CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
'5e JAARGANG,
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1925
NUMMER 143?
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
BUREAUHooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/* cen'
Ingezonden Medcdeelingen, dubbel tariei
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten Hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
De Leidsche Academie.
1575 r— 8 Februari 1925.
III. (Slot).
Leiden is wereldbekend, schreven
we bij den aanvang. Een lange reeks
van beroemde mannen zouden we zoo
wel van d.e studenten als van de pro
fessoren kunnen noemen. Maar wé
moeten met enkele volstaan.
Te Leiden studeerden de Groots
Keurvorst, Frederik IV, koning van
Penemarken; Vorsten van Wurtemberg
en Saksen; Paltzgraven en Hertogen
van Beieren; Brandenburgsche, Nas-
sausche, Anhaltsche prinsen; Gustaaf
Adolf, hertog van Mecklenburg Güs-
trow enz. enz.
Van het Oranjehuis was Prins Mau-
rits de eerste student en ouderen onder
ons herinneren zich nog, dat na Ko
ning Willem III ook diens zoon, onze
Kroonprins Willem en Prins Alexan
der hier studeerden.
De laatste wopnde op het Rapenburg
in het huis, thans ingericht tot labo
ratorium van Prof. Storm van Leeu
wen, terwijl de Kroonprins het gebouw
bewoonde, waar nu Ds. Beekenkamp
Tandarts Fock en Mej. Nierstrasz elk
een deel van bewonen,
j Nog dekt één dak deze drie huizen
en is ook in de drie gevels wel de vroe-
gere eenheid te zien. Zoo was het huis
aan het Steenschuur, bewoond door de
Familie Nuis, de woning van Koning
Willem III.
Meer bewolhers, hoog va(n namen,
beeft Leiden zoo in vervlogen dagen
ter woning gestrekt waarvan stellig de
1 herinnering in menige oude Leidsche
familie nog voortleeft.
En niet alleen Nederlanders, een gan-
sche reeks van volken, die hunne zo
nen naar 't Nederlandsch Athene zon
dert, zette luister hij aan den naam
van Leidens illustre hoogeschool.
't Valt dan ook moeilijk uit het groot
aantal geleerden een keus te doen al£
we namen willen noemen. De eerste
professor in de theologie, die ook de
openigsrede in het St. Barbarakloos-
ter uitsprak was Casparus Jansz. Koel-
haesius, wiens naam zonder de Latijn-
sche aanhechtsels Caspar Coolhaas
luidde.
In de tegenwoordige Senaatskamer
prijken de portretten van veel bekende
en beroemde mannen) We zullen mis
schien aan de eer van velen daarvan
te kort doen, als we hun namen niet
zouden noemen en van anderen wel,
maar namen als van een Arminius en
Gomarus, een Voetius en Coccejus, een
Boerhave zijn zelfs velen eenvoudiger»
lezers zeer hekend. En als we dan uit
later dagen een Kuyper, een Bavinck
noemen, om nog van anderen te zwij
gen, dan weet reeds( menigeen, dat Lei
den niet zonder trots op zijn hooge
school kan wijzen.
En als nu pas Prof. Einthoven de
Nobelprijs werd toegekend en .vóór
hem aan Prof. Lorentz en Prof. Kamer-
lingh Onnes dezelfde bijzondere eer to
beurt viel, toont dit wel, dat de roem
van Leidens „acidemia illustris" nog
niet aan het tanen is.,
Al schrijvend denken we aan nog
meer namen op geneeskundig, op na
tuurkundig gebied enz. maar waar zou
den we moeten eindigen!
Voor alle faculteiten zouden we ze
moeten noemen, die den Leidschen,
den Nederlandscher. naam met eer in
de wereld hebben doen schitteren.
Geen wonder, dat Leiden van de heele
wereld de stüdeerende jeugd tot zicU
zag komen en thans een getal studen
ten telt, grooter dan ooit te voren.
Leiden viert daarom thans feest. LeL
den heeft veel aan de hoogeschool te
danken. Leiden is zonder zijn hooge
school niet denkbaar.
Van Koning Willem III moet het
woord zijn: „Even goed kan wel de
Hollant^sche vlag worden afgeschaft,
als de Leidsche Akademie." Misschien
ivel wat te kras gezegd, maar dat Lei
den en zijn hoogeschool bij elkaar hoo-
ren is zeker wel onbetwistbaar.
Jammer maar, dat de school tegen
woordig zoo heel weinig aan het hoofd
doel beantwoordt om te zijn 'n „kweek
hof der Kerke Christi."
Maar daarover schrijven we hier
niet. Met Prins Maurits zouden we
daarover het woord willen laten aan
de „theologanten" Ons dunkt, die zul
len zich in deze dagen ook daarover
wel niet onbetuigd laten
Maar instede van hierover thans te
klagen, gaat heel onze belangstelling
uit naar wat in den namiddag van den
9 Februari zal gebeuren in de histori
sche Pieterskerk. Zei eens een predi
kant van dat oude bedehuis, dat de
gewelven daar fluisteren van 's lands
historie, thans zal, naar we hopen, daar
een nieuw, een schoon feit in de |e-
geschiedenis van Oranjehuis en Univer
siteit plaats vinden.
Van den 3den Januari dezes jaars af,
den dag, waarop in 1575 tot de stich
ting besloten werd, weet ons Neder-
landsche volk het, dat zijn Koningin
het eere-doctoraat in de rechten door
den Senaat der Leidsche Academie is
aangeboden.
Gelukkiger gedachte kon moeilijk ge
opperd worden. Gelukkig, omdat daar
mee op de schoonste wijze uiting wordt
gegeven aan den dank een Prins Wil
lem van Oranje als den stichter waar
dig, voor wat hij ook met die daad voor
stad en land heeft gedaan. Gelukkig,
omdat ook ons volk, dat zijn Oranje
huis liefheeft, hoog zal waardeeren,
wat hier zijn geliefde Koningin en haar
Huis wordt gegeven. Zoo legde de Se
naat opnieuw een band tusschen ons
volk en zijn eerste Universiteit.
Wij brengen den Academischen Se
naat daarvoor gaarne onze welgemeen
de hulde. In schooner luister had deze
feestviering niet kunnen gedacht wor
den. Met Oranje begonnen is nu na 350
jaar nog Oranje het middelpunt. Daar
voor danken we Neerlands God, die
onze stad, onze Universiteit, ons Oran
jehuis zoo lang voor elkander spaarde
en zoo milden zegen schonk, en met
geestdrift jubelt ons volk in deze dagen
van blij herdenken en hoopvol voor
uitzien nog eens het oude
Vivat Aeademia.
CIVIS.
STADSNIEUWS.
Patrimonium.
De afdeeling Leiden van Patrimoni
um hield gisteravond haar jaarverga
dering welke bijeenkomst een ietwat
feestelijk karakter droeg en zeer goed
bezocht was. Ook vele vrouwen hadden
aan de uitnoodiging van het bestuur
gehoor gegeven.
De bovenzaal van het Patrimonium
gebouw was geheel gevuld toen de
voorzitter, de heer Zuidema de verga
dering opende met gebed en het lezen
van een gedeelte uit Gods Woord. In
zijn openingswoord heette hij allen
hartelijk welkom; in de eerste plaats
de trouwe bezoekers, vervolgens hen
die we slechts weinig op onze verga
deringen zien en waarvan hij hoopte
dat ze trpuwe bezoekers zullen wpr-
den en dan de vrouwen voor wie het
werk van Parimonium in de laatste
plaat? van beteekenis is.
Met een enkel woord wees Spr. ver
volgens op wat door „Patrimonium" in
den Joop der jaren bereikt werd, om
tenslotte de aanwezigen op te weteken
mede te helpen het „vaderlijk erfdeel"
dat ook in onze dagen bedreigd wordt,
te bewaren.
Nadat vervolgens een tweetal cou
pletten van het „Wilhelmus" waren
gezongen, werd het woord gegeven aan
den secretaris, de heer Cupido, die in
een welverzorgd jaarverslag de lotge
vallen van de vereeniging iTn het afge-
loopen jaar teekende en daarvoor den
dank der vergadering verwierf.
De Jieer Löjnan, de penningmeester
wist als altijd de lachspieren in bewe
ging te brengen. Uit de door hem ver
strekte cijfers bleek dat- er een kas
saldo is van pl.m. f80.
Ook het verslag van' den administra
teur van het gebouw, bij ontstentenis
van den heer H. G. de Jong, door een
van zijne zonen voorgelezen, maakte
een goeden indruk, hoewel nrede in
verband met diverse repriratiën de toe
stand minder goed is da.n enkele jaren
geleden.
De heeren J. G. Snel e/n E. Wassenaar
werden aangewezen opa de boeken en
bescheiden van penningmeester en ad
ministrateur te cont/'roleeren.
Het verdere deel v an den avond werd
doorgebracht met b,et houden van voor
drachten en samenspraken en het ge
zamenlijk zingen van enkele liederen.
Een paar maal werd een korte pauze
gehouden, van welke gelegenheid ge
bruik gemaakt werd om versnaperin
gen aan te bieden.
't Was ongeveer half twaalf toen de
vergadering na een kort slotwoord van
den voorzitter met het zingen van den
Avondzang en dankzegging werd ge
sloten.
„Patrimonium" kan met veel voldoe
ning op deze jaarvergadering terug
zien. 'tWas Cr imar het eenparig oor
deel van de aanwezigen „echt gezellig."
Medegedeeld werd nog, dat de verga
dering waarin Ds. Goedhard hoop.t te
spreken, niet ,op 5 Maart kan worden
gehouden en dat reeds a.s. Woensdag
een ledenvergadering gehouden wordt,
waarin zeer "belangrijke onderwerpen
de aandacht zullen vragen.
Knapenvergadering op G.G. „Mijn zoon
geef Mij uw hart."
'In gebouw „Prediker" hield gister
avond de Knapenvereeniging op Geref.
Grondslag .,Mijn zoon, geef Mij uw. hart"
die tegenwoordig uitgaat van de Geref.
Óudervereeniging, haar feestelijke jaar
vergadering, onder leiding van de hee
ren A. van Weeren en M. Vallentgoed,
voorzitters der beide afdeelingen, waar
uit de. vereeniging bestaat.
De belangstelling, hoewel niet bijzon
der groot, was van de zijde der ouders
vrij g9ed, terwijl alle Geref. Jeugdorgani
saties tér plaatse zich door afgevaardig
den harden laten vertegenwoordigen.
Nadat/op de gebruikelijke wijze was ge
opend, waarbij Ps. 75 1 werd gezongen,
richtte de heer Vallentgoed, die het eer
ste gedeelte leidde, zich in zijn openings-
wocyrd tot de ouders en de leden der ver
eeniging met een ernstige opwekking
oe,i ten aanzien van de werkzaamheden
der Vereeiniging paraat te zijn en te
'plijven. Het gaat om een ernstige zaak:
in de toekomst van volk en kerk*.
Hierna werd begonnen met het af
werken van de goed voorziene agenda.
Het eerste gedeelte werd hoofdzakelijk
in beslag genomen door een viertal
flinke opstellen: De Fransche revolutie,
door vr. v. d. Kraan, Napoleon, door vr.
W.. Paats, De tpcht van Houtman en do
O. I. Comp., door vr. Kwaadgras, en Het
,i2-jarig bestand, door yr. M. v. Hooi-
dopk.
De afgevaardigde van den kerkeraad,
de heer Francken, sprak de vereeniging
toe; om tijd uit te winnen bepaalden de
overige afgevaardigden zich tot de rol
van toeschouwer.
Na de pauze, die, dank zij een aardige
raadselwedstrijd en het zingen van de
gebruikelijke volksliederen, zeer gezellig
was, volgde het traditioneels „luimige
gedeelte", waarbij'tal van mooie staaltjes
van voordrachtkunst werden -geleverd.
Voordrachten leverden de vrienden
.J. Keereweer, M. van Hooidonk, C. v. d.
Horst, J. Wassenaar, Lohman, Leeman,
Roeloffs, J. Vallentgoed, W. v. d. Horst,
v. Polanen, v. Weerlee, Burger, v. Eg-
mond en Verboog, terwijl anderen zich
verdienstelijk maakten door het doen
van samenspraken, waaronder er ook
heel aardige waren. Er was over het al
gemeen flink aan gewerkt.
Een niet te veronachtzamen deel in de
feestviering was vooral voor de jongere
generatie de consumptie, die in den vol
len zin des woords in den smaak viel.
Voor de attractie zorgden o.m. de
mpoie prijzen voor de mooiste opstellen
en voordrachten, welke ook ditmaal uit
leesboeken bestonden.
Prijswinners werden de vrienden M.
P. v. Hooidonk, ie pr. opstellen, Kwaad
gras 2e pr. idem, v. Polanen ie pr. luim-
voordracht, Weerlee, 2e pr. id., v. Hooi
donk, iste pr. ernst-voordracht, v. d.
Horst, 2e pr., idem, J. Vallentgoed 3e pr.
luim. Vr. D. Wijkmans wérd winnaar
van den raadselwedstrijd.
Aan het eind deelde de voorzitter nog
mede, dat de Óudervereeniging op 18
Februari a.s. haar jaarvergadering hoopt
te houden, tot het bijwonen waarvan alle
ouderen werden opgewekt.
Ds. W. Beuwman ging aan het eind
van de vergadering voor in dankgebed.
Albert Vogel.
De heer Albert Vogel, die het vorig
jaar zijn 25-jarig jubileum als voor
drachtkunstenaar vierde, zal Dinsdag
17 Februari 's avonds 8 uur in den
Foyer van de Stadsgehoorzaal eèn voor
drachtavond geven.
De groote huldiging van dezen kun
stenaar heeft plaats gehad in zijn ge
boorteplaats te 's-Gravenhage, in Oc
tober 1924, door een zeer groot comité
Nadien werd hij in veschillende plaat
sen des lands waar hij optrad, gehul
digd.
Ook in Leiden, waar hij bovendien
aan de Universiteit college geeft in de
welsprekendheid, heeft zich een comité
gevormd. De Burgemeester, Jhr. Mr.
Dr. de Gijselaar, heeft het eere-voorzit-
terschap aanvaard. De rector-magnifi-
cus, Prof. A. J. Blok, heeft zitting ge
nomen in het comité, (vervolgens (alfa- J
betisch) de navolgende Dames en H(^-
ren: Prof. Barge, Kapitein Boertee, Me-
juffrouw Frieda Briedé, dé Heer Dudok
van Heel, Praeses van het Leidsche
Studentenkorps Mejuffrouw Dufour,
Presidente van de Vereeniging van
Vrouwelijke studenten, de Heer van
Eecke, Conservator Museum van Na
tuurlijke Historie, Prof. Hesseling, Prof
Kern, Reserve-kapitein Van Mens, Prof.
Muller, Luiten.-Kolonel de> Reus, Gar
nizoenscommandant, de heer Jhr. Ruys
de Beerenbrouck, Praeses van de R.K.
Studenten-vereeniging Sanctus Augus-
tinus, de Heer Sanders, Wethouder,
Mejuffrouw Dr. Serrurier, Privaat-do
cente, de Heer A. in 't Veld, Praeses j
van den Bond van Leidsche studenten.
De Heer Albert Vogel is Reserve
kapitein bij het Regiment Grenadiers
te den Haag. Hij was ^vroeger beroeps
officier. In 1S99 werd hij bij het vierde
regiment Infanterie te Leiden beëedigd
als officier (in de Morschpoort-kazerne)
Hij werd ingedeeld bij het bataljon in
Delft, dat in dien tijd tot het 4e Regi
ment Infant, behoorde. Hij bleef eerst
eenige jaren beroeps-officier, nam toen
zijn pntslag en werd reserye-officier.
BINNENLAND.
Do Koningin naar Groningen.
De Koningin is, naar aan de „Prov.
Gron. Crt." wordt medegedeeld, voor- j
nemens in den aanstaanden herfst den
Carol Coenragdpolder te bezoeken.
Prins Hendrik naar Mecklenburg.
De Prins is voornemens, zich IQ dezer
vodr korten tijd naar Mecklenburg to
begeven.
Nederland en België.
Uit Brussel meldt men aan de „N.
R.C. dat de drie Belgische heeren, die
namens de Belgische regeering te Den
Haag besprekingen hebben gevoerd
over de regeling van de Schelde-quaes-
tie, vanavond opnieuw naar Den Haag
zullen gaan, om daar Zaterdag de be
sprekingen voort te zetten.
De Poliiiefroepsn.
De totale sterkte van het corps pc-,
litietroepen is van 700 teruggebracht
op 645 hoofden. Hieronder zijn niet be
grepen de officieren en het administra-
tieve personeel.
Het aantal troepenpaarden bij dit
corps is met 50 en liet aantal "rijwielen
met 35 verminderd. (Vad.)
Het rijksopvoedingsgesticht te Zeist.
Mevrouw BakkerNort, lid van de
Tweede Kamer, heeft aan den minister
van justitie de volgende vragen ge- P
steld:
1. Is het den minister bekend, dat in
de pers stemmen opgaan over den ab
soluut onbevreüigenden toestand in het
Rijksopvoedingsgesticht voor meisjes te
Zeist?
2. Is de minister bereid een onder-
zoek te doen instellen en, indien mocht
blijken, dat van de opvoeding der ver
pleegden in dat gesticht zeer Vveinig
terechtkomt, oa.. ook door de onge- j
schikte inrichting van het gebouw en
door gebrek aan passenden arbeid der
meisjes, een reorganisatie van het
Rijksopvoedingsgesticht te Zeist te be
werkstelligen
Invaiiditeits- en ouderdomswet.
Oj 1 Januari j.l. werden 4.149 wedu-
wenrenten en 6.218 weezenrenten krach
FEUILLETON.
In 's levens branding
(Uit het Engelsch)).
31)
„O, neemt u mij niét kwalijk", zeide
zij verlegen. „Het was dom van mij,
niet te kijken, waar ik liep."
Hij herkende de stem onmiddellijk
de stem, die hem altijd als muziek
in de ooren zou klinken. Zonder te
spreken, boog hij zicli en raapte het
pakje op, dat zij had laten vallen, en
overhandigde het haar. Een oogenblik
ontmoetten hun oogen elkander en
steeg haar h§t bloed naar het gelaat.
Zij kon niet vergeten, hoe zij hem
slechts vijf dagen geleden had behan
deld. Hij kon haar behandeling niet
vergeten. Toch had hij haar niets min
der lief. Zij was de eene vrouw op de
wereld, die al. de snaren zijner ziel deed
trillen.
Het kostte hem moeite te zwijgen,
doch hij slaagde. Na de wijze, waarop
hij den vorigen Zondag was weggezon
den, voelde hij dat hij het recht niet
had om te spreken. Hij nam zijn hoed
af, en draaide de zijstraat in, en ver
dween in de duisternis.
Gedurende verscheidene seconden
zag Floss hem na, alsof zij was vast-
geworteld aan den grond. Zij kon niet
begrijpen, waarom hij haar zooveel be
lang inboezemde. Gedurende bijna een
week, had zij getracht zichzelve te
overtuigen, dat hij een schurk was,
van het verachtelijkste soort. Zij had
haar oom zelfs geluk gewenscht, dat
hij geen zilveren lepels miste .Zij had
mgt haar minnaar David gelachen
over het soort van engel, dat zij on
wetend hadden geherbergd. En toch
wist zij reeds, dat haar hart niet in
stemde met hetgeen haar mond sprak,
en diep, diep in haar gemoed had zu
een onuitgesproken bewondering voer
hem. Haar vrouwelijk instinct drong
Regelrecht door al de sophisterijen van
haar verstand. Als haar gevoel haar
niet vreeselijk bedroog, kon hij de
slechte man niet zijn, die hij volgens
den dokter en David wezen moest.
Inmiddels snelde Douglas met gebo
gen hoofd langs de straten. Hij was
dankbaar voor de duisternis, die hem
aan haar oog onttrok. Hij zou niet
gaarne hebben gezien, dat zij had ge
zien, hoe ontdaan hij was. Het was
wel 'de Ironie van het noodlot, dat hij
haar moest tegen komen, onmiddel
lijk nadat hij zijn ontslag had ontvan
gen. Hij vroeg zich af in hoe ver zij
er de schuld van droeg, dat hij weder
zonder betrekking rondzwierf. En toch
niettegenstaande al zijn praten over
wedervergelding, had hij slechts één
wensch en dat was, haar te dienen.
Voor haar had hij alles op het spel ge
zet en toch Verachtte zij hem."
„Als ik haar slechts zoo kon haten,
als zij mij haat", zeide hij bij zichzelf,
„zou ik er niet om geven. Ik zou Mo-
zes' raad kunnen opvolgen, en naar
Londen gaan om er mijn kans te wa
gen in het groote Babyion. Maar hot
is mij, alsof iets mij te Deeping vast
houdt. Om harentwil moet ik blijven.
Misschien kan ik haar nog van dienst
zijn. Het is juist het gevaar, waarin
zij verkeert, dat 4nij aan haar bindt."
Hij had thans den buitenkant der
stad bereikt, toen er plotseling een
eind voor hem een vuurtong over den
weg schoot.
„Wat is dat, een fabriek in brand!"
zeide hij bij zichzelf terwijl hij haastig
voortsnelde, om te zien of hij eenige
hulp zou kunnen verleenen.
Het was echter geen fabriek, die in
brand stond. Het gebouw had vroeger
wel tot fabriek gediend, maar sedert
lang waren de weefgetouwen en ma
chinerieën ,er uit verwijderd, en werd
het tot andere doeleinden gebruikt.
De beneden- en de twee daarboven
gelegen verdiepingen, dienden tot pak
huis aan een handelaar in lompen, en
waren vrij wel gevuld met balen vette»
wollen en katoenen vodden. De derde,
verdieping werd bewoond door een
man, die op kleine scbaal vilten pan-
toffels vervaardigde. De zolder diende;
tot algemeene rommelkamer .en tot
speelkamer voor de kinderen van den i
pantoffelmaker, als het weer te koud
T)f te nat was om buiten te spelen. j
Aan de noordzijde van het gebouw
was een reeks deuren aangebracht, J
waarvan er op elk der verdiepingen
één uitkwam, en aan de daklijst van
het gebouw bevond zich een balk,
waaraan een katrol, die als kraan
moest dien9t doen. Op het oogenblik, h
waarvan wij spreken hing er een touw
af van de katrol tot op den grond. Aan
de buitenzijde van elk der deuren was
een luik aangebracht, dat, indien ravr. j
het liet vallen, een soort platform j
vormde. Al die luiken waren echter op
het oogenblik opgetrokken, en de deu
ren gesloten.
(\Vordt vervolgd).