CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijksie nieuws in dit nummor
NUMMER 1435
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50 s
Per weekI 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Oil niiiiar beslaat ui! TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Verkiezingskoorts.
Het liberale „Vaderland" heeft, hoe
wel we nog eenige maanden van de
stembus verwijderd zijn, de verkie
zingskoorts al aardig onder de leden.
Dit blijkt wel uit wat het blad schrijft
over het aangekondigde ontwerp tot
afschaffing van den zomertijd.
Dit is niet in orde vindt het liberale
blad.
De .regeering had zoo kort voor de
verkiezingen met dit ontwerp niet mo
gen komen, omdat het voor de Kamer
leden nu moeilijk is, deze zaak enkel
te zien in verband met 's lands belang.
„Maar de Kamer, zoo gaat het blad
Voort, kan de fout, door de regéering
begaan, goedmaken ,door te weige
ren, het ontwerp nog vóér de ver
kiezingen in behandeling te nemen.
Zij zcu daardoor een uitnemende
daad verrichten. Het kan haar toch
niet onbekend zijn, dat één van de
grieven, die in breede kringen van
ons volk tegen de Tweede Kamer be
staat, deze is, dat zij de kiezers te
veel naar de oogen kijkt.
En al erkennen wij dat bij deze
grief vaak overdreven wordt, wij zou
den toch niet gaarne de verantwoor
delijkheid op ons nemen, om te zeg
gen, dat deze grief geen kern van
waarheid bevat. Welnu, door het ont
werp te laten liggen tot na de ver
kiezingen, zou zij zich zelve een ge
tuigschrift van onafhankelijkheid ge
ven, dat menig bediller van hare ges
tie zou doen verstommen. En deze
daad zou, behoeven wij het nog te
zeggen, veel beter zijn dan de stille
hoop, dat de Eerste Kamer ander
maal het ontwerp moge 'verwerpen.
Wij hopen dan ook, dat reeds de
Centrale Sectie in de Tweede Kamer
zich zal verzetten tegen de behande
ling van een wetsontwerp omtrent
den zomertijd, welk dan ook, vóór
de verkiezingen."
Wij verstaan deze klacht.
De vrijzinnigen hebben inderdaad
blijk gegeven de laatste jaren, dat zij
de kiezers teveel naar de ocgen kijken.
Alleen zóó is de houding van de hee-
ren Dresselhuys c.s. verklaarbaar.
En het is misschien óók waar wat
indertijd van socialistische zijde werd
opgemerkt, dat de liberalen wol t e g en
de bezuinigingsvoorstellen spraken,
maar met de stille hoop dat anderen
er Wel voor zouden stemmen.
Van karaktervastheid hebben de vrij
zinnige politici weinig blijk gegeven
de laatste jaren.
Daarom is de klacht van het -„Va
derland" zoo verstaanbaar.
Wie de kiezers naar de oogen kijkt
handelt a 11 ij d verkeerd. Het zal hem
nooit gelukken alle kiezers tevreden
te stellen.
Daarom zou het voor de liberalen,
die al bibberend de verkiezingen tegen
gaan, een uitkomst zijn indien het ont
werp bleef liggen.
Maar de verkiezingskoorts van de
vrijzinnigen -behceft voor de Regeering
geen reden te zijn om deze zaak, die
zeker voldoende voorbereid is, ni^t
aan de orde te stellen.
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
HERDENKING VAN HET 350-JAHIG
BESTAAN DER UNIVERSITEIT,
Da promotie.
In aansluiting op het reeds medege
deelde omtrent de promotie van H. M.
de Koningin diene dat de bul luidt als
volgt:
De bul is op perkament geschreven
In een renaissance-letter met rood af
gewisseld, door den heer J. van Krim
pen te 's-Gravenhage. Het groot zegel
der Universiteit, in roode was, hangt
uit aan een oranje zijden lint, en wordt
omsloten door een mat zilveren doosje,
Vervaardigd in de werkplaats van de
firma van Rossum du Chattel. Tot ber
ging van de' bul dient een eenvoudige
koker van rood marokijnleder met ver
gulde versiering, vervaardigd door den
heer J. H. J. de Vries, leeraar aan het
Instituut voor Kunstnijverheid te Am
sterdam.
Een korte koorzang: Gelukkig Va-
derlandt, it Valerius' gedenckklank.
voor koor bewerkt door Hubert Cuy-
pers, besloot de plechtigheid.
Opnieuw klonk het Wilhelmus, dit
maal ingezet door het orgel en door
alle aanwezigen meegezongen.
Als naspel gaf de organist een Alle
gro Vivace van Handel.
Na het antwoord van H. M. de Ko
ningin hief de burgemeester een „Lang
leve de Koningin" aan, waarmede de
aanwezigen met een driewerf hoera in
stemden.
Door de commissie van ontvangst
Werd nu de Konink. familie weer uit
geleide gedaan, zooals wij gisteren
reeds screven. Echter was het niet
Baron Sweerts, doch de burgemeester
Jhr. de Gijselaar als Curator die H. M.
de Koningin begeleidde, naast den Rec-
tor-Magnificus prof. Blok, als pro
fessor.
Het is voor de regelingscommissie
een moeilijke taak geweest de plaat
sen in de kerk toe te wijzen, daar het
aantal aanvragen met meer dan 500
dat der beschikbare plaatsen overtrof.
Natuurlijk hebben allen, die met de
Universiteit in eenige connectie staan,
de voorrang genoten. Zoo zijn b.v. alle
aanvragen van oud-studenten, die voor
half januari binnengekomen zijn, en
verscheidene later ingekomene. toege
wezen. De aantallen personen van de
"verschillende categorieën, die ten slotte
in de kerk aanwezig zijn geweest, zijn
ten ruwste de volgende: Curatoren,
hocgleeraren, oud-hcogleeraren, lecto
ren 100; Privaatdocenten, Conservato
ren, assistenten, etc. 150; Personeel
der Universiteitsgebouwen 50; leden
v. d. Universiteitsraad, etc. 50; oud-stu
denten: 300. studenten 700; vertegen
woordigers der Koninklijke Akademie
van Weten^bhappen, Universiteiten en
Hoogescliolen, etc.: 50; Ministers, hooge
colleges van staat, vertegenwoordigers
van vreemde mogendheden, hooge
autoriteiten, Kerkbestuur etc. 150; Be
stuur van Gemeente en Frovincie 50;
dames van Curatoren, hoogleeraren,
lectoren 300. Verder belangstellenden,
Pers, etc. 50.
Naar het Museum ven Oudheden.
Terwijl nu'de hooge autoriteiten zich
naar „De Lakenhal" begaven ter recep
tie, ging de Kon. Familie naar het Mu
seum v. Oudheden aan het Rapenburg
Ook hier sicm^ een ontzettende men-
schenmassa.
Aan den ingang van het Museum-
werd de Koninklijke Familie opge
wacht dcor den Directeur en de twee
assistenten Mej. J .Brants en den heer
A. E. Remouchamps benevens den oud-
onderdirecteur Dr. Boeser, welke res
pectievelijk H. M. de Koningin, Z. K.
H. den Prins, H. K. H. de Prinses en
H. M. de Koningin Moeder tot geleide
zouden dienen Bij het betreden der
vestibule bood Mevr. Holwerda Hü M.
een bouquet orchideeën aan. Hier
stond" ook het geheele Museumperso
neel geschaard en werden namens de
Museumdirectie bloemen aangeboden
aan H. M .de Koningin Moeder door
Mej. C. Stuurma en aan de Prinses
door- den Jongeheer E. Remouchamps.
Het bezoek gold in het bijzonder de
nieuw ingerichte zalen der Egyptische
Afdeeling. Eerst ging het Koninklijk
Gezelschap dus de trap op naar de
reeks van zaaltjes waar de fijnste
voorwerpen van Egyptische kunst hun
plaats hebben bevonden. Van hier ging
men naar de onlangs geopende za'al
voor Egyptische doodenkuïtus, waar de
onder electrische belichting tentoonge
stelde groepen van mummies met de
bijbelioorende mummiêkisten en graf-
benoodigdheden werden bezichtigd Ten
slotte daalde men de steenen achter
trap af naar de groote Egyptische
Sculpturenzaal waar in het bijzonder
de groote mastaba met zijn onder het
zachte scheerlicht zoo prachtig uitko
mende waardevolle reliefs de aandacht
trok. Hiermede was het bezoek ten
©inde.
Naar de Universiteit.
Te voet ging men toen over de
Nieuwsteegbrug naar de Universiteit,
waar ter weerszijden van het hek de
eerewacht onder commando van den
heer J. D. Zimmerman stond aange
treden en bij aankomst van H. M. het
.geweer presenteerde.
Terwijl de overige leden der Kon
Familie zich even onderhielden, inspec
teerde H. M. de eerewacht.
Terwijl Zij langs de wadi heen-
schreed, j»ing uit de dichte menigte
aan rVsn overkant van hst water e*o
luid gejubel op, waarvoor H. M. vrien
delijk dankte.
Bij de deur der Academie werd de
Koningin en de Koninklijke familie
opgewacht door Prof. A. J. Blok, Rec
tor Magnificus, Prof. de Sitter, Secre
taris van den Senaat en de vier Asses
soren, de hoogleeraren Van Itallie,
Kristensen, Van der Hoeven, en Hui-
zinga. Aan H. H. M. M. de Koningin,
de Koningin Moeder eu H K. H. Prin
ses Juliana werden bloemen aagebo-
den, respectievelijk door Cateau Blok,
Olga Meyers en Retha Huïziriga.
In de Senaatskamer stelden Vervol
gens Rector en Assessoren aan H. H.
M. M. en K. K. H. H. den geheelen
Academischen Senaat, geschaard naar
faculteiten, voor. De President-Curator
Jhr. Mr. N. C. de Gijselaar, bood hierop
aan de vórstelijke personen elk een
exemplaar in zilver van den gedenk
penning, ter gelegenheid van het feest
geslagen. Deze is vervaardigd door de
heer Gf. J. van der Hoef en uiteraard
door de Edelmetdalbedrijven te Utrecht
De voorzijde vertoont een Minervakop.
met het opschrift: Tu lie cede malis
sed contra audentior ito, (Vérgilius.
Aeneis VI 95); de achterzijde draagt
het opschrift: Academia Lugduno Ba-
tava excüdi iiissit anno MDCCCCXXV,
geflankeerd door de wapens van Hol
land en van Oranje Nassau, en ge
steund door dat van Leiden, gelijk deze
wapens voorkomen op het groot zegel
der Universiteit.
De president van de Comi^sie van
uitvoering Van het Leidsch Universi
teitsfonds Prof. Van Vollenhoven, bood
hierop aan de Koningin een in leer ge
bonden en op Japansch papier gedrukt
exemplaar aan van Pallas Leidensis
MCMXXV. Dit feestgeschrlft ig uitge
gaan van het Universiteitsfonds, en
draagt derhalve geen strikt officieei
karakter. Het behelst een groep op
stellen, ten getale van 22 door een aan
tal Leidsche hoogleeraren en lectoren,
en enkele anderen, geschreven over
onderwerpen uit de geschiedenis der
Universiteit voornamelijk van de laatst'
verloopen 50 jaren.
Naar een volledig bëeld van de ge
schiedenis der Leidsche hoogeschcol
sedert 1875 is niet gestreefd. Het Inlei
dend woord is geschreven door Mr. A.
R. Zimmerman, illuster alumnus van
Leiden.
Het boek bevat slechts ééne illustra
tie: de reproductie in lichtdruk tegen
over den titel van een tot nu toe onbe
kend, geteekend portret van Prins Wil
lem I, in het bezit van Mevrouw H.
Bosman van OudkarspelVan Veen
van Veldhuysen, te Wiesbaden. Deze
beeltenis hangt ten nauwste samen
met de bekende portretten van Miere-
velt, de gravure van Delft, enz. Zij is
wellicht een schets Van de hand van
Cornelia Visscher den Oude, en zou
alsdan een oudere en onmiddellijker
afbeelding van den Prins representee-
ren dan de genoemde. Van de hand van
Dr. J. J. de Gelder, directeur van het
Uiversiteitsprentenkabiilet te Leiden,
door wiené opmerkzaamheid de aan
dacht op dit portret viel, is eerlang een
publicatie daarover té verwachten.
Het boek is verschenen bij de firma
S. C. van Doesburgh te Leiden.
De Koningin onderhield zich vervol
gens eënige oogenblikken mét de vol
gende hoogleéraren :dr. W. B. Kristen
sen, den oud-hoogleeraar Mr. W. van
der Vlugt, dr. W. Einthoven, dr. A.
Einstein, en dr. C. Snouck Hürgronje.
Hierna ontbood H. M. dé beambten
der LTniversitelt, de heeren W. Verra.
pedel majoor, en Flim, bedrijfsleider
v. h. Criogeén Laboratorium, Mater,
tuinman van den Hortus Botanicus.
Knotter, custos van de Leidsche Uni-
versiteits Biblotheek, aan wié de me
dailles, verbonden aan de orde van
Oranje Nassau, werden toegekend.
De Ron. Familie vertrekt.
Te 4 uur 45 vertrok het hooge gezel
schap, om in de Curatorenkamer.
Waarheen tich inmiddels Curatoren uit
de Senaatskamer reeds begeven had
den, enkele ververschingen te gebrui
ken, door eenige jonge dames, dochters
van hoogleeraren, gepresenteerd.
H. H. M. M.en werden weer door de
Comm. van ontvangst uitgeleide ge
daan, waarbij H. M. den Rector Mag
nificus vriendelijk dankte. Onder ge
juich van de massa werd ingestegen,
waarna de Kon. Familie weer langs
Rapenburg er. Noordeinde de gemeente
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentien per regfl 22','j cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentien bij vooruitbetaling
van ten Hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
verliet. Echter niet dan nadat duizen
den langs den weg een plaatsje had
den gekozen, die de Koninklijke be
zoekers van nabij wenschen te zien. De
politie, bijgestaan door eenige bereden
agenten had volop werk om de pas
sageruimte voor het gebouw open ie
houden; verderop was aan beide zijden
de weg geheel versperd, terwijl reeds
duizenden op de Klok- en Nieuwsteeg
brug en de tegenover de Universiteit
gelegen zijde van het Rapenburg ston
den.
De receptie in de Lakenhal.
Ook bij de Lakenhal was het zeer
druk. Auto's reden af en aan, op de
Lammermarkt werd alle beschikbare
ruimte ingenomen door een lange file
dezer voertuigen.
In het Museum hield da Rector Mag
nificus en de Secretaris van den Se
naat, Prof. Blok en Prof. Dr. W. de
Sitter receptie, geflankeerd door den
pedellus-Major en den pedellus-Minor.
Ook de Hoogleeraren waren alle aan
wezig, terwijl verder werden opge
merkt alle Ministers van H. M., tal van
leden uit de beide Kamers der Staten-
Generaal, vrijwel het geheele corps di
plomatique, het gemeentebestuur van
Leiden en tal van hoogwaardigheids
bekleders.
Het duurde geruimen tijd, voordat
in deze omgeving de normale stilte
was teruggekeerd.
Inmiddels vertoefde t. K. H. Prins
Hendrik ten hujze van den burgemees
ter, waar Hij het. diner gebruikte.
Te zeven uur werd in de Stadsge
hoorzaal een diner gegeven door dén
Senaat, waarbij tal van hooggeplaatste
personen aanzaten.
De Fakkeloptocht.
Op de Breestraat viel reeds vroeg in
den avond een bijzondere' drukte op
te merken. Wel dreef de regen tusschen
8 en 9 uur velen naar binnen, doch
zcodra werd het niet wat minder nat.
of de volle drukte liet zich weer zien.
Tegen 10 uur werd voor de sociëteit
„Minerva" met de opstelling van den
fakkeloptocht begonnen, onder benau
wend groote belangstelling van het
publiek natuurlijk.
Goed op tijd werd afgemarcheerd.
Voorop ging de praeses-collegii v. h.
L. Studentencorps in een rijtuig, dan
volgde een muziekkorps, daarachter
een vaandeldrager te paard met het
vaandel v. h. Stud, corps, en vervol
gens de studenten-eerewacht van „Pro
Patria" gevolgd door een twintigtal
rijtuigen waarin leden v. li. Leidsche
corps en de afgevaardigden van zus
terorganisaties, alle met hun vaandel,
'twelk bewaard werd door leden van
de eerewacht.
Naast elk rijtuig liepen twee fakkel
dragers. onder wie er waren met Ben-
gaalsch licht,*
Politie te paard ging vooraf, de kop
pen der paarden waren getooid met
groote oranjepluimen.
Langs Breestraat en Kort Rapenburg
ging het naar Rapenbrug.
De stoet maakte hier een prachtig
effect, honderden sloegen het mooie
schouwspel gade.
Voor de Universiteit werd even stil
gehouden, en het „Io Vivat" aange
heven. Vandaar vertrok men langs Ra-
penb. O.Z. en het Steenschuur weer
naar de Breestraat, waar te midden
van een dichte massa werd stilgehou
den voor de Stadsgehoorz., in welker
Foyer het groote diner van den Senaat
werd gegeven.
Terwijl het bestuur met liet vaandel
op 't bordes wachtte, en de eerewacht
ziqh langs de rijtuigen had opgesteld,
werd door de muziek het „Wilhelmus"
ingezet, waarmede honderden instem
den. Nu gingen de vaandels en daarop
de studenten naar binnen. Buiten
klonk van tijd tot tijd het „Wilhel
mus", „Io Vivat" of het clublied van
„Pro Patria" terwijl de eerewacht salu
eerde. Aanhoudend werd er gejubeld,
of uitdrukkelijk geroepen om den
Prins, die zich eindelijk temidden van
de andere gasten op het balcon liet
zien. Er ging een luid hoera uit het
publiek op, terwijl nog weef eens het
Wilhelmus gezongen werd.
Op het mlddenbalcon verscheen toen
de burgemeester, die „den jongelui"
voorstelde een hartelijk hoera uit te
brengen op Haar Die vandaag met het
Eere-Doctoraat was begiftigd Spontaan
werd spr.s „Lang leve de Koningin"
bevestigd met een driewerf hoera.
Binnenland r -
De Leidsche univexsiteitsieesteü.
Leiden.
Brand in een vuurwerkfabriek' ie
De geweldige slorm van gisteravond
Buitenland.
Griekenland heeft inzake de uifwij*
zing van den patriarch een beroep ge'
daan op den Volkenbond.
Mars candidaat voor het minister-
presidentschap in Pruisen.
Een nieuwe conferentie te Versailles
aanstaande.
Ook het „er is maar eene goeie Leie
naar" bleef niet achterwege.
Het weer was nu droog geworden,
al stond er een aardige storm, zoodat
het voor de Stadszaal wel uit te hou
den was.
Naar traditioneel gebruik toonde de
dicht op elkaar gepakte massa meer
dan eenige woelachtigheid, maar de
stemming was goed. Het tramverkeer
lag zoo goed als stil; alleen de Haag-
sche Tram gaf het niet op.
Een oogenblik dreigde de storm
voor sommigen nog noodlottig te wor
den, daar de groote vlaggestokken van
„Minerva" en de Stadsgehoorzaal het
bijna begaven. Gélukkig is het er niet
van gekomen.
Eerst heel laat verspreidde zich de
menigte, toen de eerewacht en het be
stuur, na binnen een serenade te heb
ben gebracht, terugkeerde en ?ich haar
de Soc. „Minerva" begaven, waarheen
ook de gasten van het diner, met den
Prins gingen.
Én hiermede eindigde tevens de feest
viering, waaraan ten slotte tcch de ge
heele bevojking in al zijn lagen voor
'eeh groot deel had deelgenomen.
'tWas voor ieder feest geweest.
Ondanks het feit, dat de Sehaat van
de herdenking geen kennis had gege
ven aan Universiteiten of Hoogesclio
len buiten Nederland, daar de tradi
tie def Universiteit scheen mee te bren
gen, de halve eeuwfeesten tot een lou
ter nationale viering te bepalen, heb
ben toch sommige zusterinstellingen
buitenslands van hare belangstelling
blijk gegeven. De Technische Hooge-
school tè Bandoeng droeg aan Prof.
Schoemaker te Delft op. haar te ver
tegenwoordigen; de Rechtshoogeschool
te Weltevreden zond een brief van ge-
lukwensch.
De Universiteit van Liverpool droeg,
aan Dr. F. A, Freeth, bijna een jaar ge-1
leden te Leiden gepromoveerd, op, haar
te vertegenwoordigen. Een latijnschei
bfief van gelukwensch kwam in van.
de Masaryk Universiteit te Brunn, te
legrafische gelukwenschen van de Uni- j
versiteiten van Weenen, Presburg en
Kelsingfors, en van het Bataviasshe1
Genootschap te Weltevreden.
STADSNIEUWS.
KONINKLIJKE ONDERSCHEI-
DINGEN.
Bij Kon. Besluit is:
1. benoemd als
a. commandeur in de orde van
Oranje-Nassau: jhr. mr. de Gijselaar,
president-curator der Universiteit, bur
gemeester van Leiden, en Prof. dr. W.
Einthoven, hoogleeraar.
b. ridder in de orde van de Nederl.
Leeuw mr. P. J. Blok, rector magni
ficus en dr. W. de Sitter, secretaris van
déri Senaat.
c. ridder in de orde van Oranje-Nas
sau: G. J. Flim, bedrijfschef cryogeen
laboratorium.
2. toegekend een eere-medaille der
orde van Oranje-Nassau:
a. in goud, aan W. D. Verra, pedel'
der Rijksuniversiteit.
b. in zilver, aan J. Mater, amanu-,
en9is le klasse bij de Hortus Bota
nicus.
c. in brons; aan D. Knotter, custos
der Universiteitsbibliotheek en Leo v
d. Meer, bediende le klasse bij liet
Rijksmuseum van Oudheden.
Verder tot officier in de orde van
Or.-Nassau dr. P. A. A. Boeser, oud on
derdirecteur van het Rijksmuseum
van Oudheden, lector aan de Univer
siteit.