Dagblad voor Leiden en Omstreken. NIEUWE LEIDSGHE COURANT R5IVfe.«TEtóïSE-P#iiJa Gewone advertentiên per régel 22J/2 cent. Ingezonden Mededeeüngen, dubbel tarief. "Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiên bij vooruitbeta ling van ten hoogste 30 woorden, worden dageb'ïks rent natst ad 50 cent.. 5de JAARGANG. - ZATERDAG 19 JULi 1924 - No. 1264 BureauHooigracht 35 Leiden - Tel. Int. 1278 - Postrekening 58936 Pit nurnmtp bestaat uit twee bladen. De School met den Bijbel. In verband met de naderende Unie-cot- lecte ie een oproep verspreid, dien we gaar- ne een eereplaats geven: G:j hebt kinderen. Die moeten naar school. Naar welke school? Naar de Openbare of naar de School met den Bijbel? Dat hangt af van U en Uw gezin. Huis en school moeten bij elkaar passen. Dat begeert Gij ook. Wenscht Gij voor U en Uw gez!n een leven zonder den Bijbel, los van God en Zijn Woord, dan behooren Uw kinde ren in do Openbare School. Wenscht Gij voor U en Uw gezin een leven met den Bijbel, naar het Woord Gods, met God en met den Heere Jezus Christus? Welnu, dan hooren Uw kinde ren ook in de School met den Bijbel. Het schoolgeld is tegenwoordig hetzelf de voor de eene school en voor de andere. Dat behoeft dus bij uw keuze n:et in re kening te komen. Is de keuze u toch nog moej^jk? Hoe komt dat? Waarin zit 'in dat? Heeft men u gezegd, dat de Openbare School toch heusch zoo goddeloos niet is. dat zij niet sociahstisch is, ja, dat zij heelemaal niet ongodsdienstig is? Heeft men u soms verteld, dat in de School met den Bijbel geen ander onderw'js wordt ge geven dan in den Bijbel, in den Catechis mus, in Psalmversjes, en zoo voorts? Dat zijn wel afgezaagde, gedurig weer legde, maar toch hardnekkig volgehouden praatjes. Laat mij u eens zeggen, hoe dat alles zit. 't Is best mogelijk, dat een Openbare School „heelemaal niet ongodsdienstig" is; maar daar heerscht geen godsdienst naar Gods Woord, geen dienst van den eenig waren God des Bijbels, den Drieëenige, in wiens naam gij en uw kind gedoopt zijt. D'e dienst mag daar volgens de wet niet zijn. 't Is best mogelijk, dat een Openbare School geen enkelen socialistsschen ou derwijzer heeft; maar er mag niet worden geleerd, dat alle zegen alleen van den Al machtige Schepper van hemel en aarde komt. Dat zou „strijdig zijn met den eer bied verschuldigd aan de godsdienstige be- griopen van andersdenkenden". En dat verbiedt de Wet. De onderwijzers in een, Openbare School mogen in hun onderwijs met wij zen op den Heere Jezus als den Zaligma ker van grooten en kleinen. Dat verbiedt de Wet. Wat men u vertelt van de School met den Bijhei, dat daar niet veel anders wordt gedaan dan bidden, psalmzingen en bijbel lezen. is, heel zacht uitgedrukt, een praat je. Men zou het ook een leugen kunnen noemen. Als het waar was, zou de Regee- ring zoo'n school spoedig mores loeren. In de School met den B:jbel worden de zelfde vakken onderwezen als in de Open bare. Maar in heel het onderwijs komt uit. dat alles is uit God en door God en tot God, Hem tot hee.rbjkheid. In die g'ds- dienstiee richting wordt de jeugd daar on derwezen en opgevoed. Nu moet gij zelf kiezen voor uw kinde ren. Gij moet kiezen, zooals gij het eenmaal voor uw kinderen, als ze groot zullen zijn, zult moeten verantwoorden. Wat meer is, v.w keuze zult gij voor God hebben te ver antwoorden. Bij den doop van uw kind hebt gij be loofd, dat gij het zond', onderwijzen en opvoeden in overeenstemming met dien heiligen doop. Als gij' uw woord wilt hou den, moet gij uw kind naar de School met den Bijbel brengen. Alleen in die School wc^dt gerekend mét dien doop. Als gij naar dezen ernstigen raad lu!s- ïeren en daarnaar handelen wilt, zal on der Gods zegen uw kind opgevoed worden tot een goed Christen, die God vreest, de Koningin eert, het vaderland liefheeft en zijn naasten bemint. God geve, dat uw kind in_ leven en in sterven des Heeren moge zijn. V Geestesgesteldheid en werke lijkheidsbesef. Over dit onderwerp heeft onlangs de heer Schouten gerefereerd op de buitenge wone algemeen© vergadering van het Chr. Nat. Vakverbond. Het betoog van den heer Schouten kwam hierop neer, dat er bij velen in de huidige maatschappij is oen verderfelijke geestes gesteldheid, waarvan de invloed ook in Christelijke kringen gevoeld wordt, met het gevolg dat men ook daar de werkelijkheid anders gaat zien dan in overeenstemming is met het Christelijk verantwoordelijk heidsbesef. Met verschillende 7oorbeelden werd de gaarheid van dit betoog gestaafd. De opvatting vsn den heer Schouten "Werd van verschillende zijden vrij scherp gestreden. Wie echter onbevangen de geestesge steldheid van ons volk, ook van ons Chris tenvolk gadeslaat, zal toestemmen, dat er ,^lle reden ia voor bezorgdheid. Dr. Bronsveld maakte onlangs de op merking, dat er onder de Christelijke werkliedenorganisaties vele deelen van den sociaal-democratischen geest zijn doorgedrongen. Deze uitspraak accepteeren wij in hare algemeenheid niet. Maar dat de revolutionaire geestesge steldheid ook in Ghristel jke kringen ge voeld wordt, kan toch niet worden tegen- Wij moeten zoo heeft indertijd een der Socialistische leiders opgemerkt, niet allereerst in de breedte werken, maar in de diepte. Zullen we in de toekomst iets bereiken, dan moeten we de harten re- volutioneeren. Dat was van die zijde zeer ju;st gez'en. Onvermoeid is men dan ook bezig het revolutiezaad te strooien. En dat dit zaad vruchten draagt, blijkt wel uit de uitingen die we men'gmaal kunnen waarnemen en waaruit blijkt dat de geestesgesteldheid van vei en in onze kringen ernstig besmet is. H?t geyolg daarvan is dat men de oof,en s'uit voor de werkelijkheid en dat het verantwoordelijkheidsbesef verzwakt. Het. moet worden toegejuicht dat op deze dingen in de vergadering van het C.N.V. met zooveel nadruk werd gewezen. Alleen, we moeten ons wachten voor eehz'jdigheid. Want wie waant dat alleen de arbeiders door de revolutiebeginselen besmet zijn en dat alleen zij, den invloed van de verder felijke geestesgesteldheid ondergaan, ver gast zich. -Zoo kunnen spreken zij, die het Socialis me alleen ai's een economisch verschijnsel zien. Wie «lier ec>ter ontwaart de drijving van diepere beginselen, zal anders spre ken. Die erkent dat zoowel in het gematigde liberalisme als in het meer vooruitdrin gend socialisme eenzelfde revolutionaire geest werkt. In hun open haring staan deze groe pen vaak lijnrecht tegenover elkaar. Ze trekken ieder aan een eind van het touw. Maar behle zijn het hierin eens, dat er Setrokken moet worden. Dat het gaat niet om het recht, maar om de m a c h t. Met het resultaat dat wie ook aan de winnende hand mag zijn, het recht in de knel komt. Die geestesgesteldheid wordt ook onder ons al teveel gevonden. En dan trekt de een naar rechts en de andere 'laar links, maar all'en staan ze, de een zoowel als de ander, op een verkeer den, een revolutionairen grond slag. Tegen die revohitionaire beginselen, hoe en waar ze zich dan ook openbaren, gaat onze strijd. Niet de macht, maar het recht moet be slissen. Niet wat wij wensehelijk achten, maar wat God van ons e:scht, moet ons leven beheerschen. Het werkelijkheidsbesef moet worden aangekweekt. En dan rekfning houdend met de vaak bittere an teleurstellende werkelijkheid, moeten we een ieder on z'jn plaats, in ge bondenheid aan Gods Woord, onzen plicht vervullen. Ook daarin dat we alles wat den in vloed van de revolutionaire geestesgesteld heid kan breken, heb! en te steunen en te sterken. V Ontnuchterd. Dat in Socialistische kringen ve'en be zwaar maken tegen het bezetten van wet houderszetels en het aanvaarden van Mi nisters-portefeuilles is volkomen verklaar baar. De Socialistische wethouders doen toch bijna niet andere, dan afbreken wat zij zelf hebben gebouwd -en duidelijk maken dat de door hen verkondigde theorieën in de practijk niet houdbaar zijn. En met de Socialistische Ministers gaat het niet anders. Zij denken aan geen ontwapening. De leuze „geen man en- geen cent" wordt onmiddellijk vervangen door den oproep „mannen en centen." In de hofkringen gevoelen zij zich bui tengewoon goed op hun gemak. En ten opzichte van de diplomatie is het al niet anders gesteld. Het was Lloyd George, die dezer dagen op het laatste punt de aandacht vestigde. Schrijvende over de Labour-regeering in Eügelasd verklaarde hij: „Volgens hun redevoeringen, gehou den vóór zij aan 't bewind kwamen, was zij (die „geheime diplomatie") bijna ge heel verantwoordelijk voor oorlogen en stellig voor den laatsten vernietigenden oorlog. Als zij aan het bewind kwa men, zouden er voor het proletariaat geen geh^men meer zijn. Zij waren voor openlijke onderhandelingen in fcui- tenlandsch** zaken. Onder hen zou het Foreign Office („Buitenl. Zaken") een nieuw kristallen paleis zijn, waar de voorbijganger op den weg alles kon zien, Ik vrees echter, dat het glas dat zij ge bruikten. ijsglas was. Er is nog nooit zooveel geheimzinnigheid betracht." Dit laatste is misschien to scherp ge zegd. Maar wel kan worden geconstateerd, dat Ciok in dit opzicht getuige wat onlangs met Frankrijk gebeurde geen nieuwe koers wordt ingeslrgen. De diplomatie schijnt ietwat gemoede lijker te zijn, maar in w§zen is er niets veranderd. Geen wonder dat de roode propagan disten die het van mooie beloften moeten hebben, niet zoo bijzonder op het aanvaar den van Ministers-portefeuilles gebrand zijn. V Geruststellende verklaring. In vrijzinnige kringen is onlangs alarm geslagen. De vrijheid, de geestelijke vrijheid van ons volk, zoo werd betoogd, liep gevaar. In dat verband werd gewezen op ver schillende door de Begeer'ng genomen maatregelen, o.a. ten opzichte van „De Da geraad", en werd gezinspeeld op een vrij zinnige concentratie die. van de Dageraads- kwestie den inzet zou maken van deu stembusstrijd. Dit denkbeeld we:d echter door Prof. Heeres in „Democratie" bestreden. Zulk een verkiezingsleus, zoo betoogt hij, zoude onwaar en oneerlijk zijn, want de vrijheid loopt in ons land geen gevaar. Er 's naar Prof. Heeres meent wel vrij heidsbelemmering en hij ziet ook sporen van ergerlijke» onverdraagzaamheid, „maar zij ziin op zich zelf staande gevallen en kunnen niet tot ongerusthe'd leiden. Het Nederlandsche volk blijft er dan ook heel kalmpjes onder." Inderdaad. En terecht merkt onze „Rotterdammer" dan ook op: Wij houden het er voor, dat professor Heeres gelijk heeft en dat inderdaad liet Nederlandsche volk van de interpellatie van den her Boon zonder eenige ontroe ring heeft kennis genomen: :n elk geval, niet. onder den indruk is gekomen, dat de vrijheid van de zijde der Regeering gevaar zou loopen. STAÓSPIEÜWS. Zen dingsf eest. Wij ontvingen het programma van den 24sten Zendingsdag van de Geref. Kerken in de Classis Leiden, die op Woensdag 30 Juli as. op het landgoed „Oud Poelgeest" zal worden gehouden. De Zendingsdag wordt 's morgens te 11 uur geopend door Ds. N. H. Koers van Noord wijk aan Zee die het Openingswoord spreekt. Vervolgens treden a's spreker op de heeren N. Baas, straatprediker te Am sterdam met het. onderwerp: „Deur aan deur, trap óp, trap af!", en Ds. J. van Herksen, Hillegom» mot het onderwerp: „Met oen ontstoken geest". Na de pauze zullen als sprekers optre den Ds. W. J. J. Velders van Amsterdam, voor de zending onder de Joden, met het onderwerp:, „Hoe het was, hoe het is, hoe het moet"; Ds. D. K. Wielen ga, IJlst, voor heen op Sormba, met het onderwerp: „Li- chame'ijke ellende en geestelijke nood" en de heer H. Meyerink. hoofd der Holl In1. Chr. Kweekschool te Solo, met het onder werp: „Beteekenis van het Chr. onder was voor den opbouw van het Javaansche volksleven." Ds. W. Bouwman, te Leiden, zal het slot woord spreken. Het programma vervaardigd ter druk kerij van de N. L. Crt„ is uitstekend ver zorgd en maakt met den ditmaal gekleur- den omslag een prettigen indruk. Opnieuw blijkt hieruit dat deze drukkerij in staat is keurig drukwerk te vervaardigen. Het bevat, benevens de te zingen liederen al'o bijzonderheden die voor de Zendingsdag- bezoekers van belang kunnen zijn. De dames J. C. Aa'bersberg, A. M. v. Eisen en J. Hendriks alhier s'-aa^den te Rotterdam voor het examen Nuttige Handwerken. Rijwielbelasfing. De rijwielbezitters voorzien zich in ver band met de rijwielbelasting van de voor geschreven p'aatjes, ten bewijze dat de verschuldigde belasting voldaan is. Op de postwisselfc mul'leron kon men vroeger lezen: „de eigenaar diene te zor gen, dat deze nie' in verkeerde handen korae", wat ook ge'dt van de bedoelde plaatjes. Wie zijn paatje kwijt is, ont komt er niet aan, dat hij een nieuw moet koopen. De vrees is gerechtigd, dat langvinge- riggen zullen trachten deze metalen kwi tanties aan de bezitters afhandig te ma ken, en het is daarom dat de heer J. Neu teboom, Jan Vcssensteeg. zich er mee be last de plaatjes op een koperen huisje, ter bevest'ging aan de stuurpen, te soldeeren. We zouden zeggen: laat men dit adres, in de advertentie nader aangegeven, even xioteeren. Zeldzaam Jubileum. Den Ssten Augustus a.s. hoop! M e j. Elizabeth Robbers den dag te her denken, dat zij voor 40 jaren in dienstbe trekking trad bij de familie Blommendaal, Donkersteeg alhier. Het zal de plichtsgetrouwe d'enstbode op den Ssten Augustus a.s. stellig niet aan bewijzen van sympathie en erkentelijkheid ontbrekeu. Zoowel de heer Blommendaal. d:e na het overlijden van mevrouw, in „Retje" zijn trouwe dienstbode mocht behouden, als de uitgebreide kring van vrienden en beken den der familie, zrllen niet nalaten, den dag tot een waren feestdag te maken. R. K. Perstcntoor,stel ling. Van af 23 Juli worden in 't gebouw van 't Centraal Bureau voor de K. S. A. in Ne derland, Steenschuur 17, alhier ten- toongeste'd alle bestaande Katholieke nieuwsb'aden, tijdschriften en vereeni- gingsorganen, hier te lande verschij nende. Onderwijs-reorganisatie. Door de heeren Wilmer en Zuidema- is op do voorstellen inzake de reorganisatie van het lager onderwijs het volgende amendement ingediend: In ingekomen stuk 207 I woivl^. inplaals van 48 gelezen 42, met dien verstande dat van hoogstens 15 pet. der klassen, B. en W. wanneer en voorzoover zulks naar hun oordeel noodig is, dit maximum aantal van 42 kunuen opvoeren tot 48. Door den heer van Hamel is een amendement ingediend ora het maximum aantal leerlingen te bepalen op 42 en voor het uitgebreid onderwijs op 30. Ver der wordt voorgesteld de reorganisatie te doen ingaan op 1 Maart 1925 inplaats van op 1 Sept. 1924. De Leidsche Chr. Cranjevereen. De Leidsche Christelijke Oranje vereen i- ging hoopt dit jaar deel te nemen aan deu optocht op 3 October a.s. en wel met een zeer b'jzondere groep. Voorgesteld zal n.l. worden de groei van de Nederl. Taal, door de-verta!iug van dea Slatenbijbel in 1650. Het was vroeger gewoonte dat elk jaar de stukken hierop betrekking hebbende werden geverifieerd, waartoe de koffer in pleehtigcn optocht van den Burcht naar het Stadhuis werd overgebracht. Dit overbrengen zal nu in den optocht worden voorgesteld. Aks we hierbj vermelden dat slechts 19 personen aan deze groep kunnen deelne men en dat a.s. Woensdag reeds de cos- tuums moeten worden aangemeten, dan zal het duidelijk zijn, dat eventueel1© lief hebbers zich spoedig dienen aan te mel den. Gaarne wekken wij voorzoover dat nog noodig is, tot deelname op. Nadere bij- zonderbeden geeft een advertentie in dit nummer. De 15-jarige dienstbode M. C. S„ werkzaam bij mevr. F. op de Bre-estraat, was gistermiddag aan de achterzijde van de woning bezig de ramen van de zolder kamers te wassehen, teen door den ster ken wind een raam opensloeg, dat. haar omver wierp. Ongelukkigerwijze viel ze met beide handen door een" glazen dnkruit, waarbij ze nógal ernstige verwondingen opliep. De E. H. D. legde het eerste verband, waarna de huisdokter de behandeling kon overnemen. Ter hoogte van „Habis Pereara" op den Haagweg wilde gisteravond de 71-ja- rige M. L. van een vrachtauto afspringen om zijn afgewaaide pet te gaan balen. Hij bleef halverwege met den pantalon aan een haak vastzitten en kwam zoodoende met het hoofd op de straat terecht. Hij had een bloedende wonde aan het voor hoofd, die door den E. H. D. werd verbon den en daarna ten Ziekenhuize verder be handeld. Uit de gang van de woning van den heer B. in het Noordeinde zijn in den af- geloopen nacht, door opensluiting drie rij wielen ontvreemd. Met ingang van 1 Augustus a.s. is aan den heer J. P. Lambert, directeur van het telegraafkantoor alhier, eervol ontslag verleend. De Burgemeester van Oosterhout maakt, bekend, dat bij de politie aldaar aangifte is gedaan van het vinden van een autoband met velg, complete reserve band. De vinder heeft reeds een adverten tie geplaatst in het Dagblad van Noorl- Brabant. Inlichtingen zijn ten politicbu- reele te Oosterhout te bekomen. De Commissaris van Politie der 2c Afd. te Utrecht verzoekt in verband met de aanhouding van 2 van zakkenrollerij verdachte personen beleend te worden gemaakt met de verblijfplaats van een buitenman, die op Zaterdag. 7 Juni 10J1 tusschen 3 en 4 uur des namiddags, op bet derde perron van het Centraal Station te Utrecht, in aanraking is gekomen met twee als heer gekleede personen, waarme de hij in twistgesprek is geraakt. Door een 2-tal getuigen is gezien, dat door die personen een poging is aangewend om dien buitenman te berooven Gegevens kuu ABONNEMENTSPRIJS hl Leidei ei bmtn Liidei waar ager.Cu geledigd zijl Per kwartaalf2.50 Per weekf 019 Franco per post per kwartoal. f2.90 Aan het ZoekCicht Leiden 18 Ju'i 1924. In bijna al'e provinciën wordt gek''iacd over do verregaande bemoeizucht van Ged. Staten inzake de Gemeentelijke hu:shou- dingen. Dan weer worden begrootingen afge keurd omdat salarissen met enkele percen ten verlaagd zij'n en dan weer omdat het niet gedaan werd. Het meest krasse staaltje van autocra tisch optreden vond ik in een correspon dentie uit W:sch, een gemeente in Gelder land. De Gemeenteraad daar had. wat wel eens meer schijnt te gebeuren, wat lang ge praat, met het gevo'g dat een vervolgver- gadering noodig was. Vermoedelijk vonden de hoeren het wat erg dat de Gemeentenaren van die praat zucht de financieel© gevolgen zouden d-a- gen. weshalve bes'oten werd voor die ver gadering geen presentiegeld u t te beta len. Maar dat ging maar zoo niet Ged. Staten kwamen tusschenbe'de en weigerden hunne goedkeuring. De Raadsleden van Wiseh. ook niet mis, hebben op hun beurt gewe gerd, het bos'uit in te trekken, zoodat nu weer het woord ia aan da waakzame Gedeputeerden. OBSERVATOR. ncn ook verstrekt worden aan de poli'io ter plaatse, waar hij. die inlichtingen kan verschaffen woont cf verh,::f BINNENLAND NEDERLAND EN [iELGIE. Gevaar ijk gestook. De Antw. redacteur van de Maasbod© vestigt de aandacht op de jo.igsto anon e- me stokerij tegen de Ned er'a aders. H t betreft een druksel, dat dezer dagen op de Antwerpsche Fondsen-beurs werd rond gedeeld, en in vele particuliere br"even- bussen gevonden is. Het stuk is een afdruk van een artikel ui de Antwernsche ..Ma- tin" van 7 Maart 1924 en liudt als volgt: „De Hoüandsche invasie: Er zijn nooiv zooveel Hp'landers ge weest bij or3 als thans. Zij oefenen duistere zaakjes uit, naar verd:enen grof geld. Het is wel merkwaardig, dat deze ;n- vas'e samenvalt met den uittocht van onze voedingsmidde1 enin t hijzonder naar de naburige landen Neder'and en Duitsch'and. Men kan (Un ook zeker zijn, da drie kwart van de Nr-de;4nnder", die zich op het oogenb'ik te Antwo-nen bevinden, darr zijn om redenen, we'ke zij ons moeilijk zouden kunnen erk'a- ren Het is nood"?, dat tnen meer dan ooit een oog :n het ze i houdt. In zekere w:jken d ent een steng toe zicht uitgeoefend. Er zouden inter -santo invalid kunnen u:tgevoerd worden Donk aan het oude spreekwoord: ..Een Hoarder is een bedriegen" „W«j wersehen niet «n d:t betreurens waardig gprioe in te gaan en alken maar op te merken dat hot weer oon v,,n dia Belg'sebe geheime stokrr:;en is iv ke be oogen een verbeterrg der be'iekk'n en te gen te werken Een ondor"ro dsr' a 'ramtaan 'e Amsterdam. Naar het ..Volk" verneemt, is ddo gen b'j publieke werken ton s)e.dhui-»o v~u Amsterdam een l'jvig ren» ort coroed be komen, waarin een groo's-Ji en irgpir s p'an tot het aanleggen van en onder- grondsche trambaan in de stad to' in de- ta:ls is uitgewerkt. De directeur van den d:en<» de- nubl'o- ke werken, de heer A W Bos. Ir oft u verband met de aanhangige pkvnrn in zake Groot Amsterdam bet verkeersvraag- s'uk :n zijn vollen omvang bestudeerd, TT et als resultaat het hierboven vermeld© rap port. Omtrent het door den beo- Ros ontwor pen tramplan kan liet b'ad de vtlgenu? bijzonderheden moede.k. i. Directeur Bos ste't zkh voor. dat de on dergrond sche trambaan zal arrs'uilrn aan d"n eveneens door ben on'-o-n i tunnel, waarmede hij zich Ce verbinding dor IJ-oevers heeft ge.lacl t. Het verzamelpunt d"r ond Tondtrev i zal nabij het Centraal-S'ation geirem Het ligt dan in dp beóce-n van daar uit eop aantal richtlijnen 'e 'alen loop-n, b.v. één door het wes'elijV havcnfronl ra /ia het S'ngc1. door de Brouwersgracht naar het Haar'emmerrle'n. Voorts denkt men ziel) cm 'n '-j\ het Stationsplein door '"M oaste'-ik i- venfront, de Waa'se'lan V dit. d-m ?i- penburgwal en door d*1 N:rnwe TTeerr :- p,*acht onder het Parkschouwbui v:a de Plantage Middcnlann tot a:!itcr d© 'Aluidcrpoort. Een derde riehtb'jr ia geprojecteerd vm 1 et e:ude van den Overtoom af. door f'© Singel- en Leidsche gracht 'aar de E. - zersgracht. Usze z'jtak zou dan nans'uit g vinden on de ontworoen rin haan van n naar het Centraal-Siation en wc ko aia

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1