Dagblad voor Leiden en Omstreken.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ÏDVËRTËÏÏTÏË^Paiïi"
&wone advertentiên per regel 2272 cenfe
Jigezonden Mededeelingen, dubbel tarief.'
|ij contract, belangrijke reductie.
Jlelne advertentiên bij vooruitbeta«i
,^ng van ten hoogste 30 woorden, worden
iagelijks eet»!natst ad 50 cent.
5de JAARGANG. - MAANDAG 18 AUGUSTUS 1924 - No. 1289
Bureau: Hooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58336
ABOWtE^ENTSPRIJS
h Leldn et bnttet Laides
waar agetvtet fmstlgd zijl
Per kwartaalf 2.50!
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal,f 2.90
V 35 millioen bezuiniging.
Door de Standaard lis een twaalftal
>Ttikêlen gewijd aan het militaire
Vraagstuk
In deze zeer belangwekkende artikelen
Vvie in brochure-vorm worden uitgegeven
Vordt betoogd dat op de militaire uitgaven
sjen bezuiniging van 30 a 35 millioen
gulden per jaar noodzakelijk is
aiet alleen, maar ook m o g e 1 ij k.
Het budget, zoo woifat geredeneerd, is
op den duur alleen sluitend te maken, in
dien ook de militaire uitgaven belangrijk
gedrukt worden.
Eu- dit wordt mogelijk" geacht, terwijl
■toch onze weermacht een bruikbaar instru
ment blijft voor de handhaving van onze
nationale zelfstandigheid.
Allereerst wordt daarom bepleit een stel-
\x?l, waarbij de Indische en de Nederland
se vloot hun eigen personeel krijgen, wat
Vm groote hesparing op de personeelsuit
gaven zal geven.
Verder wordt noodzakelijk geacht invoe
ging van het zuivere militiestel-
e 1 en een tot het uiterste doorgevoerde
•inkrimping van het be r oeps pers o-
u e e 1 dat thans ongeveer de helft van de
oorlogsbegrooting opeischt, zonder dat het
de hooge leiding uitgezonderd de
waarde van het oorlogsinstrument noe
menswaardig verhoogt.
Het heroepspersoneel zou wat de officie
ren betreft tot eenderde en Wat de
onderofficieren betreft tot een vierde
van de tegenwoordige sterkte teruggebracht
kunnen worden.
Verder wordt aangetoond dat de voor
oefeningen bij den Vrijwilligeu Land
storm als niet aan het' doel "beantwoordend
behooren te vervallen, terwijl look het
reservekader met zijn ondoelmatige
opleiding, moét worden opgeofferd.
De inrichtingen tot opleiding aan be
roepskader, zouden voorts als te kostbaar
en onnoodig moeten verdwijnen.
Voor het militiepersoneel wordt een eer
ste o e f e n t ij d van ë'A maand met vier
herhalingsoefeningen ieder van
tien dagen, noodzakelijk, maar toch ook
voldoende geacht, mits met den tijd wordt
gewoekerd en door concentratie aan
de onderdeelen over een klein aantal
garnizoenen opzichzelf mede een doel
treffende bezuinigingsmaatregel voort
durende oefening, in grooter verband moge
lijk blijkt.
Beroepsofficieren zouden niet in subal
terne rangen mogen blijven hangen, maar
zouden zoo snel mogelijk bestemd moeten
worden voor de hoogere functies die zij in
oorlogstijd hebben in te nemen.
Om de noodige vorlofsofficieren
te krijgen zou het Rijk de beschikking
moeten hebben over de meer intellectueel
govormden, die niet als thans voor hunne
beschikbaarstelling een grondwettelijke
plicht betaald worden, maar bij op
komst een behoorlijke belooning genieten.
Hiervoor zal nood;g zijn een algemeene
dienst- en kaderplicht voor de intel-
lectueeïe jeugd, voor hen dus, die
op staatskosten hunne opleiding ontvan
gen en die daardoor in het verdere le
ven zich de hetere positie in dienst van
den Staat of de vrije maatschappij zien
toevallen.
Tenslotte wordt nog bepleit afschaffing
van de bereden wapens, behalve
voor transportdoeleinden. De cavallerie
zcu dus behooren te verdwijnen.
Door toepassing van deze maatregelen
zal naar ons hoofdorgaan betoogt een be
zuiniging van pl.m. dertig millioen
gulden mogelijk zijn, zonder dat onze
weermacht wordt geschaad.
Gaarne onderstrepen we den wensch van
de Standaard „dat onze Kiesvereni
gingen in den komenden whiter aan dit
vraagstuk volle aandacht zullen schenken,
opdat bij n 'de komende verkiezingen ook
deze kwejtie aan de orde kan worden ge
steld.
Do zs,ak is er belangrijk genoeg voor.
STADSNIEUWS.
De a.s. 3-0ct. feesten.
0P Secretaris van het Hoofdcomité
voor de versiering en verlichting van de
stad bij de a.s. Herdenkingsfeesten deelt
ons mede, dat de vergadering van alle
buurteomm. zal plaats hebben op Woens
dag 3 Sept. a.s.
Nogmaals dringt het comité er met
ernst op aan dat dan alle commissiën met
hun plannen gereed zijn.
De tijd gaat snel en wanneer alles tot
't laatste oogenblik verschoven wordt be
loopt men de kans niet te krijgen wat men
gaarne zou willen.
Uit de gegevens die ons verstrekt wor
den, blijkt- dat er bijna geen straat in
Leiden is, die niet versierd zal worden, en
als straks de Koningin door de stad gaat,
twijfelen we niet. of zij zal den indruk
krijgen dat Leiden zijn traditioneel 3
Octoberfeest op waardige wijze weet te
vieren.
De snelheid der electrische treinen op het
baanvak Den Haag—Leiden.
Gemeld wordt dat bij den laatstgehouden
proefrit een snelheid werd bereikt van
ongeveer 100 K.M. per uur, n.l. op het tra
ject VoorschotenDen Haag, dat in <Ji
minuut werd afgelegd.
Brand.
Tengevolge van kortsluiting is van
morgen om kwart over vijf in de remise
van de Noord-Zuid-Hollandsclie Tramweg-
Maatschappij aan den Rijnsburger weg de
tramwagenNo 103 in brand geraakt en
binnen korten tijd geheel uitgebrand.
De auto-brandspuit heeft het vuur moe
ten blussehen.
De verbrande wagen was van het model,
dat op de lijn LeidenKatwijk wordt ge
bruikt. i
Voor het examen Nuttige Handwer
ken slaagden de dames A. A. Scheeuw® en
R. A. Starre, alhier.
Naar ons wordt medegedeeld is door
een 'aantal wielrenners en toeristen hier
ter stede opgericht de Leidsclie Ren- en
Toeristenvereeniging ,.Vios." Donderdag
werd reeds de eerste clubtocht gehouden
waarbij de belangstelling zeer bevredigend
Op verzoek van den Commissaris van
politie is uit Amsterdam naar hier overge
bracht J. D., die verdacht wordt zich te
hebben schuldig gemaakt aan verduiste
ring van een bedrag van f 250 ten nadeele
van den' heer van der S. alhier.
BINÜEftlLASlD
Poüijevexameus.
Voor het dit jaar te Amsterdam van 11
—13 en van 1620 September te houden
examen voor het politie-diploraa, ingesteld
door den Alg. Nederl. Politie-Bond hebben
zich 1410 Candida ten aangemeld.
Tot voorzitter der examencommissie is
benoemd de heer Jac. v. Waning, burge
meester van Ouderkerk a. d. IJsel tot se
cretaris de heer W. L. H. Koster Henke,
oud-commissaris van politie te 'Amster
dam, te Harderwijk.
Het 25-jarig bestaan van het examen zal
feestelijk worden gevierd. De examencom-
misie zal op 20 September den laatsten
examendag, een receptie 1 oud£n.
De lichting 1925.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat van do
voor inlijving aangewezen personen der
lichting 1925 23858 man, worden bestemd
tot gewoon dienstplichtige.
Van deze worden 750 man bestemd voor
de zeemacht.
Dit getal van 750 mag worden overschre
den met het getal tot gewoon dienstplichti
ge bestemde personen der lichting 1925,
die aanvankelijk aan de landmacht wer
den. toegewezen, doch in verband met hun
indiensttreding als vrijwilliger bij de zee
macht ook als dienstplichtige bij de zee
macht worden ingelijfd.
Verdrag met Turkije.
Een Reuter telegram uit Angora d d. 15
Aug meldt.
Gedelegeerden van Nederland en van
Turkije hebben heden vergaderd ter be-
sprekin i van een vriendschapsverdrag. De
tekst werd vastgesteld en geparafeerd door
de afgevaardigden.
Het verdrag zou Zaterdagmiddag wor
den geteekend.
B'j de onderhandelingen werd Turkije
vertegenwoordigd door Terofik Kiamil boy.
onderstaatssecretaris bij Buitenlandsche
Zaken.
Een kroonprins op bezoek.
Zaterdagmorgen hoeft de kroonprins
van Roemenië, die het hoofd is van de
luclitvaart-af.deeling van zijn kind, een be
zoek gebrs.cht aan de N.V. Nationale
Vliegtuig-Industrie in Den Haag. waar hij
de Koolhoven-vbegtuigen heeft bezichtigd.
Zeer veel belang stelde hij in de construc
tie dezer vliegtuigen, waarvan hij de vlieg-
proeven op hel vliegterrein Waalhaven zal
bijwonen.
In 't bijzonder interesseerden den prins
de vliegtuigen F. K. 31, welke de heer
Koolhoven hem in verschillende stadia van
bouw kon toonen. Zijn aandacht werd ook
getrokken door het groote 3-motorige ver
keersvliegtuig, dat de heer Koolhoven voor
de K. L. M. bouwt.
Na het bezoek aan Den Haag vertrok
kroonprins Kfmel naar Amsterdam, waar
hij logeerde in het Victoria-Hotel.
De prins was vergezeld door kolonel
Teodoresco en commandant Negresco.
Het ontslag van mr. Fock als gcuverneur-
generaal.
Naar aanleiding van het ook door ons
vermelde bericht van het Hb!d., dat mr.
Fock het volgend jaar al's gouverneur-
generaal van Ned.-Indië zou worden op
gevolgd door mr. R. A. Zimmerman, ver
neemt de N. Cr., uit mededeel1'ngen, aan
welker juistheid niet valt te twijfelen, dat
bedoeld bericht als onjuist moet worden
gequalificeerd.
Er is niets van bekend, dat mr. Fock van
plan is weg te gaan eer zijn tijd om is. Hij
is nog slechts sedert Maart 1921 in functie
en de meeste gouverneurs-generaal blijven
5 jaar aan, zooals de heeren Van Limburg
Stirum en generaal Van Heutsz, terwijl
de heer Idenburg zelfs 7 jaar in functie
bleef.
Wat den hoer Zimmerman betreft, kan
worden opgemerkt dat zijn naam Teeds
dikwijls in verband met gouverneur-gene
raalschap is genoemd, zelfs al vóór de be
noeming van mr. Van Limburg Stirum.
Boteruitvoer.
Dat Nederland als boter-exporteerend
land nog ver bij Denemarken achterstaat,
blijkt afdoende uit de gegevens, betreffen
de den uitvoer van boter in het eerste
halfjaar 1294. Niettegenstaande de Neder-
landsché uitvoer, in vergelijking met het
eerste halfjaar 1923 aanmerkelijk is toege
nomen en van 9624 ton tot 16.124 ton klom.
was de Deensche uitvoer in do overeen
komstige periode van 1924 toch neg bijna
viermaal zoo groot; hij beliep 63.348 ton.
Gelijk bekend is, vormt Groot-Brittan-
nië het voornaamste afzetgebied voor
Deensche boter. Dit blijkt ook weer uil
de uitvoer$tatistiek over dit halfjaar, vol
gens welke 46.248 ton Deensche boter
naar het Vereenigd Koninkrijk gingen.
Duitschland. Zwitserland en Tsjecho-Slo-
wakije namen te zamen 14.131 ton boter af,
de Vereen. Staten 2377 ton.
De Emigrate Centrale Holland.
Het Tijdschrift van de Ned. Maatschap
pij voor Nijverheid en Handel bericht
thans officieel, dat de weigering van het
voorgestelde subsidie door den gemeente
raad van Rotterdam aan de Emigratie
Centrale Holland, waardoor ook de reeds
toegezegde bijdragen van msterdam, Den
Haag en Utrecht conform de afspraak ver
vielen. geen verandering brengt in de fi-
nanciën van de Centrale. De Regeering
is bereid gevonden, om het aandeel der ge
meenten f 75.000) door den Staat te doen
overnemen, zoodat de Ecaigratie Centrale
Holland thans met volle kracht aan het
werk kan gaan.
Technische ambtenaren.
De Bond van technische ambtenaren in
overheads- en semi-overheidsdlenst heeft
zich met een adres gewend tot de betrok
ken autoriteiten inzake de salariswijzi
ging. Er wordt op aangedrongen, in geen
geval een percentsgewijze verlaging van
de wedden toe te passen verder dan de
daling van de kosten van het levenson
derhoud aangeeft. Het index-cijfer van
Maart 1919 is als punt van uitgang ge
houden. Dienovereenkomstig zijn de sala-
risvoorstellen geformuleerd. Bepleit wordt
opneming van de aangesloten ambtenaren,
in do groepen, omvattend de middelbare
technici en de leiding gevende functiona
rissen van deze categorie.
Gouden en zilveren werken.
In afwijking van het K,B. van 26 Nov.
1901, laatstelijk gewijzigd, worden voor
de buitenlandsche gouden werken, die op
gehalte moeten worden gestempeld, vast
gesteld de merken, omschreven in de pa
ragrafen 4 en 5 van artikel 4 van dat be
sluit.
Dit besluit treedt in werking met in
gang van den lsten September 1924, met
ingang van 20 Juni 1924, houdende nadere
bepalingen omtrent den waarborg en de
belasting der gouden en zilveren werken.
In eere hersteld.
Het besluit van den gemeenteraad van
Jutphaas tot ontslag aan den secretaris
dier gemeente is, naar het V. D.-buroau
meldt, door Ged. Staten der provincie
Utercht niet goedgekeurd. Dit besluit
werd evenals het voorafgaande tot. schor
sing van dezen functionaris niet genomen
op voorstel van B. en W., doch op dat van
een raadslid.
Fraude.
Bij. het Burgerlijk Armbestuur te Arn
hem is een geval van fraude door een
steuntrekkende wekman aan het l'cht ge
komen. De man, die geregeld werk had,
wist zich tot uitkeering van crisissteun te
verzekeren, zonder de verplichting om
zijn kaart op het crisisbureau tweemaal
daags te laten stempelen na te komen. Hij
wist zich een valsch stempel te verschaf
fen en verrichtte daarmede den controle
maatregel zelf. De fraude kwam uit, toen
men bij het Burgerlijk Armbestuur con
stateerde, dat van een valsch stempel was
gebruik gemaakt. Toevalliger wijze was
het jaarcijfer van het officieele stempel
dezer dagen versprongen, waardoor 1923
werd gestempeld. De kaart van den werk
man vertoonde het jaartal 1924. De man
werd aangehouden en proces-verbaal is te
gen hem opgemaakt.
De 15e Rechterszelel te 's-Gravenhage.
De rechtbank te 's-Gravenliage telt, mot
den president en de vicc-presidenten me
de, 14 rech.tres, van wie één R.-K. is, ter
wijl het arrondissement 's-Gravenhage
voor ruim 1/3 R.-K. is. De Rsb. die hierop
wijst, verklaart gegronde hoop te hebben
gehad, dat aan den wensch der R.-Kath.
en aan him rechtmatige aanspraken zou
worden tegemoet gekomen, toen de recht
bank met één rechter zou worden uitge
breid, terwijl er één vacature was, zoodat
twee nieuwe rechters moesten worden aan-*
gewezen.
Ook de rechtbank deelde het gevoelen,
dat er een tweede R.-Katholiek benoemd
moest worden en zette een R.-Kath., n.l.
mr. Fick, rechter te Breda, op de voor
dracht voor den 15den rechter, terwijl in
de bestaande vacature een voordracht van
drie niet R.-Kath. rechters werd inge
diend.
Algemeen was dan volgens het blad ook
de verwachting, dat de Minister als nieu
wen rechter den R.-Kath. candidaat zou
benoemen, te meer waar van invloedrijke
zijde bij den Minister deze benoeming was
bepleit. Toen zijn twee liberale rechters
benoemd. Want van de voordracht, waarop
mr. Fick stond, word benoemd mr. Schol-
ten, die pas zijn ontslag genomen had als
redacteur van het liberale Hbl. en zijn
sporen in de rechterlijke macht nog moest
verdienen.
Het blad wil de verdiensten van mr.
Scholten allerminst ontkennen Hij is een
hoogstaand man en een knap jurist, maar
zijn weinig sympathie voor de R.-Katho
lieken heeft hij vroeger nooit onder stoe
len of banken gestoken en liet aarzelt niet
deze benoeming door den Minister van
Justitie als een voor de R.-Kath zeer
pijnlijke te noemen. Want hier is als het
ware met opzet de R.-K. candidaat, die
n.b. bovendien een voorsprong had, wijl
hij reeds jaren rechter was, gepasseerd.
DREIGT ER WEER GEVAAR VOOR
LIMBURG?
Verontrustend geluid.
De „Maasbode" schrijft naar aanleiding
van den j.l. Vrijdag te Maastricht onder
groote belangstelling gehouden XXIsien
Limburgsehen Katholiekendag liet vol
gende
„Het onderwerp van den dag was eer
bied in Gods huis.
Maar wat ons bijzonder treft in de uit
voerige verslagen van dezen Limburgschen
vierdag is dat de gasten-sprekers, die vau
oorsprong geen Limburger zijn, zich strikt
aan deze opdracht en aan dit thema heb
ben. gehouden., terwijl de twee zonen van
Limburg zelf, die aan het slot van dezen
feestdag het woord voerden, het eigen
lijke onderwerp geheel loslieten en zich
voornamelijk bepaalden tot Limburgs
trouw aan Nederland.
Dr. Felix Rutben deed dit zoo instante-
lijk en geprononceerd, dat zijn woord op
den- boven-Moerdijker den indruk moet
maken, alsof er weer gevaar dreigt, dat
men Limburg van het oude vaderland wil
losscheuren.
Dr. Rutten. betoogde instantclijk hoo
Limburg één met Nederland wil zijn en
blijven.
Maar hij oordeelde 't nog onzeker wat
de toekomst brengen zal.
Zeker is volgens dezen spreker, dat voor
Limburg niet alle ge* aar vooibij is.
- In de gangen der Mijn ligt de roode vij
and oj) de loer als in een loopgraof; «a
„de landhonger der natiën is een verscheu
rend dier, dat nog geen verzadiging vond
om nu reeds droomloos in te slapen."
Nog sterker sp?ak Dr. Rutten zich uit,
waar hij zeide: „wil men Limburg behou
den, dan zal eni krachtige defensie-poli
tiek noodig zijr."
De laatste spreker op dezen Katholieken
dag. niemand minder dan onze Minis' r-
President, Z.Exc. Jhr. Mr. Ch. Ruys <i
Beerenbrouck, sprak meer ingetogen,
maar ook hijdeed hier klanken hooren,
die aan het verontrustend geluid van Dr.
Rutten vrijwel verwant waren.
Ook de minister-president vorderde I 'm
!FEim.L£ÏOJ*
De Sterren hadden gelogen.
Verhaal uit den dertigjarigen oorlog.
44)
Toen zij aan het einde van het Zweed
sche kamp gekomen waren, scheidden zij
en Frans begaf zich naar zijne tent, om
nog dienzelfden dag naar Maagdenburg af
te reizen.
Zijne komst was eeno ware verrassing
voor de familie Werner en vooral, do oude
landrechter trilde van vreugde, toen hij
vernam, dat Frans den Zweedschen koning
persoonlijk had gesproken en wat deze
'iem gezegd had.
Daar Frans zeer weinig thuis zou kun
nen zijn, besloot hij op uitnoodiging van
Üen landrechter zijn verblijf in diens wo
ning te vestigen, terwijl zijne zuster bij
^Vilhelm zou blijven.
De landrechter was als met jeugdige
gracht bezield, sinds hij vernomen had, dat
ihistaaf Adolf geland was, en Frans moest
pein telkens weer mededeelen,1 wat hij in
het leger had gezien, hoe de koning han
delde met zijne soldaten, met de bevolking
ym met zijne vijanden.
Van het begin tot het èindc moest hij de
lotgevallen van het overwinnende leger
vernemen en meermalen vouwde hij on
der het verhaal de handen saam en sloeg
hij de oogen ten hemel, als dankte hij in
stilte zijnen God,
Frans bad een schrijven van den koning
aan Falkenberg overgebracht en voorzeker
had de koning den kapitein zeer bij zijne
krijgsoverste aanbevolen; want Falkenberg
behandelde hem met de meeste onderschei
ding.
Slechts weinige dagen was hij dan ook te
Maagdenburg, of hij genoot het vertrouwen
en de vriendschap van dén commandant.
En waarlijk, deze had wel een vriend
noodig, op wien hij rekenen kon, bij al de
ergernis, welke de Maagdenburgers hem
bereidden.
In plaats dat zij den Zweden hunne
dankbaarheid toonden, lieten zij het hun
vaak aan liet noodige ontbreken, verkoch
ten bun slechte spijze en drank en voorza
gen hen zelfs karig vafl krijgsbehoeften.
Ondanks allen aandrang van Falkenberg,
dat men toch zou trachten meerdere troe
pen te werven, hield men het geld, daartoe
vereiseht, zorgvuldig terug, hoewel de gan-
sche bezetting slechts uit 2000 mau voet
volk ep 250 ruiters bestond.
Daar Falkenberg begreep, dat zulk een
gering aantal de uitgestrekte buitenwer
ken der stad niet zou kunnen verdedigen,
zoo besloot hij de voorsteden Sudenburg
en Neusladt te verwoesten, eer de vijand
kwam.
Weldra verscheen Tilly voor de murpn
en eischte een- en andermaal, dat de stad
zich overgeven zou.
Kloekmoedig antwoordde men hem, dat
de burgers besloten hadden, zich tot den
laatsten man te verdedigen.
Dit was echter wel wat te boud gespro
ken, aangez'en velen zich schandel'jk ont
trokken, toen eindelijk de nood aan den
man kwam, de Zweedsche koning zich nog
deed wachten en do burgers genoodzaakt
waren op de wallen dient te doen.
Do aanzienlijken schoven hun plicht in
dezen gaarne op de schouders der-armen,
ruimden hun gaarne de gevaarlijkste
wachtposten in en vergaten hen af te los
sen, zoodat ook deze ten laatste de vervul
ling hunner dienstplichten moede werden.
Verraders berichtten daarenboven aan
Tilly alles, wat er in de stad voorviel.
Terwijl Falkenberg met z/ijne Zweden
en een gering deel der burgerij alle krach
ten inspande, om den vijand af te weren,
heerschte er overigens een geest van zor
geloosheid ofider het meerendeel der be
woners, waarschijnlijk veroorzaakt door
do zekere verwachting, dat de Zweedsche
koning weldra naderen en de stad bevrij
den zou.
Doh Gustaaf werd door de Duitschers,
ja, door zijn eigen zwaget verhinderd.
Eer Tilly naar Maagdenburg trok, had
hij in Frankfort aan de Oder een sterke
bezetting gelegd, teneinde hem het bezit
dezer stad het behoud der landen aan de
Elbe zou verzekeren.
Doch hij had zich de moeite wel knnnen
sparen.
Nauwelijks toch had Gustaaf Pommeren
in zijne macht, of hij verscheen voor
Frankfort en mun het stormenderhand in.
Daarna veroverde hij Landsberg en nu
trok hij op, om aan Maagdenburg zijne
gelofte te houden.
Zoolang echter de keurvorst van Bran
denburg, zijn 'zwager, vijandig tegenover
hem stond, zoolang Saksen zijn keurvor-
stelijk gebied voor hem gesloten hield,
durfde hij de onderneming niet wagen.
Dagen en weken lang onderhandelde hij
met de beide keurvorsten, e-:schte, dat zijn
zwager hem de vestingen Spandau en
Ciistrin inruimen zou, en vorderde van
Saksen vrijen doortocht, onder voorwaar
de, dat zijne Zweden al, wat zij gebruik
ten, met klinkende munt zouden betalen.
Eindelijk werd Gustaaf het talmen
moede.
Hij nikte naar Köpenik, en toen zijn
zwager hem tegen-rok. om zich persoonlijk
met hem te onderhouden, verweet bij hem
in scherpe bewoordingen z;jne lafhartig
heid on wantrouwen.
„Mijn weg leidt naar Maagdenburg."
zeide hij, „n:ct in mijn belang, maar in dat
der Evangelise hen.
"Wil niemand mij bijstaan, dan aanvaar a
ik terstond de terugreis, Ived den keizer
een vergelijk aan en keer met m.jne trou
we Zweden naar Stokho'm terug.
Meent gij wellicht, dat de keizer mij geen
eervollen vrede toestaan wil?
Ik hen overtuigd, dat ik b'j hem bedingen
kan. wat ik wil.
Maar gaat Maagdenburg verloren en ia
de keizer eenmaal van de vree* voor mij
ontslagen, zie dan voor uzelf toe!
Doch daartoe ben ik niet hier gekomen.
Met mij in don steek te laten, graaft gij
uzelf een graf!"
Nog aarzelde de keurvorst van Bra mien-
burg, doch Gustaaf trok reeds met een d i-
zendtal musketiers op Berlijn aan en dit
was genoeg om zijn wensch te verkrijg-n.
„Nu d:en anderen Duitscher!" zeide de
koning, "toen zijne troepen in Spandau
gelegerd waren. „Maagdenburg gaat verlo
ren; maar gij, Duitschers, hebt het op uw
geweten!
Had ik geweten, wie g'j waart, ik zou om
u mijn troon en mijn land niet verlaten
1 hebben!"
J En die andere Duitscher talmde too lang,
j tot daar do vrceselijko mare klonk:
„Do rijke, bloeiende vrije stad Mnagdeu-
I burg is een puinhoop geworden! Tily heeft
haar genomen; zijne soldaten hebben h.-ar
j verbrand en 'hare inwoners verin: >u
(Wordt vervolgd).
