EEN INTERVIEW MET DEN HEER
DETERDING.
De heer H. W. Deterding heeft dezer da
gen aan een vertegenwoordiger van het
•Weekblad Middenkoers verteld wat hij
van den algemeenen toestand
dacht en verder nog eenige mededeelingen
gedaan die meer speciaal de petroleumnij-
verheid raken. Wat den algemeenen toe-
«tand betreft, gelooft ook de heer D. dat
wij wel op den goeden weg zijn. Er is in
ieder geval een begin gemaakt.
Wij moeten, zeide hij, komen tot een
herstel van het onderling vertrouwen, want
de wereld, zooals die op het oogenblik is,
heeft veel meer crediet van noode dan die
van voor den oorlog....
Crediet is dus de groote noodzakelijkheid
voor het volkomen herstel van het oecono-
tnische leven.
Zoodra de basis van het crediet wordt
aangetast, gelijk in Rusland, door par
ticulier eigendom te nationaliseeren, door
het tot een twijfelachtige zaak te maken
cf iemand, die te goeder trouw iets, hetzij
geld of goederen, ter leen gegeven heeft,
dat geld of die goederen wel weer terug zal
knjgen, ja dan wordt het crediet met één
«lag totaal vernietigd.
Dit is ook de reden waarom de heer D.
«ceptisch staat tegenover alle tot nog toe
geopende uitzichten om Rusland weder
«p de been te helpen.
Voor het herstel van Rusland zijn geen
millioenen ponden, maar tientallen millioe
nen ponden noodig. De desorganisatie heeft
daar jaar na jaar gelegenheid gekregen om
dieper in te. vreten. De productie is er ver
fcpneden het normale gedaald.
Nemen wij als voorbeeld den Russischen
boer. In het begin van de Sovjet-heerschap
pij werd hem zijn grond ontnemen, met het
gevolg, dat hij er niets op verbouwde. Toen
werd een nieuwe richting ingeslagen, de
beschikking over den grond werd hem te
ruggegeven en de regeering zou hem zijn
producten afkoopen.
Dat is dan ook een tijd lang geschied
maar al spoedig kwam hij tot de ontdek
king, dat, het, hem door de regeering in be
taling gegeven ruilmiddel geen waarde had.
Vne.n het tot. hem was doorgedrongen, dat
hii daarmede zijn behoefte aan levensmid-
celen, die hij zelf niet voortbracht, niet
kon dekken, ging hij zich afvragen, waar
om hij zich zou inspannen om meer te pro-
d.uceeren dan hij zelf zou kunnen gebrui
ken. En weer was het mis met het opvoe
ren van de productie. Deze kap niet wor
den opgevoerd door een regeering. maar
alleen door het particuliere initiatief, die
baar ook tot stand gebracht heeft. Overal
in de v ereld verbeelden de ambtenaren
zich wel, dat zij het werk van het particu
lier initiatief kunnen overnemen cn het, veel
beter verrichten. En wij alle.n weten, dat
tij, waar zij de gelegenheid krijgen ander
werk to verrichten dan het hunne is, het
veel en veel slechter doen.
In Rusland neme men de petroleumpro-
ductie. Voor den oorlog werkten verschil
lende particuliere maatschappijen, ieder
op haar eigen terrein. Thans zijn al deze
terreinen genationaliseerd. De regeering is
in Bf&at dé bester uit 'te zoeken èn uitslui
tend de voordeeligste velde.n te exploitee-
ren. In theorie zou zij dus in de gelegen
heid zijn een veel betere productie te be
halen dan de concurreerende particuliere
maatschappijen. In werkelijkheid blijft de
productie verre beneden die van 1916.
De tientallen millioenen ponden, die noo
dig zouden zijn om Rusland weder te her
stellen, kan men niet verwachten te kun
nen betrekken van één man of éen instel
ling. Er is geen instelling op de wereld die
zooveel geld bij elkaar zou kunnen krijgen
als noodig is om Rusland to reorganisee-
Ten, Men zal het moeten zoeken in credie-
ten. Maar dan moet natuurlijk helt aller
eerst de grondslag voor het crediet her-
«t°li worden.
De bolsiewiki zijn. naar het oordeel van
den heer Deterding op het gebied van han
del en crediet kinderen. Ze kennen de. ele
mentaire erondslagen nog niet. Intus6chen
b-bben zv reads veel geleerd en zij zullen
oncetwnfeld nog verder leeren. Op het
oogenblik kan men Rusland nog niet als
ren geordenden staat beschouwen. De heer
D acht het echter heeJemaal niet ormoge-
]ük. dat men over tien of twintig jaar Rus-
Hand als het veiligste land van de wereld
zal kunnen aanmerken, dat tot rust geko
men is door de ondervinding, terwijl het in
d" andere landen van Europa nog altijd
r V. volkomen rustig is.
De berichten in sommige dagbladen
meldden, dat hij onderhandelingen met af
gevaardigden van de Sovjet heeft gevoerd.
Deze berichten noemde de heer D. niet
7/aar.
Er 7Üo. zeide hij. wel Russische herren
bij mij gekomen, om met me over petro
leum te spreken in zeer algemeene termen,
maar van onderhandelingen met de Sovjet
was geen sprake. Het onderwerp: onder
handelingen met de Sovjet, aldus de di
recteur-generaal, hebben mijn bezoekers
met aangeroerd en ik ook niet.
Om te besluiten zei de heer Deterding,
'dat het z. i. totaal onmogelijk is, dat het-
petroleum-bedrijf, hetwelk uiterst moeilijk
is, door den staat gedreven zou worden. Ook
in Roemenië zal het verkeerd gaan. wan
neer men niet oppast. De petroleumindus
trie heeft mensehen noodig die het tegen
gestelde van ambtenaren zijn.
Gemeenteraad Rijnsburg.
Vergadering van den raad dezer ge
meente op 5 Sept. 's avonds 7.30 uur.
Voorzitter: de heer J. L. Bosschieter,
burgemeester.
Aanwezig alle leden behalve de heer J.
Bchoneveld.
De V o o r z. opent de vergadering en
•telt voor de notulen van de vorige ver
gadering aan te houden tot de volgende
.vergadering.
Daarna doet de Voorz. mededeeling van
teenage ingekomen stukken o.a. een schrij
ven van dankbetuiging van d« Internatio
nale Voorjaarsbloemententoonstelling 1925
voor de toegestane subsidie ad f 200; een
Schrijven van de gemeente Katwijk, be
vattende de begrooting van den Vleesch- 1
keuringsdienst voor den kring Katwijk
voor 1925, waarvan op rekening van de
gemeente Rijnsburg komt f 2891.30, te
storten op den postcheque en girodienst
in 4 3-maandelijkscho termijnen.
Daarna komt in behandeling het adres
van de kerkbesturen en vereenigingen tot
invoering van een tapverbod in deze ge
meente voor den tijd van Zaterdagavond
6 uur tot Maandagmorgen 8 uur.
Ingekomen is tevens een adres van de
heeren H. Coster c.s. waarin gevraagd
wordt, bovenstaand verzoek niet in te
willigen, en wel op grond van de overwe
ging, dat in de gemeente Rijnsburg geen
misbruik van sterken drank wordt ge
maakt.
B, en W. stellen voor op het adres van
de kerkbesturen gunstig te beschikken.
De heer Dr. Jonker deelt mede, te
gen het praeadvies van B. en W. te zijn,
en wel omdat in den tijd van Zaterdag
avond 6 uur tot Maandagmorgen 8 uur
naar spr. meent geen misbruik van ster
ken drank plaats heeft. Of zijn B. en W.
van een andere meening
Do Voorz. licht toe, dat vroeger een
dergelijke verordening door de Kroon
vernietigd werd indien niet kon worden
aangetoond, dat misbruik werd gemaakt.
Thans is het niet meer noodig, een derge
lijke verordening aldus te motiveeren,
doch staat deze zaak ter beoordeeling van
iedere gemeente.
Op de pertinente vraag van den heer
Jonker of misbruik wordt gemaakt,
deelt de Voorz. mee. dat hem als hoofd
der politie daar niet zoo veel van be
kend is.
De heer S. Schoneveld, wethzegt,
dat al is het niet tot de burgerlijke over
heid doorgedrongen, toch de mogelijkheid
niet uitgesloten is, dat de bedoelde corpo
raties dié meer met dergelijke dingen in-
aanraking komen daar meer van weten.
Een ander argument acht spr. nog, dat
al zou er momenteel nog geen misbruik
gemaakt worden, de mogelijkheid door
een dergelijke verordening verleend wordt.
De heer Knijff zou de drankwinkels
geheel willen sluiten, dan geeft 't pas wat.
De heer Kort heeft meermalen
menschen beschonken uit de tram
zien komen en dan hier in do gemeente
drukte zien maken. Spr. vreest als hier in
de gemeente niet meer getapt wordt, het
veel meer zal gebeuren dat de menschen
elders zullen gaan drinken en dan hier de
boel opscheppen.
De heer K r a 11 zet uiteen., dat de aan
trekkelijkheid- van de kreeg voor de men
schen die er heen gaan ligt in den sterken
drank. Als we dus.die aantrekkelijkheid
van de kroeg kunnen verminderen, ligt
het op dezen weg als in meerderheid chris-
telijken gemeenteraad, dit adres in te wil
ligen.
Het voorstel van B. en W. wordt in stem
ming gebracht. De stemmen staken, daar
om wordt het voorstel aangehouden tot
de volgende vergadering.
Tegenstemmers zijn de heeren v. Delft,
Kort., Dr. Jonker, Knijff en v. Klaveren,
wethouder.
Van de drie taxateurs de heeren J. v.
Iterson Sr, P. Kort Jr. en H. J. dó Haan
is een schrijven ingekomen dat de burge
meesterswoning in de Kerkstraat is ge
schat op f 6900.
De wethouders stellen nu voor, het huis
aan adressant tegen dien prijs aan te bie
den.
De heer v. d. Gugten kan zich best
met de taxatie vereenigen, hij had ook wel
gedacht, dat 't huis zoo ongeveer f 7000
waard was.
Het voorstel der wethouders wordt met
algemeene stemmen aangenomen.
Een adres is binnengekomen van de
heeren J. v. Iterson Jr. e.a, waarin zij
vragen den aanleg van een buis voor gas
verlichting aan den Buitenweg, aangezien
anders de woningbouw hier zal moeten
worden stopgezet.
Aangezien B. en W. nog geen juist fi
nancieel overzicht hebben van deze zaak,
wordt het adres aangehouden tot een der
volgende vergaderingen.
De heer Dr. Jonker vraagt of „Buiten
weg" de officieele naam voor dezen weg
is, waarop de Voorz. antwoordt, dat de
weg nog geen officieelen naam heeft.
De heer K r a 11 zou willen, dat B. en
W. meteen overwogen, of het geen aanbe
veling zou verdienen, daar een straat aan
te leggen. Het kost wel wat maar dat zal
in de toekomst best terecht komen.
De heer S. Schoneveld, weth. licht
toe, dat inderdaad bij B. en W. sprake is
geweest niet alleen van gasaanleg doch te
vens van arnleg van waterleiding en van
een stratenplan. Dat is do reden, waarom
deze zaak nog niet in haar geheel kan be
zien worden..
Naar aanleiding van een schrijven van
Dr. Jonker, waarin, deze de aandacht ves
tigt op de vaststelling van een verorde
ning inzake nevenbetrekkingen van ge
meenteambtenaren door de gemeente Was
senaar. stellen B. en W. voor, een derge
lijke fcepabng ook vast te stellen voor de
gemeente Rijns borg.
De verordening wordt met algemeene
stemmen aangenomen.
Van Ged. Staten is een brief ingekomen
bevattende eenige wijzigingen in de, ge-
meentebegrooting voor den dienst 1924.
De begrooting was oorspronkelijk ge
raamd op f 113.757.58 in ontvangsten en
uitgaven, na de wijziging wordt dit
f 115.935.80 in ontvangsten en f 110.899.2-1
in uitgaven,
De post „onvoorziene uitgaven" was
door B. en W, gesteld op f 500, door Ged.
Staten wordt dit gewijzigd in f 3500.
De heer Dr. Jonker zou gaarne we
ten, of de weth. van financiën er voor is,
dezen post te verhoogen. Hij dacht daar
vroeger anders over.
De heer Schoneveld, weth. vestigt
er de aandacht op, dat als we dit niet
aanvaarden, de begrooting niet wordt
goedgekeurd, wat weer 'n lange lijdens
weg wordt. -
Afgezien 'daarvan, bestond èr vroeger
gevaar, dat een hooge post van „onvoor
ziene" zou worden opgebruikt voor ver
ia ooging van tractementen, ook moest dan
de hoofdelijke omslag te hoogte in.
Thans evenwel bestaan deze beide be
zwaren niet meer. daarom heeft spr. er nu
niets meer tegen, dezen post te verhoo
gen.
Goedgevonden wordt, de betreffende wij
zigingen in de begrooting aan te bren
gen.
De gemeenterekening dienBt 1923 wordt
aangeboden, zijnde geraamd de gewone in
komsten op f 145,974,55, de gewone uitga
ven op f 141,221,911, alzoo een batig saldo
van f 4752.63; de buitengewone inkomsten
op f 45.456-001, de buitengewone uitgaven
op f 28.778.311, alzoo een batig saldo van
f 16.677.69.
Benoemd wordt de volgende commissie
om deze. rekening na te zien: de heeren
Knijff, Brussee en Kralt.
Bij de rondvraag vestigt de heer Kort
er den nadruk op, dat de Noordwijkerweg
in slechten staat verkeert; 't is daar 'n
onhoudbare toestand.
De heer v. Klaveren, wethzegt dat
de Noordwijkerweg op dezelfde wijze als
de Katwijkerweg zal verbeterd worden,
n.l. met bazaltsteen.
Ook zou de heer K o rt willen, dat bij de
remise een lantaarn geplaatst wordt.
Do Voorz. zegt toe, deze zaak in be
handeling te nemen en; te zorgen, dat daar
licht komt.
De heer Dr. Jonker vraagt, dat als
de Noordwijkerweg verbeterd wordt, de
bazalt er in gewalst wordt of er grond
over heen wordt gegooid; anders brengen
de scherpe stukken veel schade aan auto
banden toe. Tevens wil spr. de resultaten
weten van zijn opmerkingen, in een der
vorige vergaderingen gemaakt, over het
gemeenteverslag.
De Voorz. zegt toe, voor het volgend
jaar met deze opmerkingen rekening te
houden.
De heer Knijff vraagt, of de tram-
maatschappij in de Zandlaan een greppel
mag maken.
De heer 8. Schoneveld, weth.,- zegt
dat wat in de Zandlaan geschiedt, den
laatsten tijd de aandacht van B. en W.
heeft. Deze hebben zich reeds met de Mij.
in contact gesteld daaromtrent.
De heer v. d. Gugten deelt mede, dat
de heer II. van Iterson klaagt dat B. en
W. zoo talmen met de behandeling zijner
aanvraag.
De Voorz. zegt, dat B. én W. 14 dagen
tijd hebben voor de goedkeuring eener
aanvraag en deze nog niet verstreken zijn.
Het plan is in behandeling geweest bij B.
en W., doch nog aangehouden wegens een
daaraan verbonden moeilijkheid; deze
zaak komt evenwel spoedig tot een eind.
Niets meer aan de orde zijnde sluit Vle
Voorzitter té 10 uur de openbare vergade
ring.
Het weer en de houding van school
kinderen.
De heer A. J. Monnè'..heeft e?n onder
zoek ingesteld naar .een mogelijk verband
tusschen het weer en de houding van
schoolkinderen. Het resultaat van zijn
waarnemingen beschrijft hij in het ^Tijd
schrift voor ervaringsopvoedkunde."
Bij helder en fraai weer waren van de
389 waargenomen kinderen E43 kahn of
rustig, in 10 gevallen rumoerig, 10onop
lettend. 1 ongehoorzaam, 7 lastig, 4 slape
rig. 1 lui, 7 speelsch en 6 woelig. In het
geheel, dus meer dan 88% behoorende tot
het eerste geval.
Het aantal waarnemingen onder „be
wolkt" bedroeg 239. Hiervan waren 165 of
69 pCt. kalm en rustig, 31 rumoerig, 10 on
oplettend, 5 ongehoorzaam. 7 lastig, 5 sla
perig, 1 lui, speelsch, 2 zingerig en 8
woelig.
Het aantal waarnemingen bij betrok
ken" wear was 256, waarvan 146 kalm of
rustig, 30 rumoerig, 16 onoplettend, 8 onge
hoorzaam, 2^ lastig, 4 slaperig. 14 speelsch,
1 zingerig, 1 brutaal en 14 woelig.
Van de 207 waarnemingen tijdens
„regen" golden 92 voor kalm of rustig. 50
voor rumoerig, 22 onoplettend, 6 ongehoor
zaam, 18 lastig. 4 slaperig 5 speelsch en
10 woelig.
Dat de toestand der kinderen bij de ru
briek „warm" slaperig en lui zou zijn, werd
geddcht en is ook zoo uitgekomen. Van de
90 waarnemingen is de helft wel voor kalm
of rustig gekomen, doch in vergelijking
van de vorige rubriek „regen" is „slaperig"
met. niet minder dan 14.8 pCt toegenomen,
terwijl „,lui" 6,7 pCt. bedroeg.
Voor de rubriek „broeierig" is het leeu
wenaandeel op naam van „lui", niette
genstaande de rumoerigheid en in 't alge
meen de onrust iets toenam; evenwel haal
de ..kalm en rustig" maar 19.2 pet.
Bij den toestand „drukkend" weer wordt
alleen voor „slaperig" 40 pst. toegekend,
terwijl de overige toestanden elk slechts
aanspraak kunnen maken op 5 of 10 pet.
Van de 89 waarnemingen bij winderig"
weer komen slechts 17 voor kalm of rus
tig, terwijl de overige alle op „onrust" be
trekking hebben, waarvan 41 of 40.1 pet.
voor rumoerig alleen.
Ook bij „buiig" weer zijn de kinderen
buitengewoon rumoerig en lastig, terwijl
slechts 24 pet. voor kalm of rustig is. Dit
geldt ook ongeveer bij „guur" weer, doch
bij „stormachtig" weer is de rubriek kalm
of rustig weggevallen.
Mocht men vermoeden dat „sneeuw"
meer afwijking zou geven in het gewone
doen der kinderen, zoo komt men tot de
ervaring, dat 37.5 pet. kalm of rustig wa
ren, terwijl de overige procenten verdeeld
zijn over rumoerig, onoplettend, ongehoor
zaam en woelig.
Bij „koud" weer en „vorst" schijnt de
verleiding voor onrust minder groot te zijn
mogelijk ook wel dat de kinderen zich be-
hagelijker gevoelen bij een warme kachel
in het. schoollokaal en daardoor de rumoe
righeid meer achterwege blijft, terwijl
toch slaperigheid en luiheid geen vat bij
hen schijnen te krijgen.
GEMENGD NIEUWS
De beschuldiging tegen den commissaris
van politie te Culemborg.
In verband met de artikelen in de Ar
beid, het Volk en andere bladen over den
dubbelen moord te Culemborg heeft de
substituut-officier van justitie bij de Tiel-
6che rechtbank, mr. P. O os ting, den in
specteur van politie D. K. J. W. Overeein
te Tiel opgedragen, te Culemborg oen
nauwkeurig onderzoek in te stéllen, waar
bij o.m. den schrijveT van de artikelen in
de Arbeid, het Culemborgsche gemeente
raadslid de Beus. onbeperkte vrijheid en
gelegenheid zal worden gegeven, zijn be
zwaren tegen den persoon en het beleid
van den heer Blok, commissaris van poli
tie te Culemborg, toe te lichten.
Uit dat onderzoek zal dan tevens blij
ken, in hoeverre de heer de Beus aan las
ter schuldig staat.
De justitie wil volkomen onpartijdigheid
en strenge nauwgezetheid bij dit crljr-
zoek betracht zien.
Autobus in oen sloot.
Gistermorgen is de autobus van Dom
burg op Middelburg bij het nemen van
een boclit bij Oostkapelle in een sloot ge
reden. Een dame werd vrij ernstig aan het
hoofd en een hand verwond. De overige
vier passagiers bleven ongedeerd.
Ontvoering van een minderjarige.
De politie te Maarssen heeft aangehou
den den gehuwden P. W. Suit Tiel, die
eenige weken geleden in gezelschap van de
minderjarige C. van D.. per fiets naar Bel-
giü en van daar naar Duitschland is ver
trokken, van waar beiden thans te Utrecht
zijn teruggekeerd. S. is toot den officier
van justitie te Tiel geleid. Hij wordt ook
verdacht van bedriegelijke bankbreuk.
Inbraak.
Gisternacht is te Tiel ingebroken in de
sucadefabriek van de firma G. Udo. De
brandkast werd aan de achterzijde open
gescheurd; het daarin geborgen bedrag
van ongeveer f 300 en een groot aantal
post-, plak- en rentezegels werden gesto
len. De politie vermoedt, dat hier be
roepsinbrekers aan het werk zijn geweest.
De inbraak te Kampen.
Donderdagmiddag omstreeks 6 uur is te
Utrecht aangehouden de bekende G. v. d
H een der voornaamste verdachten inza
ke de inbraak in het correspondentschap
van de Nederlandsche Bank te Kampen.
Zijn opsporing en aanhouding was in
het Algemeen Politieblad verzocht.
Hij reed op een rijwiel en werd her
kond door een te Utrecht gestationneer-
d.en Rijksveldwacher, die hem arresteerde
en overbracht naar het hoofdbureau al
daar. B'j fouilleering werd een bedrag van
f 1000 en een breekijzer op hem bevon
den.
Hij zal door den officier van Jt: !;»ie te
Zwolle worden geleid.
Valsche grïdens.
Dc Procureur-Generaal' bij het" Gr his-
hof te Amsterdam, in zijn hoedanigheid
van leider der Nederlandsche Centrale in
zake falsifies ten maakt bekend, dat reeds
geruimen tijd in geheel Nederland doch
meer in het bijzonder in verschillende ste
den van Zuid-Holland en speciaal te Rot
terdam valscho guldens met den beelde
naar van H. M. de Koningin en jaartal
1923 in omloop zijn. Het falsificaat is te
herkennen aan slechtere afwerking en
lichter gewicht; het is loodkleurig hoewel
verschillende der falsificaten blijkbaar
verzilverd zijn. Verschillende exemplaren
hebben een vrij goed randschrift doch
het meerendeel heeft geen of een zeer
slecht randschrift.
Een belooning van f 500 wordt uitge
loofd vcor aanwijzingen, welke leiden tot
het ontdekken der valsche-munterswerk-
plaats, welke zeer waarschijnlijk te Rot
terdam of omgeving moet worden ge
zocht en tot aanhouding der daders.
Desbetreffende mededeelingen te doen
aan de Politie ter plaatse; voor wat Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam betreft
aan het Hoofdbureau van Politie, valsch-
geldafdeeling.
De gestolen hamer in het Vredespaleis.
De houten voorzittershamer die, zooals
wij reeds meldden, gestolen is uit het Vre
despaleis, was een geschenk van den
Leidschen Senaat. De hamer was van
azijnhout gemaakt en had geen groote
materieele waaïde. Hij was in gebruik bij
het Hof van Internationale Justitie en lag
in de zaal, waar het hof zijn privé-zittin-
gen houdt. Mr. Loder hanteerde hem en
het is te begrijpen, dat de rechters er een
groote idehle waarde aan hechten.
Het geval blijkt een zeer moeilijk geval
te zijn. Is het kleptomanie? Heeft een be
zoeker den hamer als souvenir meegeno
men? Is een beroepsdief aan het werk ge
weest? Tegen elke vraag rijzen steekhou
dende bedenkingen
De gewone bezoekers van het Paleis ko
men in het geheel niet in (leze zaal. In
zeldzame gevallen wordt ze bezocht door
een enkelen vreemdeling, dip bijzondere be
langstelling heeft. De zaal ligt achter een
vestibule, waar zeven deuren op uitko
men. Lan^s dezo vestibule passeeren ge
regeld gidsen en personeel. Een klepto
maan of een souvenirs jagend bezoeker
heeft dus heel wat gewaagd.
Een beroepsdief had den hamer zeker
laten liggen, want voor een dief heeft hij
geen waarde. Er zijn trouwens voorwer
pen van grooter waarde in het Vredespa
leis.
Eigenaardig is ook dat men wel eens
meer kleinere voorwerpen als potlooden,
stukjes vlakgom must, speciaal uit deze
zaal. Nooit uit andere zalen. Het perso
neel staat boven verdenking.
Toch moet het iemand zijn, die bekend
ïs in het Paleis.
Hoo het zij, de politie heeft de zaak in
handen. Zij stelt een uitgebreid onderzoek
in.
Een vreemdeling In Jeruzalem. ^*8
Een handelsreiziger vertoefde DondéaP
dagavond in een café te Rotterdam erger®
in de binnenstad en! toen heb wat laat b^P
gon te worden, vroeg hij den kellner, öR
die ©en billijk hotel voor hem wist. Deilr
vraag werd beantwoord door een juffertje^
daA aan een tafeltje nasst den handelsrctó
ziger zat. Zij wist wel een goede gelegcn*y
heid en ze bood aan. hem er heen te brcn«f
gen. De reiziger stemde toe en had er»
geen bezwaar tegen, toen zijn begeleidster y
toevallig een vriendin ontmoette, dat deze;
zoover mede ging. Met zijn drieën bezoch-l
ten ze daarna nog eenige café's in de om-1
geving en op een gegeven moment bevond
onze vriend zich moederziel alleen in eenf
afgelegen straatje en daar bij zijn ver-';
stand komend, bleek hem, dat zijn porte-f
feuille met f 60.— alsmede zijn gidsen'
verdwenen waren.
Hij deed bij de politie van het geval'
aangifte en deze heeft, in de hoop nes'
iets van deze zaak terecht te brengen,'
met den bestolene vanmorgen een dertig
café's in de binnenstad bezocht. De nieto'
zeer pientere zoon van Mercurius wist zich:
echter absoluut niet meer te herinneren, t
in welk café de juffrouw hem als eén
wolvin in schaapsvacht was verschenen.
„KLEINE" GELDSCHIETERS. Ij
In „De Sehakel" lezen wij:
Aarzelend deed dé vrouw op het Ad
viesbureau van den Armenraad te Aiu-»
sterdam, haar verhaal. Nauwelijks kon
ze er toe komen van haar moeilijkheden.
te vertellen. Ze zat d ep in de schuld bij
twee geldschieters in haar buurt. Z'fehier
bedragen en voorwaarden: Voorschot f20,
rente f 4.20 per week; voorschot 10, ren
te f 1-50 por week; voorschot f 10, rente
fl per week; voorschot f 10, rente fl.50
per week. De voorschotten moch'en niet
anders dan ineens worden terugbetaald.
Voor f 50 werd dus (al 1 tot 2 jaar lang)
f 8.20 por week rente betaald, ruim 850
pet. per jaar. Den tweeden geldschieter
was zij verschuldigd: f30 rente met f3,
f20 rente met f2 50 en f 10 rente met
f 1.50 per week; ook met de conditie, dat
de bedragen ineens moesten worden terug-»
gegeven. Hier werd dus voor f60 r.P.n
rente f7 per week of bijna 610 pet. be
taald. Ten slotte had zij nog wekelijks
van Zaterdag tot Maandag, dus voor twee
dagen, een leering van f 10 ges'oten (met
welk geld de Zondagsche kleeren even uit
de Bank van Leen ng worden gehaald),
waarvoor fl.50 rente werd betaa'd of'
1825 pet. Opgemerkt dient,, dat dc h:er ge-«i
noemde percentages volstrekt n:et uitzon-»
deringen vormen. Aan al haar verplich
tingen had zij, lot op dezen dag toe, stipt
voldaan. De drukkende last des schuld, <i e
nooit verminderde (ze was natuurlijk
nimmer in staat om de geleende bedragen
in ééns van haar mans arbeidersweeklcon
terug to betalen) en de angst voor do geld-»
schieters, die haar bij het geringste tegen
stribbelen dreigden met „schandaal1 aan
de deuri', hadden haar in een dof.'en wan-
hoopgtoestand gebracht, waardoor zij haar
gezin begon te verwaarloozen. t
Thans n ad den buurvrouwen, die in dei
krant hadden gelezen, dat er bescherming
tegen woekeraars mogelijk is, ingegrepen.
Zij hadden dien morgen kort en goed do
vrouw tusschen haar ingenomen en naar
het adviesbureau „opgebracht". De amb-t t
tenaar adviseerde haar den ge'dschriter
te zeggen, dat z'j niets zou afbetalen vóór
dat dezen zich op het adviesbureau had-»/
dtn aangemeld om een regeling te treffen.
De vrouw vatte nu weer moed, begaf zich
naar een der crediteuren en bracht hein
de boodschap ovot.
„Zoo", zei deze, ,ben jij óók a! hij dieaj
Armenraad geweest. Nou, ik wil de bru-»
taliteit dezen keer door de vingers z en:
je bent me niets meer schuld'g." Verbluft
door dit onverwacht succes, spoedde i'chj
de vrouw naar lnrs waar haar nog groo- j
tere verrassing wachtte.
Daar verscheen de andere geldschieter,
een zwager van den eersten. Dc andera
ongenaakbare man, „droop" nu van vrien-j j'
deiijkhèid. „Moeder", zei hit, „ik hoor, io
bent naar den Armenraad geweest? Jol
hebt mi ju naam toch n:et genoemd, hé? Bij
de krant toch ook niet? Nee? O. ge'ukkig, y
je bent mij ook niets meer schuld'g hoor.'* i
Toen drukte hij een der kinderen een gul-»
den in de hand cn verdween.
„Meneer, ze» do juffrouw den anderen
dag tegen den ambtenaar, „ze dachten 't
thuis dat ik gek geworden was, zoo op-
gewonden was ik van geluk."
Hce een Moorman over ons denkt.
In zijn schetsen uit Marokko zegt Amici9?
„Ik had heden een zeer levendig gesprek j
met een Moorech koopman, die veel had
gereisd en on?e cultuur van nabij had lee-
ren kennen.
„Wat zegt ge van onae groote stedent i'
vroeg ik.
„Wat zal ik zeggen groote straten,
magazijnen, paleizen.... alles heel netjes"fi.
antwoordde hij koeltjes, mij strak aan«t
ziende. t
„En hebt ge dan verder niets gevonden
zei ik ongeduldig. „Hebt ge met opgemerkt,j
hoe wij u vooruit zijn op sociaal gebiedt
„Maak u niet druk", zei de Afrikaan, —f
„in welk opzicht rijt gii ons vooruit? In-^
eerlijkheid misschien? Maar daarin staat
gij niet hooger dan wij. De Mooren be-
driegen de Furopeanen s o m t ij d s, maar
de Europeanen bedriegen de Mooren g e-
d u r i g."
„Maar allerlei gemakken dan,...
„O. ja in dat opzicht zijn jullie ons ver-,
vooruit. Ge hebt: tegen de zon een pa--
rasol; tegen den regen een paraplu; cm'i
te gaan een wandelstok; cm te zien
een bril; om zacht te zitten een vecren.
kussen; wanneer pe tandpijn hebt ccn^
dokter; bij den dood een grafteckeny
Ge hebt een massa dingen, die ge niet meete^
«lissen kunt! Gc hebt meer gemakken,man*
minder geluk dan wij! Neen, ik wit nieot
ruilen!"
Als wij de schatten van het ware Chns-fr
lendom niet. bezitten, maar alleen denJV
Christennaam heeft dan die Moor zoo iiL
grqot oijgéliik?