Aan het einde der Week 1
De 1 Mei-viering is weer achter den rug
€n heeft in alle landen een Tustig verloop
gehad, 't Is niet meer „dat" van vroeger.
De fut is er uit.
i En dat is ook wel te hegrijpen.
Het socialisme is mooi als belofte, om
van alle onrecht en ellende, die er in de
■wereld zijn, de „bezittende klasse"- de
schuld te geven en aan het „proletariaat"
te beloven een toekomststaat, waarin het
recht zal lieerschen en es geluk zal zijq
jvoor allen. 1 i
En het socialisme is mooi >als poezie:
„Eens zal de dag opgaand, vinden Arbeid
€11 Schoonheid vereend". 1 i
Doch wanneer de beloften in werkelijk
heid moeten worden omgezet, dan komen
de idealen in botsing met de realiteit.
En dan moet er gebeuren van tweeën
een: of de practijk moet opgeofferd wor
den aan 'de theorie, óf de theorie moet. pas
klaar gemaakt worden voor de practijk.
Vandaar dat er 'tweeërlei strooming is
in het socialisme.
Er zijn doctrinai?en, die desnoods heel
hot maatschappelijk samenstel verwoesten
en de productie vernietigen, opdat de
„leer" maar zegeviere.
Dat doet men in, Ru s 1 an d.
Zeker, ook daar moet men wel eens
concessies doen aan de practijk, doch zoo-
dra. er maar eenigszins mogelijkheid be
slaat het „stelsel" door te voeren, dan zijn
het steeds 'weer de uitersten, dio aan de
meer gematigden het zwijgen opleggen.
De afgeloopen week hebben ons uit de
Sovjet-Republiek weer berichten bereikt,
die er op wijzen, dat het haar b.v. ernst is
mei de socialisatie van tien handel.
Alle handel moet s t a-a t s handel wor
den, en alle particuliere handel moet ver
boden worden. 1 1
Men heeft geen oog (of 'wil er geen oog
•voor hebben) dat ieder levensterrein -zijn
eigen wet heeft.
En. dat voor den handel een noodzake
lijke voorwaarde is: vrijheid.
En dat hij in de omknelling der staats
bemoeiing niet leven kan.
Doch daar is ook een anider socialisme
dan het Russische, en dat is het Engelsche.
In Engeland regeert al vier maan
den een socialistische regeering.
Een „Arbeidersregeering" lieet zij ge
woonlijk.
Doch waarvan 'de voormannen uitge
sproken socialist zijn.
Doch de Engelsclie socialisten doen net
andersom als de Russische.
Zij houden in de eerste plaats rekening
met de practijk.
Vandaar dat tie Engelsche Arbeidersregee
ring zich in niets van een vooruitstrevend
de ..burgerlijke" regeering onderscheidt.
Het is dan ook begrijpelijk, dat op de
1 Mei-meeting in het Hydepark te Londen
sommige sprekers MacDonald aanvielen,
omdat hij niet rood genoeg was.
In het Engelsche parlement is de afge
loopen week dc hegrooting aan de orde
geweest, die ingediend werti door den
kanselier der schatkist, Snowden. Daarbij
is gehleken, dat deze socialistische minis
ter zeer wel het belang en de noodzake
lijkheid inziet van een sluitende begïoo-
ting.
Alsmede dat de Arbeiderspartij even
vastbesloten is als. de andere partijen,, om
de financieel* stabiliteit des lands te
handhaven.
In Nederland kunnen 'de socialisten'
zich tot een dergelijke hoogte met opwer
ken. Op allerlei wijze werken zij den mi
nister van financiën tegen, en trachten
nizoo een sluitende begrooting te verhin
de ren. Toch in de toestand van 's lands
financiën buitengewoon ernsiig.
Minister Colijn heeft Donderdag in d.e
Eerste Kamer sombere verklaringen hier
omtrent gedaan. I
Hij heeft medegedeeld, dat er voor den
loop van dit jaar een tekort van 40 mil
lioen moet worden gerekend, on dat er
nog een vlottende schuld .van 115 a 120
.millioen te consolideeren zal zijn.
Het is wel treurig, dat de regeering bij
haar moeilijke taak op BOoveel tegenwer
king stuit, veelal het gevolg van groeps
egoïsme en demagogie.
Er zijn deze week belangrijke bespre
kingen geweest inzake de rapporten
der deskundigen.
De Belgische ministers Theuuis en Hij-
mans zijn i_i Parijs geweest voor een
conferentie met Poincaré alsmede in
Londen voor een onderhoud met MacDo
nald.
Tot dusver loopt alles goed. Er is over
eenstemming tusschen de verschillende re
geeringen, en eenstemmig zijn zoowel de
landen der vroegere Entente als Duitsch-
land voor aanneming dézer rapporten.
De Commissie 'i'an Herstel heeft zelfs
al een aanvang gemaakt met de benoe
ming der verschillende Commissie'®, die
soodig zijn voor de uitvoering.
Als er nu maar weer geen kink in den
sabel komt, kunnen wij voor het eerst
ia vijf jaar den toestand van Europa
hoopvol inzien!
Een ander feit, dat hoop geeft voor de
toekomst, is de - opening van de L e i d-
Jclie Handelsbeurs.
Haar oprichting is een bewijs, dat er
ook in deze, in economisch opzicht zoo
zorgvolle tijden, nog energie gevonden
wordt, iets nieuws ie stichten, dat mede
kan helpen, den economischen toestand
le verbeteren.
Wij, Hollanders, die alles zien lam ge
slagen door de malaise, verliezen maar al
ie vaak den moed. En: moed verloren is
♦•eel verloren!
Doch hier hebben -we een uiting van
scheppend initiatief.
Moge de Handelsbeurs medewerken tot
den bloei van handel en industrie in
Rijnland!
De vierde wijze uit het
Oosten.
Gewoonlijk spreekt men van een drie
tal wijzen die uit verren lande kwamen
Jezus don .gnboyop Koning hulde te
•>ieden.
Doch er bestaat ook 'n roerende legende
van 'n vierden magiër, Artaban geheefen,
Ook deze wijze zou, zoodra hij de klare
Ster aan den hemel gezien had, het voor
nemen hebben 'opge'Vat om den pasgeboren
■koning te aanbidden.
1 Hij verkocht al zijn paleizen en goede
ren en kocht \;oor dit geld drie wonder
bare, héél zeldzame en kostbare, edelge
steenten. Op een bepaalden tijd zou hij'
met de andere magiërs samentreffen. Hij
haastte zich zeer, want de tijd drong.
;Nog slechts enkele uren restten hem en de
Wég was ver. i
Artaban reed door een woud en zag plot
seling in de struiken een man liggen.
■Hij steeg af en zag, dati het een gewonde
.Was, een Jood, totaal uitgeput en mach
teloos. i
Wat zou de magiër doen? Indien hij den
gewonde hielp, zóu hij telaat komen op
de afgesproken plaats, en zijn vrienden
zonder hem afreizen. Maar den Jood hul
peloos laten liggen dit liet 'zijn geweten
niet toe.
Even aarzelde Artaban, maar het mede-
Jijden won.
„Gij zijt zelf de liefde," zoo sprak
Artaban in zijn binnenste tot den nieuw
geboren Koning, ,."ioe zou men u kun
nen dienen zonder zelf ook barmhartig te
2ijn?"
Eenige uren verliepen en de gewonde
kwam tot bewustzijn. Hij werd iets beter.
Het was reeds middag, en de tijd Van de
.ontmoeting met de drie "vrienden was
voorbij. Maar de zieke 'Jood, die van Ar-
taban's plan boorde, zei: „Ik weet niet of
de Messias geboren is, maar als hij gebo
ren is, dan behoeft ge niet te zoeken,, want
hij moet in Bethlehem geboren wortion.
Ga maar gerust naar Bethlehem, daar zult
ge den Messias vinden."
Toen Artaban zijn plichten tegenover
den gewonde volbracht had, aanvaardde
hij de reis. Hij verkocht één van de edel
gesteenten voor een reusachtige som en
besteedde dit geld om een karavaan uit
te rusten, opdat hij den verren tocht kon
doen.
Hij kwam te Bethlehem aan.
Maar telaat', want Maria was met het
kindeke Jezus reeds naar Egypte gevlucht,
en in de straten van Bethlehem heerschte
angst en opgewondenheid. Artaban kwam
midden in het weergaloos drama van den
kindermoord. De soldaten van Herodes
slachtten zonder genade de arme schaap-
jes.
Artaban nam zijn intrek in een herberg.
De vrouw des huizes was ook moeder
van een jong kindje, en zij smeekte den
vreemdeling baar te helpen om het kind
to redden.
i Dj 2p geroerd door medelijden haalde
Artaban zijn tweeden kostbaren steen voor
den dag en gaf dien aan oen aanvoerder
der soldaten, opdat hij het kindje sparen
zou. Het geschiedde.
Maar Artaban had, ter oorzake van zijn
barmhartige daden, nog maar één steen
overgehouden. Met dezen éénen steen
doorreisde hij vele landen om den Koning
der waarheid te zoeken. Overal zag Ar
taban ellende en waar hij kon bood bij
hulp, hier door een troostwoord, daar door
een gift, want hij had nog gold overgehou
den van den eersten verkochten edelsteen.
Dertig jaren verliepen. Toen pas hoorde
Artaban, dat. Jezus in Judea was. Hij
ïeisde er terstond heen en daclit: Nu zal
ik mijn laatsten steen als teeken van ver
kering, aan den Koning geven.
Artaban kwam in Jeruzalem.
Alweer telaat! Jezus werd juist naar
Golgotha uitgeleid..
Met wanhopigen spoed ijlde Artaban
naar de plaats des gerichts. Maar de sol
daten versperden hem den weg. Toen zag
hij onder de soldaten een jong meisje van
wonderbare schoonheid, dat als gevange
ne meegevoerd werd. Het kind liep op
den Oosterschen wijze toe, omklemde zijn
knieën, boete tranen stortende, en smeekte
■hem: „Red mij! Ik kom ook uit het Oos
ten, gij zijt mijn landgenoot, en. ik ik
ben hier alleen in den vreemde. Omdat
mijn gestorven vader schulden heeft nage
laten, wórd ik als slavin verkocht. Red
jmij„ anders ben ik verloren!"
Het hart van den wijze, ilit het Oosten
werd innerlijk van ontferming bewogen,
en hij, zei: „O He ere! Voor u heeft mijn
.gave toch geen nut gij hebt. mij 'dit. kind
gezonden. Zoo geschiedde dan uw wil!"
En Artaban offerde zijn laatste kleinood
om de slavin vrij te koopen.
Op dat oogenblik kwam Jezus voorbij,
dragende zijn kruis. En Jezus zag Artaban
aan en zeide: „Voor zooveel gij dit aan
mijne minste discipelen gedaan hebt, zoo
hebt gij dat Mij gedaan. Uwei zonden zijn
u vergeven, want gij hebt veel liefgehad."
STATEM-GEMERAAL
EERSTE KAMER.
Staatsbegrooting veer 1924.
Algemeene Beschouwingen.
Voortgegaan wordt met de algemeene
beschouwingen over de Staatsbegrooting
voor 1924.
Moties.
Aan do orde is de stemming over de
motie-Van Embdèn, waarin een on
derzoek wordt gevraagd naar de vraag of
het in een kleinen Staat nog mogelijk is
's lands veiligheid te bewaren, in verband
met de chemische aanvalsmiddelen.
De motie wordt verworpen met 19 te
gen 10 stemmen.
Vóór de socialisten en vrijzinnig-demo
craten.
In de tweede plaats is aan de orde de
stemming over de motie-Wibauti
Do heer W i b a u t (S.-D.) wijzigt zijn
motie, zoodat zonder verdere aanduiding
gevraagd wordt een nooduitkeering aan de
gemeenten over 1923. De kwestie van het
recht der gemeenten laat hij dus uit zijn
motie weg.
De Minister van Financiën, de heer
Col ij n, zegt, dat deze verandering geen
wijziging brengt in de opvatting der Re
geering. Als do motie wordt aangenomen,
zal spr. daaraan geeu uitvoering kunnen
geven.
De motie wordt verworpen met 17 te
gen 12 stemmén.
Vóór de socialisten, de vrij-zinnig-de-
mocraten en de heeren Heerekens Tijs-
sens (R.-K.) en Janssen (R.-K.)
Hoofdstuk (Huis der
Koningin).
Hoofdstuk I (Huis der Koningin) wordt
goedgekeurd.
Hoofdstuk II. (Hooge Colleges
van Staat en Kabinet der
Koningin).
Hoofdstuk II wordt goedgekeurd. 1 1 i
Goedgekeurd worden de ontwerpen
Wijziging der ,Wet op het Statistiekrecht
en Begrooting van het Leeningsfonds 1914
en 1924.
Accijns op Bier,
Invoerrecht op Bier en Thee.
Aan de orde is het ontwerp tot verhoo
ging van de accijns op bier en van het in^
voerrecht op bier en thee.
De heer W i b a u t (S.D.) zegt, dat hier
noodzakelijke levensbehoeften worden ge
troffen, met name wat de thee betreft.
Spr. zou geen bezwaar hebben als een mi
nimum vrij bleef. De Minister doet hier
iets verkeerds en het is geen vergelijking
dat 't bedrag maar laag is. Door den tus-
schen'handel wordt de detailprijs wellicht
10 cents per ons hooger. Hij is dus tegen
bet ontwerp.
De beer Hoffmanns (R.-K.) vreest
dat de kleine brouwerijen niet meer zul
len kunnen rendeeren als de accijns op het
bier zooveel verhoogd wordt.
De heer Haazevoet (R.-K.) kan
zich niet vóór dat ontwerp verklaren om
dat de belasting op thee vooral zal druk
ken op de groote gezinnen. Spr. verwacht
van de overheid eerbied en hulp voor de
groote gezinnen en daartegen gaat dat
ontwerp in.
De beer M e n d e 1 s (S D.) zegt dat de
Minister wel betoogt dat de directe belas
tingen vooral voor de hoogëro inkomens
niet meer verhoogd kunnen worden, maar
dat hij naliet te bewijzen, dat dc kleinere
inkomens het wel kunnen lijden. De loo-
nen der arbeiders gaan naar beneden en
de belastingen voor deze menschen gaan
naar boven. Reeds brengen de accijnzen
zeer veel op; over 1923: suiker 40 mil-
lioen, tabak 16 millioen, geslacht 10 mil-
lioen, zoufrl" millioen, bier 5 millioen. Op
een pond suiker wordt bijv, 134 cent be-
ltsting betaald en dat drukt dus in niet
geringe mate op de arbeidende klassen.
Spr. meent dat de Minister met deze be
lastingen de vermeerdering van het spaar
kapitaal ook zeer tegengaat.
De heer Westerdijk (V.D.) is ook
tegen dit ontwerp dat feitelijk een pro
gressie naar beneden geeft op het inko
men der min-vermogenden.
De heer H e er ekens Tijssens (R.
K.) betreurt dat zooveel tijd ligt tusschen
indiening van dit ontwerp en invoering
der wet, zoodat groote voorraden worden
opgedaan. In Engeland gaat men den ac
cijns op de thee verlagen, zoodat daar de
accijns 44 cent zal bedragen en hier 75 ct
.Wat denkt de Minister daarvan? Ziet hij
bet gevaar van verplaatsen van de thee-
markt niet?
De Minister van Financiën, de heer
C o-l ij bespreekt eerst deze! laatste
vraag. Engeland geeft preferentie voor thee
uit Ceylon en dit was nadeel voor de thee
uit Indië. Door de verlaging van den ac
cijns is de marge tusschen beide soorten
tot de helft verlaagd, zoodat de concur
rentie voor de Indische thee gemakkelij
ker wordt. Maar dit is toch geen enkele
reden om de markt te verplaatsen, al
wordt het gebruik van Indische thee in
Engeland groóter.
Spr. herinnert aan zijn toezegging dat
het geheel* belastingstelsel hei-zien moet
worden en met het oog daarop wensebt
hij geen datum van automatische ophef
fing van deze accijnzen Het is misschien
de overweging waar of de accijns op sui
ker niet eer verlaagd moet worden dan
die op thee.
Kunnen de indirecte belastingen wel
verhoogd worden, is gevraagd. Spr.
meent, dat het gemakkelijkst belasting
wordt betaald bij kleine beetjes. Slechts 7
pet. van de bevolking heeft 5000 gld. en
meer inkomen en 93 pet. daar beneden.
Verhooging van directe belasting kan niet
alleen drukken op die 7 p'ct. en druk op
de anderen moet gemakkelijk te dragen
zijn en dat geschiedt juist met de kleine
bedragen der indi»ecte belastingen.
Het wetsontwerp wordt aangenomen
met 17 tegen 12 stemmen.
Tegen stemmen do sociaal-democraten,
de vrijzinnig-democraten en Haazevoet
(R.-K.) en Frans sen (R.-K.)
Hoofdstuk VUB (Financiën).
De heer S1 i n g e n b e r g (V.D.) klaagt
over achterstand bij de belastingheffing,
bij gebrek aan personeel. Hij hoopt dat
de Minister eens krachtig zal ingrijpen.
De heer W i b a u t (S.D.) pleit nog
maals voor een betere financieels ver
houding der gemeenten en het Rijk.
Do Minister zegt het eens te zijn
met den heer v. Slingenberg in zake de in
ning der belastingen. Hij doet wat hij
kan. De regeling met de gemeenten over
do financieeele verhouding is nog steeds
in onderzoek.
Hoofdstak VIIB wordt goedgekeurd.
Do vergadering wordt verdaagd lot
Dinsdag twee uur.
BiMMEEaUlüiS
SOCIALISTISCHE MASKERADE
OF ERGER?
Aan het verslag van de 1 Mei-viering te
Utrecht in de „De Standaard" is het vol
gende ontleend:
De stoet, die gisteren door do straten
ging, was' zóó ergerniswekkend, dat dc
vraag rijst: Mag dit worden toegelaten?
De hoofdgroep is samengesteld als
volgt:
Als inleiding wordt een spreuk van een
der voormannen uit de partjj medegedeeld
Voorgesteld wordt Openbaringen VII
Op een wagen de symbolische voorstel
ling van don aardbol, die wordt aangeval
len! door 2 slangen, zijnde liet militairisme
erï het kapitalisme. Zij spuwen gif uit over
de aarde. Dit zijn de geesten van 't kwaad
waartegen die strijd gaat.
Op den aardbol bevindt zich een tee
ken, de geest van het socialisme van de
oprijzende roode zon. Dit teeken is een
ontloken tulp voorstellende het volle leven
door de zon omstraald en wier warmte
don! verdrukten weldadig aandoet.
Vervolgen® de eerste strijder te paard in
socialistische Wapenrusting, met zich voe
rende een banier met liet teeken der ver
lossing.
Daarachter liet leger van uitverkorenen,
kenbaar aan het zegel op hunne voorhoof
den; Zij zijn het die het socialistisch evan
gelie prediken.
Daarna volgt de ontelbare menigte die
uit de verdrukking komt, waaronder mijn
werkers en andere vakgroepen, met zich
dragende liun gereedschappen en verschil
lende na/tionaliteit-svlaggcn. Deze vlaggen
beduiden dat. in alle volkeren der aarde
slechts één gedachte leeft, n.l.: de verlos
sing door het socialisme.
Tot slot van deze groep 2 strijders even
eens in socialistische wapenrusting die er
voor zorgen, dat de voor hen uitgaande
menigte niet meer zal hongeren en dorsten
Zij voeren met zich de roode vlag.
Deze groep trok niet alleen onze aan
dacht. Naar aanleiding hiervan toch heeft
de lieer V ermooten zich namens de
A.-R. Raadsfractie in verbinding gesteid
met den waarnemend Burgemeester de
Burgemeester was uitstedig en zijn aan
dacht op deze zaak gevestigd. Des avonds
moet hierover met den Burgemeester ge
confereerd zijn, want gistermorgen zijn er,
naar wij vernemen, verschillende aanstoot
gevende stukken weggenomen.
Zoo werd weggenomen het bord, waarop
vermeld was, dat de voorstelling ontleend
was aan Openb. VII. Zoo droegen do in
het witgekleede vrouwen, die de uitver
korenen moesten voorstellen niet de so
ciaal-democratische emblemen- op het
voorhoofd, die wij moeten liet neer
schrijven het zegel der verlosten moes
ten voorstellen. Maar gebleven was
de roode ruiter, die „het teeken" gelijk op
zijn vlag stond, meevoerde .en gebleven
waren de in 't witgekleede vrouwen, die
die uitverkorenen voorstelden!, gebleven
was de tekst: „Dezen zijn liet die uit de
groote verdrukking kernen" en de andere
„Zij zullen niet meer hongeren en niet
meer dorsten." Ja-, er was meer, teveel om
op te noemen.
lïrcr werd wat ons heilig
is in liet publiek op banale
en belachelijke wijze uitge
beeld.
En de Overheid, die deze vertooning
toeliet, heeft die heiligschennis getole
reerd.
Trouwens er was nog meer. Er was ook
een groep: tegen de verslechtering van
ónderwijs. Van deze groep was vooraf de
volgende beschrijving gegeven: „Eener
zijd s de voorstelling van de twaalf apos
telen met de spreuk: „Laat de kinderkens
tot mij komenen als schrille tegen
stelling de huidige regeering Colijn, zich
noemende de navolgers van deze aposte
len, met opschrift: „Men bezuinigt niet
op liet militairisme, maar wel op het
kind."
Deze groep werd uitgebeeld door de re
ligieus-socialisten, zoo werd ons medege
deeld. Als dat zoo is krijgt men van hun
religieusheid geen hoogen dunk. Laat die
toe, dat. men de religieuze gevoelens van
andersdenkenden kwetst? Want dat ge
schiedde met deze voorstelling.
Wij zeggen er thans niet meer van.
Do Mei-stoet verandert zoo wel van ka
rakter. Van „optocht der strijders" wordt
hij maskerade.
Maar dat moet men zelf weten.
Doch men zal de handen af moeten
houden van wat anderen heilig is.
Bij kt het, dat men zelf niet zoo hoog
staat, dan zal de Overheid moeten ingrij
pen.
Dat had althans moeten gebeuren.
Het. is ons een ernstige grief, dat de
Burgemeester heeft toegelaten, dat deze
sociaal-democratische processie door de
straten trok. Er zijn coupures gemaakt,
doch de geheel e voorstelling had verboden
moeten worder;
Er zal voor gewaakt moeten worden,
dat iets dergelijks in de toekomst niet
meer plaats heeft.
r»3 Zu;d-Ho.larder.
De „Zuid-Hollander" het Clir. Hist, or
gaan voor deze provincie verschijnt van
af heden in vergroot formaat.
Een verandering die ene verbetering bc-
teekent en die er tevens op wijst dat de
belangstelling voor de Christelijke pers
toeneemt. i
LE1DSCHE FENKRASSEN
J Amice.
Met de hezuinigingsactie zijn we thans
naar het mij voorkomt op den goeden weg.
Ik bedoel daarmee niet te zeggen dat Mi
nister Colijn zijn doel zal bereiken en dat
1925 ons een sluitend budget zal brengen
daarover kan ik niet oordeelen maar
ik heb hierop het oog, dat thans algemeen
over bezuiniging gesproken wordt en dat
in breedere kringen de absolute noodza
kelijkheid van een krachtige bezuinigings-
poliliek wordt gevoeld.
En dat is toch een eerste voorwaarde
om te slagen. Toen Colijn als Minister op
trad zat nog maar al! teveel de gedachte
voor, dat alles vanzelf wel terecht zou ko
men en dat we ons heusch zoo ongerust
niet behoefden te maken.
Dat is nu wel een weinig veranderd en
in zooverre zijn we afgezien van de
practjsche maatregelen die nu ireeds ge
troffen werden toch iets vooruit ge
gaan.
Een andere vraag is of de noodzakelijk
heid van bezuiniging voor de gemeen
ten wèl in even sterke mf.te wordt ge-
voelil. Er zijn verschijnselen dunll me,
die op het tegendeel wijzen.
Ik denk hierbij aan de Regocring dia
soms maatregelen neemt die wel voor het
Rijk voordeelig zijn, maar waardoor do
gemeenten worden getroffen, maar ook
.aan de gemeentebesturen zelf, die mem-
malen den indruk maken er maar op los.
te leven en die niet onder den indruk wr-t
koeren van de groote lasten waaronder
die burgerij gebukt gaat.
Dat de gemeenten in tegenstelling met
het Rijk geen tekorten hebben, zegt in dit
geval niets, omdat voor do Gemeenten elk
jaar opnieuw de belasting wordt vastge.
sield, bij de. bepaling van liet vermenig-
vuldigingscijfer. Dreigt er een tekort dan
wordt de schroef wat vaster aangedraaid'
en komt er weer eenige ruimlc, dan kan
men ook de teuga's weer een beetje vie
ren.
Een paar jaar geleden (oen we hier voor
groole uitgaven stonden en de bedrijven
weinig winst opleverden, was hier b.v. hel
vermenigvuidigingscijfer 1.2, terwijl dit
cijfer nu evcna's het vorig jaar op 1 hé-
paald werd. i
Op zichzelf is dat een gunstig ver-'
schijnsel waarvoor we dankbaar mogen
zijn, hoewel het feit blijft, dat we lver
op- zware lasten zitten. Het verwonderde
me dan ook wel eenigszins dat de heer
van Eek in de laatste Raadsvergadering
eonig bezwaar maakte, "legen liet voorge
stelde cijfer. i)
Zijne opmerking, dat we er met onze fi-'
nanciën niet gunstig voorstaan en dat we
op deze wijze aan den uitersten rand le
ven. is volkomen jui'd en klopt geheel met
wat ik de vorige week opmerkte. Nu vind
ik dat geen bezwaar. Integendeel, ik juich';
het toe als de Raad zichzelf en het college
van B. en W. zoo krap mogelijk houdt
omdat daarin m.i. ligt een krachtige drang
naar bezuiniging. De gedachte dat een te
kort dreigt, en dat alle zeilen moeten wor
den bijgezet om dat te voorkomen, zal een
voortdurende prikkel zijn. om de uitgaven
zooveel mogelijk te beperken.
De heer van Eek houdt daar niet van,
niet omdat hij het geld onnoodig zou wil
len uitgeven, maar omdat hij ruimte wil
houden voor het financieren van sociale
maatregelen. Opzichzelf is dat natuurlijk
een goede zaak, maar het spreekt wel van
zelf, dat ook, hierbij niet het gevoel, maar
het verstand den doorslag moet geven,
en dat tiaarbij wel degelijk met de draag
kracht der ingezetenen moet.worden gere
kend.
Dat er van de Leidenaars heel_wat ge
vraagd wordt en dat. de Gemeentelijke
lasten niet onbelangrijk zijn toegenomen
de laatste jarer., kan blijken uit het vol
gende staatje over de laatste 10 jaren.
Opgebracht werd aan plaatselijke in
komstenbelasting in:
het jaar 1914: f 466.916.31
1915 543.664.65
1916 605.088 32
1917 806.373.76
1918 „1.145.619.38
1919 1.747.191.42
1920 2.606 659.64
1921 „2.419.525 04
1922 „2.755.814.39
V. 1923 „2.361.280
Nu geeft dit staatje geen beeld van den
werkclijken toestand, omdat b.v. de laat-,
ste jaren nieuwe belastingen zijn inge
voerd en andere gewijzigd, maar het .is
toch wel duidelijk, dat de last die op de
ingezetenen is gelegd, ook in vergelijking
met de rijke jaren voor den oorlog vol
strekt, niet gering le achten is, en dat een
prikkel om zuinig te zijn, ook door het
vermenigvuldigingseijfer-zoo laag mogelijk
te zetten, volstrekt niet overbodig is.
!t Deed me daarom ook genoegen (e le
zen, dat door de reorganisatie van het
handwerkonderwijs een niet onbelangrijk
bedrag bezuinigd is, en ik hoop dat het
gelukken zal ook in andere richtingen be
zuinigingen aan te brengen.
Ik denk hierbij aan hel Onderwijs, waar
omtrent als ik het wel heb nog voorstel
len van den wethouder te wachten zijn en
o.a. ook aan de regeling van de werktij
den voor het. gemeentepersoneel, waarom
trent naar ik vernam in het thans gereor
ganiseerde Georganiseerd Overleg, be
sprekingen zullen worden gevoerd.
Mocht het dan bovendien aan onzen
burgemeester gelukken, als lid van de
Eerste Kamer gedaan te krijgen dat de
pensioenwetten in den geest als door. hem
bepleit, worden gewijzigd, dan zou althans
weer een klein stapje in de goede richting
zijn gedaan. i
Nu ben ik het er volkomen mee eens,
amice, dat het wel en wee van ons ge
meentelijk leven volstrekt niet alleen af
hangt van het grooter of kle.:nor bedrag
dat er bezuinigd wordt.
We kunnen bezuinigen als geen ander
en toch naar den kelder gaan.
Daarom verheugt het me zoo, dat van
daag de Leidsche. Handelsbeurs werd ge
opend, omdat ik hier een van die dingen,
zie die voor Leiden van groote beleekenis
kunnen, zijn. Als hier leven is en vertier,
als de. handel bloeit en onze markten druk
bezocht worden, dan zullen daarvan allo
ingezetenen en ook do gemeente profitee
red
Gaarne breng ik daarom van deze plaats
■een bescheiden woord van hulde aan do
Kamer van Koophandel die deze zaak op
touw heeft gezet en in 't bijzonder aan
die leden, van wie in dezen het initiatief
is uitgegaan.
Klagen kan goed zijn op zijn tijd en
lichtzinnigheid en oppervlakkigheid is al-
lijd af le keuren.
Maar het zou heel dwaas zijn, indien
we moedeloos bij de pakken gingen neer
zitten. Zullen we aan den greep van do
■algemeene malaise ontkomen. dan_ zal liet
noodig zijn aan te pakken en alles te doen
wat in ons vermogen is om over het doode
punt heen te komen.
Van harte hoop ik, dat het pogen van
onze wakkere middenstanders zal worden
gezegend en dat door deze Landelsbeurs
Leiden meer dan tot nu toe, zal worden
een centrum van handel.en verkeer 'en dat
daardoor den bloei van onze woonplaats
en van heel de omgeving zal worden be
vorderd.
VERITAS.
