Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSCHE COURANT |ADVERTEimE-Pfiaj& gewone adveriontiën per regel 22V2 cent. Ingezonden Mecledeelingen, dubbel-tarief; Bij< contract, belangrijke reductie. j jkléfne advertentiën bij vooruitbeta ling';van ten hoogste 30 woorden', worden' Jldagelijks geplaatst ad 50 cent. 5de JAARGANG. - ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1924 - No. 1300 Bureau "ITooïgracht 35 - Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 ABONNEMENTSPRIJS h LeUn e« bnHn Leults i wsar agmtn gwestijd zij. Per kwartaal.fiJSO, Per week f 0.19' Franco per post per kwartaalf2,90 Uit nummer bestaat uit twee bladen. Nederland en Oranje. Do Antirevolutionaire p&rtij beschouwt Ihet Koningschap zooals dat ten onzent bestaat, niet als den eenig juisten re geeringsvorm. I i Do Commissie die over de herziening /van de Grondwet aan het Centraal Comi té had te adviseerenrkwam in haar rap port in 1919 dan ook tot de conclusie, dat izoolang Koningin "Wilhélmina ons blijft gespaard of nakomelingen van Haar ons .worden gelaten, die in Nederland opge voed zijn en feitelijk met ons Neder- landsch volkslieven één zich gevoelen, wij niet anders wensclien dan dat wij onzen huldigen staatsvorm blijven behouden en ide koninklijke troon door hen zal worden (Ingenomen. Mocht echter onverhoopt God het andera beschikken, en zouden de genoemde troon opvolgers -wegvallen, dan ialdus het (rapport wenschen wij in de gelegen heid te zijn om als volk geheel in vrijheid ito beslissen over de vraag of wij onzen ihuidigen staatsvorm zullen blijven behouj den en zoo ja, wie dan de kroon van het (Koninkrijk der Nederlanden zal dragen. Ook een andere regeeringsvorm kan in lover eenstemming zijn met de Antirevolu tionaire beginselen. I 0' Hieruit volgt echter niet, dat wij als (Antirevolutionairen zouden meezingen in lliet koor van hen die om een repuhlikein- isclien staatsvorm roepen, en die niets lie ver zouden zien dan dat ons Koninklijk jHuis het voorbeeld van andere, Europee- sche dynastieën zou volgen. j Het tegendeel is het geval. i 'Als anderen roepen: weg mét Oranje, dan plaatsen wij daartegenover een luid-i (klinkend eh geestdriftigs Oranje boven! (Leve de Koningin! 1 En dan blijft het niet bij woorden lalleen.. Dat is gebleken in 1918 toen de revolu tiemakers meenden dat ook onze Vorstin Jde kroon van het hoofd behoorde te wor-i jden gerukt. 1 Toen hebben we het gezien hoe de stoe re Friezen, de gemoedelijke Limburgers, (de kloeke Zeeuwen met de meer geestdrift tige Hollanders zich vereenigden om ten koste van alles, de geliefde Vorstin en (haar Huis te beschermen. Zonder aarzelen stelden ze hun bloed len als het moest hun leven voor de bemin- ide Oranje-Vórstinne in de waagschaal. Dat is gebleken in 1923 toen daar op 'den Dam 'de vertegenwoordigers van heel ions volk, van Zeeuwschen stroom, tot iFriesche gouw, van Limburg's veld tot Holland's stranden op de tonen van het oude Wilhelmus plechtig betuigden- LWilhelmina 'van Nassouwe, Vorstin van Nederland, U zweer ik eeuw'ge trouwe U en het Vaderland! Ingoedé en kwade stonden Geleid door 's Hoeren hand, Blijv' vast en trouw verbonden, Oranje en Nederland. J i Dat was geen zang zonder meer, maar het was een uiting van innige diepgevoel de overtuiging. 1 Wij hebben Oranje, wij hebben onze Koningin lief, met heel de liefde van ons hart. I i Eu wee de godvergeten hand, die een! poging zou willen wagen om den band tus- jschen Oranje en Nederland te verbreken. "Wij hebben onze Vorstin, die morgen, (zoo God wil, verjaart, lief. Wij hebben haar lief om hare beminnelijke persoon^ lijk hei d, omdat zij leeft voor haar volk, omdat zij in zich vereenigt al de deugden /van het Oranjehuis. i Maar -dat as niet de eenige reden waar om wij aan den huidigen regeeringsvorm de voorkeur geven en voor de republikeins jsclie propaganda absoluut immuun zijn. De souvereiniteif van Oranje is onder Üe leiding Gods in onze historie gewor-* (teId. ij J_ Oranje en Nederland zijn mét de meest" sterke banden saam verbonden, saamj ig e g r o e i d. i In de Oranje's heeft ons volk-gehad een ■volgreeks van helden, zonder wederga. (Eén gedachte bezielde hen: het zinkend [Vaderland voor ondergang te behoeden. Aan tegenstand tege:i Oranje heeft het jin den loop der eeuwen niet ontbroken. fTerecht schreef indertijd Dr. Kuyper: JTcller tegenstand dan tegen Oranje ten jonzent opgezet-, stelselmatig aangekweekt én met het meesterlijkst 'talent georgani seerd is, brak tegen geen [Vorstenhuis in •(Europa los. i Maar al dat pogen kon niét verhoeden ,$iat altijd' weer het „Oranje Boven!" da verde langs de straten en dat altijd weer herhaald werd: Al is ons Prinsje nóg zoo klein, Alevel zal hij Stadhouder zijn! Verklaren dat verschijnsel kan niemand. Immers, naast de sterren van de eerste jgrootte in het Oranjehuis, naast de „geestelijke eminentiën", stonden anderen die hunne doorluchte voorgangers niet konden ervaren. Hier is een mystieke band. „Hier is, zooals Dr. Kuyper schreef, een mysterie van boogeren leiding dan in de leiding der menschon aanwijsbaar is; en van een verborgen macht,, die bij het ge stadig wisselen van personen en gebeur tenissen, met ons volk steeds één grootsch doel voor oogen had en hield, en niet op hield van ons de bereiking van dat doel, pok met de eminentie dezer prinsen te ver rijken. Een mysterie, wanneer men ons de béteekenis dan afperst, waarin nog het geheim van het „Oranje boven" ligt, en dat ook voor de toekomst, wat ook wegvalle, nog hope geeft op nationaal ge luk." Verandering van staatsvorm blijft altijd mogelijk. Nadat Israël eeuwen lang had geleefd jonder de riohteren die de Heere over hen bestelde, kwam er in het staatkundig leVen een geweldige •omkeermg.' Het volk ging- roepen om een koning. Een koning vroegen ze en daarin school de fout gelijk a 11 e de volke ren hebben. Niet een koning, die hen zou voorgaan op den goeden weg, opdat ze des te beter in de wegen des Heeren zouden kunnen (wandelen; indien dèi dei bedoeling was ■geweest, dan zou dat woord in de oogeu van Samuel niet kwaad zijn geweest. Maar de bedoeling was een andere. Met de leiding Gods in de historie wil den zij niet meer zien gerekend. Een koning moest er zijn om met de andere volken race te kunnen doen. Gelijk alle de volkeren, dat was de fout. En dat as bok de fout van hen, die Oranje en Nederland meenen te mogen scheiden. Hier is een pogen ma zoo mogelijk, het werk Gods te verstoren; om de door God gelegde handen to verbreken. Daarom vooral wekt de republi'keinsche propaganda onze antipathie. Daarom willen wij den hand 'tusschcn .Oranje en Nederland sterken. En daarom is het on'ze "bede, 'dat hét God moge behagen onze Vorstin nog vele jaren te sparen en betuigen we uit den grond van on's Kart: j [Wilhelm van Nassouwe, Vorstin van Nederland, U zweer ik eeuwig trouwe fj TT en het Vaderland! ïn goede en kwade stonden, Geleid door 's Heeren hand, JBlijv' vast en trouw verbonden. Oranje en Nederland! En nu aan 't werk, In de gisteren gehouden vergadering van aandeelhouders der N. V. .„Nieuwe Leidsche Courant" is een zeer belangrijk besluit genomen. Besloten werd tot liet aangaan van een geldleening groot f 20.000.teneinde te komen tot de oprichting van een dagblad- drukkerij. 1 Slagen de plannen, dan zal met (ingang van 1 Januari ons blad op de eigen druk kerij worden vervaardigd, waarmee ge paard gaat een vermeerdering van het aantal pagina's tot minstenp 36 per week. De algemeene gedachte die do aandeel' houders bezielde was deze: de „Nieuwe Leidsche Courant" mag niet verdwijnen, zniaar wij moeten vooruit! ïndten ©enigszins mogelijk moet begin 1925 het voortbestaan van ons blad, voorgoéd zijn verzekerd: Dat is Oen belangrijk besluit. Een besluit welks uitvoering echter ver Van gemakkelijk is. Zal het daartoe komen dan is noodig: 'dat alle krachten worden ingespannen. En dat Zal gedaan werden wanneer er is liefde voor onze beginselen, en geloof 'dat Wij dn deze omgeving ton opzichte van ónze pers een roeping hebben te vervul- len- Straks zal een beroep gedaan worden hp hen die in staat zijn mede te werken 'het benoodigd kapitaal bijeen te brengen én niet minder op hen die in staat 'zijn een. *d'eel van het hunne voor dit doel af te staan. i De laatste weken is gebleken dat er in breede kringen gevonden wordt warme liefde voor de Christelijke pers en meer in 't bijzonder voor ons orgaan. Die liefde, daaraan twijfelen wij niet, zal nu in daden worden omgezet. KONINKLIJKE ONDERSCHEIDINGEN. Leiden en Omgeving. Ter gelegenheid van 'den verjaardag van H. M. de Koningin werden benoemd: tot ridder in de orde van den Neder- landschen Leeuw: A. H. J. Engels, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal te Leiden; tót officier in de orde van Oranje-Nas- sau: J. A. Bots, oud-wethouder der ge meente Leiden; tot ridder in de orde van Oranje-Nas- sau: 'J. G. M. Gr^ethuy&eoi, burgemeester der gemeente Oegstgeesj; J, M. van Til, voorzitter van den Bond van Bloembollen- handelaren te Lisse; tot ridder in de orde van den Neder- landschen Leeuw: mr. H. Krabbe, hoog leeraar aan de Rijksuniversiteit te Leiden; tot officier in do orde van Oranje-Nas- sau: prof. P. G. Groenen, moderator van Roomsch-Katholieke studen ten ver eeni gin gen te Warmond; tot ridder in de orde van Oranje-Nas- sau: H. J. Lemloes, voorzitter der Vereeni- ging voor de Christelijke school voor m. u. 1. o. 'te Alphen aan den Rijn; Is verleend: de eeremedaille, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau: in zilver aan: G. Slootweg, eervol ont slagen chef-veldwachter der gemeenite Haarlemmermeer; B. van Yarick, land- bouwarbeider bi.j den heer T. Rijns-burger te Leiderdorp; in goud aan: H. Cornet, amanuensis lste klasse bij de bibliotheek der Rijksuni versiteit te Leiden; in zilver aan: J. W. H. van Duuren, mu zikant bij het Leadcche Muziekkorps te Leiden; P. C. Bik, muzikant bij het Leidsche Muziekkorps te Leiden; in zilver aan: G. Volbeda, assistent der directe belastingen, enz. te Leiden; in zilver ran: F. van der Mark, te Lei den, machinist bij de Nederlandsche spoorwegen; E. Th. C. van Welbergen, te Leiden; conducteur bij de Noord-Zuid- Bollandscho Tramweg-MaatschappijP. van Lienden, te Leiden: conducteur bij de Noord-Zuid-Hollandsche 'Tramweg-Maat-i schappij; J. G. Baas, te Ter Aar, kantoor houder bij den post- en telegraafdienst; in goud aan: J. M. Relij.k, chef-boek houder bij de firma de Koster on Co. te Leiden in zilver aan: G. Ouwehand, secretaris der ,Werkliedenvereeniging „De Een dracht" te Katw'ijk aan Zee, correspon dent der arbeidsbemiddeling aldaar; A. Hollebeek sr., spinmeester bij de N. V. Koninklijke Nederlandsche fabriek van wollen dekens, voorheen J. C. Zaalberg en Zoon te Leiden; in brons aan: L. de Wit, wonende te Koudekerk (Z.-H.), arbeider bij de N. V. Kleiwarenfabriek voorheen firma H. van Leeuwen, te Alphen aan den Rijn; J. Zaad arbeider bij de N. V. Kleiwarenfabriek Voorheen firma H. van Leeuwen, te Al phen aan den Rijn; C. Boele sr., schilders knecht hij de firma van Hellemond te Al phen aan den Rijn; C. J. Singerling, met selaarsknecht in dienst van den heer J. Verhoog Jzn. te Leiden; J. W. van Hees, magazijnknecht op de scheepswerf der Naamlooze Yennootschap voorheen Ge broeders Boot, te Leiden; mejuffrouw E. Robbers, dienstbode bij den heer H. J. Blommendaal te Leiden; C. Berg, bloemist knecht bij de firma G. 'J. Speelman en Zonen to Sassenheim. Verder werden o.m. nog benoemd: tot officier in de orde van Oranje-Nas sau dr. J. Helder, predikant bij de Neder- duisch-Hervormde gemeente te Zierik- zee; P. Groote, predikant bij de Evangelisch- Lutkersche gemeente te Amsterdam, presi dent. van de synode van het Evangelisch- Luthersch kerkgenootschap in het Ko ninkrijk der Nederlanden; P. J. M. de Bruin, docent aan de Theo logische school te Apeldoorn; tot ridder in de orde van Oranje-Nas sau: H. H. Barger, pred:kant bij de Neder- duitsch-Hervormde gemeente te Utrecht; C. L. Voorhoeve, predikant bij de Neder- duitsch-Hervormde gemeente te Vlissin- ge n; I W. H. H. Dijkman, predikant bij de Ne- derduitsch-Hervormde gemeente te Rozen burg; L. G. Goris, predikant bij de Gerefor meerde kerk te Zevenbergen; C. W. E. Ploos van Amstel, predikant bij de Gereformeerde kerk te Steenwiijk; H. A. Dijkstra, predikant hij de Gere- formeerde kerk te Diever; G. Wisse, predikant hij de Christelijk Gereformeerde kerk te Arnhem; Ds. G. Hofstede, voorzitter van de ge westelijke lands tor moommissie in het ver band Vollenhove te Blokzijl; H. Schoonejongen Jaczn., directeur van liet provinciaal Gereformeerd weeshuis te Middelbarn'is, wonende te Sliedrecht; S. Postmus, lieeraar aan het Gerefor meerd gymnasium te Amsterdam; T. van Dijk, schoolopziener voor idé scholen der Gereformeerde Zending; STADSNIEUWS. N.V. ..NIEUWE LEIDSCHE COURANT." Besluit tot oprichtjing van e«n eigen drukkerij. Gisteravond weid in het gebouw aan do Hooigracht een drukbezochte aandeelhou dersvergadering gehouden van bovenge noemde Vennootschap,. De president-commissaris, de heer W. Warnaar van Sassenheim opende de vergadering met. gebed; in zijn openings woord wees hij op de groote beteekenis van de Christelijke pers, vooral in deze dagen nu de tegenstellingen zich toespit sen. Hot verslag van den directeur de heer J. Karstens, werd na korte bespreking goedgekeurd evenals de Balans en! Winst en Verliesrekening over 1923. Hierna kwam aan de orde het meest belangrijke punt van dezen avond, n-1. een voorstel van H.H. Commissarissen om over to gaan tot de oprichting van oen eigen drukkerij voor ons dagblad. Het voor eni tegen van dit voorstel werd ernstig overwogen. De moeilijkheden werden niet uit heb oog verloren, maar ook werd nadruk ge legd op de nood zakelijkheid niet alleen van heb behouden maar ook van de uitbreiding van ons orgaan. Na brede bespreking werd het voorstel van Commissarissen om over te gaan tot de stichting van een eigen dagblad-druk kerij en daarvoor een leening aan te gaan van f 20.000 met bijna algemeene "stem men aangenomen. De zeer geanimeerde en in verband niet het genomen besluit ook zeer be langrijke, vergadering werd door den heer O. Versluijs met dankzegging gesloten. 3 Odober-herinneringsdcfik. Wij hebben gisteren reeds met een enkel woord de aandacht gevestigd op het 3 October-herinneringsdoek dat door de fir ma v. h. Wisbrun en Liffmann alhier in den handel wordt gebracht. Dit doek door de Leidsche Katcenmaat- schappij vervaardigd, naar een ontwerp van de fa. W. en L. m in drie kleuren ver krijgbaar, n.l. in wit-raod, wit-oranje en wit-zrwart, en brengt verschillende punten die bij de viering van de ontzet-feesten de aandacht trekken in beeld. In den linkerbovenhoek vindt met een afbeelding van het Stadhuis en daaronder van het Academie-gebouw en de Lakenhal. De rechterzijde geeft te zien de ingang van den Burcht, liet standbeeld van v. d. Werf en de Morschpoort. De plaat in het medaillon geeft weer de aankomst van admiraal Boissot met de haringvloot. Aan de bovenzijde van dit medaillon zijn afgedrukt de wapens van Boissot en van Holland en daaronder de wapens van Leiden en van v. d. Werf. Het geheel maakt een prettigon indruk en vormt een zeer mooie herinnering aan de feiten die straks worden herdacht. De 'prijs is zoo gesteld, dat het doek, dat zoowel de uitgeefster als de vervaar- digster alle eer aandoet, binnen ieders be reik valt en verwacht mag dan ook wor den dat velen zich in het bezit daarvan zullen -stellen. Nadere bijzonderheden vindt men in een in dit nummer voorkomende advertentie. Versiering Hooigracht. De bewoners van de Hooigracht zijn door het Versieringscomité in vergadering bijeen geroepen op Dinsdag 2 September, teniedn-de de plannen tot versiering dezer straat hij gelegenheid der 3 Octoberfees- ten, te bespreken. De vergadering heeft plaats in de voor malige Geref. School aan de Hooigracht. Wij twijfelen niet of deze vergadering zal druk bezocht zijn. Het comité heeft zich veel moeite en ar beid getroost, en een straat als de Hooi gracht leent zich, dat weten we van ouds, uitmuntend voor versiering. De Leidsche Winkelstand. Hedenmiddag te 2 uur is in do Bree- straat 36 het tapijt-, bedden- en meubel magazijn „Het Woonhuis" geopend. Wie zich nog de bank la Rivière herinnert, die vroeger in dat perceel gevestigd was. zal verwonderd staan over de gedaanteverwis seling, die het ondergaan heeft. Het is geheel verbouwd onder de leiding van den heer Rosdorff en thans ingericht- tot een up-to-date ineubelmagazijn, dat een oppervlakte van 160 M2. beslaat. Op de eerste etage vindt ge de af dee lingen tapijten, vitrages, bedden, gordijn stoffen en dekens, op do tweede etage, huis- en slaapkamer-ameublementen en. •bedden. In 't bijzonder heeft deze zaak een reus achtige sorteering Axminsterkarpetten; do speciale openiingsreclame is ook een prima Axminsterkarpet in de maat 3 x 4 en te gen den1 geringen prijs van f 35,. Voorts is men ruim gesorterd in koper werk eni behangersfournituren. De afdee- ling Woninginrichting staat.onder de di recte leiding van den heer G. J. Rosier die gedurende 14 jaar als chef der afdee- ling Woninginrichting bij de fa. Vroom en Dreesman hier ter stede is werkzaam ge weest. Aan het Zoeklicht Lelden 30 Augs. 192Ï. Een bijna onherstelbare ramp heeft het Christelijk blindeninstituut „Bartimeus'* te Zeist getroffen. Het beste en kostbaarste deel van d^ brai lle-biblioth eek is door vuur en water? vernield. Dat is een verschrikkelijke slag1 vooij den arme blinden kinderen. Veel meer dan vroeger, tasten ze nu weer in het duister rond. Hun toch al kleine wereld is plotseling weer een stuk kleiner geworden. Zij kunnen niet meer lezen. Ik do© geen poging om aan cluiidetf wiat dit voor die kinderen beteekent, om-/ dat ik het niet weet. Ik kan alleen trachten het mij in té denken. En naarmate ik er langer over denk, wordt het mij duidelijker, dat deze kinde ren 'zwaar getroffen zijn. Me dunkt, ik hoor ze tastend klagen; och, help een weinig dragen. Ouders, die van God het voorrecht ontvingt dat ge uwe kinder ^n in de oogem moogt zien en dat rij u mogen zien, zou-i den we niet offeren een gave der dank-* baarheid? I Kindervrienden, zoudt ge niet willen meehelpen om deze kinderen, dié zoo heel veel moeten missen, do gelede®/ schade zooveel mogelijk te vergoeden? Open de horten! Open de beurzen! OBSERVATOR. We kunnen dus wel zeggen dab hier twee factoren vereenigd zijn: ruime sorteoring en vakkundige leiding. Wie dus voornemens is. in het huwelijks bootje te stappen eni een huishouden in te richten kunnen we aanraden, in elk geval een bezoek aan „Het Woonhuis" te gaan brengen, men zal er ongetwijfeld goed en goedkoop slagen. Doch ook voor anderen die 't een of an der op dit gebied, noodig hebben (meube len, kleedeni, zeil enz.) kunnen we den- zelfden raad geven. Bovendien ontvangt men vandaag, ter gelegenheid van do opening, nog een bij uitstek practisch cadeau, oen, notitieboekje met potlood. Tenslotte verwijzen we onze lezers naar de desbetreffende advertentie in dit num mer. Avondleekenschool. Gisteravond had' in het Gebouw van den R. K. Volksbond de opening plaats van de tentoonstelling der Avondteekenschool van den Ned. R. K. Volksbond afd. Leiden. De voorzitter, de heer J. H. N ij hu is, opende de vergadering en heette de aan-/ wezigen welkom, in 't bijzonder den Bur gemeester. Hij - herinnerde er aan, hoe de heer Heemskerk in het afgeloopen jaar het voorzitterschap had neerge'egd en hoe do cursus van een 3-jarigen tot een 4-jar.igen was geworden. I, Begonnen met een 100-tal leerlingen, telt de school thans het. dubbele aantal. Voor den cursus 1923/24 werden ingcj schreven 214 leerlingen, waarvan 93 Roomsch-Ka'tholieken en 121 andersden kenden. i Van deze 214 verlieten er 13 de. school, en wel 1 wegéns overlijden, 2 wegens ver andering van ambacht, 4 omdat zij het onderwijs niet konden volgen, 1 wegens vertrek en 5 zonder opgaaf van redenen. Het aantal leerlingen, dat van de le naar de 2de klasse werd bevorderd, be droeg 39, dat der voorwaardelijk bevor derden 13 en d:r niet-bevorderden 9. Van de 2de naar de 3do klasse resp. 35, 17 en 9 en van de 3de naar de 4de kliase resp. 27, 4 en 11. Ten slotte werden bevorderd van de 4de klasse naar de 4e klasse voortgezet vaktcc- kenen en voortgezét hout- en marmers schilderen 15, niét bevorderd 7. In verband met het groote aantal loer-* lingen zal het noodig zijn, wil de school niet gaan kwijnen, b'j B. en W. aan te kloppen om een betere ge'egonheid. Ook is het aantal leeraren nog te klein in verband met Kot aantal leerlingen. Heeft Spr. voor directeur en leeraren niet andeTs dan liof, dit kan hij helaas niet zeggen van alle leerlingen. Er z'jn er die wegblijven of te weinig belangstelling voor het gegeven onder wijs toonen. Ook al te ouders en voogden begrijpen hun plicht in dezen niet. Geld en goed kunnen do meeste ouders hun kinderen niet meegeven, doch wel de kennis, waardoor zij in staat zulten zijn hun brood te verdienen. Kennis is ook ka-i pitaal. Spr. sprak den wensch uit, da! de ouders in den .vervolge meer zouden mee-| werken in het belang van het ónderw'js. Ten slotte wenschte Spr. don meteen goed getuigschrift vertrekkenden leerlingen daarmee geluk. Een goed werkman is ook in de huidige maatschappij noodig j Spr. verklaarde vervolgens de tentoon stelling. voor geopend en reikte daarna de getuigschriften en eervolle vermc'din* gen aan de leerlingen uit. Lv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1