Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS in Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn v Per kwartaal i f 2.50 jPer week f 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 5de JAARGANG. - WOENSDAG 24 DECEMBER 1924 - No. 1397 Bureau: Hooigracht35 - Leiden Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 Eit nummer bestaat uit tare* laden. Op de beide Kerstdagen, Donderdag 25 en Vrijdag 26 December, zal de „Nieuwe Leidsche Courant" NIET verschijnen. De geboren Koning. 'Aan feeststemming, aan Kerststemming ontbreekt het niet in deze dagen. •Huiskamers, vergaderlokalen en winkels zijn met groen en gekleurde lampions vroolijk versierd en bieden een feestelijken aanblik. De lichtjes aan de Kerstboomen worden ontstoken en aan muziek ook aan gewijde muziek ontbreekt bet niet. Zelfs dn de meest luchthartige en wereldsche omge ving vindt men het niet ongekleed staan althans enkele oogenhlikken een wat.men noemt gewijde stemming te brengen. Dat staat volstrekt niet kwaad. i 't Behoort zelfs tot den goeden toon. Want het Kerstfeest is een feest voor allen, voor oud en jong, voor arm en rijk, orthodoxen en vrijzinnigen, 't Is een algemeen feest, waaraan zelfs Zij die reeds lang met den Bijbell en met de Kérk en met den Godsdienst officieel hebben gebroken, gaarne meedoen. Wie zou niet gaarne enkele oogenhlik ken toeven in dien arraelijken stal hij dio eenvoudige kribbe en dat hulpelooze kind. En wie zingt niet gaarne zooal niet het i eere zij God, dan toch van welbehagen in menschen en vooral van het vrede op aarde? Neen, wat men ook moge zeggen, aan feeststemming ontbreekt het niet in deze dagen en van alle kanten en in alle krin gen, kan men het vaak welgemeende: „een vroolijk Kerstfeest" beluisteren. Maar, en dat iis het droeve bij al dat moois, daar blijft het dan ook hij. Men wil wel toeven in den stal en medi- teeren over het kindek© in de kribbe, inaar komt or niet toe, om zich met de Wijzen uit het Oosten, te spoeden naar den geboren Koning. Dat in geen geval. Want dat -zou zi jn de zaken op den kop 'zetten. Als men daar staat hij die kribbe en meewarig spreekt over de armelijke om standigheden waaronder dat kindeko ge- horen werd en de ongevoelige bevolking die aan de moeder een plaats weigerde in de herberg, dan zit daarin niets vernede rends voor den mensch. Dan is hij groot in zijn medelijden. r Dan is hij het, die groot is en van liefde en medelijden vol en dan blijft dat kindeke zwak en teeder en hulpeloos en niets an ders dan een voorwerp van liefde en ver eering. De herders die zich in den gelieimnis- -vollen nacht spoedden naar Bethlehem, verstonden het anders. Zij zagen in dat kind den beloofden Za ligmaker, Christus den Heere. En de wijzen uit het Oosten die naarstiglijk zochten naar de plaats waar Öe Koning der Joden geboren was, zagen het ook anders. Zij stonden daar hij de kribbe, niet om aan dat kleino kind hun medelijden te be tuigen, maar groole en machtvge vorsten als zij waren, zij vielen neder om het kin deke te aanbidden, om den Koning hunne hulde te bieden! Maar dat is het juist, wat de rechte vie ring van het Kerstfeest in den weg staat. De mensch wil groot zijn. Hij will staan en niet b u i g e n. Zelf wil hij koning zijn en hij denkt er niet aan om den geboren Koning, zijne hulde te bieden en voor dien Koning zich te bukken. Als het daartoe moet komen, dan ver kiest hij niet langer het gezelschap van de wijzen, maar dan gevoelt hij zich be ter hij een Herodes op zijn plaats. Dan stemt hij in met het koor diat daar roept: wij willen niet dat deze over ons Koning zijn zal. Hij wil feestvieren en spreken en zin gen van het kleine en hulpelooze kindeke, maar spreek hem niet van een Koning, dien hij heeft te oeren en te dienen en voor iWien hij zich diep heeft te huigen. Dat komt zijne menschelijke eere te na Dat zou in strijd zijn, met zijne men schelijke waardigheid. En hij denkt er niet aan in te stemmen met Vondels' edelingen: Wij edelingen, blij van geest, - f Ter Kerke gaen op 't hooghste feest f Den eerstgeboren Heiland groeten, r En knielen voor de kleone voeten Van 't kint, waervoor Herodes vreest. En toch, dat is de prediking die in dit Kerstfeest tot ons komt: groolen en, edelen ïn eigen oog en misschien ook wel in het oog van anderen, zelfbewuslen en sterken, knielt „voor de kleine velen van 't kint", Toor den geboren Koning. Neen, dat is nie.t gemakkelijk. En toch, als 't niet zoover komt, dan heeft heel de z.g. Kerstfecstviering geen beteekc-nis. Maar de mensch die zoo groot is en zoo sterk, die door machtige uitvindingen de wereld verbaast en die alle natuurkrachten weet te stellen in zijn dienst, hij komt er zoo moeilijk toe zich te huigen. Met recht is de opmerking gemaakt: „de bekwaamheid, de voortreffelijkheid, de zelfstandigheid van den mensch, die zijn zijne vijanden. Deze zijn het, die hem doen mislukken, en die naar mate hij hoog geplaatst is, schadelijk werken op zijnen kring, zijn groep, zijn volk, de menschheid. Hier ligt de oorzaak van de onvrucht baarheid van zoo menig goed bedoeld op treden. Er wordt, gewerkt aan een groot werk, in bepaalde richting en door be paalde menschen. Heb schijnt te zullen ge lukken. Er zal iets van heteekenis worden Jot stand gebracht. Maar, daar komen tegenstanders, met hun eigen wijsheid cn grootheid en daar ligt het groote werk, het is mislukt; er moet van meet af begonnen worden. Een uitweg schijnt gevonden! Er ontwaakt een geest van hoop; het zal toch waarlijk gelukken van het werk nog iets te redden! Maar neen; weder komen anderen; zij voelen zich sterk in voortreffelijkheid, hoofd en hart zijn vol van groote plannen en van weldaden, die het volk alleen door hen zal kunnen ontvangen; de gevonden uitweg is versperd. En terwijl deze anderen zich opmaken hunne plannen te ontvouwen, nadert we der een nieuwe groep en in het ver schiet wapperen weder nieuwe vaandels en worden nieuwe banieren omhoog gehe ven, heel hoog, om toch vooral de aan dacht te trekken. Het zijn allen, edelen en machtigen, wijzen en sterken; zij trekken op in ein- delooze rij zij trekken de kribbe voorbij. De groote haast tot het volbrengen der eigen plannen heeft hen verhinderd op te merken het heerlijke van den eenvoudi- gen stal; zij zien niet het licht van den „daechsen dageraet", zij hooren niet „do gezangen van des Hemels blijde rey". De kribbe v o or b ij! Gelde het niet van ons, die zeggen met den mond, Jezus Christus als Koning te erkennen. Laten bij ons harten en voeten zich richten naar den geboren Koning om voor Hem ons te huigen en worde op dit Kerst feest in practijk gebracht wat Vondel zong: Alle, die door afkeerlijckheijt. Wijckt van Godes lieerlijekheijt, Comt hier binne, Soeckt zijn minne; Die dees salich uur versmaet, Treurter om 't is te laet STADSNIEUWS. Evangelisatie. Met het oog op het naderend Kerstfeest liet de Commissie voor Stadsevangelisatie der Geref. Kerk te Leiden een groot aan plakbiljet vervaardigen, dat behalve op de gewone gelegenheden voor aanplakken ook werd aangebracht op de muren van particulieren die daartoe verlof gaven. Het keurig gedrukte biljet bevat de vol gende tekst: VREDE. On t w a p e n i n g is het woord, dat thans duizenden den Vrede op aar- d e doet inwachten. Maar zelfs het Vre deswerk van Genève" doet nu reeds teleurstelling verwachten. De Kerstboodschap bedoelde ook geen wereldvrede.. Die komt niet. Maar de Kerstvrede is er, want het Kind van Bethlehem is onze vrede. Laat U niet bedriegen door valse lie voorstellingen van vrede op aarde. Vredg tusschen God en men schen bezongen de Engelenkoren in den Kerstnacht. Zoekt dien vrede! Dan pas viert ge Kerstfeest! Waar in Leiden door plaatselijke ver ordening straafprediking niet mogelijk is, meende bovengenoemde Oommissie op deze wijze dan toch op onze straten de ware heteekenis van het veel misbruikte „Vrede op aarde" te moeten laten we len. Ksrstfeeslviering. In het gebouw „Prediker" had gister avond de Kerslfeestviering plaats, uit gaande van de evangelisatie der Geref. lverk alhfer. De groote zaal was stampvol, zelfs zoo, dat meerderen geen zitplaats konden he komen. Het publiek bestond uit menschen van allerlei leeftijd: vele kinderen, maar ook vele ouderen. De samenkomst werd op de gebruikelijke wijze geopend door den lieer A. M. Ver schoor, die daarna las Jesaja 40. In aansluiting aan liet voorgelezene sprak hij zijn openingswoord. Hij wees er op, dat een Kerstfeestviering niet slechts is een gezellig samenzijn, doch dat liet er in de eerste plaats om gaat, dat men er een zegen van wegdraagt voor zijn hart. Wij moeten elkander, zij het op ver schillende wijzen, toeroepen: „Troost, troost mijn volk". Doch troost veronderstelt droefheid; al leen wanneer er droefheid naar God hij ons gevonden wordt, zijn we in staat dien troost van God te ontvangen. Nadat het zangkoor een Kerstlied had ten gehoore gebracht, nam de heer Meyer het woord en vertelde op leven dige, pakkende wijzo het overoude en, toch altijd weer nieuwe Kerstevangelie. De aandacht der talrijke aanwezigen bleef van het begin tot het eind gespannen. De attractie van den avond waren on getwijfeld de lichtbeelden, die vertoond worden. Zoowel de kinderen als de groote men schen genoten van het spannende verhaal, dat op het doek kwam, van het verloren en weer gevonden jongetje in de groote wereldstad Londen. Alles hij elkaar genomen, was het een welgeslaagde avond en aan ve'en, die dit niet lederen Zondag hooren of dagelijks lezen, is door woord, lied en beeld het evangelie van Gods genade in Christus gebracht. Het bestuur van do theologische fa culteit der Leidsche studenten is als volgt samengesteld: L. R. v. d. Broek, praeses; mej. A. E. A. v. d. Vring, ab-actis; mej. J. H. v. d. Slooten, quaestor; P. Prins van Wijngaarden, assessor I en J. de Wit, assessor II. Bij Kon. besl. is in verhand met eene reorganisatie van den veeartsenijkundigen dienst, met ingang van 1 Januari 1925, eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst aan den inspecteur van dien dienst den heer dr. D. G. Ubbels, alhier. Voor het diploma vSteno-Typen van de Ver. van Directeuren van Pont-Scholen slaagden: do hoeren K. W. Hamann, C. AV. Snooker en Mej. G. M. C. Keesom. Voor Steno: de dames J. Bakker, B. J. Bellaar Spruyt en do heer J. de Jong. Voor Typen: de dames G. J. M. van Beu- kering, C. v. d. Linden, W. Martis, F. v. d. Meer, G. v. d. Wakker en de hoeren P. A. de Tombe, J. D. Wolters, allen te Lei den; J. J. Brakel te Noordwijk-Binnen en S. C. Bakker te Roelof-Arendsveen. Nog steeds worden er rijwielen ont vreemd. Zoo is ten nadeele van Mej. K. in do Duivenhodenstraat gisteren een rijwiel ontvreemd door middel van opensMtiug. Door de recherche alhier is aange houden zekere G. J. E. alhier, die ton na deele van iemand uit Rijswijk een bedrag van f300.heeft 'verduisterd. Hij zal ter beschikking van de justitie gesteld worden. Gistermiddag had in de Steenstraat hoek Narmstraat een. botsing plaats tus- schen een auto, bestuurd door J. de L., en de tram. Beide vervoermiddelen liepen eenige schade op, doch konden gelukkig hun weg vervolgen. De Vereeniging van Handelaren in Zuivelproducten te Leiden, verzoekt ons, mede te deelen, dat de handelaren beslo ten hebben vanaf Vrijdag 2 Januari 1925 op de Kaasmarkt alhier niet eerder te koo- pen dan om halfnegen. Het verzoekt daar om aan alle „koopers" niet voor halfnegen •ter markt te komen en verzoekt dqn land- houwers hun kaas niet voor halfnegen ter markt aan te voeren. BINNENLAND PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND De inpoldering van den Biesbosch In de gisteren gehouden vergadering van de Provinciale Staten van Zuid-Holland is de behandeling van het voorstel tot in dijking van een gedeelte van den Biesbosch voortgezet. De heer Vlielander (V. B.) berekende dat er een tekort voor de gemeente Dor drecht en het Rijk zal komep van ongeveer f 1.3G9.0CO. Spr. voelde veel voor indijking, doch deze moet z.i. op een goeden finan- cieelen grondslag rusten Hij diende een motie in. om de beraadslagingen .te slui ten, de beslissing uit te stellen en Gede puteerde Staten uit te noodigen, nader van advies te dienen, mede vooral met het oog op het laatst ingekomen adres. De motie^lielander werd na uitvoerige discuss;e verworpen met 57-11 stemmen. Het voorstel van Ged. Staten betreffen de het verleenen van subsidie is daarna zonder hoofdelijke stemming aangeno men. De Tweede Kamer. De Tweede Kamer is gisteren met va cantia gegaan. De Voorzitter had alles op haren en snaren gezel om nog voor den avond de eindstreep te halen cn daar de Kamer na do vele vergaderingen van de laatste we ken naar rust verlangde is het hem ook gelukt. Er viel anders nog heel wat te doen de zen laatsten dag, maar de heer Kooien verstaat de kunst in een snel tempo te werken. En zoo werd dan behalve Hoofdstuk II van de Staatsbegrooting (Hooge colleges van Slaat) ook de begrooting voor de Pos terijen nog afgedaan enmet algemeene stemmen aangenomen. De heer van Swaay die zoo felle op positie had te verduren heeft het ef ten slotte nog goed afgebracht, daar ook de Waterstaatsbegrooting z. h. s. was goed gekeurd. Do Oorlogsbegrooting word aangenomen met 56 tegen 24' stemmen, die van de uiterste linksche groepen. Minder goed liep het af met het wets ontwerp tot regeling van de jaarwedden voor de Algemeene Rekenkamer enz. welk ontwerp met 52 tegen 25 stommen, werd verworpen, nadat een motie-Schouten om dit ontwerp op 1 Januari 1926 in werking te doen treden eveneens was verworpen. Dit beteekent, dat het nieuwe Bezoldi gingsbesluit op 1 Januari a.s. in werking treedt en de ambtenaren, wier salarissen bij de wet zijn geregeld, zoowel als de ambtenaren wier salarissen noch in het Bezoldigingsbesluit noch hij de wet zijn geregeld (met 10 pet. gekort) het salaris, dat zij thans hebben, behouden. Indien daardoor echter hoogere ambte naren, die buiten wet en Bezoldigingsbe sluit vallen, m:nder salaris zullen krijgen dan ondergeschikte ambtenaren, die bin nen het besluit en de wet vallen, dan zul len hun salarissen worden verhoogd. Dit recht heeft de regeering zich absoluut voorbehouden. Onderwijswet en Arbeidswet. Volgens „De Tijd" is de Regeering voor nemens over te gaan tot instelling van eene commissie die „het hiaat tusschen Onderwijswet en Arbeidswet zal trachten te overbruggen". Nederland en België. Een Belga-telegrani meldt uit Brussel d.d. 23 December: De delegatie van Belgische regeerings- ambteuaren, die zich naar Den Haag had den begeven om voeling te krijgen met Ne derlandsche collega's en het terrein te ef fenen voor het hervatten van do Neder landsen-Belgische onderhandelingen, is te Brussel teruggekeerd. Volgens do „Soir" is de indruk, door deze eerste besprekingen gewekt, gunstig. De onderhandelingen zullen 15 Januari hervat worden. De ondergang van onze landgoederen. Het Tweede Kamerlid Van Ravesteijn heeft den minister van binnenlaadsche zaken en landbouw de volgende vragen ge steld: Heeft de minister kennis genomen van 'het bericht, dat het landgoed Voordaan (provincie Utrecht) onder de bijl van 'houtkoopers gekomen en geheel vernie tigd is? Waren er geen termen aanwezig om op het hoogopgaandc hout van dit landgoed een kapverbod te leggen? Heeft do minister kennis genomen van het bericht, dat het bosch achter het slot te Zeist door houtkoopers zal worden ver nield? Is de minister bereid om dit zoo mogelijk alsnog te verhinderen? Is de minister bereid aan de Kamer een overzicht te doen verstrekken van de landgoederen met hoogopgaand geboomte, de buitenplaatsen, d'e uit een oogpunt van natuurschoon heteekenis hadden, enz., welke in den loop der laatste jaren geheel of gedeeltelijk vernield zijn, alsmede van die. welke nu reeds met vernieling worden bedreigd? Chemische strijdmiddelen. Zooals men zich herinneren zal, is een motie-Van Embden, waarbij de regeering zou worden uitgenoodigd, een opzettelijk onderzoek in te stellen naar de vraag, in hoeverre do nieuwe chemische stri'idmid- de'en van invloed kunnen zijn op de ver dedigbaarheid van ons land in de Eerste Kamer verworpen. In verhand met dit feit hebben eenige particulieren zich vereenigd om te trach ten, een aantal Nederlandsche chemici bij elkaar te brengen, d:e bereid zouden zijn, het vraagstuk van de giftgassen nader te onderzoeken en aldus ons volk deskundige voorlichting te verschaffen in deze ern stige zaak. Toen cenigon tijd later bleek, dat de sec tie ter besludeering van het ontwape- ningSvraagstuk van het Genoolschap voor zedelijke Volkspolitiek bereid was. zich met deze aangelegenheid te belasten, heeft zij de reeds begonnen pogingen over genomen en voortgezet. Ondanks ernstige en herhaalde pogin gen evenwel is het aan deze sectie niet mogen gelukken, een voldoend aantal des kundigen bereid Ie vinden lot medewer king aan het opstellen van een rapport als hier bedoeld. Tijdsgebrek was in vele gevallen de oor zaak van onthouding, anderen meenden van deze specialen tak der ehonv'ie niet voldoende op de hoogte te zijn, en ook verschillende scheikundige deskundigen, die met de legeradniinislralie in verbin ding '-taan. bleken geen tijd beschikbaar •te hebben of door hun positie verhinderd te zijn, in deze commissie zitting te ne men. Een enkele aangezochte ook was van oordeel, dat een zoodanige commissie ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 224 cent. Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling 4 van ten hoogste 30 woorden, worden dagelijks geplaatst ad 50 cent. door de regeering had behooren te zijn inw gesteld. Onder deze .omstandigheden ziet de Ixh vengenoemde sectio uit het Genootschap voor zedelijke Volkspolitiek zich genood- zaakt, van de uitvoering van haar plan] af te zien. Het Spoorwegpersoneel. Naar wij vernemen zullen de lioofdbè* sturen der vijf spoorwegorganisaties zoo spoedig mogelijk een gecombineerde ver* gadering houden, ten einde de weigering der directie, tot het toekennen van een duurtetoeslag, te hespreken en to ovcrww gen wat hun thans te doen staat. In het bakkersbedrijf. Het hoofdbestuur dor Nederlandschai vereeniging van werkgevers in het bak kersbedrijf heeft aan de arbeidersorgani saties bericht, dat ingevolge een met ate gemeene stemmen door dat bestuur ge> nomen besluit, gestreefd zal worden naar een zoo mogelijk voor het geheele land- geldende. arbeidsovereenkomst voor het bakkersbedrijf. Aan de arbeidersorganisaties is ge vraagd, inmiddels te berichten, of harer zijds liet streven van het hoofdbestuur der Nederlandsche vereeniging van werk gevers in het bakkersbedrijf zal worden gesteund. DE STAKING TE IJMUIDEN De conclusies van den Rijksbemiddelaar De conclusie van den Rijksbemiddelaar in het tweede district genomenover het conflict in het vïsscherijbedrijf te IJmuiden, zoowel vertegenwoor digers der reeders als der vakorganisatie gehoord te hebben, luidt als volgt: Het mag van algemeene bekendheid worden verondersteld, dat het visschersbedrijf in de laatste jaren groote verliezen heeft, opgeleverd en dat in de laatste maanden daarin gelukkig eenige verbetering is go- komen, een verbetering echter, die alier- nninst een eisch kan wettigen om tliana loonen boven die van 1921 te vorderen. De staking tot het doorzetten var; den eisch van tien gulden loonsverhooging per maand is eenzijdig geproclameerd door een der arbeidersorganisaties, namelijk doo r do IJmuider federatie van trans portarbeiders, is afgekeurd door twee an dere, namelijk den Nederlandschen bond van Christelijke fabrieks- haven- en transportarbeiders, afdeeling IJmuidoii en den Christelijken Zeemansbond iii Neder land, afdeeling IJmuiden. Zij is zijdelings afgekeurd door den Centralen hond van Transportarbeidrs, afdeeling IJmuiden, die zijn leden adviseerde in de gegeven omstandigheden niet te gaan varen, ter wijl do Ned. R. K. Haven- en transport- arbeidersbond „SL Bonifacius", afdeeling IJmuiden, zoo goed als geen leden bij do opvarenden had. Onder deze omstandigheden is er voor •mij, zoo verklaart mr. De Vries, geen e. in leiding voor verdere lusschenkomst. Naar mijn mcening moet het werk zoo spoedig mogelijk weder hervat worden op do, in Augustus jongstleden overeengekomen loonen, aldus eindigt de uitspraak. De rede van Minister Colijn. Aan do rede van Minister Colijn 'o 's-Gravcnhage, waarop wij gistereu reeds de aandacht vestigden, is nog het volgende ontleend: Volmondig erkent spr,. dat het gevoel van bevredigdheld in do a.-r. partij to wer.schen laat. Van nagenoeg alle zij-» den zijn klanken vernomen, die erop wij zen, dat er ook in de a.-r. partij ma'aiso is; men is niet bevredigd, er is teleurstel-» ling. Het is nu 50 jaren, dat de a.-r. par tij haar program van beginselen deed uit-» gaan. i In dien tijd hebben we al viermaal een rechlsch ministerie gehad, waaraan ook door anti-revolutionairen werd deelgeno-» men en wat is er nu gekomen van do wenscheu, die de a.-r. pa dij al dien tijd naar voren hoeft gebracht? Is het niet één der beginselen, dat ge streefd moet worden naar losmaking van do zilveren koorde tusschon kerk en slaat? Is niet een der beginselen, dat de theol. faculteit losgemaakt moot worden van do Rijksuniversiteiten? Is er geen klacht over de gedwongen vaccinatie, de Zondagsrust, de Staatsloterij, de nict-we- der-invoering van de doodstraf? Alleen de bevrediging in den schoolstrijd is ver kregen. Dat is al. Temeer heeft dit tot teleurstelling aan-i leiding- gegeven, omdat al deze punten op het program van actie van 1922 opnieuw zijn naar voren gebracht. Spr. wenscht hier op te merken, dat oen program van actie wordt uitgevaardigd, om er een aantal afgevaardigden op geko zen te krijgen. Wanneer daarop een meer-* derheid verkregen wordt, heeft het volk recht om verwezenlijking van dat program to eisclien. Maar de verkiezingen brachten geen anti-rev. meerderheid, er kwam geen anti-revolutionaire, maar een rechte se he Regeering, gevormd uit drie groepen] die overleg moesten plegen over het re-» gee ri ne> program. Er ?s lrj dr kabinetsformatie in 1922 gedaan wat bij mogelijkheid gedaan korf

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1