervelend,
dat die Wybum nu weer van zich liet
hooren, eer de wéék nog uit was, en
dat van alle menschen nu juist Floss
getuige moest zijn van die moedige
daad, waar de geheele stad vol van
zou zijn. Floss was edelmoedig en had
veet verbeeldingskracht, een meisje
met idealen en wat hij noemde
illusies; daarom was er geen buiten
gewone kennis van de mensehelijke
natuur toe noodig om in zulk een sa
menloop van omstandigheden gevaar
te zien. Een man, met zulk een inne
mend uiterlijk, zoo heldhaftig in' zijn
optreden en gedrag, kon gemakkelijk
het hart van een meisje vergiftigen,
indien hij slechts gehoor bij haar kon
krijgen.
Misschien was hetgeen, waartegen
hij zoozeer had opgezien het huwe
lijk van Floss toch eigenlijk maar
een heel goed ding. Hij zou minder
verantwoordelijkheid voelen, als zij
veilig met David was getrouwd.
David was zeer verbaasd, toen hij
den volgenden dag een bezoek^ kwam
brengen, en ev zeer vaag en voorzich
tig op doelde, dat het hem veel beter
zou uitkomen, indien het huwelijk een
maand vroeger plaats greep, dan den
dag, dien zij oorspronkelijk hadden
bepaald, niet de minste tegenwerping
van den ouden dokter te vernemen.
Aldus aangemoedigd, stelde David bru
taalweg voor, dat het huwelijk zou
plaats hebben de eerste week var
Maart, inplaats van in April.
„Wanneer ge maar wilt", antwoord
de de dokter; „het is mij hetzelfde."
David snelde heen, om Floss op te
zoeken. „Lieveling", zeide hij, „hoe
denkt ge er over in Maart te trouwen,
inplaats van in April?"
„O ja, Floss. Weet ge, lieve, in April
is het onze drukste tijd, en een huwe
lijksreis /van veertien dagen, is het
langst dat ik kan uitblijven. Mis
schien zullen we een paar daagjes naar
Parijs kunnen gaan, maar meer niet.
Maar als we nu trouwen, laat ik zeg
gen, de eerste week van Maart, dan
kan ik een maand uitblijven, en we
kunnen ons een maand gaan koeste
ren in de zon, ban de Riviera; denk
het eens in, lieveling."
„Maar wat zal oom er van zeggen?"
„Hij vindt het best. Ik heb het hem
gevraagd."
„Ik zou het heerlijk vinden naar df
Riviera té gaan, David."
(Wordt vervolgd).