Tweede
Vrijdag I Augustus 1924
r DE LABOURS EN DE S. D. A. P.
Ter gelegenheid van hefc Eucharistisch
oongres heeft e-en redacteur van „De Tijd"
een persgesprek gehad, met den aartsbis
schop van Westminster (Engeland) aan
we'.-k geéprek wij hefc volgende ontlocnen:
Er is in Engeland geen Katholieke
Slaa-tspart'j, Einincnr.ief
Neen;. de historische groei een kapi
tale zaak is bij ons anders geweest. De
Katholieken kunnen zich bij ons aanslui
ten bij iedere partij. Zoowel onder conser
vatieven als liberalen en' labours zijn uit
stekende katholieken. Als er in het parle
ment aenJ specifiek-katholiek belang aan
de orde komt zijn alle katholieke politici
he.fc natuurlijk toch ©ens.
Beletten de programs der partijen heb
toetreden dan niet aan ©en katholiek 1
Neen, nogmaals, dat ligt aan den hisfco
rischen groei bij ons. die niet te verge
lijken is met dien van de meeste andere
landen.
En de labours danL Eminentie? Dat zijn
toch socialisten?
O, gebaarde de prelaat., lachend eni af
werend, socialisten? Maar ik verzeker u
nadrukkelijk, d&t de Labour-partij niets
anti-godsdienstigs in haar program heeft.
Natuurlijk zijn er enkele extremisten
onder, maar de partij als zoodanig heeft
met heb vastenlandsch socialisme niets ge
meen. Het zijn geen ..socialisten" zooals u
dat verstaat.
•Zijn ze dan niet Marxistisch?
Ik verzeker u, dat de Labour-partij ten
onzent geen Marxisten telt. Mac Donald
is noch materialist-, noch Marxist. En zoo
is heb met al de vooraanstaand© labours.
•Ik heb dat wel degelijk geïnformeerd. De
Labour-partij is uit reactie tegen de ego-
istische Manchester-school ontstaan. En
zij nadert in haar Maatschappijleer meer
de Katholieke, even zeker als de geloovigc
niet-Katholieken ons ook.
Tot zoover deze aartsbisschop.
Dat in Engeland de z.g. protestanten al
meer de Roomsche kerk naderen, is al
sinds jaren, ook in het buitenland, geen!
geheim meer. Het is inderdaad te betreu
ren. Doch het is dó vrucht van.'fc ge
mis ©ener wel omlijnde belijdenis, op Gods
Woord, en op dat alleen, gegrond.
Dat overigens de arbeiderspartij in En
geland niets heeft van het antigodsdien
stige en onkerkelijke der Nederlandsche
S. D. A. P. is eveneens bekend, 'b Was
*en is) met de Engclsclie liberalen al even-
iioo. Ook onder dezen zijn warme belijd
ders van hun. Heiland: Gladstone en
£3right (deze laatste een werkman) waren
^aren lang de leiders der liberalen, en po-
siticve belijders van 's Heeren Naam, zoo
geheel anders dan helaas, althans ill dien
lijd, vele Nederlandsche liberalen.
KERK EN SCHOOL
3'
NED. HERV. KERK,
Beroepen. Te Broek op Langendijk:
Jutoma te Rinsumageest; te Kats: F.
j. H. Nicolaï, cand. te Utrecht.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen. Te Oud-BeijeriandJHo-
yius, cand. te Kornhorn.
U'»
Alg Synode Ned. Herv. Kerk.
V XIII.
De heer Landsman brengt rapport
uit over de consideraties der kerk over de
wijziging van art. 13 van het reglement op
het godsdienstonderwijs. Men wil dit ar
tikel aldus lezen: Tot godsdienstonderwij
zer is men benoembaar als men den leef
tijd van 23 jaren heeft bereikt- en de be
voegdheid tot de betrekking van gocls-
dienstonderwijzer heeft verkregen door
3efc met gunstig gevolg afleggen van een
èxa-men. Om tot dit examen! te worden
toegelaten wordt- gevorderd: le. dat men
sedert twee jaren lidmaat zij der Hervorm
de Kerk en zich voorbeeldig hebbe gedra
gen; 2e. dat men zich tot het geven van
godsdienstonderwijs gedurende ten minste
twee jaren geoefend' en voorbereid hebbe
in alles, wat tot hefc examen behoort, on
der opzicht van één of meer leeraren der
Hervormde Kerk; 3e. dat merf op dgn dag
der aangifte den leeftijd van 21 jaren be
reikt hebbe. Bij ^le aangifte tot het exa
men moeten ten deze de noodige schrifte
lijke bescheiden worden overgelegd.
Deze wijziging ia gemaakt ia het be
lang van aanstaande zendelingen, die het
examen van hulpprediker bij do Indische
kerk met goed gevolg hebben afgelegd en
voor hun vertrek naar het zendingsveld
de acte van godsdienstonderwijzer begce-
ren. Daarom wordt mogelijk gemaakt het
examen af te leggjen op 2i-jarigen leeftijd,
terwijl de 23-jarige leeftijd blijft gehand
haafd om als godsdienstonderwijzer be
noembaar te zijn.
8 Prov. Kerkbesturen'advisecren gunstig
en 33 classical© vergaderingen. Toch
meent de commissie van. consideratie dat
de voorgestelde wijziging moet worden
verworpen en geeft in plaats daarvan
een ander voorstel nJ. een 4do alinea aan
art. 13 toe te voegen, aldus luidende: „Aan
staande zendelingen, die het examen van
hulpprediker bij de Indische Kerk met
goed gevolg hebben afgelegd en voor hun
vertrek naar het zendingsveld de acte van
godsdienstonderwijzer begeeren, kunnen
dit examen deen, wanneer zij op den dag
der aangifte den leeftijd van 21 jaren
hebbten bereikt.
Prof. Brouwer heeft tegen dit voor
stel bezwaren. Het gebeurt, dat men niet
het radicaal van hulpprediker krijgt na
hefc examen, maar wel dafc van, zendeling-
leeraar en dan zou dus deze bepaling niet
geleien terwijl hij toch aan beide dezelfde
waarde hecht. Ook heeft hij een bezwaar
togen de bepaling, cmdafc het examen van
hulpprediker valt in Juni en dus do a.s.
zendelingen pas in September en zoo er
vele zijn pas in November of zelfs M-aart
examen kunnen afleggen voor godsdienst
onderwijzer en. men dan veel tijd verliest
voor den nieuwen cursus. In zendingsklin
gen echter acht men het- examen voor
godsdienstonderwijzer van groot belang,
omdat men na 4-jarig verblijf aan de zen
dingsschool dafc examen gemakkelijk kan
afleggen en wanneer men om gezondheids
reden moet repatrieeren. kunnen zij hier
gemakkelijker een© betrekking vinden en
kan men bij verlof gemakkelijker in ©ene
gemeente optrodien.
Do secretaris wijst er op, dafc liofc voor
stel der commissie een geheel nieuw voor
stel is, dafc weer aan hefc oordeel der kerk
moet v/orden enderworpen.
Ook andere leden hebben bezwaren. Hefc
voorstel der commissie wordt- verworpen
©n liet oorspronkelijk© voorstel aange-
r. o m e n om hefc over te geven aan de
hoofdelijke stemming van .do leden der
Pcov. Kerkbesturen
Do heer Van der'Veen brengt rapport
uit over hefc voorstel van den Kcrkernad
der Nod. Herv. Gemeente to Tem aard cm
in geval van vacature twee, ouderlingen te
mogen afvaardigen naar de classical© ver
gadering. De commissie is verdeeld. Een©
meerderheid wijst dit voorstel af op grond
dafc er verschil is tusschen, een predikant
en een ouderling. De ouderling wordt- af
gevaardigd, de predikant- niet-, hij komt
als zoodanig ter vergadering de minderheid
wil hefc aannemen. De conclusie der meer
derheid wordt aangenomen.
-Wegens hefc bijeenkomen van eene Sy-
nodus contracta wordt -do zitting gesloten.
Tweede beroep. r
De classis Apeldoorn zal voortaan ©en
kerk, die ©en afzonderlijke (buitengewone)
classicale vergadering w-enschfc voor de
„approbatie" van een tweede beroep op
denzelfden: predikant- in dezelfde vacature,
do onkosten welke deze vergadering mee-
brengt-, ook laten betalen.
Kerk en leven.
Mr. Troelstra heeft uitgesproken: „"We
verliezen den greep op het volk, wanneer
we de geestelijke factoren verwaarloo-
zen".
Dit woord uit dien mond heeft ons iels
le zeggen.
Dr. F. van Gheel Gildemoc3ter knoopt er
in do ,,'s-Gravenh. Kerkb." liet volgende
aan vast:
Zooals Mr. Troelstra met- stelligheid voor
zag,, dat men den greep op de arbeiders
zou verliezen'als men de geestelijke facto
ren verwaarloosde, zoo heeft de Kerk -den,
greep op de arbeiders verloren door de
stoffelijke factoren met onverschilligheid
te behandelen. Als er eens nu en dan moe
dige voorgangers waren,0 die over recht-
mafcige eischen der arbeiders spraken, en
over onrechtvaardigheid van de werkge
vers, dan werden ze heel spoedig ver
maand om „geen politiek op den preek
stoel to brengen" I
Misschien herinneren zich Hagenaren
van middelbaren leeftijd en een goed ge
heugen nog hoe een stoute dominé hier ter
stede op den preekstoel gewaarschuwd
hceffc tegen de zeer brutale propaganda
voor heb neo-malthusianisme. Daar waren
leelijke dingen gebeurd, hier in de stad;
héél leelijke dingen, die we hier nu niet
verder aanduiden kunnen. En die (stoute)
dominé achtte hefc zijn plicht-om de ge
meente te waarschuwen tegen theorieën
cn practijken van die propagandist-en. Het
heeft hem hefc misnoegen van de hoogste
kringen bezorgd; en tot heden, bijna der
tig jaren na- dato, is licm die zonde nog
niet- vergeven! Conservatieve couranten
bemoeiden er zich ook al mee. Het eenige
dagblad dat zijn partij nam, was het room
scho „Centrum"; die vond dafc de man
niet- meer had gedaan dan ©en heel een
voudig staaltje van zijn plicht, door to
waarschuwen tegen heidensche en onzede
lijke practijken.
Zoodanig i3 het- streven onder ons, Ha
genaars met- glacé handschoenen, om de
kerk buiten hefc' dagelijkscli leven te hou--
'diett en van do p roeken te „genieten" als
van onschadelijk vuurwerk.
Maar wanneer dan de Kerk dien greep
op het volk verliest, is de schade niet te
overzien; en wanneer we straks ónze re
kening gaan opmak-en, dan kon het- best
zijn dat we schrikken van de gevolgen
onzer onverst an dighfi den
Ds. Schilder merkt hierbij in de „"Ba
zuin" hefc volgende op:
Wij gelooven met hem, da-t nog altijd
de preekstoel door sommigen veel te veel
wordt gereserveerd uitsluitend voor de
dingen, die men zonder wijziging cok zou
kunnen zeggen in ©en andere eeuw.
Wie dingen van den dag bespreekt,
krijgt al gauw te hoeren, dat het „gewij
de" eraf gaat, of dat hij, de eeuwige waar
heid opgeeft voor dingetjes vr.n den dag.
Alsof de eeuwige waarheid ooit buiten
dingen van den dag kon staan.
Incusschen leeft deze beschouwing meer
onder het- volk, dan onder do voorgangers,
althans wat ons, en onze theorieën betreft.
Verder kan ik niet zien, omdat ik niet
weet. hoe er gepreekt wordt- net- zoo min,
als iemand dat zoo maar eventjes zéggen
kan.
Spel en sport.
De G-eref. kerke raad van Dordrecht be
sprak de ontaarding van spel en sport.
Gewezen werd op -de wenschelijkheïd van
het gr tuigen tegen'die ontaarding op huis
bezoek, van d'eii kansel en in de kerkelijke
per?..
LEIDENS BELEG EN ONTZET
1574 1924. v:
Dagboek.
Getrocken nyfc drie cleyne oude geschre
ven Chronyck Boerxkans 1 zederfc dej*
Jaere 1447 totb den Jaero 1580.
Anno 1574.
III.
Den 2©n Julius op ©en Vry-
•dacli begonnen iu elcke Bon
broc-fc uyb te geven e-lc nicn-
sclie oen! half pont daechs voor
hooft I het pont voor een
grootgen.
In den tijd waarin liet beleg plaats
had was de stad verdeeld in wat- wij tihans
noemen wijken. Zulk een, wijk werd ge
noemd Bon. Zoo kenden wij b.v. 't Bon
van het- Burchtstreng.
De burgers uit dit Bon o.a. waren inge
deeld bij de schutterije als vierde Vendel
onder den dapperen kapitein Mees Ha-
vicx, van wien wij later nog zullen hoo-
ren.
In elk Bon werd dan begonnen met de
b rood ui bdeeling. Want het ging er nijpen
in de benarde veste.
Wel „cregheiv die van Leyden opten lo
July de tydinghe dafc de vyanden uyb
Delfland opghetrocken waren, dat dO Sluy-
-sen over al open gheset-fcet waren, ende de
landen onder water stonden, ende syn Ex
cellentie schreef dafc hy door sulcke midde
len de stad verhoopte te verlossen", maar
die verlossing scheen nog zoo ver en hefc
brood werd schaars.
Ieder mensch een half pond per dag;
toen do wachthebbende burgers hiertegen
in opstand kwamen werd dit- voor zoo
lang als hefc kon voor hen op een pond
gebracht.
E_cn grootgen of greugjen was de waar
de vdn een halven stuiver.
Den 25' op een Sondach heeft
men de eerste reys inde "an-
cras Ke-rck ghepreeckt.
De Pancraskerk of Hooglandsche kerk
was eertijds de tweede Parochiekerk van
de stad.
In even oud geschriftje wordt geschre
ven: ,,De Pancraes Kercke staende op het
hoogo land", vandaar den naam Hoogland-
sche Kerk.
De kerk werd ingewijd in 1315 „des Son-
daeehs naer onso Lieve Vrouwen geboor
te", Graaf Willem de Goede regeerde
toen als graaf van Holland.
Aanvankelijk was hefc van hout gemaakt
en heette Berderen huis". Later werd hefc
een steenen gebouw dat. hefc is het thans
nog aan te zien, nooit- voltooid is.
Den 25en Juli 1574 schijnt hierin voor
liet eerst Gcds woord te zijn verkondigd.
Den 29' op een Donderdach
smergen vrouck heeft ons volck
uyt-gebroeken teghen hacr vy-
v anden om een Schans in te
nemen.
De stad werd al nauwer ingesloten, in
hefc bijzonder aan -de zij-do van „de Haegh-
poorb". ïn de nabijheid van hefc tegenwoor
dige ter Wadding lag een groote schans.
Hierin werd bevel gevoerd door een zekere
kapitein Carion.
Het. is bij deze schans dat zich het ver
schrikkelijk gebeuren met- Leeuken heeft
afgespeeld. Ons voert een rilling door het
lijf als we denken aan bet- lot van dezen
beste uit de besten der dappere Leiasche
jongens van dien tijd.
De schans „Wadding©" had verschei
dene ,,spuytgaten en loopscbanssen" ter
beveiliging in de richting van de stad voor
uit geschoven.
De „loopscbanssen" bij Boshuiscn wa
nen voor de stad de meest gevaarlijke.
Geven burger kon aan de zijde van deze
schans het hoofd laten zien of hij wa3
het- kind van de rekening.
Daarom werd besloten, het- boste wat
het wou, om do schans in te nemen en
te slechten.
In alle stilte werd alles voc-rbereid en
•den 20en Juli,* 'a morgens tegen 3 uiir
werd uitgetrokken.
Gerrifc van der Laen voer met een daar
toe opzettelijk uitgeruste boot- ,.d' yscren
schans" genoemd en bezet met „zestien-
cloeckraoeügke mannen", uit de Witte
.Singel het Galgowater in.
Joncker Jan van Duyveavoorde, C'api-
leyn van de reeds eerder genoemde Vry-
buyters, trok uit het Vlieagat (de Koe
poort) gedeeltelijk te water en verder
■door de weilanden heen op de ruïne van
heb huis van Boschhuysen aan om do vij
and den terugtocht af te snijden.
Capitein Andries Schob trok met zijn
vendel de Rijnsburgerpoort uit om te
land ,,de yseren schans" die zich door hefc
Galgewater bewoog, te dekken tegen ©en
eveivtueelen aanval van de zijde der schans
aan do Poelbruggke (Posthof.)
Toen redelijkerwijs verwacht kon wor
den dat. iedere afdeeling haar plaats had
ingenomen geschiedde er uit do Witte
poort een krachtige uitval door twee ven
delen onder commando van dien Heer van
Noordwijck en den Kapitein Mees Ha-
vick'
Na een heftige bestorming werd de
schans na twee uur van hardnekkigen
strijd ingenomen en daarna met clcn
grond gelijk gemaakt.
De Spanjaarden lieten op hefc slagveld
100 man dooden.
Kwartier werd niet gegeveneen, be
rende stad kan geen krijgsgevangen en
hebben.
Van de zijde der burgers waren een. 3-
lal dooden te betreuren waaronder de
„Oapiteyn Mees Ha vice n"welcke den
vyant seer mannelick onder oogen was
getrocken, end© met- een mosquet inde
borst- gheschoten.
Van hem ia de kernachtige uitspraak
tegen de burgera die de stad wilden
overgeven:
„Eén arm om te eten, één
arm om te vechteifc zoo
lang wij die nog aan het
1 ij f hebben, donken w ij
aan geen overgaa f."
Die lijfspreuk heeft hij met- zijn bloed
bezegeld.
Do uitval werd dus voor de Leidsche
burgers een victorie:
„Van welcke Victorie alleenlicken is te
loven ende te donken den Almoghenden
Heere. die den- zijnen: in desen, het voor
nemen ende volbrenghen ghenadelicken
heeft ghegunt." de Br.
(Wordt vervolgd.)
BINNENLAND 'i
Belastingontduiking.
Een inzender vestigt in „De Staudaard"
de aandacht van den Minister van Finan
ciën op een nieuwe truc, door sommigen.
die zeer groote inkomens hebben, toege
past om door het net, dat de fiscus spant,
heen te glippen.
Hij schrijft:
„Nu tegenwoordig het verminderen van
het belastbaar inkomen met da verschul- i
digde verstrekkingen niet meer gebonden
schijnt te zijn aan de verplichting tot het
niet-samenwonen met den aangever, schij
nen verschillende belastingplichtigen een'
gedeelte van hun inkomen bij notarieclo
verklaringen, welke telken jare vernieuwd
moeten worden, over te dragen aan hun
in het gezin inwonende kinderen.
Dit heeft tot gevolg, dat de aanslag van
het gezinshoofd wordt verminderd met het
overgedragen gedeelte, waarvoor dan dio
kinderen worden aangeslagen.
Hierdoor wordt dus bereikt, dat, tenge
volge van de progressie, door het gezin
minder belasting betaald wordt dan het
hoofd des gezins verschuldigd zou zijn,-
indien hij niet een gedeelte van zijn inko
men op zijn kinderen zou hebben overge
schreven.
Naar ik hoor, maken vele rijken van
dien truc gebruik en bestelen zoodoende de
staats- en gemeentekas.
Persoonlijk is m:j een geval bekend, dat
iemand een jaarlijksehe som op zijn 4-
jarig dochtertje heeft vastgesteld, hetwelk
thans apart wordt aangeslagen.
De papa- betaalt echter alleen voor het
overige gedeelte van zijn inkomen, terwijl
hel dochtertje aangeslagen wordt naar be
doelde afgeschreven som, zoodat papa,
tengevolge van de progressie, jaarlijks een
voordeeltje boekt."
Geen overeenstemming.
Op de gecombineerde bestuursvergade
ring. gehouden op 29 Juli j.h, is uit de be
sprekingen gebleken, dat tusschen dea
Gontralen Bond van P. T. T.-personeel en
den Gontr. Ned. Ambtenaarsbond ©ener
zijds- en den Pt.-K. Bond van P. T. T.-
personeel ,,St. Petrus" eu den Bend van
Prot. Christ. P. T. T.-personeel „Door
Plicht lot Recht" anderzijds, over de toe
te passen middelen in de actie tegen de
voornemens der Regeering betreffende do
salarieering, geen. overeenstemming kon
worden bereikt, zoodat de actie niet ge-»
meenschappelijk zal worden gevoerd.
Medegedeeld werd, dat thans nadere be
sprekingen tusschen het bestuur van den
G. B. P. T. T. en don G. N. A. zullen wor
den gevoerd.
Ned. Chr. Studenten-Vereeniging.
Man schrijft, dafc de Nederlandsche
Christen-Studenten. Vereeniging tofc een;
ingrijpende reorganisatie van haar werk
moet overgaan, omdat; de giften, waaruit
een deel der onkosten, van de vereeniging
bestreden werd, veel minder ruim vloeiden
De ervaring heeft geleerd, dat men zeer
ingrijpend zal moeten reorganiseoren, wi*
men niet straks het- geheele werk ten ge
volge der financieele moeilijkheden zien'
ondergaan.
Op de dezer dagen te Nunspeeb gehou
den afgevaardigden-vergadering kwam
men tot de conclusie dat door do finan
cieel© moeilijkheden de meest© secreta
rissen na dit jaar niet zullen kunnen her
benoemd worden (de secretarissen der N,
C. »S. V. werden telkens voor drie jaar be
noemd) terwijl ook het Holthuus bij Aer-
denhoufc voorloopig gesloten zal moeten!
worden, in afwachting van betere tijden.
De werkzaamheid der student-enconfcrcn-
ties, cursussen, jongenskampen en meis-
jeszomerclufcs op H-ardenbroek en te Nun
speet zal voorloopig nog geregeld door
kunnen gaan, omdat d© kosten dezer sa
menkomsten goedgemaakt worden door
dc deelnemersbijdragen der deelnemers.
Toch dreigt ook hier nog gevaar, im-
mers, aan de secretarissen zal voldoende
tijd gelaten moeten worden om ©en ande
ren werkkring te zoeken. Buitendien i3 er
nog ©en aanzienlijk© vlottende schuld uit
de eerst© crisisjaren, die voldaan moet
worden. Indien do voor deze uitgaven bc-
ïiocdigdo bedragen in dit jaar niet ala
giften ontvangien worden, dan zou het niet
bij de bovengenoemde reorganisatie, di©
tenminste geregelde voortzetting van ©?iii
zeer groot deel van het werlc mogelijk
maakt, kunnen blijven, maar dan zou do
N. O. S. V. voor dekking dezer uitgaven
cse'n deel hater bezittingen moeten verkoo-
pen. Men hoopt echter dafc er in den lan
de voldoende sympathie voor het werk der
N. C. S. V. zal zijn, om-dit tenminste to
voorkomen. J
De Sterren hadden gelogen.
Verhaal uit den dertigjarigen oorlog.
32)
Maar neen, ik verheug mij, dat onze
God: haar al onze smartelijke ervaringen
heeft bespaard en haar vóór de dagen van
ellende tot Zich geroepen heeft.
Nog weinig dagen en ik zal tot haar
2aan. Carl, -mijn zoon, God zegene u en
ncige het hart van dit meisje, dat ik als
mijne Anna liefheb, tot u!"
Een o ogenblik zwegen allen. Toen veeg
de de oude landrechter den laatsten traan
weg, welke langs zijne gerimpelde wangen
üep.
„Of wij samen overblijven zullen, Frans,
ik weet het niet. Licht zal ik de eenige
<ijn, om uw aller geluk te aanschouwen en
ar mij in te verblijden.
Doch dat is het niet, waarop ik wacht!
Ik zou reeds nu volmondig Simeon kunnen
nazeggen: „Laat nu, o Heere, Uw dienst
knecht In vrede heengaan naar Uw
woord!"
Doch dat één© wacht ik nog. Zou hij zij
ne roeping-nog niet hebben verslaan? Zou
nog niet met heiligen ijver aangevüurd
worden om den strijd, des Heeren te strij
den tegen de Midianieten?
Als de koning van Zweden zijne voelen
op den Duifcschen bodem gezet heeft,
daar
Ja, kinderen, zóó lang zal de Heere onze
God mij wel vergunnen hier te blijven, tot
dat ik gezien heb, dat Hij de twistzaak der
Zijnen beslechten zal: totdat de Gideon
verschijnt, om deze Midianieten, wier
hand zoo zwaar op Sion drukt, weg te drij
ven in hunne holen!Amen!"
„Amen!" zeiden de beide vrienden en met
heiligen eerbied slaarden ze op den grijs
aard, wien de verwachting van des Heeren
heil jeugdig vuur in de aderen bracht.
HOOFDSTUK V. i
Een kopAng naar Gods hart.
Op den 19den Juni'1630 had het oude
Begensburg zich in feestdos gestoken.
Van bijna alle woningen wapperde de
Duitsche of de Beiersche vlag.
Bloemen en groen versierden de straten.
Triomfbogen en eereleekenen waren
overal opgericht en prijkten met de wape
nen van Oostenrijk en Bourgondië, met den
keizerlijken adelaar en de kronen van
Duitschland, Oostenrijk en Hongarije.
Keizer Ferdinand had niet langer aan
den drang der vorsten weerstand kunnen!
bieden en had den Rijksdag, om welken
"men hem schier gedwongen-had, in het
oude Regensburg belegd.
Straks zou hij zijn intocht doen en een
onafzienbare menigte verdrong zich op
straten en: pleinen en ver buiten do muren
en poorten der stad, om hem bij zijn in
tocht le zien.
Te drie uur zou hij komen, doch reeds
vroeg -op den middag had zich eene ge
wapende burgerwacht in twee rijen aan de
eene zijde van de straten geposteerd, waar
door de keizerlijke stoet zijn weg zou ne^
men.
En deze voorzorg was niet overbodig.
Te één uur toch- verschenen reeds de goe
derenwagens en de rijtuigen der keizerlij
ke bedienden en ambtenaren, en nauwe
lijks hadden de oogen der menigte zich
verzadigd: van al 'het voor haar vreemde,
't welk deze trein te aanschouwen gaf, of
de Duitsche en Hongaarsche staatsiekoet^
•sen volgden.
Ze werden begeleid door Hongaarsche
ruiters in lange rokken van rood en blauw
laken, eng om het lijf gesloten en op de
borst met gouden knoopen en tressen ver
sierd, waaronder zich een onderkleed van
damast, atlas of fluweel vertoonde.
Zij droegen eene opstaande veder op hun
pelsmuts, van welke een kwast of zak tot
op deü schouder hing.
Hunne laarzen waren van geel marokijn,
hun wapen was een sabel met zilveren ge
vest.
Zij hadden de manen, den staart en de
hoeven hunner schimmels rood gekleurd.
Achter hen volgde de wagen van den ko-
niug van Hongarije, door zes bruine paar
den getrokken.
Hot bekleedsel van den wagen was van
rood ledër, met rood fluweel afgezet.
De postiljons, koetsiers en de hellebaar
diers droegen kaneelkleurige rokken met
opslagen van rood fluweel en allen waren
blootshoofds.
Do wagen werd door pages omringd; één
van lien stond achter op het rijtuig.
Daarbinnen was 's keizers oudste zoon,
een jongeling van 22 jaar, gezeten.
Hij was in goudlaken gekleed. Zijrue
slank# gestalte, zijn lang en mager, baar
deloos gelaat, zijn dikke lippen, zijn zwart,
kort afgesneden haar, waarvan slechts de
lokken bij do slapen, volgens Spaansch ge
bruik, lang gelaten waren, deden hem
als den zoon van het Oostenrijksche' huis
kennen.
Voor den koninklijken wagen uit reed
de opperkamerheer, terwijl de opperhof
meester aan het rechterportier naast den
wagen reed.
Doch reikhalzend zagen de duizenden
toeschouwers naar den volgenden wagen1
uit.
't Was een vierkant, open rijtuig, rus
tende op vier pilaren en door zes paarden
getrokken.
Ook hier gingen de lijfwacht, de diena
ren en do pages blootshoofds, de laatsten
alleen te paard.
Dei keizer en de keizerin, tegenover
elkander in den wagon gezeten, droegen
een blauw gewaad, met zilver doorweven
en rijk met goud. doorwerkt.
De keizer en de keizerin, tegenover
lang, rood haar, waarin do grijsheid zich
reeds hier en daar toonde YÓor den tijd,
gelijk zijn gelaat hem dan ook ouder tee-«
kende, dan hij inderdaad was.
Ofschoon beiden vriendelijk groeiend
door de menigte reden, zoo meende men
toch op het stroeve gelaat van den behcer-t
scher des Duitschen rijks een wolk van on
tevredenheid te ontdekken en 't was of zi j-»
ne trekken uitspraken, dat hij met weerzin
deze reis gedaan had.
Op den keizerlijken wagen volgde nog
die, waarin zijn beide dochters gezeten
waren, terwijl een tachtigtal ru lers, op
schimmels gezeten, en een schaar lichto
ruiterij/ uit edellieden bestaande> den treint
sloot. t
Doch neen, daarachter volgt de Luther-
scho overheid der stad, gedost in rokkeni
van zwart zijde, waarover een gouden ke-«
ten hing.
Zes harer leden droegen een gele draag-*
koels, met oen troonhemel, waaraan do
keizerlijke adelaar bevestigd was.
(Wordt vervolgd). ri