CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
5e JAARGANG ZATERDAG 24 JANUARI 1925NUMMER 1421
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f 2.50
Per week 5 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden
Bit Bumoter Maal uit IWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
m uen oaianstijd.
Het is nu weer de tijd, dat in zaken
Van beceeKems ue baians worut
Ojp^einauivC.
ue L>uexi$n w.orden afgesloten, de
lijsten van creuiteuren en ueoneuren
zoigvuluig vas-gesteid, ae goeueren
nauvviteuf ig geïnventariseerd, om aan
eindelijK precies na te gaan boe cie zanen
er voor staan.
Of men vooruit is gegaan dan wel
achteruit, of verliezen weruen geieden 01
wiusyen gemaaKt en 0111 zoo noodig
maatregelen te nemen die de positie van
het beurïji kunnen verstevigen.
Een nuttig en nooazanenjK Werk is
dat.
De fout van vele middenstanders en
boeren is geweest, dat zij niet zorgden
voor" een zij het eenvoudige, dan toch
behoorlijke ooekhouding.
Er werd geleefd van de hand in den
tand. Er werden verliezen geleden zon
der dat men het merkte, men boerde
langzaam maar zeker achteruit zonder
dat men cr erg in had en miste daar
door de gelegenheid om tijdig in te
grijpen.
Was een behoorlijke balans gemaakt,
dan zou men de zwakkere plekken heb
ben ontdekt en veel zorg en moeite voor
komen.
Niet alleen in het zakenleven moet het
maken- van een balans ais een nuttige
bezignuvi vu
Dit geldt ook voor het politieke en
sociale leven en van allen aroeid voor
de zaak van Gods Koninkrijk.
Ook daar kan het nuttig zijn eens een
oogenblik stil te staan om rustig de ba
lans op te maken.
Dat is goed voor de optimisten die
geen bezwaren zien en die meenèh, dat
we met reuzenschreden vooruit zijn ge
gaan, maar het is ook goed voor hen die
den moed hebben opgegeven omdat ze
tot de ontdekking zijn gekomen, dat al
dat arbeiden en zwoegen en slaven toch
niets geelt, dat er toch niets meer te red
den valt en dat dus verstandig doet wie
zich aan allen arbeid onttrekt, om rustig
af te wachten hoe zich de zaken zullen
ontwikkelen.
Een blik op de balans zou hun échter
van het tegendeel kunnen overtuigen.
Zij werken, of liever rusten op „in
drukken", die wel eenige waarde heb
ben, maar die men toch om zuiver te
oordeelen alleen in het licht van liet ge
heel moet je- ien.
Wat zien we, wanneer we trachten de
balans op te maken?
Verschrikkelijke d:ngen.
We zien een betrekkelijk klein aantal
Christenen, stuk voor stuk zwakke en
zondige menschen, met allerlei gebreken
behept, die heel weinig overeenkomst
vertoonen met 't beeld door den Apostel
Paulus geteekend.
We zien een in zichzelf verdeeld
Christendom, dat er vaak de voorkeur
aan schijnt te geven, den vollen nadruk
te leggen op wat scheidt en alles wat tot
een eendrachtig en daardoor krachtig
optreden kan leiden schijnt te ver
mijden.
Er is menigmaal zoo heel weinig te
zien van de heerlijke eenheid en geest
drift, die de eerste Pinkstergemeente
kenmerkte en die mee daardoor ook
genade hadden bij het gansc'ne volk.
Daar is een aan God vijandige wereld,
die een enorme werkkracht ontwikkelt,
bij wie macht en kracht en invloed ge
vonden wordt, en die bij duizenden telt
de slachtoffers van hare revolutionnaire
theoriën.
Wanneer we die zijde van de balans
bezien, dan is het wel om den moed te
verliezen.
Maar naast het passief staat ook het
actief
En hoe groot de passiva ook mogen
zijn, de activa zijn grooter.
Want tegenover de wereldsche mach
ten die van God afvoeren, staat God de
Heere, de Almachtige, die alles bestuurt
en regeert.
En hoog boven 'de met zonde en schuld
beladen belijders die vaak zichzelf en
de zaak die zij dienen in den weg staan,
staat God die dopr alle zonde en nalatig
heid heen Zijn raad volvoert en al Zijn
welbehagen doet, en Jezus Christus den
Heere, wien gegeven is alle m'acht in
hemel en op aarde.
Dat is beslissend
Die.'met ons is, is meer dan die tegen
ons- zijn.
Zoo bezien vertoont de balans eén
schitterend saldo.
Een saldo dat ook in anderen zin tot
uitdrukking komt.
Van de zendingsterreinen worden ver
blijdende berichten vernomen.
Telkens weer kunnen we hooren, van
rijken zegen die keer op keer wordt
uitgestort.
Uit Rusland, dat door de revolution
naire woelingen-zoo zwaar werd getrof
fen, waar de Duivel over heel de linie
scheen te zulleri zegevieren, en waar
alles, wat aan God en Zijn dienst her
innerde, seheen te worden uitgeroeid,
worden verschijnselen gemeld, die op
een nieuw ontluikend geestelijk leven
schijnen te wijzen.
In Duitschland schijnen de Christenen
'zich hunne roeping bewust te worden
en ook in 'ons land is nog zoo heel veel
stof om God ootmoedig te danken.
De belans vertoont donkere plekken.
Maar het eindresultaat .is bemoedi
gend, omdat we gelooven het woord, ge
sproken door den Koning der eeuwen:
Ziet, Ik ben met ulieden, alle de dagen
tot aan de voleinding der wereld.
V Voor en toch tegen.
Het behoeft geen betoog dat wij de
beslissing van de Eerste Kamer over
het initiatief-voorstel van Mr. Rutgers
q.s. inzake de invoering van Plaatse
lijke Keuze betreuren.
In dè eerste plaats-om dé zaak zelf.
H-ier werd een uitnemend middel
aan de hand gedaan om het drank-
kwaad te beteugelen en de propagam
da tegen het alcoholisme krachtig te
steunen.'
Van dwang' was hier geen sprake.
Alleen, tóch waar de overtuiging van
de groote meerderheid der bevolking
is omgezet kan de plaatselijke keuze
effect hebben.
De verwerping van dit ontwerp moet
dus worden betreurd.
Vooral ook omdat niet alleen in de
Tweede, maar ook in de Eerste Kamer
de meerderheid zich voor het voorstel
had uitgesproken.
Slechts om bijkomstige redenen werd
het verworpen.
Het was de heer de Vos van Steen-
wijk die mede namens eenige Christe
lijk Historische vrienden verklaarde
tegen te zullen stemmen, niet omdat
zij tegen het ontwerp als zoodanig be
zwaar hadden, maar omdat h.i. aan de
waardigheid van de Eerste Kamer
werd tekort gedaan door een in 1922
verworpen ontwerp reeds nu weer aan
de orde te stellen.
Met de veranderde omstandigheden
werd geen rekening gehouden, terwijl
de groote volksbelangen hierbij betrok
ken, op den achtergrond weraen ge
steld.
Het ontwerp werd verworpen om re
denen buiten het ontwerp gelegen.
De drankhandel juicht.
En de drank bestrijders voelen
zich teleurgesteld en gegriefd.
Wij vreezen dan ook dat de tegen
stemmende Senatoren in hun zorg
yoot de waardigheid der Eerste Ka
mer de waardigheid van dit hooge col
lege in hooge mate hebben geschaad.
STADSNIEUWS.
Uitvoering „Con Am ore".
In de door een belangstellend publiek
geheel gevulde Stadsgehoorzaal werd
gisteravond door het Christelijk Ge
mengd Koor „Con Amore" Reirithaler's
oratorium „Jephta" uitgevoerd.
Evenals het Oud-Testamentische ver
haal Handel heeft geïnspireerd tot het
schrijven van een grootsch werk voor
koor, orkest en solisten, zoo heeft ook
Reinthaler aan dit onderwerp zijn aan
dacht geschonken.
Daar van dit oratorium onlangs in dit
tilad een breedvoerig overzicht is ge
geven, behoeft over het werk zelf niet
te worden uitgeweid, en kunnen we ons
bepalen tot de uitvoering. Alleen zou
kunnen worden opgemerkt, dat zonder
al te veel bezwaar meerdere coupures
zouden kunnen worden aangebracht,
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
daar het werk overdadig lang is, zoowel
voor de solopartijen als voor de koren.
De beide vrpuwenkoren zijn bij „t_.on
Amore" aanmerkelijk grooter in omvang
dan het mannenkoor; de tenoren zijn
het kleinst in getal, met het gevolg, dat
de klankverhouding ook niet geneel ge-
evenredigd is.
Daarbij zijn de mannenkoren, mis
schien. oipdat ze zich de mindere gevoe
len, nog wel eens schuchter irf Hun in
zetten,
Aan animo ontbreekt het niet. Er
wordt con amore gezongen door deze
vereeniging. Wordt dus het mannen
koor eenigermatè. uitgebreid, dan zal dit
aan den samenzang ten goede komen.
De bekwame dirigent de heer D.
Smink heeft met veel nauwgezetheid
dit concert voorbereid; hiervan getuigt
de kennis der partijen en dé vooral bij
de polyphone zwaar te zingen koren
Als de vrouwenkoren, vooral de so
praan, hun geluid ietwat temperen, zal
dit een goede voordracht zeker bevor
deren/
Ook het orkeèt zal zich hieraan heb
ben te houden. Ook daarbij was het ge
lui dvolume voortdurend te sterk gehou
den.
De dirigent zal hier zijn'wil'nog meer
moeten handhave1".
Wat de solisten betreft: mej. Di Moor
slag vertolkte haar hoogliggende so
praanpartij zeer prijzenswaardig. Vooral
in liet vierde deel kwam zij moei tot
haar recht. Zij bezit mooie glanzende
boventonen; de voordracht, al is zij dra
matisch, is niet overdreven. Zij blijft
lyrisch. Eén opmerking moet ons van
't hart, de uitspraak kon meer gespierd
zijn.
De. heer 'Van Kempen beweegt zich
immer gemak7. lijk in zijne partij, zegt
de recitatieyen smaakvol en Jsingt met
heel zijn hart. Hij .ka;>piei..altijd nalaten
een tikje te overdrijven; maar hij weet
wat zingen is.
Mevr. Hermine Poel—Scholten, die
zich. niet zoo vaak laat hooren, doet zich
steeds kennen als qen musicienne, die
zich mét distinctie weet te uiten. Wij
haddén. haar -gaarne meer gehoord,
dezen avond, maar hare partij was wei
nig omvangrijk. In de ensembles deed
haar aangename stem lt zeer goed.
- Den heer Caro mochten we als Jephta
hooren. 't Allerbest hesft hij zich ge
geven bij het: „SielT Hsrr, du hast sie
mir gegeben". Daar was hij wel bijzon
der mooi. Rotsvast, is Jeze zanger in
zijne partij, onvervaard iedere moeilijk
heid overwinnende.
Mej. Schijfsma onzestadgenoote
zong in het terzet voor drie vrouwen
stemmen, de mezzo-sopraan partij, en
zij heeft dit goed gedaan.
Overzien we het gehee, dan hebben
we reden om te veronderstellen, dat de
dirigent tevreden zal zijn, ever de presta
ties van koor, solisten en »rkest.
Het publiek, dat veel leeft genoten
dezen avond, was het ook.
Na de grootsche indrukvekkende fu
ga, waarmede dit omvangrijke werk ein
digt,, zou het ongetwijfeld 01 ondubbel
zinnige wijze aan zijne gevoilens uiting
hebben gegeven, wat echter niet moge
lijk was, daar met het zingtn van Ge
zang 96 werd geëindigd.
Het was een verheffend sbt van een
schoónen en genotvollen avorri, waarop
„Con Amore" mte genoegen lan terug
zien.
Gemeentezaken.
Aan de agenda van de Maandag te
houden Raadsvergadering is nog het
volgende punt toegevoegd:
Nader voorstel in zake het verhaal
van bijdragen voor weduwen-en wee-
zenpensioen voor gemente-ambenaren.
Ter toelichting hiervan schrjven B.
en W. het volgende:
Zooals U bekend is, hefrben Gedepu
teerde Staten bij hunne besciikking
van 27 October/4 November 1£4 hun
goedkeuring onthouden aan tw be
sluit van 14 Juli t.v.
a. van de ambtenaren en werilieden
die op of na 1 Juni 7924 in dierst der
geiheente Leiden treden of geireden
zijn,
b. van de ambteraren en werklieden
die reeds in dien it van de gemeente
werkzaam zijn, <bch die op of na 1
Juni 1924 In een hoogere loongroep
worden in gedeeld in een andere func
tie worden benoend of tot 'n hoogeren
rang worden bevrrderd,
ter zake van iet ambtenarenpensi-
oen 3 eri ter ztke van het weduwen
en weezenpensicn, in plaats van 1/2
55 pet .met <e in de wet aangege
ven beperking 0 verhalen, met dien
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22y2 cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief,
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage-
lijks geplaatst a<2 40 cent.
verstande, dat ten 'opzichte van de sub
b bedoelde ambtenaren en werklieden
het netto uit te keeren loon niet zou
dalen beneden het bedrag, dat aan
netto loon' werd genoten, voordat de
indeeling in een hoogere loongroep,
aanstelling in andere functie of in een
hoogeren rang plaats had.
Van deze beschikking heeft de Bur
gemeester, gelijk U werd medegedeeld
in Uwe Vergadering van 10 Novem
ber j.l., vernietiging bij de Kroon aarn
gevraagd.
Blijkens het hierachter afgedrukt
schrijven van den Minister van Land
bouw heeft Z.E., nu Gedeputeerde Sta
ten na gepleegd overleg niet genegen
bevonden werden aan den door den
Minister geuiten wensch, om hun be
sluit te herzien, te voldoen, geen vrij
heid kunnen vinden gevolg te geven
aan het verzoek van den Burgemees
ter, om het besluit van Gedeputeerde
Staten te vernietigen.
Na kennisneming van het besluit
van den Minister, hebben wij overwo
gen, welk standpunt thans door de ge-
•meente moet worden ingenomen.
Het komt ons voor, dat vermits bij
Gedeputeerde Staten slechts bezwaar
bestond tegen het verhoogde verhaal
ten opzichte van de sub b bedoelde
ambtenaren en werklieden, het ver
hoogde verhaal ten opzichte van de
ambtenaren, die op of na 1 Juni 1924
in dienst van de gemeente Leiden tre
den of getreden zijn, dient te worden
gehandhaafd. Ook ten opzichte van de
ambtenaren in dienst van de provin
cie Zuid-Holland, wordt eenzelfde ge
dragslijn gevolgd.
Onder mededeeling, dat aan de ove
rige betrokken ambtenaren en werk
lieden krachtens Uw besluit van 14
Juli 1924 meer verhaalde, zal worden
terugbetaald en dat het in Uwe Verga
dering van 10 November j.l. in handen
van ons College ten fine van prae-
advies gestelde adres van een drietal
politiebonden inzake deze aangelegen
heid alsnu verder voor kennisgeving
kan worden aangenomen, geven wij
Uwe Vergadering derhalve in overwe
ging:
a. onder intrekking van Uw besluit
van 14 Juli 1924 (Ingek. Stukken no.
166) te besluiten dat met wijziging van
hot raadsbesluit van "18- December '22
(Ingek. Stukken no. 383) van de in
laatstgenoemd besluit sub A bedoelde
ambtenaren, voorzoover zij op of na 1
Juni 1924 in dienst van de gemeente
treden of getreden zijn, terzake van
het weduwen- en weezenpensioen 3
en ter zake van het weduwen- en wee
zenpensioen 55 met de in de wet
aangegeven beperking zal worden ver
haald;
b. het adres van den Algemeenen
Bond van Politiepersoneel in Neder
land, den Bond van Christelijke Poli
tieambtenaren in Nederland en den
Nederlandschen R. K. Politiebond „St.
Michaël" in zake de toepassing van de
verordening betreffende de wedden
van ambtenaren in dienst der gemeen
te Leiden voor kennisgeving aan te
nemen.
Ned. Herv. Gem.
Bij de verkiezing van leden van het
kiescollege der Ned. Herv. Gem. is
zoowel voor de 24 nieu\Ve vacatures
als.voor de 25 vacatures van het be
staande college maar óéne candida-
tenlijst ingediend. Alle candidaten zijn
dus bij enkele candidaatstelling ge
kozen.
Herkozen zijn mitsdien de aftreden
den: A. Corpel, F. Duk, F. Eikerbout,
W. Fontein, J. Jansen, W. P. ten Kate,
H. Kokkedee, P. P. de Koning, A. Kui-
venhoven, J. Megchelsen, J. van Mou-
rik, B. Jj. van der Nat, A. van den
Ouweelen, J. A. van der Reyden, C.
J. W. de Reuver, P. Selier, T. Sprui-
tenburg, P. Stoeken en W. F. Tegelaar.
In de vijf tusschentijds ontstane
vacatures zijn gekozen: A. Bink, W.
F. Eggink, L. B. den Houter, G. Knot-
ter en H. M. Pont.
Voor de 24 nieuwe vacatures zijn be
noemd: J. Th. Balkensteijn, Joh. Jac.
van Biemen, M. Brinks, A. van Buu-
ren, Jac. Eikerbout, N. Eikerbout, L.
Fontein, H. de Geus, Jac. de Geus, Ph.
van Hoven, J. Keereweer, C. J. Krom
wijk, F. van der Laaken, J. van Leeu
wen (Langstraat 2b), JF\ van der Mark,
C. A. P. Minderhoud, L. Mulder, J. C.
Sierat, W. Fr. Vallentgoed, E. v. Wijhe
G. van Wijk, G. L. N. Wijling, P. J. J.
Zaalberg en L. Zitman.
Binnenland r
Uitvoering „Con Amore" te Leides
De pensioenaffrek van het Gemeen'
tepersoneel te Leiden.
Docdelijk ongeluk te Sassenheir»
Een vrouw door de train vermorzeld
De staking te IJmuiden geëindigd
Definitief besluit inzake het Toorop'
raam.
Buitenland.
Herriot verdedigt de afschaiiing van
het Gezantschap bij het Vaticaan.
Nieuwe revolutie in Chili.
Do Leidsehe Universiteit.
Ter gelegenheid van de herdenking
van het 350-jarig bestaan der Leidsehe
Hoogeschool zal bij A. W. Sijthoff's
Uitgevers-maatschappij alhier op 1 Fe-
bruari het licht zien een Album Stil
diosorum van de jaren 1875—1925.
H. M. de Koningin heeft Hare toe
stemming verleend dit Album aan
Haar op te 'dragen in verband met
Hare promotie op 9 Februari aan Lei
den's Hoogeschool, als Doctor in ds'
Rechten honoris causa.
Het Album Studiosorum is samen-
gesteld door dr. J. E. Kroon, die vele
jaren achtereen met groote zorg den
arbeid heeft verricht; de Rector-Mg-
nificus Professor Mr A. J. Blok schreel
er een inleiding voor.
Een volledig overzicht met bijzon
derheden betreffende leeftijd, geboor
teplaats en faculteit van allen, die aan
de Leidsehe Alma Mater hebben gestu
deerd, benevens de opgave van alle
hoogleeraren en curatoren der laatst^
halve eeuw kan zeker de belangstel-1
ling hebben van ieder die op eeniger-
lei wijze tot deze Academie in betrek»
king stond of staat. Zoo bevat dus dit
Album Studiosorum bouwstoffen voor
de biografieën van tal van geleerden
en voor de geschiedenis der verschil
lende wetenschappen en hare beoefe
naren.
De 86-jarige Jan S., verpleegde
in het Minnenhuis aan de Kaarsen
makerstraat is gisteravond op de Hoo-
gewoerd, ter hoogte va.n de St. Joris-
steeg aangereden door de tram, waar
schijnlijk doordat hij de signalen niet
hoorde, want de man is erg doof. Hij
werd opgenomen met enkele lichte
uitwendige wondjes, en naar het Aca
demisch Ziekenhuis overgebracht voor
observatie, waar echter bleek dat hij
ook inwendige kneuzingen had beko
men.
Gisteravond om half zes is op de
Breestraat, voor het gebouw van den
Raad van Arbeid een ernstig onge
luk gebeurd.
De auto van de wasch- en strijkin-
richting wed. J. C. v. d. L., bestuurd
door J. C. O., kwam uit de Koornbrug-
steeg de Breestraat oprijden toen van
uit de richting Hoogewoerd een stads
tram naderde.
De bestuurder hield er rekening me
de en zou voor de tram heenrijden.
Terwijl hij aldus uitsluitend op de
tram lette, kwam uit de tegenover
gestelde richting een andere, zoodat de
auto niet tijdig kon wegkomen.
Het gevolg was dat de auto van do
tram die uit de richting Noordeinde
kwam eerst een duw kreeg om vervol
gens tusschen de beide trams bekneld
te geraken, waarbij de auto zoo goed
als geheel werd vernield.
Gelukkig konden de beide inzitten
den tijdig de auto verlaten, zoodat de
gevolgen bleven beperkt tot de mate-'
rieele schade, die echter nogal groot
was, waar ook de voorbalcons van
beide trams werden beschadigd.
De rheer A. Arnoldus heeft gisteren
onder veel belangstelling herdacht, dat
hij 25 jaar in dienst was van de druk
kerij H. Buurman, "Nieuwstraat alhier.
Ten kantore van zijn patroon werd gis
termorgen de jubilaris gehuldigd. Behal
ve door den heer Buurman, werd hij na-\
mens de fa. Buurman en de Kier toege
sproken door den heer B. de Kier, die
hem een bedrag in enveloppe^ ter hand
stelde, en door den heer Starre, namenf
het personeel. Laatstgenoemde bood ah
een stoffelijk bewijs van waardeering een
fraaien palm in bronzen pot aan, terwijl
de jubilaris van zijn patroon een bloe
menhulde had in ontvangst te nemen. 1
